Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish in Lithuania" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Дзейнасць польскага войска на беларускіх землях падчас Лістападаўскага паўстання 1830–1831 гг.
Activities of the Polish army in the Belarusian lands during the November Uprising of 1830–1831
Działalność wojska polskiego na ziemiach białoruskich w czasie powstania listopadowego 1830–1831
Autorzy:
Швед, Вячаслаў
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932734.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
November uprising
revolutionary Diet
partisan detachments
Polish troops
lands of Belarus
the Central Polish Council in Lithuania
powstanie listopadowe
sejm rewolucyjny
oddziały partyzanckie
wojska polskie
ziemie białoruskie
Centralna Rada Polski na Litwie
Лістападаўскае паўстанне
рэвалюцыйны сейм
партызан¬скія атрады
польскія войскі
беларускія землі
Цэнтральная польская рада ў Літве
Opis:
At the beginning of the article, the author describes how the “Belarusian / Liсvin” issue was raised at the sessions of the revolutionary Sejm and the state of the partisan rebel units in Belarus, which the Polish troops were supposed to help. The main content of the article is devoted to the analysis of the actions of the Polish regular troops on the territory of Belarus: the routes of the troops of D. Khlapovsky, A. Giełgud, H. Dembińsky; their battles on the lands of Belarus; new expeditions after the defeat of the previous ones (found in the department of manuscripts of the BUV).
Na początku artykułu autor opisuje, jak podnoszona była kwestia „bia-łoruskа/lićwinska” i stan oddziałów partyzanckich na ziemiach białoruskich, którym miały pomagać polskie oddziały. Główna treść artykułu poświęcona jest opisaniu działań polskich wojsk regularnych na terytorium ziem białoruskich: szlaki wojsk D. Chłapowskiego, A. Giełguda, H. Dembińskiego; ich bitwy na ziemiach białoruskich; nowe wyprawy po klęsce poprzednich (odnalezione w dziale rękopisów BUW).
На пачатку артыкула аўтар апісвае пастаноўку "беларускага / ліцвінскага" пытання на пасяджэннях рэвалюцыйнага сейма і стан партызанскіх атрадаў паўстанцаў у Беларусі, дапамагчы якім і павінны былі польскія войскі. Асноўны змест артыкула прысвечаны апісанню дзеянняў польскіх рэгулярных войскаў на беларускіх землях: маршруты войскаў Д. Хлапоўскага, А. Гелгуда, Г. Дэмбінскага; іх баявыя дзеянні; праекты новых экспедыцый пасля паражэння папярэдніх (знойдзеныя ў аддзеле рукапісаў БУВ).
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 265-277
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie mediów etnicznych dla mniejszości polskiej w Litwie
The Importance of Ethnic Media for the Polish Minority in Lithuania
Autorzy:
Chutnik, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339190.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
media etniczne
media mniejszościowe
media mniejszości narodowych
funkcje mediów etnicznych
mniejszość polska
mniejszość polska w Litwie
mniejszość polska w Białorusi
ethnic media
minority media
functions of ethnic media
Polish minority
Polish minority in Lithuania
Polish minority in Belarus
Opis:
Artykuł dotyczy mediów etnicznych, produkowanych dla mniejszości i przez mniejszość narodową. W szczególności interesuje mnie rola mediów etnicznych w kontekście funkcjonowania mniejszości narodowej posiadającej własne państwo, a zatem takiej jak m.in. mniejszość polska w różnych krajach. W artykule przedstawiam modelowe ujęcie mediów etnicznych, aby skonfrontować je z sytuacją mediów aktualną dla części skupisk Polaków należących do mniejszości polskiej zagranicą, szczególnie z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej. W ramach uniwersalnego podejścia odnoszę się do głównych sposobów finansowania mediów mniejszości i ich konsekwencji, szerokiego wachlarza funkcji mediów etnicznych, a także niezbędnych warunków, aby osiągnęły one swoje różnorodne cele wpływające na rozwój mniejszości. Ze względu na zmiany technologii medialnej, zestawione zostaną szanse i zagrożenia płynące z rozwoju internetu i narzędzi wirtualnej komunikacji. Tę modelową część zestawiam z sytuacją, kiedy nie ma woli odbioru mediów przez młodych przedstawicieli mniejszości w przypadku ich ograniczonej atrakcyjności. Rodzi to pytanie o sens i przyszłość mediów etnicznych oraz ich realne możliwości wpływania na budowanie mniejszości, a także o przyszłość samej mniejszości, która z tych mediów dobrowolnie i świadomie rezygnuje.
This article concerns ethnic media, produced for and by a national minority. In particular, I am interested in the role of ethnic media in the context of the functioning of a national minority with its own state, i.e. such as the Polish minority abroad. I present a model approach to ethnic media in order to confront it with the current media situation for some Polish minority communities abroad, especially from the Central and Eastern European area. Within the framework of a universal approach, I address the main ways in which minority media are funded and their consequences, the wide range of functions of ethnic media, as well as the necessary conditions for them to achieve their various goals affecting minority development. Due to the change in media technology, the opportunities and threats of the development of the internet and virtual communication tools will be juxtaposed. I will contrast this model part with the situation when there is no willingness of young minority representatives to receive ethnic media. This raises the question of the meaning and future of ethnic media and their real possibilities to influence the construction of minorities, as well as the future of the minority itself, which voluntarily and consciously abandons these media.
Źródło:
Studia Polonijne; 2023, 44; 35-54
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenia litewskie oznaczające skłonności i stany człowieka oraz sposoby wyrażania czułości lub niechęci (na materiale gwar polskich na Litwie)
Autorzy:
Rutkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676968.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowing
Lithuanisms
Opis:
Lithuanian borrowings denoting human states, dispositions and the ways of expressing frankness and unwillingness (based on the material of Polish dialects in Lithuania)The present article is a continuation of the previous studies (Rutkowska, 2009, 2010) dedicated to Lithuanian borrowings. Two previous articles have been related to human appearance and mental characteristics. The subject of the present article is Lithuanian borrowings which describe specific human dispositions and mental states, as well as the usage of epithets and the ways of addressing other people (terms of endearment). The lexical material of the article and vocabulary analyzed previously allows to state that the words referring to man make up a group of fairly large vocabulary of Lithuanian origin. It has been observed that words of such semantic categories as agriculture, weaving, fishery, construction are characterized nowadays as archaic because of the disappearance of a particular type of folk culture and changes in the field of rural activities. However, different ways of describing a person are still present in various dialect areas. A varying degree of adaptation of borrowed lexemes suggests that the penetration of such lexemes was a continuous process, which lasted throughout the period of the contact of Polish and Lithuanian dialects, and this process is continuing at the present day. The reason for the linguistic behavior of this type of Lithuanian words in Polish dialects is semantic capacity and expressiveness of these lexemes. Литуанизмы, обозначающие состояния и склонности человека, а также способы выражения им нежности или пренебрежения (на материале польских говоров в Литве)Данная статья является продолжением предыдущих исследований, посвященных заимствованиям из литовского языка, характеризующим человека (Rutkowska, 2009, 2010). Две предыдущих статьи были посвящены анализу лексики, определяющей внешний облик и черты характера человека. Предметом исследования в данной статье являются слова, связанные с типичными склонностями человека, а также афектонимы и прозвища. Лексика, представленная в трех очередных статьях, свидетельствует о многочисленности заимствований данной лексико-семантической группы и ее продуктивности. Если слова, принадлежащие к таким семантическим категориям, как земледелие, ткачество, строительство, характеризуются архаичностью в силу перемен, происходящих в сельскохозяйственной сфере жизни, то названия, определяющие человека, и в дальнейшем употребляются на разных диалектных ареалах Литвы. Различная степень адаптации данных лексем свидетельствует о том, что процесс проникновения заимствованной лексики был длительным и существовал на протяжениии всего периода контактирования польских и литовских говоров, активно подолжается и в настоящее время. Причиной сохранения в польских говорах данной лексики является ее антропоцентризм, семантическая наполненность и экспрессивность.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenia litewskie dotyczące charakteru i zachowań człowieka (na materiale gwar polskich na Litwie)
Autorzy:
Rutkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676373.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowings
Lithuanisms
Opis:
Lithuanian loanwords describing human character and behaviour (based on the material of Polish dialects in Lithuania) The aim of the present article is to describe the vocabulary of Lithuanian origin that correlates with an individual’s psychology. The major attention in the article is given to the function of this lexical group in the present-day Polish dialects, as well as to the changes, which took place in the semantic structure of the borrowings in comparison to the original expressions. In this connection, the area of the usage of corresponding lexemes in Lithuanian dialects has been established, their semantic structure analysed, and stylistic marking regarded. Most of the analyzed material has been chosen from my personal collection of Lithuanisms, and it contains vocabulary used in various dialect regions of Lithuania. The Lithuanisms discussed in the article correlate to such individual’s qualities as loquacity, proneness to complain, moan, wail, frivolity, slowness, negligence, slyness and foolishness. Заимствования из литовского языка обозначающие черты характера человека и типичные для него способы поведения (на материале польских говоров в Литве)В статье рассматривается группа лексики литовского происхождения связанная с психической сферой жизни человека. Основное внимание обращено на способ функционирования заимствованных лексических единиц в польских говорах и на те семантические сдвиги, которые произошли в смысловой структуре заимствований по сравнению со словами-источниками. В связи с этим определена сфера употребления соответсвующих лексем-прототипов в литовских говорах, пpoанализирован их семантический объем, учтена стилистическая окраска. Основой исследования является диалектная лексика, собранная автором на различных польскоязычных ареалах Литвы. Анализируемая в статье заимствования касаются таких характерных для человека черт, как: болтливость, сварливость, плаксивость, легкомыслие, медлительность, нерасторопность, хитрость и смекалистость.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ procesów suburbanizacyjnych w obszarze metropolitalym Wilna na stan polskiej mniejszości narodowej
The influence of suburbanization processes in the metropolitan area of Vilnius on the state and condition of the Polish national minority
Autorzy:
Haydukiewicz, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038941.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
polska mniejszość narodowa na Litwie
Wilno
suburbanizacja
Polish national minority in Lithuania
Vilnius
suburbanization
Opis:
Artykuł przedstawia tło historyczne ukształtowania się polskiej mniejszości narodowej w regionie meropolitalnym Wilna i zmiany, jakie zachodzą współcześnie wśród tej społeczności. Zmiany polityczne, społeczne i demograficzne związane z niepodległością Litwy oraz swobodą migracji spowodowały w ostatnich dwóch dekadach bardzo istotne zmiany w etnicznym krajobrazie obszaru metropolitalnego Wilna, które będą miały istotny wpływ na stan polskiej mniejszości narodowej na Litwie w przyszłości. Zmiany te polegają głównie na utracie statusu największej najliczebniejszej społeczności w niektórych gminach podwileńskich oraz zagrożeniu tym procesem w kolejnych gminach. Głównymi czynnikami prowadzącymi do tego stanu są dysproporcje w zamożności pomiędzy Polakami i Litwinami, silny strumień migracji z Wilna na przedmieścia, oraz z rejonów wiejskich za granicę.
The paper shows the historical background of the formation of the Polish national minority in the metropolitan region of Vilnius and the changes that are taking place today in this community. Political, social and demographic changes related to the independence of Lithuania and the freedom of migration have caused in the last two decades very significant changes in the ethnic landscape of the metropolitan area of Vilnius, which will have a significant impact on the state of the Polish national minority in Lithuania in the future. These changes consist mainly of the loss of the status of the largest community in some municipalities of Vilnius region and the threat of this process in subsequent municipalities. The main factors leading to this state are the disproportions in wealth between Poles and Lithuanians, a strong stream of migration from Vilnius to the suburbs, and from rural areas abroad.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2018, 23, 4; 133-160
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność czy może ciąg dalszy „zniewolenia”, czyli o nowych polskich zjawiskach kulturalnych na Litwie
Autorzy:
Dalecka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042077.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polacy na Litwie
literatura polska
Kresy Wschodnie
Litwa
Poles in Lithuania
Polish literature
Eastern Borderlands
Lithuania
Opis:
Artykuł jest opisem kondycji kultury polskiej na Litwie i środowiska ją tworzącego. Zostały zdiagnozowane przyczyny słabości tej kultury, takie jak m.in. pogarszająca się sytuacja demograficzna litewskich Polaków czy zła sytuacja gospodarcza regionu, który w przeważającej większości zamieszkują. Zły stan wynika też z braku inteligencji polskiej na Litwie po II wojnie światowej oraz powolność procesu jej odradzania się. Przyczyn słabości upatruje się ponadto w etnocentryzmie tej kultury, skoncentrowaniu się na sobie i braku zainteresowania innymi grupami etnicznymi. Mimo wszystko w ostatnich latach na Wileńszczyźnie podejmowane są próby wyrwania się z ograniczeń, związanych z kulturą kresową. Została założona grupa poetycka „Nowa Awangarda Wileńska”, ukazała się powieść Cień słońca czy zbiór opowiadań Thriller po wileńsku. Jest to inne niż dotychczas zaprezentowanie polskości na Litwie.
The article is a description of the situation of Polish culture in Lithuania and the environment in which this culture has been created. The diagnosis has highlighted several reasons for its weakness, such as the deteriorating demographics of Poles in Lithuania, and the poor economic situation in the region which they mostly inhabit. The bad situation has also been a result of the lack of Polish intelligentsia in Lithuania after the Second World War and the slow pace of its restoration. Other reasons include the ethnocentrism of this culture, its inward focus, and the lack of interest in other ethnic groups. In spite of everything, in recent years in the Vilnius region attempts have been made to break free from the limitations related to the culture of Eastern Borderlands. A poetic group “New Vilnius Avant-Garde” was founded, and a novel entitled Cień słońca (Shadow of the Sun) and a collection of short stories entitled Thriller po wileńsku (Thriller à la Vilnius) were published.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 469-480
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The (Non)Presence of Julian Tuwim in Lithuania
Autorzy:
Dalecka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650022.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Julian Tuwim
Tuwim‘s reception in Lithuania
Polish literature in Lithuania
Opis:
The reception of Polish literature in Lithuania is a complex phenomenon. For a long time there was a dominant trend of expanding the area of Lithuanian literature by incorporating into it some of the Polish-language authors who maintained contacts with Lithuania. As a result, the horizons of national literature naturally broadened. However, the reception of Julian Tuwim’s writing belongs to a different category. It needs to be remembered that in the Soviet period Polish literature offered Lithuanian intellectuals a passage to the outside world. It was in the work of western poets, Tuwim’s work included, that Lithuanian authors sought ways of expanding their avant-garde forms and dictions. Tuwim’s poetry has been largely read in its original, Polish version; therefore, there are few books collecting his poems. However, the influence of Tuwim’s work is recognized by some experts in translations of his work. However, Tuwim was made publicly known in Lithuania thanks an argument over the naming one of the street in Vilnius after his name. The article analysis public reactions to this argument and shows how this non-literaryevent made Tuwim a public figure in the country.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 36, 6
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkolnictwo w stanie zagrożenia? Polska i litewska perspektywa zmian a sytuacja w szkole w Litwie. Studium jednego wydarzenia
School education in danger? The Polish and Lithuanian perspective of changes and the situation of school in Lithuania. A study of one event
Autorzy:
Szafrańska, Anna
Čiuladienė, Gražina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20015615.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system edukacji
edukacja mniejszości
szkolnictwo polskie w Litwie
konflikt
stan zagrożenia
educational system
minority education
Polish education in Lithuania
conflict
state of emergency
Opis:
Representatives of every minority want their rights to be respected in the state in which they live and of which they are citizens. The problems related to education for national minorities are among the most complicated and arguable. Political controversies and disputes in magazine columns do not always translate into good relations in the culturally diverse environment. The text is aimed to present the situation related to the conflict in one of the schools in Lithuania, which began (as a kind of prelude) at the end of 2021 and developed in 2022. Our assumption was to analyze the described situation from three perspectives presented in: the Polish press in the context of some actions taken by the government and their effects, as well as the way of describing them; an analogical presentation of the Lithuanian perspective and the stakeholders themselves (including the headmaster of the school where the described situation took place). For a better understanding of the context of the described analyses, the text begins with a brief description of the current legal status, the educational network and its scope.
Przedstawiciele każdej mniejszości chcą, by respektowane były ich prawa w państwie, w którym mieszkają i którego są obywatelami. Problemy związane ze szkolnictwem mniejszości narodowych należą do jednych z najbardziej skomplikowanych oraz dyskusyjnych. Kontrowersje polityczne i dysputy toczone na łamach czasopism nie zawsze przekładają się na dobre relacje w zróżnicowanym kulturowo środowisku. Celem przygotowanego tekstu jest przedstawienie sytuacji związanej z konfliktem wokół jednej ze szkół polskich w Litwie, którego początek miał miejsce w grudniu 2021 roku, a finał nastąpił w październiku roku 2022. Naszym założeniem było zanalizowanie opisanej sytuacji z trzech perspektyw, przedstawianych w polskiej prasie w kontekście podejmowanych przez stronę rządową działań i ich efektów oraz samego sposobu opisu, analogiczne przedstawienie perspektywy litewskiej oraz samych zainteresowanych (w tym dyrekcji szkoły, której dotyczyła prezentowana sytuacja). Dla lepszego zrozumienia kontekstu opisywanych analiz tekst rozpoczynamy od krótkiego opisu jego aktualnego stanu prawnego, sieci szkolnictwa i jej zasięgu.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2023, 22, 3; 162-175
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja mniejszości polskiej na Litwie – dziś i w przeszłości
The situation of a Polish minority in Lithuania – past and present
Autorzy:
Kundera, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502700.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
Polacy na Litwie
Litwa
litewscy Polacy
mniejszość
lituanizacja
prawa mniejszości
naruszanie praw mniejszości
Poles in Lithuania
Lithuania
Lithuanian Poles
the Polish minority
forcible lithuanization
the right of the minority
violating minority rights
Opis:
During the Polish-Lithuanian Union (1385–1795) Polish nobles, clergy, merchants and townspeople were moved to the territory of the Grand Duchy of Lithuania. This period was negatively assessed by the Lithuanian society because of “polonization” and anarchy. After the First World War, Poles found themselves in a difficult situation in Lithuania. The Lithuanians did not want to reunite with our country and repressed the Polish minority living in the vicinity of Vilnius. Poles were thrown out of flats, Polish schools were closed, and Polish symbols were destroyed. Oppression intensified during World War II, when Lithuania collaborated with the Soviet Union and Nazi Germany, wanting to deport Poles from the Vilnius region. Despite the signing by Poland and Lithuania of the “Treaty on Friendly Relations and Good Neighborly Cooperation” in 1994, the situation of the Polish minority is still difficult. Lithuanians violate a number of our minority rights, such as the right to their own education (Article 15 of the Treaty), first and last name (Article 14), bilingual signs to short-circuit towns inhabited by the Polish minority (Article 13 paragraph 2 and Article 15), the right to participate in public life (Article 14), the prohibition of discrimination and assimilation (Article 15), religious rights (Article 13 (2), Article 14 and Article 15) and the right to have own memorial sites (art. 23).
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 3; 111-137
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola radia, portali internetowych oraz mediów społecznościowych tworzonych przez Polaków na Litwie w kształtowaniu tożsamości narodowej
The role of radio, internet portals and social media created by Poles in Lithuania in shaping the national identity of the Polish minority
Autorzy:
Jarota, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502025.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
radio
media polskie
portal internetowy
media społecznościowe
Polacy na Litwie
tożsamość narodowa
mniejszość polska
Polish media
Internet portal
social media
Polish people in Lithuania
national identity
Polish minority
Opis:
Since the early 1990s, the process of building a national identity among Polish minorities living on the territory of the Republic of Lithuania has clearly intensified. On the one hand, new Polish media initiatives have recently appeared in the digital space, where, until recently, the Polish community has not been widely represented. The first one is Wilnoteka - a multimedia web-based application, which uses the experience and materials of the television studio in Vilnius. Apart from Wilnoteka, Infopol has had an online versions of the daily Vilnius Kurier, Vilnius weekly and Vilnius Magazine for several years. In 2012 Delfi launched the project “Polish schools in Lithuania”, which resulted in a network of Internet portals building relationships between students and teachers in the Republic of Lithuania. Radio by the Neris has been one of the main centers of Polish thought and culture in Lithuania for over twenty years. It also operates several blogs and fanpages devoted primarily to Vilnius. However, the internet does not have professional media reaching to English speaking community of Polish origin who come from the present territory of the Republic of Lithuania and who live around the world. The editors of the Polish media pay attention to the fast expansion of Russian media in Lithuania and low activity of the Polish media. Therefore, we should consider what activities should be taken by the Polish authorities in order to form right conditions for the development of Polish television in Lithuania. Moreover, the media offer should be expanded and should include historical themes, for example the analysis of the fate of the Poles worldwide after 1945.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2014, 23, 1; 31-38
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykłady losów przedstawicieli szlachty polskiej w Wielkim Księstwie Litewskim do czasu zawarcia Unii Lubelskiej
Examples of lives of Polish nobility in the Grand Duchy of Lithuania before 1569
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16647765.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Unia Lubelska
szlachta polska
Wielkie Księstwo Litewskie
Litwa
ithuania
Polish nobility in Lithuania
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The article presents the history of representatives of several Polish noble families settled in the Grand Duchy of Lithuania in the period preceding the conclusion of the Union of Lublin. Persons selected for the analysis were linked to the most powerful Lithuanian families - dukes Olelkowicz Słucki and Radziwiłł. They were people who could serve as specialists in specific fields in Lithuania. Their success was determined by their talent and competence, as well as the need for specialists during the period of great internal reforms initiated by Sigismund the Elder and Queen Bona and continued by Sigismund Augustus.
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 67-102
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa językowe mniejszości narodowych na Litwie – sytuacja faktyczna mniejszości polskiej (w kontekście międzynarodowych standardów ochrony praw mniejszości narodowych)
Autorzy:
Kuzborska, Elzbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524420.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawa językowe mniejszości narodowych
mniejszość polska na Litwie konstytucyjna doktryna ochrony języka państwowego
międzynarodowe standardy ochrony praw mniejszości narodowych
linguistic rights of national minorities Polish national minority in Lithuania constitutional doctrine of state language protection
international standards of national minorities rights protection
Opis:
Niniejszy artykuł zawiera przegląd niektórych praw językowych mniejszości narodowych na Litwie oraz omówienie sytuacji faktycznej mniejszości polskiej w tej mierze. Analizie zostały w nim poddane prawa szczególnie istotne z punktu widzenia zachowania tożsamości przedstawicieli mniejszości: prawo do używania języka mniejszości przed organami instytucji samorządowych, w życiu publicznym, w procesie wyborczym, prawo do umieszczania dwujęzycznych nazw topograficznych, prawo do pisowni i oficjalnego uznania oryginalnego zapisu imienia i nazwiska. Praw tych nie można rozpatrywać w oderwaniu od doktryny ochrony języka państwowego, która na Litwie została rozwinięta w orzeczeniach Sądu Konstytucyjnego RL i Litewskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego i która wywiera zasadniczy wpływ na treść i zakres praw językowych mniejszości.
This article provides the review of the linguistic rights of national minorities in the practical aspects of the situation of polish national minority. The paper discusses the essential rights for the preservation of national identity: the right to use the language of national minority in communication with local authorities and in public, in the electoral process, in topographic indications, as well as the right to write names and surnames in the language of national minority. These rights are presented in the context of constitutional doctrine of state language protection, as it largely affects the content of mentioned rights of national minorities.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 3 (19); 41-47
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie teatry amatorskie w Wilnie w drugiej połowie XX wieku – powstanie i działalność
Polish Amateur Theatres in Vilnius in the Second Half of the 20th Century – Their Creation and Activity
Autorzy:
Stukus-Haník, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1634215.pdf
Data publikacji:
2020-11-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska mniejszość na Litwie
teatry amatorskie
zmiany ustrojowe
współpraca polsko-litewska
Polish minority in Lithuania
amateur theatres
system changes
Polish–Lithuanian cooperation
Opis:
Początki polskiego ruchu teatralnego w Wilnie związane są z zakonem jezuitów. Zapoczątkowany przez zakon ruch, rozwijał się na dworach. Za ojca polskiego teatru uważany był Wojciech Bogusławski, który stworzył w Wilnie pierwszy prawdziwy teatr. W takiej formie istniał on niespełna 100 lat, by następnie odrodzić się w 1905 r. za sprawą hrabiego Władysława Tyszkiewicza. Kolejne lata to wybudowanie teatru stałego oraz dalszy rozwój wileńskiej sceny, którego nie przerwały wydarzenia II wojny światowej i pierwsze lata powojenne, a jedynie go nieco osłabiły. Głównym tematem niniejszego opracowania jest powstanie i działalność dwóch polskich teatrów amatorskich w Wilnie. Pierwszym z nich było Polskie Studio Teatralne (wcześniej Polski Zespół Dramatyczny), założone na początku lat 60. XX wieku przez lekarkę Janinę Strużanowską. Natomiast drugim powstały w tym samym czasie Polski Zespół Teatralny przy Pałacu Kultury Kolejarzy w Wilnie, później znany jako Polski Teatr w Wilnie. Zespół założyła zawodowa aktorka Irena Rymowicz. Funkcjonowanie tych zespołów teatralnych miało szczególne znaczenie w czasach, kiedy Litwa znajdowała się pod rządami radzieckimi. Władza ta w znacznym stopniu ograniczała litewskim Polakom kontakty z Ojczyzną. W związku z tym Polacy spragnieni polskiego słowa chętnie przychodzili na wystawiane przez grupy przedstawienia. Ich popularność nie zmalała po przemianach ustrojowych w 1991 r., a wręcz przybrała na sile. Pojawiły się bowiem nowe możliwości rozwoju, które starano się wykorzystać. Z myślą o podtrzymywaniu rozwijającego się polskiego ruchu teatralnego, zaczęły się tworzyć teatrzyki szkolne. W latach 90. XX wieku działały one niemal w każdej polskiej szkole na terenie Wilna, ciesząc się zainteresowaniem uczniów. Za datę końcową przedstawianej tematyki przyjęto umownie rok 2004, kiedy to Polska i Litwa wraz z innymi państwami weszły do Unii Europejskiej. W tym samym czasie zmieniły się pewne prawa i standardy, wymagające dodatkowej analizy.
The beginnings of Polish theatre activity in Vilnius were connected with the Jesuit Order. Initiated by the order, the theatre activity developed in the estates of the nobility. Wojciech Bogusławski was credited with being the father of the Polish theatre as he established the first real theatre in Vilnus. It had existed in such a form for less than 100 years to be revived in 1905 by Władysław Tyszkiewicz. The following years saw the building a permanent theatre as well as the further developement of the Vilnus stage which was continued despite the World War II and the first years of post-war times which only weakened it a bit. The main topic of the article is the establishment and activity of two Polish amateur theatres in Vilnus. The first of them was the Polish Theatre Studio (the former Polish Dramatic Ensemble) set up at the beginnning of the 1960s by a physician, Janina Strużanowska. While the second one established at the same time was the Polish Theatrical Ensemble on the premises of the Railway Culture Palace, later known as the Polish Theatre in Vilnius. It was set up by a professional actress, Irena Rymowicz. The existance and work of the theatre ensembles was especially important in the times when Lithuania was under the Soviet rule. The authorities greatly limited contacts between Lithuanian Poles and the mother country. As a result the Poles longing for Polish language eagerly came to see the performances presented by the ensembles. Their popularity did not decrease after the political changes in 1991; on the contrary, it even grew. New opportunities for development. With a view to supporting the developing Polish theatre movement, school theatres started to appear. In the 1990s, they were in almost every Polish school in Vilnius being of great interest for the students. The final date of the presented subject matter was assumed to be 2004 when Poland and Lithuania together with other countries joined the European Union. Some laws and standards changed, and this requires further research.
Źródło:
Studia Polonijne; 2020, 41; 267-286
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczna aktywność Polaków na Litwie
Autorzy:
Wakar, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678447.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polska
Lithuania
political activity of the Polish community in the Republic of Lithuania
Polish-Lithuanian relations
Opis:
Political activity of Poles in LithuaniaA review of the latest book by Adam Bobryk has the aim to present the most valuable points of the publication. The reviewer focuses his attention on the most important aspects described in the seven chapters of the book. He also observes that this is the first monograph describing political activities of the Polish community in the Republic of Lithuania. According to the author of the review the book by Adam Bobryk, despite a few insignificant errors, is an important position to read, and for any researcher of Polish-Lithuanian relations it is even mandatory. Polityczna aktywność Polaków na LitwieTekst jest recenzją najnowszej książki Adama Bobryka, w której autor stara się pokrótce przedstawić najważniejsze informacje zawarte w omawianej publikacji. Przytoczone zostały tu główne wątki opisane w siedmiu rozdziałach książki A. Bobryka. Recenzent zauważa też, że jest to pierwsza monografia opisująca działalność polityczną społeczności polskiej w Republice Litewskiej. Zdaniem autora recenzji książka Adama Bobryka, mimo kilku nieistotnych błędów, jest pozycją ważną, a dla badacza relacji polsko-litewskich wręcz obowiązkową.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2015, 46
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paryska „Kultura” wobec krajów regionu ULB na przykładzie Litwy (1989-1991)
Paris „Culture” towards the countries of the ULB region on the example of Lithuania
Autorzy:
Urban, Jeremiasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812096.pdf
Data publikacji:
2020-10-08
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
rozpad ZSRR
odzyskanie przez Litwę niepodległości
Sajudis
prometeizm
doktryna ULB
mniejszość polska na Litwie
paryska „Kultura”
collapse of the USSR
regaining independence by Lithuania
Prometheism
ULB doctrine
Polish minority in Lithuania
The Paris „Culture”
Opis:
Artykuł przedstawia stosunek środowiska „Kultury” paryskiej do krajów regionu ULB (Ukraina, Litwa, Białoruś) na przykładzie odzyskującej, w latach 1989-1991, niepodległość od ZSRR Litwy. Wywiady i artykuły zamieszczane w magazynie jednoznacznie opowiadają się za uznaniem przez Polskę niepodległości nowej Litwy, nawet kosztem braku rozwiązania problemów mniejszości polskiej, stanowiącej znaczną część populacji republiki, a zamieszkującej w zwartych skupiskach na Wileńszczyźnie.
Article describes attitude of intellectuals gathered around „Culture” magazine towards ULB countries (Ukraine, Lithuania, Belarus) on example of regaining from USSR independence Lithuania (1989-1991). Interviews and articles published in magazine fully supported regaining of independence from Soviet Union even without resolving problems of Polish minority which were large part of population in Vilnius region.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2019, 16, 16; 149-164
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies