Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish catholic church" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 133
Tytuł:
Życie społeczno-religijne Olsztynka w latach 1945–1950
Social and religious life in Olsztynek in the years 1945–1950
Autorzy:
Makowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147305.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Olsztynek (Hohenstein)
Armia Czerwona
Prusy Wschodnie
Polska Rzeczpospolita Ludowa
przesiedlenia ludności
repatrianci
Mazurzy
Kościół katolicki
Kościół ewangelicki
Olsztynek
Hohenstein
Red Army
East Prussia
Polish Peoples Republic
resettlement
repatriation
Masurians
Catholic Church
Evangelical Church
Opis:
Artykuł opowiada o wydarzeniach, do których doszło po włączeniu Olsztynka do Polski Ludowej po zakończeniu II wojny światowej. Tekst skupia się przede wszystkim na opisie przemian społeczno-religijnych, które były efektem całkowitej zmiany struktury ludności oraz wprowadzenia władz komunistycznych na poniemieckich terenach. Podstawę źródłową stanowią materiały znajdujące się w Archiwum Państwowym w Olsztynie oraz Archiwum Archidiecezji Warmińskiej, kroniki, relacje świadków oraz opracowania polsko- i niemieckojęzyczne. Tekst dowodzi, jak powojenne realia nieodwracalnie zmieniły charakter miasta. Stanowi wnikliwe usystematyzowanie informacji o tym krótkim, lecz przełomowym okresie w dziejach Olsztynka.
In the article, the author explains the course of events after incorporating Olsztynek into the Polish People’s Republic after the Second World War. Makowski’s main areas of focus are the changes observed in religious and social spheres as well as the implementation of a new, communist government in lands previously inhabited by Germans. The author’s sources are the National Archive in Olsztyn, the Warmia Archdiocese Archive along with chronicles, witness accounts, and studies in both Polish and German. Makowski points out the changes that took place in Olsztynek after the Second World War. The article providesa clear and deep analysis of this short yet critical event in the history of Olsztynek.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2020, 21; 179-195
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie sakramentalne katolików w dekanacie radoszyckim 1918–1939. Sakramenty powtarzalne
The Sacramental Life of Catholics in the Radoszyce Deanery 1918–1939. Repeatable Sacraments
Autorzy:
Gapys, Jerzy
Kowalczyk, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038234.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Kościół katolicki
II Rzeczypospolita
diecezja sandomierska
życie religijne
Catholic Church
Second Polish Republic
Sandomierz diocese
religious life
Opis:
W dekanacie radoszyckim wierni przystępowali do sakramentów stosunkowo regularnie. Miało to zapewne związek z typem religijności chłopskiej tamtego czasu, jak też było rezultatem troski duchownych o życie sakramentalne wiernych. Duchowni szczególnie zabiegali o przystępowanie parafian do sakramentu pokuty i Eucharystii. Od 1932 r. w centrum uwagi księży w dekanacie (Diecezjalny Kongres Eucharystyczny w Radomiu) było szerzenie kultu eucharystycznego, co nieodłącznie wiązało się też z korzystaniem ze spowiedzi. Duchowni zachęcali na kazaniach i katechezie do przystępowania do sakramentu pokuty, jednocześnie stwarzając możliwości poprzez codzienne dyżury w konfesjonale i przy okazji świąt kościelnych (Boże Narodzenie, Wielkanoc) i uroczystości parafialnych (misje, wizytacje, odpusty). Wierni w dekanacie gremialnie przystępowali do spowiedzi wielkanocnej (średnio 98% podlegających obowiązkowi) i w czasie świąt parafialnych. Następstwem powszechnego korzystania z sakramentu pokuty było częste przy tych okazjach przyjmowanie Komunii św. Wówczas, w zależności od wielkości parafii, liczba wiernych przyjmujących Eucharystię wynosiła od 2,5 do 19 tysięcy osób. Jednak poza okresami świątecznymi i uroczystościami, liczba przystępujących do komunii była mała, co było normą w okresie potrydenckim. Średnio katolik w dekanacie komunikował 4 razy do roku. Sakrament ostatniego namaszczenia był udzielany zgodnie z przyjętym rytuałem i obyczajem, brak jest jednak statystyk do zobrazowania skali zjawiska.
In the Radoszyce Deanery, the faithful received the sacraments relatively regularly. This was probably related to the type of peasant religiosity at that time, as well as the result of the clergy’s concern for the sacramental life of the faithful. The clergy particularly sought parishioners to receive the Sacrament of Penance and the Eucharist. From 1932, the center of attention for priests in the deanery (Diocesan Eucharistic Congress in Radom) was the spread of Eucharist worship, which was associated with going to confession. Clergymen encouraged participation in the sacrament of Penance in sermons and catechesis, while creating opportunities through daily duties, in the confessional and during church holidays (Christmas, Easter) and parish celebrations (missions, visits, indulgences). The faithful in the deanery crowded as they went to Easter confession (on average 98% of those eligible) and during parish holidays. The consequence of common access to the sacrament of Penance was the frequent reception of Holy Communion on those occasions. At that time, depending on the size of the parish, the number of believers receiving the Eucharist ranged from 2.5 to 19 thousand people. However, apart from holiday periods and festivities, the number of people receiving communion was small, which was the norm in the post-Tridentine period. On average, Catholics received Communion four times a year. The sacrament of the last anointing was given in accordance with the accepted ritual and custom, but there are no statistics to illustrate the scale of the phenomenon.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 29, 2; 251-268
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie katalogu mikrofilmów kościelnych archiwaliów oraz zbiorów liturgicznych i bibliotecznych. Recenzja opracowania Katalog mikrofilmów Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, oprac. M. Dębowska, Kraków 2017, Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy w Krakowie, Kraków 2017, ss. 677
The significance of an archive ecclesiastical microfilm catalogue and of liturgy and library collections. Review of the publication Microfilm Catalogue in Possession of the Ecclesiastical Archives, Library and Museum Centre of the John Paul II Catholic University of Lublin, compiled by Maria Dębowska, Publishing House of Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy in Cracow, Cracow 2017, p. 677.
Autorzy:
Kwaśniewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371276.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
archiwistyka
Ośrodek Archiwów
Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dębowska Maria
Kumor Bolesław
zasób polskich archiwów kościelnych
zbiory historyczne bibliotek kościelnych
kościelne dobra kultury
archival science
Ecclesiastical Archives
Library and Museum Centre of the John Paul II Catholic University of Lublin
Maria Dębowska
Bolesław Kumor
Polish ecclesiastical archival fonds
collections of historical church libraries
church cultural values
Opis:
Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II prowadził od roku 1960 prace polegające na mikrofilmowaniu głównie kościelnych archiwaliów oraz – w mniejszym stopniu – zbiorów historycznych bibliotek kościelnych. Opisy gromadzonych mikrofilmów były na przestrzeni lat publikowane na łamach czasopisma „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”. Poszczególne grupy mikrofilmów zyskiwały kolejny numer publikacji nazywanej katalogiem mikrofilmów. Obecny stan prac został przedstawiony w drukowanym katalogu autorstwa dr hab. Marii Dębowskiej. Publikacja scaliła opisy 5593 mikrofilmów. Ich kolekcja, stworzona w Ośrodku Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych, jest unikatowym zbiorem do badań nad dziejami Kościoła w Polsce.
Ever since 1960, the Ecclesiastical Archives, Library and Museum Centre of the John Paul II Catholic University of Lublin has been microfilming primarily ecclesiastical archive materials and partially also the historical collections of church libraries. The descriptions of the resulting microfilms were published over the years in the journal Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne. Subsequent groups of microfilms were assigned consecutive publication numbers and were referred to as microfilm catalogues. The current status of the work is presented in a printed catalogue by Maria Dębowska, PhD. The catalogue brings together descriptions of 5,593 microfilms. Created in the Ecclesiastical Archives, Library and Museum Centre, the microfilm collection is a unique resource for studies on the history of the Church in Poland.
Źródło:
Archeion; 2020, 121; 479-491
0066-6041
2658-1264
Pojawia się w:
Archeion
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgodność granic administracji kościelnej z granicami odrodzonego państwa polskiego w konkordacie między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r.
The conformity between the borders of the church administration and the borders of the reborn Polish state in the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland of 1925
Autorzy:
Ryguła, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043406.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Catholic Church
Concordat
Polish Concordat of 1925
church administration
Second Polish Republic
administrative and territorial structure of the Catholic Church
konkordat
II Rzeczpospolita Polska
Kościół Katolicki
administracja kościelna
struktura administracyjno-terytorialna
Konkordat polski z 1925 r.
Opis:
II Rzeczypospolita była państwem, które w sposób szczególny kładło nacisk na gwarancje dotyczące własnych granic politycznych oraz konsolidację społeczeństwa zamieszkującego terytorium odrodzonego państwa. Gwarancje dostosowania do granic politycznych państwa nowego podziału kanoniczno-administracyjnego Kościoła Katolickiego w Polsce – zawarte w art. IX konkordatu z 10 lutego 1925 r. – miały dla Rzeczpospolitej w początkach jej państwowości szczególne znaczenie. Wychodząc od idei rozdziału państwo‑Kościół, także na płaszczyźnie podziału administracyjnego, autor artykułu próbuje wskazać na wykorzystanie instrumentów prawno-kanonicznych do celu, jakim była integracja terytorialna i społeczna w II Rzeczpospolitej. Sygnatariusze konkordatu byli oczywiście świadomi, że instrumenty prawne, jakimi dysponuje Stolica Apostolska w powyższym zakresie, mają charakter prawno-kanoniczny. Nie są więc one właściwymi, aby uznawać czy gwarantować kształt granic politycznych państwa. Trudno jednak zaprzeczyć, że przy ich pomocy doszło do odwzorowania istniejących granic politycznych kraju na mapie kanonicznego podziału ówczesnego Kościoła Katolickiego w Europie. Jeśli zaś chodzi o konsolidację społeczeństwa polskiego, to trudno nie dostrzec, skoro dostrzegł to ustrojodawca w art. 114 Konstytucji RP z 1921 r., że wyznanie rzymskokatolickie w II Rzeczpospolitej było „religią przeważającej większości narodu”. Integracja struktur tego Kościoła miała więc fundamentalne znaczenie nie tylko dla sprawnego funkcjonowania tego Kościoła w ramach wyznaczonych granicami politycznymi. Miała też zasadnicze znaczenie dla integracji życia społecznego w kraju, w którym 75% społeczeństwa deklarowała się jako katolicy.
The Second Polish Republic was a state that put a special emphasis on the safety of its political borders and on the integration of the people living on the territory of the reborn state. The guarantee to adjust the new canonical administrative division of the Catholic Church in Poland to the political borders of the new state, which was included in Article 9 of the Concordat of 10 February 1925, was of special importance to the Polish Republic at the beginning of its statehood. On the basis of the idea of the separation of church and state, the present article aims to show how the canon-law instruments were applied to achieve the goal of the territorial and social integration of the Second Polish Republic. The signatories of the Concordat were obviously aware of the fact that the legal instruments at the disposal of the Holy See were canon-law instruments. As such, they were not appropriate to confirm or guarantee the shape of the political borders of the state. However, the fact that they made it possible to map the existing political borders of the state onto the canonical chart of the contemporary Catholic Church in Europe is undeniable. When it comes to the integration of the Polish people, it was not possible to overlook the fact that the Roman Catholic Church was “the religion of the preponderant majority of the nation” in the Second Polish Republic, as stated in Article 114 the Constitution of 1921. Thus, the integration of the structures of the Catholic Church was of fundamental importance not only to its own efficiency within the borders of the state, but also to the social integration of the country, where 75% of the people declared the Catholic faith.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 277-305
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – ksiądz, publicysta, działacz Stowarzyszenia PAX, tajny współpracownik i major Służby Bezpieczeństwa na etacie niejawnym
Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – Priest, Publicist, PAX Association Activist, Secret Collaborator and Clandestine Major of the Security Service
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20306792.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
security apparatus
PAX Association
Catholic Church in the Polish People’s Republic
disintegration activities of the Security Service
Ancora
aparat bezpieczeństwa
Stowarzyszenie PAX
Kościół katolicki w PRL
działania dezintegracyjne SB
„Ancora”
Opis:
Artykuł ukazuje powstanie i funkcjonowanie periodyku „Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła” w ujęciu personalnym i strukturalnym. W tym przedsięwzięciu główną rolę odegrał ks. Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), kapłan diecezji przemyskiej od 1943 r., osobowe źródło informacji SB, wreszcie jej funkcjonariusz na etacie niejawnym. Tekst jest przyczynkiem do dalszych pogłębionych badań nad działalnością dezintegracyjną prowadzoną przez różne struktury aparatu represji w PRL ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia na tym polu Departamentu IV SB MSW.
The article shows the creation and functioning of the periodical Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła in personal and structural terms. Father Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), a priest of the Przemyśl diocese since 1943, a personal information source of the Security Service, and finally its clandestine officer, played a major role in this endeavour. The text is a contribution to further in-depth research into the disintegration activities carried out by various structures of the repressive apparatus in the Polish People’s Republic, with particular emphasis on the significance of Department IV of the Security Service of the Ministry of the Interior in this field.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 481-522
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie Kościoła katolickiego podczas spotkań roboczych organów wyznaniowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej1
The Issue of the Catholic Church During Working Meetings of the Denominational Bodies for Religious Matters of the People’s Republic of Poland and the German Democratic Republic
Autorzy:
Zamiatała, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154454.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół katolicki
Niemiecka Republika Demokratyczna
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych
Urząd do spraw Wyznań
duchowieństwa
biskupi
Watykan
Catholic Church
German Democratic Republic
Polish People’s Republic
State Secretariat for Church Affairs
Office for Religious Affairs
clergy
bishops
Vatican
Opis:
W prowadzeniu polityki wobec Kościoła katolickiego w NRD i PRL sporą pomocą były robocze spotkania organów wyznaniowych obu państw: Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych (SSdsK) i Urząd do spraw Wyznań. Ułatwiały one realną ocenę bieżącej sytuacji oraz pomagały w ustalaniu dalszych zadań. Dawały możliwość dobrego zapoznania stron z aktualną problematyką wyznaniową. Wymiana informacji na tych naradach przyczyniała się do lepszego poznania różnic występujących w zakresie polityki wobec Kościoła w obu krajach socjalistycznych. W uzgadnianiu zagadnień urzędy opierały się na marksistowsko-leninowskiej analizie sytuacji oraz politycznych wskazówkach swoich partii jako podstawy kooperacji urzędów wyznaniowych PRL i NRD. Dzięki temu podjęta w ich zakresie koordynacja i współpraca pozwalała im skuteczniej wykorzystać koncepcje i udoskonalać metody zróżnicowanej polityki wobec Kościoła katolickiego. Dokonywano okresowych podsumowań wyników w zakresie polityki wyznaniowej wobec Kościoła katolickiego. Na tych spotkaniach analizowano relacje władz państwowych z biskupami w obu krajach. Omawiano także stosunek do Stolicy Apostolskiej, wymieniano poglądy i informacje o nowych aspektach polityki Watykanu wobec krajów socjalistycznych. Podejmowano kwestię wciągnięcia katolików świeckich, a także duchowieństwa i hierarchii do wspierania polityki państw socjalistycznych pod pozorem walki o pokój w ramach Berlińskiej Konferencji Katolików. Dyskutowano na temat sposobów aktywizacji w jej ramach organizacji katolickich krajów socjalistycznych i zachodnich pod hasłem walki o umocnienie pokoju światowego.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 631-657
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie Kościoła katolickiego w proces pojednania polsko-ukraińskiego w latach 1989-2012
The Commitment of the Catholic Church in the Process of the Polish Ukrainian Reconciliation in the Years 1989-2012
Autorzy:
Kozyrska, Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1961820.pdf
Data publikacji:
2019-07-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół katolicki
Ukraina
Polska
pojednanie polsko-ukraińskie
the Catholic Church
Ukraine
Polska
Polish-Ukrainian reconciliation
Opis:
The difficult process of the Polish Ukrainian reconciliation is still continuing. The political transformations in and Ukraine in the years 1989-2012 had opened a research and public debate on the history of Polish-Ukrainian relations in the first half of the twentieth century. The two countries cooperate in the area of science, culture, economy, and politics more and more intensely. Mass social awareness, however, is changing slowly. The Catholic Church also indicated the need to accelerate the process of reconciliation. She has made in view of her peace mission and the need to improve mutual relations between the faithful of the Greek and Latin rites on both sides of the border. The superiors of the Roman-Catholic Church and the Greek-Catholic Church in Ukraine and in Poland have been engaged in the solution of the conflict concerning of the Lvov Eagles cemetery, have issued a series of appeals to both countries for reconciliation, have taken part in commemoration of the victims, and have performed symbolical acts of forgiveness. John Paul II supported the work of Polish-Ukrainian reconciliation. It was hoped that his pilgrimage to Ukraine in the June of 2001 would be a turning point. A sudden improvement of the situation, however, has not taken place, but in the following years many new initiatives of rapprochement appeared: common prayers, pilgrimages, meetings of the episcopate and the clergy of both countries. There are still problems, however, such as the disputes about temples, accusations of proselytism and depriving of national identity, discussions on the limitations of commitment in national and political life.
Źródło:
Studia Polonijne; 2013, 34; 121-144
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wywiad wojskowy czy polityczny? Zainteresowanie Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego „kierunkiem watykańskim”
Military or political intelligence? The interest of the Second Directorate of the General Staff of the Polish Army in the „Vatican direction”
Военная или политическая разведка? Заинтересованность Управления II Генерального штаба Войска Польского „ватиканским направлением”
Autorzy:
Kapuściak, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918387.pdf
Data publikacji:
2019-10-09
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Zarząd II Sztabu Generalnego WP
wywiad wojskowy
rezydentura „Góra”
attachat w Rzymie
Kościół katolicki
Second Directorate of the General Staff of the Polish Army
military intelligence
the „Góra” intelligence agency
attachés in Rome
the Catholic church
Управление II Генштаба Войска Польского
военная разведка
резиденция „Гура”
атташе в Риме
католический костел
Opis:
Wywiad wojskowy PRL miał przede wszystkim za zadanie zdobywać materiały dot. uzbrojenia i stacjonowania wojsk NATO. Jednak ze względu na zapotrzebowanie władz komunistycznych prowadził także działania polityczne, wymierzone m.in. w Kościół katolicki. Zainteresowanie władz państwowych nasiliło się szczególnie w czasie pontyfikatu Jana Pawła II. Według oceny wywiadu wojskowego wybór Karola Wojtyły na biskupa Rzymu zaktywizował Kościół katolicki zarówno w kraju, jak i w Watykanie. Tym sposobem działania Zarządu II Sztabu Generalnego WP wchodziły w zakres zainteresowań wywiadu cywilnego. Artykuł ma na celu pokazanie, jaką rolę odegrali oficerowie i współpracownicy wywiadu działający w Rzymie pod przykryciem attachatu wojskowego bądź placówek cywilnych. Ich działania doprowadziły do nawiązania kontaktów ze środowiskiem kościelnym oraz zdobycia świadomych i nieświadomych osobowych źródeł informacji. W ten sposób Zarząd II SG WP przekazywał aparatowi partyjno-politycznemu ciekawe wiadomości i materiały. Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce spowodowało, że Kościół z terenu Rzymu zaczął wysyłać do Polski paczki z żywnością, ubraniami i lekarstwami. Ta pomoc dla kraju została wykorzystana do nawiązania kontaktu z duchownymi polskimi dzięki inicjatywie płk. Franciszka Mazurka.
The primary task of the military intelligence in the People’s Republic of Poland was to acquire materials on the armament and stationing of NATO troops. However, due to the demand of the communist authorities, it also conducted political activities aimed at, among others, the Catholic Church. The interest of the state authorities increased especially during the pontificate of John Paul II. According to the assessment of military intelligence, the election of Karol Wojtyła as Bishop of Rome stimulated the Catholic Church both in Poland and in the Vatican. In this way, the activities of the Second Directorate of the General Staff of the Polish Army were within the scope of civil intelligence interests. The article aims to show the role played by intelligence officers and informers operating in Rome undercover as military attachés or in civilian institutions. Their actions resulted in the establishment of contacts with the church environment and acquisition of voluntary and involuntary informants. In this way, the Second Directorate of the General Staff of the Polish Army provided the party and political apparatus with interesting news and materials. Following the introduction of martial law in Poland, the church from the Rome area started sending parcels of food, clothes and medicines to Poland. This aid for the country was used to establish contact with the Polish clergy thanks to the initiative of Colonel Franciszek Mazurek.
Задачей военной разведки Польской Народной Республики было в первую очередь получение материалов о вооружении и размещении войск НАТО. Однако по требованию коммунистических властей он также вела политическую деятельность, связанную, в частности, с работой католической церкви. Интерес к ней государственных органов особенно усилился во время понтификата Иоанна Павла II. По данным военной разведки, избрание Кароля Войтылы епископом Рима активизировало католическую церковь как в стране, так и в Ватикане. Таким образом, деятельность Управления II Генерального штаба Войска Польского находилась в сфере интересов гражданской разведки. Цель этой статьи – показать роль офицеров и сотрудников разведки, действующих в Риме под прикрытием военного атташе или гражданской заставы. Их действия привели к установлению контактов с церковной средой и приобретению сознательных и несознательных личных источников информации. Таким образом, Управление II Генштаба Войска Польского снабжало партийный и политический аппарат интересными новостями и материалами. Введение военного положения в Польше привело к тому, что костел из Рима начал отправлять в Польшу посылки с едой, одеждой и лекарствами. Эта помощь для страны была использована для установления контакта с польским духовенством благодаря инициативе полковника Франчишка Мазурка.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2019, XX (LXXI), 2 (268); 86-119
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypisy z XVIII- i XIX-wiecznej prasy periodycznej na temat sakr biskupów Kościoła katolickiego z historycznych ziem polskich
Excerpts from Eighteenth- and Nineteenth-century Periodical Press on the Topic of the Ordination of Catholic Bishops in the Historical Territories of Poland
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571003.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Polish press
Catholic bishops
episcopal ordination
Catholic Church
prasa polska
biskupi katoliccy
sakra biskupia
kościół katolicki
Opis:
Old press is a priceless source of information of various quality about a broad spectrum of realities of the life of past generations. This concerns also the religious life, including events in the biographies of members of the Church elites whose most prominent group was the episcopate. This is why facts connected with the curricula vitarum of particular bishops were often described in the Polish periodical press. The ordination of a bishop was a very important event, when a new member of the episcopate became a rightful successor of the Apostles. As such ceremonies were at the same time spectacular, had a rich liturgical arrangement and gathered many distinguished participants, they were an attractive topic for press coverage whose levels of accuracy, though, remained varied. It is not he purpose of the author of this paper to display the aforementioned multifacetedness of the press coverage of the ordinations of the bishops, but to provide a sui generis set of basic information about those events. In order to make the most of such testimonies by drawing from the variety of information contained in them further conclusions that may be interesting to particular researchers, one must first know where (if at all) adequate coverage is present in the press contemporary with these events. The current state of knowledge in Poland in this respect is definitely unsatisfactory. This publication is a step in the direction of positive change. It contains information about the ordination of altogether 215 members of the Catholic episcopate of three rites (Latin, Greek-Uniate and Armenian) in the territory of Poland between 1726 and 1900, in the form of quasi-registers. Arranged in alphabetical order (by the surnames of the ordinated), they contain the date and the place of each event, the names of the consecrator and the co-consecrators and, above all, a bibliographical record that directs the inquirer to a particular article. Provided with adequate indications, subsequent researchers will be able to start analyzing problems interesting to them and connected with this subject, already without spending time and effort in searching for adequate testimonies in the periodical press.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2012, 62; 21-67
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyjazdy katolików świeckich z Polski na obszar poradziecki po 1989 r. jako forma pomocy Kościołowi na Wschodzie
The departures of catholic laity from Poland to the post-Soviet states after 1989 as a way of helping Church in the East
Autorzy:
Lubicz Miszewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521452.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Społecznych. Instytut Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Catholic Church
USSR
Polish laity
post-Soviet states
Opis:
Religious freedom as it was at the end of the USSR has enabled the revival of the Roman Catholic Church. In addition to the clergy, useful help in this process is played by lay people, coming in to the post-Soviet states, among others, from Poland. The article contains an analysis of surveys conducted among representatives of Polish laity who after 1989 came in to support priests in pastoral work in parishes located just behind the eastern border of the Republic of Poland.
Źródło:
Wschodnioznawstwo; 2017, 11; 313-323
2082-7695
Pojawia się w:
Wschodnioznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspólnota jezuitów w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Między tradycją a zmianą
Jesuit Community in the Polish-Lithuanian Commonwealth: Between Tradition and Change
Autorzy:
Mariani, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1178405.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Roman Catholic Church
Society of Jesus
Jesuits
religious province
prosopography
Polish-Lithuanian Commonwealth
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
When discussing the composition of the Polish and Lithuanian provinces of the Society of Jesus, this article is part of the trend of prosopographic and socio-historical research devoted to the clergy of the Roman Catholic Church. The aim of the research is to grasp both permanent elements and changes that took place in the structure of the Jesuit community in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The author not only presents similarities and differences in the development of the Polish and Lithuanian provinces, but also discusses the trends occurring in their area in a wide pan-European context, comparing the situation of Polish and Lithuanian Jesuits with other administrative units of the order. The chronological scope of the work covers the years 1608–1773, i.e. from the creation of the Lithuanian province as a result of the division of the Polish administrative unit of the order to the dissolution of the Society. The base of primary sources consists of annual and three-year catalogues kept in the Roman Archives of the Society of Jesus, which were analyzed in the form of survey using statistical methods. Against the background of the development of the institution’s network and its financial situation, the author focuses on four issues: the number of Jesuits, their religious vows, their geographical distribution and regions of origin. The conducted research above all shows the influence of the political and military situation of the state on the size of the Jesuit community: the wars of the mid-17th century and, albeit to a lesser extent, the first decade of the 18th century brought serious consequences. The structure of the community in terms of religious vows evolved in a similar way to other European provinces of the Society, as indicated by the increase in the number of professes of four religious vows, who constituted the elite of the order. This phenomenon testifies to the fact that, despite the crises that affected the Commonwealth, the order provided its members with better and better education. The geographical distribution and regions of origin of the Jesuits are closely related, since the recruitment of candidates for the order took place mostly among graduates of Jesuit schools. The most important change in this respect was the increase in the significance of the eastern territories of the Commonwealth both in terms of the number of friars residing there and the participation of representatives of local society in the Jesuit community. As a result of this tendency, in the 18th century the role of the inhabitants of the ethnically Polish territories of the Commonwealth weakened; in the previous century they had constituted, due to their geographical mobility, a substantial part of the Jesuit community in the eastern regions of the Polish-Lithuanian state. This phenomenon clearly indicates the process of cultural integration that took place in the eastern lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and changes in the social mechanism of recruiting friars, manifested in the increase in the number of Jesuits of noble origin.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2019, 84, 4; 123-178
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność religijna w kontekście edukacji w Polsce. Relacje pomiędzy państwem polskim a Kościołem katolickim
Autorzy:
Kroczek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669669.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Polish law
canon law
education
religious freedom
Polska
the Catholic Church
prawo polskie
prawo kanoniczne
edukacja
wolność religijna
Polska
Kościół katolicki
Opis:
The faithful of the Church are at the same time citizens of a state. As a result, they are bound by law of the two societies to which they belong. Education, as a very essential part of human good, is of interest to the two authorities: state government and church hierarchy. Unfortunately, relations between state and Church authorities in this field are not free of tensions. Both state and church lawmakers must be aware of the situation, and try to draft law that would expedite not a hostile interaction but rather cooperation in this field. The paper will present current legal regulations concerning education in Poland (Catholic Church and Polish state) and offer some postulates for both sides, helping to establish better relations and protect religious freedom.
Wierni Kościoła są jednocześnie obywatelami państwa. W konsekwencji są oni związani prawem dwóch społeczności, do których należą. Edukacja, jako bardzo istotna część ludzkiego dobra, jest w polu zainteresowania zarówno rządu państwa, jak i kościelnej hierarchii. Niestety, relacje pomiędzy władzami państwowymi a kościelnymi w tym obszarze nie są wolne od napięć. Zarówno państwo, jak i Kościół muszą być świadomi tej sytuacji i próbować stanowić takie prawo, które nie będzie stymulowało wrogich relacji pomiędzy stronami, lecz będzie pomagało we współpracy pomiędzy nimi na przedmiotowym polu. Artykuł prezentuje obowiązujące regulacje prawne dotyczące edukacji w Polsce i zawiera kilka postulatów skierowanych do obydwu wymienionych stron. Postulaty mogą pomóc w ustanowieniu lepszych relacji pomiędzy państwem i Kościołem oraz przyczynić się do lepszej ochrony wolności religijnej.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2015, 47
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność polityczna niepodległej Ukrainy w kontekście starań Polaków mieszkających we Lwowie o odzyskanie kościoła św. Marii Magdaleny
The political freedom of independent Ukraine in the context of the efforts of Poles living in Lviv to regain the church of St. Mary Magdalene
Autorzy:
Kucharska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078980.pdf
Data publikacji:
2022-04-05
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
historical policy
Polish-Ukrainian relations
Lviv
Ukraine
St. Mary Magdalene’s Catholic Church in Lviv
polityka historyczna
stosunki polsko-ukraińskie
Lwów
Ukraina
kościół katolicki św. Marii Magdaleny we Lwowie
Opis:
Publikacja jest analizą przypadku kościoła św. Marii Magdaleny we Lwowie i starań parafian o odzyskanie świątyni dla parafii i wiernych, w kontekście rzeczywistości miasta pogranicza, jakim był i jest wielonarodowy Lwów. W oparciu o informacje uzyskane w czasie rozmów z Konsul Generalną RP we Lwowie, Kurią Metropolitalną we Lwowie, proboszczem parafii św. Marii Magdaleny, naczelniczką Wydziału Kultury Miasta Lwowa, naczelniczą Wydziału Ochrony Środowiska Historycznego Miasta Lwowa, dyrektorami Lwowskiej Sali Muzyki Organowej i Kameralnej we Lwowie, dyrektorką polskiej Szkoły im. św. Marii Magdaleny we Lwowie i parafianką parafii św. Marii Magdaleny, jak również o ukraińskie akty prawne oraz artykuły w ukraińskiej i polskiej prasie, opisano kolejne etapy sporu o odzyskanie kościoła, jego upolitycznienie, a także wyszczególniono polityków i aktorów związanych ze sporem. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, czy trzydzieści lat niepodległości Ukrainy spowodowało rozszerzenie, czy ograniczenie rzeczywistej wolności politycznej tego kraju, ze szczególnym naciskiem na kwestię, czy kraj ten stał się wolny od wpływów poradzieckich oraz czy jest wolny w stopniu, jaki umożliwia egzekwowanie własnego prawa.
This article is a case study of St. Mary Magdalene’s Church in Lviv and the efforts of parishioners to regain the church for the parish and the faithful in the context of the reality of the multinational border city. Based on data obtained during interviews with various figures (Consul General of the Republic of Poland in Lviv, the Metropolitan Curia in Lviv, the parish priest of St. Maria Magdalena, the Head of the Department of Culture of the City of Lviv, the Head of the Historical Environment Protection Department of the City of Lviv, the directors of the Lviv Organ and Chamber Music Hall in Lviv, director of the Polish School of St. Mary Magdalene in Lviv and a parishioner from the parish of St. Mary Magdalene), as well as information on Ukrainian legal acts and articles in the Ukrainian and Polish press, consecutive stages of the dispute over the recovery of the church are described. The article also considers the politicization of the dispute and discusses the activities of politicians and other actors who have been involved. Furthermore, an attempt was made to answer the question whether thirty years of Ukraine's independence resulted in either the expansion or restriction of the actual political freedom of this country, with a particular emphasis on the question of whether the country has become free from post-Soviet influence and whether it is free to such an extent that it can enforce its own law.
Źródło:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny; 2021, 16; 49-64
1896-1819
2391-5145
Pojawia się w:
Civitas Hominibus. Rocznik filozoficzno-społeczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze powiatu bocheńskiego wobec szkolnej i pozaszkolnej katechizacji dzieci i młodzieży w latach 1956–1975
Bochnia District Authorities towards School and Out-of-School Religious Education of Children and Youth in 1956–1975
Autorzy:
Kasprzycki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27687538.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Bochnia district
catechisation of children
catechetical points
removal of religious education from schools
Catholic Church
SB
Polish United Workers’ Party (PZPR)
educational authorities
administrative repression
powiat bocheński
katechizacja dzieci
punkty katechetyczne
usuwanie nauczania religii ze szkół
Kościół katolicki
PZPR
władze oświatowe
represje administracyjne
Opis:
Rok 1956 r. przyniósł w Polsce duże zmiany życiu politycznym, gospodarczym i społecznym. „Odwilż” przerwała postępującą laicyzację szkolnictwa i stworzyła na krótko dogodne warunki dla powrotu religii do szkół. W powiecie bocheńskim, gdzie w okresie stalinowskim z dużym trudem usuwano religię ze szkół, na przełomie 1956 i 1957 r. ponowną katechizacją objęto młodzież we wszystkich szkołach podstawowych, średnich i zawodowych. Władze partyjne w powiecie, świadome zahamowania procesu laicyzacji, debatowały nad sposobami zmniejszenia oddziaływania Kościoła na młodzież, a SB metodami operacyjnymi gromadziła szczegółowe informacje na ten temat. Przełomowym momentem, który wymusił na władzach zmianę polityki wobec Kościoła, był list KC PZPR do struktur terenowych partii (lipiec 1958 r.).  Straszono w nim „ofensywą kleru” i mobilizowano do skutecznego przeciwdziałania jego wpływom na wiele dziedzin życia, w tym edukację dzieci i młodzieży. W powiecie bocheńskim doszło do zacieśnienia współpracy partii, administracji terenowej oraz SB, które wspólnymi siłami zaczęły stopniowo „uwalniać” szkoły od wpływów religii katolickiej. Do czasu ustawowego zagwarantowania szkolnictwu świeckiego charakteru miejscowym władzom udało się usunąć katechezę z trzydziestu szkół podstawowych (na 106) oraz ośmiu średnich i zawodowych. Nowy etap polityki wobec katechizacji rozpoczął się w roku szkolnym 1961/1962, kiedy po uchwaleniu 15 lipca 1961 r. ustawy o rozwoju systemu oświaty i wychowania księża zmuszeni byli organizować katechezy w kościołach, kaplicach i domach prywatnych. Początkowo władze próbowały wymusić organizowanie punktów katechetycznych w obiektach sakralnych i kościelnych, jednak bez powodzenia. Pod koniec 1961 r., mimo zorganizowania w powiecie ponad dziewięćdziesięciu punktów katechetycznych, żaden proboszcz parafii nie zawarł z Wydziałem Oświaty i Kultury umowy na nauczanie religii. Ponieważ w 1962 r. władze szkolne otrzymały zaledwie kilka sprawozdań z działalności punktów katechetycznych, w kolejnym roku KP PZPR podjął decyzję o zastosowaniu wobec wybranych proboszczów represji administracyjnych, które w kilku przypadkach zakończyły się egzekucjami komorniczymi. W działania represyjne zaangażowani byli funkcjonariusze SB oraz urzędnicy PPRN. Zaostrzenie polityki nie przyniosło oczekiwanych efektów, dlatego na początku 1965 r. administracja wycofała się z egzekucji nałożonych kar finansowych. W kolejnych latach sytuacja na tym odcinku nie uległa zmianie. Po dojściu do władzy Edwarda Gierka polityka władz partyjnych i administracji oświatowej skupiła się na zmianach w systemie oświaty i wychowania oraz na zwiększeniu ideologicznego oddziaływania na dzieci i młodzież. Miał to być sposób na powstrzymanie wpływów Kościoła. Także w powiecie bocheńskim starano się realizować założenia takiej polityki. Dla rodziców organizowano wykłady na tematy światopoglądowe, a dzieci próbowano zainteresować zajęciami pozalekcyjnymi i pozaszkolnymi. Dopiero po reformie administracyjnej w 1975 r. nastąpiła pewna liberalizacja w zakresie nadzoru nad punktami katechetycznymi, w tym sprawozdawczością z ich działalności.
The year 1956 brought major changes to political, economic and social life in Poland. The "thaw" interrupted the advancing secularisation of education and created for a short time favourable conditions for the return of religion classes to schools. In the Bochnia district, where in the Stalinist period religion was removed from schools with great difficulty, catechisation was reintroduced for the youth in all primary, secondary, and vocational schools at the end of 1956 and early 1957. The party authorities in the district, aware of the inhibition of the process of secularisation, debated on ways to stop the visible influence of the Church on young people, and SB, using operative work, collected detailed information on the subject. The turning point, which forced the authorities to change their policy towards the Church, was the letter from the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (KC PZPR) to local party structures (July 1958). It threatened with a ‘clergy offensive’ and mobilised people to effectively counteract its influence on many areas of life, including the education of children and young people. In the Bochnia district there was a tightening of cooperation between the party, the local administration and the security service, which together began to gradually ‘free’ schools from the influence of the Catholic religion. By the time the secular character of schooling was guaranteed by law, the district authorities had succeeded in removing religious education from thirty primary schools (out of 106) and eight secondary and vocational schools. A new stage in the policy towards catechisation began in the school year 1961/1962, when, following the enactment of the law on the development of the education system on 15 July 1961, priests were forced to organise catechisation in churches, chapels and private homes. At first, the authorities tried to force the organisation of catechetical points in sacral and church buildings, but without success. At the end of 1961, despite the organisation of more than ninety catechetical points in the district, no parish priest had concluded a contract with the Department of Education and Culture for the teaching of religion. When, in 1962, the school authorities received only a few reports on the activities of catechetical centres, the following year the District Committee of the Polish United Workers’ Party (KP PZPR) decided to apply administrative repressions against selected parish priests, which in several cases ended with bailiffs’ execution. SB officers and Presidium of the District National Council officials were involved in the repressive actions. The tightening of the policy did not bring the expected results, so at the beginning of 1965, the administration withdrew from the enforcement of the imposed fines. In the following years, the situation in this section did not change. After Edward Gierek came to power, the policy of the party authorities and educational administration focused on changes in the educational system and increased ideological influence on children and young people. That was supposed to be a way to stop the influence of the Church. Also, in the Bochnia district, attempts were made to implement such a policy. Lectures on ideological issues were organised for parents and attempts were made to attract children to extracurricular and out-of-school activities. Only after the 1975 administrative reform there was a certain liberalisation in the field of supervision of catechetical points, including reporting of their activities.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2021, 19; 662-707
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizytacja koscioła parafialnego w Kosowie z 1844 roku
Visitation of the parish church in Kosowo in 1844
Autorzy:
Żurek, Waldemar W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217693.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Kosów Poleski
historia Kościoła katolickiego
Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej
the Catholic Church history
Polish eastern frontier
Opis:
Prezentowana wizytacja kościoła kosowskiego z połowy XIX wieku daje wystarczająco informacji o administracji, posłudze pastoralnej i uposażeniu Kościoła katolickiego na Kresach Wschodnich, okresu staropolskiego Rzeczypospolitej. Ukazuje także znaczące postacie z ówczesnego życia politycznego i społecznego. Jednak najbogatszą jej częścią są dane dotyczące parafii wizytowanej, od najmniejszego szczegółu czy przedmiotu, po budowle sakralne (z ich wyposażeniem i paramentami do sprawowania kultu), mieszkalne i gospodarcze. Wizytacja ukazuje także troskę o stan moralny i dobra materialne parafii oraz porządek i rozkład liturgii sprawowanej w kościele parafialnym w Kosowie.
The visitation of the parish church in Kosowo which took place in the middle of 19th century provides us with a wealth of information concerning administration, pastoral care and emolument of the Catholic Church in the historical region of Kresy Wschodnie (“Eastern Borderlands”) in the Old-Polish period of the Commonwealth. Moreover, the record of visitation presents high-profile personae of political and social life of the era. However, its richest part is the set of data pertaining to the visit-ed parish. The data encompass very detailed matters such as descriptions of some every-day objects. They also concern sacred buildings (including their equipment and liturgical paraments), as well as dwellings and outbuildings. The visitation in question is also expressive of assiduous attention paid to moral standards as well as the order and arrangement of liturgies celebrated in the parish church of Kosowo.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2015, 124; 137- 164
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 133

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies