Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Plejstocen" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Budowa doliny Brzozówki w świetle wyników badań geofizycznych i geologicznych, Polska NE
Structure of the Brzozówka River valley in the light of geophysical and geological study, NE Poland
Autorzy:
Żurek, Krzysztof
Kalicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037026.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Brzozówka River
GPR prospecting
underfit river
Pleistocene
Holocene
Brzozówka
prospekcja georadarowa
rzeka niedożywiona
plejstocen
holocen
Opis:
Meandrująca Brzozówka, lewy dopływ Biebrzy, położona w północno-wschodniej Polsce, w województwie podlaskim, płynie w szerokim obniżeniu polodowcowym o przebiegu N−S pomiędzy Wysoczyzną Goniądzką a Suchowolsko-Janowską. Dno doliny jest zatorfione. Badania georadarowe (GPR) miały na celu rozpoznanie budowy geologicznej dna obniżenia, określenie miąższości warstw torfu i wyznaczenie stropu jego podłoża mineralnego. Na przekrój GPR przecinający dolinę rzeki Brzozówki w kierunku wschodnio-zachodnim składa się 21 echogramów o łącznej długości 3525 m. Na echogramach zarejestrowano szereg anomalii na różnych poziomach. Stwierdzono nierówny strop podłoża mineralnego przykrytego warstwą osadów organicznych. W obrębie dna doliny można wyróżnić trzy segmenty o różnym wieku i odmiennej budowie: piaszczysto-żwirową terasę sandrową z okresu zlodowacenia wisły (vistulian), holoceńską równinę torfową (torfy zalegają na nierównym podłożu mineralnym, co może być pozostałością po starorzeczach plejstoceńskiego systemu roztokowego), piaszczyste aluwia holoceńskiego pasa meandrowego. Ten ostatni segment, fluwialny, zajmuje jedynie 10% szerokości dna, co pozwala uznać dolinę Brzozówki za dolinę rzeki niedożywionej.
The meandering Brzozówka River, a left tributary of the Biebrza River, is located in the Podlasie Voivodship of north-eastern Poland. It flows in a wide, N–S-oriented glacial depression between Goniądz and the Suchowola-Janików  Upland. The valley floor is filled with peat. GPR surveys were conducted to recognise the geological structure of the bottom of the depression, determining the peat thickness and the top of its mineral base. The GPR cross-section crossing the Brzozów-ka River valley in an E–W direction consists of 21 echograms with a total length of 3 525 m. Anomalies were recorded at different levels on the echograms. An undulated top of mineral basement covered by a layer of organic sediments was identified. Several segments of different age and structure can be distinguished within the valley bottom: the Vistulian sandy gravel terrace, the Holocene peat plain (peats lie on the undulated top of mineral sediments, which may be palaeochannel remnants of a Pleistocene braided system) and the Holocene alluvia of a meander belt. The last, fluvial segment comprises only 10% of the whole valley bottom width, which allows us to consider the Brzozówka River valley as an underfit valley.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2021, 111; 59-69
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prospects and limitations of heavy mineral analyses to discriminate preglacial/glacial transitions in Pleistocene sedimentary successions
Autorzy:
Zieliński, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94637.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
river network
fluvial deposits
stratigraphy
Early Pleistocene
Polska
sieć rzeczna
osady fluwialne
stratygrafia
plejstocen
Polska
Opis:
The present study revolves around the identification of the stratigraphical boundary between Pleistocene formations that formed prior to the first advance of the Scandinavian ice sheet (Early Pleistocene, i.e., the so-called preglacial) and the overlying, glacially derived deposits (Middle Pleistocene). In particular, it focuses on variation in heavy mineral assemblages, which are an important tool for stratigraphers. The Neogene basement, described here, was most often the source of material that was redeposited by Early Pleistocene rivers. The geological structure and Early Pleistocene palaeogeographical scenarios for various Polish regions are discussed. Moreover, comparisons with other European preglacial formations are carried out. The mineral spectrum of Lower Pleistocene deposits is largely dependent of rocks of the Neogene and Mesozoic basement. If the incision of ancient catchments was into terrigenous rocks, the stratigraphical boundary between preglacial and glacial formations is easily determined with the help of a heavy mineral analysis. As a rule, this coincides with a noticeable change from resistant to non-resistant mineral associations. Such cases are noted for successions in central Poland and eastern England. On the other hand, outcrops of igneous or metamorphic rocks exist within preglacial river catchments in most parts of Europe. They were the local sources of non-resistant heavy minerals long before their glacial supply from the Baltic Shield. In these cases, mineralogical analysis fails in the search for the Early/Middle Pleistocene transition.
Źródło:
Geologos; 2018, 24, 2; 151-162
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja stratygraficzna osadów dolnego plejstocenu w południowej części Niziny Południowopodlaskiej - dyskusja merytoryczna
Stratigraphical position of lower Pleistocene sediments in Southern Podlasie Lowland - discussion
Autorzy:
Woronko, B.
Żarski, M.
Bujak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063173.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
analiza sedymentologiczna
plejstocen
stratygrafia
Nizina Południowopodlaska
Pleistocene
stratigraphy
sedimentological analysis
Southern Podlasie Lowland
Opis:
W trzech wierceniach Budziska (ark. Okrzeja), Wola Chomejowa i Kolonia Bronisławów (ark. Adamów), wykonanych na potrzeby Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000 w południowej części Niziny Południowopodlaskiej, stwierdzono duże rozbieżności w wynikach wykonywanych analiz. Analiza obtoczenia i zmatowienia ziarn kwarcowych frakcji piaszczystej stwierdza, że charakteryzuje je bardzo wysoki udział ziarn kształtowanych w środowisku eolicznym. Natomiast wyniki analizy palinologicznej korelują badane osady z miocenem lub eocenem, t.j. okresami, w których nie notuje się obecności procesów eolicznych. Ponadto wyniki analizy minerałów ciężkich i uziarnienia badanych osadów pozwalają sądzić, że najprawdopodobniej osady poniżej gliny sanu 1 można korelować ze schyłkiem preglacjalnym lub z okresem bezpośrednio poprzedzającym nasunięcie najstarszego na tym terenie lądolodu zlodowacenia narwi. Ochłodzeniu towarzyszył intensywny rozwój procesów eolicznych na obszarach znajdujących się w strefie peryglacjału, rozciągającej się na południe od maksymalnego zasięgu tegoż lądolodu. Transportowany przez wiatr materiał był składany w dolinach rzecznych. Neogeńska flora notowana w analizowanych osadach najprawdopodobniej znajduje się na wtórnym złożu. Może być związana z intensywną erozją starszych osadów przez wody rzeki pra-Wieprza lub pra-Krzny.
Sedimentological analysis were preformed on samples taken from three boreholes: Budziska (Okrzeja sheet), Wola Chomejowa and Kolonia Bronisławów (Adamów sheet) drilled for need of the Geological map of Poland in a scale 1:50,000 in the southern part of the Southern Podlasie Lowland. Some significant discrepancies in certain features of the sediments are observed: high share of rounded and frosted quartz sand grains show aeolian environment of sedimentation. However according to the results of palynological analysis, the sediments were deposited in Miocene or Eocene periods, when aeolian processes are thought to be rather absent. Moreover, results of heavy minerals analysis and sieving analysis allow to infer that sediments lying under glacial till of San 1 can be correlated with the end of Preglaciation or with a period directly preceding oldest glacial transgression in this area, the Narevian Glaciation. During climate deterioration aeolian processes intensified in the periglacial zone south of the maximum glacial extend. Wind transported material was accumulated in river valleys. Neogene flora found in these sediments was probably redeposited and originated from older sediments eroded by the pra-Wieprza or pra-Krzna rivers.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2007, 425; 87-103
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plejstocen w profilu Kończyce (Kotlina Oświęcimska) - analiza genezy i wieku na tle schematów podziału stratygraficznego czwartorzędu
Pleistocene in the Kończyce profile (Oświęcim Basin) - sediment genesis and age analysis at the background of stratigraphic schemes of the Quaternary
Autorzy:
Wójcik, A.
Nawrocki, J.
Nita, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063323.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
paleomagnetyzm
palinologia
glacjał
interglacjał
plejstocen
czwartorzęd
Kotlina Oświęcimska
palaeomagnetic investigation
pollen analysis
glacial
interglacial
Pleistocene
Quaternary
Oświęcim Basin
Opis:
W południowej części Kotliny Oświęcimskiej, na terenie żwirowni w Kończycach odsłaniają się utwory czwartorzędowe o różnej genezie. Wykonane badania pozwoliły na ich rozpoziomowanie. Stwierdzono sześć serii osadowych leżących na osadach mioceńskich. Wyróżniono dolną serię rzeczną przykrytą przez serię osadów glacigenicznych, powyżej których lokalnie stwierdzono serię dolnych mułków organicznych z florą interglacjalną, charakteryzujących się odwrotną polarnością magnetyczną. Opisana seria mułków reprezentuje fragment sukcesji ciepłego interglacjału, którą powiązano z I interglacjałem kompleksu kromerskiego. Na ściętych osadach glacigenicznych i mułkach organicznych leży górna seria rzeczna przykryta górnymi mułkami organicznymi, w obrębie których zarejestrowano granicę Brunhes-Matuyama (B/M). Bezpośrednio powyżej tej granicy, w obrębie mułków, na podstawie badań palinologicznych stwierdzono występowanie fragmentów dwóch interglacjałów rozdzielonych piętrem zimnym. Utwory reprezentujące te ciepłe odcinki plejstocenu leżą bezpośrednio powyżej granicy B/M, co pozwala je łączyć z II i III interglacjałem kromerskim. Całość przykryta jest kilkumetrową serią utworów lessopodobnych ze śladami gleb kopalnych. Osady glacigeniczne, leżące poniżej granicy B/M i utworów interglacjalnych, są starsze od kompleksu kromerskiego i nie mogą być korelowane ze zlodowaceniem Elstery lub Mindel, jak dotychczas uważano. Reprezentowane przez nie nasunięcie lądolodu należy raczej korelować z Günzem i z najstarszymi przedkromerskimi śladami zlodowaceń w Europie Zachodniej. W Polsce być może odpowiada ono zlodowaceniu podlaskiemu. W omawianym profilu mamy zatem fragmenty sukcesji trzech interglacjałów, przy czym najniższy jest starszy od granicy Brunhes-Matuyama. Sukcesja pyłkowa jest inna niż w dotychczas znanych stanowiskach interglacjalnych w Polsce. Otrzymane wyniki sugerują konieczność nieco innego niż dotychczas spojrzenia na zasięg i wiek maksymalnego nasunięcia lądolodu.
In the southern part of the Oświęcim Basin, in the area of the Kończyce quarry, the Quaternary deposits of different genesis crop out. Thanks to the performed investigations, particular horizons of these deposits have been identified. The lower fluvial series is overtopped with the glacigenic sediments. Above the latter, the lower series of organic mud with the interglacial flora occurs in places. This series is characterised by the reverse magnetic polarity. The discussed mud series represents a fragment of the warm interglacial succession and corresponds to the lst interglacial of the Cromerian Complex. The upper fluvial series overlain by an upper organic mud series, in which Brunhes-Matuyama boundary is registered, rests on the cut-off glacigenic deposits and organic muds. Directly above this boundary, in the organic muds, fragments of two interglacials separated by a cold stage have been identified by palynological methods. All the deposits are covered with the series of the loess-like sediments with the traces of the fossil soils. The glacigenic deposits occurring below the B/M boundary and interglacial sediments are older than the Cromerian Complex, and thus cannot be correlated with the Elster and Mindel glaciations as it has been accepted until now. This ice-sheet advance, in its maximum extent in southern Poland, is older and should rather be correlated with the Gunz and with the oldest, pre-Cromerian traces of glaciations in Western Europe. In Poland it might correspond to the Podlasie Glaciation. Thus, in the discussed profile there are fragments of three interglacials, and the lowermost one is older than the Brunhes-Matuyama boundary. The pollen succession differs from those known from interglacial sites in Poland. The obtained results suggest a new insight into the extent and age of the maximum ice-sheet advance than it has been accepted until now. The performed studies allow to infer that the oldest ice-sheet advance had also the largest extent in Poland. The performed study has cognitive aspects and the obtained results are a new input to the state of knowledge, thus can serves as a reference for further studies on the range of the Scandinavian Glaciation in its maximum extent. The Kończyce profile should be treated as a benchmark for the Quaternary stratigraphy of Western and Middle Europe.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2004, 409; 5-50
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o plejstoceńskich glacjałach i interglacjałach
Problem of Pleistocene interglacials and glaciations — general remarks.
Autorzy:
Winter, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074473.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
plejstocen
klimatostratygrafia
palinostratygrafia
interglacjał
lodowacenie
Pleistocene
climatostratigraphy
palinostratigraphy
interglacials
glaciations
Opis:
The paper discusses issues of the distinguishing mono-interglacials (Eemian, Mazovian and Zbojnian ones) and bi-interglacials (Ferdynandovian and Augustovian ones) pollen successions as well as a problem of cooling/glaciation within Ferdynandovian and Augustovian pollen successions. Division of the Ferdynandovian and Augustovian pollen successions into two separated interglacials each (FI and FII, AI and A II, respectivaly) and the glaciation sensu lato (F I/II and A I/II) between these interglacials from the climatostratigraphical point of view is proposed.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 2; 142-144
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Various genetic types of end moraines in the city of Poznań and its close vicinity, central-western Poland
Autorzy:
Widera, Marek
Chomiak, Lilianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396069.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Pleistocene of central-western Poland
accumulative moraines
push end moraines
depositional processes
deformational processes
Scandinavian ice sheet
Plejstocen
Polska środkowo-zachodnia
moreny akumulacyjne
moreny pchające
procesy depozytowe
procesy deformacyjne
Skandynawskie pokrywy lodowe
lodowiec skandynawski
Opis:
The current research focuses on explaining the origin of end moraines running through the northernmost districts of the city of Poznań. The highest hills, that is, the Moraska Hill and the Dziewicza Hill, are a stagnation record of the Vistulian Glaciation of the Poznań Phase. These two hills represent terminal moraines of similar height and age, but the mechanism of their formation is diametrically opposed. The Dziewicza Hill is a typical accumulative end moraine, where Pleistocene deposits over 70 m thick are undisturbed. On the other hand, the Moraska Hill is a classic example of a push end moraine with a relatively thin cover of Pleistocene sediments and glaciotectonically elevated (up to 130 m a.s.l.) upper Neogene deposits. In the latter case, these strongly deformed sediments are the so-called "Poznań Clays" that underlie the Quaternary deposits in the vast area of the Polish Lowlands.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2019, 29, 3; 218-227
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relative sea level changes, glacio-isostatic rebound and shoreline displacement in the Southern Baltic
Autorzy:
Uścinowicz, Sz.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1187381.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zmiany poziomu morza
rozwój wybrzeży
glaciizostazja
późny plejstocen
holocen
południowy Bałtyk
sea level changes
shoreline evolution
glacio-isostasy
Late Pleistocene
Holocene
Southern Baltic
Opis:
Krzywą względnych zmian poziomu morza skonstruowano na podstawie 314 dat radiowęglowych osadów pochodzących z różnych środowisk lądowych i morskich. Próbki do datowań pobrano z 163 stanowisk zlokalizowanych na obszarze polskiej części południowego Bałtyku i przyległej strefy brzegowej. Przy konstruowaniu krzywej wykorzystano również relikty różnych form związanych z rozwojem strefy brzegowej oraz zasięgi powierzchni erozyjnych, zlokalizowane na profilach sejsmoakustycznych. W późnym plejstocenie i wczesnym holocenie, między 13,0 i 8,5 tys. lat BP, poziom wody trzykrotnie wzrastał i opadał, a zakres wahań dochodził do 25-27 m. Poziom wody obniżał się w skrajnych przypadkach w tempie do ok. 100-300 mm/rok, a tempo wzrostu dochodziło do ok. 35-45 mm/rok. W późnym boreale, ok. 8,5 tys. lat BP, Bałtyk uzyskał stałe połączenie z oceanem na poziomie niższym od obecnego o ok. 28 m. Do początku okresu atlantyckiego poziom morza wzrósł do ok. 21 m poniżej współczesnego poziomu morza (p.p.m.). W okresie 8,0-7,0 tys. lat BP poziom morza wzrósł do 10 m p.p.m., w średnim tempie ok. 10 mm/rok. Do końca okresu atlantyckiego poziom morza wzrósł do 2,5 m p.p.m., a tempo wzrostu zmalało do ok. 2,5 mm/rok. W pierwszym tysiącleciu okresu subborealnego poziom wody wzrósł do ok. 1,1-1,3 m, a do końca tego okresu do ok. 0,6-0,7 m niższego niż współczesny. W okresie subatlantyckim średni poziom morza zmienił się już nieznacznie. Przebudowa glaciizostatyczna rozpoczęła się ok. 17,5 tys. lat BP i zakończyła ok. 9,2-9,0 tys. lat BP. Całkowity zakres podniesienia (total uplift) w tym okresie wyniósł ok. 120 m. Maksimum prędkości ruchów wznoszących, dochodzące od ok. 45 mm/rok, wystąpiło w okresie ok. 12,4-12,2 tys. lat BP. W okresie od ok. 9,0 do ok. 7,0 tys. lat BP przez obszar południowego Bałtyku migrowało nabrzmienie brzeżne, a w okresie od ok. 7,0 do ok. 4,0 tys. lat BP wystąpiły ruchy obniżajace. Od ok. 4,0 tys. lat BP położenie skorupy ziemskiej wróciło do stanu równowagi. Linia brzegowa południowego Bałtyku w późnym plejstocenie i wczesnym holocenie kilkukrotnie uległa szybkim i znacznym przemieszczeniom. Zmieniła położenie w tempie od kilkudziesięciu metrów do kilku kilometrów rocznie. Procesy te rozgrywały się na powierzchni dna morskiego położonej obecnie na głębokości od ok. 55 do 25 m p.p.m. i w odległości 30-60 km od dzisiejszego wybrzeża. W środkowym holocenie linia brzegowa przemieściła się ku południowi od ok. 60 km w Zatoce Pomorskiej do ok. 5 km w Zatoce Gdańskiej. Położenie linii brzegowej zbliżyło się do współczesnego w końcu okresu atlantyckiego. W późnym holocenie dominowały procesy wyrównywania wybrzeży, a linia brzegowa stopniowo zbliżała się do obecnego położenia.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2003, 10; 5-79
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie mołdawity : obecny stan wiedzy i perspektywy nowych znalezisk
Polish moldavites : the current state of knowledge and perspectives of new finds
Autorzy:
Szopa, Krzysztof
Brachaniec, Tomasz
Karwowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075990.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
mołdawit
tektyt
Nördlinger Ries
miocen
plejstocen
Polska
moldavite
tektite
Miocene
Pleistocene
Polska
Opis:
The first Polish moldavites were discovered in 2012. This paper is a summary of the distribution and inventory of these Polish tektites. Up to the present, 28 moldavites have been described from seven different sandpits. These moldavites were deposited in the upper Miocene fluvial deposits of the Gozdnica Formation, as well as in the Pleistocene river terraces. Apart from a typical bottle green colour, moldavites also have other diagnostics features for this class of tektites, such as the presence of bubbles, inclusions oflechatelierite, as well as the same, homogeneous chemical composition. Fluvial redeposition was interpreted as the main process which determined moldavite distribution. Despite the most recent find of one moldavite specimen in Bielawy, all of these specimens indicate both Lusatian as well as sub-strewn Czech fields as their supply area.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 8; 662--667
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stratygrafia makroszczątków roślin ze stanowiska Czarnucha (Równina Augustowska, północno-wschodnia Polska)
Stratigraphy of macroscopic plant remains from Czarnucha section (Augustów Plaine, northeastern Poland)
Autorzy:
Stachowicz-Rybka, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063332.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
makroskopowe szczątki roślinne
interglacjał augustowski
plejstocen
Równina Augustowska
macroscopic plant remains
Augustovian Interglacial
Pleistocene
Augustów Plain
Opis:
W profilu Czarnucha metodą analizy makroskopowych szczątków roślin została zbadana seria osadów jeziornych i jeziorno-rzecznych z głębokości 100,25-130,25 m. Przeanalizowano 58 próbek, w których zidentyfikowano 97 taksonów różnej rangi. Stwierdzono gatunki niewystępujące obecnie na terenie Polski i gatunki wymarłe, spośród których kilka oznaczono po raz pierwszy dla plejstocenu Polski. W diagramie makroszczątków roślin wydzielono 8 lokalnych poziomów oznaczonych Cza MAZ, charakteryzujących się obecnością lub wzrostem liczebności taksonów znaczących pod względem ilościowym oraz taksonów wskaźnikowych. Na podstawie składu taksonomicznego wydzielonych poziomów, podjęto próbę rekonstrukcji rozwoju roślinności w zbiorniku i jego najbliższym otoczeniu oraz zmian klimatu, a także wahań poziomu wody i trofii. Sukcesja makroszczątków roślin nawiązuje do wyników badań palinologicznych profilu wskazujących, że analizowana seria jeziorna powstała w interglacjale augustowskim (= Bavelian Complex lub Cromerian I), w którym udokumentowane są ciepłe i zimne okresy tego interglacjału oraz jednostki związane z glacjałami narwi i nidy.
A series of lacustrine and lacustrine-fluvial deposits from a depth of 100.25-130.25 m was examined in the Czarnucha section by means of macroscopic plant remains analysis. The analysis covered 58 samples in which 97 taxa of various ranks were identified. These included species currently absent in the area of Poland, as well as extinct species. Some of them were determined for the first time in the Pleistocene of Poland. Eight local zones, denoted as Cza MAZ, were distinguished in the diagram of plant macroremains. They were all characterized by either the presence or increase in the number of indicator taxa and quantitatively significant taxa. On the basis of taxonomic composition of the zones, an attempt was made to reconstruct the development of vegetation in the basin and its closest surrounding, climate changes, and the fluctuations in water level and trophy. The succession of macroscopic plant remains corresponds with the results of palynological study of the section, indicating that the examined lake series was accumulated in the Augustovian Interglacial (= Bavelian Complex or Cromerian I), for which warm and cold periods, as well as units associated with the Narevian and Nidanian Glaciation, are documented.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 435; 97--107
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unusual development of sandur sedimentary succession, an example from the Pleistocene of S Poland
Autorzy:
Salamon, Tomasz
Zieliński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94593.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
outwash deposits
sedimentology
Pleistocene
Polska
osady sandrowe
sedymentologia
plejstocen
Polska
Opis:
An atypical lithological development of outwash deposits in the Carpathians Foreland (S Poland) shows lower and middle parts of the sedimentary succession that are characterized by sinuous palaeochannels. This channel facies consists of laterally accreted sands derived from side bars. The sedimentary environment was a proglacial system of anabranching channels, presumably of anastomosed type. The outwash channel pattern was most probably controlled by the raising base level of the fluvial system. Both proglacial and extraglacial waters were dammed by a sandur within a small upland valley. Aggradation and progradation of the glaciofluvial deposits resulted in progressive rising of the dammed lake level. The low hydraulic gradient of the outwash streams resulted in a sinuous planform as well as a lowenergy style of deposition. Afterwards, the rising lake water was drained off through a low watershed and the entire valley became filled with outwash sediments. The bedrock morphology thus became buried and a typical unconfined sandur with a braided channel network developed during the last phase of the glaciomarginal sedimentation (upper part of the sedimentary succession under study).
Źródło:
Geologos; 2010, 16, 2; 83-99
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekonstrukcja zmian paleośrodowiskowych w eemskich zagłębieniach bezodpływowych przedpola lądolodu ostatniego zlodowacenia na przykładzie stanowiska Stara Maryśka II (Północne Mazowsze, Polska Centralna)
Paleoenvironmental changes reconstruction in the Eemian kettle holes of the last ice sheet glaciation foregrounds on the example of the Stara Maryśka II site (Northern Mazovia, Central Poland)
Autorzy:
Rychel, Joanna
Sieradz, Dominika
Massalska, Barbara
Standzikowski, Karol
Wasiluk, Radosław
Woronko, Barbara
Nawrocki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204542.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
późny plejstocen
zagłębienie bezodpływowe
warunki peryglacjalne
maksymalny zasięg lądolodu zlodowacenia Wisły
Late Pleistocene
kettle hole
periglacial conditions
palaeoenvironmental changes
maximum limit of the Weichselian (Vistulian) ice sheet
Opis:
Odsłonięta w stanowisku Stara Maryśka II sukcesja osadowa obejmuje górną część interglacjału eemskiego po zlodowacenie wisły. Na podstawie ciągłości zapisu palinologicznego w osadach wypełniających zbiornik odtworzony został przebieg zmian klimatu i środowiska w okresie późnego plejstocenu (MIS5e-MIS2). Wyniki datowań metodą OSL pozwoliły wyróżnić okresy funkcjonowania warstwy czynnej wieloletniej zmarzliny podczas zlodowacenia wisły (MIS4- -MIS2), która jest wyznacznikiem warunków peryglacjalnych panujących przed czołem lądolodu. Oznaczony został również czas formowania się wydm w rejonie stanowiska.
The sedimentary succession exposed in Stara Maryśka II site includes last part of Eemian Interglacial (MIS 5e) to Late Weichselian (MIS2) deposits. On the base of the palynological record in the paleo-lake, the climate and environmental changes during MIS 5e were reconstructed. Optically stimulated luminescence dating of the sands pseudomorphoses of ice wegdes made it possible to distinguish periods of increased aeolian activity during the Weichselian glaciation.
Źródło:
Landform Analysis; 2022, 41; 53--68
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The survival of megafauna after the end-Pleistocene impact: a lesson from the Cretaceous/Tertiary boundary
Autorzy:
Ruban, Dmitry A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94550.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
impact
survival
megafauna
Pleistocene
Cretaceous/Tertiary boundary
wpływ
przeżywalność
plejstocen
Opis:
Survival of Pleistocene megafauna after the hypothesized impact of a bolide during the latest Pleistocene seems to be partly island-centered, whereas the survival of dinosaurs and ammonites after the comparable catastrophe at the Cretaceous/Tertiary boundary seems to have occurred in a fairly haphazard way within the areas affected by the impact. This poses some new questions about the possible mechanism behind the end-Pleistocene extinction, although it does not disprove an impact as a plausible cause.
Źródło:
Geologos; 2009, 15, 2; 129-132
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preglacjalne osady rzeczne ze stanowiska Baruchowo (Kotlina Płocka)
Preglacial fluvial deposits in the Baruchowo site (Płock Basin)
Autorzy:
Roman, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062797.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
osady fluwioperyglacjalne
analiza sedymentologiczna
litostratygrafia
plejstocen
Kotlina Płocka
centralna Polska
fluvioperiglacial deposits
sedimentological analysis
lithostratigraphy
Pleistocene
Płock Basin
Central Poland
Opis:
Zestawiono wyniki badań geologicznych prowadzonych w odsłonięciu Baruchowo, usytuowanym w zboczu wysoczyzny morenowej obramowującej od południa Kotlinę Płocką. Szczegółowej analizie poddano bezwapienne, kwarcowe piaski i piaski ze żwirem, niezawierające materiału skandynawskiego, wypełniające kopalną dolinę wyciętą w neogeńskich iłach i odsłaniające się w dolnej części stanowiska w Baruchowie. Skład mineralny frakcji ciężkiej i charakter mineralno-petrograficzny piasków i żwirów wyraźne odróżniają je od osadów plejstocenu glacjalnego, co w powiązaniu z ich sytuacją geologiczną pozwala uznać, że są to utwory preglacjalne sensu lato. Na podstawie badań sedymentologicznych, strukturalnych i teksturalnych określono, że analizowane utwory reprezentują dwudzielną serię osadów korytowych piaskodennej rzeki roztokowej, odprowadzającej wody ku północnemu zachodowi. Górna część serii rzecznej to osady fluwioperyglacjalne, charakteryzujące się dominacją ziaren kwarcu o obróbce eolicznej. Ich akumulacja zachodziła w warunkach zimnego, suchego klimatu, bez śladów bezpośredniego wpływu lądolodu, w okresie długotrwałego rozwoju procesów eolicznych w którymś z zimnych pięter dolnego plejstocenu. Czas funkcjonowania rzeki roztokowej i depozycji serii aluwialnych mógł przypadać na schyłek kompleksu preglacjalnego (dolna część serii) po okres panowania warunków peryglacjalnych, poprzedzających transgresję lądolodu zlodowacenia narwi (strop serii), lub tylko na okres zlodowacenia narwi. Nie można też wykluczyć, że akumulacja serii rzecznej nastąpiła dopiero na początku zlodowacenia sanu, poprzedzając wkroczenie pierwszego lądolodu w obszar Kotliny Płockiej. Datowania TL piasków rzecznych z Baruchowa wykazały, że są to osady starsze od 1000 ka.
The paper presents the results of geological investigations carried out at the Baruchowo exposure situated in the slope of the morainic plateau framing the Płock Basin from the south. Non-calcite quartz-dominated sand and gravelly sand were examined in detail. The deposits are devoid of Scandinavian material. They fill a palaeovalley channelled in Neogene clays and are exposed in the lower part of the Baruchowo exposure. Mineral composition of the heavy fraction and petrography of the sands and gravels clearly distinguish the series from Pleistocene glacial deposits, and together with their position in the geological section they suggest that these are preglacial deposits sensu lato. Sedimentological, structural and textural investigations indicate that this is a bipartite series of channel deposits of a sand-bed braided river flowing to the NW. The uppermost part of the river series (B1b) represents fluvioperiglacial deposits dominated by round matt quartz grains, indicative of aeolian origin. Their accumulation proceeded under cold and dry climate conditions without a direct ice sheet effect and during a long-term aeolian process at the beginning of some cold period of early Pleistocene time. The braided river system and deposition of the alluvial series may have occurred from the end of the Preglacial Complex sedimentation (lower part of the alluvial sequence) up to the stage of periglacial conditions preceding the advance of the Narevian ice sheet (upper part of the sequence), or only during the Narevian Glaciation. We cannot exclude that the accumulation of the river series took place at the beginning of the Nidanian Glaciation, preceding the first invasion of the ice sheet onto the Płock Basin. Thermoluminescence (TL) dating of river sands suggests that the sediment is older than 1000 ka.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 438; 107--121
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadka zaniku jeziora skaliskiego w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich
Mystery of the ancient Skaliska Lake in the Mazury Lakeland (NE Poland)
Autorzy:
Pochocka-Szwarc, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074373.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
deglacjacja
kopalne jezioro skaliskie
numeryczny model terenu
zanik jeziora
plejstocen
deglaciation
glaciolacustrime basin
catastrophic flow
digital terrain model (DTM)
Mazurian Lakeland
Late Glacial
Pleistocene
Opis:
In the northern part of the Great Mazurian Lakes there is a post-lacustrine plain extending over 90 km 2 . This depression, called Skaliska Basin (Kondracki, 1998), is situated NE of Węgorzewo, overlapping the state boundary between Poland and Russian Kaliningrd Region (thus the northernmost part of the structure was not accessible for study). A glaciolacustrine lake existed there during Late Pleistocene (Pochocka-Szwarc & Lisicki 2001a, 2003). Defining the exact extent and direction of outflow from the Skaliska Lake are most important aims for palaeogeographic investigation of the area. For paleogeomorphological analyses of the Skaliska Basin, the following methods were used: Digital Terrain Model (1 : 200,000 scale), Landsat TM satellite images, archival cartographic materials, and results of geological investigations accompanying compilation of sheets Budry (Pochocka-Szwarc, Lisicki 2001a) and Banie Mazurskie (Pochocka-Szwarc 2003) of the Detailed Geological Map of Poland (1 : 50,000). The study allowed to recognize the lateral extension of the paleolake, and reconstruct the sequence of events that led to catastrophic out flow towards the NW.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2005, 53, 10/1; 873-878
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sedimentation style of a Pleistocene kame terrace from the Western Sudety Mountains, S Poland
Autorzy:
Pisarska-Jamroży, Małgorzata
Machowiak, Katarzyna
Krzyszkowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94225.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
kame-terrace
confined braided rivers
lithofacies analysis
sediment-petrographical analysis
Pleistocene
Sudety Mountains
analiza litofacjalna
analiza osadowo-petrograficzna
plejstocen
Sudety
Opis:
The depositional conditions of kame terraces in a mountain valley were analysed sedimentologically and petrologically through a series of kame terraces in the Rudawy Janowickie mountains. The kame terraces comprise five lithofacies associations. Lithofacies association GRt, Sp originates from deposition in the high-energy, deep gravel-bed channel of a braided river. Lithofacies association GC represents a washed out glacial till. Probably a thin layer of till was washed out by sandy braided rivers (Sp). The fourth association (Fh, Fm) indicates a shallow and quite small glaciomarginal lake. The last association (GRt, GRp) indicates the return of deposition in a sandy-bed braided channel. The petrography of the Janowice Wiekie pit and measurements of cross-stratified beds indicate a palaeocurrent direction from N to S. The Janowice Wielkie sedimentary succession accumulated most probably during the Saalian (Odranian, Saale I, Drenthe) as the first phase of ice-sheet melting, because the kame terrace under study is the highest one, 25-27 m above the Bóbr river level. The deposits under study are dominated by local components. The proglacial streams flowed along the margin of the ice sheet and deposited the kame terrace. The majority of the sedimentary succession was deposited in a confined braided-river system in quite deep channels.
Źródło:
Geologos; 2010, 16, 2; 101-110
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies