Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish etymology" wg kryterium: Temat


Tytuł:
O сложности взаимовлияния близ-кородственных языков (на примере выражения сбить с панталыку)
On the Problem of Language Contact Between Closely Related Languages: On the exemple of Russian expression sbit’ s pantalyku
Autorzy:
Николаева, Елена
Николаев, Сергей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031526.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
loanword
phraseological unit
East Slavic languages
Polish language
linguistic affinity
etymology
Źródło:
Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 4; 741-750
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Блатная Музыка. („Жаргон Тюрьмы”) Ф. В. Трахтенберга и Żargon Mowy Przestępców. „Blatna Muzyka”. Ogólny Zbiór Słów Gwary Złodziejskiej В. Людвиковского, Г. Вальчака (сопоставительный анализ)
Blessed music (“Jargon of the prison”) by F. V. Trakhtenberg and criminal jargon. “Blessed Music”. The general collection of thief’s speech words by W. Ludwikowski, H. Walczak (comparative analysis)
Blatna muzyka (“Żargon mowy przestępców”) F. V. Trachtenberga i Żargon mowy przestępców. „Blatna muzyka”. Ogólny zbiór słów gwary złodziejskiej W. Ludwikowskiego i H. Walczaka (analiza porównawcza)
Autorzy:
Невзорова-Кмеч, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665516.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
leksykografia
żargon mowy przestępców
etymologia
język polski
język rosyjski
lexicography
criminal jargon
etymology
Polish
Russian
Opis:
Artykuł przedstawia analizę porównawczą dwóch ważnych prac leksykograficznych z zakresu żargonologii, tj. „Blatnaya muzyka” F. V. Trachtenberga oraz “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” W. Ludwikowskiego i H. Walczaka. Podjęta analiza ma na celu określenie podobieństw i różnic w zakresie leksyki i frazeologii w polskim i rosyjskim żargonie mowy przestępców od początku XX wieku. Żargon mowy przestępców został opisany w pracach wybitnych językoznawców (patrz: H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). Stał się również przedmiotem badań etymologicznych (patrz: Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval itd.). W niniejszym artykule materiał językowy, pochodzący z dwóch podanych wyżej słowników, został zaprezentowany w tabelach, co umożliwiło porównanie polskiego i rosyjskiego żargonu mowy przestępców oraz dało początek realizacji projektu dwujęzykowego słownika substandardu.
This paper is devoted to a comparative analysis of two important lexicographic works in the jargonology, i.e. “Blatnaya muzyka” by F.V. Trakhtenberg and “Żargon mowy przestępców. “Blatna muzyka”...” by W. Ludwikowski, H. Walczak. The aim of the study is to identify similarities and differences in the lexic and phraseology of the criminal Polish and Russian jargon from the beggining of 20th century. Criminal jargon has been described in the works of well-known linguists (see H. Walter, Literature-Dictionaries on the Russian Sub-Standard, Bibliographic Index, Greifswald, 2002). It passed an etymological analysis (see Larin, Bondaletov, Horbatsch, Mokienko, Grachev, Shapoval etc.). In this article, the linguistic material extracted from the two dictionaries is presented in the tables, thanks to them it is possible to compare Polish and Russian criminal jargon and began the project of bilingual dictionary of the Sub-Standard.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 63-79
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Польско-русская жаргонная омонимия
Polish-Russian jargon homonymy
Autorzy:
Невзорова-Кмеч, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665354.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
межъязыковая омонимия
польский язык
русский язык
жаргон
этимология
interlinguistic homonymy
the Polish language
the Russian language
jargon
slang
etymology
Opis:
The article describes the current issue now – the interaction of two languages in the field of homonymy. On the basis of the analysis the author states the existing homonymy in the Polish and Russian languages. The author focuses on the identification and comparison of slang homonymous units. In the center of analysis there is the etymology of some units, the description of the features of the formal semantics of similar units of the two languages.
Настоящая статья посвящена освящению одной из важных и актуальных в настоящее время тем – межъязыковым омонимии близкородственных языков – польского и русского. Глубокое изучение лексических и фразеологических единиц польского и русского языков с эквивалентной формой и различной семантикой началось не так давно, поэтому есть лакунарные зоны в исследовании межъязыковой омонимии. Одной из них является систематическое описание межъязыковых соответствий омонимичного характера в области жаргона. Попытка освятить некоторые проблемы предпринимается в представляемой работе. Внимание сосредоточено на двух связанных друг с другом вопросах, а именно: какова специфика трактовки терминов межъязыковая омонимия и межъязыковой омоним в случае их применения при описании жаргонного материала и как образуются жаргонные омонимы. Для решения этих вопросов был проанализирован жаргонный материал польского языка в сопоставлении с материалом русского языка с точки зрения существующих между ними семантических отношений. Особый упор делается на изучение этимологии межъязыковых сопоставлений омонимичного характера.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 93-109
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Етимологічні метаморфози фразеологізму Вискочити як Пилип з конопель: антропонім vs. aпелятив
Etymological Metamorphosis of the Idiom Vyskochyty yak Pylyp z konopel’: Anthroponym vs. Appellative
Autorzy:
Даниленко, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16511866.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
phraseology
etymology
Ukrainian
Belarusian
Polish
Lithuanian
language affinity
Opis:
The reconstruction of the semantics of Slavic phraseology is one of the priority tasks of comparative‑historical Slavic studies. Etymological dictionaries should be compiled as the result of such research. This article is dedicated to the origins of the phraseological entity “Jump out as Pylyp from cannabis”. It is known in Ukrainian, Belarusian, Polish, Czech and Lithuanian. The expression has a long chronological fixation that goes back to the second half of the sixteenth century. Many linguists, folklorists, and historians have studied the sources of this expression. According to an analysis of the subject literature, the etymological versions depended on the interpretation of such components as “Pylyp” and “cannabis”. There is no such complicated story in Slavic phraseology that includes two key components at the same time. This expression is considered to have a Polish origin. The result of our study is the hypothesis that the etymology is related to the Baltic area, namely the Lithuanian language and traditional folk culture. The prototype was a mythical character of a “hare”. Due to the obscuration of the original image, modern semantics is based on the anthroponym “Pylyp” – the performer of the mental action of the person. As the original image became obscure, the modern semantics of this notion is based on the anthroponym “Pylyp” – the one performing the mental action of a person.
Źródło:
Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 2; 343-357
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Український пантелик та його рецепція у слов’янських мовах (до походження фразеологізму збити з пантелику)
Ukrainian "Pantelyk" and Its Reception in Slavic Languages (The Origin of the Idiom "Zbyty z Pantelyku")
Autorzy:
Даниленко, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031459.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
East Slavic languages
Polish language
linguistic affinity
primary source
phraseology
etymology
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 2; 319-334
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ономастикон польских фамилий в документах новейшей истории Ярославского региона
Onomastikon Polish surnames in documents of modern history of the Yaroslavl region
Autorzy:
Гутовский, Анджей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992301.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
USSR
Russia
Rzeczpospolita
repressions
Polish surnames
etymology
an element of historical memory
СССР
Россия
Речь Посполитая
репрессии
польские фамилии
этимология
элемент исторической памяти
Opis:
The article is devoted to the study of Polish and polonized surnames of the Yaroslavl region of Russia on the basis of a database formed from diverse documents of recent history, mostly modern authors. A range of sources of information about contemporary surname carriers is consecrated; an etymological analysis of the surnames is carried out, they are graded according to special features. The history of the repressiveness of the Soviet system in relation to the carriers of Polish surnames is traced. The conclusion is made about the strength of the essence and purpose of the foundations of Polish surnames as the most resistant element among the bearers of historical memory to the aggressive totalitarian environment.
Статья посвящена изучению польских и полонизированных фамилий Ярославского региона России на основании базы данных, сформированной из разнородных документов новейшей истории, преимущественно современных автору. Освящается круг источников информации о современных носителях фамилий; проводится этимологический анализ фамилий, производится их градация по особым признакам. Прослеживается история репрессивности советской системы в отношении носителей польских фамилий. Делается вывод о прочности сущности и предназначения основ польских фамилий как наиболее стойкого элемента среди носителей исторической памяти к агрессивной тоталитарной среде.
Źródło:
Studia Orientalne; 2019, 2(16); 102-113
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Праславянская “грушавая” лексіка ў беларускай і польскай мовах
Autorzy:
Буйко, Цімур
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966691.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
праславянская мова
беларуская мова
польская мова
этымалогія
этналінгвістыка
дэндранімія
język prasłowiański
język białoruski
język polski
etymologia
etnolingwistyka
dendronimia
proto-slavic language
belarusian language
polish language
etymology
ethnolinguistics
dendronymy
Opis:
Гэты артыкул прысвечаны эвалюцыі агульных для беларускай і польскай моў “грушавых” намінацый у структурным і семантычным аспектах, пачынаючы з праславянскага перыяду, а таксама вобразу грушы ў мовах і народных культурах абодвух народаў. Па-першае, раскрываецца праблема адноснай храналогіі праславянскіх назваў грушы. Раскрыццё ажыццяўляецца на падставе параўнання лексем з розным анлаўтам і тыпамі імяннога скланення. Па-другое, праводзіцца параўнальны аналіз змен у семантыцы кантынуантаў праславянскай “грушавай” лексікі, якая ўвайшла ў беларускі і польскі лексічны фонд. Па-трэцяе, праз выяўленне падобных і адрозных матываў у лексіка-фразеалагічным матэрыяле беларускай і польскай моў раскрываецца праблема актуалізацыі моўнага вобраза грушы ў этнакультурнай свядомасці беларусаў і палякаў.
This article is devoted to the evolution of the “pear” nominations common to the Belarusian and Polish languages in the structural and semantic aspects, starting from the Proto-Slavic period, as well as the image of the pear in the languages and folk cultures of both peoples. Firstly, the problem of the relative chronology of the Proto-Slavic names of the pear is revealed. Disclosure is reached on the basis of comparing lexemes with different anlauts and types of nominal declension. Secondly, a comparative analysis of changes in the semantics of the continuums of the Proto-Slavic “pear” vocabulary, which is included in the Belarusian and Polish lexical fund, is carried out. Thirdly, through the identification of similar and differ-rent motives in the lexical and phraseological material of the Belarusian and Polish languages, the problem of updating the linguistic image of the pear in the ethnocultural consciousness of Belarusians and Poles is revealed.
Ten artykuł jest poświęcony ewolucji wspólnych dla języków białoruskiego i polskiego nominacji “gruszowych” w aspektach strukturalnym i semantycznym, począwszy od okresu prasłowiańskiego, i obrazowi gruszy w językach i kulturach ludowych obydwóch narodów. Po pierwsze, ujawnia się problem chronologii względnej nazw prasłowiańskich gruszy. Ujawnienie się odbywa na podstawie porównania leksemów z różnym anlautem i typami odmiany imion. Po drugie, jest prowadzona analiza porównawcza zmian w semantyce kontynuantów prasłowiańskiej leksyki “gruszowej” wchodzącej do białoruskiego i polskiego zasobu leksykalnego. Po trzecie, za pomocą ujawnienia wspólnych i odmiennych motywów w materiale leksykalno-frazeologicznym języków białoruskiego i polskiego uwidocznia się problem aktualizacji językowego obrazu gruszy w świadomości etnokulturowej Białorusinów i Polaków.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2020, 20; 255-270
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baba, żaba i krowa, czyli rozważania o tym, jak dawne są ludowe wierzenia o żabie wysysającej mleko krowie
An old woman, a frog and a cow, or reflections on the centuries’ long beliefs about milk-sucking amphibians or reptiles
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103000.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Albanian
Anatolian
animals
cow-suckers
etymology
frogs
Honorata Skoczylas- Stawska
Indo-European culture
Latin
lizards
Polish folk beliefs
Slavic languages
snakes
toads
vocabulary
Opis:
The aim of this paper is to demonstrate the archaic status of the Polish folk beliefs about certain amphibians (frogs, toads) and reptiles (snakes, lizards, salamanders) believed to have sucked milk from cows. Some Polish peasants were even convinced that milk cows loved suckers (esp. snakes, frogs) more than their calves. There are many folk tales where a witch or a mythical creature assumes the form of a armful animal to suck cow’s milk. The author demonstrates that the oldest part of these beliefs can be traced to the Proto-Indo-European cultural heritage. In fact, some Indo-European languages have preserved a clear indication of animal cow-suckers in their vocabulary, e.g. Ukr. молокосúс m. ‘lizard, salamander’ (literally ‘milk-sucker’); Lith. žaltỹs, žalktỹs m. ‘a not-venomous snake, esp. the grass snake, the slow worm’, Latv. zalktis, zaltis m. ‘snake’, Latg. zalkts m. ‘the grass snake’ (< PIE. *ĝolh2ktii̯os adj. ‘delighting in milk’ < PIE. *ĝl̥h2kt- n. ‘milk’); OInd. gōdhā́- f. ‘a big lizard’ (< PIE. *gu̯h3eu̯-dheh1- f. ‘a cow-sucker’, cf. PIE. *gu̯h3eu̯s f. ‘cow’ and *dheh1- ‘to suck’); Lat. būfō m. ‘a toad’ (< PIE. *gu̯h3eu̯-dhh1-ōn- m. ‘a cowsucker’); Alb. thithëlopë, also blloçkëlopë f. ‘common toad’ (literally ‘sucking/ chewing cows’); Hitt. akuu̯akuu̯aš c. ‘a toad’ (literally ‘sucking cows’, cf. Hitt. aku- ‘to drink’). It is assumed that the Indo-European beliefs were associated with breeding of cattle and were an attempt at a rational (or not) explanation of the alleged cause of poor lactation or cows’ milk loss. It is likely that the ailing animal was perceived as possessed by a demonic character, although the association of an animal with a witch or a devil was made relatively late and probably under the influence of beliefs from Western Europe.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2020, 77/1; 135-153
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Епізод з історії польсько-українських мовних контактів (іменник “гембель” ‘клопіт’)
Epizod z dziejów polsko-ukraińskich kontaktów językowych (rzeczownik “гембель” ‘kłopot’)
Autorzy:
Werbowyj, Микола
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015602.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
міжмовні контакти
позика з польської мови
етимологія
language contacts
Polish borrowings
etymology
kontakty międzyjęzykowe
pożyczka z języka polskiego
etymologia
Opis:
У статті проаналізовані особливості входження іменника гебель ‘рубанок’ до складу української мови. Німецька назва до української потрапила через польську мову. Засвоєння чужого слова українською мовою відбувалося неоднаково у східних та західних український говірках: безпосередній неперервний контакт з польською мовою для західних говірок обмежував кількість можливих змін в іменнику, а для східних українських говірок уже опосередкований польський вплив уможливив зміни як у формі (поява секундарного сонорного), так і в семантиці слова. У результаті польсько-українських мовних контактів постав власне український іменник гембель ‘клопіт’.
Przedmiotem artykułu są cechy rozwoju rzeczownika гебель ‘strug’ w ukraińskim języku ogólnym. Jest to wyraz niemiecki, ale w języku ukraińskim stanowi pożyczkę z polszczyzny. Analizowany rzeczownik w gwarach języka ukraińskiego charakteryzuje się różnymi właściwościami fonetycznymi i semantycznymi, ponieważ na zachodzie Ukrainy wyraz pozostał niezmienny pod względem semantycznym, na wschodzie zaś – pod względem fonetycznym. W wyniku polsko-ukraińskich kontaktów językowych w ukraińskim języku ogólnym powstał wyraz гембель ‘kłopot’.
The article analyzes peculiarities of adopting the noun hembel ‘plane’ in the Ukrainian language. Though being of German origin, the name itself comes from Polish. The ways of language assimilation in the Eastern and Western Ukrainian subdialects were different: an intermediate constant contact with the Polish language limited the number of possible changes in this noun in the Western subdialects, and in the Eastern Ukrainian subdialects, an indirect Polish influence, already observed by this time, enabled changes both in its form (appearance of the secondary sonorant sound) and semantics. As a result of Polish-Ukrainian language contacts, a Ukrainian noun hembel ‘trouble’ was created.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 197-214
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komentarze datacyjne do Andrzeja Bańkowskiego Etymologicznego słownika języka polskiego
Dating comments to Etymologiczny słownik języka polskiego by Andrzej Bańkowski
Autorzy:
Wawrzyńczyk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568108.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Polish etymology
word dating and redating
selection of text sources attesting the oldest use
Opis:
The article contains a critical analysis of the material included in the well-known etymological dictionary of the Polish language by A. Bańkowski. It specifies the dates of appearance in the Polish language of more than 100 lexemes, and provides methodological comments on the process of word-dating.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2011, 2(6); 295-312
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Cultural and Historical Legacy of Acad. Stefan Mladenov (1880-1963)
Autorzy:
Trifonova, Iva
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14291634.pdf
Data publikacji:
2023-09-29
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
archive - comparative and Indo-European linguistics - etymology - Bulgarian-
Polish scientific relations - Mladenov Stefan (1880-1963)
Opis:
The article is dedicated to the life and professional path of Acad. Stefan Mladenov (1880-1963) as commemoration of the 60th anniversary of his death. It summarizes the cultural and historical dimensions of his research, which has remained eternal in time. The emphasis is placed on his personal documents kept at the Scientific Archive of the Bulgarian Academy of Sciences (SA-BAS). They are described and analyzed in historical and research perspectives with a focun on those that are directly related to the Bulgarian-Polish scientific relations in the ifrst half of the 20th century. A list of the selected studies dedicated to the memory of Acad. Mladenov can be found after the article.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2023, 17, 2; 211-229
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydronim Szywra — efekt polsko-niemieckich kontaktów językowych
Hydronym Szywra — the Effect of Polish-German Language Contacts
Autorzy:
Swoboda, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971871.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
hydronimia
toponimia
etymologia
adaptacje nazw niemieckich
Wielkopolska
hydronymy
toponymy
etymology
adaptations of German names in the Polish language
Greater Poland
Opis:
The hydronym Szywra refers to the small river in the Warta basin flowing in the central part of Greater Poland. Although its name remained unclear for most of the researchers, it was believed to be of Pre-Slavic or Balto-Slavic origin. The paper reveals that these hypotheses were based on the wrong interpretation of the source material, and provides a new etymology for the name Szywra. Based on the critical analysis of all of the reachable records of names referring to the river Szywra, it has been proven that its Polish name is an adaptation of the former German name Schieferbach. Such a process was possible due to the long-term bilingual situation in the region of Greater Poland.
Źródło:
Onomastica; 2016, 60; 273-285
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy pomieszczeń w dworach szlacheckich
Autorzy:
Świtała-Cheda, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683875.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
lexis
semantics
etymology
polish mansion
Opis:
The names of interiors in noblemen’s mansion houses Architectural and functional transformations of noblemen’s mansion houses present an extremely appealing subject for a linguist as they convey very rich vocabulary. The article describes how the residents of mansion houses “organized” their living space. I would like to focus particularly on the lexis which served as a means to outline this space. I examine its structure and etymology. The excerpted sources of the material (the names of the interiors, edifices and less frequently isolated spaces) are rural self-help books from the 19th century, mansion’s inventories and architectural maps from the 16th – 19th centuries. The accumulated vocabulary depicts changing needs of a human being.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2014, 048
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie racuchy
Polish racuchy (drop scones)
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117730.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
regional Polish of Podlasie
etymology
language contacts
Opis:
Thanks to the collection of important information for the history and geography of words in the Polish language from all types of dictionaries, records and, in particular, hardly available sources quoted there, I have managed to establish the development of a Ukrainian borrowing hreczuszki in the Polish language into racuszki and the formation of a form racuchy.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 355-359
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fraz. zbić z pantałyku ‘stropić kogo, pozbawić pewności siebie’
Autorzy:
Rytter, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678567.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
phraseology
etymology
Polish language
Russian language
Ukrainian language
bilingualism
calque
Opis:
The phrase zbić z pantałyku ‘to perplex, shatter somebody’s confidence’The article concerns the East-Slavic linguistic influence on Polish in the second half of the nineteenh century as exemplified by the meaning of the phrase zbić z pantałyku. Today’s meaning of the phrase  is associated with another phraseologism zbić z tropu ‘to throw [lit. knock] off trace,’ which originates from the hunting jargon. *Pantałyk as a separate word is not (and never has been) used in general Polish, and the comprehensibility of the whole phrase is the result of the sum of its components.East Slavic counterparts of the phrase are attested from the midnineteenth century. In the Polish of the period, zbić z pantałyku had a colloquial status, and its usefulness in the sphere of everyday communication was a manifestation of economy of imaginary rather than conceptual means of expression. Especially in the conditions of widespread bilingualism, the new phrase could easily be recognized against the background of contemporary usage of nearsynonymous colloquial phrases derived from the verb zbić ‘to beat’ but also ‘to knock off.’The greater frequency of zbić z pantałyku  in the Polish of southeastern borderlands resulted from a combination of factors, mainly the blurred boundaries between literary and dialectal (folk) phraseology. Fraz. zbić z pantałyku ‘stropić kogo, pozbawić pewności siebie’Artykuł dotyczy wpływów ruskojęzycznych w polszczyźnie drugiej połowy XIX wieku. Dziś znaczenie frazeologizmu zbić z pantałyku to odpowiednik wybić z szyku, zbić z tropu, ‘zmieszać, stropić’, realnie ‘pomieszać krok’, ‘stracić ślad (na polowaniu)’.*Pantałyk jako wyraz samodzielny nie jest (i nigdy nie był) używany w polszczyźnie ogólnej, natomiast znaczenie całego frazeologizmu wynika z sumy jego składników.Odpowiedniki wschodniosłowiańskie poświadczone są od połowy XIX stulecia. W ówczesnej polszczyźnie zbić z pantałyku miało status potoczny, którego użyteczność w sferze komunikacji codziennej to przejaw ekonomiczności środków obrazowych zamiast pojęciowych.Nowy frazeologizm mógł być łatwo rozpoznawany w warunkach bilingwizmu językowego na tle ówczesnych środków z tradycją użycia w sferze potocznej. O szczególnej częstotliwości użycia zbić z pantałyku w polszczyźnie kresów południowowschodnich zdecydował splot czynników, głównie zaś „rozmyte” granice między frazeologią literacką a gwarową (ludową).
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies