Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish Constitutional Tribunal" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Przedmiot kontroli w postępowaniu ze skargi konstytucyjnej
The subject of the review in proceeding with a constitutional complaint
Autorzy:
Knaga, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475473.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja Obywatelskiego Rozwoju-Ryki
Tematy:
constitutional complaint
The Polish Constitutional Tribunal Act
Opis:
In accordance with article 65 paragraph 1 point 1 The Constitutional Tribunal Act of 25 June 2015, a constitutional complaint shall specify the subject of review – a provision of a statute or another normative act upon which basis a court or a public administration authority has made a final decision on the complainant’s freedoms, rights or obligations specified in the Constitution, and with regard to which the complainant requests the Tribunal to determine non-conformity to the Constitution. In this article I try to determine the meaning of terms „statute” and „another normative act”.
Źródło:
Rocznik Samorządowy; 2016, 5; 115-136
2300-2662
Pojawia się w:
Rocznik Samorządowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of the Charter of Fundamental Rights by Polish Courts and the Jurisprudence of the Polish Constitutional Tribunal
Autorzy:
Kowalik-Bańczyk, Krystyna
Wróblewski, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/419609.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Centrum Europejskie
Tematy:
Charter of Fundamental Rights
Polish Constitutional Tribunal,
Common courts
Opis:
This text presents the application of the Charter of Fundamental Rights by Polish courts since the entry into force of the Charter in December 2009. As the Charter is an element of the ‘external’ constitution for the Republic of Poland, similar to the European Convention on Human Rights, the practice of the Polish Constitutional Tribunal is of particular importance in this analysis. Hence the referral to the Charter by common and administrative courts is rather briefl y described and the main focus of the text is on the broader analysis of the way of and reasons for using the Charter by the Constitutional Tribunal. While the Charter is not treated as a model for the hierarchical analysis of norms in cases of constitutional complaints, it can however be offered as such a model in cases of abstract control and legal questions fi led by the courts. The use of the Charter might be further clarifi ed by an answer of the Court of Justice of the European Union to the fi rst request for preliminary ruling made by the Polish Constitutional Tribunal in case C-390/15 RPO.
Źródło:
Yearbook of Polish European Studies; 2015, 18; 239-266
1428-1503
Pojawia się w:
Yearbook of Polish European Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Chilling Effect” in the Judicial Decisions of the Polish Constitutional Tribunal as an Example of a Legal Transplant
Autorzy:
Chybalski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010003.pdf
Data publikacji:
2022-03-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Constitutional law
comparative law
legal transplant
Polish Constitutional Tribunal
European Court of Human Rights
Opis:
The paper is dedicated to describing the way of reception by the Polish Constitutional Tribunal of the “chilling effect”, i.e. an institution related to such activities of public authorities that form an indirect act of deterrence regarding the execution of constitutionally guaranteed rights and freedoms, esp. the freedom of expression. The discussed concept has originated in judicial decisions of the US Supreme Court and has spread into many contemporary legal systems, including jurisprudence of the European Court of Human Rights. Although it is evident that the Tribunal “took over” that concept from the ECHR, it in fact developed its own, unfortunately internally inconsistent, understanding of the chilling effect. Four different ways of application of chilling effect may be noticed in judicial decisions of the Polish CT, while only two of them reflect the perception of this institution by the US Supreme Court and the ECHR.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2022, 48, 1; 209-234
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egzegeza zakresu przedmiotowego skargi konstytucyjnej - główne problemy
Exegesis of the substantive scope of a constitutional complaint – main problems
Autorzy:
Michalczuk-Wlizło, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929071.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
skarga konstytucyjna
akt normatywny
Trybunał Konstytucyjny
constitutonal compaint
normative act
The Polish Constitutional Tribunal
Opis:
Jedną z przesłanek charakteryzujących instytucję skargi konstytucyjnej jest jej zakres przedmiotowy. Przepisy Konstytucji definiujące skargę konstytucyjną w polskim porządku prawnym dają podstawy do rozbieżnych interpretacji, a szczególnie rozumienie sformułowania „inny akt normatywny”. W artykule Autor odnosi się do najistotniejszych problemów wynikających z interpretacji przedmiotowego wyrażenia, które pojawiły się w praktyce orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego.
One of the conditions characterizing the institution of a constitutional complaint is its material scope. The provisions of the Constitution that define a constitutional complaint in the Polish legal order provide grounds for divergent interpretations, in particular the understanding of the phrase „other normative act”. In the article, the author refers to the most important problems arising from the interpretation of the term in question, which have appeared in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 227-236
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie oprogramowania R i RQDA w jakościowo-ilościowej analizie treści orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
Usage of Software Packages R and RQDA in a Qualitative-Quantitative Content Analysis of Verdicts of Polish Constitutional Tribunal
Autorzy:
Winczorek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/622959.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
CAQDA
RQDA
R (oprogramowanie)
analiza treści
rzetelność kodowania
Trybunał Konstytucyjny
R (software)
content analysis
intercoder reliability
Polish Constitutional Tribunal
Opis:
Artykuł opisuje wykorzystanie pakietu statystycznego „R” z nakładką CAQDA „RQDA” w jakościowo-ilościowej triangulowanej analizie treści z kodowaniem swobodnym, analizą rzetelności kodowania i statystycznej istotności wyników, przeprowadzonej na próbie uzasadnień orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego z lat 1986–2009. Przedstawia najważniejsze własności oprogramowania, założenia badania, jego metodologię i zastosowane procedury analizy danych, a także pytania epistemologiczne, które pojawiły się w efekcie jego realizacji.
The paper describes utilization of R statistical software with RQDA CAQDA package in a mixed qualitative-quantitative triangulated content analysis with free coding, intercoder reliability analysis, and statistical significance analysis, performed on a sample of justifications of verdicts of Polish Constitutional Tribunal, issued between 1986 and 2009. It presents the most important features of software used, assumptions of the study, its methodology and procedures of data analyses, as well as epistemic questions which arose in the course of its execution.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2014, 10, 2; 138-161
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Standards for Review of the Concept of a “National Court” in EU Law
Wzorce kontroli pojęcia „sądu krajowego” w prawie unijnym
Autorzy:
Grądzka, Ilona
Krzysztofik, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344078.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Court of Justice
Polish Constitutional Tribunal
principle of judicial independence
national courts
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Konstytucyjny
zasada niezawisłości sędziowskiej
sądy krajowe
Opis:
The aim of the article is to demonstrate the evolutionary approach of the Court of Justice to the criteria for review of the concept of a court within the meaning of EU law. It has been shown that there are three basic standards used by the Court in this area. The first one is an examination of the premises developed as part of the procedure of a question referred to for a preliminary ruling, which includes functional and systemic premises. The second one is based on Article 47 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, which specifies three premises: independence, impartiality and establishment of a court by statute. The third standard of control indicated by the Court of Justice in the judgment in case C-64/16 is of a different nature. It has been applied to reforms of the justice system in the Member States and is based on the combined interpretation of three provisions: Article 2, Article 4 (2) and Article 19 (1) of the Treaty on European Union. The indicated standard was the cause of a lively discussion initiated by the constitutional tribunals of the Member States (the case of Poland and Romania). In principle, they do not question the right of the Court of Justice to review the concept of a court under the first and second standard. However, in relation to the reforms of the justice system, they emphasize their own competence, which is granted to them by their national constitutions. It should be noted that the fundamental problem that appears in the jurisprudence of both the Polish Constitutional Tribunal and the Court of Justice is the protection of primacy of the constitution and irrefutability of the judgments of constitutional tribunals by the Court of Justice.
Celem artykułu jest wykazanie ewolucyjnego podejścia Trybunału Sprawiedliwości (TS) do kryteriów kontroli pojęcia sądu w rozumieniu prawa unijnego. Wykazano, że wykształciły się trzy zasadnicze wzorce, z jakich korzysta Trybunał w tym obszarze. Pierwszy z nich to badanie przesłanek wypracowanych w ramach pytania prejudycjalnego, które obejmuje przesłanki funkcjonalne i ustrojowe. Drugi opiera się na art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, który wskazuje trzy przesłanki: niezawisłość, bezstronność oraz powołanie sądu na mocy ustawy. Odmienny charakter ma trzeci wzorzec kontroli, jaki wskazał TS w wyroku w sprawie C-64/16. Został on zastosowany do reform wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich i opiera się na łącznej interpretacji trzech postanowień art. 2, art. 4 ust. 2 i art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej. Wskazany wzorzec stał się przyczyną ożywionej dyskusji, jaką podjęły trybunały konstytucyjne państw członkowskich (sprawa Polski i Rumunii). Zasadniczo nie podważają one prawa TS do kontroli pojęcia sądu w ramach pierwszego i drugiego wzorca, natomiast w odniesieniu do reform wymiaru sprawiedliwości podkreślają własną kompetencję, jaką nadaje im konstytucja krajowa. Należy zauważyć, że podstawowym problemem, jaki zarysowuje się w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz TS jest ochrona prymatu konstytucji oraz niepodważalność przez TS wyroków trybunałów konstytucyjnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 143-161
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płeć i władza. Kobiety w Trybunale Konstytucyjnym
Gender and Power: Women in the Polish Constitutional Tribunal
Пол и власть. Женщины в Конституционном Суде
Autorzy:
Dębska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953321.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
женщины в юриспруденции
Конституционный Суд
судя Конституционного Суда
пол и власть
women in legal professions
constitutional tribunal in poland
female judges of the polish constitutional tribunal
gender and power
Opis:
The paper presents an analysis of biographies of all women who have been elected to the Constitutional Tribunal since its creation in 1985. The interest in gender regarding the Tribunal, results from the fact that while more and more women in Poland study law and work in the legal field (particularly in the common courts), as well as perform increasingly important roles in public life they, nevertheless, hold a small number of high positions both within and outside of the legal realm. The paper assumes that gender is a significant factor of social diversification, which determines the actions of individuals and their chances in life. The article attempts to answer what prevents women from occupying high and prestigious positions such as that of a judge of the Constitutional Tribunal. The analysis shows that regardless of different biographies, female judges of the Tribunal share a number of common traits, allowing to detect certain regularities concerning the election of women to the Tribunal. The women in question are distinguished by obtaining, during the course of their professional careers, a variety of resources which are considered particularly valuable in the legal universe (i.e. academic titles). Also, occupying a a senior position in other social spheres often works in their favour (politics, university posts, etc.). T he research leads to the conclusion that the factors that separate women from high positions in the legal field are also typical of other areas where women’s careers are blocked, and the Tribunal is, therefore, just another example of a broader occurrence.
В статье автор рассматривает биографии всех женщин, избранных на должность судей Конституционного Суда с момента создания этого института в 1985. Интерес к гендерной проблематике в Суде возник в связи с тем, что, хотя неуклонно растет число женщин, изучающих право и работающих юридической сфере (в частности, судебной), а женщины начинают играть все более важную роль в общественной жизни, они по-прежнему занимают немного должностей во власти. Эта работа также продиктована убеждением в важности роли стати в контексте социальной дифференциации, которая определяет ее действия и жизненные шансы. Целью статьи является попытка ответить на вопрос, почему женщинам тяжелее занимать руководящие должности, например, такие престижные должности в юриспруденции, как должность судьи Конституционного Суда. Исследования показывают, что женщины-судьи Конституционного Суда представляет собой ряд общих черт, которые позволили определить некоторые закономерности, касающиеся выбора определенных женщин на должность судьи. Эти женщины на своем пути получили различные профессиональные ресурсы, которые считаются особенно ценными в универсуме права (напр. научные звания). Нередко им способствует занимание властной должности в других общественных универсумах (политика, университетские должности). Также выяснилось, что факторы, почему женщины имеют ограниченный доступ к властным должностям в юриспруденции, вписываются в общие причины профессионального блокирования женщин, а Конституционный Суд является только примером этого явления.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2014, 22; 91-111
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generalne klauzule odsyłające we współczesnym polskim prawie konstytucyjnym. Zarys problematyki
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609359.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
general reference clauses
Polish contemporary constitutional law
Constitution of the Republic of Poland
Polish Constitutional Tribunal
generalne klauzule odsyłające
współczesne polskie prawo konstytucyjne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
The purpose of this article is to briefly analyze specific legal norms: “general reference clauses” – in view of the Polish contemporary constitutional law. These norms are expressed in legal texts but they refer to extra-legal values and are “opened” for them. Considerations are focused here on the selected regulations of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 and selected rulings of the Polish Constitutional Tribunal.
Celem tego artykułu jest syntetyczna analiza specyficznych norm prawnych: „generalnych klauzul odsyłających” – w świetle współczesnego polskiego prawa konstytucyjnego. Wskazane normy zostały wyrażone w formalnie obowiązujących konstytucyjnych przepisach prawnych, ale ich normatywna treść odnosi się w istocie do pozaprawnych wartości, wynikających z otwartego charakteru tych przepisów. Rozważania w opracowaniu skupiają się głównie wokół wybranych regulacji Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz wybranych orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2016, 63, 2
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter oraz sposób obliczania terminu określonego w art. 137 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym
The character and the mode of calculation of the deadline definite by art. 137 of the Act on the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Pohl, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596136.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Judge of the Polish Constitutional Tribunal
Constitutional Tribunal of the Republic of Poland
Candidate for the position of judge of the Constitutional Court
sędzia polskiego Trybunału Konstytucyjnego
polski Trybunał Konstytucyjny
kandydat na sędziego Trybunału Konstytucyjnego
Opis:
Artykuł dotyczy charakterystyki terminu zgłoszenia kandydata na sędziego polskiego Trybunału Konstytucyjnego
The article concerns the characteristics of registration date of candidate for the position of judge of the Constitutional Tribunal of the Republic of Poland.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2017, 17, 1; 49-58
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne granice stosowania przymusu bezpośredniego względem oskarżonego. Uwagi na tle orzecznictwa TK i ETPCz
Autorzy:
Anna, Sikora,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902594.pdf
Data publikacji:
2017-09-12
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
criminal proceedings
accused
judicature
direct coercion
Polish Constitutional Tribunal
European Court of Human Rights
postępowanie karne
oksarżony
orzecznictwo
przymus bezpośredni
Trybunał Konstytucyjny
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Opis:
The aim of the article is to present issues concerning the use of direct coercion against the accused. Indication of the basis and methods of the use of direct coercion in the criminal proceedings is extremely important, because of the values in which coercion measures interfere. Regulations which are going to be discussed during the dilatation consists legal rules defined by the Polish Constitutional Tribunal and the European Court of Human Rights.
Źródło:
Studia Iuridica; 2017, 69; 115-129
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Views of the Polish Political Class on the Institution of a Nationwide Referendum
Autorzy:
Witkowski, Zbigniew
Serowaniec, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007517.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the principle of nation sovereignty
nationwide referendum
the Polish Constitutional Tribunal
the nation as a sovereign
public authorities
Polish political class
art. 4 of the Constitution of the Republic of Poland
Opis:
In the light of art. 4 of the Constitution of the Republic of Poland, the nation as a sovereign has the right to steer the state’s policy, express an opinion on governing of the state, as well as codecide with the state organs in the governing process. The nation is a source of power and may assume the role of an arbitrator in conflict situations between constitutional state organs but also in disputes between the subjects of the political scene, which is reflected in the targeting of the activities of public authorities according to the will expressed via a referendum. Due to the introduction of the principle of nation sovereignty in the Constitution of the Republic of Poland, it seemed that a nationwide referendum was bound to become an important instrument allowing the expression of opinions and formulation of decisions by the sovereign.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2016, 4(114); 165-174
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE DLA OPIEKUNÓW DOROSŁYCH OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI – PRZYKŁAD NIEKONSEKWENTNEJ POLITYKI PAŃSTWA
Care Benefits for Carers of Disabled Adults: an Example of Inconsistency in the Polish Policy
Autorzy:
Borski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096582.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
opiekun; dorosła osoba z niepełnosprawnością; Trybunał Konstytucyjny; świadczenie pielęgnacyjne; świadczenia opiekuńcze; specjalny zasiłek opiekuńczy; sądownictwo administracyjne.
carer; disabled adult; the Polish Constitutional Tribunal; beneft; allowance; special care allowance; the Polish administrative courts.
Opis:
Zapewnienie efektywnego systemu wsparcia organów władzy publicznej dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów powinno być podstawowym zadaniem państwa. Tymczasem analiza istniejących regulacji prawnych prowadzi do wniosku, że brak w tym zakresie przemyślanych rozwiązań systemowych, zaś wprowadzone instrumenty wsparcia cechuje przypadkowość i incydentalność. Celem autora było uzasadnienie sformułowanej tezy o niekonsekwentnej polityce państwa w zakresie świadczeń opiekuńczych przyznawanych opiekunom dorosłych osób z niepełnosprawnościami. W tym celu wskazuje on, że rodziny osób z niepełnosprawnościami traktowane są przez państwo skrajnie nierówno. Wysokość pomocy zależy od tego, czy niepełnosprawność była stwierdzona w dzieciństwie (wtedy pomoc jest wyższa), czy w wieku dorosłym (bo jest to skutek np. wypadku komunikacyjnego). Niekonsekwencję tę autor ukazuje, zderzając istniejące regulacje normatywne z orzecznictwem sądów administracyjnych. Całość zaś osadza w kontekście dwóch przełomowych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, które do dziś nie zostały przez ustawodawcę wykonane.
The provision of effective support for public authorities responsible for the welfare of disabled adults and their carers should be one of the fundamental tasks of the state. However, a review of the legal provisions currently in force in Poland leads to a conclusion that there are no wellplanned, systemic regulations, and the measures in force are arbitrary and disordered. The aim of this study is to show that Polish policy on benefts granted to the carers of disabled adults is inconsistent. The way the families of disabled adults are treated is extremely erratic and unfair. The amount of the subsidy carers receive depends on whether the disability was diagnosed and officially recorded when the disabled person was still a child, in which case the benefit is higher, or whether the disability was not confirmed until the disabled person had reached adulthood, e.g. as a result of a road accident. The inconsistency of the provisions is presented in the light of the current judicial practice of Polish administrative courts. The issue is described in the context of two landmark rulings handed down by the Polish Constitutional Tribunal, which the legislator has still not implemented.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2020, 20, 3; 91-118
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teisminės valdžios konstitucinė samprata Lietuvoje ir Lenkijoje
Konstytucyjna koncepcja władzy sądowniczej na Litwie i w Polsce
Autorzy:
Vaičaitis, Vaidotas A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033361.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lietuvos Konstitucija
teisminė valdžia
teismų nepriklausomumas
Lietuvos Konstitucinis Teismas
Lenkijos Konstitucinis Tribunolas
Konstytucja Litwy
władza sądownicza
niezawisłość sądów
Sąd Konstytucyjny na Litwie
Trybunał Konstytucyjny w Polsce
Constitution
judiciary
independence of courts
Lithuanian Constitutional Court
Polish Constitutional Tribunal
Opis:
Straipsnis skirtas išanalizuoti 1992 m. Lietuvos Respublikos ir 1997 m. Lenkijos Respublikos Konstitucijų nuostatų panašumus ir skirtumus, susijusius su teisminės valdžios konstituciniu statusu. Straipsnį sudaro trys dalys: I. Teisminės valdžios vieta Lenkijos ir Lietuvos konstitucijose, II. Lietuvos Konstitucinis Teismas ir Lenkijos Konstitucinis Tribunolas ir III. Speciali teisėjų institucija pagal Lietuvos Konstituciją ir Nacionalinė Teismų Tarybą pagal Lenkijos Konstituciją. Tyrimo pabaigoje teigiama, jog didele dalimi teisminės valdžios konstitucinis statusas abiejose konstitucijose yra labai panašus, bet galima išskirti šiuos skirtumus ir padaryti šiuos apibendrinimus: 1. Lenkijos Konstitucija numato karinius teismus, kurie nagrinėja krašto apsaugos ministerijos pareigūnų baudžiamąsias bylas, tuo tarpu Lietuvos Konstitucija tokių teismų nenumato. Be to, Lenkijos Konstitucija numato teisminės valdžios institucijų dvi rūšis: teismai ir tribunolai, įskaitant ir Konstitucinį Tribunolą. Tuo tarpu Lietuvos Konstitucija tribunolu nenumato, o konstitucinės priežiūros institucijos pavadinimas yra Konstitucinis Teismas. 2. Lietuvos Konstitucija numato dvejopą aukštesnių instancijų teismų teisėjų atleidimo būdą, kai pripažįstama, kad jie savo poelgiu pažemino teisėjo vardą: 1) paprastesniu būdu – Aukščiausiojo Teismo teisėją galima atleisti Seimo nutarimu, o Apeliacinio teismo teisėją – Prezidento dekretu arba 2) sudėtingesniu būdu – šiems teisėjams galima taikyti apkaltos procesą Seime. Tuo tarpu Lenkijos Konstitucija apkaltos proceso atleisti teisėjams nenumato. 3. Lietuvos Konstitucinis Teismas ir Lenkijos Konstitucinis Tribunolas plačiąja prasme priklauso teisminei valdžiai, o šių konstitucinės priežiūros institucijų funkcijos iš esmės yra labai panašios, visgi, pagrindinis skirtumas galėtų būti tas, kad į Lenkijos Konstitucinį Tribunolą dėl teisės aktų abstrakčios konstitucinės kontrolės turi teisę kreiptis daug platesnis subjektų ratas nei į Lietuvos Konstitucinį Teismą. Iš kitos pusės, Lenkijos Konstitucinis Tribunolas neturi kompetencijos teikti išvadų dėl pareigūnų veiksmų, kuriems pradėtas apkaltos procesas bei dėl rinkimų įstatymų pažeidimų. Pagaliau, pagal ordinarinę teisę bent vienas Lenkijos Konstitucinio Tribunolo narys ex officio eina ir Lenkijos Vyriausiosios rinkimų komisijos nario pareigas. 4. Nors Lenkijos Konstitucijoje Nacionalinei Teismų Tarybai yra skirtas gana didelis dėmesys, tačiau šiuo metu Lietuvos Teisėjų Tarybos sprendimai turi didesnį konstitucinį svorį (nei Lenkijos Nacionalinės Teismų Tarybos), nes jos neigiamas patarimas dėl teisėjų skyrimo ar atleidimo įpareigoja Lietuvos Respublikos Prezidentą neskirti ar neatleisti teisėjo. Be to, pagal Lietuvos Respublikos Teismų įstatymą, Lietuvos Teisėjų Tarybos nariais gali būti tik teisėjai, kurių didžioji dalis yra renkama Visuotiniame teisėjų susirinkime, tuo tarpu Lenkijos Teismų Tarybos nariais gali būti ne tik teisėjai, be to, teisėjai į šias pareigas Lenkijoje nėra renkami pačios teisminės valdžios, o skiriami politikų.
Artykuł ma na celu analizę podobieństw i różnic Konstytucji Republiki Litewskiej z 1992 r. i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., związanych ze statusem konstytucyjnym władzy sądowniczej. Artykuł składa się z trzech części: I. miejsce władzy sądowniczej w konstytucjach Polski i Litwy, II. litewski Sąd Konstytucyjny i polski Trybunał Konstytucyjny oraz III. specjalna instytucja sędziowska zgodnie z Konstytucją Litwy oraz Krajowa Rada Sądownictwa zgodnie z Konstytucją Polski. Z przeprowadzonego badania wynika, że status konstytucyjny władzy sądowniczej w obu konstytucjach jest w dużej mierze podobny, można jednak wyodrębnić wskazane poniżej różnice i dokonać następujących uogólnień: 1. Konstytucja Polski przewiduje sądy wojskowe, które rozpoznają sprawy karne przeciwko funkcjonariuszom Ministerstwa Obrony Narodowej, podczas gdy Konstytucja Litwy nie przewiduje takich sądów. Ponadto, Konstytucja Polski określa dwa rodzaje organów sądowych: sądy i trybunały, w tym Trybunał Konstytucyjny. Tymczasem Konstytucja Litwy nie przewiduje trybunału, a instytucją nadzoru konstytucyjnego jest Sąd Konstytucyjny. 2. Konstytucja Litwy zakłada podwójny sposób odwoływania sędziów sądów wyższych instancji po uznaniu, że swoimi działaniami sprzeniewierzyli się godności sędziego: 1) sędzia Sądu Najwyższego może zostać odwołany uchwałą Sejmu, a sędzia sądu apelacyjnego – dekretem Prezydenta lub 2) sędziowie tych sądów mogą podlegać procedurze impeachmentu przed Sejmem. Tymczasem Konstytucja Polski nie przewiduje odwołania sędziów w drodze impeachmentu. 3. Sąd Konstytucyjny na Litwie i Trybunał Konstytucyjny w Polsce w szerokim sensie stanowią część władzy sądowniczej. Funkcje tych organów nadzoru konstytucyjnego są w zasadzie bardzo podobne, główna zaś różnica polega na tym, że znacznie szerszy krąg podmiotów ma prawo zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego w Polsce niż do Sądu Konstytucyjnego na Litwie o abstrakcyjną kontrolę konstytucyjną aktów prawnych. Z drugiej strony, Trybunał Konstytucyjny w Polsce nie ma kompetencji do składania opinii dotyczących działań funkcjonariuszy, wobec których wszczęto procedurę impeachmentu oraz w sprawie naruszeń ustaw o ordynacji wyborczej. Wreszcie, zgodnie z prawem powszechnym co najmniej jeden członek Trybunału Konstytucyjnego w Polsce ex officio jest jednocześnie członkiem Państwowej Komisji Wyborczej. 4. Chociaż w Konstytucji Polski Krajowej Radzie Sądownictwa poświęcono dość dużo uwagi, to jednak w chwili obecnej uchwały Litewskiej Rady Sądownictwa mają większą wagę konstytucyjną (w porównaniu z Krajową Radą Sądownictwa), ponieważ jej negatywna opinia w sprawie powołania lub odwołania sędziów jest wiążąca dla Prezydenta Republiki Litewskiej. Ponadto, zgodnie z Ustawą Republiki Litewskiej o Sądach, tylko sędziowie, z których większość jest wybierana przez Walne Zgromadzenie Sędziów, mogą być członkami Litewskiej Rady Sądownictwa, podczas gdy nie tylko sędziowie mogą być członkami Krajowej Rady Sądownictwa w Polsce, ponadto sędziowie na to stanowisko w Polsce nie są wybierani przez przedstawicieli władzy sądowniczej, ale są powoływani przez polityków.
The article is intended to analyze similarities and differences of the 1992 Lithuanian Constitution and the 1997 Polish Constitution regarding the constitutional status of the judiciary. The article consists of three parts: I. The place of judicial power in the Polish and Lithuanian constitutions, II. Lithuanian Constitutional Court and Polish Constitutional Tribunal and III. A special institution of judges under the Constitution of Lithuania and the National Judicial Council under the Constitution of Poland. At the end of the article following differences are to be distinguished: 1. The Polish Constitution mentions military courts, while in Lithuania they do not exist. In addition, the Polish Constitution provides for two types of judicial authorities: courts and tribunals, including the Constitutional Tribunal, meanwhile, the Lithuanian Constitution include only courts. 2. The Constitution of Lithuania provides for two methods of dismissal of judges of the Supreme Court, when they discredit the name of a judge: 1) by the resolution of the Seimas and 2) under impeachment proceedings. Meanwhile, the Polish Constitution does not mention the impeachment proceedings for dismissal of judges. 3. The Constitutional Court of Lithuania and the Constitutional Tribunal of Poland in broader sense belong to the judiciary, and the functions of these institutions are very similar, however, the main difference could be that there are more subjects to address the Polish Constitutional Tribunal than to the Lithuanian Constitutional Court. On the other hand, the Polish Constitutional Tribunal has no jurisdiction to rule on the actions of officials under impeachment and on violations of electoral laws. Finally, under ordinary law, at least one member of the Polish Constitutional Tribunal ex officio is also a member of the Polish Central Electoral Commission. 4. Although the Polish Constitution pays considerably more attention to the National Judicial Council, currently the decisions of the Lithuanian Judicial Council have a greater constitutional weight (than the Polish National Judicial Council), as its negative advice on the appointment or dismissal obliges the President of the Republic. In addition, according to the Law on Courts of the Republic of Lithuania, only judges, the majority of whom are elected by the General Assembly of Judges, may be members of the Lithuanian Judicial Council, while some members of the Polish Judicial Council are not members of judiciary, including those, appointed by politicians.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 5-24
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
Overpayment as a result of a judgment of the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Szymczak, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692936.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
overpayment
overpayment made as a result of a judgment delivered by the Constitutional Tribunal
lack of legal footing for tax payment
effects of the judgment of the Polish Constitutional Tribunal
nadpłata
nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
zwrot podatku
skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego
brak podstawy prawnej
Opis:
The paper concerns the concept of overpayment made as a result of a judgment delivered by the Constitutional Tribunal in reference to Article 72 and 74 of the Tax Ordinance Act. Although the doctrine and the judicature of administrative courts view overpayment under Article 74 as stemming from Article 72 of the Tax Ordinance Act, there are certain distinct features of the two. Taking into consideration the potential effects of the judgment of the Polish Constitutional Tribunal, a tax paid when the legal footing of this tax was in existence is considered as being due at the date of payment. A distinction is made between overpayment stemming from article 74 and overpayment stemming from article 72. The latter features a lack of legal footing for tax payment. This distinction also has further implications and consequences.
Artykuł poświęcony jest analizie pojęcia „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego”, w tym w szczególności różnicy między nadpłatą z art. 72 Ordynacji podatkowej (o.p.) i nadpłatą z art. 74 o.p. Brak rozróżnienia istoty obu nadpłat powoduje poważne trudności w określeniu ich skutków, co widoczne jest obecnie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Ponieważ brak definicji „nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK”, próba wskazania jej natury prawnej wymaga przede wszystkim uwzględnienia skutków wyroków Trybunału Konstytucyjnego, określonych w art. 190 ust. 1, 3 i 4 Konstytucji RP. Z powołanych przepisów Konstytucji wynika, że w polskim porządku prawnym wyroki Trybunału mają charakter konstytutywny i działają ex nunc, a więc wywołują skutek na przyszłość. Oznacza to, że do chwili ogłoszenia przepis uznany za niekonstytucyjny obowiązywał w systemie prawa i wywierał skutki prawne. W konsekwencji wynika z tego, że podatek uiszczony na podstawie przepisu, którego zgodność z Konstytucją zakwestionował Trybunał, był w momencie zapłaty podatkiem należnym. Nie można zatem uznać, że – tak jak w wypadku nadpłaty z art. 72 o.p. – mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym, uiszczonym bez podstawy prawnej. Wręcz przeciwnie: podstawa taka istniała, korzystała z domniemania konstytucyjności i nie odpadła z mocą wsteczną. Artykuł 74 o.p., który w zakresie pełnionych funkcji stanowi realizację art. 190 ust. 4 Konstytucji RP na gruncie Ordynacji podatkowej, stanowi podstawę odrębnego roszczenia o zwrot uiszczonego podatku.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 4; 107-119
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt stanowiska Sejmu w sprawie o sygn. akt K 27/12
Sejm’s draft position on the case ref. no. K 27/12
Autorzy:
Gromek, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543582.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
Constitutional Tribunal
common court
Polish Constitution
Opis:
The opinion presents Sejm’s draft position in the proceedings before the Constitutional Tribunal concerning constitutionality of the procedure for the creation of common and military courts (Ref. No. K 27/12). A group of Deputies and the National Council of the Judiciary, initiating the proceedings, challenged the transfer to create and dissolve common and military courts to – respectively – the Minister of Justice and Minister of National Defence. In the Sejm’s view, the procedure for creation common courts does not infringe constitutional standards, but the provision authorising the creation of military courts does not comply with the Constitution due to the lack of necessary guidelines.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2013, 1(37); 231-259
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies