Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish Enlightenment" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Les stratégies d’adaptation de quelques tragédies de Pierre Corneille dans le courant classiciste en Pologne (XVIIIe et XIXe siècles)
Adaptation strategies of Cornelian tragedies in the classical movement in Poland (18th and 19th century)
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050893.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
theatrical translation
tragedy
classicism
Pierre Corneille
Polish Enlightenment
Opis:
The study discusses general rules of transforming Pierre Corneille’s texts in the transposition process, so as to fit the linguistic and cultural context of Polish classicism. The analysis concerns translations and adaptations following the first reception period of Corneille’s works in seventeenth-century Poland. These include: “Otto” by Stanisław Konarski, “Herakliusz” by Tomasz Aleksandrowicz from the years 1744-1749 (the second Polish reception period of Corneille’s works), “Cynna” by Franciszek Godlewski, as well as “Cynna” and “Horacjusze” by Ludwik Osiński from the years 1802-1808 (the third reception period). In the 18th century, the strategy of emphasizing didactic elements of texts is dominant. In 19th century, the authors strengthen suspense and the element of surprise; Aleksandrowicz uses prose and Osiński simplifies classical rhetoric. All of the translators share the ambition of enriching the Polish language and creating the tragic canon.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2014, 41, 2; 125-139
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Daj Boże Oświecenie w Polsce!”. Określenia Boga w pierwszym roczniku czasopisma „Monitor”
'God, Give the Enlightenment in Poland!'. Names of God in the first issue of "Monitor"
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400611.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Polish Enlightenment
religion
"Monitor"
God
oświecenie polskie
religia
„Monitor”
Bóg
Opis:
W artykule przedstawiono określenia Boga obecne w czasopiśmie „Monitor” w 1765 roku. Periodyk, propagując hasła oświeceniowe, nie podważał wiary w Boga. Pojawiają się w nim określenia Boga jako stworzyciela (Stwórca), władcy (Pan Najwyższy, Pan Zastępów), opiekuna (Opatrzność) i sędziego (wyrok boski, boski urząd sądzenia). Także skonwencjonalizowane zwroty (uchowaj Boże, daj Boże) odzwierciedlają religijny światopogląd redaktorów bądź korespondujących z nimi czytelników „Monitora”.
The paper depicts the names of God present in the journal ‘Monitor’ in 1765. The maga-zine, while promoting Enlightenment slogans, did not undermine the faith in God. Therefore, the following names of God appear in the periodical: the Creator (Stwórca), the Ruler (Pan Najwyższy, Pan Zastępów), the Guardian (Opatrzność) and the Judge (wyrok boski, boski urząd sądzenia). There are also conventionalized phrases (uchowaj Boże, daj Boże) which reflect the religious belief of the editors or Monitor’s readers corresponding with them.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 63-76
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How to study emotions in the (Polish) enlightenment?
Autorzy:
Cieński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408644.pdf
Data publikacji:
2022-09-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Polish Enlightenment
emotions in literature
emotional turn
emotions in diaries
Opis:
The affective turn is one of the well-visible so-called twists in contemporary cultural research, which also has clear repercussions for literary research. The literature discussing the phenomenon itself, especially using the methodological solutions introduced by this phrase, is extensive. These methodological solutions are particularly willingly applied to new and newest phenomena, emerging and taking place since the middle of the 20th century. However, contemporary affective research largely grows out of an interest in the emotions of old times, to refer to the works of Barbara Rosenwein. Thus, it seems fully justified to look at the broadly understood emotional phenomena in the 18th century using methods falling within the framework of the affective turn. Of course, the affective turn will not contribute to discovering the existence of new emotions in the Enlightenment Age, because research into the emotionality of this period has a long tradition, especially in the study of sentimentalism. This term prompts reflection on the network of concepts and terms in the field of emotions concerning various cultures and literature of the 18th century. The essential part of this paper is an attempt to answer the questions about what testimonies of Polish 18th-century emotionality are at our disposal today and with what methods they can be interpreted. In other words, it will be an attempt to consider what we can see – thanks to the sensitivity to emotions, also related to the methods of affective turn – in the emotional (mainly textual, but also, for example, iconic) Polish space of the second half of the 18th and the beginning of the 19th century.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2022, 38; 162-171
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ojcowie Jezuici biją dobrze, ale uczą jeszcze lepiej”. Pamiętnikarze czasów panowania Stanisława Augusta o zakonie Jezuitów i ich nauczaniu
“The Jesuit Fathers beat well, but they teach even better.” From the times of Stanislaus August diarists on the Jesuit Society, its teaching, and educational methods
Autorzy:
Rolnik, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2175085.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
pamiętnikarstwo polskie
edukacja szlachecka
ideologia polskiego oświecenia
Stanisław August
Polish diaries
noble education
ideology of the Polish Enlightenment
Stanislaus August
Opis:
Jezuici i ich nauczanie w literaturze przedmiotu w odniesieniu do XVIII w. przedstawiane jest raczej negatywnie. Krytyczne oceny dotyczą tak treści, jak i metod nauczania stosowanych w szkołach prowadzonych przez jezuitów. Zauważyć należy, że mniej surowe pod tym względem są opinie pamiętnikarzy. Pamiętnikarze odnoszą się do jezuitów łagodniej, mniej krytycznie, choć dostrzegają wady szkół jezuickich, przy tym oceniają pod kątem tego, na ile przyczyniają się one dla dobra Rzeczypospolitej-Ojczyzny. Czynią tak przede wszystkim ci pamiętnikarze, którzy swe relacje spisywali po 1795 roku, ci zapisujący swe wspomnienia przed tą datą problemu edukacji jezuickiej nie dostrzegali. Pamiętniki odmalowują też stereotyp i mechanizm powstawania negatywnych ocen jezuitów i ich nauczania. Wskazują, że to pamięciowa nauka łaciny i surowość wychowania przyczyniły się do krytyki tego nauczania. Uznają również, że ich model „dobrego obywatela”, musiał się zmienić w końcu XVIII wieku. Według nich „dobry obywatel” miał służyć Rzeczypospolitej, a nie prywacie i anarchii możnych panów.
Abstract The Jesuits and their teaching in the literature on the subject regarding the eighteenth century are presented rather negatively. Critical evaluations concern both the content and teaching methods used in Jesuit-run schools. It should be noted that the opinions of diarists are less severe in this respect. The diarists are more lenient towards the Jesuits, less critical. Although they see the shortcomings of the Jesuit schools, at the same time, they assess in terms of their contribution to the good of the Homeland. This is done primarily by those diarists who wrote their accounts after 1795, those who wrote their diaries before that date did not notice the problem of Jesuit education. The diaries also reflect the stereotype and mechanism of the formation of negative assessments of the Jesuits and their teaching. They indicate that the memorisation of Latin and the severity of education contributed to the criticism of Jesuit teaching. They also recognize that their model of a “good citizen” must have changed at the end of the eighteenth century. According to them, the “good citizen” was to serve the Republic of Poland and not the self-interests and anarchy of powerful lords.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 2; 178-198
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muza w kościele. Poetycka gratulacja Franciszka Dionizego Kniaźnina z okazji konsekracji Księdza Adama Stanisława Naruszewicza Biskupa Koadiutora Smoleńskiego
The muse in church. Dionizy Kniaźnin congratulates to the priest Adam Stanisław Naruszewicz, the Archbishop coadjutor of Smoleńsk on his consecration
Autorzy:
Pawlata, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968025.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
the Polish Enlightenment
panegyric
occasional poetry
‘Pleasant and useful games’
oświecenie stanisławowskie
panegiryk
poezja okolicznościowa
„zabawy przyjemne i pożyteczne”
Opis:
The Ode written by Franciszek Dionizy Kniaźnin is the last one in the series of six odes entitled For the occasion of consecration of priest Adam Stanisław Naruszewicz, the Archbishop coadjutor of Smoleńsk (Z okoliczności tejże [konsekracji Ks(iędza) A(dama) S(tanisława) Naruszewicza B(iskupa) K(oadiutora) S(moleńskiego)]. The odes were published in 1775 in the magazine ‘Pleasant and useful games’ („Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”). They are a poetic account of a celebration held on 25th or 28th May 1775 in St. John’s collegiate church in Warsaw and at the same time panegyric praising merita of the poet Bishop. The work is very interesting especially as a documentary as it lists names of guests that gathered for the celebrations, one of which was the king Stanisław August Poniatowski. It also shows relationships among the elite of the capital city at the time. It is worth noting that the way of illustrating is typical for Kniaźnin in a sense and introduces mythological elements in the description of religious celebration.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do badań nad ramą wydawniczą utworów dramatycznych Wincentego Ignacego Marewicza
Contribution to the study of the publishing framework of dramatic works written by Wincenty Ignacy Marewicz
Autorzy:
Petlak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967999.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish Enlightenment literature
publishing framework
dramatic works
Wincenty Ignacy Marewicz
literatura polskiego oświecenia
rama wydawnicza
wincenty ignacy marewicz
dramat
renarda ocieczek
Opis:
The paper aims to promote a neglected, and consequently little‑known, writer of the period of the Polish Enlightenment – Wincenty Ignacy Marewicz (1775–1822), the author of, among others, poems, writings in verse and prose, a collection of sayings, as well as comedies, dramas and an opera. The publication discusses some of the elements of the publishing framework (including dedications, prefaces, epigraphs, and lists of works already published) which the writer used in his dramatic works and which include important information about him, his work and life. The paper is a kind of reconnaissance to pave the way for further research on the above‑mentioned subject.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ignacy Krasicki i Stanisław Poniatowski. Wiersze do synowca króla i przyjaźń bez świadectw
Ignacy Krasicki and Stanislaus Poniatowski. Poemsfor the king’s nephew and undocumented friendship
Autorzy:
Pusz, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690358.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Ignacy Krasicki
Stanisław Poniatowski korespondencja Krasickiego
poezja Krasickiego
historia i kultura polskiego oświecenia
Stanislaus Poniatowski correspondence
Krasicki’s poetry
history and culture of the Polish Enlightenment
Opis:
The paper is dedicated to the friendship between Prince Stanislaus Poniatowski, the king’s nephew, and poet, bishop of Warmia Ignacy Krasicki. No testimony of the bond between these two prominent figures of the Polish Enlightenment has been preserved apart from letters of Krasicki to Poniatowski (no letters from the prince to the poet remain). In the name of friendship, Krasicki dedicated to Poniatowski three poems which are important thematically and artistically perfect. The paper presents the biographical and historical background of contacts between the two friends and interpretation of works by Krasicki.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2013, 68; 149-173
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypełnianie szczeliny? O perspektywie feministycznej w refleksji literaturoznawczej nad polskim oświeceniem
Filling the Gap? The Feminist Perspective in the Literary Reflection on Polish Enlightenment
Autorzy:
Kowalewska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798828.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Oświecenie; literaturoznawstwo polskie; interpretacja; feminizm; écriture féminine
Enlightenment; Polish literature studies; interpretation; feminism; écriture féminine
Opis:
Celem artykułu jest poruszenie problemu zastosowania instrumentarium krytyki feministycznej do badań nad literaturą polskiego oświecenia. Jak dotąd, nie cieszy się ona popularnością w środowisku rodzimych znawców tej epoki. Wskazano zalety feminizmu w literaturoznawstwie jak również potencjalne zagrożenia, związane z aplikowaniem kategorii gender do badań nad literaturą dawną. Największym zagrożeniem wydaje się nieuwzględnianie kontekstu historycznego i społeczno-kulturowego. Przywołano prace odnoszące się do innych epok lub literatur obcych, które mogą stanowić punkt wyjścia do badań piśmiennictwa polskiego oświecenia. Jedną z nich jest monografia Marka Jastrzębca-Mosakowskiego, zatytułowana Strategie wymazywania. Kobiece bohaterki w męskich tekstach francuskiego Oświecenia. Wymieniono badaczy polskiego oświecenia, którzy dostrzegają potencjał gender studies (Barbara Judkowiak, Weronika Pawlik-Kwaśniewska). Wskazano obszary badań i możliwości, jakie daje użycie narzędzi krytyki feministycznej. Spodziewane efekty to przywrócenie imienia anonimowych dotąd autorek, odkrycie lub ponowne odczytanie ich twórczości, otwarcie nowych przestrzeni dla jej opisu i interpretacji.
The article raises the problem of the use of the feminist criticism apparatus in research on the Polish Enlightenment literature. The method has not been popular among Polish experts of the epoch. The article discusses the advantages of feminism in literature studies as well as the potential risks associated with the application of the category gender to research on early literature. The greatest threat seems to be the failure to take into account the historical and socio-cultural context. The paper refers to other epochs or foreign literature, which may constitute a starting point for research into the literature of Polish Enlightenment. One such work is a monograph by Marek Jastrzębiec-Mosakowski entitled Strategie wymazywania. Kobiece bohaterki w męskich tekstach francuskiego Oświecenia [Strategies of erasure. Female heroines in the male texts of French Enlightenment]. The article lists researchers of Polish Enlightenment who notice the potential of gender studies (Barbara Judkowiak, Weronika Pawlik-Kwaśniewska) and  points to the areas of research and possibilities offered by the use of feminist criticism tools. The article aims at restoring the names of the previously anonymous female authors, discovering or re-reading their work, as well as opening new spaces for their description and interpretation.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 9-24
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświeconych nie trzeba oświecać… Refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii
The Enlightened do not Need to be Enlightened... Reflections on School, the Seriousness of Reading and the Madness of Ideology
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798830.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia literatury polskiej; oświecenie; edukacja polonistyczna; czytanie dzieła literackiego; „przepisywanie” literatury
history of Polish literature; the Enlightenment; Polish language education; reading a literary work; “transcription” of literature
Opis:
Wskazując na postępującą marginalizację piśmiennictwa doby oświecenia w programach nauczania języka polskiego, realizowanych w szkole średniej (ponadgimnazjalnej) na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, autor artykułu skupia się na powiązanym z tym zjawiskiem pogłębianiu się problemu jednostronnego, zdominowanego przez stereotypy i uproszczenia, odbioru tamtej literatury. Stawia pytanie o to, w jaki sposób należałoby czytać osiemnastowieczne i wczesnodziewiętnastowieczne teksty, by – w imię przywracania im należnej rangi w kulturowym obiegu – zobaczyć je nie tylko w kontekście historyczno-społecznym, a tym samym nie sprowadzać ich znaczenia do przekazu dydaktycznego bądź politycznego. W obliczu niepokojących, bo instrumentalizujących dzieło literackie, trendów, które pojawiają się w przestrzeni literaturoznawstwa, podkreśla jednocześnie potrzebę wystrzegania się sytuacji, w której rzutowane na dawny tekst przekonania ideologiczne badacza zdają się nad tym tekstem – jako przedmiotem obserwacji – dominować, zafałszowując jego obraz.
Pointing to the progressive marginalization of the Enlightenment literature in the Polish language curricula implemented in secondary schools over the last several years, the author focuses on the related phenomenon of biased reception of that literature, dominated by stereotypes and simplifications. The author asks how the 18th and early-19th-century texts should be read – with the aim of restoring their proper rank in the cultural tradition – to perceive them not only in the historical and social context, and thus not to reduce their meaning to a didactic or political message. In the face of the disturbing trends in the field of literary studies, which instrumentalise a literary work, the author also stresses the need to avoid a situation in which the ideological beliefs of the researcher projected on an older text seem to dominate it, distorting its image.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 25-38
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarze polskiego kontroświecenia – portret zbiorowy
Autorzy:
Deszczyńska, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408684.pdf
Data publikacji:
2023-09-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Enlightenment
Counter-Enlightenment
Polish clergy
literature
18th century
19th century
Opis:
The article describes a group of one hundred and twenty Polish authors who were active from about the mid-18th to the mid-19th century and formed part of the Counter-Enlightenment movement. The writers in question came from the gentry but mostly belonged to the clergy, with diocesan priests being the most numerous. The next largest group were the Jesuits, followed by the Piarists and missionaries, and the smallest part was made up of representatives of all the other circles. The authors came from the eastern lands of the former First Polish Republic, i.e., Małopolska and Podlasie. The issues they discussed were influenced by the nature of the vocation pursued by a given order, the unification and standardization of religious education in accordance with the Catholic Enlightenment, and to a lesser extent, by foreign studies (mainly in Rome) and access to libraries. Counter-Enlightenment writers were active in large centers – Warsaw, Vilnius, Krakow, and Lviv, less often in the provinces. As many as eighty-seven of them were authors of more than two original works, and eighteen were translators of foreign works on the subject. Some authors were promoted by representatives of the magnates; others benefited from the support of the clerical hierarchy. Most, however, acted independently.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2023, 39; 73-91
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Lubiły szczególniej muzykę, która część ich wychowania stanowiła”. Domowa edukacja muzyczna polskich szlachcianek epoki oświecenia
“[They] Liked Music in Particular, Which Was A Part of Their Manners.” Home Music Education of Polish Aristocrat Women During the Enlightenment
Autorzy:
Janicka, Jowita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15824936.pdf
Data publikacji:
2021-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Enlightenment
Polish-Lithuanian Commonwealth
education of girls
music
Opis:
The education and upbringing of youth was one of the main issues considered by the aristocracy of Polish-Lithuanian Commonwealth in the age of the Enlightenment. A significant part of this current was music education (learning to play the instruments, singing and dancing) acknowledged as compulsory for women with reading, writing, learning foreign languages and history altogether. Every well-educated woman aristocrat could elegantly play the instrument and sing. They were gaining that knowledge primarily at home from foreign and domestic teachers. Despite the popularity of such education and constant presence of music during many noble balls, ceremonies and social arrangements, it was unfavorable in the eyes of current educational theoreticians and according to them useless. Yet memoirs offer multiple examples of delight about female musical abilities. Furthermore, music as a fundamental part of education was mentioned by women themselves; the shortcomings were punished. It seems that despite educationalists’ complaints music education of women helped thementertain noble guests with their musical talents. Woman with such skills, seeking good and affluent husbands, could successfully conquer male hearts.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2021, 60; 263-278
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Jakub Rousseau konstytucjonalistą. Projekty dla Korsyki i Rzeczypospolitej Szlacheckiej (część II)
Jean Jacques Rousseau as a constitutionalist. His projects for Corsica and the Polish-Lithuanian commonwealth (part II)
Autorzy:
Filipiak, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697333.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Rousseau
Constitution
Corsica
Polish-Lithuanian Commonwealth
Enlightenment
democracy
Opis:
The article is a continuation of the dissertation on constitutional projects of Jean Jacques Rousseau. The first part concerned his reform work for Corsica, while the second part presents concepts prepared for the Polish-Lithuanian Commonwealth. Both projects were written for a specific orders – from a Corsican conservative nobleman Mathieu Buttafoco and the Bar Confederates. The comparison of these works, as well as their reference to earlier works by Rousseau, gives the opportunity to look at the evolution of the philosopher’s views, his attempt to adapt them to specific social, political and historical conditions. The less radical tone of the proposals for Poland is noteworthy. It is also necessary to answer the question of what made him want to deal with the affairs of both lands.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 3; 19-35
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Jakub Rousseau konstytucjonalistą. Projekty dla Korsyki i Rzeczypospolitej szlacheckiej (część I)
Jean Jacques Rousseau as a constitutionalist. His projects for Corsica and the Polish-Lithuanian Commonwealth (part I)
Autorzy:
Filipiak, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697548.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Rousseau
constitution
Corsica
Polish-Lithuanian Commonwealth
Enlightenment
democracy
Opis:
In the Age of Enlightenment, the concepts of legal reforms were often proposed by literary men, publicists and philosophers. The vision of a breakthrough was exciting – they believed in the benevolent power of new, just regulations that would heal humanity, eradicate exploitation and social inequalities. Jean Jacques Rousseau, one of the most famous but controversial thinkers of the era, thought in a similar way. The dissertation concerns his two constitutional projects - written for Corsica (Part I) and the Polish-Lithuanian Commonwealth (Part II). The first part presents events that decided that the philosopher from Geneva dealt with the issue of a small island in the Mediterranean, trying to consolidate its barely won independence. However, the focus is on the very concepts of the political and social system planned for Corsica by Rousseau, referring them to the previous works of the thinker. His radical solutions expressed his broader views on civilization, the state, law and people. In part II of the article, they will be confronted with the project prepared for the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2018, 16, 4 (1); 107-121
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz choroby psychicznej w literaturze polskiego oświecenia. Próba problematyzacji
Th e image of mental illness in Polish Enlightenment literature. Problematisation
Autorzy:
Kobrzycka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530766.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
Oświecenie
literatura polska
choroba
psychiczna
Enlightenment
polish literature
mental
disability
Opis:
Artykuł dotyczy sytuacji osób chorych psychicznie w społeczeństwach europejskich osiemnastego stulecia. Spostrzeżenia na ten temat przedstawię, posiłkując się badaniami historyków, antropologów kultury oraz świadectwami literackimi pochodzącymi z epoki. Postaram się pokazać rozmaite postawy wobec interesującego mnie rodzaju niepełnosprawności. Dawna tradycja - uwarunkowana przekonaniami religijnymi - i żywa nadal w wieku osiemnastym – nakazywała traktować osoby dotknięte chorobą psychiczną jako wybrane i naznaczone przez Boga. Chorym należał się więc szacunek, a sama choroba gwarantowała nietykalność i opiekę ze strony wspólnoty. Później chorobę psychiczną zaczęto łączyć z winą moralną. Skutkowało to wykluczaniem i wyrzucaniem chorych poza obręb społeczeństwa. W kulturze świeckiej choroba umysłowa – ze względu na odbiegające od standardowych zachowania cierpiących na nią ludzi - stawała się przedmiotem kpin. Chorujący byli obiektem prymitywnej rozrywki zarówno pospólstwa, jak i elit. Wzbudzali lęk połączony z niezdrową ciekawością. Izolowano ich więc i przetrzymywano w ekstremalnie ciężkich warunkach. Wynikało to z przekonania, że osoby chore psychicznie nie odczuwają zimna ani głodu na równi z innymi ludźmi. Z czasem w miejscach odosobnienia pojawili się pierwsi naukowcy - lekarze, próbując na pacjentach mniej lub bardziej udanych form terapii. Wyraźną zmianę nastawienia do choroby psychicznej obserwujemy w związku z upowszechnieniem się w Europie światopoglądu sentymentalnego, postulującego otoczenie chorych szacunkiem, współczuciem i opieką.
Th e article concerns the situation of the mentally ill in European societies of the eighteenth century. Observations on the subject I present, using historians research, cultural anthropologists and literary testimonies originating from the era. I shall try to show various attitudes towards interesting to me kind of disability. An ancient tradition - determined by religious beliefs - and still alive in the eighteenth century - dictated to treat people suff ering a mental illness as chosen and marked by God. So Patients belonged respect, and the disease itself guaranteed the inviolability and custody of the community. Aft erwards mental illness began to be combined with moral blame. Th is resulted in the exclusion and the ejection sick beyond the society. In the secular culture mental illness - due to diff ering from the people standard behavior - became the subject of mockery. Patients were the object of primitive entertainment both common people and elites. Th ey aroused anxiety combined with an unhealthy curiosity. So they were isolated and kept in extremely severe conditions. Th is stemmed from the belief that mentally ill people do not feel the cold or hunger like other people. Over time in places of detention appeared the fi rst scientists - doctors, trying on patients more or less successful forms of therapy. Distinct change in attitude to mental illness we observe in connection with the spread of sentimental outlook in Europe, which postulated the treatment of patients with respect, compassion and care.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2015, 78; 89-95
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Civic education in the writings and activities of Stanisław Konarski
Autorzy:
Kossowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148205.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Stanislaw Konarski
Enlightenment
schools of the Piarist Order
journalism
polish language
Opis:
Piarist education in the lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth played a huge role both in terms of culture and education. The reform of Piarist education carried out in the 18th century by Stanisław Konarski provided the basis for the creation of a modern education system. The main goal of schools was to educate young people morally. very important was religious education. Stanisław Konarski was the author of many treatises. He disseminated new ideas. This ideas with time entered the heritage of Enlightenment thought, which was extremely important for modeling civil society in the age of Enlightenment.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2018, 4(25); 35-41
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies