Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish’s People Republic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
“Aucune résonance politique”. Polish Art Historians and Franco’s Spain, 1958–1973
„Aucune résonance politique”. Polscy historycy sztuki i Hiszpania za czasów Franco, 1958–1973
Autorzy:
García-Montón González, Patricia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711211.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
transnarodowa historia historii sztuki
geografia akademicka
historia horyzontalna
uczeni
kontakty historyków sztuki
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Hiszpania Franco
Comité International d’Histoire de l’Art (CIHA)
transnational history of art history
academic geography
horizontal history
scholars
art historians’ networks
Polish People’s Republic
Franco’s Spain
Opis:
XXIII Międzynarodowy Kongres Historii Sztuki, który odbył się w Granadzie w 1973 r., stanowił punkt zwrotny w stosunkach między historykami sztuki z Hiszpanii czasów generała Franco i ich kolegami z PRL. Pierwsze kontakty zostały nawiązane już w latach 50. XX w. dzięki wyjazdom Jana Białostockiego i Lecha Kalinowskiego m.in. do Madrytu i Barcelony. Ich wzmocnienie nastąpiło w latach 60. dzięki organizacji dwóch wystaw poświęconych sztuce hiszpańskiej w Krakowie i Poznaniu. Dopiero jednak kongres w Granadzie pozwolił polskiej delegacji zyskać nowe istotne doświadczenia. Artykuł analizuje polsko-hiszpańskie relacje w zakresie historii sztuki, które wcześniej pomijano zapewne ze względu na „peryferyjne” położenie polskiej i hiszpańskiej historii sztuki w geografii dyscypliny z okresu zimnej wojny.
The 23rd CIHA Congress, held in Granada in 1973, marked a turning point in the relationships between art historians who carried out their professional activity in the Polish People’s Republic and Franco’s Spain. First contacts began as early as the 1950s, thanks to Jan Białostocki and Lech Kalinowski’s trips to Madrid and Barcelona, among other cities, strengthened in the 1960s by the organisation of two exhibitions in Cracow and Poznań devoted to Spanish art. Nevertheless, the Granada congress became a new experience for the Polish delegation. This paper aims to delve into these contacts that have not been taken into consideration before, perhaps due to the “peripheral” position of both historiographies in the geography of the history of art history during the Cold War.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 187-205
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Commemorating the figure of Nicolaus Copernicus in the Polish People’s Republic period as an element of historical policy pursued after 1945
Upamiętnianie postaci Mikołaja Kopernika w okresie PRL elementem polityki historycznej prowadzonej po 1945 r.
Autorzy:
Tomkiewicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765164.pdf
Data publikacji:
2024-03-15
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Historical/memory policy
Olsztyn
Frombork
propaganda of the Polish People’s Republic period
celebration of anniversaries related to the figure of Nicolaus Copernicus
Polityka historyczna/pamięci
propaganda okresu PRL
obchody rocznic związanych z postacią Mikołaja Kopernika
Opis:
In the post-1945 politics of memory, the figure of Copernicus was used in the context of the an- ti-German narrative to confirm the eternal ties with the Polish state of the lands annexed after the war. There was a specific pattern to it. While marginalising the fact that he was a cler- gyman, his contribution to world science was praised, and his Polishness and his ability to oppose the Teutonic Knights, identified with the Germans, were emphasised. Therefore, he was mentioned next to the defeaters of the Teutonic Knights from Grunwald, the Red Army, and the Polish Army, which defeated the Third Reich as a united Slavic world. The conclusion was that both Copernicus centuries ago and during World War II, allied troops led by the USSR were fighting with Germany for the same goals, including restoring areas with Piast origins to Poland. Despite using the figure of Copernicus in the implemented memory policy, the astronomer invariably enjoyed great sympathy in Polish society.
W prowadzonej po 1945 r. polityce pamięci postać Kopernika wykorzystywano w kontekście prowadzonej narracji antyniemieckiej oraz potwierdzając odwieczne związki z państwem polskim pasa ziem przyłączonych po wojnie. Towarzyszył temu pewien schemat. Marginalizując fakt, że był osobą duchowną, chwalono zasługi dla nauki światowej, podkreślano jego polskość i to, że potrafił przeciwstawić się Krzyżakom, utożsamianym z Niemcami. Zatem wymieniany był obok pogromców Krzyżaków spod Grunwaldu, ale też Armii Czerwonej i Wojska Polskiego, które, jako "zjednoczony świat słowiański", pokonały III Rzeszę. Wniosek był taki, że zarówno przed wiekami Kopernik, jak i w czasie II wojny światowej wojska sojusznicze pod wodzą ZSRR w istocie walczyły z Niemcami o te same cele, wśród których było m. in. przywrócenie Polsce terenów o piastowskim rodowodzie. Mimo wykorzystywania postaci Kopernika w realizowanej polityce pamięci, astronom niezmiennie cieszył się dużą sympatią polskiego społeczeństwa.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 591-606
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greek and Macedonian Political Refugees in the Polish People’s Republic and the Current Migration Crisis on the Polish-Belarusian Border
Greccy i macedońscy uchodźcy polityczni w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a obecny kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej
Autorzy:
Citkowska-Kimla, Anna
Kimla, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344066.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
civil war
political refugees
migrants
Polish People’s Republic
Polish-Belarus border
wojna domowa
uchodźcy polityczni
migranci
Polska Rzeczpospolita Ludowa
granica polsko-białoruska
Opis:
The aim of the article is to conduct a comparative analysis of two different approaches to the migration problem. The first one refers to the government of the Polish People’s Republic, which agreed to accept several thousand Greek and Macedonian political refugees fleeing from Greece after the communist side lost the civil war. The policy of the Polish communist authorities brought success in the form of successful coexistence between Greeks and Macedonians with Poles. The second approach is presented by the current Polish government. This is a policy of not admitting any migrants brought to the Polish-Belarusian border by the Belarusian and Russian regimes that are hostile to Poland. The presented comparison is an original attempt to draw conclusions regarding the sources of these different approaches and their political and social consequences. The topic discussed in the article is important not only for Poland and the eastern countries of the European Union, but for the entire EU, because the destination of migrants is not countries such as Poland, Lithuania or Latvia, but wealthier Western countries.
Celem artykułu jest analiza porównawcza dwóch odmiennych podejść do problemu migracji. Pierwsze z nich odnosi się do rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, który wyraził zgodę na przyjęcie kilkunastu tysięcy greckich i macedońskich uchodźców politycznych uciekających z Grecji po przegranej przez stronę komunistyczną wojny domowej. Polityka polskich władz komunistycznych przyniosła sukces w postaci udanego współżycia Greków i Macedończyków z Polakami. Drugie podejście prezentuje obecny polski rząd. Jest to polityka niewpuszczania żadnych migrantów sprowadzonych na granicę polsko-białoruską przez nieprzyjazne Polsce reżimy białoruski i rosyjski. Prezentowane porównanie jest oryginalną próbą wyprowadzenia wniosków dotyczących źródeł tych odmiennych podejść oraz ich politycznych i społecznych konsekwencji. Tematyka podjęta w artykule ma znaczenie nie tylko dla Polski i wschodnich krajów Unii Europejskiej, lecz także dla całej Unii, ponieważ punktem docelowym migrantów nie są takie kraje jak Polska, Litwa czy Łotwa, tylko bogatsze kraje Zachodu.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 93-106
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książka o Zjeździe Filmowym w Wiśle ’49. Edycja źródeł wraz z opracowaniami
Book on the Film Convention in Wisła ’49. Edition of sources with studies
Autorzy:
Skotarczak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53355917.pdf
Data publikacji:
2024-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Polish People’s Republic
film
politics
PRL
polityka
Opis:
In 2024, the Polish Film Archive – Audiovisual Institute (FINA) has published an impressive volume entitled „The Film Convention in Wisła 1949. Sources – Comments – Studies”. The authors of the academic studies and compilation are Barbara Giza and Adam Wyżyński. It is the first book entirely devoted to the Filmmakers’ Convention in Wisła which took place from 17–20 November. As a result, full convention transcripts have been published for the first time. Part one of the book, entitled „Introduction”, contains three articles by Rafał Habielski, Grzegorz Wołowiec and Piotr Zwierzchowski, presenting the political context of the Convention. The second, main part of the publication contains a transcript of the Convention in Wisła. The great merit of this edition is the thorough editing of the source text and the inclusion of numerous footnotes containing explanations, biographical and film notes, etc. Part three of the book contains „Other source material” relating to the Convention. Also of great value is a set of photographs from the Convention included in the volume; they are an important source material in themselves. The last part contains four articles (by Barbara Giza and Adam Wyżyński, Mariusz Mazur, Piotr Śmiałowski and Jarosław Grzechowiak) which provide commentary on the source batch. The volume devoted to the Convention in Wisła is a well and carefully published, superbly researched item. There is no doubt that the publication will become a must for anyone interested in Polish cinematography, post-war Polish history, or Polish culture.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 3(42); 263-275
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łukasz Ciepliński (1913–1951) – bohater niedoceniony
Łukasz Ciepliński (1913–1951) – underrated hero
Autorzy:
Wójcik, Zbigniew K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52229615.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie
Tematy:
Łukasz Ciepliński
Wojsko Polskie
ZWZ/AK
wymiar sprawiedliwości tzw. Polski Ludowej
zbrodnie sądowe
Polish Army
the justice system of the Polish People’s Republic
judicial crimes
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie postaci płk. Łukasza Cieplińskiego – oficera służby stałej Wojska Polskiego, w tym ZWZ/AK, następnie działacza Zrzeszenia WiN i ostatniego prezesa jego Zarządu Głównego. Skazanie Cieplińskiego przez komunistyczny sąd wojskowy na karę śmierci za służbę w konspiracji antyniemieckiej na Podkarpaciu oraz antykomunistyczną działalność niepodległościową w pierwszych latach tzw. Polski Ludowej sprawiło, że jednocześnie wymazany został z kart historii Polski. Niemniej jego biografia zawiera fakty i zdarzenia, które budują świadomość historyczną współczesnych Polaków, a czego przeczucie zawarł w grypsach, pisanych z celi śmierci do żony i syna.
The intention of this article is to introduce to wider circles of Polish society the figure of Colonel Łukasz Ciepliński – an officer in the regular service of the Polish Army, including the ZWZ/AK, then an activist of the Freedom and Independence Association (WiN) and the last president of its Main Management Board. Ciepliński sentencing to death by a communist military court for his service in the anti-Nazi conspiracy in the Podkarpacie region and his anti-communist independence activity in the first years of The Polish People’s Republic meant that he was simultaneously erased from the pages of Polish history. Nonetheless, his biography contains facts and events that build the historical awareness of contemporary Poles, a sentiment he expressed in secret messages written from his death cell to his wife and son.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2024, LV, 2; 61-78
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedsiębiorstwo „Centrala Rybna” w latach 1945–1989. Przyczynek do badań
The "Centrala Rybna" enterprise in the years 1945–1989. A contribution to research
Autorzy:
Kubicki, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340893.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
gospodarka rybna PRL
rybołówstwo bałtyckie
„Centrala Rybna”
dystrybucja ryb
fish economy of the Polish People’s Republic
Baltic fishery
“Centrala Rybna”
fish distribution
Opis:
Odzyskanie przez Polskę po zakończeniu II wojny światowej swobodnego dostępu do Morza Bałtyckiego dawało możliwości eksploatacji łowisk na tym akwenie. W tym celu od 1945 r. komunistyczne władze dynamicznie rozwijały rybołówstwo, przetwórstwo oraz dystrybucję ryb i przetworów rybnych. Jednym z elementów tego systemu były struktury wielozadaniowego, monopolistycznego przedsiębiorstwa „Centrala Rybna” omówione na łamach niniejszego artykułu w formie przyczynku do badań. Tekst składa się z dwóch części. W pierwszej traktuje o historii powołania i zmianach strukturalnych „Centrali”. Obok prezentacji struktury scharakteryzowano zakres terytorialny działalności przedsiębiorstwa, co uwidoczniło się zwłaszcza po reformie terytorialnej z 1975 r. Omówiono też inwestycje, których głównym celem było rozszerzenie działalności podmiotu lub wymiana zdekompletowanego majątku trwałego. Pierwszą część zamyka opis procesu prywatyzacji przedsiębiorstwa. Druga partia tekstu podejmuje zagadnienia związane z rzeczywistą efektywnością. Ukazuje wielkość produkcji na tle całości dostaw rynkowych, wpływ „Centrali” na wzrost spożycia ryb i organizmów morskich, asortyment poszczególnych wyrobów ze szczególnym uwzględnieniem najbardziej zaawansowanej technologicznie produkcji konserw rybnych.
After Poland regained free access to the Baltic Sea after the end of World War II, it was possible to exploit the fishing grounds in this area. For this purpose, from 1945, the communist authorities dynamically developed fishing, processing, and distribution of fish and fish products. One of the elements of this system was the structures of the multipurpose, monopolistic enterprise "Centrala Rybna", discussed in this two-part article. The first one talks about the history of its establishment and the structural changes that affected "Centrala". In addition to the presentation of the structure, emphasis was placed on the territorial scope of the company's activities, which became especially visible after the territorial reform of 1975. Some of the investments were also presented, the main purpose of which was to expand the entity's operations or replace incomplete fixed assets. It ends with a presentation of the company's privatization process. The second part of the text discusses issues related to its actual effectiveness, showing the production volume against the background of all market supplies, the impact of the "Centrala" on the increase in the consumption of fish and marine organisms, and the range of individual products with particular emphasis on the most technologically advanced canned fish production.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2024, 30, 1; 65-90
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Beginnings of the Process of Separating the Attorney-at-Law Profession in the First Decade of the Polish People’s Republic
Początki procesu wyodrębniania się zawodu radcy prawnego w pierwszej dekadzie Polski Ludowej
Autorzy:
Niewiński, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344047.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
attorney-at-law
advocacy
Polish People’s Republic
socialized economy
radca prawny
adwokatura
Polska Rzeczpospolita Ludowa
gospodarka uspołeczniona
Opis:
The roots of the attorney-at-law profession are seen in the 16th-century professions of syndicates and instigators. The attorney-at-law posts appeared in Poland in the 19th century. These posts were occupied mainly by advocates. Attorney-at-law, as a new legal profession, began to separate from the advocacy after World War II, during the period of the Polish People’s Republic. It was facilitated by the introduced model of a centrally controlled socialized economy. The process of separating the attorney-at-law profession was long. The full legal separation took place in the 1980s. However, the phenomenon of the professional distinctiveness and identity of attorneys-at-law emerged in the 1950s. The article focuses on the beginnings of the process of separating the attorney-at-law profession and indicates the key factors that led to this.
Korzeni zawodu radcy prawnego upatruje się w szesnastowiecznych zawodach syndyków i instygatorów. Stanowiska radców prawnych pojawiły się w Polsce w XIX w. Zajmowali je głównie adwokaci. Radca prawny jako nowy zawód prawniczy zaczął się wyodrębniać od adwokatury po II wojnie światowej, w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Sprzyjał temu wprowadzony model centralnie sterowanej gospodarki uspołecznionej. Proces wyodrębniania się zawodu radcy prawnego był długi. Formalnoprawnie pełne wyodrębnienie nastąpiło dopiero w latach 80. XX w. Jednak faktycznie zjawisko odrębności i tożsamości zawodowej prawników pracujących na radcostwach prawnych narodziło się w latach 50. Artykuł traktuje o początkach procesu wyodrębniania się grupy zawodowej radców prawnych i wskazuje na kluczowe czynniki, które do tego doprowadziły.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 179-105
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza – technologia – New Age. UFO w filmach schyłku PRL
Knowledge – Technology – New Age: UFOs in Films of the Declining Polish People’s Republic
Autorzy:
Piepiórka, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38621979.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
UFO
science fiction
transformacja ustrojowa
kino schyłku PRL
ponowoczesność
New Age
systemic transformation
cinema of the declining Polish People’s Republic
postmodernity
Opis:
W ostatnich latach Polski Ludowej powstało kilka filmów o UFO. Komentowały one nastroje społeczne schyłku systemu – odbijały ówczesne lęki i zdawały sprawę z kulturowych sprzeczności. Ujawniały niepokoje społeczne okresu transformacji. Zwrócenie się w stronę tego, co irracjonalne i tajemnicze, sugerowałoby odrzucenie dotychczasowego porządku socjalistycznego, fundowanego na oświeceniowej ideologii modernizacji. Tymczasem filmy te zarówno zwracają się ku płynnej rzeczywistości nowej duchowości, jak i zdradzają ślady fascynacji tym, co naukowe, przede wszystkim technologią. Analizowane w artykule produkcje zdają sprawę z napięć kulturowych, które skutkowały tworzeniem ambiwalentnych, wręcz sprzecznych narracji. Odwoływały się one do wartości wywodzących się jeszcze ze starego systemu, a zarazem zapowiadały nowy, odsyłający do wartości tak socjalistycznych, jak i kapitalistycznych. Okazuje się zatem, że filmy o UFO przygotowywały społeczeństwo na bliskie spotkanie trzeciego stopnia z nową rzeczywistością transformacji.
In the last years of the Polish People’s Republic, several films about UFOs were made. They commented on the social mood during the decline of the system. These films reflected the fears of the time and brought awareness of the cultural contradictions. They revealed the social unrest of the transition period. Turning towards the irrational and mysterious would suggests the rejection of the current socialist order, founded on the Enlightenment ideology of modernization. Meanwhile, these films, as much as they turn to the fluid reality of New Age, are fascinated by the scientific, especially technology. The movies analysed in the article reflect the cultural tensions that resulted in the production of ambivalent, even contradictory narratives. The films referred to values derived from the old system and heralding the new one, both socialist and capitalist. It turns out that UFO films were preparing the society for a close encounter of the third kind with the new reality of transformation.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 53-77
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kogo będą chcieli wybrać, to wybiorą, czy my będziemy głosować, czy nie” – wybory do sejmu w 1952 roku w Nowej Hucie w świetle dokumentów partyjnych i materiałów Urzędu Bezpieczeństwa
“Whom they want to elect they will elect, whether we will vote or not” – the 1952 Sejm elections in Nowa Huta in the light of party documents and Security Office materials
Autorzy:
Mazur, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111939.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
elections to the Sejm of the Polish People’s Republic
special services of the Polish People’s Republic
Public Security Office
Nowa Huta
PZPR (Polish United Workers’ Party)
wybory do Sejmu PRL
służby specjalne PRL
Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
PZPR
Opis:
W artykule został poruszony temat wyborów do Sejmu PRL, które odbyły się 26 października 1952 r. i rozpoczęły serię głosowań w Polsce „ludowej” będących zaprzeczeniem takich pojęć, jak wolność i demokracja. Podjęto próbę analizy działań Komitetu Zakładowego PZPR Kombinatu Nowa Huta oraz funkcjonariuszy tamtejszego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, prowadzonych w ramach przygotowania i ochrony wyborów w Okręgu nr 58, który obejmował Kraków-Miasto i Nową Hutę. W odniesieniu do działań hutniczej organizacji partyjnej omówiono m.in. powstanie Zakładowego Komitetu Wyborczego Frontu Narodowego oraz jego struktur na poszczególnych wydziałach kombinatu. Analizie poddano sferę propagandy i reakcji pracowników huty oraz społeczeństwa nowohuckiego na pracę agitatorów wyborczych. Postawy mieszkańców w kontekście zbliżających się wyborów i kampanii wyborczej znajdowały się także w obszarze zainteresowania komunistycznej tajnej policji. Z tego względu w artykule poddano analizie działania nowohuckiego aparatu bezpieczeństwa w zakresie poszukiwania tzw. wroga. Scharakteryzowano pracę UBP, polegającą m.in. na monitorowaniu meldunków związanych z zakłócaniem porządku publicznego czy kontaktach funkcjonariuszy z podległą im agenturą. W ostatniej części artykułu została przedstawiona ocena wyborów dokonana przez nowohuckie czynniki partyjne i tamtejsze władze bezpieczeństwa.
The article deals with the elections to the Sejm of the Polish People’s Republic, which took place on 26 October 1952 and which began a series of elections in the Polish People’s Republic that contradicted concepts such as freedom and democracy. An attempt is made to analyse the activities the PZPR Works Committee of the Nowa Huta metallurgical plant and the officers of the local Public Security Office carried out in the preparation and protection of the elections in District No. 58, which included the city of Cracow and Nowa Huta. With regard to the activities of the party organisation at the metallurgical plant, the establishment of the Company Election Committee of the National Front and its structures in the various departments of this industrial combine were discussed. The sphere of propaganda and the reaction of the workers of the steelworks and the society of Nowa Huta to the work of election agitators is analysed. The attitudes of residents in the context of the upcoming elections and during the election campaign were also in the area of interest of the communist secret police. For this reason, the article analyses the activities of the Nowa Huta security apparatus in the search for the so-called enemy. The work of the UBP (Public Security Office) was characterised, which involved, among other things, the monitoring of reports related to public order disturbances or the officers’ contacts with subordinate agents. The last part of the article presents an assessment of the elections by Nowa Huta party functionaries and the local security authorities.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 504-536
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Proces siedemnastu” w Radomsku (7 maja 1946 roku) – najtragiczniejszy epizod działalności sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego
The “Trial of the Seventeen” in Radomsko (7 May 1946) – the most tragic episode of the activities of the summary courts of the Internal Security Corps
Autorzy:
Wąs, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111929.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
judiciary of the People’s Republic of Poland
summary trials
Underground Polish Army
Stalinism
the “trial of the seventeen”
sądownictwo PRL
procesy doraźne
Konspiracyjne Wojsko Polskie
stalinizm
„proces siedemnastu”
Opis:
Tematem artykułu jest proces siedemnastu żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, schwytanych przez komunistów po spektakularnej akcji uwolnienia więźniów z aresztu miejskiego w Radomsku, przeprowadzonej przez KWP w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r. Rozprawa, która odbyła się 7 maja 1946 r. w sali kina „Wolność” w Radomsku, była jednym z przeszło trzystu procesów, które w trakcie pięciomiesięcznej działalności przeprowadziły sądy doraźne KBW, występujące pod szyldem sądów okręgowych. W jej wyniku, niejako w akcie zemsty, na śmierć skazano dwunastu podsądnych, karę więzienia wymierzono jedynie pięciu oskarżonym. Duże emocje wzbudza sposób wykonania wyroku, który nie był egzekucją, lecz brutalnym mordem.
The subject of this article is the trial of seventeen soldiers of the Underground Polish Army (KWP) captured by the communists after a spectacular operation to free prisoners from the Radomsko municipal jail, carried out by the KWP on the night of 19–20 April 1946. The trial, which took place on 7 May 1946 in the hall of the “Wolność” cinema in Radomsko, was one of more than three hundred trials conducted by the summary courts of the Internal Security Corps (KBW), acting under the banner of district courts, during their five-month activity. As a result, twelve defendants were sentenced to death, as if in an act of revenge, while only five defendants received prison sentences. Great emotion is aroused by the way the sentence was carried out, as it was not an execution but a brutal murder.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 452-477
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracja wyznaniowa województwa gdańskiego wobec alokacji dzwonów z poewangelickich świątyń na Powiślu po 1945 roku. Studium przypadku
Religious administration of the Gdańsk Voivodeship towards the allocation of bells from post-Evangelical temples in Powiśle after 1945. Case study
Autorzy:
Krupa, Andrzej B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28825316.pdf
Data publikacji:
2023-10-20
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Polska Ludowa
Powiśle
polityka wyznaniowa
dzwony
świątynie poewangelickie
Polish People’s Republic
Vistula Region
religious politics
bells
post-evangelical temples
Opis:
Ludność, osiedlająca się na Powiślu po 1945 roku przejmowała na potrzeby kultu świątynie poewangelickie. Obiekty te były w różnym stopniu uszkodzone lub zdewastowane. Brakujące wyposażenie, w tym dzwony uzupełniano między innymi z nieczynnych kościołów protestanckich. W 1948 roku przeniesiono dzwony z Mikołajek Pomorskich do Sztumskiej Wsi. Wobec konfliktu, który w związku z tym powstał gdańska administracja wyznaniowa oficjalnie zachowywała neutralność. Dzwony z kościoła poewangelickiego w Łozie zostały natomiast zakwalifikowane w 1953 roku jako źródło surowców wtórnych. Instrumenty jednak najprawdopodobniej przetrwały tylko dzięki nieudolności władz powiatowych w Sztumie. Najpewniej są wykorzystywane w którejś z parafii katolickiej północnej Polski.
The people settling in Powiśle after 1945 took over post-Evangelical temples for worship purposes. These facilities were damaged or devastated, each to a different degree. The missing equipment, including bells, was supplemented from the assets of closed Protestant churches, among others. In 1948, the bells were moved from Mikołajki Pomorskie to Sztumska Wieś. In the face of the resulting conflict, the Gdańsk religious administration officially remained neutral. The bells from the former Evangelical church in Łoza were classified in 1953 as a source of secondary raw materials. However, the instruments most likely survived only thanks to the incompetence of the district authorities in Sztum. They are probably being used in one of the Catholic parishes in northern Poland.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 322, 3; 399-409
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bez sentymentów… Obraz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w prasie rockowej po 1989 roku
No Sentiments. The Image of the Polish People’s Republic in the Rock Press after 1989
Autorzy:
Trudzik, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693608.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dziennikarstwo i media muzyczne
media w XX i XXI w.
prasa rockowa
III RP a PRL
Journalism and music media
media in the 20th and 21st century
rock press
Third Republic of Poland vs the Polish People’s Republic
Opis:
Istotą artykułu jest ocena 45 lat powojennej Polski, wyłaniająca się z prasy rockowej, zarówno bezpośrednio po upadku komunizmu, jak i w latach późniejszych. Pisma popularyzujące rock oraz pokrewne mu gatunki, wbrew pozorom, nie zawężały tematyki wyłącznie do zagadnień muzycznych, stąd długo wyczekiwane przez społeczeństwo odzyskanie wolności, w tym słowa czy druku, niemal automatycznie wywołało na ich łamach potrzebę konfrontacji z minioną epoką. Swoje opinie odnośnie do przeszłości wyrażały redakcje, publicyści, felietoniści, komentatorzy, których oryginalny styl oraz barwny język stanowiły urozmaicenie podstawowych treści, z dzisiejszej zaś perspektywy – dodatkowe źródło informacji o PRL, transformacji i początkach III Rzeczypospolitej Polskiej
The article’s essence was the assessment of 45 years of the Polish People’s Republic, emerging from the rock press, both immediately after the fall of communism and in later years. Contrary to appearances, magazines popularizing rock and its related genres did not limit their topics to musical issues; for this reason, the long-awaited regaining of freedom, including the freedom of speech, also in print, almost automatically triggered the need to confront the past era. Editors, publicists, columnists, and commentators, whose original style and colourful language enriched the content, presented their opinions, thus providing – from today’s perspective – an additional source of information about the Polish People’s Republic, the transformation and the beginnings of the Third Republic of Poland.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 275-296
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cezary Łazarewicz, Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa, Czytelnik, Warszawa 2023, 416 s.
Cezary Łazarewicz, Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa [On Szewska Street. The Case of Stanisław Pyjas], Czytelnik: Warsaw 2023, 416 pp.
Autorzy:
Kuta, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34108816.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stanisław Pyjas
Cezary Łazarewicz
investigation into the case of Stanisław Pyjas
Security Service
political murders in the Polish People’s Republic
śledztwo w sprawie Stanisława Pyjasa
Służba Bezpieczeństwa
zabójstwa polityczne w PRL
Opis:
W artykule zrecenzowano książkę Cezarego Łazarewicza Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa. Przypomniano, kim był Pyjas, jaką rolę odgrywał w opozycji antykomunistycznej i dlaczego znalazł się w kręgu zainteresowania komunistycznego aparatu represji. Wskazano na błędy i niedociągnięcia pojawiające się w publikacji, odwołano się przy tym do jej wcześniejszych omówień. Zwrócono również uwagę na to, że rozbieżności w interpretacji wyników śledztwa prowadzonego w sprawie Pyjasa wynikają z tego, że metody badawcze historyka i prawnika różnią się od siebie. Po przeanalizowaniu dostępnych materiałów archiwalnych, publikacji oraz wyników śledztwa prowadzonego przez Instytut Pamięci Narodowej w sprawie Stanisława Pyjasa stwierdzono, że historycy mają podstawy twierdzić, że zginął on z inspiracji Służby Bezpieczeństwa.
The article reviews Cezary Łazarewicz’s book Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa. It recalls who Stanisław Pyjas was, his role in the anti-communist opposition, and why he found himself in the spotlight of the communist repression apparatus. Errors and shortcomings appearing in the publication are pointed out, and reference is made to earlier discussions of the publication. It is also pointed out that discrepancies in the interpretation of the results of the Pyjas investigation result from the fact that the research methods of the historian and the lawyer differ. After available archival materials, publications and the results of the investigation conducted by the Institute of National Remembrance into the case of Stanisław Pyjas had been analysed, it was concluded that historians have grounds to claim that his death was at the instigation of the Security Service.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 787-804
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy byli ich „wielką szansą”? Obraz Związku Młodzieży Polskiej w Dziennikach Agnieszki Osieckiej z lat 1949–1955
The image of Union of Polish Youth in Agnieszka Osiecka’s Diaries
Autorzy:
Borowska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693818.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Union of Polish Youth
diary
Agnieszka Osiecka
Polish People’s Republic
political youth movement
Związek Młodzieży Polskiej
dziennik
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polityczny ruch młodzieżowy
Opis:
Artykuł jest próbą przedstawienia działalności Związku Młodzieży Polskiej w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Curie-Skłodowskiej w Warszawie oraz na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Przedmiotem analizy są zapiski osobiste Agnieszki Osieckiej z przełomu lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. Z tekstu wyłania się obraz organizacji, która charakteryzowała się stagnacją członków i członkiń, brakiem pomysłów na zainteresowanie działalnością młodzieży licealnej i studenckiej. Jakiekolwiek próby usprawnienia działań ZMP przez autorkę Dzienników kończyły się fiaskiem. Duży wpływ na tę sytuację miała postawa władz Związku, a także okręgowych komitetów KC PZPR.
The article presents the activities of the Union of Polish Youth (ZMP) at the Maria CurieSkłodowska High School and the Faculty of Journalism at the University of Warsaw. The subject of analysis are Agnieszka Osiecka’s personal notes from the late 1940s and early 1950s. What emerges from the text is a picture of an organisation characterised by its male and female members’ stagnation and a lack of ideas of interest to high school and university students. Any attempts undertaken by Osiecka to improve the activities of ZMP failed. The attitude of the Union’s authorities, as well as the district committees of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (PZPR), greatly impacted this situation.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 81-112
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dekada Zjazdu w Kamieniu Śląskim
Ten Years After the Conference in Kamień Śląski
Autorzy:
Pabiś-Orzeszyna, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24938097.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
industrializacja
socrealizm
kinofikacja
rozpowszechnianie filmów
industrialization
socialist realism
cinemas in Polish People’s Republic
film distribution
Opis:
W książce Od Wydziału Propagandy Filmowej do Centralnego Urzędu Kinematografii. Pierwsza dekada partyjno-państwowego monopolu w polskim kinie (2022) Ewa Gębicka opisuje jeden z najbardziej niejednoznacznych okresów w historii środkowoeuropejskiego filmu – powojenne lata 1944-1955. Przekonuje, że przyjęty w filmoznawstwie podział na chaotyczne rządy twórców (1944-1947) i czas zintensyfikowanej ofensywy władzy politycznej (1948-1955) jest trafny, a całe dziesięciolecie ocenia krytycznie – jako ślepą uliczkę lekceważenia autonomii kultury artystycznej, potrzeb widowni oraz wolnorynkowej, jej zdaniem, istoty kinematografii. Jej wnioski są rezultatem wieloletnich kwerend w AAN oraz FINA. Autorka wykonała ogromną pracę naukową, istnieje więc pokusa, aby ją zreferować i zaakceptować jako daną. Jednak interpretacje Gębickiej zasługują na dialog, a historiograficzna poetyka, którą reprezentuje, powinna być rozumiana jako emblemat przemian stylów badania kina PRL, ze wszystkimi zaletami i ambiwalencjami.
In her book Od Wydziału Propagandy Filmowej do Centralnego Urzędu Kinematografii. Pierwsza dekada partyjno-państwowego monopolu w polskim kinie [From the Department of Film Propaganda to the Central Office of Cinema: The First Decade of Party-State Monopoly in Polish Cinema] (2022), Ewa Gębicka describes one of the most ambiguous periods in the history of Central European film: the years 1944-1955. She argues that the periodization accepted in film studies – the chaotic reign of filmmakers (1944-1947) followed by the offensive of political power (1948-1955) is accurate. Her assessment of the entire decade is critical: she pictures the postwar decade as a period of disregard for the autonomy of art, the needs of the audience, and the alleged free-market essence of cinema. Her conclusions are grounded in archival research. And since Gębicka has done massive work, there is a temptation to accept it as a given. However, her interpretations deserve a dialogue. The historiographical poetics she represents should be understood as emblematic of the changing ways of studying the cinema of the Polish People’s Republic, with all their advantages and ambivalences.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 123; 231-239
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies