Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Plebiscyt" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 136
Tytuł:
Inter Arma. Wizyta Stefana Żeromskiego, Jana Kasprowicza i Władysława Kozickiego na Powiślu w 1920 r.
Inter Arma. A visit of Stefan Żeromski, Jan Kasprowicz and Władysław Kozicki to Powiśle in 1920
Autorzy:
Liguz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365713.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscyt
Kwidzyn
Górki
Powiśle
Żeromski
Kasprowicz
plebiscite
Opis:
This text discusses the visit of Stefan Żeromski, Jan Kasprowicz and Władysław Kozicki to Powiśle in May and June 1920. The last weeks of the plebiscite campaign urged Stefan Dąbrowski – the undersecretary of state in the Ministry of Foreign Affairs – to undertake actions that on the one hand would support Poles before the vote, and on the other hand publicize the plebiscite in Poland. The article attempts to reconstruct the chronology of the trip taken by the writers, as well as their actions and meetings in the territory of West Prussian Plebiscite Region with the main seat in Kwidzyn. Most research has been so far based on a narrative by Stefan Żeromski entitled Inter Arma. However, interviews and press publications issued after the writers left Powiśle broaden our knowledge of the 1920 events by new facts.
Tekst omawia wizytę Stefana Żeromskiego, Jana Kasprowicza i Władysława Kozickiego na Powiślu w maju i czerwcu 1920 r. Ostatnie tygodnie kampanii plebiscytowej skłoniły podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Stefana Dąbrowskiego do podjęcia działań, które z jednej strony miały wesprzeć Polaków przed głosowaniem, z drugiej rozpowszechnić sprawę plebiscytu w Polsce. Artykuł zawiera próbę odtworzenia chronologii podróży literatów, podjętych działań oraz spotkań na terenie Zachodniopruskiego Okręgu Plebiscytowego z siedzibą w Kwidzynie. W dotychczasowej literaturze większość relacji oparta jest na opowiadaniu Stefana Żeromskiego Inter Arma, natomiast lektura wywiadów i publikacji w prasie po opuszczeniu Powiśla uzupełnia wydarzenia z czerwca 1920 r. o nowe fakty.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 311, 1; 70-101
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szwedzki oddział„wileński” – niezrealizowana ekspedycja rozjemcza w 1920/1921 roku
Autorzy:
Jaworski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608853.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wilno
Liga Narodów
Szwecja
plebiscyt
państwa skandynawskie
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest zaprezentowanie problemu ze szwedzkiej perspektywy, z uwzględnieniem celów polityki zagranicznej neutralnej Szwecji, jej aktywności w Lidze Narodów oraz stosunku do sytuacji po drugiej stronie Bałtyku. Spór polsko-litewski obserwowano w Sztokholmie z uwagą, ale nie angażowano się w jego rozwiązanie. Dopiero w listopadzie 1920 r. Liga Narodów zwróciła się m.in. do Szwecji o wysłanie do Wilna oddziału wojskowego, który miałby zabezpieczyć obszar planowanego plebiscytu. The purpose of the article is to present the problem as seen from the Swedish perspective, with due regard to foreign policy aims of neutral Sweden, its activity in the League of Nations, and its attitude towards the situation on the other side of the Baltic Sea. The Polish-Lithuanian conflict was carefully observed from Stockholm, but without any Swedish engagement. Only in November of 1920 the League of Nations asked Sweden, among other countries, to send to Vilnius a military unit to protect the planned plebiscite area.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowo roku 2016 w Polsce i na świecie. Trybunał i pięćset plus w cieniu postprawdy
Autorzy:
Łaziński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474093.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
słowo klucz
frekwencja
plebiscyt
dyskurs publiczny
postprawda
Opis:
Ogólnopolski plebiscyt na słowo roku zorganizowano w Polsce po raz szósty. Głosowali internauci oraz kapituła językoznawców. W artykule przedstawimy wyniki plebiscytu, omówimy też kontekst i cele plebiscytu oraz leżącej u jego podstaw regularnej pracy przy monitorowaniu częstości słów dyskursu publicznego w ramach projektu Uniwersytetu Warszawskiego „Słowa na czasie”.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2017, 10; 245-262
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karabin i dyplomacja : rocznica trzeciego powstania śląskiego
Autorzy:
Musialik Wanda.
Powiązania:
Gazeta Wyborcza 2001, nr 104. Dod. "Gazeta Świąteczna", s. 14
Współwytwórcy:
Klich, Aleksandra. Opracowanie
Data publikacji:
2001
Tematy:
Grażyński, Michał (1890-1965)
Grażyński Michał Tadeusz (1890-1965) biografia
Powstania śląskie (1919-1921)
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Plebiscyt
Republika Weimarska (1918-1933)
Opis:
Dot. działalności Michała Tadeusza Grażyńskiego.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Akademicki Komitet Obrony Ziem Plebiscytowych Warmii, Mazur i Górnego Śląska działający na Uniwersytecie Lubelskim i jego losy
The Academic Committee for the Defence of Plebiscite Lands of Warmia, Masuria and Upper Silesia active at the University of Lublin and its history
Autorzy:
Albiniak, Elżbieta s. Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365596.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscyt
Uniwersytet Lubelski
Lublin
Sandomierz
Bytom
plebiscite
Lublin University
Opis:
The Academic Committee for the Defence of Plebiscite Lands of Warmia, Masuria and Upper Silesia was active and successful at the University of Lublin. It was one of the developmental stages of the Academic Committee for the Defense of Plebiscite Areas, established at the University of Lublin on 30 May 1920. The Academic Committee conducted a variety of actions, all the while aiming at providing material assistance to the uprisings, spreading a sense of connection of the Lublin inhabitants with the Upper Silesian people and maintaining the state of eagerness to cooperate with them in the fight for their rights. At the Bytom Commissariat in Silesia, the University of Lublin was represented before the plebiscite by Sandomierz clerics and simultaneously students of canon law at the University of Lublin: Stefan Grelewski and Józef Sznuro. They worked in Upper Silesia first as teachers and then in the Press Department of the Polish Plebiscite Commissariat in Bytom. The most intense period for the Academic Committee was the time between 10 May and June 1921. They intensified their efforts by engaging in various types of activities. A great fundraiser was held at the time, readings and rallies were organised as signs of support for Silesian insurgents. The Academic Committee dissolved in July 1921.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 565-586
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okręg kwidzyński w przededniu plebiscytu w świetle niemieckiej broszury dla komisji alianckiej – tłumaczenie tekstu źródłowego z komentarzem
The Kwidzyn area on the eve of the plebiscite in light of the German booklet for the Allied Commission – translation of the source text with commentary
Autorzy:
Figura-Osełkowska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365603.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
granice
Kwidzyn
plebiscyt
Powiśle
Traktat Wersalski
state borders
plebiscite
Treaty of Versailles
Opis:
This article contains a faithful translation of a German propaganda booklet issued before the plebiscite in Kwidzyn in July 1920. The entire booklet written by the German Committee for Western Prussia is addressed at the Inter-Allied Commission and consists of six chapters informing on the area’s geography, historical conditions, economic structure, current social structure and rivers: Vistula, Nogat and Osa. The passage selected for translation regards the social aspects and describes the inhabitants of Powiśle, area included in the Western Prussian Plebiscite District headquartered in Kwidzyn, in terms of nationality. The publication was created to serve the needs of the German plebiscite agitation and should be approached critically for this specific reason. Nevertheless, this little-known German document holds great historical value, particularly useful to scholars and persons passionate about the history of the interwar period.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 618-645
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis wkroczenia na teren plebiscytowy Wojska Polskiego i Reichswehry w 1922 roku na łamach Der Oberschlesische Wanderer
The Description of the Polish Army and the Reichswehrs Entry into the 1922 Plebiscite Area, published in Der Oberschlesische Wanderer
Autorzy:
Kaczmarek, Ryszard
Hojka, Zbigniew
Przerwa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6624780.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe „Śląsk"
Tematy:
plebiscyt
Górny Śląsk
Opole
Reichswehra
prasa niemiecka
plebiscite
Upper Silesia
Reichswehr
German press
Opis:
Po decyzji o podziale Górnego Śląska między Niemcy i Polskę uzgodniono warunki przejmowania poszczególnych powiatów przez obydwa państwa. Po stronie niemieckiej najważniejsze uroczystości miały miejsce latem 1922 roku w Opolu, gdzie nastąpiło oficjalne przejęcie władzy nad niemieckim Górnym Śląskiem przez rząd Rzeszy Niemieckiej. Otwarcie podważono wówczas legalność działań zwycięskich mocarstw zachodnich na Górnym Śląsku i domagano się pokojowej rewizji granicy wytyczonej po plebiscycie i powstaniach śląskich. Autor w swoim artykule przedstawia tę historię z perspektywy ówczesnej prasy niemieckiej.
Following the decision to divide Upper Silesia between Germany and Poland, detailed regulations were established according to which individual counties were supposed to be taken over by both states. Major celebrations on the German side were held in the summer of 1922 in Opole, where the official assumption of control over the German Upper Silesia by the government of the German Reich took place. The legality of the actions undertaken in the Upper Silesia by the victorious western states was undermined and postulates were put forward to peacefully revise the course of the border established in the wake of the plebiscite and the Silesian Uprisings. In his article, the author presents this issue, as seen from the perspective of the then German press.
Źródło:
Zaranie Śląskie. Seria druga; 2022, 8; 45-57
0044-183X
Pojawia się w:
Zaranie Śląskie. Seria druga
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie tylko o Korfantym : jeszcze o powstaniach śląskich i plebiscycie w świetle ostatnich badań : praca zbiorowa
Autorzy:
Długajczyk, Edward.
Współwytwórcy:
Kapała, Zbigniew. Redakcja
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Bytom : Muzeum Górnośląskie
Tematy:
Korfanty, Wojciech (1873-1939)
Plebiscyt 1921 r. na górnym Śląsku materiały konferencyjne
Plebiscyt Polska 1918-1939 r. materiały konferencyjne
Powstania 1919-1921 r. śląskie materiały konferencyjne
Opis:
Materiały X Seminarium Historyków Powstań Śląskich i Plebiscytu, zorganizowanego w Bytomiu 28 maja 1999 r. --- Nazwy aut. na s. 280. --- Tekst częśc. niem.
Bibliogr. --- Zsfg.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
„Wolny Region Śląsk”? Refleksja nad genezą poszukiwania nowych rozwiązań dla Górnego Śląska w okresie dwudziestolecia międzywojennego
„Free Region of Silesia”? Thoughts about an Origin of a Search for New Solutions for Upper Silesia after the Great War
Autorzy:
Muś, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547159.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
Górny Śląsk
Konferencja paryska
plebiscyt
Wolny Region Śląsk
Upper Silesia
Paris Peace Conference
plebiscite
Opis:
Górny Śląsk jest regionem, którego historia i skład etniczny nastręczają problemów interpretacyjnych. Dziś te problemy są teoretyczne, lecz w roku 1918 decyzje dotyczące jego losów musiały zostać podjęte natychmiast. Rozwiązanie zaproponowane w czasie Konferencji paryskiej przewidywało przeprowadzenie plebiscytu, w którym to ludność miała rozstrzygnąć o swych losach. W roku 1921 okazało się jednak, że owo remedium nie do końca spełniło oczekiwania, wtedy podniesiona została koncepcja Wolnego Regionu Śląsk. Choć nie miała ona większych konsekwencji politycznych, samo jej pojawienie się jest fenomenem wartym uwagi.
Upper Silesia is a region, which history and ethnic composition cause problems of interpretation. Today the problems are theoretical, but in 1918 decisions concerning the region needed to be made immediately. Solution presented on Paris Peace Conference included plebiscite, during which the population were to decide about its future. In 1921 it turned out, that the new remedy had not met expectations. Then a new solution appeared – Free Region of Silesia. Although political consequences of the idea were rather marginal, the mere manifestation was a rare phenomena.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2016, 4, 1; 43-59
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W setną rocznicę plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu
On the hundredth anniversary of the plebiscyte in Warmia, Masuria and Powiśle
Autorzy:
Nowotka, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168096.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Versailles conference
plebiscyte
borderland
agitation
Masuria
Kurpie
Konferencja wersalska
plebiscyt
pogranicze
agitacja
Mazury
Kurpie.
Opis:
The article aims to recall issues related to the 100th anniwersary of plebiscytes in Warmia, Mazury and Powiśle. Plebiscytes are an important stage in the history of shaping the bordes of the reborn Polish state. The questions were the preparations both on the Polish and German side, how the agitation before the plebiscite proceder plebiscite are the subject of the article. An important part is to show the role of the inhabitants of the Kurpie (fellow countrymen of Masuria) in the preparations for the plebiscite and in the campaign to educate Masuria outstanding ethnic Kurpie person in the history.
Celem artykułu jest przypomnienie zagadnień związanych z 100 rocznicą plebiscytów na Warmii, Mazurach i Powiślu, ze szczególnym uwzględnieniem Mazur. Plebiscyty to ważny etap w historii kształtowania granic odrodzonego państwa polskiego. Jak do nich doszło, jakie były przygotowania zarówno ze strony polskiej, jak i niemieckiej, jak przebiegała agitacja przedplebiscytowa a wreszcie wyniki plebiscytu to tematyka artykułu. Ważną jego częścią jest pokazanie roli mieszkańców Kurpiowszczyzny (a więc sąsiadów i pobratymców Mazurów) w przygotowaniach do plebiscytu i w akcji uświadamiającej Mazurów, w tym jednego z najwybitniejszych Kurpiów w historii Adama Chętnika.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2020, Zeszyt, XXXIV; 51-70
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja polityczna ludności polskiej na Górnym Śląsku w latach 1918–1919
The Political Situation of the Polish Population in Upper Silesia in the Years 1918–1919
Autorzy:
Hojka, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057177.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
1918-1919
Polish community
Upper Silesia
Upper Silesian plebiscite
ludność polska
Górny Śląsk
plebiscyt górnośląski
Opis:
At the end of World War I, there was a clear activation of the Polish national movement in Upper Silesia. After the overthrow of the old Wilhelm-Orden (Eng. William-Order) in Germany, the pro-Polish activists of Upper Silesia clearly began to strive to join Upper Silesia to the reborn Poland. This coincided with the struggle to improve social conditions of workers in this area. Representatives of Polish society began to emerge in the form of various councils that tried to organize the Upper Silesian community. Particularly noteworthy were the Polish People's Councils, scattered all over the area of Upper Silesia, of which, due to its importance, the Bytom Council deserves special attention. At the same time, similar councils were organized in Germany. The consequence of this was the deepening of the conflict on the national background, which resulted in the Silesian uprisings. The decision of the Paris Peace Conference ordered to conduct in Upper Silesia a Polish-German plebiscite to decide on the state dependency of the disputed area. As a result, the Upper Silesian Plebiscite Area was created where the allied forces took power.
Pod koniec I wojny światowej nastąpiło wyraźne zaktywizowanie polskiego ruchu narodowego na Górnym Śląsku. Po obaleniu starego wilhelmińskiego porządku w Niemczech propolscy Górnoślązacy wyraźnie zaczęli dążyć do przyłączenia Górnego Śląska do odrodzonego państwa polskiego. Zbiegło się to z walką o poprawę warunków socjalnych robotników na tym terenie. Oddolnie zaczęły powstawać przedstawicielstwa społeczeństwa polskiego w postaci różnego rodzaju rad, które starały się organizować społeczność górnośląską. Na szczególną uwagę zasługiwały polskie rady ludowe, rozsiane po całym obszarze Górnego Śląska, spośród których ze względu na jej znaczenie, zasługuje rada bytomska. Równolegle rady organizowali Niemcy. Konsekwencją tego było pogłębienie się konfliktu na tle narodowościowym, czego skutkiem były powstania śląskie. Decyzją paryskiej konferencji pokojowej na Górnym Śląsku zarządzono przeprowadzenie polsko-niemieckiego plebiscytu, który miał zadecydować o przynależności państwowej spornego terenu. W efekcie utworzono Górnośląski Obszar Plebiscytowy, na którym władzę przejęły siły międzysojusznicze.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 9-23
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ księży dekanatu sztumskiego na proces utrwalania polskości i katolicyzmu na terenie Powiśla w latach 1919–1920
The influence of the Sztum Decanate priests on the process of consolidation of Polishness and Catholicism in the Powiśle region in 1919 – 1920
Autorzy:
Wiśniewski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147841.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
plebiscyt
ziemia sztumska
katolicy polscy
duszpasterze propolscy
Plebiscite
Region of Sztum
Polish Catholics
pro-Polish priests
Opis:
Dekanat sztumski należał, postanowieniem traktatu wersalskiego z 28. 06. 1919 r. do kwidzyńskiego okręgu kwidzyńskiego. Polacy tu mieszkający, po przegranym plebiscycie, doświadczając terroru szukali pomocy u premiera rządu polskiego W. Witosa, ale ten im odpowiedział: „Kto Polak, wróci do Polski. Z powodu tych kilku Polaków z Niemcami wojny prowadzić nie będziemy”. Polacy na Powiślu tworzyli bardziej uświadomione i zwarte skupiska, niż w innych polskich rejonach diecezji. Zwłaszcza w centralnej części dekanatu sztumskiego, w parafiach: Postolin, Straszewo, Stary Targ, Tychnowy. W tych wspólnotach duszpasterzowali zasłużeni dla polskości kapłani: 2 poniosło śmierć w okresie hitlerowskim w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen – błogosławiony ks. Władysław Demski i ks. Bronisław Sochaczewski, a 4 kolejnych włączyło się aktywnie w pracę plebiscytową na rzecz Polski: ks. P. Mateblowski, ks. F. Prus, ks. S. Rosenau, ks. F. Połomski, ks. G. v. Palmowski, ks. E. Gross. Tych 8 księży wyróżniało się gorliwą pracą wśród parafian Polaków, a pozostałych 11 duszpasterzy nie pozostawiło wyraźnych „śladów” na rzecz wspierania polskiej religijności katolickiej, ale też nie podejmowało działań proniemieckich w swojej pracy, chociaż wykonywali zalecenia fromborskiej kurii biskupiej. To zaangażowanie księży w „polskie” duszpasterstwo ujawniło się skutecznie w wysokim procencie głosowania za Polską w okresie plebiscytu.
The Sztum Decanate belonged, by the decision of the Treaty of Versailles of 28 June 1919, to the District of Kwidzyn. The Poles who resided here, following the lost Plebiscite, falling victim to terror, reached out for help to the Prime Minister of the Polish Government Wincenty Witos but he responded to them: “Those who are Polish, will come back to Poland. We will not go to war with the Germans for those few Poles”. The Poles in the Powiśle region established more informed and close communities than in other Polish regions of the Diocese. In particular, in the central part of the Sztum Decanate in the parishes of Postolin Straszewo, Stary Targ and Tychnowy. Some meritorious priests who consolidated Polishness shepherded those communities: 2 of them died in the Nazi era in the concentration camp in Sachsenhausen – the Blessed Fr. Władysław Demski and Fr. Bronisław Sochaczewski, and 4 other actively joined the Plebiscite work in favour of Poland: Fr. P. Mateblowski, Fr. F. Prus, Fr. S. Rosenau, Fr. F. Połomski, Fr. G. v. Palmowski; Fr. E. Gross. Those 8 priests distinguished themselves with zealous work among Polish parishioners, and the other 11priests did not leave any distinctive “marks” in favour of the Polish Catholic religious practices but neither did they take up any pro-German actions in their work, although they followed the instructions of the Frombork Bishop Curia. This engagement of priests in the “Polish” ministry translated effectively into a high percentage of pro- Poland vote in the Plebiscite.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2018, 19; 107-118
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Chętnik and the question of Kurpian-Masurian borderland’s Polish identity
Adam Chętnik i kwestia polskości pogranicza Kurpiowsko-Mazurskiego
Autorzy:
Niewiadomski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166186.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Adam Chętnik
Warmia and Masuria
plebiscite
Kurpian-Masurian
borderland
Warmia i Mazury
plebiscyt
pogranicze
kurpiowsko-mazurskie
Opis:
Following the decision of the Treaty of Versailles of 1919, in Warmia and Masuria a plebiscite determining the affiliation of the disputed areas with Poland or Germany was to be held. It took place on 11 July 1920, during the least desirable time for Poland as the Bolshevik forces were already approaching Warsaw. Germany based its plebiscite propaganda on emphasizing the temporality of the Polish state, building awareness of the “small homeland” of Prussia and threatening with Polish Catholicism. The plebiscite ended in a complete loss of the Polish reason of state. Only 3.4% of the population voted for the affiliation with Poland. Adam Chętnik, a prominent Kurpian activist, was involved throughout the whole interwar period in activities aimed at raising awareness of Kurpian-Masurian borderland and showing the historical and cultural-economic connections between the lands on both sides of the border. Later, already after the plebiscite, he explained that a “Masurian-evangelical” is the same Pole as a Pole-Catholic. He predictively claimed that East Prussia would belong to Poland in the future.
Decyzją traktatu wersalskiego z 1919 r. na Warmii i Mazurach miał zostać przeprowadzony plebiscyt w celu określenia przynależności spornych terenów do Polski lub Niemiec. Odbył się on 11 lipca 1920 r., w najmniej pożądanym dla Polski czasie, bowiem do Warszawy zbliżały się już wojska bolszewickie. Niemcy oparli swoją propagandę plebiscytową na podkreśleniu tymczasowości polskiej państwowości, budowaniu świadomości „małej ojczyzny” pruskiej oraz straszeniu polskim katolicyzmem. Plebiscyt przyniósł całkowitą klęskę polskiej racji stanu. Tylko 3,4% ludności zagłosowało za przynależnością do Polski. Adam Chętnik, znany działacz Kurpiowszczyzny, zaangażowany był przez cały okres międzywojenny w działania zmierzające do uświadomienia pogranicza kurpiowskomazurskiego i pokazania historycznych oraz kulturalno-gospodarczych powiązań terenów położonych po jednej i drugiej stronie granicy. W późniejszym czasie, już po plebiscycie, wyjaśniał, że „Mazur-ewangelik” jest takim samym Polakiem jak Polak-katolik. Profetycznie głosił, że w przyszłości Prusy Wschodnie będą należały do Polski.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 155-170
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doktor Władysław Żyła – żołnierz, nauczyciel, działacz społeczny
Dr Władysław Żyła – soldier, teacher, community activist
Autorzy:
Saferna, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37506597.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Władysław Żyła
Przybradz
Mikołów
Kraków
grassroots organizations
Silesian uprisings
plebiscite
teacher
patriotism
Pages
powstania śląskie
plebiscyt
Opis:
Dr Władysław Żyła – soldier, teacher, community activist The article presents the life story of Władysław Żyła, hailing from the village of Przybradz. He lived from 1898 to 1934. Despite his peasant background, he pursued education and earned a doctorate from the Jagiellonian University. He actively fought for Poland’s independence, participating in both the Silesian uprisings and the Polish-Bolshevik war. He was involved in plebiscite campaigns and played significant roles in various patriotic and grassroots organizations. Additionally, Żyła worked as a high school teacher in Mikołów and Kraków.
Artykuł przedstawia historię życia Władysława Żyły, pochodzącego ze wsi Przybradz. Bohater tekstu żył w latach 1898-1934. Mimo chłopskiego pochodzenia kontynuował naukę i uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. Aktywnie walczył o niepodległość Polski, uczestnicząc zarówno w powstaniach śląskich, jak i wojnie polsko-bolszewickiej. Angażował się w akcje plebiscytowe i odgrywał znaczącą rolę w różnych organizacjach społecznych. Dodatkowo Żyła pracował jako nauczyciel w szkołach średnich w Mikołowie i Krakowie.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 150-168
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnicy w walkach o powrót Górnego Śląska do Polski
Miners in battles for the annexation of Upper Silesia to Poland
Autorzy:
Dubiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164313.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
niepodległość Polski
Górny Śląsk
górnicy
powstania śląskie
plebiscyt
Independence of Poland
Upper Silesia
miners
silesian uprisings
plebiscite
Opis:
Przedstawiono uwarunkowania geopolityczne i społeczne, które determinowały przyłączenie Górnego Śląska do Polski po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Górny Śląsk był wysoko rozwiniętym obszarem przemysłowym z wieloma kopalniami węgla kamiennego, rud cynku, ołowiu, srebra i żelaza. Stąd Niemcy, które przegrały wojnę zabiegały różnymi drogami o utrzymanie Górnego Śląska w swoich granicach. Ludność polska, która na tym terenie stanowiła wyraźną większość, była przez wiele lat poddawana germanizacji. Powstanie niepodległego Państwa Polskiego stało się dla niej wielką szansą na powrót do Macierzy. Powyższe czynniki były przyczyną trzech powstań śląskich w latach 1919, 1920 i 1921. Podkreślono znaczący udział górnośląskich górników w tych powstaniach. Wielu z nich straciło życie i było rannych. Ich walka i determinacja przyniosły w 1922 roku powrót Górnego Śląska do Polski.
This paper presents the geopolitical and social conditions that determined the annexation of Upper Silesia to Poland after the end of the First World War. Upper Silesia was a highly developed industrial region with many coal, zinc, lead, silver and iron ore mines. Thus, the Germans, who lost the war, fought in every way possible, to maintain Upper Silesia within their borders. The Polish population in this area, constituting a clear majority, has been subject to Germanization for many years. The creation of an independent state of Poland became a great chance for them to return to the Motherland. The above factors were the cause of three silesian uprisings in the year 1919, 1920 and 1921. The authors pointed the significant participation of Upper Silesian miners in these uprisings. Many miners lost their lives or became seriously injured. Their struggle and determination resulted in the annexation of Upper Silesia to Poland in 1922.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 46-54
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okołoplebiscytowa Kolęda śląska Henryka Zbierzchowskiego jako przykład propagandowego wykorzystania semantyki kolęd do walki propolskiej w okresie konstytuowania się granic II Rzeczypospolitej
Henryk Zbierzchowski’s General Plebiscite Silesian Christmas Carol as an Example of the Propaganda Use of the Semantics of Christmas Carols in the Pro-Polish Struggle in the Period of the Constitution of the Borders of the Second Polish Republic
Autorzy:
Albiniak, Andrzej
Albiniak CSDP, Elżbieta Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119996.pdf
Data publikacji:
2021-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
kolęda
kolęda aktualizowana
Boże Narodzenie
plebiscyt górnośląski
Henryk Zbierzchowski
Christmas carol
updated carol
Christmas
Upper Silesian plebiscite
Opis:
W związku z działaniami Wielkiej Wojny i odzyskaniem przez Polskę niepodległości, powstała seria kolęd aktualizowanych. Rozwój tej formy wyrazu artystycznego wykorzystano również w związku z przygotowaniami do plebiscytu górnośląskiego. Przykładem jest Kolęda śląska Henryka Zbierzchowskiego, opublikowana na łamach lwowskiego czasopisma „Szczutek” w styczniu 1921 r. Poprzez wprowadzenie Wojciecha Korfantego do tekstu kolędy jej autor przypisał mu w ten sposób wręcz sakralną rolę w porządkowaniu Śląska. Nie był to jedyny tekst kolędy aktualizowanej przez tego autora. Około 1919 r. wydał on cały zbiorek tego typu utworów, nazywając je mianem „wariantów poetyckich” kolęd.
In connection with the actions of the Great War and Poland’s regaining of independence, a series of updated carols was created, leading to the development of this species variety. The development of this form of artistic expression was also used in connection with the preparations for the plebiscite. The project was carried out in the Upper Silesian Voivodship. An example is the Silesian carol by Henryk Zbierzchowski published in “Szczutek” in Lviv in January 1921. It was introduced to the text of the Korfanty carol and thus assigned a sacred role of putting Silesia in order. It was not the only text of the carol updated by the same author because around 1919 he published a whole collection of such works, calling them “poetic variants” of carols.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 2; 169-189
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziergowice i Kuźnia Raciborska na tle innych wsi powiatów kozielskiego i raciborskiego w okresie powstań śląskich i plebiscytu w świetle nowych źródeł archiwalnych
Dziergowice and Kuźnia Raciborska Against the Background of Other Towns of the Kędzierzyn-Koźle and Racibórz Counties During the Silesian Uprisings and the Upper Silesia Plebiscite
Autorzy:
Parys, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057174.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
Silesian Uprisings
plebiscite
Dziergowice
Kuźnia Raciborska
Kędzierzyn-Koźle County
Racibórz County
powstania śląskie
plebiscyt
powiat kozielski
powiat raciborski
Opis:
The author of the following work based his considerations on documents from the collections of the “Upper Silesian Uprisings” and “Silesian Uprisings” from the resources of the Central Military Archives and the Józef Piłsudski Institute of America based in New York. They focus on the inhabitants of Dziergowice (Kędzierzyn-Koźle County) and Kuźnia Raciborska (Racibórz County) that took part in the Third Silesian Uprising. The investigated documents deal with issues related to age, professions and the involvement of some families in the pro-Polish activities. Furthermore, the article also discusses locals supporting Germany. The whole is closed by the personal register of insurgents, as well as the members of the Upper Silesia Heimat Patriots (German: Heimattreue Oberschlesier) and Stormtroops (German: Stosstruppen) from the aforementioned towns.
Autor swoje rozważania oparł na dokumentach ze zbiorów „Powstania górnośląskie” i „Powstania śląskie” z zasobów Centralnego Archiwum Wojskowego i Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku. Skupiają się one na mieszkańcach Dziergowic (pow. kozielski i Kuźni Raciborskiej (pow. raciborski), którzy wzięli udział w III powstaniu śląskim. Poruszają kwestie związane z wiekiem, wykonywanymi zawodami oraz zaangażowaniem pewnych rodzin w działalność propolską. Artykuł dotyczy również osób zaangażowanych po stronie niemieckiej. Całość zamykają wykazy personalne powstańców, a także heimattreuerów i stosstrupplerów z wyżej wymienionych miejscowości.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 24-39
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bytomski „Sportowiec” i jego walka o granice zachodnie II Rzeczypospolitej
Bytom’s „Sportowiec” and his fight for the western borders of the Second Polish Republic
Autorzy:
Tomasz, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529244.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
„Sportowiec”
sport
prasa
plebiscyt na Górnym Śląsku
II Rzeczpospolita
“Sportowiec”
press
The Upper Silesia plebiscite
The Second Polish Republic
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie fenomenu bytomskiego „Sportowca”, specyficznego pisma sportowego, które w bezpośredni sposób było zaangażowane w agitację plebiscytową w 1920 i 1921 r. oraz w walkę o przyłączenie jak największej części Górnego Śląska do odrodzonego państwa polskiego. Jako metodę badawczą zastosowano analizę zawartości prasy, analizę dokumentów. Ponadto posługiwano się metodą opisową i porównawczą. Polski Komisariat Plebiscytowy zdawał sobie sprawę z tego, że na Górnym Śląsku istniał silny i nieźle zorganizo-wany ruch sportowy, i że powinien on odegrać swoją rolę w walce z Niemcami o sporne tery-torium. Dlatego przy Komisariacie powstał Wydział Wychowania Fizycznego, który wydawał „Sportowca”. Pierwszy numer „Sportowca” ukazał się 4 sierpnia 1920 r. Zespół redakcyjny poza wydawaniem pisma pracował także w terenie. Wygłaszano wykłady o zasadach gry w piłkę nożną, o sędziowaniu, uczono języka polskiego. „Sportowiec” skutecznie wypierał nie-mieckie gazety sportowe, zarówno te wydawany na Górnym Śląsku, jak i docierające z Rzeszy.
The aim of the article is to show the phenomenon of Bytom’s “Sportowiec”, a specific sports magazine, which was directly involved in plebiscite agitation in 1920 and 1921 and in the struggle to connect the largest part of Upper Silesia to a reborn Polish state. The analysis of press content, document analysis was used as a research method. In addition, a descriptive and comparative method was used. The Polish Plebiscytariat was aware that there was a strong and well-organized sports movement in Upper Silesia and that it should play its role in the fight against Germany for disputed territory. Therefore, at the Commissariat, the Faculty of Physical Education was established, which published “Sportowiec”. The first issue of “Sportowiec” appeared on August 4, 1920. The editorial team, apart from publishing the magazine, also worked in the field. There were lectures on the rules of playing football, judging, Polish language were taught. The “Sportowiec” was effectively crowding out German sports newspa-pers, both those published in Upper Silesia and reaching out from the Reich.
Źródło:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2019, 2, 4; 29-43
2545-3211
Pojawia się w:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rok walki o rządy na Śląsku Cieszyńskim
Powstańcom śląskim 1921-2021 w setną rocznicę III powstania śląskiego
Autorzy:
Dąbrowski, Włodzimierz (1892-1942).
Współwytwórcy:
Hut, Paweł. Wstęp
Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Wydawca
Data publikacji:
2021-1919
Wydawca:
Warszawa : Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Granice
Plebiscyt na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie (projekt)
Polityka międzynarodowa
Regiony przygraniczne
Reprint
Opracowanie
Opis:
W komplecie z: Zbiór dokumentów z okresu walki o Śląsk Cieszyński 1918-1920 / zestawił Włodzimierz Dąbrowski. Całość w etui o wspólnym tytule: Powstańcom śląskim 1921-2021 w setną rocznicę III powstania śląskiego.
Reprint ze zbiorów Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Reprint, oryginał: Cieszyn : Drukarnia Henryka Nowaka, 1919.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Walka o duszę ludu warmińsko-mazurskiego : plebiscyt 1920 roku a przemiany tożsamości mazurskiej
Autorzy:
Żytyniec, Rafał (1976- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 7, s. 16-20.
Data publikacji:
2020
Tematy:
Tożsamość narodowa
Świadomość społeczna
Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu (1920)
Propaganda
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł omawia kształtowanie się kulturowego fenomenu Mazurów pruskich, ich tożsamości narodowej i poczucia przynależności na przestrzeni wieków. Opisuje postępująca asymilację Mazurów z kulturą niemiecką. Proces ten zestawiono z wydarzeniami z lipca 1920 roku i wynikiem plebiscytu, w którym mieszkańcy Mazur, Warmii i Powiśla zdecydowali o przynależności państwowej do Niemiec, a nie do Polski. Autor przedstawia liczne przykłady plakatów i komunikatów propagandowych i zauważa, że wygrany przez Niemców plebiscyt spowodował rozbudowę tożsamości niemieckiej wśród Mazurów.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Po co pamiętać o klęskach? : plebiscyt 1920 roku i historia pewnego złudzenia
Autorzy:
Traba, Robert (1958- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 7, s. 6-10
Data publikacji:
2020
Tematy:
Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu (1920)
Niemcy (naród)
Propaganda
Pamięć zbiorowa
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł dotyczy plebiscytu 1920 roku, w którym mieszkańcy Warmii, Mazur i Powiśla mogli głosować w sprawie przyłączenia tych ziem do Polski lub Niemiec. Autor porusza problem przynależności narodowej i procesów narodotwórczych oraz ich definicji. Opisuje realia społeczne poprzedzające plebiscyt, a także różne akcje przedwyborcze i działania propagandowe mające zdobyć głosy dla jednej i drugiej strony. W podsumowaniu autor zauważa, że należy odideologizować przeszłość, by móc realnie spojrzeć na wydarzenia historyczne pod kątem faktów użytecznych do badań historycznych.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Działalność kolekcjonerska Juliusza Zborowskiego na rzecz Muzeum Tatrzańskiego w kontekście plebiscytu spisko-orawskiego
Juliusz Zborowski’s collecting activity for the Tatra Museum in the context of the Spiš-Orava plebiscite
Autorzy:
Kwiecińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19322546.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Juliusz Zborowski
collecting
plebiscite
Spisz
Orava
the Tatra Museum
ethnographic collection
kolekcjonowanie
plebiscyt
Spiš
Orawa
Muzeum Tatrzańskie
zbiory etnograficzne
Opis:
Juliusz Zborowski, absolwent polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1913 roku zamieszkał na Podhalu, bo podjął pracę nauczyciela w nowotarskim gimnazjum. Wydarzenia historyczne tamtych lat związane z ustalaniem nowych granic II Rzeczpospolitej sprawiły, że zaangażował się w działania na rzecz ochrony kulturowego dziedzictwa na spornych terenach Spisza i Orawy. Był członkiem Głównego Komitetu Plebiscytowego Spisko-Orawskiego, następnie kierownikiem jego referatu prasowego „Gazety Podhalańskiej” (1919–1920), od 1918 roku członkiem Towarzystwa Tatrzańskiego, by w 1922 roku zostać pierwszym dyrektorem Muzeum Tatrzańskiego. W 1920 roku Główny Komitet Plebiscytowy uległ likwidacji, a zebrane na jego działalność pieniądze zostały przeznaczone na zakup etnograficznych okazów z tak zwanych kresów południowych II Rzeczpospolitej. Zborowski zajął się ich pozyskiwaniem dla muzeum. W efekcie ponad dwieście egzemplarzy obrazów malowanych na szkle i barwnej ceramiki oraz liczne obiekty od prywatnych kolekcjonerów wzbogaciły zbiory Muzeum Tatrzańskiego.
Juliusz Zborowski, a graduate of Polish Philology at the Jagiellonian University, moved to Podhale in 1913, as he started working as a teacher in a junior high school in Nowy Targ. The historical events of those years, related to the establishment of new borders of the Second Polish Republic, made him engaged in activities for the protection of cultural heritage in the disputed areas of Spisz and Orawa. He was a member of the Main Plebiscite Committee of Spisz-Orawa, then the head of its press section of Gazeta Podhalańska (1919–1920), from 1918 a member of the Tatra Society, and in 1922 he became the first director of the Tatra Museum. In 1920, the Main Plebiscite Committee was liquidated, and the money collected for its activities was allocated to the purchase of ethnographic artefacts from the so-called southern borderlands of the Second Polish Republic. Zborowski started sourcing them for the museum. As a result, over two hundred examples of paintings painted on glass and colored ceramics as well as numerous objects from private collectors enriched the collections of the Tatra Museum.
Źródło:
Lud; 2023, 107, 1; 307-328
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-czesko-niemiecki konflikt o Śląsk Cieszyński w latach 1918-1920
Polish-Czech-German conflict over Cieszyn Silesia in 1918–1920
Autorzy:
Hojka, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761864.pdf
Data publikacji:
2023-08-14
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscyt
Śląsk Cieszyński
konflikt polsko-czeski
Księstwo Cieszyńskie
Śląsk Austriacki
plebiscite
Cieszyn Silesia
Polish-Czech conflict
Duchy of Cieszyn
Austrian Silesia
Opis:
Po I wojnie światowej jednym z czynników decydujących o kształcie granic II Rzeczypospolitej miały być plebiscyty, m.in. między Polską i Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński. W tym okresie miał miejsce konflikt polsko-czesko-niemiecki o przynależność państwową tego regionu. Pomimo korzystnej dla Polski umowy z 5 listopada 1918 roku o podziale na zasadach etnicznych Śląska Cieszyńskiego, doszło do interwencji zbrojnej i zajęcia większości terenu przez Czechów. W tej sytuacji na konferencji paryskiej postanowiono poddać go nadzorowi międzynarodowemu a następnie zarządzono przeprowadzenie plebiscytu. Rozpoczęła się akcja plebiscytowa, w trakcie, której władze polskie uzmysłowiły sobie, że głosowanie może wygrać Czechosłowacja. W tej sytuacji zdecydowano się na odwlekanie plebiscytu go a następnie zaproponowano arbitraż. Ostatecznie w czasie wojny polsko-bolszewickiej na konferencji w Spa 28 sierpnia 1920 r. doszło do niekorzystnego dla Polski podziału Śląska Cieszyńskiego.
After World War I, plebiscites were supposed to be one of the factors determining the shape of the borders of the Second Polish Republic, e.g., borders between Poland and Czechoslovakia with respect to Cieszyn Silesia. During this period, there was a Polish–Czech–German conflict over the affiliation of this region. Despite the agreement of November 5, 1918, on the ethnic division of Cieszyn Silesia, which was favourable for Poland, an armed intervention took place, and most of the area was occupied by the Czechs. Therefore, the Paris Peace Conference decided to take the area under international supervision and then carry out a plebiscite. During the plebiscite, Polish authorities realised that Czechoslovakia could win the vote. It was decided to postpone the plebiscite and suggest arbitration. Finally, during the Polish-Bolshevik war, the unfavourable for Poland division of Cieszyn Silesia was decided upon at the Spa conference of August 28, 1920.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 321, 2; 255-279
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunistyczna Partia Górnego Śląska : rewolucjoniści przeciwko narodowym aspiracjom Polaków
Autorzy:
Dziuba, Adam.
Powiązania:
Biuletyn IPN 2020, nr 7/8, s. 118-130
Data publikacji:
2020
Tematy:
Powstania śląskie (1919-1921)
III powstanie śląskie (1921)
Powstańcy śląscy
Upamiętnianie
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Komunizm
Strajki
Opis:
Artykuł dotyczy utworzenia i działalności Komunistycznej Partii Niemiec i polskiej, Komunistycznej Partii Górnego Śląska. W 1919 roku na Górnym Śląsku doszło do wielu protestów, rewolucyjnych zamieszek i strajków. Na początku 1920 roku na Śląsk przybyła Komisja Międzysojusznicza, a także wojska francuskie, włoskie i angielskie, aby zapobiec walkom i nadzorować organizację plebiscytu. Komuniści Górnego Śląska byli przeciwni przekazaniu Górnego Ślaska Polsce. Tuż przed plebiscytem nawoływali oni do nieuczestniczenia w głosowaniu. Zwolnienia masowe z pracy górników o sympatiach propolskich wywołały falę strajków. Następnego dnia wybuchło III powstanie śląskie z Wojciechem Korfantym na czele.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Kwestja cieszyńska : zbiór dokumentów z okresu walki o Śląsk Cieszyński 1918-1920
Zbiór dokumentów z okresu walki o Śląsk Cieszyński 1918-1920
Powstańcom śląskim 1921-2021 w setną rocznicę III powstania śląskiego
Współwytwórcy:
Dąbrowski, Włodzimierz (1892-1942). Wybór
Hut, Paweł. Wstęp
Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Wydawca
Data publikacji:
2021-1923
Wydawca:
Warszawa : Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Granice
Plebiscyt na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie (projekt)
Polityka międzynarodowa
Regiony przygraniczne
Wojna
Reprint
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
W komplecie z: Rok walki o rządy na Śląsku Cieszyńskim / Włodzimierz Dąbrowski. Całość w etui o wspólnym tytule: Powstańcom śląskim 1921-2021 w setną rocznicę III powstania śląskiego.
Reprint ze zbiorów Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Reprint, oryginał: Katowice, 1923.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
15 października 2023 r. – święto czy porażka demokracji bezpośredniej?
October 15, 2023 – a celebration or failure of direct democracy?
Autorzy:
Wrzalik, Magdalena
Domańska, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50943905.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
nationwide referendum
plebiscite
direct democracy
secret ballot
State Election Commission
referendum ogólnokrajowe
plebiscyt
demokracja bezpośrednia
tajność głosowania
Państwowa Komisja Wyborcza
Opis:
This publication aims to present the most important problems that occurred in connection with the referendum, which, despite numerous voices of opposition, took place on October 15, 2023. It was also the day on which elections to the Sejm and Senate were to be held. Therefore, the authors decided not to refer to or comment on the extensive discussion of doctrinal issues related to the referendum, but to address only the practical dimension of the vote held in order to formulate de lege lata conclusions. The subject of the analysis was the issue of the validity and binding nature of the referendum, as well as the issue of the refusal of the voter to collect the referendum ballot in connection with the implementation of the principle of secrecy of the vote, which provokes many controversial assessments.
Niniejsza publikacja ma na celu przybliżenie najistotniejszych problemów, jakie wystąpiły w związku z przeprowadzonym referendum, które mimo licznych głosów sprzeciwu odbyło się w dniu 15 października 2023 r. Był to jednocześnie dzień, w którym przeprowadzone miały być wybory do Sejmu i Senatu. Dlatego Autorki postanowiły nie przywoływać czy komentować szeroko zakrojonej dyskusji na tematy doktrynalne związane z referendum, a odnieść się jedynie do wymiaru praktycznego przeprowadzonego głosowania, by sformułować wnioski de lege lata. Przedmiotem analizy objęte zostały zagadnienia ważności i wiążącego charakteru referendum, a także wywołująca wiele kontrowersyjnych ocen kwestia odmowy pobrania karty referendalnej przez wyborcę w związku z urzeczywistnieniem zasady tajności głosowania.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2024, 81; 7-23
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Warmia, Masuria and Powiśle plebiscite on the forum of the legislative sejm 1919–1920
Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu na forum Sejmu Ustawodawczego 1919–1920
Autorzy:
Kudrzycki, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365591.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscite
Powiśle
Legislative Sejm (Second Polish Republic)
Warmia
and Mazury
Polish–German relations
plebiscyt
Sejm Ustawodawczy
Warmia i Mazury
stosunki
polsko-niemieckie
Opis:
100. rocznica plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu skłania do zainteresowania się jego antecedencjami i wynikami głosowania. Powstaje pytanie, czy Polska w ówczesnej sytuacji mogła podjąć działania, które przyczyniłyby się do uzyskania lepszego wyniku głosowania? Szukając odpowiedzi na postawione pytanie, należy uwzględniać wielorakie i skomplikowane uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne powstającego państwa polskiego, ale też działania władz polskich wobec Mazurów i Warmiaków. Warto uwzględniać pozycję Polski w Europie, państwa odzyskującego po 123 latach niepodległość i realnych możliwości realizacji celów i aspiracji terytorialnych narodu polskiego. W początkowym okresie kształtowania polityki państwa niebagatelną rolę odgrywał Sejm Ustawodawczy, w którym zasiedli przedstawiciele polskiego społeczeństwa i przedstawiali na jego forum istotne problemy państwa polskiego, dlatego warto wyjaśnić zainteresowanie tej instytucji państwa plebiscytami na Warmii i Mazurach oraz Powiślu. Problematyka plebiscytu w Sejmie Ustawodawczym została przedstawiona przed pół wiekiem w jednym artykule, lecz warta jest przypomnienia i przedstawienia z innej perspektywy
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 587-606
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rok 1920 z perspektywy Górnego Śląska
Autorzy:
Fic, Maciej (1973- ).
Powiązania:
Przegląd Pożarniczy 2020, nr 8, s. 62-64
Data publikacji:
2020
Tematy:
Wojsko Polskie (1918-1939)
Wojna polsko-bolszewicka (1919-1920)
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Gospodarka
Artykuł z czasopisma fachowego
Opis:
Artykuł omawia Górny Śląsk w kontekście wydarzeń roku 1920. Przybliżono wpływ na region wojny polsko-bolszewickiej i plebiscytu na Górnym Śląsku. Ponadto opisano Górny Śląsk w kontekście spraw gospodarczych II Rzeczypospolitej Polskiej oraz służby jego mieszkańców w Wojsku Polskim.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
„Hetzer Korfanty" oder „Meister der Reklame"? Wojciech Korfanty als polnischer Abstimmungskommissar und Diktator des Aufstandes in der Berichterstattung der liberalen deutschen Tagespresse
„Podżegacz Korfanty" czy „mistrz reklamy"? Wojciech Korfanty jako polski komisarz plebiscytowy i powstańczy dyktator w liberalnej niemieckiej prasie codziennej. Przegląd wybranych artykułów
„Instigator Korfanty" or „The Master Advertiser"? Wojciech Korfanty as the Polish Plebiscite Commissioner and the Silesian Uprisings Dictator. Overview of the German Liberal Daily Press
Autorzy:
Urbanik, Marius
Hojka, Zbigniew
Przerwa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6620050.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe „Śląsk"
Tematy:
Wojciech Korfanty
Górny Śląsk
plebiscyt na Górnym Śląsku
liberalna prasa
powstania śląskie
Upper Silesia
Upper Silesia plebiscite
liberal press
Silesian Uprisings
Opis:
Niniejsze opracowanie analizuje wizerunek Wojciecha Korfantego jako polskiego komisarza plebiscytowego na Górnym Śląsku, widziany z perspektywy czterech niemieckich liberalnych gazet codziennych z Republiki Weimarskiej (Berliner Tageblatt, Deutsche Allgemeine Zeitung, Frankfurter Zeitung, Kölnische Zeitung). Początkowo przedstawiany z pozbawionego uprzedzeń dystansu i cieszący się rzeczywistym uznaniem ze względu na swoje zdolności retoryczne i zręczną działalność propagandową, Korfanty szybko stał się ulubionym obiektem niemieckiej wrogości i ataków. Zwłaszcza pod koniec plebiscytu na Górnym Śląsku i podczas III powstania intensywność i gwałtowność krytyki pod jego adresem osiągnęły niewyobrażalny poziom. Nie można pominąć faktu, ze prasa w tym czasie nieustannie próbowała skompromitować samego Korfantego i jego działania dyskredytującymi doniesieniami. W ten sposób wyrósł on na głównego bohatera niemieckiej agitacji na Górnym Śląsku i nieprzerwanie pozostawał w centrum niemieckich ataków. Analiza tekstów niemieckich gazet codziennych ukazuje skrajnie jednostronny i bezwarunkowo negatywny obraz Wojciecha Korfantego jako polskiego komisarza plebiscytowego terroryzującego (niemiecką) ludność Górnego Śląska, którego - według ówczesnych komentarzy prasowych - kojarzyć należy z mową nienawiści, mordami i agitacją polityczną, a jego intencje i postulaty postrzegać trzeba jako ucieleśnienie polskich wysiłków zmierzających do rozczłonkowania Śląska, z wyrządzeniem szkody całemu regionowi górnośląskiemu jako celem nadrzędnym.
The present study examines the image of Wojciech Korfanty as Polish voting commissioner in Upper Silesia in the reporting of four German liberal daily newspapers (Berliner Tageblatt, Deutsche Allgemeine Zeitung, Frankfurter Zeitung, Kölnische Zeitung) from the Weimar Republic. Initially trying to accompany him with a certain distance and prejudice and to give him actual recognition for his rhetorical skills and skilful propaganda activities, Korfanty quickly became the preferred object of German attacks and the third uprising, the intensity and vehemence of the appropriate criticism reached an unimagined level. It cannot be overlooked that during this time the press constantly tried to counter Korfanty himself and his actions with disavowing reports. He thus rose to become the protagonist of German agitation in Up-per Silesia and remained continuously the centre of attention of German attacks. A look at the German liberal newspapers based on the results obtained shows an extremely one-sided and unreservedly negative image of Wojciech Korfanty as the Polish voting commissioner, who terrorized the (German) population in Upper Silesia with his activities and terrified them. But in the statements he was not only associated with hate speech, murder and agitation. In the course of his activities in the voting area, he was seen with his intentions and demands as the embodiment of the Polish dismemberment efforts, who only wanted to cause suffering and damage to the whole Upper Silesian country.
Źródło:
Zaranie Śląskie. Seria druga; 2022, 8; 24-44
0044-183X
Pojawia się w:
Zaranie Śląskie. Seria druga
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwycięska walka o polskość Śląska
Autorzy:
Kowalski, Waldemar.
Powiązania:
Kombatant 2021, nr 5, s. 10-13
Data publikacji:
2021
Tematy:
III powstanie śląskie (1921)
Powstańcy śląscy
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma kombatanckiego
Opis:
Tematem artykułu jest III powstanie śląskie, które wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku. Ślązacy po raz trzeci chwycili za broń, aby przyłączyć Górny Śląsk do Rzeczpospolitej. Autor opisuje przyczyny i przebieg powstania, które było najdłuższym i najkrwawszym z powstań śląskich. Główną przyczyną zbrojnego wystąpienia były wyniki plebiscytu, przeprowadzonego 20 marca 1921 roku, według którego 59,4% głosujących wybrało przynależność Górnego Śląska do Niemiec. Opisano działania Wojciecha Korfantego, przywódcy politycznego Polaków na Górnym Śląsku, przebieg poszczególnych starć. Ostatecznie o (korzystniejszym dla Polski) podziale Górnego Śląska zdecydowała Liga Narodów, a decyzję zatwierdziła 20 października 1921 roku w Paryżu Rada Ambasadorów.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Kronika czasu przełomu : Górny Śląsk w latach 1919-1926 na fotografiach Stefana Pierzchalskiego
Górny Śląsk w latach 1919-1926 na fotografiach Stefana Pierzchalskiego
Autorzy:
Pierzchalski, Stefan (1876-1930).
Współwytwórcy:
Kowalczyk-Dudała, Halina (1965- ) Autor
Węcki, Mirosław. Autor
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wydawca
Archiwum Archidiecezjalne (Katowice). Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katowice : Warszawa : Archiwum Archidiecezjalne w Katowicach ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Pierzchalski, Stefan (1876-1930)
Fotografia dokumentalna
Fotografia polska
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Portrety
Powstania śląskie (1919-1921)
Album
Opis:
Na stronie przytytułowej: Oddziałowy projekt badawczy IPN: Powstania Śląskie 1919-1921.
Bibliografia, netografia na stronie 22. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kalendarium III powstania śląskiego
Kalendarium trzeciego powstania śląskiego
Powiązania:
Tygodnik Powszechny 2011, nr 22. Dod. "Krwią i blizną. Cz. 3", s. II-III
Współwytwórcy:
MŻ. Opracowanie
Data publikacji:
2011
Tematy:
Korfanty, Wojciech (1873-1939)
Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku
III powstanie śląskie (1921)
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Problematyka plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu w obradach Sejmu Ustawodawczego (1919–1920)
The Issues of the Plebiscite in Warmia, Mazury and Powiśle in the Deliberations of the Legislative Sejm (1919–1920)
Autorzy:
Szczepański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056218.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
plebiscite
deputies
East Prussia
Warmia
Mazury
Powiśle
Legislative Sejm
borders
Second Polish Republic
plebiscyt
posłowie
Prusy Wschodnie
Sejm Ustawodawczy
granice
Druga Rzeczpospolita
Opis:
W dyskusjach nad kształtem zachodnich i północnych granic Drugiej Rzeczypospolitej prowadzonych na forum Sejmu Ustawodawczego sprawa Warmii, Mazur i Powiśla miała drugorzędne znaczenie. Zarówno władze rządowe, jak i ogół posłów, uwzględniając fakt, iż ziemie te, wchodzące w skład Prus Wschodnich, przez ponad ostatnie dwa stulecia znajdowały się pod panowaniem Prus, a potem Rzeszy Niemieckiej, nie wierzyli w pomyślne zakończenie dla Polski zarządzonego na obszarze Warmii, Mazur i Powiśla plebiscytu. Jednocześnie posłowie, związani głównie z Narodową Demokracją, krytykowali decyzję mocarstw Ententy o zarządzeniu w dniu 11 lipca 1920 roku na wspomnianym obszarze plebiscytu. Przewidując zwycięstwo Niemiec, żądali przede wszystkim odroczenia terminu plebiscytu o przynajmniej dwa lata. Potępiali politykę niemieckiego terroru wobec ludności polskiej na terenach plebiscytowych, stronniczość Komisji Międzysojuszniczej oraz brak równouprawnienia dla ludności polskiej Warmii, Mazur i Powiśla. Polska dyplomacja, ze względu na uwarunkowania sytuacji międzynarodowej po zakończeniu I wojny światowej i wyjątkową przychylność Wielkiej Brytanii wobec Niemiec, niestety nie była w stanie wspomnianych postulatów zrealizować.
In the discussions on the shape of the western and northern borders of the Second Polish Republic, the matter of Warmia, Mazury and Powiśle was of secondary importance in the forum of the Legislative Sejm. Both the government authorities and the general deputies, taking into account the fact that these lands, which were part of East Prussia, had been under the rule of Prussia, and then the German Reich, for over the last two centuries, did not believe in the success of the Warmia, Mazury and Powiśle plebiscite. At the same time, deputies, associated mainly with the National Democracy, criticized the decision of the Entente Powers to conduct the plebiscite on July 11, 1920 in the aforementioned regions. Anticipating Germany’s victory, they first of all demanded that the plebiscite be postponed for at least two years. They condemned the policy of German terror against the Polish population in the plebiscite areas, the partiality of the Inter-Allied Commission and the lack of equal rights for the Polish population of Warmia, Mazury and Powiśle. Unfortunately, Polish diplomacy, due to the international situation after World War I, and the exceptional favor of Great Britain towards Germany, was unable to implement the above-mentioned postulates.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2021, 76; 223-252
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plebiscyt na Mazurach w ełckiej mikroperspektywie
Autorzy:
Knyżewski, Jakub.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 7, s. 11-15
Data publikacji:
2020
Tematy:
Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu (1920)
Niemcy (naród)
Mazurzy
Propaganda
Tożsamość narodowa
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł dotyczy plebiscytu przeprowadzonego na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku. Mieszkańcy tych terenów mieli zdecydować o swojej przynależności państwowej – do Polski czy Niemiec. Ludność zamieszkująca Mazury nie miała wykształconej tożsamości narodowej, wśród części panowała orientacja proniemiecka. Omówiono szczególny przypadek miasta Ełk. Autor omawia tworzenie się tam lokalnych kół ojczyźnianych zrzeszonych w Związku Mazurów i Warmiaków, zintegrowanego ze Wschodnioniemiecką Służbą Ojczyźnianą. Tworzenie tych organizacji było powiązane z propagandą proniemiecką. Autor podsumowuje, iż podczas kampanii przygotowawczej do plebiscytu, zwiększała się wrogość między Polakami a Niemcami. Plebiscyt zakończył się zwycięstwem strony niemieckiej, zaś dla samych Mazur był to punkt zwrotny w procesie włączania ich do niemieckiej wspólnoty narodowej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
25 skrzyń prawdy
Dwadzieścia pięć skrzyń prawdy
Autorzy:
Drogoń, Andrzej.
Gorzelik, Jerzy (1971- ).
Kijonka, Tadeusz (1936-2017).
Spyra, Piotr.
Powiązania:
Tygodnik Powszechny 2011, nr 22. Dod. "Krwią i blizną. Cz. 3", s. II-IV
Współwytwórcy:
Olszewski, Michał (1977- ). Opracowanie
Data publikacji:
2011
Tematy:
Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku
Powstania śląskie (1919-1921)
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Tożsamość narodowa
Opis:
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Związki ks. Alfonsa Mańkowskiego z Warmią i Mazurami
Connections the Rev. Alfons Mańkowski with Warmia and Masuria
Autorzy:
Chłosta, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049441.pdf
Data publikacji:
2022-04-29
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscyt
Mazury
zwyczaje i wierzenia warmińskie
ks. Walenty Barczewski
Ziemia Lubawska
plebiscite
Masuria
Warmian customs and beliefs
Rev. Walenty Barczewski
Land of Lubawa
Opis:
Wywodzący się spod Grudziądza wybitny badacz Pomorza i długoletni prezes Towarzystwa Naukowego w Toruniu ks. Alfons Mańkowski (1870-1941) jeszcze w 1912 r. zainteresował się Mazurami. Przyjechał do Rucianego i Ukty, odwiedził starowierców w Wojnowie, potem zawitał do Mikołajek, Giżycka i Starych Juch. Dwa lata później dotarł do Działdowa, zarejestrować zniszczenia dokonane przez Rosjan w pierwszej wojnie światowej. Z obu wyjazdów wydrukował dłuższe relacje w poznańskim Tygodniku Ilustrowanym „Praca”. Duszpasterzując w latach 1910-1920 w Złotowie pod Lubawą, napisał kilka opracowań o ruchu polskim na tych ziemiach, w tym także w 1922 roku opublikował w dodatku do „Gazety Gdańskiej” pod nazwą „Pomorze” dwa listy Gustawa Gizewiusza. Warmii poświęcił kilka ważnych publikacji, w tym o piśmiennictwie polskim, duchownych z Warmii, którzy nieśli posługę religijną na Pomorzu. Szerzej zajął się zwyczajami i wierzeniami warmińskimi. W omówieniu ich dopomógł mu Andrzej Samulowski z Gietrzwałdu.
A prominent Pomeranian researcher from Grudziądz and long-standing president of the Scientific Society in Toruń, the Reverend Alfons Mańkowski (1870-1941), took an interest in Mazuria as early as 1912. He came to Ruciane and Ukta, visited the Old Believers in Wojnowo, then Mikołajki, Giżycko and Stare Juchy. Two years later he arrived in Działdowo, to record the destruction wrought by the Russians in the First World War. From both journeys he printed longer reports in the Poznan illustrated weekly “Praca”. While pastoring in 1910-1920 in Złotów near Lubawa, he wrote several studies on the Polish movement in these lands, including the publication in 1922 of two letters by Gustaw Gizewiusz in a supplement to the “Gazeta Gdańska” called “Pomorze”. He devoted several important publications to Warmia, including the papers on Polish literature, on clergymen from Warmia who carried out religious services in Pomerania. He took a broader look at Warmian customs and beliefs. He was assisted in this study by Andrzej Samulowski from Gietrzwałd.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 316, 1; 89-106
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górny Śląsk czasu powstań i plebiscytu
Autorzy:
Rezler, Marek (1948- ).
Powiązania:
Wojskowy Przegląd Historyczny 1996, nr 2, s. 230-231
Data publikacji:
1996
Tematy:
Powstania 1919-1921 r. śląskie zjazdy i konferencje sprawozdanie
Plebiscyt 1921 r. na Górnym Śląsku zjazdy i konferencje sprawozdanie
Opis:
Siódme ogólnopolskie seminarium historyków powstań śląskich i plebiscytu. Bytom, 22 IV 1996 r.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Ku Polsce, czyli obrazy powstań śląskich i plebiscytu w polskim filmie
Towards Poland, or Images of the Silesian Uprisings and the Plebiscite in Polish Films
Autorzy:
Gwóźdź, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340426.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
powstania śląskie
plebiscyt na Górnym Śląsku
Zbigniew Chmielewski
Kazimierz Kutz
film amatorski
kino polskie
Silesian Uprisings
Upper Silesia plebiscite
amateur film
Polish cinema
Opis:
Autor śledzi wędrówki motywów powstańczo-plebiscytowych w powojennym kinie polskim i proponuje przegląd przedwojennych przejawów ich ekranowego życia. Oprócz Rodziny Milcarków Józefa Wyszomirskiego (1962) i Soli ziemi czarnej Kazimierza Kutza (1969), jedynie kilka odcinków serialu Blisko, coraz bliżej Zbigniewa Chmielewskiego (1982) zostało poświęconych tej tematyce. Swoje fabularne życie powstania zyskują też w innych filmach w formie retrospekcji czy aluzji. Ów skromny korpus dopełnia fabuła Bracia (2006) Józefa Kłyka. Powstania stanowią też temat dokumentów – instrumentalizujących je w duchu wykładni PRL, edukacyjnych bądź tematyzujących kino jako maszynerię pamięci. Ciągle jednak repertuar „krajobrazów pamięci” powstań i plebiscytu pozostaje do wypełnienia.
The author follows the traces of the Silesian uprisings and the plebiscite in post-war Polish cinema. The main thread of the article is preceded by an exploration of the pre-war manifestations of the screen life of these motifs. Apart from the two films from the 1960s: Rodzina Milcarków (The Milcarek Family, 1962) by Józef Wyszomirski and the myth-making folk-ballad Sól ziemi czarnej (Salt of the Black Earth, 1969) by Kazimierz Kutz, only a few episodes of Zbigniew Chmielewski’s television series Blisko, coraz bliżej (Close, Getting Closer, 1982; broadcast on television in 1983-1986) were devoted to this topic. This modest corpus is complemented by Bracia (Brothers, 2006) by Józef Kłyk, an amateur filmmaker. The uprisings were often represented on screen in documentaries, instrumentalized in the ideological spirit of the People’s Republic of Poland, shown in educational contexts or those presenting cinema as a machinery of memory. However, the repertoire of “landscapes of memory” about the uprisings and the plebiscite from a hundred years ago is yet to be completed.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 112; 195-215
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francusko-brytyjska rywalizacja : plebiscyt na Górnym Śląsku
Plebiscyt na Górnym Śląsku
Autorzy:
Dessberg, Frédéric (1965- )
Powiązania:
Mówią Wieki 2019, nr 10, s. 8-13
Współwytwórcy:
Drzymała, Aleksandra. Tłumaczenie
Data publikacji:
2019
Tematy:
Liga Narodów
III powstanie śląskie (1921)
Konferencja paryska (1919-1920)
Plebiscyt na Górnym Śląsku (1921)
Artykuł z czasopisma historycznego
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do badań nad oddziaływaniem lokalnej prasy na wiejską ludność Górnego Śląska – na przykładzie wybranych artykułów zawartych w „Przewodniku Wiejskim” – w latach 1919–1922
Upper Silesian Village in the Socio-Economic Context of the Formation of an Independent Polish State on the Pages of the “Rural Guide” Magazine in the Years 1919–1922
Autorzy:
Wołczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057173.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
plebiscite in Upper Silesia
Silesian Uprisings
Silesian press
German propaganda
Polish propaganda
"Rural Guide"
plebiscyt na Górnym Śląsku
powstania śląskie
prasa śląska
agitacja niemiecka
agitacja polska
"Przewodnik Wiejski"
Opis:
The years 1919–1922 were a difficult period for Poland and especially for Upper Silesia. Social unrest, the resulting from it Silesian Uprisings and the issue of the plebiscite polarized the population of Upper Silesia. In addition, agitation in the Polish and German press, playing a huge propaganda role, was part of everyday life before the plebiscite. All these elements appear on the pages of the “Rural Guide” (Polish: “Przewodnik wiejski”), which is the organ of the Silesian Farmers' Union. In addition to propaganda articles, in the magazine one can also find articles related to agricultural activity, including crop growing and breeding guides. The magazine is interesting because it enables to follow almost “live” the political and social attitudes in Upper Silesia, partly represented by the authors of articles published in the “Rural Guide”.
Lata 1919–1922 były trudnym okresem tak dla Polski, jak również, szczególnie, dla Górnego Śląska. Niepokoje społeczne i wynikające z nich powstania śląskie oraz kwestia plebiscytu polaryzowały ludność Górnego Śląska. Dodatkowo agitacja w prasie polskiej i niemieckiej, odgrywająca olbrzymią rolę propagandową, była elementem codzienności przed plebiscytem. Wszystkie te elementy pojawiają się na łamach „Przewodnika Wiejskiego”, będącego organem Śląskiego Związku Rolników. Oprócz artykułów propagandowych na jego łamach znaleźć można również artykuły związane z działalnością rolniczą, między innymi poradniki upraw i hodowli. Wspomniane czasopismo jest o tyle ciekawe, że można na jego kartach prześledzić niemal „na żywo” nastroje polityczne i społeczne ludności Górnego Śląska, częściowo reprezentowanej przez autorów zamieszczanych w nim artykułów.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 40-52
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 136

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies