Temat: Plejstocen - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: The usefulness of a taphonomic approach for studies of Pleistocene mammals
Autorzy:: Pawłowska, Kamilla
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94552.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: taphonomy
Pleistocene
mammals’ bones
tafonomia
plejstocen
kości ssaków
Opis:: The potential usefulness of taphonomical research for studies of Pleistocene mammal remains is detailed. The required taphonomical research involves two stages. The first one is the biostratinomical stage, which concerns the time between the death of the organism and its burial; for this time-span, the spatial distribution of the remnants is analysed, as well as the weathering marks, the activity of predators (i.e. gnawing and digestion), the influence of temperature, intentional human activity, rodent marks (i.e. gnawing), and trampling. in the second one is the diagenetic stage, which deals with the time-span from the burial of the remnants to their discovery; for this time-span, the influence of physical and chemical processes (including diagenetic alterations of the deposit, the influence of water, and plant-root marks) are considered. The application of taphonomical analysis provides the possibility of reconstructing the environmental conditions under which the skeleton or bone complex was preserved, as well as the depositional history of the bones (postconsumption remnants, flood remains, accumulation of bones by predators). This opens new possibilities for the study of Pleistocene bones in Poland.
Źródło:: Geologos; 2010, 16, 3; 183-189
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Pozycja chronostratygraficzna granicy neogen/czwartorzęd
Chronostratigraphic setting of the Neogene/Quaternary boundary
Autorzy:: Marks, L.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2062792.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: chronostratygrafia
czwartorzęd
plejstocen
gelas
GSSP
chronostratigraphy
Quaternary
Pleistocene
Gelasian
Opis:: Spełniając wieloletnie postulaty badaczy czwartorzędu, Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych (IUGS) ratyfikował propozycję Międzynarodowej Komisji Stratygrafii obniżenia dolnej granicy czwartorzędu do dolnej granicy piętra gelas (2,588 Ma), a dolna granica plejstocenu została obniżona do tego samego poziomu. Dotychczasowa dolna granica czwartorzędu i plejstocenu, wyznaczona przez stratotyp Vrica w południowych Włoszech i datowana astronomicznie na 1,806 Ma, została utrzymana, ale jako dolna granica piętra kalabr, czyli piętra drugiego od dołu w zrekonstruowanym oddziale plejstocen. Nowa dolna granica czwartorzędu odzwierciedla moment kluczowych zmian klimatu Ziemi w pobliżu granicy epok paleomagnetycznych Gauss i Matuyama. Punkt krytyczny tych zmian został przekroczony około 2,7 Ma, kiedy nastąpiła drastyczna przebudowa cyrkulacji oceanicznej, spowodowana ostatecznym zamknięciem przesmyku panamskiego oraz zmniejszeniem zasolenia wód powierzchniowych Oceanu Arktycznego. Sprzyjało to utworzeniu stałej pokrywy lodowej w Arktyce, a wywołany tym wzrost albedo doprowadził do dramatycznej i jak dotąd nieodwracalnej ewolucji Ziemi, zdominowanej od tego czasu przez epokę lodową, z wielokrotnymi transgresjami lądolodów na kontynentach półkuli północnej.
Many years’ consequent postulates of Quaternary scientists resulted in a decision of the Executive Committee of the International Union of Geological Sciences (IUGS) to ratify a proposal of the International Commission on Stratigraphy to lower the base of the Quaternary to the lower boundary of the Gelasian stage. Simultaneously, the lower boundary of the Pleistocene has been moved to the same position. The previous lower chronostratigraphic boundary of the Quaternary, represented by the Vrica stratotype in southern Italy, has been hardly recognizable outside the Mediterranean Region and neither biostratigraphic indices nor traces of extreme geological events could be found in this very place. On the other hand, an establishment of the Vrica site as the stratotype for the Neogene/Quaternary boundary (equivalent to the Pliocene/Pleistocene boundary) was a driving force to create the Gelasian as a new and uppermost stage of the Pliocene. The Gelasian filled a hiatus between the upper boundary of the Piacenzian stage at Castell Arquato and the boundary of the so-called Plio-Pleistocene at Vrica. The lower boundary of the Gelasian was defined at 2.588 Ma, close to a boundary of the palaeomagnetic epochs Gauss and Matuyama. The new lower boundary of the Quaternary reflects a principal transformation of the climate on the earth. A critical change occurred at about 2.7 Ma, when a severe reconstruction of the thermohaline circulation took place, caused by a final closure of the Panama Straits and inflow of freshwater to the Arctic Ocean. The latter favoured development of constant ice covers in the Arctic, a higher albedo of which resulted in initiation of the ice ages in the northern hemisphere.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 438; 93--97
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: The survival of megafauna after the end-Pleistocene impact: a lesson from the Cretaceous/Tertiary boundary
Autorzy:: Ruban, Dmitry A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94550.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: impact
survival
megafauna
Pleistocene
Cretaceous/Tertiary boundary
wpływ
przeżywalność
plejstocen
Opis:: Survival of Pleistocene megafauna after the hypothesized impact of a bolide during the latest Pleistocene seems to be partly island-centered, whereas the survival of dinosaurs and ammonites after the comparable catastrophe at the Cretaceous/Tertiary boundary seems to have occurred in a fairly haphazard way within the areas affected by the impact. This poses some new questions about the possible mechanism behind the end-Pleistocene extinction, although it does not disprove an impact as a plausible cause.
Źródło:: Geologos; 2009, 15, 2; 129-132
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Unusual development of sandur sedimentary succession, an example from the Pleistocene of S Poland
Autorzy:: Salamon, Tomasz
Zieliński, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94593.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: outwash deposits
sedimentology
Pleistocene
Polska
osady sandrowe
sedymentologia
plejstocen
Polska
Opis:: An atypical lithological development of outwash deposits in the Carpathians Foreland (S Poland) shows lower and middle parts of the sedimentary succession that are characterized by sinuous palaeochannels. This channel facies consists of laterally accreted sands derived from side bars. The sedimentary environment was a proglacial system of anabranching channels, presumably of anastomosed type. The outwash channel pattern was most probably controlled by the raising base level of the fluvial system. Both proglacial and extraglacial waters were dammed by a sandur within a small upland valley. Aggradation and progradation of the glaciofluvial deposits resulted in progressive rising of the dammed lake level. The low hydraulic gradient of the outwash streams resulted in a sinuous planform as well as a lowenergy style of deposition. Afterwards, the rising lake water was drained off through a low watershed and the entire valley became filled with outwash sediments. The bedrock morphology thus became buried and a typical unconfined sandur with a braided channel network developed during the last phase of the glaciomarginal sedimentation (upper part of the sedimentary succession under study).
Źródło:: Geologos; 2010, 16, 2; 83-99
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Uwagi o plejstoceńskich glacjałach i interglacjałach
Problem of Pleistocene interglacials and glaciations — general remarks.
Autorzy:: Winter, H.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074473.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: plejstocen
klimatostratygrafia
palinostratygrafia
interglacjał
lodowacenie
Pleistocene
climatostratigraphy
palinostratigraphy
interglacials
glaciations
Opis:: The paper discusses issues of the distinguishing mono-interglacials (Eemian, Mazovian and Zbojnian ones) and bi-interglacials (Ferdynandovian and Augustovian ones) pollen successions as well as a problem of cooling/glaciation within Ferdynandovian and Augustovian pollen successions. Division of the Ferdynandovian and Augustovian pollen successions into two separated interglacials each (FI and FII, AI and A II, respectivaly) and the glaciation sensu lato (F I/II and A I/II) between these interglacials from the climatostratigraphical point of view is proposed.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 2; 142-144
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Osadnictwo paleolityczne w Jaskini Biśnik w zapisie antropogenicznych biomarkerów
Palaeolithic settlement in Bisnik Cave as derivedfrom anthropogenic biomarkers
Autorzy:: Krajcarz, M.T.
Cyrek, K.
Gola, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2084287.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:: osadnictwo paleolityczne
Jaskinia Bisnik
biomarkery
obszary antropogeniczne
plejstocen
geochemia
koprostanol
cholesterol
Opis:: Caves formed a crucial shelters for people of Palaeolithic times. Among many archaeological cave sites known from Poland, the Biśnik Cave is one of the best recognized, with 18 cultural horizons of Middle Palaeolithic. The paper's aim was to check if geochemical traces of Neanderthal people have survived in the cave sediments. The samples of late Middle and early Late Pleistocene layers were analyzed by GC-MS method. The results allow to state the presence of two zoosterols (coprostanol and cholesterol) in sediments and to establish the participation of each sterol in particular layers. The ratio of sterol contents indicates the important impact of human faeces on the sedimentation of final Saalian, Eemian and early Weichselian sediments, but shows no clear evidence of human activity in older layers (middle Saalian). Achieved geochemical data stay in accordancc with settlement intensity reconstructed on the basis of archaeological rccord.
Źródło:: Prace i Studia Geograficzne; 2013, 51; 57-68
0208-4589
Pojawia się w:: Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Differences in the regional stratigraphy of NE Poland caused by vertical movements due to glacioisostasy
Autorzy:: Morawski, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94406.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: neotectonics
Polska
Pleistocene
stratigraphy
palaeogeography
glacioisostasy
neotektonika
Polska
plejstocen
stratygrafia
paleogeografia
glaciizostazja
Opis:: Geological mapping in combination with geophysical investigations and borehole analyses show differences of the Pleistocene between the Warmia and Mazury palaeogeographic provinces in NE Poland. The (more western) Warmia province has a crystalline basement that is covered by a folded sedimentary succession of 2-4 km thick. The (more eastern) Mazury province (eastern) has a basement that forms part of the rigid East European crystalline craton, which is covered by a sedimentary cover of only 1-1.5 km thick. Cyclic loading by the Pleistocene ice sheets in this area induced glacioisostatic processes of different intensities, resulting in changing palaeogeographic conditions. The changes were increased by intense neotectonic activity that was induced by the ice sheets in the intermediate zone between the two provinces, stretching along the western slope of the crystalline craton. Significant part of intermediate zone forms a belt of crevasse-infill landforms deposited between the Warmia and Mazury lobes of the last glaciation. Studied deposits reveal a cyclic reactivation of the interlobe zone during the successive Pleistocene glaciations. Considerable variations of the relief of the top-Neogene, vertical discontinuities cutting the Pleistocene and Neogene, stratigraphic gaps within the Pleistocene succession, and thick glaciolacustrine successions result from the vertical neotectonic movements in the intermediate area between the two provinces.
Źródło:: Geologos; 2009, 15, No. 3-4; 235-250
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Polskie mołdawity : obecny stan wiedzy i perspektywy nowych znalezisk
Polish moldavites : the current state of knowledge and perspectives of new finds
Autorzy:: Szopa, Krzysztof
Brachaniec, Tomasz
Karwowski, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2075990.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: mołdawit
tektyt
Nördlinger Ries
miocen
plejstocen
Polska
moldavite
tektite
Miocene
Pleistocene
Polska
Opis:: The first Polish moldavites were discovered in 2012. This paper is a summary of the distribution and inventory of these Polish tektites. Up to the present, 28 moldavites have been described from seven different sandpits. These moldavites were deposited in the upper Miocene fluvial deposits of the Gozdnica Formation, as well as in the Pleistocene river terraces. Apart from a typical bottle green colour, moldavites also have other diagnostics features for this class of tektites, such as the presence of bubbles, inclusions oflechatelierite, as well as the same, homogeneous chemical composition. Fluvial redeposition was interpreted as the main process which determined moldavite distribution. Despite the most recent find of one moldavite specimen in Bielawy, all of these specimens indicate both Lusatian as well as sub-strewn Czech fields as their supply area.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 8; 662--667
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Litostratygrafia plejstoceńskiego tarasu wysokiego doliny Łagowicy w rejonie Masłowca (SE część Gór Świętokrzyskich)
Lithostratigraphy of the Pleistocene high meadow terrace of the Lagowica Valley near Mas3owiec (SE part of the Holy Cross Mountains)
Autorzy:: Ludwikowska-Kędzia, M.
Wiatrak, M.
Olszak, I.
Bluszcz, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074436.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: litostratygrafia
taras rzeczny
plejstocen
Góry Świętokrzyskie
lithostratigraphy
river terraces
Pleistocene
Holy Cross Mountains
Opis:: The lithostratigraphy of the Pleistocene high meadow terrace deposits in the Łagowica Valley near Masłowiec, southeastern part of the Holy Cross Mountains, central Poland, is presented against the background of geological features and relief of the valley in the Łagów–Ruda segment. The lithostratigraphic divisions for the Holy Cross Mountains assume Middle- Polish Glaciation age for high terraces in valleys. Hypsometry of terraces often served to estimate their age. Detailed sedimentological analysis of deposits forming the terrace of the Łagowica Valley near Masłowiec (textural and structural features, TL and OSL datings) have indicatived a complex fluvial-deluvial origin of the deposits and their Plenivistulian, not Middle Polish Glaciation age. The actual aggradation of the valley bottom has been partly masked by slope processes, which due to local lithostructural conditions, significantly participated in the Łagowica Valley bed aggradation. This problem is well-known in other upland regions of Poland and has been only briefly noted in the Holy Cross Mountains. The research methods and results can be useful in establishing the origins of deposits building meadow terraces, also then when only borecore material is available. The methods can also faciltate stratigraphic interpretation of deposits dated with TL and OSL methods
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 11; 953-962
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Eratyki przewodnie w glinach morenowych Polski
Fennoscandian indicator erratics in glacial tills of Poland
Autorzy:: Czubla, P.
Gałązka, D.
Górska, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074440.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: plejstocen
litostratygrafia
eratyk przewodni
osad glacjalny
indicator erratics
glacial deposit
Pleistocene
lithostratigraphy
Polska
Opis:: Erratics analysis is one of the principal methods used to study glacial sediments. Usually, simplified petrography of gravel fraction is employed, whereas more advanced techniques, based on interpreting certain rock types of Fennoscandian provenience, are still rarely used in Poland. This is mainly due to the lack of training in classifying erratic rocks, what in turn is at least partly a consequence of the lack of appropriate Polish language atlases. We are willing to bridge this gap, presenting the 33 descriptions of the indicator rock types found in the Pleistocene sediments in Poland. Most descriptions have been illustrated with colour photographs, showing either the specimens from Poland, or the ones collected during our expeditions to Sweden, Denmark and Finland.We present the most important features, which allow to both identify a sample unambiguously and to tie it to a specific outcrop in Fennoscandia. Additionally, we include the geographic coordinates of the central points of source outcrops, used to define the theoretical pebble centres position (Lüttig 1958).
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 4; 352-362
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Geneza skałek wierzchowinowych Płaskowyżu Ojcowskiego na podstawie badań osadów stokowych
Origin of hilltop monadnocks on the Ojców Plateau as reconstructed from slope deposits
Autorzy:: Pawelec, Halina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94432.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: skałki
osady stokowe
plejstocen
Płaskowyż Ojcowski
monadnocks
slope deposits
Pleistocene
Ojców Plateau
Polska
Opis:: Artykuł podejmuje dyskusję dotyczącą genezy skałek wierzchowinowych na Płaskowyżu Ojcowskim. W odróżnieniu od najczęściej obecnie stosowanej w badaniach skałek metody, opartej wyłącznie na analizie geomorfologicznej, podstawą badań jest szczegółowa analiza osadów stokowych - powstałych równocześnie z niszczeniem skałek. Badania przeprowadzono w rejonie Jerzmanowic, pomiędzy górnymi odcinkami dolin Będkowskiej i Szklarki, na obszarze falistej wierzchowiny ze skałkami. Opracowano szczegółowe profile litologiczne osadów stokowych. Wykonano badania uziarnienia oraz zawartości CaC03, Fe203 i Corg. Dla frakcji iłowej wykonano analizy mineralogiczne. Badania wykazały, że występujące na stokach obszaru osady powstały w środowisku peryglacjalnym, w rezultacie wietrzenia mrozowego, sedymentacji lessu oraz redepozycji materiału gruzowego i lessowego przez procesy stokowe. Analiza sukcesji tych osadów oraz analiza procesów glebowych wskazują, że są to osady górnovistuliańskie. Na podstawie analizy rozmieszczenia poszczególnych typów osadów wnioskowano o zależnościach pomiędzy procesami peryglacjalnymi a rzeźbą stoków. Głównym kierunkiem przeobrażania ścian skałek było boczne cofanie w rezultacie wietrzenia mrozowego i odpadania wapieni. W obrębie falistej wierzchowiny, wypukły profil górnych części stoków jest rezultatem współdziałania wietrzenia mrozowego i soliflukcji. Dolne, wklęsłe części stoków zostały uformowane w wyniku depozycji osadów soliflukcyjnych i deluwialnych oraz okresowej redepozycji tych osadów, głównie przez spłukiwanie. Podczas plejstocenu obszar Płaskowyżu Ojcowskiego ulegał intensywnej denudacji, uwarunkowanej cyklicznymi zmianami klimatu. W środowisku peryglacjalnym działało głównie wietrzenie mrozowe i procesy stokowe. Podczas interglacjałów oraz interstadiałów działały procesy wietrzenia krasowego. Rezultatem plejstoceńskich procesów denudacyjnych, które rozwijały się na podłożu przeobrażonym przez kras, są współczesne formy skałek oraz rzeźba falistej wierzchowiny. Wyniki badań wskazują, że dotychczasowe teorie, dotyczące wieku i genezy skałek, nie doceniały znaczenia plejstoceńskiej morfogenezy dla rozwoju rzeźby Płaskowyżu Ojcowskiego.
The origin of the monadnocks on the Ojców Plateau has been analysed not only on the basis of morphology but also by sedimentological analysis of the slope deposits that cover the slopes around the monadnocks. The investigations were carried out in the area of Jerzmanowice, between the upper courses of the Będkowska and Szklarka valleys within the undulated plateau where the monadnocks form the highest parts. Detailed lithological profiles were prepared, the granulometry was determined, and the CaC03, Fe203 and Corg content was estimated. Within the Clay fraction, mineralogical analyses were carried out. It is shown that the deposits covering the slopes developed in a periglacial environment as a result of frost weathering, loess sedimentation and reworking of scree and loess by slope processes. Both lithology of these deposits and the traces that soil processes left indicate an upper Vistulian age. The distribution of the individual lithofacies points to a distinct influence of periglacial processes on the slope relief. The main process was lateral retreat of rock walls as a result of frost weathering and rock fall. A convex profile of the upper parts of the slopes resulted due to the joint action of frost weathering and solifluction. The lower parts of the slopes, in contrast, developed a concave surface as a result of solifluction and surface wash, i.e. periodical redeposition of sediments. During the Pleistocene, the area of the Ojców Plateau underwent intensive denudation conditioned by cyclic climate changes. Frost weathering and slope processes were the most important under periglacial conditions. During interstadials, chemical weathering occurred in the active layer of the permafrost. Outcropping Jurassic limestones and the slope cover underwent karst processes. It is concluded that the present-day relief of the undulating plateau with monadnocks in the Cracow Upland results from the Pleistocene denudation processes. Surface degradation was stimulated during the Pleistocene by differential resistance of the rock units transformed by subsurface karst. Earlier studies concerning the age and origin of the monadnocks in this region underestimated the Pleistocene denudation.
Źródło:: Geologos; 2008, 14, 2; 163-176
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Pozycja stratygraficzna osadów dolnego plejstocenu w południowej części Niziny Południowopodlaskiej - dyskusja merytoryczna
Stratigraphical position of lower Pleistocene sediments in Southern Podlasie Lowland - discussion
Autorzy:: Woronko, B.
Żarski, M.
Bujak, Ł.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063173.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: analiza sedymentologiczna
plejstocen
stratygrafia
Nizina Południowopodlaska
Pleistocene
stratigraphy
sedimentological analysis
Southern Podlasie Lowland
Opis:: W trzech wierceniach Budziska (ark. Okrzeja), Wola Chomejowa i Kolonia Bronisławów (ark. Adamów), wykonanych na potrzeby Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000 w południowej części Niziny Południowopodlaskiej, stwierdzono duże rozbieżności w wynikach wykonywanych analiz. Analiza obtoczenia i zmatowienia ziarn kwarcowych frakcji piaszczystej stwierdza, że charakteryzuje je bardzo wysoki udział ziarn kształtowanych w środowisku eolicznym. Natomiast wyniki analizy palinologicznej korelują badane osady z miocenem lub eocenem, t.j. okresami, w których nie notuje się obecności procesów eolicznych. Ponadto wyniki analizy minerałów ciężkich i uziarnienia badanych osadów pozwalają sądzić, że najprawdopodobniej osady poniżej gliny sanu 1 można korelować ze schyłkiem preglacjalnym lub z okresem bezpośrednio poprzedzającym nasunięcie najstarszego na tym terenie lądolodu zlodowacenia narwi. Ochłodzeniu towarzyszył intensywny rozwój procesów eolicznych na obszarach znajdujących się w strefie peryglacjału, rozciągającej się na południe od maksymalnego zasięgu tegoż lądolodu. Transportowany przez wiatr materiał był składany w dolinach rzecznych. Neogeńska flora notowana w analizowanych osadach najprawdopodobniej znajduje się na wtórnym złożu. Może być związana z intensywną erozją starszych osadów przez wody rzeki pra-Wieprza lub pra-Krzny.
Sedimentological analysis were preformed on samples taken from three boreholes: Budziska (Okrzeja sheet), Wola Chomejowa and Kolonia Bronisławów (Adamów sheet) drilled for need of the Geological map of Poland in a scale 1:50,000 in the southern part of the Southern Podlasie Lowland. Some significant discrepancies in certain features of the sediments are observed: high share of rounded and frosted quartz sand grains show aeolian environment of sedimentation. However according to the results of palynological analysis, the sediments were deposited in Miocene or Eocene periods, when aeolian processes are thought to be rather absent. Moreover, results of heavy minerals analysis and sieving analysis allow to infer that sediments lying under glacial till of San 1 can be correlated with the end of Preglaciation or with a period directly preceding oldest glacial transgression in this area, the Narevian Glaciation. During climate deterioration aeolian processes intensified in the periglacial zone south of the maximum glacial extend. Wind transported material was accumulated in river valleys. Neogene flora found in these sediments was probably redeposited and originated from older sediments eroded by the pra-Wieprza or pra-Krzna rivers.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2007, 425; 87-103
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Eratyki przewodnie w glinach morenowych Polski
Fennoscandian indicator erratics in glacial tills of Poland
Autorzy:: Czubla, P.
Gałązka, D.
Górska, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074467.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: skała narzutowa
eratyk
osad polodowcowy
plejstocen
indicator erratics
glacial deposit
Pleistocene
lithostratigraphy
Polska
Opis:: Erratics analysis is one of the principal methods used to study glacial sediments. Usually, simplified petrography of gravel fraction is employed, whereas more advanced techniques, based on interpreting certain rock types of Fennoscandian provenience, are still rarely used in Poland. This is mainly due to the lack of training in classifying erratic rocks, what in turn is at least partly a consequence of the lack of appropriate Polish language atlases. We are willing to bridge this gap, presenting the 33 descriptions of the indicator rock types found in the Pleistocene sediments in Poland. Most descriptions have been illustrated with colour photographs, showing either the specimens from Poland, or the ones collected during our expeditions to Sweden, Denmark and Finland.We present the most important features, which allow to both identify a sample unambiguously and to tie it to a specific outcrop in Fennoscandia. Additionally, we include the geographic coordinates of the central points of source outcrops, used to define the theoretical pebble centres position
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2006, 54, 3; 245-255
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Mięczaki z interglacjalnych iłów elbląskich z Elbląga i nadbrzeża
Molluscs of interglacial clays from Elblag and nabrzeze
Molljuski mezhlednikovykh ehl'blongskikh ilov El'blonga i nadbzhezha
Autorzy:: Brodniewicz, I.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23443.pdf
Data publikacji:: 1969
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Elblag
ily
interglacjal eemski
mieczaki
fauna
slimaki
malze
plejstocen
paleogeografia
stratygrafia
rozmieszczenie geograficzne
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1969, 14, 2
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Skutki zmian klimatu na środowisko jaskiniowe
The effects of climate change of the cave environment
Autorzy:: Kasprowska-Nowak, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/400424.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: neogen
plejstocen
holocen
układ ekologiczny
osady jaskiniowe
Neogene
Pleistocene
Holocene
ecological system
cave sediments
Opis:: W artykule przedstawiono skutki zmian klimatu na środowisko jaskiniowe (ekosystem podziemny) od momentu tworzenia się jaskiń (neogen), przez okres zlodowaceń na obszarze Polski do dnia dzisiejszego. Opracowano je na przykładzie analizy osadów Jaskini na Biśniku (położona w środkowej części Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej), które składają się z kilkunastu warstw zbudowanych z różnorodnych materiałów (geologicznych, paleozoologicznych, paleobotanicznych i archeologicznych) i dostarczają wiedzy na temat przeobrażeń klimatycznych. Dzięki wyróżnionym składnikom (opracowanym przez interdyscyplinarnych badaczy) i przy pomocy wyników datowania warstw osadów metodami fizykochemicznymi, dokonano rekonstrukcji poszczególnych elementów środowiskowych w jaskini (skały krasowiejącej, morfologii, mikroklimatu, wód jaskiniowych, fauny, flory oraz człowieka) w czasie geologicznym, pomiędzy którymi zachodziły określone relacje/ zależności. Wyróżnione elementy tworzyły różne układy (modele) ekologiczne na trzech etapach rozwoju jaskini (abiotycznym, biotycznym i antropicznym), które wydzielono w następstwie zmian klimatycznych.
The article presents the effects of climate change of the cave environment (underground ecosystem) since the formation of caves (Neogene Period), through the glaciation period in Poland to the present day. They were developed on the example of the analysis of the Biśnik Cave sediments (located in the central part of the Cracow-Wieluń Upland), which consist of several layers made of various materials (geological, paleozoological, paleobotanical and archaeological) and provide knowledge about climate change. Thanks to the distinguished components (developed by interdisciplinary researchers) and using the results of dating of sediment layers using physicochemical methods, reconstruction of individual environmental elements in the cave (karstifited rock, morphology, microclimate, cave waters, fauna, vegetation and man) was made during the geological period between which occurred specific relationships / dependencies. The distinguished elements formed various ecological systems (models) at three stages of cave development (abiotic, biotic and anthropic), which developed as a result of climate change.
Źródło:: Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 6; 198-204
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:: Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Cechy sedymentologiczne osadów wodnolodowcowych w żwirowni Łubienica-Superunki (SE części Wysoczyzny Ciechanowskiej)
Sedimentological characteristics of fluvioglacial deposits in the Łubienica-Superunki quarry (SE part of Ciechanowska Upland)
Autorzy:: Giriat, D.
Smolska, E.
Woźniak, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/294821.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:: osady wodnolodowcowe
sedymentacja sandrowa
plejstocen
Wysoczyzna Ciechanowska
fluvioglacial deposits
outwash sedimentation
Pleistocene
Ciechanowska Upland
Opis:: Praca zawiera charakterystykę sedymentologiczną osadów sandrowych występujących pod niewielkiej miąższości gliną lodowcową w południowo-wschodniej części Wysoczyzny Ciechanowskiej, w pobliżu strefy krawędziowej z doliną Narwi. W artykule przedstawiono opis sekwencji struktur sedymentacyjnych widocznych w żwirowni Łubienica-Superunki i próbę interpretacji warunków transportu i depozycji osadów wodnolodowcowych. Występują tu dwa kompleksy osadów, z których dolny był akumulowany w roztoce piaskodennej, a górny w roztoce o większej dynamice przepływów (ze znacznie większym udziałem żwirów) przed nasuwającym się czołem lądolodu.
This paper presents the sedimentological characteristics of outwash sediments occurring under a glacial till of a small thickness, in the south-eastern part of the Ciechanowska Upland, near the edge of the Narew Valley. The article presents description of the sequence of sedimentation structures visible in the Łubienica-Superunki quarry. There are two complexes of fluvioglacial sediments. The bottom part visible in the studied outcrops were accumulated in sand-bed braided river whilst the upper part of sediments developed in sandy-gravel braided river of a greater flow dynamics (near front of the warta ice sheet margin).
Źródło:: Landform Analysis; 2017, 33; 25-36
1429-799X
Pojawia się w:: Landform Analysis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: Sedimentological interpretation and stratigraphical position of glacigenic deposits in the Napęków area (Holy Cross Mountains, Poland)
Autorzy:: Ludwikowska-Kędzia, M.
Pawelec, H.
Adamiec, G.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94633.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: lithofacies
microstructures
lithostratigraphy
chronostratigraphy
Pleistocene
Central Poland
litofacje
mikrostruktury
litostratygrafia
chronostratygrafia
plejstocen
Polska Centralna
Opis:: The identification of depositional conditions and stratigraphical position of glacigenic deposits in the Napęków area is important for the genetic and stratigraphical interpretation of Quaternary deposits in the central part of the Holy Cross Mountains, as well as for a revision of the course and extent of Middle Polish (Saalian) glaciations. These deposits comprise a series of diamictons which occur between sandy-gravelly deposits. Based on results of macro- and microscopic sedimentological investigations, analysis of heavy mineral composition, roundness and frosting of quartz grains, as well as OSL dating, this complex must have formed during the Odranian Glaciation (Drenthe, Saalian, MIS 6). Sandy-gravelly deposits are of fluvioglacial and melt-out origin. Diamictons represent subglacial traction till. Their facies diversity is a result of variations in time and space, complex processes of deposition and deformation, responsible for their formation at the base of the active ice sheet. This glacigenic depositional complex was transformed by erosion-denudation and aeolian processes in a periglacial environment during the Vistulian (Weichselian, MIS 5d-2).
Źródło:: Geologos; 2015, 21, 4; 261-284
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: Stratygrafia, petrografia i paleogeografia glin lodowcowych w rejonie północno-zachodniego wybrzeża Polski
Till stratigraphy, petrography and palaeogeography along the northwestern coastal region of Poland
Autorzy:: Krzyszkowski, D.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2062787.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: stratygrafia
petrografia glin lodowcowych
plejstocen
morski interglacjał emski
stratigraphy
till petrography
marine Eemian sediments
Pleistocene
Opis:: Na obszarze północno-zachodniego wybrzeża Polski udokumentowano 10 różnowiekowych poziomów glin lodowcowych: dwa z najstarszych zlodowaceń, trzy ze zlodowaceń południowopolskich, trzy ze zlodowaceń środkowopolskich i dwa z ostatniego zlodowacenia. Dla niektórych poziomów stratygraficznych zdefiniowano na podstawie ich składu petrograficznego różne typy regionalne glin lodowcowych, z których niektóre niewątpliwie wyznaczają zasięgi oddzielnych lobów lodowcowych. Część wydzielonych typów glin posiada takie same cechy składu petrograficznego jak gliny w regionie szczecińskim. Dla innych typów glin opisano cechy specyficzne tylko dla regionu północno-zachodniego wybrzeża i te poziomy zdefiniowano formalnie, wskazując dla nich profile stratotypowe, cechy przewodnie i zasięg regionalny. Występowanie większości poziomów glin jest w regionie północno-zachodniego wybrzeża sporadyczne i zazwyczaj nie tworzą one ciągłych horyzontów. Różne loby lodowcowe udokumentowano dla najmłodszego stadiału zlodowacenia południowopolskiego, najmłodszego stadiału zlodowacenia środkowopolskiego oraz dla faz leszczyńskiej i poznańsko-pomorskiej stadiału głównego ostatniego zlodowacenia. Występowanie wyraźnie zaznaczonych lobów lodowcowych, szczególnie dla awansów ze wschodu lub północnego-wschodu, jest związane z pozycją na obrzeżu niecki południowego Bałtyku, gdzie następuje rozdzielenie lobów na te, które kontynuują awans w kierunku zachodnim (do NW Niemiec i Danii) oraz te które zmieniają kierunek awansu na południowy zachód i południe wzdłuż doliny Odry (lob Odry, do południowo-wschodnich Niemiec i zachodniej Polski). Ponadto, na obszarze północno-zachodniego wybrzeża, występują morskie utwory interglacjału eemskiego. Są to osady ilasto-mułkowe i piaszczyste z fauną mięczaków morskich, reprezentujące facje przybrzeżne (lagunowe, plażowe) i występujące na głębokości od 5,5–19,6 m pod poziomem współczesnego morza. Zasięg tych osadów wskazuje na istnienie zatoki morskiej wciętej na około 10 km w głąb lądu, być może uformowanej w dawnej rynnie glacjalnej.
There are 10 till horizons of different ages in the northwestern coastal region of Poland, representing the “oldest” glaciation (2 horizons), Elsterian glaciation (3), Saalian glaciation (3) and the last glaciation (2). Some stratigraphic horizons contain tills of regionally variable petrographic composition, which usually represent tills from different lobes of the same ice sheet advance. Several till horizons have features similar to the tills defined in the southern part of the Szczecin region, others have a petrographic composition specific only to the northwestern coastal region of Poland. The last ones have been newly and formally defined, with an indication of stratotype sections, characteristic features and extents. In the northwestern coastal region of Poland, the till horizons occur sporadically and they do not form continuous beds. Glacial lobes have been proved for the late Elsterian, late Saalian and for both Weichselian advances. Their occurrence (especially during the latest advances coming from the northeast or east) is due to their location in the southern Baltic basin, where the ice sheets differentiated into the lobes that continued their advances towards the west to NW Germany and Denmark, and those that deflected along the Odra river valley (Odra lobe) towards the SW and south to SE Germany and western Poland. Moreover, Eemian marine sediments, clay or sand with mollusc fauna have been found in the northwestern coastal region. They occur at a depth of 5.5–19.6 m below the present-day sea level. They were deposited in a shallow bay extending about 10 km inland. The location of these sediments suggests a marine transgression into a pre-existing tunnel valley.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 438; 51--91
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Budowa doliny Brzozówki w świetle wyników badań geofizycznych i geologicznych, Polska NE
Structure of the Brzozówka River valley in the light of geophysical and geological study, NE Poland
Autorzy:: Żurek, Krzysztof
Kalicki, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2037026.pdf
Data publikacji:: 2021-12-23
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: Brzozówka River
GPR prospecting
underfit river
Pleistocene
Holocene
Brzozówka
prospekcja georadarowa
rzeka niedożywiona
plejstocen
holocen
Opis:: Meandrująca Brzozówka, lewy dopływ Biebrzy, położona w północno-wschodniej Polsce, w województwie podlaskim, płynie w szerokim obniżeniu polodowcowym o przebiegu N−S pomiędzy Wysoczyzną Goniądzką a Suchowolsko-Janowską. Dno doliny jest zatorfione. Badania georadarowe (GPR) miały na celu rozpoznanie budowy geologicznej dna obniżenia, określenie miąższości warstw torfu i wyznaczenie stropu jego podłoża mineralnego. Na przekrój GPR przecinający dolinę rzeki Brzozówki w kierunku wschodnio-zachodnim składa się 21 echogramów o łącznej długości 3525 m. Na echogramach zarejestrowano szereg anomalii na różnych poziomach. Stwierdzono nierówny strop podłoża mineralnego przykrytego warstwą osadów organicznych. W obrębie dna doliny można wyróżnić trzy segmenty o różnym wieku i odmiennej budowie: piaszczysto-żwirową terasę sandrową z okresu zlodowacenia wisły (vistulian), holoceńską równinę torfową (torfy zalegają na nierównym podłożu mineralnym, co może być pozostałością po starorzeczach plejstoceńskiego systemu roztokowego), piaszczyste aluwia holoceńskiego pasa meandrowego. Ten ostatni segment, fluwialny, zajmuje jedynie 10% szerokości dna, co pozwala uznać dolinę Brzozówki za dolinę rzeki niedożywionej.
The meandering Brzozówka River, a left tributary of the Biebrza River, is located in the Podlasie Voivodship of north-eastern Poland. It flows in a wide, N–S-oriented glacial depression between Goniądz and the Suchowola-Janików Upland. The valley floor is filled with peat. GPR surveys were conducted to recognise the geological structure of the bottom of the depression, determining the peat thickness and the top of its mineral base. The GPR cross-section crossing the Brzozów-ka River valley in an E–W direction consists of 21 echograms with a total length of 3 525 m. Anomalies were recorded at different levels on the echograms. An undulated top of mineral basement covered by a layer of organic sediments was identified. Several segments of different age and structure can be distinguished within the valley bottom: the Vistulian sandy gravel terrace, the Holocene peat plain (peats lie on the undulated top of mineral sediments, which may be palaeochannel remnants of a Pleistocene braided system) and the Holocene alluvia of a meander belt. The last, fluvial segment comprises only 10% of the whole valley bottom width, which allows us to consider the Brzozówka River valley as an underfit valley.
Źródło:: Acta Geographica Lodziensia; 2021, 111; 59-69
0065-1249
Pojawia się w:: Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Prospects and limitations of heavy mineral analyses to discriminate preglacial/glacial transitions in Pleistocene sedimentary successions
Autorzy:: Zieliński, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94637.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: river network
fluvial deposits
stratigraphy
Early Pleistocene
Polska
sieć rzeczna
osady fluwialne
stratygrafia
plejstocen
Polska
Opis:: The present study revolves around the identification of the stratigraphical boundary between Pleistocene formations that formed prior to the first advance of the Scandinavian ice sheet (Early Pleistocene, i.e., the so-called preglacial) and the overlying, glacially derived deposits (Middle Pleistocene). In particular, it focuses on variation in heavy mineral assemblages, which are an important tool for stratigraphers. The Neogene basement, described here, was most often the source of material that was redeposited by Early Pleistocene rivers. The geological structure and Early Pleistocene palaeogeographical scenarios for various Polish regions are discussed. Moreover, comparisons with other European preglacial formations are carried out. The mineral spectrum of Lower Pleistocene deposits is largely dependent of rocks of the Neogene and Mesozoic basement. If the incision of ancient catchments was into terrigenous rocks, the stratigraphical boundary between preglacial and glacial formations is easily determined with the help of a heavy mineral analysis. As a rule, this coincides with a noticeable change from resistant to non-resistant mineral associations. Such cases are noted for successions in central Poland and eastern England. On the other hand, outcrops of igneous or metamorphic rocks exist within preglacial river catchments in most parts of Europe. They were the local sources of non-resistant heavy minerals long before their glacial supply from the Baltic Shield. In these cases, mineralogical analysis fails in the search for the Early/Middle Pleistocene transition.
Źródło:: Geologos; 2018, 24, 2; 151-162
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: Neotectonics induced by ice-sheet advances in NE Poland
Autorzy:: Morawski, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94706.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: neotectonics
glacioisostasy
glaciotectonics
geophysical investigations
Pleistocene
NE Poland
neotektonika
glaciizostazja
glacitektonika
badania geofizyczne
plejstocen
Polska
Opis:: Differences in the geological structure of the hard-rock substratum of the Warmia and Mazury regions (NE Poland) resulted during the Pleistocene in different reactions on the load exerted by the land-ice masses. In the (western) Warmia province, vertical glacio-isostatic movements caused cyclic erosional events affecting the relatively thick sedimentary cover, which became more compacted. In contrast, the thinner sedimentary cover of the rigid crystalline basement favoured quiet sedimentation in the (eastern) Mazury province. The zone in between these two areas runs NNE-SSW for some 80 km. It is several kilometres wide and is composed of landforms that owe their origin to the sedimentary infilling of crevasses. This intermediate zone formed an interlobe are between the two huge ice lobes that covered the Warmia and Mazury areas during the last ice age. The basement of the zone coincides with the crystalline craton slope, which is accompanied to the west by a parallel marginal trough. Cyclic advances and retreats of the Pleistocene ice sheet induced neotectonic mobility. Glacio-isostatic processes resulted in the intermediate zone in block movements (uplift and subsidence) that affected the whole Cenozoic succession, creating mainly vertical discontinuity zones. Glacio-isostasy also induced vertical tectonic movements within the older deposits, reaching down to the crystalline basement. A tectonic graben thus developed. It is bounded by flexures ac-companied on both sides by positive structures that may indicate transpressional movements with a strike-slip stress component.
Źródło:: Geologos; 2009, 15, No. 3-4; 199-217
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Znaczenie zimnych okresów późnego vistulianu w rozwoju rzeźby regionu łódzkiego
Significance of the Late Vistulian cold periods in relief development in the Łódź Region
Autorzy:: Dzieduszyńska, Danuta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/765110.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: procesy morfogenetyczne
geoarchiwa
przełom plejstocen-holocen
region łódzki
morphogenetic processes
geoarchives
Pleistocene-Holocene transition
Łódź Region
Opis:: The aim of the article is to show the significance of the morphogenetic processes which took place during the reactivation of cold stages during the Late Vistulian in the Łódź Region, in the light of the latest stratigraphical and paleaoenvironmental approach. The processes were activated in slope, fluvial and aeolian environments and operated under conditions of climatic unstability. The transitional nature of this period caused that processes characteristic of the periglacial environment, with the permafrost presence, overlapped with the moderate conditions. The cold periods were potentially favorable for morphogenetic activity, although their records are in the Łódź Region not as common as the effects of the processes that took place during earlier periods of the Vistulian.
Celem artykułu jest wykazanie znaczenia rzeźbotwórczej roli okresów cyklicznych powrotów zimna w późnym vistulianie w ewolucji regionu łódzkiego w świetle najnowszych interpretacji stratygraficznych i środowiskowych. Procesy rzeźbotwórcze późnego vistulianu były uruchamiane w środowiskach: stokowym, rzecznym i eolicznym działały w specyficznych warunkach niestabilności klimatycznej. Przejściowość tego okresu powodowała, że zazębiały się procesy charakterystyczne dla środowiska peryglacjalnego, przy udziale zmarzliny oraz dla środowiska umiarkowanego. Zimne fazy potencjalnie sprzyjały aktywności morfogenetycznej, chociaż ich świadectwa nie są w regionie łódzkim tak powszechne jak efekty procesów, które miały miejsce podczas wcześniejszych okresów vistuliańskich.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2016, 15
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Palynology of Late Pleistocene varved clays from ice-dammed lakes at Lębork and Złocieniec (north-western Poland) - preliminary results
Autorzy:: Gedl, Przemysław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/94298.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: palynology
varved clays
palaeoenvironment
Weichselian
Pleistocene
NW Poland
analiza pyłkowa
iły warwowe
paleośrodowisko
plejstocen
Polska północna
Opis:: Samples collected from Late Pleistocene varved clays of the Vistulian (Weichselian) glaciation exposed at Lębork and Złocieniec (Gardno and Pomeranian phases, respectively) yielded palynological contents that are related to the different lithologies composing the varves. The dark-coloured clay units contain very small amounts of palynological material. The lighter-coloured, much thicker coarser units yielded large amounts of organic particles consisting of predominantly palynodebris of terrestrial plants, sporomorphs and aquatic palynomorphs. The latter include fresh-water and marine phytoplankton. All particles were presumably washed out from the pre-Quaternary basement or from erratic material. This is indicated by the dinoflagellate-cyst assemblages, which represent Cretaceous and Palaeogene taxa. The large amounts of organic particles in the light-coloured layers indicate high-energy meltwaters streams, which washed them out, transported them and deposited them in ice-dammed lakes. The barren layers and those with lower amounts of organic particles were deposited during calm, presumably winter, periods, when the energy of the meltwater streams was much lower.
Źródło:: Geologos; 2011, 17, 1; 49-59
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:: Geologos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Analiza pyłkowa międzymorenowych osadów z profilu Sucha Wieś (Pojezierze Ełckie, północno-wschodnia Polska)
Pollen analysis of intermoraine deposits from the Sucha Wieś section (Ełk Lakeland, northeastern Poland)
Autorzy:: Janczyk-Kopikowa, Z.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063330.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: analiza pyłkowa
dolny plejstocen
interglacjał augustowski
Pojezierze Ełckie
pollen analysis
Lower Pleistocene
Augustovian Interglacial
Ełk Lakeland
Opis:: Wyniki analizy pyłkowej międzymorenowej serii dolnego plejstocenu w profilu Sucha Wieś przedstawione są na diagramie pyłkowym, który dokumentuje sukcesję pyłkową z dwoma ciepłymi okresami rangi interglacjału i przedzielającym je okresem chłodnym. W pierwszym ciepłym okresie roślinność miała charakter lasów sosnowo-brzozowych. Lasy liściaste z dębem, wiązem, grabem, lipą, olchą i leszczyną oraz obecność ciepłolubnych taksonów, takich jak Pterocarya, Juglans, Celtis, Ilex, Vitis i Hedera, reprezentują drugi ciepły okres. Nowe dane palinologiczne wskazują, że sukcesja pyłkowa z Suchej Wsi jest podobna do sukcesji ze Szczebry, chociaż w chłodnym okresie w profilu z Sucha Wieś zostało zapisanych więcej oscylacji klimatycznych. Badania palinologiczne pozwalają odnieść sukcesję z Suchej Wsi do interglacjału augustowskiego reprezentowanego przez sukcesje pyłkowe ze Szczebry i Czarnuchy. Uzyskany obraz sukcesji pyłkowej pozwala na korelację badanych osadów z interglacjalem augustowskim, stwierdzonym w profilach Szczebra i Czarnucha.
The results of pollen analysis of the Lower Pleistocene intermoraine deposits from Sucha Wieś are shown in a pollen diagram. The diagram documents a pollen sequence with two warm periods of interglacial rank separated by a cold one. The first warm period vegetation was represented by a pine-birch forest. Deciduous forest with oak, elm, hornbeam, lime, alder and hazel and the occurrence of warm demanding taxa such as Pterocarya, Juglans, Celtis, Ilex, Vitis and Hedera represent the second warm period. New palynological data indicate that the Sucha Wieś pollen succession is similar to the Szczebra succession although more climatic oscillations are recorded in the cold time between the first and second warm periods at Sucha Wieś. The palynological studies allow reffering the Sucha Wieś succession to the Augustovian Interglacial represented by the Szczebra and Czarnucha pollen successions.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 435; 37--45
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Stratygrafia makroszczątków roślin ze stanowiska Czarnucha (Równina Augustowska, północno-wschodnia Polska)
Stratigraphy of macroscopic plant remains from Czarnucha section (Augustów Plaine, northeastern Poland)
Autorzy:: Stachowicz-Rybka, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063332.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: makroskopowe szczątki roślinne
interglacjał augustowski
plejstocen
Równina Augustowska
macroscopic plant remains
Augustovian Interglacial
Pleistocene
Augustów Plain
Opis:: W profilu Czarnucha metodą analizy makroskopowych szczątków roślin została zbadana seria osadów jeziornych i jeziorno-rzecznych z głębokości 100,25-130,25 m. Przeanalizowano 58 próbek, w których zidentyfikowano 97 taksonów różnej rangi. Stwierdzono gatunki niewystępujące obecnie na terenie Polski i gatunki wymarłe, spośród których kilka oznaczono po raz pierwszy dla plejstocenu Polski. W diagramie makroszczątków roślin wydzielono 8 lokalnych poziomów oznaczonych Cza MAZ, charakteryzujących się obecnością lub wzrostem liczebności taksonów znaczących pod względem ilościowym oraz taksonów wskaźnikowych. Na podstawie składu taksonomicznego wydzielonych poziomów, podjęto próbę rekonstrukcji rozwoju roślinności w zbiorniku i jego najbliższym otoczeniu oraz zmian klimatu, a także wahań poziomu wody i trofii. Sukcesja makroszczątków roślin nawiązuje do wyników badań palinologicznych profilu wskazujących, że analizowana seria jeziorna powstała w interglacjale augustowskim (= Bavelian Complex lub Cromerian I), w którym udokumentowane są ciepłe i zimne okresy tego interglacjału oraz jednostki związane z glacjałami narwi i nidy.
A series of lacustrine and lacustrine-fluvial deposits from a depth of 100.25-130.25 m was examined in the Czarnucha section by means of macroscopic plant remains analysis. The analysis covered 58 samples in which 97 taxa of various ranks were identified. These included species currently absent in the area of Poland, as well as extinct species. Some of them were determined for the first time in the Pleistocene of Poland. Eight local zones, denoted as Cza MAZ, were distinguished in the diagram of plant macroremains. They were all characterized by either the presence or increase in the number of indicator taxa and quantitatively significant taxa. On the basis of taxonomic composition of the zones, an attempt was made to reconstruct the development of vegetation in the basin and its closest surrounding, climate changes, and the fluctuations in water level and trophy. The succession of macroscopic plant remains corresponds with the results of palynological study of the section, indicating that the examined lake series was accumulated in the Augustovian Interglacial (= Bavelian Complex or Cromerian I), for which warm and cold periods, as well as units associated with the Narevian and Nidanian Glaciation, are documented.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 435; 97--107
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Plejstocen" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język