Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Pogaństwo" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Illvirkjar ok óskírðir. Eiríksdrápa by Markús Skeggjason as an example of using the motif of the Slav-pagan in the Scandinavian medieval literature
    Autorzy:
    Morawiec, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592113.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    poetry
    paganism
    Slavs
    poezja
    pogaństwo
    Słowianie
    Opis:
    Tematem artykułu jest Eiríksdrápa islandzkiego poety Markúsa Skeggjasona, wiersz poświęcony pamięci króla Danii Eryka Zawsze Dobrego (1095–1103). Poemat uświetnił wizytę Jóna Ǫgmundarsona w Lund w 1105 roku, gdzie miejscowy arcybiskup Gizurr wyświęcił go na biskupa Hólar. Wiersz sławi przede wszystkim te dokonania króla Eryka, które wskazywały na chrześcijański wymiar jego rządów. Świadczyć o tym miały zarówno uzyskanie zgody papieża na erygowanie archidiecezji w Lund, jak i pielgrzymi króla do Rzymu i Ziemi Świętej. Wpisuje się w to również motyw wrogich działań Eryka wobec pogańskich Słowian, co zajmuje w wierszu Markúsa poczesne miejsce i jest głównym przedmiotem analizy w artykule. Motyw ten ukazuje Słowian jako zdrajców (svikmenn) i pogan (heiðnar) zagrażająych pokojowi w królestwie. Brak litości dla nich ze strony Eryka dowodził jego sprawiedliwych i bogobojnych rządów w Danii. Analizowany motyw dowodzi jego przydatności w procesie kształtowania wizerunku chrześcijańskiego władcy, wskazuje także na warsztat artystyczny Markúsa, oparty w głównej mierze na dorobku innych poetów, także opisujących pogańskich Słowian.
    The article presents Eiríksdrápa, a poem dedicated to Erik the Good, king of Denmark (1095–1103), written by Markús Skeggjason, an Icelandic poet. The poem graced the visit of Jón Ǫgmundarson in Lund w 1105, where the local archbishop Gizurr ordained him Bishop of Hólar. The poem glorifies King Erik’s achievements that indicate the Christian character of his rule, which was additionally confirmed by obtaining consent to create a new Archdiocese in Lund and by the king’s pilgrimages to Rome and the Holy Land. The Christian dimension of Erik’s rule is also reflected in the motif of his military actions against the pagan Slavs; it occupies a prominent place in Markús’s poem and is analysed in the present article. The motif depicts the Slavs as traitors (svikmenn) and pagans (heiðnar), who were a threat to the peace in the kingdom. Erik’s lack of mercy to them proved his just and pious rule in Denmark. The motif in question turned out to be very useful in the process of building up an image of a Christian ruler; on the other hand, it shows the artistic skills of Markús, based on the oeuvre of other poets who also described the pagan Slavs.
    Źródło:
    Studia Maritima; 2018, 31; 23-43
    0137-3587
    2353-303X
    Pojawia się w:
    Studia Maritima
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat pełen bogów: pogaństwo czy politeizm?
    A World Full of Gods: Paganism or Polytheism?
    Autorzy:
    Musiał, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850720.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    paganism
    polytheism
    Christianity
    terminology
    pogaństwo
    politeizm
    chrześcijaństwo
    terminologia
    Opis:
    Terminology is one of the more difficult issues facing academics investigating ancient religious imaginations. The history of the terms "paganism" and "polytheism," as well as the primary caveats associated with their use, are outlined in this article. Although both names are artificial inventions with added meaning, "polytheism" is thought to be less reliant on Christian beliefs.
    Źródło:
    Studia Antiquitatis et Medii Aevi Incohantis; 2022, 7; 52-63
    2544-4379
    Pojawia się w:
    Studia Antiquitatis et Medii Aevi Incohantis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizja religii cesarstwa rzymskiego według Tertuliana na podstawie Apologetyka
    The vision of religion of the Roman Empire according to Tertullian based on Apologeticum
    Autorzy:
    Łobos, Łukasz Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595579.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Apologetic
    Tertulian
    Christentum
    Heidentum
    Religion
    Apologetyk
    Chrześcijaństwo
    Pogaństwo
    religia
    Apologeticum
    Tertullian
    Christianity
    Paganism
    Opis:
    Tertullian, a zealous follower of Christianity, could not have accepted that pagans believed in gods in such a naive way. Gods which do not exist and their cult practices which were rather for people than deities. The follower requires that a deity makes his desires come true, and the follower limits only to offer, which best part is taken to himself anyway. There was not anything sacred in such behavior. Tertullian witnessed only an opportunity to binge and for drunkenness to occur during religious practices. It seems to be that this behavior affected Tertullian so much that he left the cult of pagan lesser gods, where everything is rather unstructured and very human. On the other hand Christianity, where everything is structured, and reasonable results in a more divine presence.
    Artykuł prezentuje myśli Tertuliana na temat religii pogańskiej i chrześcijańskiej w Cesarstwie Rzymskim w II w., które zawarł w Apologetyku. W poszczególnych punktach artykułu są prezentowane porównania religii chrześcijańskiej z pogańską. Po przedstawieniu argumentów Tertuliana można stwierdzić, że nawołuje on wszystkich pogan, aby zostali chrześcijanami. Tylko w chrześcijaństwie odnajduje on prawdziwie Bogaoraz czystość obyczajów, których nie ma w religiach pogańskich. Dzięki Tertulianowi poznajemy kształtowanie się chrześcijaństwa w dwóch pierwszych wiekach, a także kulty i obyczaje pogan.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2019, 39, 1; 89-116
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacja o słowiańskich Rugianach w średniowiecznych kronikach Helmolda i Saxo Gramatyka
    Autorzy:
    Galas, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042528.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Słowianie zachodni
    Rugia
    kroniki średniowieczne
    pogaństwo
    chrystianizacja
    Slavs
    Rugen
    medieval chronicles
    paganism
    Christianization
    Opis:
    Rugianie, zachodniosłowiańskie plemię zamieszkujące wyspę Rugię, utrzymali znaczącą, niezależną od ekspansywnych Niemiec i Danii pozycję aż do XII w. Wówczas Rugia została podbita przez duńskiego króla Waldemara, co nieodłącznie wiązało się z przyjęciem przez pogańskich Rugian chrześcijaństwa. Kroniki Helmolda i Saxo Gramatyka są powszechnie cytowanymi źródłami w rozważaniach dotyczących słowiańskiego pogaństwa i procesu chrystianizacji plemion słowiańskich. To, co stanowi o dużej wartości obu kronik, mimo subiektywnych ocen dokonywanych przez samych autorów, to zakres ich wiedzy na temat połabskich plemion, w tym Rugian – ich znaczenia wśród innych Słowian, roli kapłanów, wyglądu czczonego wśród nich bóstwa. Przede wszystkim jednak kronikarze szczegółowo opisali podbój Rugii przez Duńczyków, co skutkowało przeorganizowaniem władzy na wyspie i umożliwiło rozwój chrześcijaństwa. Jak dotąd tytułowe kroniki pozostają głównymi świadectwami tych wydarzeń.
    The Rani, a west Slavic tribe based on the island of Rugen, built an empire existing until 12th century. In 1168 Rani were defeated by Danish king Valdemar I, resulting in the conversion of the tribe to Christianity. The Chronica Slavorum by Helmoldus and Gesta Danorum by Saxo Grammaticus are quite commonly quoted sources in the debate concerning Slavic paganism and the attempts of its Christianization. What constitutes high-value Helmoldus’ and Saxo’s works is the fact that the chronicles are an essential and primary sources when it comes to the history of the Polabian tribes – their territories and their neighboring peoples. It is also a vital link in the account of the course of Christianization on the Polabian territory. After the invasion of The Danish king Valdemar I the pagan temple, situated on the island, was destroyed and both the territorial and religious autonomy of the Rani ended. At the tip of Arkona in recent centuries, the cliffs have collapsed into the sea and the chronicles still remain as witnesses of the Slavic history of Rugen.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 203-214
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kalendarz w macedońskiej tradycji cerkiewnej i ludowej
    The calendar of the Macedonian Orthodox Church and folklore tradition
    Autorzy:
    Stamatoski, Zdravko
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171304.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Supraska
    Tematy:
    kalendarz
    Cerkiew prawosławna
    Kościół macedoński
    tradycja
    ludowa
    dwuwiara
    hołd
    święta
    pogaństwo
    obrzędy
    zwyczaje
    Opis:
    In the process of celebrating holidays and cultivation of religious ceremonies Orthodox Macedonians mainly were using the Julian calendar, even though, at the time when the territory of Macedonia was ruled by other countries, also the Gregorian calendar were in use. At the moment, the Macedonian Orthodox Church and the faithful use the Julian calendar, i.e. an old, unreformable style, but numerous members of the diaspora are convinced they should use, for pragmatic reasons, the calendar of the “Western tradition” in calculation holidays, because they want to have the opportunity to spend holidays – especially Christmas – in the family circle and in their own country, like the other Christians. An important aspect is the issue of differential treatment of many rites (ceremonies) and rituals. As an example we can give the ritual of Christmas, consists in inserting a coin into the so-called “pita” (layer pastry) and breads in Macedonia: central, southern and eastern parts of the country celebrate it on the day of Christmas Eve by the old calendar style (i.e. 6 January), while in the northern, western and south-western regions it is celebrated on the eve of Vasilica (St. Basil, January 13). Cultural and religious diversity and tradition that prevailed in Macedonia over the centuries, has imposed some form of celebrating holidays that have a little in common with Christianity, such as the celebration of the Virgin Mary on August 28th or the time of “unclean days “, which are celebrated between Christmas and the revelation of the Lord. Therefore it is important to examine what is the view of the majority of the faithful, ordinary citizens or the Synod about this issue.
    Źródło:
    Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 163-174
    2082-9299
    Pojawia się w:
    Latopisy Akademii Supraskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwuwiara. Synkretyzm chrześcijańsko-pogański w kulturze Słowiańszczyzny wschodniej
    Двoеверие. Христиансko-языческий синкретизм в культуре вoстoчных славян
    Autorzy:
    Osadczy, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953924.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    chrześcijaństwo
    dwuwiara
    pogaństwo
    synkretyzm
    światopogląd
    Słowianie
    Christianity
    two faiths
    paganism
    syncretism
    world-conception
    Slavs
    Opis:
    После официального крещения Руси 988 года еще долгое время вместе с новой религией продолжали существовать остатки древних языческих верований. Это явление называемое двоеверием было своеобразным синкретизмом христианства и язычества. Многочисленные церковные письменные поучения осуждающие привязанность православных верующих к языческим практикам свидетельствуют о повсеместной привязанности людей к такому двуистому мировозрению. В этих условиях даже Церковь должна была пойти на компромис, толеруя существование некоторых обрядов исходящих из языческого прошлого. Прежде всего это относится к празднованиям Рождества, дня Св. Иоанна Предтечи итд. В сознании верующих некоторым христианским святым были присущи свойства божеств языческого пантеона. Археологические и этнографические материалы также дают доказательства повседневного проявления двоеверия в прошлом.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 7; 5-21
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Некоторые аспекты кодификации феномена современного славянского язычества по данным полевых исследований
    Some aspects of the codification phenomenon of contemporary Slavic paganism (in light of from field study material)
    Niektóre aspekty kodyfikacji zjawiska współczesnego pogaństwa słowiańskiego (w świetle badań terenowych)
    Autorzy:
    Шиженский [Shizhenskiĭ], Роман [Roman]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967709.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    contemporary paganism
    survey
    community
    youth
    respondent
    ally
    enemy
    współczesne pogaństwo
    badania ankietowe
    wspólnota
    młodzież
    sprzymierzeniec
    przeciwnik
    Opis:
    On the basis of material received from a survey of three Russian pagan associations, the author discusses some features of "rodnovercheski" communities, as well as world view of followers of this religious and socio-political phenomenon. More attention is paid, in the first place, to the social composition of neo-pagan communities. Criteria such as age, place of work and education of neo-pagan adepts are taken into consideration, as well as the following question: Who do the representatives of neo-paganism regard as their allies and who as their opponents?
    Na podstawie materiałów uzyskanych z badań ankietowych w trzech rosyjskich gminach neopogańskich autor artykułu omawia niektóre cechy wspólnot rodzimowierskich („rodnovercheskich”) oraz światopogląd wyznawców neopogaństwa, zjawiska o charakterze religijnym i społeczno-politycznym. Autor skupia uwagę przede wszystkim na społecznej strukturze wspólnot neopogańskich. Pod rozwagę bierze kryteria takie, jak: wiek, miejsce pracy i wykształcenie wyznawców neopogaństwa. Zadaje też pytanie: kogo przedstawiciele nurtu neopogańskiego uznają za swych sprzymierzeńców, a kogo za przeciwników?
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 279-295
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mit Gai: diachronia aspektu kulturowego
    Gaia’s myth: culturological aspect in its diachrony
    Autorzy:
    Abramowycz, Semen
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27280706.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    mit Gai
    pogaństwo
    chrześcijaństwo
    sekularyzacja
    prometeizm
    kulturoznawstwo
    diachronia
    Gaia myth
    paganism
    Christianity
    secularization
    Prometheanism
    culturology
    diachrony
    Opis:
    Autor artykułu przekonuje, że archaiczne mity o Matce Ziemi nie umierają w naszej podświadomości, zwłaszcza grecki mit Gai, ktora zrodziła wszystko – aż po Niebo, Ocean i bogow, ulegając przekształceniu w materialistyczny pogląd na świat. Mity te pełne są zarowno podziwu dla życiodajnej mocy Ziemi, jak i lęku przed jej tajemniczymi głębinami, ktore utożsamiano z krolestwem zmarłych. Ziemia zrodziła i pochłonęła swoje dzieci, co zostało ucieleśnione w obrazach bogow, ktorzy umarli i zmartwychwstali; symbolizują wieczne naturalne cykle, a postacie dii minoris były ucieleśnieniem tajemniczej hojności i wrogości Ziemi. Wraz z przejściem od pogaństwa do chrześcijaństwa wszelka materia zaczęła być rozumiana jako tymczasowe stworzenie transcendentnego Boga, zdolne do buntu przeciwko Stworcy pod wpływem diabła. To zdesakralizowało naturę i pobudziło chęć jej podboju i rozwijania pozytywnej wiedzy. Zsekularyzowana kultura Nowego Czasu stworzyła mit o Człowieku – Tytanie, ktory musi uczynić świat lepszym. Mit Gai został zmodyfikowany według mitu prometejskiego, nabywając charakteru idei „przemiany świata” i przekształcając się w utopijne koncepcje i postulaty religii świeckich. W związku z tym w literaturze i sztuce nowoczesności narasta heroizacja „prometeizmu” i funkcjonalna rola obrazu ziemi i przyrody w ogole, ktory zaczyna być postrzegany jako rodzaj względnego kryterium prawdy i jako środowiska człowieka, ktory ją poprawia. Wraz z umacnianiem pozycji utylitarnej myśli naukowej i inżynierskiej oraz rownoległym wyczerpywaniem się zasobow naturalnych, a także globalnymi katastrofami humanitarnymi XX w. mit Człowieka jako Władcy Ziemi się degraduje. Marzenie o odnowieniu świata przerodziło się w patologiczny lęk przed zbuntowaną rzeczywistością i walką z nią wszelkimi sposobami, głownie oszustwem i przemocą. Zamiast oczekiwanego Tytana misje mesjanistyczne coraz częściej realizują ludzie bezwartościowi i niemoralni, czasami nawet chorzy psychicznie, w ktorych zdemoralizowane propagandą „masy zbuntowane” naiwnie widzą ucieleśnienie własnego wyobrażenia o dominacji nad światem, wielkości i powołaniu. Sytuację reprezentuje postać Władimira Putina, zwykłego, niewykształconego i złożonego człowieka, ktory ma obsesję na punkcie terytoriow, ktore zamienia w martwe pustynie. Fragmenty tej mitologii są wykorzystywane w geopolitycznych wojnach informacyjnych: mitologemy takie jak „nieczysty Zachod” są galwanizowane w propagandzie; „duże” i „małe” kłamstwa, falsyfikaty i fake newsy są już postrzegane jako norma, i wszystko to wskazuje na globalny systemowy kryzys kultury.
    The author of the article argues that archaic myths about Mother Earth do not die in our subconscious, especially the Greek myth of Gaia, who gave birth to everything up to heaven, the ocean and gods; it is later transformed into a materialist view of being. These myths are full of both admiration for the life-giving power of the Earth and fear of its mysterious depths, which were identified with the realm of the dead. The earth gave birth to and devoured its children, which was embodied in the images of the gods who died and rose again; it symbolized eternal natural cycles, and the figures of dii minoris were the embodiment of the mysterious generosity and hostility of the Earth. With the change from paganism to Christianity, all matter began to be understood as a temporary Creation of the transcendent God, capable of rebelling against the Creator under the influence of the devil. This desecrated nature and stimulated the desire to conquer it and develop positive knowledge. The secularized culture of the New Age has created the myth of a titan man designed to make the world a better place. The myth of Gaia is syncretized with the Promethean myth, transforming into utopian concepts and postulates of secular religions; all this is imbued with the idea of “renewing the world”. Accordingly, in the literature and art of Modernity grows the heroization of “Prometheanism” and the functional role of the image of the earth and nature in general, which is beginning to be seen as a kind of relative criterion of truth and as a human environment that it improves. With the strengthening of the positions of utilitarian scientific and engineering thought and the parallel depletion of natural resources, as well as with the global humanitarian catastrophes of the twentieth century, the myth of Man as the Ruler of the Earth degrades. The dream of renewing the world turned into a pathological fear of the rebellious reality and the struggle against it by all means, mainly deception and violence. Instead of the expected Titan Man, Messianic missions are increasingly being pursued by lowly and immoral mentally ill people, in whom the “insurgent masses” demoralized by propaganda naively see the embodiment of their own notion of world domination, greatness and vocation. The situation is represented by the figure of Putin, an ordinary, uneducated and complex man who is obsessed with territories that he turns into lifeless deserts. Fragments of this mythology are used in geopolitical information wars: mythologems such as the “unclean West” are galvanized; “Big” and “small” lies, fakes are already perceived as the norm, and all this indicates a global systemic crisis of culture as a whole.
    Źródło:
    Zeszyty Wiejskie; 2022, 28, 2; 7-34
    1506-6541
    Pojawia się w:
    Zeszyty Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Old Polish and Spanish Penitentials as a Source of Knowledge on Folk-paganism in a Christian Society
    Staropolskie i hiszpańskie penitencjały jako źródła wiedzy o pogańskich praktykach w chrześcijańskim społeczeństwie
    Autorzy:
    Partyka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/954400.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
    Tematy:
    Spanish penitentials
    Old Polish penitentials
    confession
    folk-paganism
    superstitions
    hiszpańskie penitencjały
    staropolskie penitencjały
    spowiedź
    pogaństwo ludowe
    przesądy
    Opis:
    Artykuł przedstawia kilka ciekawych wniosków dotyczących pogaństwa ludowego na podstawie porównania penitencjałów (libri poenitentiales) pochodzących z Półwyspu Iberyjskiego i Rzeczpospolitej Polskiej datowanych na XVI, XVII i XVIII wiek. Najważniejszym obiektem porównania są cztery penitencjały, które zawierają długie listy grzechów i odpowiadające im pokuty: XIII-wieczne dzieło łacińskie Summa de confessionis discretione autorstwa Brata Rudolfa, penitencjał z 1633 r. Instrución de confesores, como han de administrar el Sacramento de la Penitencia napisany przez hiszpańskiego jezuitę Antonio Fernandeza de Cordobę, El fuero de la conciencia napisany przez Valentína de la Madre de Dios z 1704 roku oraz polski penitencjał z 1753 r. zatytułowany Kolęda duchowna parafianom od pasterzów autorstwa Marcina Józefa Nowakowskiego. Z toku analizy wynika, że struktura i treść analizowanych tekstów są bardzo podobne i pozostały praktycznie niezmienione: pomimo upływu czasu nadal odgrywały taką samą rolę.
    Some interesting conclusions on folk-paganism are drawn here from a comparison of 16th, 17th and 18th-century confessional handbooks (libri poenitentiales) originating in the Iberian Peninsula and Polish Commonwealth. Four penitentials which include large lists of sins and the penances prescribed for them are the main object of comparison: the 13th-century Latin work Summa de confessionis discretione by Brother Rudolf, the penitential from 1633 Instrución de confesores, como han de administrar el Sacramento de la Penitencia by Spanish Jesuit Antonio Fernandez de Cordoba, El fuero de la conciencia by Valentín de la Madre de Dios from 1704, and the Polish penitential from 1753 entitled Kolęda duchowna parafi anom od pasterzów [The Pastoral Visit] authored by Marcin Józef Nowakowski. It proved that the structure and contents of the analysed texts are very similar and remained practically unchanged: despite the lapse of time they continued to play the same role.
    Źródło:
    Res Rhetorica; 2017, 4, 3; 13-21
    2392-3113
    Pojawia się w:
    Res Rhetorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrystianizacja Słowian połabskich
    THE CHRISTIANISATION OF POLABIAN SLAVS
    Autorzy:
    Sprutta, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1388543.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    The Polabian Slavs
    paganism
    the pagan cult
    Christianization
    Radogosc
    Rugen
    Słowianie połabscy
    pogaństwo
    kult pogański
    chrystianizacja
    Radogoszcz
    Rugia
    Opis:
    The Polabian Slavs were the last refuge of paganism in the Slavic region. They survived until 1168, because then Rugen, the last pagan bastion of the Slavs after the destruction of Radgosc, was conquered by Waldemar I, king of Denmark. The Polabian Slavs put up the longest resistance to Christianization, seeing it as a threat to their identity, nationality and tradition, of which the pagan cult was an important part. Even in 1147 a crusade was organized against the pagan Polabians, for which St. Bernard of Clairvaux called. The world of pagan Slavs ended with the moment of fall of Rügen and its Arkona, which became the centre of Slavic pagan cult after Radogosc. Two or three centuries later, Polabian Slavs were germanized, losing their nationality and thus becoming the part of Germany.
    Źródło:
    Annales Missiologici Posnanienses; 2020, 25; 23-34
    1731-6170
    Pojawia się w:
    Annales Missiologici Posnanienses
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sybilliańska droga do poznania Boga. IV Księga sybilliańska drogowskazem dla pogan
    Sibylline way to know God. The Fourth Sibylline Oracle as a guide for pagans
    Una via Sibillina per conoscere Dio. Il Quatro Libro di Sibilla un Segnavia per i gentili
    Autorzy:
    Miduch, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/503420.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    IV Księga sybilliańska
    nawrócenie
    pogaństwo
    apokaliptyka żydowska
    4th Sibylline Oracle
    conversion
    apocalyptic
    Diaspora,
    IV Oracolo Sibillino
    conversione
    paganesimo
    apocalittica ebraica
    Opis:
    The Fourth Sibylline Oracle is a part of books collection connected by an ancient prophet Sibyl. We can find there both Jewish and Christian traditions. The author of The Fourth Sibylline Oracle is connected with the Jewish Diaspora. The main theme of the book is a call to convert from paganism to the faith in one God the Creator. Sybil shows the way of knowing God by condemning impiety. In the perspective of the coming end only turning to God can help and give salvation.
    Il IV Oracolo Sibillino appartiene alla collezione dei libri che secondo la tradizione sono legati alla profetessa Sibilla. Ci troviamo sia la tradizione ebrea che cristiana. L’autore del IV Oracolo sibllino è legato alla diaspora ebrea. Il messaggio di quella opera è la chiamata alla conversione rivolta verso i pagani che conducono la vita empia. Sibilla – stigmatizzando le credenze pagane – indica la via che porta alla conoscenza del Dio vero. Di fronte alla fine che si avvicina, solo il sincero rivolgersi al Dio Creatore può portare uno alla salvezza.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2017, 26, 3; 173-181
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Reakcja pogańska” jako forma realizacji polityki zewnętrznej połabskich organizmów politycznych
    Autorzy:
    Pychowski, Michał Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373783.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    reakcja pogańska
    pogaństwo
    chrześcijaństwo
    Słowianie zachodni
    Słowianie połabscy
    średniowiecze
    polityka
    propaganda
    pagan reaction
    paganism
    Christianity
    West Slavs
    Polabian Slavs
    Middle Ages
    policy
    Opis:
    Istnieją dowody, że pogańskie ośrodki polityczne na zachodniej Słowiańszczyźnie wykorzystywały tzw. reakcje pogańskie w swojej polityce zewnętrznej. Najlepszymi przykładami tego typu zajść jest trzecie powstanie Słowian połabskich, obalenie książąt Obodrytów (Mścisława w 1018 i Gotszalka w 1066 r.), interwencja Ranów w Szczecinie w trakcie drugiej wyprawy biskupa Ottona z Bambergu, jedenastowieczne powstanie ludowe w Polsce oraz związane z nim odpadnięcie Pomorza od monarchii Piastów. Także tzw. powstanie Strojmira inspirowane było najprawdopodobniej z zewnątrz, choć stały za tym bawarskie czynniki polityczne. Cechą szczególną tego typu wystąpień (prócz wyprawy Ranów na Szczecin) było wykorzystanie propagandy w celu podburzenia miejscowej ludności przeciw władzy i wierze chrześcijańskiej. Jako inspiratorzy wystąpień przeciwko nowej wierze wymieniane są dwa ośrodki polityczne północnego Połabia: Związek Lutycki i plemię Ranów. Podstawa ideologiczno-propagandowa tego typu zajść bazowała na utrwalonym powszechnie w społeczności interwentów i ich sąsiadów poczuciu związku wspólnoty interweniującej z istotą najwyższą w ogólnie obowiązującym panteonie. Źródła wskazują, że działo się to za pośrednictwem „syna Swaroga”, czyli sławnego radogoskiego Swarożyca. Objawiało się to w ponadplemiennym znaczeniu świątyń wspomnianych ośrodków politycznych (Radogoszcz/Retra, Arkona). Treścią narracji był zapewne ogólnie znany w regionie mit etnogenetyczny, podkreślający wyjątkowość wspólnoty, dawność jej tradycji i szczególne miejsce w historii całego regionu. Połabskie federacje i państewka plemienne stawały się w ten sposób rodzajem „narodu wybranego”. Czynnikiem wzmacniającym wiarygodność narracji propagandowej były sukcesy danego ośrodka politycznego. W przypadku ich braku obowiązująca hierarchia bóstw mogła się zmienić. Opisywane treści propagandowe docierały do odbiorców za pośrednictwem działalności wyroczni bądź zwoływanych doraźnie wieców. Pod pretekstem przeciwdziałania świętokradztwu i przy wykorzystaniu wewnętrznej opozycji podburzano członków sąsiadujących plemion przeciw władzy zwierzchniej. Czynnikiem to ułatwiającym była alienacja kulturowa władcy względem poddanych.
    There are evidences, that West Slavic pagan political centers used so-called pagan reaction in theirs foreign policy. Best exeples for that are 3rd insurection of Wends, overthrow of Obodrites dukes (Mstislav in 1018 AD, and Gotszalk in 1066 AD), Rugian intervention in Szczecin while Otton of Bamberg second missionary trip, 11th century revolution in Poland, and related with it separation of Pomerania from Piast monarchy. Stroimir insurection was inspired from abroad too, however it ware Bavarian political influences behind it. Special feature of this type of events (excluding Rugian expedition on Szczecin) was useing of propaganda in order to revolt local citizents against authority and christianity. As a main inspirators we found two north-wendish political centres: Lutician Federation and Rugian tribe. Ideological and propaganda basis of such events was based on established vision of relationship between comunity that intervented and the greatest divinity in wide accepted pantheon. Sources shows, that was happening by character “Svarog’s son”, namely famous Svarozic from Rethra. It was manifested in overtribal magnitude of sanctuaries related with mentioned political centres (Rethra, Arkona). Contents of narration could be placed in well known in region ethnogenetic myth, which emphasizes community uniqueness, her ancient traditions and special place in region history. Wendish federations and tribal states in this way become a kind of “Chosen people”. Successes of political center were factors that strengthened credibility of propaganda. Without them devine hierarchy might change. Mentioned propaganda contents reach recipients by oracle activity, or council summoned ad hoc. Under the pretext of counteract sacrilege and with use of internal opposition, members of a neighboring tribes were incited against the authority. Factor that facilitate this way of intervention was ruler cultural alienation towards his subjects.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 106; 9-28
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Попытка интерпретации понятия «мистерия» в отнесении к Божественной Литургии и к храму
    An Attempt to Interpret the Concept of «Mystery» in Relation to the Divine Liturgy and Church Temple
    Próba interpretacji pojęcia «misterium» w odniesieniu do Boskiej Liturgii i świątyni
    Autorzy:
    Aleksiejuk, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420351.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Божественная Литургия
    воспоминание
    мистерия
    язычество
    христианство
    храм
    церковь
    Divine Liturgy
    anamnesis
    mystery
    paganism
    christianity
    temple
    church
    Boska Liturgia
    anamneza
    misterium
    pogaństwo
    chrześcijaństwo
    świątynia
    cerkiew
    Opis:
    Cтатия является попыткой взглянуть на фундаментальные события истории Спасения. Отправная точка в дискуссии это этимологическое и богословское толкование терминов «воспоминание» (греч. ανάμνησις) и «мистерия» (греч. μυστήρὶα), которые имеют громадное значение в литургической практике православной Церкви. Размышления автора являются также возможностью, чтобы подчеркнуть необходимость постоянно искать ответ на вопрос, который всегда отражается в жизни и опыте Церкви как Богочеловеческой общины верующих: чем является для нас литургическое воспоминание жизни и смерти Спасителя от Воплощения до Восшествия на Небо и Седения одесную Бога Отца. Хотя дар литургического воспоминания это непостижимая тайна, однако она совершается в храме, во времени и пространстве. Из-за этого она и есть видимый знак невидимой и спасительной благодати Триединого Бога, который любит созданного Им человека и мир и хочет быть «всем во всем».
    This article is an attempt to look at the most important events in the history of salvation from a liturgical perspective. This reflection begins with an etymological and theological interpretation of the concept of «anamnesis» (ανάμνησις) and «mystery» (μυστήρὶα), which have fundamental significance in the liturgical practice of the Orthodox Church. This reflection also serves as an occasion to emphasise the necessity of a continual search for answers to questions which have always had crucial importance for the life and experience of the Church as a human-divine community of the faithful: for Christians, what is the liturgical commemoration of the life and death of the Saviour Jesus Christ, from His Incarnation to Ascension into Heaven to be seated at the Right Hand of the Father? Although the liturgical gift of commemoration is a mystery, it takes place in the Temple Church. This is therefore a visible sign of the invisible, deifying and saving grace of the Triune God, which loves mankind and the world which He created and longs to be “all in all”.
    Artykuł jest próbą spojrzenia na fundamentalne wydarzenia historii zbawienia. Punktem wyjścia rozważań jest etymologiczna i teologiczna interpretacja pojęć «anamneza» (gr. ανάμνησις) i «misterium» (gr. μυστήρὶα), które mają zasadnicze znaczenie w praktyce liturgicznej Kościoła prawosławnego. Rozważania są okazją, aby podkreślić konieczność ciągłego poszukiwania odpowiedzi na pytanie, które zawsze miało istotne znaczenie dla życia i doświadczenia Kościoła jako Bogoludzkiej wspólnoty wiernych: czym dla nas jest liturgiczne wspomnienie życia i śmierci Zbawiciela Jezusa Chrystusa, od Jego Wcielenia do Wstąpienia na Niebiosa po to, aby zasiąść po prawicy Boga Ojca. Chociaż dar liturgicznego wspomnienia jest niepoznawalną tajemnicą to jednak dokonywany jest w świątyni, w czasie i przestrzeni. Stanowi zatem widzialny znak niewidzialnej i zbawczej łaski Trójjedynego Boga, który miłując człowieka i świat, który stworzył, pragnie być „wszystkim we wszystkim”.
    Źródło:
    ELPIS; 2016, 18; 93-99
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theological Analysis of Syncretic and Paganistic Beliefs and Practices in Catholic Funerals in Igboland Nigeria
    Teologiczna analiza synkretystycznych i pogańskich wierzeń oraz praktyk religijnych w czasie pogrzebów katolickich w Igboland w Nigerii
    Autorzy:
    Chukwudi Ezeokeke, Edwin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037182.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Igboland w Nigerii
    inkulturacja
    oczyszczenie
    odwet
    okup
    pochówek
    pogaństwo
    pogrzeb
    praktyki religijne
    synkretyzm
    wierzenia
    zemsta
    złe duchy
    syncretism
    paganism
    igboland Nigeria
    burial
    funeral
    beliefs
    ractices
    inculturation
    purification
    atonment
    evil spirits
    revenge and retaliation
    Opis:
    Artykuł podejmuje problem obecności synkretystycznych i pogańskich wierzeń oraz praktyk religijnych związanych ze śmiercią i pogrzebem katolickim wśród ludności Igboland w Nigerii, który to teren znany jest jako zdecydowanie katolicki. Autor charakteryzuje konkretne przykłady synkretystycznych i pogańskich wierzeń oraz praktyk religijnych związanych z pochówkiem, jak wiara w złe duchy, zemsta i odwet na zmarłym, konieczność oczyszczenia i okupu złożonego za zmarłego „złą śmiercią”, rytuał wypicia wody, którą umyto ciało zmarłego przez podejrzanego o zadanie mu śmierci. W kolejnej części artykułu zostały przedstawione teologiczne i moralne konsekwencje wcześniej opisanych wierzeń i praktyk. Artykuł wieńczy ogólny wniosek, że według autora błędem jest traktowanie tychże praktyk i wierzeń jako części inkulturacji. Uważa on, że inkulturacja, jako właściwy sposób ewangelizacji, polega na uznaniu oraz włączaniu przez Kościół danej kultury w tych jej przejawach, które są zgodne z wiarą chrześcijańską. Te niezgodne z nią powinny być oczyszczone i nie mogą być inkulturowane, gdyż wówczas rodziłby się synkretyzm, który zagrażałby tożsamości chrześcijaństwa i Kościoła.
    “Death is generally seen as the cessation of the connection between our mind and our body”. Most people believe that death takes place when the heart stops beating. Death occurs when the subtle consciousness finally leaves the body to go to the next life. “In order word death is the termination of all biological functions that sustain the living organism.” According to Catechism of the Catholic Church, “death is the separation of the soul from the body.” At the moment of death, the soul separates from the body. One particular belief that cuts across all cultures and religions is that all human beings must die and ought to be buried as a sign of respect and farewell. The question is what is the nature or rather what should be the nature of the burial and funeral rite of a deceased person? Do all human beings have the same or common burial and funeral rites or do our burial and funeral rites vary according to our religion, faith, beliefs, culture, age and understanding? Catholic Church teaches that death is a transformation and not the end of life. It is the teaching and belief of the Catholic Church that there is a resurrection and life of glory in heaven where those who have done well while on earth see God face to face. Catholic Church also teaches and believes that on the last day, both the body and the soul will rise to see the glory of God. For this reason, the body of a dead Catholic deserves some respect and dignity. This corpse should be given the respect and dignity it deserves during burial. However, this is not always the case especially in Igboland, Nigeria. There are some syncretistic and fetish beliefs and practices associated with some Catholic burials and funerals in Igboland. This paper therefore sets out to bring to light these syncretic, paganistic and fetish practices and beliefs associated with Catholic burials and funerals in Igboland. It will also offer some theological implications of these practices as well as the possible ways through which they can be curtailed and stopped.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 9; 111-122
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka refleksji na temat prób rekonstrukcji wierzeń mieszkańców ziem polskich we wczesnym średniowieczu
    Some Reflections on the Attempts to Reconstruct the Beliefs of the Inhabitants of the Polish Lands in the Early Middle Ages
    Autorzy:
    WAWRZENIUK, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047410.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    pogaństwo słowiańskie, mitologia słowiańska, wczesnośredniowieczne wierzenia, obrzędy magiczne we wczesnym średniowieczu, wczesnośredniowieczne amulety, chrystianizacja Polski
    Slavic paganism, Slavic mythology, early medieval beliefs, magical rites in the early Middle Ages, early medieval amulets, Christianization of Poland
    Opis:
    Mimo wysiłków badaczy reprezentujących liczne dyscypliny wierzenia mieszkańców ziem polskich przed przyjęciem chrześcijaństwa w dalszym ciągu nie zostały do końca poznane. Barierą nie do pokonania jest brak rodzimych źródeł pisanych, a te którymi dysponujemy, dotyczą tylko nielicznych aspektów pogaństwa słowiańskiego, głównie Połabia i Rusi. Źródła późniejsze z kolei ganią kult bóstw domowych oraz noszenie amuletów i opisują obrzędy magiczne. Niewielką też pomocą mogą służyć dane lingwistyczne, nieco więcej informacji dostarczają wyniki badań archeologicznych. Jednym z naczelnych bogów pogańskich Słowian był bóg pioruna będący personifikacją ognia niebiańskiego. Potwierdzono archeologicznie, że kult ten sprawowany był w świątyniach (na przykład na Wolinie i we Wrocławiu) i w halach kultowych (w Lubomi i w Chodliku). Ogień czczono również jako boga słońca, a pod ziemską postacią – jako ognisko domowe. Kronikarze średniowieczni wspominali o kulcie natury, której elementy mogły pełnić również rolę sanktuariów. Otaczano kultem szczyty gór i mniejszych wzniesień, na których konstruowano rowy i wały (przykładami mogą być: Góra Ślęża, Łysa Góra, Góra Lecha w Gnieźnie, Radzikowo na Mazowszu, Mołoczki na Podlasiu i Rowokół), symboliczne pierwsze grody, które budowano na wzniesieniach (np. w Haćkach), gaje (np. w Kleczanowie), pojedyncze drzewa czy wody, w których deponowano różne przedmioty (np. w Jeziorze Żarnowieckim) oraz związane z nimi plaże i wyspy kultowe (na Ostrowiu Lednickim i Jeziorze Zarańskim). Także kamienie, szczególnie duże okazy, otaczano specjalnymi względami, czego potwierdzeniem wydają się liczne późniejsze (co prawda) zapiski etnograficzne. Dużą rolę w wierzeniach mieszkańców ziem polskich we wczesnym średniowieczu odgrywały demony domowe, przeznaczenia lub rodu oraz duchy przodków, którym składano ofiary w obrębie domostwa i dbano o ich wygodę. Potwierdzają to również badania archeologiczne. Cennych informacji o wierzeniach przedchrześcijańskich dostarczają analizy grobów i cmentarzysk ciałopalnych, a także szkieletowych, ich konstrukcje i dary składane zmarłym przez żyjących krewnych. O dokonywaniu obrzędów na cmentarzach informują znajdywane tam pozostałości ognisk czy fragmenty naczyń glinianych, a także liczne kości zwierzęce. We wczesnym średniowieczu chętnie noszono amulety wykonywane przede wszystkim z roślin, kości i kłów zwierząt, a także z innych surowców o odpowiednio dobranym kształcie. Amuletem mógł być zresztą każdy odpowiednio przystosowany przedmiot. Analizując postępy chrystianizacji w tym okresie, niektórzy badacze uważają, że w świadomości większości mieszkańców ziem polskich ukształtował się system magiczno-wierzeniowy będący połączeniem starej pogańskiej tradycji obejmującej mity o niebie, słońcu, księżycu, gwiazdach, piorunach czy demonach z religią chrześcijańską.
    The beliefs of the inhabitants of the Polish lands before the Christianization have not been scrutinized yet despite the efforts of researchers representing various disciplines. A major obstacle in the research is the lack of written native sources, while those which are available relate to only a small number of issues of Slavic paganism in the Polabian Slavs’ and Kievan Rus’ territories. Later sources include criticism of the worship of household gods by the Slavs; the authors criticize their habits of amulet wearing and describe their magical rites. While the linguistic data available is not of help to the researchers, archaeological research provides more information. Among the main gods worshipped by pagan Slavs was the thunder-god, which personified heavenly fire. Archaeologists have confirmed that the cult of the thunder-god was held in temples (e.g. in Wolin and in Wrocław) and in special cult halls (e.g. in Lubomia and in Chodlik). Fire was also worshipped as the god of the sun and, in its earthly shape, through the cult of the sacred fire place. Medieval chroniclers mention nature worship, and indeed natural phenomena also served as sacred places. Mountain tops and small hills on which trenches and shafts were constructed (e.g. on Mount Ślęża, on Mount Łysa Góra, on Mount Lech in Gniezno, in Radzikowo in Mazovia, in Mołoczki in Podlachia, and in Rowokół) were venerated. Other objects of veneration were the first ‘symbolic’ strongholds (in Haćki), groves (in Kleczanów), single trees, as well as ponds and lakes where artifacts were deposited (e.g. Lake Żarnowiec). Worship of beaches and of islands was also popular (e.g. in Ostrów Lednicki and in Lake Zarańskie). Later ethnographical evidence has demonstrated that stones, in particular large ones, were also worshiped. In the early Middle Ages inhabitants of the Polish lands believed in the existence of household, destination, lineage and ancestral demons: sacrifices were offered to them and their comfort was taken care of. These facts have also been confirmed by archaeological research. An important source of information on pre-Christian beliefs in the territories in question is provided by analyses of graves (of both cremation and inhumation types): of their construction as well as of the offerings for the dead made by their living kin. In the early Middle Ages amulets made predominantly from plants, bones and tusks of animals were frequently worn. Also other materials were used for making amulets, and special shapes were preferred. Actually, any object could serve as an amulet. While analyzing the progress of Christianization in the period in question, researchers have observed that the mentality of the inhabitants of the Polish lands was largely shaped by a magical-religious system of beliefs combining the old pagan tradition, with its myths about the sky, the sun, the moon, the stars, the thunders, and the demons, with the Christian religion.
    Źródło:
    Ethos; 2016, 29, 3 (115); 46-65
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies