Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Poland & Lithuania" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 43
Tytuł:
Słów kilka o przywilejach Karaimów na ziemiach polskich
A few words on the privileges of Karaites
Несколькослово привилегияхкараимов на польскихземлях
Autorzy:
Akartel, Gustaw Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191561.pdf
Data publikacji:
2020-06-22
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
караимы
евреи
привилегии
ограничения свободы
Королевство Польское
Великое княжество Литовское
Российская Империя
Karaites
Jews
privileges
restrictions of freedom
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
Russian Empire
Opis:
According to historical data, Karaites, as an ethnic group and as a religious community, settled in the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania under the Grand Duke Vytautas. Of their own free will or compulsion, the Karaites began to settle, first of all in Trakai, and then Vilnius, Galich and other places, as evidenced, in particular, by the recognition of privileges and their extension by subsequent Lithuanian princes, Polish kings and Russian emperors. Karaites never constituted a large ethnic group, both in the territory of the Grand Duchy of Lithuania and the Kingdom of Poland, and, after the partition of the Polish Commonwealth. In the western regions of the Russian Empire, especially since their number was in the 18th century, declined (the rebellion of the Haidamakas, and then due to the plague). In addition to the problem of Karaites, the article also pays attention to the (comparatively) legal, and not only, restrictions for the larger Jewish population.
Согласно историческим данным, караимы, как этническая группа и как религиозная община, обосновались в Королевстве Польском и Великомc княжестве Литовском при великом князе Витовте (Витольде). По своей ли воле или принуждению, караимы стали поселяться, в первую очередь в Тракае, а затем Вильнюсе, Галиче и др. местах, о чем свидетельствуют, в частности, признание им привилегий и их продление последующими литовскими князьями, польскими королями и российскими императо- их продление последующими литовскими князьями, польскими королями и российскими императо- их продление последующими литовскими князьями, польскими королями и российскими императорами. Караимы никогда не представляли собой многочисленного этноса, как на территории Великого княжества Литовского и Королевства Польского, так и, после разделов Речи Посполитой, в западных областях Российской Империи, тем более, что число их в XVIII в. сократилось (восстание гайдамаков, а затем и вследствие чумы). Помимо проблемы караимов в статье уделено также внимание (сопоставительно) правовым, и не только, ограничениям для более многочисленного еврейского населения.
Źródło:
Iudaica Russica; 2020, 1(4); 88-101
2657-4861
2657-8352
Pojawia się w:
Iudaica Russica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Litwinów zlikwidować, Łotyszów wypuścić”. Wileńszczyzna 1944
„Eliminate the Lithuanians, Release the Latvians.” Vilnius Region 1944
Autorzy:
Balbus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40809849.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
Tematy:
okupacja niemiecka Polski
Armia Krajowa
Wileńszczyzna
Litwa
jeńcy wojenni
egzekucje
German occupation of Poland
Polish Home Army
Vilnius region
Lithuania
prisoners of war
executions
Opis:
Opracowanie ukazuje egzekucje jeńców dokonywane przez brygadę por. Gracjana Froga „Szczerbca” pod Wilnem, mające miejsce w czasie działalności bojowej tegoż oddziału Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej. Przedstawione zostały motywy, przypadki i przebieg wydarzeń. Niewątpliwie przy każdej zarysowanej egzemplifikacji będzie konieczność przeprowadzenia w przyszłości pogłębionych badań umożliwiających doprecyzowanie szczegółów tych dramatycznych wydarzeń z okresu niemieckiej okupacji Polski. Studium powstało w oparciu o relacje i wspomnienia polskich weteranów oraz raporty policji litewskiej i niemieckiej.
The study shows the executions of prisoners of war carried out by the Polish Home Army (AK) brigade of Lieutenant Gracjan Frog, alias “Szczerbiec” near Vilnius, in 1944. The motives, cases, and course of these dramatic events are presented. They took place during the occupation of Poland by the German army. The text was based on the accounts and memories of Polish veterans as well as reports from the Lithuanian and German police.
Źródło:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2023, 17, 1; 81-111
1896-8848
2450-3436
Pojawia się w:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samuel Dickstein and his publication on Ignacy Domeyko’s master’s dissertation (thesis) at University in Vilna
Autorzy:
Banionis, Juozas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783450.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
history of science in Central and Eastern Europe (Poland, Lithuania), Samuel Dickstein, Ignacy Domeyko, University of Vilna (Wilno, Vilnius), master’s thesis, history of differential calculus
historia nauki w Europie Środkowo-Wschodniej (Polska, Litwa), S. Dickstein, I. Domeyko, Uniwersytet w Wilnie (Vilna, Vilnius), praca magisterska, historia rachunku różniczkowego
Opis:
Samuel Dickstein founded the journal Wiadomości Matematyczne in Warszaw, of which he edited and published 47 volumes in the years 1897–1939. One of them (volume XXV, 1921) presented the scientific work (thesis) of the famous 19th century scholar and teacher – Ignacy Domeyko (1802–1889). It was written in 1822 to obtain a master’s degree in philosophy at University of Vilna (Wilno, now Vilnius). The original manuscript of I. Domeyko is has not been preserved.This report reveals the circumstances and content of the master’s dissertation written by I. Domeyko.
Samuel Dickstein założył czasopismo Wiadomości Matematyczne w Warszawie, a w latach 1897–1939 redagował i publikował 47 tomów. W jednym z nich (tom XXV, 1921) zaprezentowano pracę naukową (praca magisterska) słynnego XIX wieku uczonego i nauczyciela – Ignacego Domeyko (1802–1889), który został napisany w 1822 roku w celu uzyskania tytułu magistra filozofii na Uniwersytecie w Vilna (Wilno, obecnie Vilnius). Oryginalny rękopis I. Domeyko zniknął.Artykuł ten ujawnia okoliczności i treść pracy magisterskiej napisanej przez I. Domeyko.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bycie nie na miejscu: Listy Georga Forstera z Wilna (1784–1787) jako narracja autobiograficzna
Out of Place: Georg Forster’s Letters from Vilnius (1784–1787) as autobiographical testimony
Autorzy:
Bednarczuk, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399432.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of science in the 18th century
knowledge dissemination
German scientists in Poland-Lithuania
accounts from Vilnius
letters of Georg Forster
historia nauki w XVIII wieku
transfer wiedzy
niemieccy uczeni w I Rzeczpospolitej
relacje z Wilna
korespondencja Georga Forstera
Opis:
Celem artykułu jest analiza wybranych listów Georga Forstera (1754–1794), niemieckiego uczonego i podróżnika, który w latach osiemdziesiątych XVIII wieku przebywał trzy lata w Wilnie jako profesor historii naturalnej. W licznych listach pisanych między listopadem 1784 a sierpniem 1787 roku Forster nie tylko przedstawiał swoje plany i doświadczenia, ale również krytycznie oceniał funkcjonowanie wileńskiej uczelni i miejscowe społeczeństwo. Korespondencja ta jest znakomitym świadectwem sposobu myślenia ówczesnych europejskich intelektualistów: wielkie ambicje naukowe i dydaktyczne Forstera szły w parze z niemożnością uwolnienia się od stereotypowego postrzegania I Rzeczpospolitej jako regionu mocno „zacofanego cywilizacyjnie”. Zarazem relacje wysyłane z Wilna są wyrazem osamotnienia naukowca, które wiązało się z różnicami i konfliktami kulturowymi i z poczuciem, że podejmowane przezeń próby transferu wiedzy nie przyniosły wystarczających rezultatów.
The paper examines the letters of Georg Forster (1754–1794), a German scientist and traveler who spent three years as a professor of natural history at Vilnius University. In a rich series of letters that Forster wrote between November 1784 and August 1787, he not only discussed the issues concerning his plans and teaching experiences but also commented critically on the functioning of both the Vilnius University and the local society. On the one hand, his correspondence offers a striking reminder of how European intellectuals of the period saw themselves and the world: Forster’s great scientific and didactic ambitions were inseparable from the stereotypical perception of Poland-Lithuania as a supposedly “backward” region in terms of its social and cultural development. On the other hand, his reports from Vilnius reflect his loneliness, with this estrangement initially resulting from various difficulties that stemmed from cultural differences and conflicts, and later from a feeling of failure with related to knowledge dissemination.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2019, 12, 1; 103-118
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy księdza Jana Piotrowskiego, „przyjaciela z Dworu”, o wojsku w obozie pod Pskowem w 1581 roku
The letters of priest Jan Piotrowski, „the one friend at the court”, about the army in the military camp of Psków in 1581
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688748.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia wojskowości wczesnonowożytnej
oblężenie Pskowa (1581–1582)
sztuka wojenna
życie codzienne
Królestwo Polskie
Wielkie Księstwo Litewskie
Wielkie Księstwo Moskiewskie
early modern history of warfare
Pskov siege (1581–1582)
art of war
everyday life
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
Grand Duchy of Muscovy
Opis:
The issues of everyday life in the military camp in the first part of early modern period wasn’t, as long as that (instead of few exceptions), the main theme of individual study. Discussing of this problem according to Stephan Bathory’s campaign in Livonia, especially the last one (Psków – 1581) is particularly interesting. The reason of that situation is fact, that we can use not only political documentary and well-preserved history sources relevant to militaries and public treasury, but also a diary of Jan Piotrowski, participant of those episodes. In many comprehensive letters he informed about the course of the military actions, but also about the moods and spirits of the soldiers. Many times he wrote about conditions of the soldiers’ everyday life in the camp (during march-pastes and siege), ways and circumstances of gaining the food, conditions of living in the military camp, sanitary and health issues too. His jottings are supplied by Łukasz Działyński and Jan Zborowski’s diaries.
Problematyka życia codziennego w obozie wojskowym w epoce wczesnonowożytnej nie była, jak dotąd (poza nielicznymi wyjątkami), przedmiotem osobnego studium. Szczególnie interesujące wydaje się skupienie na tej kwestii w odniesieniu do wypraw inflanckich Stefana I Batorego, zwłaszcza ostatniej z nich (Psków – 1581 r.). Prócz oficjalnej dokumentacji o charakterze politycznych oraz stosunkowo nieźle zachowanych źródeł natury wojskowo-skarbowej, dysponujemy bowiem dziennikiem Jana Piotrowskiego, uczestnika tych wydarzeń. W formie obszernych listów informował on o przebiegu działań zbrojnych, ale również o nastrojach wśród żołnierzy. Niejednokrotnie pisał także o warunkach codziennego bytowania wojska w obozie (w marszu i podczas oblężeń), sposobach i okolicznościach zdobywania żywności, warunkach pomieszkiwania w obozie wojskowym, kwestiach sanitarnych i zdrowotnych. Jego zapiski doskonale uzupełniają diariusze Łukasza Działyńskiego i Jana Zborowskiego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 51-64
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawoskrzydłowy manewr wojsk polsko-litewskich w bitwie pod Orszą (8 września 1514 r.)
The Right-flank Manoeuvre of the Polish-Lithuanian Army at the Battle of Orscha (8th September 1514)
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807072.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wojskowości wczesnonowożytnej; bitwa pod Orszą (1514); sztuka wojenna; taktyka; Królestwo Polskie; Wielkie Księstwo Litewskie; Wielkie Księstwo Moskiewskie
early modern history of warfare; battle of Orscha (1514); art of war; tactic; Kingdom of Poland; Grand Duchy of Lithuania; Grand Duchy of Muscovy
Opis:
Bitwa pod Orszą stanowiła nie tylko konfrontację zjednoczonych sił polsko-litewskich z armią Wielkiego Księstwa Moskiewskiego, ale także dwóch odmiennych stylów walki. Obecność piechoty i artylerii polsko-litewskiej spowodowała, że ich wróg musiał zastosować odpowiedni szyk bojowy, co uniemożliwiało wykonanie szerokiego manewru terenowego, zmianę miejsca zbiórki głównych sił lub przegrupowanie armii. Pierwszy aspekt formacji sił zjednoczonych, związany z ich wsparciem na zakolu Dniepru w rejonie wsi Paszyno–Ruklino–Pugajłowo, umożliwił jedynie obronę w wybranym obszarze lub atak. Spośród wielu manewrów przeprowadzonych przez zjednoczone siły zbrojne podczas bitwy, na specjalną uwagę zasługuje ten z udziałem polskiej najemnej kawalerii na prawym skrzydle armii polsko-litewskiej. Istotną rolę ogrywała również piechota i artyleria, ukryte na południowo-zachodnim krańcu pola bitwy w olszowym gaju, który porastał brzeg Dniepru. Głównym zagadnieniem niniejszego opracowania jest prawoskrzydłowe uderzenie na wojska moskiewskie. Ponadto, autor porusza problem możliwego podobieństwa między tym manewrem a wcześniejszymi doświadczeniami współpracy kawalerii, artylerii i piechoty na polu bitwy.
The battle of Orscha led up not only to clash of the Polish-Lithuanian’s united forces with the army of the Grand Duchy of Muscovy, but also to confrontation of two diffirent fighting styles. Presence of Polish-Lithuanian’s infantry and artillery had made their enemy use appropriate battle order, which made resorting to wide terrain manoeuvre, changing the place of ghatering of the main forces or jumping away to reorganisation the army impossible. The first aspect of united forces’ formation, connected with their support on the bend of the Dnieper in the area of villages Paszyno–Ruklino–Pugajłowo, made possible only defence in chosen area or attack. From between many manoeuvre carried out by united forces during the battle, this one with participation of Polish mercenary cavarly at the right-flank of the Polish-Lithuanian’s army especially draw attention to oneself. Also infantry and artillery, hidden on the south-west edge of battlefield in an alder grove overgrowning the bank of the Dnieper, acted out relevant role. The main issue of this study is clash with the Moscow regiment of the left hand. Moreover I would like to address the problem of possible similarity between this manoeuvre and earlier experience of cooperating cavalry, artillery and infantry.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 25-38
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentacja skarbowo-wojskowa z czasów Wielkiego Księstwa Litewskiego a rejestry poborowe województwa podlaskiego z lat 1578–1580
Treasury and military records from the times of the Grand Duchy of Lithuania and conscription registers from the Province of Podlasie between 1578 and 1580
Autorzy:
Boroda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519712.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia nowożytna
system podatkowy XVI w.
Królestwo Polskie
Wielkie Księstwo Litewskie
Podlasie
early modern history
tax system of the 16th century
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
Opis:
Celem artykułu jest próba oceny skali wpływu stosowanego na Podlasiu do 1569 r. litewskiego systemu skarbowo-wojskowego na dokumentację aktową powstającą po wprowadzeniu w tymże roku polskiego systemu skarbowego.
The article aims to assess the extent of the influence of the Lithuanian fiscal and military system, which was used in Podlasie until 1569, on records created after the introduction of the Polish treasury system in 1569.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2022, 83, Spec.; 151-173
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE ECONOMIC COMPETITIVENESS OF LITHUANIAN-POLISH BORDER REGION’S CITIES: THE SPECIFIC OF URBAN SHRINKAGE
Autorzy:
Bruneckienė, Jurgita
Sinkienė, Jolita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517365.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Badań Gospodarczych
Tematy:
shrinking cities
border region
economic competitiveness of cities
Lithuania – Poland
Opis:
The topic of “urban shrinkage” is receiving increasing attention in the political urban agendas of many countries. In the global market, cities, which suffer from consequences of urban decline, confront with new challenges in finding and applying creative solutions to strengthen their economic development and competitiveness. Shrinkage processes are especially widespread in the cities which are smaller and less attractive to live and work. The same tendencies are seen at national border regions. The article explains the general causes and consequences of urban shrinkage process emphasizing problems that have a direct impact on the improvement of urban economic competitiveness. The urban economic competitiveness evaluation methodology under the context of shrinkage is developed and its practical applicability is verified on the example of border cities. Various strategies of solving problems of shrinkage are overlooked. Recommendations to improve the economic development and competitiveness of Lithuanian-Polish cross border cities Alytus and Ełk in the context of urban shrinkage are introduced.
Źródło:
Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy; 2015, 10, 4; 133-149
1689-765X
2353-3293
Pojawia się w:
Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litwa 1993: kluczowy rok niepodległości
Lithuania 1993: Pivotal Year of Independence
Литва 1993: ключевой год независимости
Autorzy:
Buchowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235069.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lithuania
Sajudis
elections
president
post-communists
evacuation of Russian troops
volunteer revolt
treaty with Poland
Litwa
wybory
prezydent
postkomuniści
ewakuacja rosyjskich wojsk
bunt ochotników
traktat z Polską
Opis:
W 1993 r. na Litwie doszło do serii ważnych wydarzeń. W wyniku wyborczego zwycięstwa postkomunistycznej lewicy scena polityczna uległa polaryzacji. Porażka przypieczętowała dekompozycję Sajudisu i przyspieszyła proces klarowania się centroprawicowych stronnictw politycznych. Parlamentarna opozycja potrafiła jednak skutecznie blokować władzę. Latem 1993 udało się zakończyć ewakuację rosyjskich żołnierzy z Litwy. W kraju doszło również do buntu formacji paramilitarnej, a także miała miejsce wizyta papieża Jana Pawła II. Ostatecznie pod koniec roku pod wpływem widma zagrożenia rosyjskiego oba czołowe litewskie bloki polityczne zdecydowały się na kompromis na gruncie polityki zagranicznej.
In 1993, a series of significant events took place in Lithuania. As a result of the electoral victory of the post-communist leftist party, the political scene became polarized. The defeat sealed the decomposition of Sajudis and accelerated the process of clarifying the centre-rightist political parties. However, the parliamentary opposition was able to block the authorities successfully. In the summer of 1993, the evacuation of Russian soldiers from Lithuania was completed. There was also a paramilitary rebellion in the country, and a visit of Pope John Paul II took place. Ultimately, at the end of the year, under the influence of the spectre of the Russian threat, both leading Lithuanian political blocks decided to compromise on the grounds of foreign policy.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 147-174
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do dziejów zborów ewangelicko-reformowanych w Piaskach Luterskich (Wielkich) koło Lublina i Tursku Wielkim oraz kontaktów między Jednotami Małopolską i Litewską na przełomie XVIII i XIX wieku
Contribution to the History of the Evangelical Reformed Congregations at Piaski Luterskie (Wielkie) near Lublin and Tursko Wielkie, and the Contacts between the Calvinist Unities of Lesser Poland and Lithuania at the Turn of the Nineteenth Century
Autorzy:
Cherner, Ewa
Bem, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2212017.pdf
Data publikacji:
2021-01-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
kalwinizm w Małopolsce
kalwinizm na Litwie
kler kalwiński
Calvinism in Lesser Poland
Calvinism in Lithuania
Reformed Clergy
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia nieznane dotychczas listy dotyczące obsadzenia zboru w Tursku Wielkim i ks. Jana Herowskiego (z 1798 i 1799 r.), a także zboru ewangelicko-reformowanego w Piaskach Luterskich (Wielkich) z 1806 r. oraz dwóch pastorów z nim związanych: Adama Huissona i Józefa Kühna. Korygują one i uzupełniają wiedzę o obu zborach i wspomnianych wyżej duchownych oraz ukazują kontakty między kalwińskimi Jednotami Małopolską i Litewską na przełomie XVIII i XIX w.
The article presents unknown letters concerning the filling of pastoral vacancy at Tursko Wielkie written by Rev. Jan Herowski (from 1798 and 1799), and the letters about the Evangelical Reformed Congregation at Piaski Luterskie (Wielkie) from 1806 by two pastors associated with it: Adam Huisson and Józef Kühn. The letters correct and complement our knowledge about the two congregations and the pastors mentioned above as well as reveal contacts between the Calvinist Unities (Churches) of Lesser Poland and of Lithuania at the turn of the nineteenth century.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2021, 64; 105-122
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культ Параскевы Тырновской в Великом Польском королестве и Великом княжестве Литовском: пространные життия на руськой мове
The Cult of Paraskieva of Tarnovo in the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania: Large Hagiographies in Ruthenian Language
Kultus von Paraskiewa Tyrnowska im Königreich Polen und Großfürstentum Litauen: ausführliche Lebensläufe im Ruthenischen
Kult Paraskiewy Tyrnowskiej w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim: żywoty obszerne w języku ruskim
Autorzy:
Cistiakova, Marina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Paraskieva of Tarnovo
Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania
Large Hagiographies
Ruthenian Language
Opis:
W tradycji książkowej Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego występuje całe spektrum hagiograficznych i hymnograficznych dzieł poświęconych Paraskiewie Tyrnowskiej w języku cerkiewnosłowiańskim, jak też poszczególne teksty w języku ruskim. Do tych ostatnich zalicza się żywot obszerny w składzie dwóch Ewangeliarzy Pouczających ze zbiorów biblioteki Kapituły w Przemyślu: polska Biblioteka Narodowa, Akc. 2847, koniec XVI w., Akc. 2755, druga ćwierć XVII wieku. Do żywotów obszernych Paraskewy w języku ruskim należy zaliczyć tekst w rękopiśmiennym fragmencie pochodzącym z Biblioteki Rosyjskiej Akademii Nauk, 12.7.37, połowa XVI w., jak też żywot w Minei Czytanej z polskiej Biblioteki Narodowej, Akc. 2996, nie wcześniej niż lata 40. XVII w. Za podstawę ruskich tłumaczeń posłużyła redakcja obszernego żywota o incipicie: Свэтлеиш•а сльн±ца прэподwбны¬ паметь Петкы, аште по дробн¹ то¬ сьповэмы жит•е, дэян•а же и хожден•а, яже ради христови любве подь¬т…, ułożona przez hierodiakona Моisieja do księgi Bożydara Wukowicza wydanej w Wenecji w 1536 r.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2012, 54, 1-2; 167-184
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje mazurska, prawoskrętna strefa podatnego ścinania?
Does the Mazury dextral shear zone exist?
Autorzy:
Cymerman, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074551.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kompleks mazurski
Litwa
Polska
Mezoprotezoik
struktura
otwory
kinematyka
nasunięcia
ductile thrusting
structures
kinematics
boreholes
Mesoproterozoic
Masuria
NE Poland
SW Lithuania
Opis:
Throughout SW Fennoscandia, numerous approximately W-E trending faults and ductile shear zones have recently been recognized. The regiona--scale zone of strike-slip displacements [Mazury lineament] with a dextral component was referred by many authors as apparently influenced by the distribution of ca. 1.6-1.4 Ga old "anorogenic" intrusions of the Mazury Complex [NE Poland]. However, new detailed structural and kinematics studies of drill-cores from 255 boreholes located throughout NE Poland and SW Lithuania [Lazdijai region] indicate that the Mazury Complex, the Suwałki Anorthosite Massif and surrounding lithotectonic domains share a common ductile thrusting deformation, calling into question the concept of a large-scale dextral shear zone and also the "anorogenic" origin hypothesis of the Mazury Complex. One important advance has been the accumulation of structural and kinematics information that allows assessment of the main orogenic transport direction commonly towards the SW, locally to the NE [e.g., in the eastern part of the Suwałki Anorthosite Massif]. This assessment has been coupled with the recognition of the role of major and numerous ductile shear zones within the western part of the East European Platform. In general, compressional deformation with ductile thrusting predominated in the western part of the East European Platform. Very probable strike of regional mylonitic foliation [S1] from almost 100 boreholes has been established, based on geophysical measurements of the curvature of borehole axis and a few tens oriented core samples [SW Lithuania]. It is assumed that the crystalline rocks of NE Poland and SW Lithuania [Lazdijai region] were subjected to similar ductile thrusting to transpressional deformation during the late Gothian [or newly defined Dano-Polonian] orogeny [ca. 1.5 Ga].
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 2; 157-167
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasztelanka na wydaniu Małżeńskie perypetie Elżbiety z Branickich Sapieżyny
The Marriageable Castellan’s Daughter Affairs of Elżbieta from Braniccy Sapieżyna
Autorzy:
Dąbrowski, Szymon Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535029.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Elżbieta from Braniccy Sapieżyna
Wenanty Tyszkowski
8th century magnates of Poland and Lithuania
marriage
divorce
Elżbieta form Braniccy Sapieżyna
Opis:
The article introduces the circumstances surrounding the beginnings and ends of marriages of Elżbieta Branicka coat of arms Korczak (1732/33–1800) with twomembers of the Sapieha family – Jan Józef Kalasanty, the voivode of Smolensk, and Jan, the voivode of Mścisław. The work includes a discussion and elaboration of scarce pieces of information concerning the time of her birth and the period preceding her first marriage. It also presents an analysis of the original assignment of Teatrum myśli… (1780) by Wenanty Tyszkowski, which focuses on a lady‘s glorious portrait in her maiden age. The main part of the article is opened by the presentation of the state of knowledge about the castellan’s daughter marriages. It is followed by a critical reading of unknown or superficially exploited sources revealing the backstage of these relationships: press reports on wedding ceremonies and the death of her second husband, the Latin decree of the church court in the case of annulment of the first marriage, a draft of an insurance script, in which the bride’s parents determined the amount and conditions for paying her dowry, fragments of Marcin Matuszewicz’s memories and letters from spouses addressed to Jan Klemens Branicki, Grand Crown Hetman. The context for new findings are conclusions and suggestions of researchers of the 18th century magnates of Poland and Lithuania.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2017, 10, 2; 93-116
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Łukasz Opaliński młodszy był regalistą? Filozofia ustroju państwa i postawa wobec liberum veto marszałka nadwornego koronnego
Was Łukasz Opaliński jr a monarchist? The Court Marshal of the Crown’s philosophy of the system of the state and attitude towards liberum veto
Autorzy:
Dankowski, Zbigniew Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533293.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Opaliński
Commonwealth of Poland–Lithuania
17th century
“golden liberty”
state philosophy
Court Marshal of the Crown
Wielkopolska
monarchists
liberum veto
Rzeczpospolita Obojga Narodów
XVII w.
„złota wolność”
filozofia państwa
marszałek nadworny koronny
monarchiści
Opis:
Łukasz Opaliński, known as younger, represented one of the most powerful magnate clans in Wielkopolska and Poland in the 17th century. Holding a high senatorial office, that of the Court Marshal of the Crown – he made himself known as a writer and philosopher of the political system, and also as a superb politician. Older historiographic works perceived him as a monarchist and adherent of the successive courts. These were only the studies by Władysław Czapliński that portrayed him as a politician who was an apologist of the political system of the Commonwealth of Poland–Lithuania. In fact, Opaliński was a political maverick, and his views – expressed both in his writings and political actions – resulted from the correlation of an attitude of an enlightened magnate of mid-17th century, caring mostly about the interest of his clan, and further – that of the state, certainly proud of the political system of his country, yet perceiving also its erosion. Opaliński’s works in philosophy of state, notably Rozmowa plebana z ziemianinem, Obrona Polski, and Coś nowego?, prove the broad horizon of his thoughts. The dignitary’s concepts are innovative, and more importantly in no way unrealistic. The magnate found the system of the Commonwealth the standard, and considered the “golden liberty” of nobility the most perfect social system, in which he was seconded by other writers of the time. Yet, Opaliński was aware of the shortcomings resulting from the accruing “exorbitancy”, and especially from the anarchisation of the Polish parliamentary movement. He perceived the existence of liberum veto as a necessity, however proper, yet was afraid that inappropriate people could exploit it, hence he postulated its use only in matters of state importance.
Łukasz Opaliński zwany młodszym reprezentował jeden z najmożniejszych rodów magnackich w Wielkopolsce i całej Rzeczpospolitej w XVII w. Piastując wysoki urząd senatorski – marszałka nadwornego koronnego, dał się przede wszystkim poznać jako publicysta i filozof ustroju, a także nieprzeciętny polityk. Starsza historiografia widziała w nim regalistę i poplecznika kolejnych dworów. Dopiero studia Władysława Czaplińskiego ukazują go jako polityka będącego apologetą ustroju państwa polsko-litewskiego. W rzeczywistości Opaliński był politycznym lawirantem, zaś jego poglądy wyrażane zarówno w publicystyce, jak i w działaniach politycznych były korelacją postawy oświeconego magnata połowy XVII w. dbającego głównie o interes swojego rodu, w dalszej kolejności państwa, na pewno dumnego z ustroju Rzeczpospolitej, ale dostrzegającego jego wynaturzenia. Dzieła Opalińskiego z zakresu filozofii państwa, takie jak Rozmowa plebana z ziemianinem, Obrona Polski, czy Coś nowego?, wykazują szerokie horyzonty w myśli marszałka nadwornego i jego nieprzeciętne zdolności publicystyczne. Pomysły, jakie wykazuje Opaliński w swoich pracach, są nowatorskie, a co najważniejsze realne, nie oderwane od istniejącej rzeczywistości. Ustrój Rzeczpospolitej był dla magnata wielkopolskiego wzorem. „Złotą wolność” szlachecką uważał za najdoskonalszy ustrój społeczny, w czym wtórowali mu inni publicyści epoki. Opaliński był jednak świadomy niedomagań wynikających z nawarstwiających się „egzorbitancji”, a w szczególności z anarchizacji polskiego parlamentaryzmu. Instytucję liberum veto odbierał jako słuszną konieczność, natomiast obawiał się jego korzystania przez nieodpowiednie osoby, stąd postulował stosowania jej wyłącznie do spraw wagi państwowej.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 37-47
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neopoganizm w Europie Środkowej i Wschodniej – wybrane problemy badawcze
Autorzy:
Drozdowicz, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131393.pdf
Data publikacji:
2021-06-07
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Slavic neopaganism in the Ukraine
Lithuania and Poland
research problems
Opis:
Neopaganism in the countries of Central and Eastern Europe is practically since its emergence in the first half of the 20th century the object of interest of scholars from diverse academic centres. The problems these scholars are experiencing are under some circumstances similar to those which occur in the research on Western neopaganism, and under other they are specific. In these remarks I make the attempt to present the selected examples of the research on neopaganism in the Ukraine, Lithuania and Poland and how particular scholars had dealt with it. I do not claim however, that one of them wasn’t able to deal with it in such an extent that his research was nonscientific. It seems that some of them in a greater and some in a lesser extent meet the scientific criteria and requirements.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2021, 2/280; 3-18
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 43

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies