Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polesie Region" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    U progu ostatniego etapu działalności. Sprawozdanie dla KC KPZB z jesieni 1936 roku
    At the beginning of the last stage of activity. Report to the KC CPWB autumn 1936 years
    Autorzy:
    Cichoracki, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488085.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi
    Polesie
    Communist Party of Western Belarus
    the Polesie region
    Źródło:
    Komunizm: system – ludzie - dokumentacja; 2013, 2; 239-250
    2299-890X
    Pojawia się w:
    Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specific surface area of Lublin Polesie mucks determined from water vapour and nitrogen adsorption data
    Autorzy:
    Sokolowska, Z.
    Matyka-Sarzynska, D.
    Bowanko, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26505.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    Lublin Polesie region
    nitrogen
    water vapour
    surface area
    muck
    adsorption
    Źródło:
    International Agrophysics; 2004, 18, 4
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokument myśli otwartej. Studia poleskie Józefa Obrębskiego a rozważania o grupach etnicznych i stosunkach narodowościowych w polskiej etnologii i socjologii
    Autorzy:
    Lubaś, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678412.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Józef Obrębski
    ethnicity
    nationalization
    nation-building process
    Polesie region
    Polish ethnology and sociology
    Opis:
    A document of open thought: Józef Obrębski’s studies on the Polesie region and debates on ethnic groups and nationality relations in Polish ethnology and sociologyThis article attempts to reconstruct and examine the concept of the ethnic diversity and nationalization process found in the writings of the Polish anthropologist and sociologist Józef Obrębski (1905-1967). It will be argued that Obrębski view on ethnic diversity and the nationalization allowed him not only to conceive of a highly original idea of nation-building process but also maintain a critical distance from the two forms of reflection and practice – “investigative modalities” – influential in the field of ethnic and national studies in prewar as well as in postwar Poland: “ethnogeography” and the “sociology of nation”. In the same time this text aims at underscoring usefulness of Obrębski ideas for contemporary analysis. Close reading of Obrębski works provides us with fresh tools for the ethnographic processual examination of the nationalization policies. It draws special attention to the process of nationalization of local populations, highlighting various and contradictory consequences of nationalization process: integration and homogenisation on the one hand and exclusions of minorities and class hierarchization of people on the other. Dokument myśli otwartej. Studia poleskie Józefa Obrębskiego a rozważania o grupach etnicznych i stosunkach narodowościowych w polskiej etnologii i socjologiiCelem artykułu jest omówienie koncepcji grup etnicznych i procesów unaradawiania wyłaniających się z prac Józefa Obrębskiego. W szczególności chodzi o wykazanie, że swoimi badaniami na Polesiu Obrębski wniósł niezwykle oryginalny wkład w badania stosunków etnicznych i narodowościowych, podając jednocześnie w wątpliwość niektóre założenia tkwiące u podstaw dwu modalności dociekań obecnych w polskich badaniach nad etnicznością i kwestiami narodowymi: czyli etnogeografii oraz socjologii narodu. Jednocześnie tekst służy ukazaniu aktualności propozycji teoretycznych i metodologicznych Obrębskiego w badaniach stosunków etnicznych i narodowościowych. Lektura pism Obrębskiego dostarcza perspektywy umożliwiającej nie tylko krytykę nacjonalizmu metodologicznego ale również daje podstawy do procesualnej, etnograficznej - uwzględniającej mikrostrukturalny wymiar władzy - analizy zjawisk etnicznych i stosunków narodowościowych. Otwiera to możliwość badania różnych niekiedy odmiennych i sprzecznych ze sobą efektów procesów unaradawiania, zarówno integracji i wyrównywania szans jak też konfliktów i wykluczenia społecznego.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krajobraz opuszczonych wsi Polesia w świetle archiwalnych materiałów kartograficznych
    Polesie deserted villages landscape in the light of the archival cartographic materials
    Autorzy:
    Soszyński, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87972.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    opuszczone wsie
    reliktowy krajobraz kulturowy
    Polesie
    archiwalne materiały kartograficzne
    deserted villages
    relic cultural landscape
    Polesie Region
    archival cartographic materials
    Opis:
    W artykule przedstawiono charakterystykę wsi Polesia, które w XX w. uległy gwałtownemu lub stopniowemu wyludnieniu i pozostają obecnie opuszczone. Na podstawie analizy materiałów kartograficznych, uzupełnionych wywiadami i danymi ze źródeł historycznych, przedstawiono dynamikę zmian w zaludnieniu poszczególnych wsi i przyczyny ich opuszczenia. W części drugiej przedstawiono aktualny stan zachowania krajobrazu wiejskiego w każdej z osad. Punktem wyjścia były tu mapy WIG w skali 1:100 000, z lat 30. XX w. a więc z okresu kiedy większość badanych miejscowości znajdowała się w maksymalnym stadium rozwoju. Następnie dla każdej wsi przeprowadzono analizy współczesnych zdjęć lotniczych oraz szczegółową inwentaryzację terenową. Porównanie treści map archiwalnych z aktualnym stanem krajobrazu pozwoliło na charakterystykę stanu zachowania dawnego krajobrazu kulturowego opuszczonych wsi w zależności od typu i wielkości wsi, jej położenia, rodzaju zabudowy a także przebiegu procesu wyludniania.
    The paper presents characterisation of the Polesie villages, which was rapidly or gradually depopulated in the 20th century. The changes of the villages population and reasons of this changes, was performed on the basis of archival cartographic materials, interviews with inhabitants and historical data. In the second part of paper the current state of preservation of rural landscape was presented for each of the 17 analysed settlement. The base for the analysis was WIG maps at the scale of 1:100 000 from the nineteen thirties, when most of those villages were at the peak of their development. Next, for each of the village, there was made the analysis of current aerial photographs and detailed field inventories. Then, the archival maps contents was compared with the current state of the landscape. It allowed to characterize the state of preservation of villages landscape depending on the type, size and location of the villages, type of buildings and the course of depopulation process.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 16; 219-228
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan badań atlasowych w Polsce i Rosji nad demonologią ludową (przykład zmory i innych istot mitologicznych posiadających cechy z nią wspólne)
    The State of Atlas Studies in Poland and Russia into Folk Demonology (On the Example of Zmora and Other Mythological Creatures with Features in Common)
    Autorzy:
    Pieńczak, Agnieszka
    Миронова, Полина
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031226.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish Ethnographic Atlas
    Ethnolinguistic Atlas of the Polesie Region
    folk demonology
    zmora
    cultural and religions studies
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 493-514
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stereotyp mowy Ukraińca w świetle historii mówionej (na podstawie chrestomatii "Hołosy z Pidlaszszia i Hołosy z Berestejszczyny" Hryhorija Arkuszyna)
    Стереотип мовлення українця у світлі усної історії (на основі хрестоматій "Голоси з Підляшшя та Голоси з Берестейщини" Григорія Аркушина)
    Autorzy:
    Czyżewski, Feliks
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015087.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    слов’янська діалектологія
    соціолінгвістика,
    Південне Підляшшя
    білоруське Полісся
    dialects
    sociolinguistics
    the Southern Podlasie region
    the Belorussian Polesie region
    dialekty
    socjolingwistyka
    Podlasie południowe i Polesie białoruskie
    Opis:
    W artykule przedstawiono, z wykorzystaniem metody socjolingwistycznej, obraz świadomości językowej ukraińskojęzycznych wspólnot zamieszkujących Podlasie południowe i Polesie białoruskie. Wskazano, wyzyskując wypowiedzi respondentów zawarte w dwóch tomach chrestomatii, na cechy zarówno łączące te dwie grupy użytkowników gwary ukraińskiej, jak i odróżniające oraz wyodrębniające je. Do elementów wspólnych tkwiących w świadomości lokalnych grup, a wynikających z doświadczeń historycznych respondentów, należą odniesienia do czasów II Rzeczypospolitej. Są to: wspólne terytorium państwowe i złożone relacje językowe oraz konfesyjne (por. „mowa prawosławna”). Inną cechą łączącą, jak pokazano w przywołanych wypowiedziach respondentów ukraińskojęzycznych, jest podobna sytuacja komunikatywna. Wspólnoty lokalne na Podlasiu południowym, podobnie jak na Polesiu białoruskim, funkcjonują w warunkach bilingwizmu (niekiedy nawet w warunkach wielojęzyczności). W artykule przedstawiono sytuacje „przełączania kodu językowego”. Opisano je z perspektywy socjolingwistycznej, uwzględniając m.in. kryteria wieku i wykształcenia respondenta. Odrębnym i ważnym zagadnieniem – w świetle wypowiedzi respondentów – jest obserwacja świadomości językowej wspólnot usytuowanych poza granicami państwowymi w zakresie powiązań genetycznych gwary z językiem ogólnonarodowym. Poddane analizie wypowiedzi respondentów reprezentujących wspólnoty ukraińskojęzyczne w Polsce i na Białorusi pokazują zróżnicowany stan świadomości językowej owych społeczności. Jedni (nieliczni) wiążą język ze świadomością narodową, inni pojmują język jako wyznacznik identyfikacji ze wspólnotą lokalną. W artykule przywołano wypowiedzi respondentów uzasadniające zróżnicowanie stanu świadomości wspólnot ukraińskojęzycznych. Są to m.in.: wiek, wykształcenie, stopień mobilności użytkowników języka i zdolność jego obserwacji.
    У статті представлено картину мовної свідомости україномовних спільнот, які проживають на Південному Підляшші та білоруському Поліссі, з використанням соціолінгвістичного методу. Використовуючи висловлювання респондентів, що містяться у двох томах хрестоматій, було вказано як на прикмети, що пов’язують ці дві групи носіїв української говірки, так і на прикмети, що відрізняють та виокремлюють їх. До загальних елементів, які наявні у свідомості місцевих груп, що є результатом історичного досвіду респондентів, належать згадки про часи Другої Речі Посполитої. Це спільна державна територія та складні мовні і конфесійні відносини (пор. “православна мова”). Ще однією спільною рисою, як показано у цитованих висловлюваннях україномовних респондентів, є подібна комунікативна ситуація. Місцеві спільноти на Південному Підляшші, як і на білоруському Поліссі, функціонують в умовах двомовності (іноді навіть в умовах багатомовности). У статті представлені ситуації “переключення мовного коду”. Вони описані з соціолінгвістичної точки зору, беручи до уваги, зокрема, критерії віку та освіти респондента. Окремим і важливим питанням – у світлі висловлювань респондентів – є спостереження за мовною свідомістю громад, що проживають за межами державних кордонів, у сфері генетичних зв’язків мови користувачів говірки з загальнонаціональною мовою. Аналізовані вислови респондентів, які представляють україномовні спільноти у Польщі та в Білорусі, засвідчують про різний рівень мовної свідомости їх користувачів. Деякі респонденти (нечисленні) пов’язують мову з національною ідентичністю, інші розуміють мову як детермінант ідентифікації з місцевою спільнотою. У статті приведено вислови респондентів, які обгрунтовують різноманітність стану свідомості україномовних спільнот. Це, зокрема, вік, освіта, ступінь мобільности користувачів мови та здатність спостерігати за нею.
    Using a sociolinguistic method, the paper discusses the linguistic awareness of the Ukrainian speaking communities of the regions of Southern Podlasie and Belorussian Polesie. The analysis of the respondents’ statements found in the two volumes of Hryhorij Arkuszyn’s chrestomathy identifies both the characteristic features the dialects of the two communities share and the features that are dialect-specific. As to the common characteristics present in the awareness of the local communities shaped by the respondents’ historical experiences, they include references to the Second Polish Republic linked to the idea of the common state territory and the complex linguistic and confession-linked relationships (“orthodox speech”). Another common feature that transpires from the responses analyzed is a comparable communicative situation: both the local communities of the Southern Podlasie region and the region of Belorussian Polesie are bilingual and sometimes even multilingual. The paper discusses situations involving “code-switching” as seen from a sociolinguistic perspective, based, inter alia, on the criteria of the age of the respondents and their educational background. Another important issue seen through the prism of the responses analyzed is the respondents’ awareness of the dialectal links with the nation-wide tongue of the Ukrainian and Belorussian speaking communities living beyond the state borders. The analysis shows a varied linguistic awareness in this respect. Some (though not many) respondents link the language with the national awareness, others view it as an identification token of a local community. The paper discusses the respondents’ statements showing the varied degrees of awareness of the Ukrainian speaking communities, depending on the respondents’ age, the educational background, their mobility and their observational skills.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2021, 6, 16; 49-62
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pollution of early potato variety tubers with lead and strontium in Eastern Polesie
    Autorzy:
    Sawicka, B
    Pszczolkowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1450108.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    Polesie region
    lead
    tuber
    pollution
    soil
    strontium
    cultivation technology
    harvest date
    potato quality
    soil property
    degraded ecosystem
    potato
    anthropogenic ecosystem
    Opis:
    Trace elements contents analyses were made in tuber samples collected from the field experiment in 1996-1998 in Experimental Station, Parczew, on weak loamy sand soil. The following experimental factors were taken into account: their cultivation technologies; two potato varieties (Aster and Drop). The lead content in very early potato tubers appeared to be higher than the permissible one in all study years. The highest lead content was found in young tubers harvested on 60th day after setting. Along with the delay of harvest, the lead level tended to be lower. Tubers harvested on the 75th day after setting accumulated the most strontium, those physiologically matured had the lowest level of this element. All types of coverage applied in the study contributed to the increase of lead content in tubers of very early potato varieties as compared to traditional cultivation. Neither cultivation technologies nor variety features modified the strontium accumulation in tubers.
    Źródło:
    Acta Agrophysica; 2001, 51; 285-293
    1234-4125
    Pojawia się w:
    Acta Agrophysica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aerobic and anaerobic respiration in profiles of Polesie Lubelskie peatlands
    Autorzy:
    Szafranek-Nakonieczna, A.
    Stepniewska, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26034.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    peat ecosystem
    aerobic respiration
    anaerobic respiration
    soil profile
    carbon dioxide
    Polesie Lubelskie region
    peatland
    Opis:
    Soil respiration is a very important factor influencing carbon deposition in peat and reflecting the intensity of soil organic matter decomposition, root respiration, and the ease of transporting gases to the surface. Carbon dioxide release from three different peat soil profiles (0-80 cm) of the Polesie Lubelskie Region (Eastern Poland) was analyzed under laboratory conditions. Peat samples were incubated at 5, 10, and 20°C in aerobic and anaerobic environments, and their CO2-evolution was analyzed up to 14 days. The respiration activity was found to be in the range of 0.013-0.497 g CO2 kg-1 DW d-1. The respiratory quotient was estimated to be in the range of 0.51-1.51, and the difference in respiration rates over 10°C ranged between 4.15 and 8.72 in aerobic and from 1.15 to 6.53 in anaerobic conditions. A strong influence of temperature, depth, the degree of peat decomposition, pH, and nitrate content on respiration activity was found. Lack of oxygen at low temperature caused higher respiration activity than under aerobic conditions. These results should be taken into account when the management of Polish peatlands is considered in the context of climate and carbon storage, and physicochemical properties of soil in relation to soil respiration activity are considered.
    Źródło:
    International Agrophysics; 2014, 28, 2
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Peculiarities of soil moisture and temperature dynamics based on TDR-measurement results for 2008-2012 in the Western Polesie territory of Ukraine
    Specyfika zmienności wilgotności i temperatury gleby na podstawie badań TDR w latach 2008-2012 na obszarze Polesia Zachodniego na Ukrainie
    Autorzy:
    Koshovyy, V.
    Alokhina, O.
    Skierucha, W.
    Wilczek, A.
    Pastuszka, T.
    Cymerman, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35329.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    peculiarity
    soil moisture
    temperature dynamics
    soil parameter
    time domain reflectometry technique
    measurement result
    2008-2012 period
    climate condition
    solar activity
    Polesie region
    Ukraine
    Opis:
    The paper presents the results of an investigation which took place over the years 2008-2012 in the Shatsk National Natural Park. For the investigation four genetically different soils in that area were selected. Those were a soddy-podzolic soil (S01) under grass vegetation, lowland peat bog (S02), anthropogenic lowland peat bog (S03) with mineralised upper layer and a soddygley loamy soil (S04). The TDR device developed and created in the Institute of Agrophysics PAS in Lublin, and probes for measurement soil moisture, temperature and salinity were used in the study. The eight probes of the TDR-measuring system were installed at different depths, from 10 to 80 cm, at 10 cm intervals, for soils S02, S03 and S04, and at the depths of 10 сm and 50 cm for soil S01. The dynamics of soil temperature and soil moisture at different depths and the speed of response to changes in subsequent uncured layers are presented. Hourly TDR data have been diurnalaveraged and used for the calculation of correlation coefficients between soil temperature at different depths, air temperature, precipitation, solar activity parameter, Wolf number and total solar radiation. The study included also the effect of changes in solar radiation in the soil with the seasons.
    W pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w latach 2008-2012 na terytorium Szackiego Parku Narodowego. Do badań wybrane zostały cztery genetycznie różne gleby na tym terenie. Są to gleby soddy – podzolic (S01) porośnieta trawą, lowland peat bog (S02), anthropogenic lowland peat bog (S03) ze zmineralizowaną warstwą powierzchniową i soddy – gley loamy soil (S04). Badania zostały przeprowadzone przy użyciu urządzenia TDR opracowanego i wykonanego w Instytucie Agrofizyki PAN w Lublinie oraz sond polowych do pomiaru wilgotności gleby, temperatury oraz zasolenia. Praca przedstawia zmienność właściwości fizycznych gleby w czasie w różnych typach gleby i na różnych głębokościach. Osiem sond TDR zostało zainstalowane w glebach S02, S03, S04 na głębokości od 10 cm do 80 cm w odstępach 10cm oraz w glebie S01 na głębokości od 10 cm do 50 cm. Dane dobowe z pomiarów TDR zostały uśrednione i wykorzystane do wyznaczenia współczynników korelacji między temperaturą gleby na różnych głębokościach a temperaturą powietrza, opadami atmosferycznymi, parametrami aktywności słonecznej, liczbą Wolfa i całkowitym promieniowaniem słonecznym. Zbadany został również wpływ promieniowania słonecznego na zmiany badanych parametrów w glebie wraz z porami roku.
    Źródło:
    Acta Agrophysica; 2013, 20, 4
    1234-4125
    Pojawia się w:
    Acta Agrophysica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Investigation of iron status in Terric Histosols
    Autorzy:
    Matyka-Sarzynska, D.
    Sokolowska, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26120.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    peat-muck profile
    iron
    humic acid
    muck formation
    physical property
    organic soil
    soil
    mineral form
    Biebrza River
    fulvic acid
    Polesie Lubelskie region
    Źródło:
    International Agrophysics; 2002, 16, 2
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Iz bloknota učastnika polesskich èkspedicij (1. kuminá vodá; 2. Čаgоščy i Čugajka; 3. kryčac’ jak bоugary)
    FROM THE NOTES OF A PARTICIPANT OF EXPEDITIONS TO POLESIE: KUMINA VADA, CHAKHOSHCHYI CHUKHAYKA, KRYCHAT’ YAK BOUGARY
    Autorzy:
    Cychun, Genadz’
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611801.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Byelorussian dialects of the Polesie region
    archaisms
    the phrase kumina vadá [whirlpool]
    kum as a taboo term for the word chort [devil]
    Balkan influences in Belorussian dialects
    białoruskie gwary poleskie
    archaizmy
    frazeologizm kuminá vodá
    kum jako tabuizacja pojęcia ‘czarta’
    bałkanizmy występujące w gwarach białoruskich
    Opis:
    Do badań nad Polesiem Nikita I. Tołstoj wprowadził „perspektywę południowosłowiańską”, której wartość potwierdza autor na przykładzie kilku wyrazów i związków frazeologicznych występujących w białoruskich gwarach poleskich i będących głębokimi archaizmami. Pierwotny sens wyrażeni kuminá vodá, kryčac’ jak bougary oraz nazw własnych Čágoszczy, Čugájka zanotowanych przez autora na południu Białorusi daje się ustalić metodą analizy porównawczej opartej na danych dialektologicznych. Frazeologizm kuminá vodá ‘wir rzeczny; miejsce, gdzie kręci się woda’ i nazwa (kumá – ‘jama, gdzie kręci się woda’), mogą mieć związek z formą kum jako tabuizacją pojęcia ‘czarta’. Nazwy własne Čágoszczy, Čugájka na Turowszczyźnie są archaizmami prasłowiańskimi i dobrze się tłumaczą przez zestawienie ze słoweńską i chorwacką nazwą wsi Čagošče, słowackim czasownikiem čuhat’ ‘wyglądać’. Frazeologizm poleski kryčac’ jak bougary ‘rozmawiać głośno’, ‘dyskutować głośno’ autor łączy z chorwackim bügariti ‘krzyczeć, wrzeszczeć’, ‘opłakiwać zmarłego’ oraz dalmatyńskim bügariti ‘śpiewać stare ludowe pieśni o określonej melodii’. Uprawdopodabniają tę hipotezę takie bałkanizmy występujące w gwarach białoruskich, jak brynza, komarnik, turlik.
    Nikita I. Tolstoy introduced to studies on Polesie “a South-Slavonic perspective”. Its value is corroborated in the present text with an analysis of a few archaic words and phrases present in Belorussian dialects of the region. The primary sens of expressions kumina vadá, krychat’ yak bougary and proper names Chákhoshchy, Chukháyka, recorded by the author in southern Belorussia, can be established by comparative analysis based on dialectological data. The phrase kumina vadá ‘whirlpool’, as well as the very term kumá ‘a cave where water whirls’, may be linked to the form kum as a taboo term for the devil. The proper names Chákhoshchy, Chukháyka in Turovshchyzna are Proto-Slavonic archaisms and can be explicated through juxtaposition with the Slovene and Croatian name Chagoshche, and the Slovak verb chukhat’ ‘to watch for somebody’. The phrase krychat’ yak bougary ‘to talk, discuss something in a loud voice’ can be associated with the Croatian bügariti ‘shout, shriek’, ‘to lament over the deceased’ and Dalmatian bügariti ‘to sing old folk songs with specific tunes (in a specific way).’ The hypothesis is rendered more probable in the light of Balkan influences in Belorussian dialects, such as brynza, komarnik, turlik.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 181-187
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of climate change in Ukrainian part of Polissia region and ways of adaptation to it
    Ocena zmian klimatu i adaptacji do nich w ukraińskiej części Polesia
    Autorzy:
    Kovalenko, Pyotr
    Rokochinskiy, Anatoliy
    Jeznach, Jerzy
    Koptyuk, Roman
    Volk, Pavlo
    Prykhodko, Nataliіa
    Tykhenko, Ruslan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/292706.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    climate change
    evaluation
    Polissia region
    ways of adaptation
    ocena
    Polesie
    sposoby adaptacji
    zmiany klimatu
    Opis:
    The analysis of the current state of weather and climatic conditions and evaluation of their predicted changes for immediate and distant prospect in the drained areas of Ukrainian Polissia region was carried out in the article. The main trends in changes of meteorological characteristics and their possible effect on the conditions of functioning water management and ameliorative objects and complexes as well as on the natural and ameliorative state of drained areas were identified. The research uses a method of predictive-simulation modelling with used predictive assessment models of normalized distribution of the basic meteorological characteristics in the long-term and one-year vegetation context. According to the results of the research it was established that, for today a high variability in meteorological characteristics can lead to the significant deterioration of operation conditions of water management and ameliorative objects and units, as well as natural and ameliorative conditions of drained lands in Polissia region as a whole. Core measures regarding the adaptive potential enhancement and development in the region under the conditions of climate change were examined.
    W pracy przeprowadzono analizę obecnego stanu pogody i warunków klimatycznych oraz ocenę spodziewanych zmian w krótszej i dłuższej perspektywie czasu na drenowanych obszarach ukraińskiej części regionu Polesia. Zidentyfikowano główne trendy zmian charakterystyk meteorologicznych i ich potencjalny wpływ na warunki funkcjonowania gospodarki wodnej w obiektach i kompleksach melioracyjnych oraz na naturalny i zmieniony stan drenowanych obszarów. W badaniach wykorzystano modelowanie prognostyczno-symulacyjne z użyciem modeli znormalizowanego rozkładu podstawowych charakterystyk meteorologicznych w kontekście wieloletnich i rocznych zmian roślinności. Ustalono, że duża zmienność elementów meteorologicznych może prowadzić do znaczącego pogorszenia gospodarki wodnej i stanu obiektów melioracyjnych oraz warunków naturalnych na drenowanych obszarach całego Polesia. Zbadano główne zabiegi związane ze wzmocnieniem potencjału adaptacyjnego i rozwojem regionu w warunkach zmian klimatycznych.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2019, 41; 77-82
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena i przyczyny zanieczyszczenia azotanami wód podziemnych w zachodniej części Polesia Lubelskiego i Wołyńskiego
    The assessment and reasons of nitrates contamination within the uppermost aquifer in the western part of Polissia region (SE Poland)
    Autorzy:
    Kaczor-Kurzawa, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296979.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    pierwszy poziom wodonośny
    zanieczyszczenie azotanami
    wrażliwość wód podziemnych
    Polesie (SE Polska)
    Upper Aquifer
    nitrates contamination
    vulnerability of the groundwater
    Polissia region
    SE Poland
    Opis:
    W pracy przedstawiono stan zanieczyszczenia wód pierwszego poziomu wodonośnego azotanami na obszarze zagospodarowanym rolniczo (około 300 km2) w zachodniej części Polesia Zachodniego (Lubelskiego) i Wołyńskiego. Zawartość azotanów została zbadana w wodach podziemnych metodą fotometryczną za pomocą fotometru Slandi LF300 w 31 punktach dokumentacyjnych (studniach kopanych, studni wierconej, źródłach i sondach ręcznych). Zanieczyszczenie wód azotanami (o zawartości powyżej 50 mg NO‾3 /dm3) stwierdzono w 10 próbkach wody (32% populacji danych), a stan zagrożenia tym zanieczyszczeniem (o zawartości 25÷50 mg NO‾3 /dm3) odnotowano w 5 punktach. Stwierdzone zanieczyszczenie wód pierwszego poziomu ma charakter lokalny i związane jest głównie z nieuporządkowaną gospodarką komunalną oraz złym stanem sanitarnym gospodarstw rolnych. Migracji zanieczyszczeń transportowanych przez infiltrujące wody opadowe z powierzchni terenu do systemu wodonośnego sprzyjają dobre własności filtracyjne skał strefy aeracji i płytkie występowanie poziomu wód podziemnych (do 5 m). Naturalna podatność rozpatrywanego poziomu wodonośnego na ponad 90% powierzchni terenu badań jest wysoka i bardzo wysoka, co powoduje, że czas przenikania wód (z zanieczyszczeniami) wynosi tu odpowiednio do 5 lat (dla około 30% powierzchni terenu - podatność bardzo wysoka) i 5-25 lat (dla około 65% powierzchni terenu - podatność wysoka).
    This paper presents research concerning nitrates contamination within the Uppermost Aquifer on 300 km2 study area in Polissia region, SE Poland. The analysis of nitrate concentration was conducted with the use of field-gauges set SLANDI. 31 analyzed groundwater samples were collected from hand-dug wells, pumping wells, springs and water-sampling probes. The nitrates pollution of groundwater (NO‾3 > 50 mg/dm3) was confirmed for 10 samples (32% of population), and potential nitrate pollution hazard (NO‾3 > 50 mg/dm3) was determined for 5 groundwater samples. Such results were determined in samples coming from the following villages: Stefanów, Wólka Cycowska, Przymiarki, Kolonia Wesołówka, Sławek, Stręczyn Nowy, Buza, Chojeniec, Romanówka, Stasin Dolny, Świerszczów, Zgniła Struga, Biekiesza and Dorohucza. High nitrates concentration within the Uppermost Aquifer were confirmed only locally, nearby farms characterized by invalid sanitary condition. In such cases the nitrate pollution of groundwater was caused mostly by waste from farming production and/or leaking septic tanks. High nitrates concentration was usually connected with high content of sulfates (from 57.5 up to 267.2 mg/dm3) and chlorides (Cl‾ from 15.4 up to 97.3 mg/dm3). Relatively high rate of nitrate pollution migration, from the land surface towards the Uppermost Aquifer, resulted from the specific construction of vadose zone, which is built of permeable sands and limestone. Additionally, groundwater table is situated on the depth up to 5 m below land surface. The above mentioned conditions caused that, the greater part of the examined area is characterized by high vulnerability (65% of the area) or extremely high vulnerability (30%) to anthropogenic contamination. Vertical migration time of anthropogenic pollution, transported by infiltrating water from the land surface to the aquifer, is estimated on less than 5 years for the areas of extremely high vulnerability, and on 5 up to 25 years for the areas of high vulnerability.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2015, 18, 2; 141-153
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies