Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Piastowie" wg kryterium: Temat


Książka
Tytuł:
Księstwo karniowsko-rybnickie i jego losy do początku XVI wieku
Das Herzogtum Jägerndorf-Rybnik und dessen Geschichte bis Anfang des sechzehnten Jahrhunderts
The Duchy of Karniów and Rybnik and its history till the beginning of the sixteenth century
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1018620.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
książęta śląscy
Przemyślidzi opawscy
Śląsk w średniowieczu
Rybnik
Karniów
Piastowie górnośląscy
Silesian dukes
Přemyslids of Opava
medieval Silesia
Krnov
UpperSilesian Piast dynasty
Opis:
Księstwo karniowsko-rybnickie powstało w 1437 roku w wyniku podziału schedy po księciu raciborskim Janie II Żelaznym. Przypadło ono starszemu synowi Mikołajowi i zachowało integralność terytorialną do 1465/1466 roku. Wtedy to bowiem Jan Starszy i Wacław III (synowie Mikołaja) przeprowadzili podział, którego skutkiem było powstanie księstw: karniowskiego (z Karniowem, Bruntalem i Wodzisławem) i rybnickiego (z Rybnikiem, Żorami, Pszczyną). Na dalsze losy tych niewielkich księstw niewątpliwie przemożny wpływ wywarła wojna o koronę czeską, która toczyła się w latach 70. między Jagiellonami i Maciejem Korwinem. Zmusiła ona braci do lawirowania między stronami konfliktu, co wkrótce spowodowało odrzucenie i oskarżenie o zdradę przez jednych i drugich. Nierozważne rządy Wacława, a potem bezpotomna śmierć (1478), przyniosły koniec istnienia księstwa rybnickiego, którego część pszczyńską skonfiskował król Maciej Korwin i oddał w zastaw Hynkowi z Podiebradów, natomiast Rybnik i Żory (oraz połowa Baborowa) zostały zastawione. W przypadku księstwa karniowskiego król Maciej Korwin obszedł się nie mniej surowo, konfiskując Janowi Starszemu część karniowską (1474), a następnie przejmując część wodzisławską po bezpotomnej śmierci księcia (1483). Zabiegi sióstr zmarłych braci, księżnych Małgorzaty oświęcimsko-zatorskiej i Barbary oświęcimskiej, o odzyskanie schedy po nich zakończyły się tylko połowicznym sukcesem. Małgorzata po kilkuletniej bataliizrezygnowała (za odszkodowaniem) ze swych praw do Rybnika i Żor na rzecz Jana IV Młodszego raciborskiego, natomiast przegrała batalię o okręg pszczyński z księciem Kazimierzem cieszyńskim. Barbara z kolei, wykorzystując śmierć króla Macieja Korwina (1490), próbowała odzyskać Karniów, ale ostatecznie udało jej się tylko współrządzić (do śmierci) w księstwie karniowskim ze swym zięciem Jerzym z Šelmberku, który został nowym dziedzicem na mocy decyzji króla Władysława Jagiellończyka.
The Duchy of Karniów [Krnov] and Rybnik was established in 1437 as a result of dividing the inheritance that was left by Jan II Żelazny [the Iron-born], the Duke of Racibórz. The duchy was inherited by his son Mikołaj and it retained its territorial integrity till 1465/1466. This is when Jan Starszy [the Elder] and Vaclaus III, who were Mikołaj’s sons, carried out a division that resulted in the establishment of two duchies. The first duchy was the Duchy of Karniów (including Karniów, Bruntal, and Wodzisław) and the other was the Duchy of Rybnik (including Rybnik, Żory, and Pszczyna). What had a pervasive influence on the history of those two small duchies was the war over the Czech crown, which took place in the 1470s between the Jagiellonians and Maciej Korwin. The two brothers were forced to monoeuvre between the two sides of the conflict, which led to rejection of them and treason accusations by both sides of the conflict. Vaclaus ruled unreasonably and then died without an heir in 1478, which brought an end to the Duchy of Rybnik. The Pszczyna part was confiscated by King Maciej Korwin and it was put in pledge with Hynek of Podiebrady. Rybnik and Żory (and half of Baborów) were put in pledge as well. In the case of the Duchy of Karniów King Maciej Korwin was equally intransigent, since he confiscated the Karniów part from Jan Starszy [The Elder] (1474) and took over the Wodzisław part after the duke’s death without an heir (1483). The sisters of the late dukes, Duchess Margaret of Oświęcim and Zator and Barbara of Oświęcim, made efforts to regain the inheritance, but the success was only partial. After a few years’ battle Margaret gave up her rights to Rybnik and Żory (with compensation) and handed them over to Jan IV Młodszy [the Younger] of Racibórz. She lost the competition over the Pszczyna district that she had entered with Duke Casimir of Cieszyn. In turn, Barbara used the death of King Maciej Korwin (1490) to try to regain Karniów, but she only managed to co-rule (till her death) in the Duchy of Karniów with her son-in-law Jiři of Šelmberk, who became the new heir in accordance with the decision made by King Ladislaus the Jagiellonian.
Das Herzogtum Jägerndorf-Rybnik entstand 1437 durch Teilung der Erbschaft nach dem Herzog von Ratibor, Johann II. dem Eisernen. Es wurde seinem älteren Sohn Nikolaus zuteil und wahrte die territoriale Einheit bis 1465/1466, als Johann der Ältere und Wenzel III. (die Söhne von Nikolaus) die Gebiete teilten, was die Entstehung des Herzogtums Jägerndorf (mit Jägerndorf, Freudenthal und Loslau) und des Herzogtums Rybnik (mit Rybnik, Sohrau, Pleß) zur Folge hatte. Einen wesentlichen Einfluss auf die spätere Geschichte dieser kleinen Herzogtümer hatte der Krieg um die böhmische Krone, der in den 1470er Jahren zwischen denJagiellonen und Matthias Corvinus ausgetragen wurde. Der Streit zwang die Brüder, zwischen den Konfliktparteien zu lavieren, was in kurzer Zeit zu gegenseitigen Anfeindungen und Verratsbeschuldigungen führte. Durch das unüberlegte Handeln Wenzels wurde das Herzogtum Rybnik nach seinem nachkommenlosen Tod (1478) aufgelöst. Das Pleßer Gebiet wurde vom König Matthias Corvinus beschlagnahmt und an Hynek von Podiebrad verpachtet, Rybnik und Sohrau (und die Hälfte von Bauerwitz) wurden hingegen verpfändet. Mit dem Herzogtum Jägerndorf ging der König Matthias Corvinus ebenso hart um, indem er das Jägerndorfer Gebiet von Johann dem Älteren konfiszierte und, als der Herzog nachkommenlos starb (1483), auch den Loslauer Teil übernahm. Die Bemühungen der Schwerstern der verstorbenen Brüder — Herzoginnen Margarete von Auschwitz-Zator und Barbara von Auschwitz, das Familienerbe wiederzubekommen, waren nur halb erfolgreich. Nach einem mehrjährigen Streit verzichteteMargarete (gegen eine Entschädigung) auf ihre Ansprüche auf Rybnik und Sohrau zugunsten Johann IV. des Jüngeren von Ratibor, verlor jedoch den Streit mit dem Herzog Kasimir von Teschen um das Pleßer Gebiet. Barbara versuchte hingegen, nach dem Tod des Königs Matthias Corvinus (1490) Jägerndorf zurückzubekommen, aber letzten Endes durfte sie lediglich (bis zum Tod) das Herzogtum Jägerndorf zusammen mit ihrem Schwiegersohn, Georg von Schellenberg, der kraft Entscheidung des Königs Vladislav II. zum neuen Erben wurde, mitregieren.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2020, 12; 96-120
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska epoki Piastów
Autorzy:
Sokołowski, August (1846-1921).
Spitzer, Salomon (1859-1941?).
Współwytwórcy:
Skoczek, Piotr. Redakcja
Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Proszówki : Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Piastowie (dynastia)
Średniowiecze
Opracowanie
Publikacja bogato ilustrowana
Opis:
Certyfikat zaświadcza pochodzenie z limitowanej edycji i zawiera numer egzemplarza. Numer egzemplarza: 000082.
Reprodukcja książki Augusta Sokołowskiego "Dzieje Polski ilustrowane". T. 1, Królowie i książęta polscy : dynastja Piastów.
Reprodukcja książki Salomona Spitzera "Kazimierz Wielki".
Książka zawiera współczesne fotografie wybitnych obrazów ilustrujących najważniejsze wydarzenia z epoki Piastów i kolorowe wizerunki najważniejszych władców Polski. Autorami dzieł malarskich są: Wojciech Gerson, Jan Matejko, Walery Eljasz Radzikowski, Jan Czesław Moniuszko, Rafał Hadziewicz, Józef Simmler, Marcello Bacciarelli.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Dlaczego polska historiografia cierpi na obsesję korony królewskiej pierwszych Piastów? Różnice w postrzeganiu władzy królewskiej i jej funkcji u ochrzczonych Słowian i Skandynawów. Esej
Why is Polish historiography obsessed with the idea of royal coronations of the first Piast rulers? An essay on differences in the perception of royal power and its function in newly converted West-Slavic Lands and Scandinavia
Autorzy:
Słupecki, Leszek P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164776.pdf
Data publikacji:
2017-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
władza królewska
Piastowie
Skandynawowie
royal power
the Piasts
the Scandinavians
Opis:
This paper looks at the ways in which the royal power functioned in newly converted Scandinavia and in the West Slavic Lands. It pinpoints the differences between them and emphasises that contrary to the general understanding, the coronations of the first three Polish kings were not symbols of sovereignty, but dependence on the Holy Roman Empire. This paper analyses the difference in the perception, definition and usage of the concept of royal ideology in the tenth-eleventh-century Poland and Bohemia (or among Western Slavs in general) versus Scandinavia. It demonstrates that while Polish (and Czech) rulers agreed to follow Carolingian (‘Frankish’) model of royal power, the old pagan model of rulership preserved in Scandinavia seemed to secure more power for the king, including the truly royal title. The paper proposes that the West Slavic elites decide to enter the imperial system of Western Europe in an attempt to act as external members of the Christian and Imperial world, but instead they had to accept a new religion, rules, hierarchy and their own subordinate position. Hence, contrary to the general understanding, the coronations of the first three Polish kings were not symbols of sovereignty, but rather of dependence on the Holy Roman Empire.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2017, 3 (14); 58-67
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Inowrocławski : (1274-1275 po 27 kwietnia 1339)
Autorzy:
Śliwiński, Błażej (1954- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Avalon T. Janowski. Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Kraków : Wydawnictwo Avalon
Tematy:
Leszek (książę inowrocławski ; ok. 1275-ok. 1340)
Piastowie (dynastia)
Biografia
Opis:
Poprzednia edycja pt.: Leszek książę inowrocławski : (1274/1275 - po 27 kwietnia 1339). - Kraków, 2010. (Inf. telef. od wydawcy 11.07.2017).
Bibliografia na stronach 167-177. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Chrystianizacja Polski – początki łacińskiej kultury pisma i książki w Polsce pierwszych Piastów
Christianization of Poland – beginnings of Latin literary and bibliographical culture in Poland of early Piast dynasty
Autorzy:
Potkowski, Edward
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24202951.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Chrzest Polski
Chrystianizacja
kultura łacińska
Polska
Piastowie
Polska Piastowska
Opis:
One of important impacts of Duke Mieszko I’s baptism and resulting introduction of Christianity of Latin rite as state religion in Poland, was adoption of a hereto unknown cultural model – culture of written word and books. Before that, ancient Polish communities lived in a world of oral culture, orally conveyed, and collective memory accumulating tradition and knowledge. Conversely, Christianity was a “religion of the Book”. Its main tenets – doctrinal, moral and social, were contained in sacred books, which were the vehicle for divine revelation. New religion – Christianity – has brought Latin to Poland, as language of the doctrine and religious worship. Latin was also a way to access the entire legacy of European culture, from antiquity to mediaeval Christian culture. It allowed reading of texts, which explained the world better, than traditional beliefs. Moreover, Latin was an instrument of interaction with contemporary cultural and political centres, the Papal Curia, Emperor’s court, as well as courts of other rulers of Christian Europe. The article presents initial stages of Latin literary culture in Christianized Poland. Sacred books – liturgical codices and texts serving religious education, were the basic equipment of the new religion’s churches. They were brought by groups of missionaries and clergy, coming to the Christianized country. The first Christian rulers of Poland, whose obligation was to build churches, have also taken care to outfit them with books needed for worship and teaching. They were ordered from foreign scriptoria, or prepared in domestic ecclesiastical centres, at royal or ducal courts. Those were ecclesiastical literary works, as well as texts for religious education, among them hagiographies of first saint patrons of Poland. Besides these books, in times of first Christian rulers of Poland, memorial texts began to emerge as well – annals and inscriptions, as well as correspondence sent to foreign courts and papal Curia. Name of one of the authors, active in early 11th century in Poland is known – Bruno of Querfurt. The article presents more details about extant liturgical books, used in Christianized Poland. Those books belonged to members of Piast dynasty, or were imported by Polish kings for most important churches in the country. Discussed books include following codices: Matilde’s Codex (Liber officiorum) – a book of rites gifted to Mieszko I by Matilde of Swabia, Duchess of Lorraine, also Egbert Psalter (Psalterium Egberti) with attached prayer pages of Piast princess Gertrude (Liber precum Gertrudae), two Gospel books – Golden Codex of Gniezno (Codex aureus Gnesnensis) and Golden Codex of Pułtusk (Codex aureus Pultoviensis), Emmeram Gospel Book, Tyniec Book of Sacraments and several others, including Płock Bible and Duchess Anastasia's Gospel Book. Since the turn of 11th and 12th century, Poland’s literary culture and books begin to change. Besides the liturgical books, memorial texts and correspondence with foreign countries, practical and pragmatic texts come into use: books of laws and texts used for school education, listed in the inventory of Cracow cathedral in 1110. The array of memorial texts is expanding as well – one example is the first Polish chronicle, written by an anonymous foreign monk (Gallus Anonymous); there are also texts of courtly and recreational nature, like the story of Walter and Wisław. Since 12th century, number of centres producing written works increases; manuscripts are produced at courts of provincial dukes during feudal fragmentation period, scriptoria of cathedral churches and monasteries. Also the number of readers is increasing to include male and female monastic communities, new monasteries of Benedictine friars, Premonstratensians and Cistercians, new canon communities and cathedral clergy. Development of literary culture and books, initiated after Christianization of Poland in 10th century, has continued uninterrupted – despite temporary collapses of Church and state structures – until the end of the Middle Ages.
Jednym z doniosłych skutków chrztu księcia Mieszka I i wprowadzenia do Polski chrześcijaństwa rytu łacińskiego, jako religii państwowej, było przyjęcie nieznanego tutaj wzorca kultury – kultury pisma i książki. Wcześniej społeczeństwo prapolskie żyło w świecie kultury oralnej, przekazu ustnego i kolektywnej pamięci, gromadzącej tradycję i wiedzę. Chrześcijaństwo zaś było „religią księgi”. Jego podstawowe zasady doktrynalne, moralne i społeczne zawarte były w świętych księgach, które były nośnikiem boskiego objawienia. Nowa religia – chrześcijaństwo, wprowadziło do Polski łacinę, język doktryny i kultu religijnego. Język łaciński był również narzędziem kontaktu z całym dorobkiem kultury europejskiej, zarówno kultury antycznej, jak i średniowiecznej kultury chrześcijańskiej. Pozwalał na obcowanie z tekstami, które lepiej wyjaśniały otaczający świat, aniżeli tradycyjny zespół wyobrażeń o świecie. Łacina ponadto była narzędziem kontaktów ze współczesnymi ośrodkami kultury i ośrodkami politycznymi, z kurią papieską i dworem cesarskim, z dworami innych władców chrześcijańskiej Europy. Artykuł ukazuje początki łacińskiej kultury piśmiennej w chrystianizowanej Polsce. Do podstawowego wyposażenia świątyń nowego kultu należały księgi święte, a więc kodeksy liturgiczne i teksty służące edukacji religijnej. Przywoziły je z sobą grupy misjonarzy i przybywające do chrystianizowanego kraju duchowieństwo. Pierwsi chrześcijańscy władcy polscy, których obowiązkiem była budowa kościołów, dbali również o ich wyposażenie w księgi potrzebne do kultu i nauczania. Zamawiano je w skryptoriach zagranicznych, albo sporządzano w krajowych ośrodkach kościelnych i na dworze książęcym bądź królewskim. Były to księgi należące do grupy piśmiennictwa sakralnego i edukacji religijnej, a wśród nich żywoty pierwszych świętych patronów Polski. Obok tych ksiąg pojawiają się w kraju pierwszych chrześcijańskich władców polskich teksty o charakterze memoratywnym, jak zapiski rocznikarskie i inskrypcje, a także korespondencja wysyłana do zagranicznych dworów i kurii papieskiej. Znany jest z imienia autor działający w początkach XI w. w Polsce. Był nim Bruno z Kwerfurtu. Bliżej przedstawione zostały w artykule zachowane do dziś księgi liturgiczne, używane w chrystianizowanej Polsce. Były to księgi należące do dynastii piastowskiej albo sprowadzane przez władców polskich dla najważniejszych kościołów kraju. Są to następujące kodeksy: tzw. Kodeks Matyldy (Liber officiorum) – księga obrzędów ofiarowana królowi Mieszkowi II przez księżnę lotaryńską Matyldę, następnie „Psałterz Egberta” (Psalterium Egberti) z dołączonymi do niego kartami modlitw księżniczki piastowskiej Gertrudy (Liber precum Gertrudae), dwa ewangeliarze – Złoty Kodeks Gnieźnieński (Codex aureus Gnesnensis) i Złoty Kodeks Pułtuski (Codex aureus Pultoviensis), Ewangeliarz Emmeramski, Sakramentarz Tyniecki i kilka innych, a wśród nich Biblia Płocka i Ewangeliarz Anastazji. Od przełomu XI i XII wieku kultura pisma i książki Polski Piastowskiej zaczyna się zmieniać. Do używanych dotąd ksiąg sakralnych, tekstów memoratywnych i korespondencji z zagranicą dochodzą teraz teksty praktyczne, pragmatyczne: księgi prawa i teksty używane w edukacji szkolnej, które zanotowano w inwentarzu katedry krakowskiej w 1110 r. Wzbogaca się zasób tekstów memoratywnych – przykładem jest tu pierwsza kronika polska, dzieło anonimowego mnicha cudzoziemca (Galla Anonima); pojawiają się teksty o charakterze dworsko-rekreacyjnym, jak powieść o Walterze i Wisławie. Od XII wieku powiększa się liczba ośrodków produkcji piśmiennej; są nimi dwory książąt dzielnicowych, skryptoria katedralne i klasztorne. Wzrasta liczba użytkowników pisma i książek; są nimi wspólnoty klasztorne męskie i żeńskie, nowe klasztory benedyktynów, norbertanów (premonstratensów) i cystersów, nowe wspólnoty kanonickie i nowe środowiska kleru katedralnego. Rozwój kultury pisma i książki, zapoczątkowany chrystianizacją Polski w X wieku, trwał – mimo czasowych załamań struktur państwowych i kościelnych – nieprzerwanie aż do końca średniowiecza.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 11-45
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Król ponad wszystkimi polskimi monarchami
Autorzy:
Panfil, Tomasz (1962- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2020, nr 45, s. 80-82
Data publikacji:
2020
Tematy:
Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370)
Władysław Łokietek (król Polski ; ok. 1260-1333)
Piastowie (dynastia)
Gospodarka
Polityka
Władcy
Wojna
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono osiągnięcia króla Kazimierza Wielkiego z okazji 650. rocznicy jego śmierci. Kazimierz III Wielki był ostatnim monarchą z dynastii Piastów na tronie polskim, jest uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski. Kazimierz Wielki był doskonałym dyplomatą, wojownikiem oraz zarządcą. Obecnie prawdopodobnie nie ma Polaka, który nie znałby hasła „Zastał Polskę drewnianą, zostawił murowaną”.
Ilustracje.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies