Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "People's Republic of Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 169
Tytuł:
Życie i działalność ks. Stanisława Sikorskiego (1910–1993)
Autorzy:
Sałaj, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19921570.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
Fr. Stanisław Sikorski
Catholic Church
People’s Republic of Poland
Sandomierz
Głowaczów
Radom
ks. Stanisław Sikorski
Kościół katolicki
PRL
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą syntetycznego opracowania monografii radomskiego kapłana. Analiza polegała na chronologicznym odtworzeniu poszczególnych etapów życia ks. Sikorskiego zgodnie z zebranym materiałem źródłowym. W pracy przedstawiono środowisko, z którego wyrósł, oraz scharakteryzowano pierwsze miejsca jego pracy kapłańskiej na wikariatach i posługę kapelana oddziałów partyzanckich AK. Omówiono okres probostwa w Głowaczowie wraz ze specyfiką prowadzonego duszpasterstwa, odbudową kościoła parafialnego oraz kontaktami z władzą państwową. W dalszej części ukazano działalność proboszcza w radomskiej parafii św. Jana Chrzciciela, opisano duszpasterstwo, wysiłki, które ks. Sikorski podejmował na rzecz powstawania nowych obiektów sakralnych w Radomiu, oraz postawę, jaką prezentował, pełniąc funkcję dziekana radomskiego. W pracy wykorzystano kościelne i państwowe źródła archiwalne oraz dostępne opracowania.
This article is an attempt to synthetically develop a monograph of a Radom priest. The analysis consists in the chronological reconstruction of the individual stages of the life of Fr. Sikorski in accordance with the collected source material. The work presents the environment in which he grew up and describes the first places he worked as a priest in the vicariates and his ministry as chaplain to the partisan units of the Home Army. The period of his priesthood at the parish in Gławoczów is discussed, specifically his pastoral care, reconstruction of the parish church and contacts with the state authorities. Further, his activity as a priest at St. John the Baptist church in the Radom, his pastoral care there, his efforts in the creation of new church facilities in Radom and the attitude he presented as dean of Radom will be presented. This work uses church and state archival sources as well as other available studies.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2020, 27; 5-107
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żołnierze wyklęci czy przeklęci
The Cursed or Damned Soldiers
Солдаты отлучённые или проклятые
Autorzy:
Wiktor, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1957182.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
cursed soldiers
damned soldiers
National Armed Forces (NSZ)
bourgeoisie-reactionary forces
people-progress forces
class struggle
civil war
Polish Committee of National Liberation (PKWN)
Provisionaly Government
Provisionaly Government of the National Unity
patriotism
people democracy
international situation
the social progress
People’s Republic of Poland
Отлучённые солдаты
проклятые солдаты
Национальные вооружённые силы
буржуазнo-революционные силы
народно-прогрессивные силы
классовая борьба
гражданская война
Польский комитет национального освобождения (ПКНО)
Временное правительство
Временное правительство народного единства
патриотизм
народная демократия
международная обстановка
общественный прогресс
Opis:
This article presents the place, as well as political and military role of the Polish reactionary guerilla in 1944-1948, identified mainly with the National Army Forces (NSZ), named colloquially as „cursed soldiers”. The great part of the Polish people uses, however, the cathegory of „damned soldiers”, which casts the political class and ascribes negative evaluation to this unit. The civil war and the reactionary querilla in the 1940s years are now presented by the reactionary right forces such as the party „Law and Justice” (PiS) as the „inflexible soldiers”, which did not surrender after the War World II and they battled against the People’s Republic of Poland. Under the German occupation they struggled against Polish leftand Soviet parisants and were also collaborating with the Wehrmacht and Gestapo (the Saint Cross Brigade of the NSZ). After WW II they murdered about 20.000 activists and functionaries of leftist political parties, of the state and local governments. Currently, they are presented as new heroes, which is a great historical lie, which established the new ideologic-political myth of the reactionary right forces in Poland as a fundament of the IV Polish Republic. In 1944-1945, Poland decided to chang the military and political situation in the result of liberation from German occupation by the Red Army and the Polish Army. In July, there was established the Polish Committee of the National Liberation, which introduced the people’s democracy, the agrar reform and the social progress. In December 1944, there was founded the Provisionally Government and in June 1945 the Provisionally Government of the National Unity, which were internationally acknowledged by all great powers and states of world. Since then, the Warsaw government had not only revolutionary and political mandate, but also international support to consquently eliminate the military underground („cursed”), which later changed in the terrorist-plunder gangs. At that time, they lost former glory and political authority, especially after the referndum in 1946, the parliamentary election in 1947, and after the amnesty of 1947, which strengthened the current leftin Poland. The National Armed Forces (NSZ) which operated in 1944-1948 are remembered by Poles not as the „cursed soldiers”, but as the „damned soldiers”, who used terror against the civilian people and introduced in Poland the political destabilization and wanted to provoke the III World War. They were armed conterrevolutionists, who buttled against the people’s, democracy and the political power of the working class. They were against new born Polish People’s Republic.
Статья представляет место и воинскую и политико-идеологическую роль польских правых - реакционных партизан за годы 1944-1948, отождествляемой, главным образом с Национальными вооружёнными силами, называемыми «солдаты отлучённые» т.е. отброшенные. Одновременно большая часть польского общества называет их «солдаты проклятые», в чём проявляется классово-политический подход и решительно отрицательная оценка. В данный момент партизанские отряды представляются реакционными правыми, во главе с партией Право и Справедливость (ПиС), как «непреклонные солдаты », которые после окончания войны с немцами не сдали оружие и боролись против народно- демократической Польши. Во время немецкой оккупации боролись с польскими и советскими левыми отрядами, а даже допускались коллаборационизма с оккупантом, как на пример Свентокшиска бригада Национальных вооружённых сил. Оценивается, что от их рук погибло около 20 тысяч деятелей левых партий, государственных и муниципальных служащих. Сегодня, режимный пропагандистский аппарат (IPN - Институт народной памяти) признаёт их новыми героями, что является большой исторической фальшью, основательным мифом правительства реакционных правых в Польше, как один из фундаментов основывающейся т.н. IV Речи Посполитой. В 1944-1945 г. в Польше основательно изменилось военное и политическое положение в итоге освобождения польских земель Советской армией и возрождённым Войском Польским. В итоге деятельности Польского комитета национального освобождения (ПКНО) наступали быстрые революционные перемены, как аграрная реформа, демократизация государственного аппарата, укрепление сил общественного прогресса. В декабре 1944 года возникло Временное правительство, а в июне 1945 года Временное правительство народного единства, признанное тоже западными державами и почти всеми странами мира. С тех пор правительство в Варшаве имело не только революционное и политическое полномочие, но тоже международно-правовое, чтобы бороться государственно-правовыми мерами с вооружённым подпольем, которое «отлучённых» изменило в грабительские, террористические банды. Вместе с укреплением сил польских левых, теряли они значение, особенно после референдума в 1946 году и выборов в законодательный Сейм в 1947, и после амнистии в 1947 годy. Национальные вооружённые силы в годы 1944-1948 запечатлелись в памяти, не как «солдаты отлучённые», а как «проклятые», которые пользовались террором по отношению к гражданам. Стремились к дестабилизации Польши и к третьей мировой войне а тоже пытались перечеркнуть великие политико-государственные достижения, которых польский народ, а особенно рабочий класс, добились вместе с возникновением и дальнейшим развитием Народной Польши.
Źródło:
Studia Orientalne; 2020, 1(17); 81-100
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmarnowana dekada? Ekspansja inwestycyjna lat siedemdziesiątych XX wieku na tle polityki gospodarczej w okresie PRL
Autorzy:
Koryś, Piotr
Tymiński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032493.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Edward Gierek
‘harmonious development’ programme
economic crisis
investment projects
command economy
economic policy
People’s Republic of Poland
program „harmonijnego rozwoju”
kryzys gospodarczy
inwestycje
gospodarka nakazowa
polityka gospodarcza
PRL
Opis:
W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych XX w. pod rządami Edwarda Gierka w Polsce wprowadzono jeden z największych programów inwestycyjnych po II wojnie światowej. W jego realizacji kluczową rolę odgrywały technologie importowane z krajów wysokorozwiniętych oraz projekty inwestycyjne finansowane z zachodnich kredytów. Rezultaty modernizacji kraju, chociaż spowodowały krótkotrwałe przyspieszenie rozwoju, nie przyniosły oczekiwanych efektów.
In the first half of the 1970s, under First Secretary Edward Gierek, one of the most extensive investment programmes after World War II was introduced in Poland. Technologies imported from highly developed countries and investment projects financed from Western loans played a crucial role in its implementation. Although they caused a short-term acceleration of development, this modernisation of the country did not bring the expected results.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 3; 159-183
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zerwana genealogia feministycznej historii sztuki. Galeria Zarządu Dzielnicowego Ligi Kobiet (1967–1980) i działalność Ireny Huml na rzecz artystek w PRL
The Broken Genealogy of Feminist Art History. The Gallery at the District Board of the Women’s League (1967–1980) and Irena Huml’s Activity in Favour of Women Artists in the People’s Republic of Poland
Autorzy:
Szczupacka, Wiktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30139589.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
galeria Zarządu Dzielnicowego Ligi Kobiet
Irena Huml
emancypacja kobiet w PRL
Liga Kobiet
feministyczna historia sztuki w Polsce
feministyczna genealogia
gallery at the District Board of the Women’s League
emancipation of women in the People’s Republic of Poland
Women’s League
feminist art history in Poland
feminist genealogy
Opis:
Artykuł stanowi pierwszą prezentację galerii Zarządu Dzielnicowego Ligi Kobiet (1967–1980) oraz prokobiecej działalności jej merytorycznej opiekunki – Ireny Huml. Rozważania zostały osadzone w refleksji nad genealogią feministycznej historii sztuki w Polsce, w szczególności zaś analiz dotyczących sztuki okresu PRL, powstałych po transformacji ustrojowej, w których nierzadko pomijano albo deprecjonowano państwowe inicjatywy na rzecz kobiet, a jeśli je dostrzegano, to oceniano jako fasadowe lub pozorne. Wynikało to nie tyle z przeprowadzonych badań, ile z totalitarnego paradygmatu dominującego wówczas w polskiej humanistyce. Podążając za nowymi ustaleniami na płaszczyźnie historii (Małgorzata Fidelis, Natalia Jarska) i socjologii (Magdalena Grabowska), które dotyczyły sytuacji kobiet w PRL oraz rozumienia ich emancypacyjnej aktywności, autorka postuluje wnikliwe przyjrzenie się relacjom sztuki i historii sztuki z państwową organizacją na rzecz kobiet – Ligą Kobiet.
The article constitutes the first presentation of the gallery at the District Board of the Women’s League (1967–1980) and the pro-women activity of its program director, Irena Huml. The discussion is set in the context of reflection on the genealogy of feminist art history in Poland, in particular the analyses of art in the People’s Republic of Poland following the political transformation, in which state initiatives on behalf of women were often overlooked or devalued, and if they were noticed, they were assessed as superficial or illusory. This was due not so much to the research carried out, but to the totalitarian paradigm dominating the Polish humanities at the time. Following new findings in the areas of history (Małgorzata Fidelis, Natalia Jarska) and sociology (Magdalena Grabowska) pertaining to the situation of women in the People’s Republic of Poland and the understanding of their pro-emancipation activity, the author postulates an in-depth look at the relationship of art and art history with the state organisation for women, the Women’s League.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 153-174
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady funkcjonowania Centrali Eksportu Kompletnych Obiektów Przemysłowych w latach 1954-1970
Rules of operation of the Complete Industrial Facilities Export Centre in 1954-1970
Autorzy:
Zgłobica, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477427.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
CEKOP Polska PRL centrala handlu zagranicznego handel zagraniczny
CEKOP Poland People's Republic of Poland foreign trade centre foreign trade
Opis:
Centrala Eksportu Kompletnych Obiektów Przemysłowych, w skrócie: CEKOP, była jedną z central handlu zagranicznego mających w okresie PRL monopol na prowadzenie wymiany handlowej z zagranicą. Przedsiębiorstwo to powstało w 1954 r. i zajmowało się eksportem m.in. fabryk płyt pilśniowych, wiórowych i paździerzowych, cukrowni buraczanych i trzcinowych, cementowni, wytwórni betonów komórkowych, zakładów przemysłu metalowego i elektrotechnicznego, kotłowni i elektrowni, kopalni, płuczek węgla, a także obiektów inżynieryjnych i budowlanych, takich jak mosty, silosy, spichlerze, czy stacje uzdatniania wody. Niniejszy artykuł ukazuje genezę jego powstania oraz rozwój do 1970 r., kiedy zostało połączone z inną centralą handlu zagranicznego – Polimex. Zawiera także analizę kwestii związanych z funkcjonowaniem tego przedsiębiorstwa zarówno w aspekcie gospodarczo-handlowym, jak i administracyjno-politycznym. Przedstawia najważniejsze kierunki eksportu, metody prowadzenia działalności na zagranicznych rynkach, niektóre problemy związane z realizacją inwestycji, a także nadzór ze strony Ministerstwa Handlu Zagranicznego oraz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Artykuł został oparty przede wszystkim na kwerendzie archiwalnej, ale sięgnięto również do wspomnień i relacji oraz przeprowadzono analizę prasy.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 27; 398-429
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie praworządności na łamach „Prawa i Życia” w 1956 roku
The issue of law-abidingness in 1956 “The Law and the Life”
Autorzy:
Żochowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621224.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
„Prawo i Życie”, praworządność, Polska Republika Ludowa, Polski październik 1956, Zrzeszenie Prawników Polskich
“Law and Life”, rule of law, People’s Republic of Poland, Polish October 1956, Association of Polish Lawyers
Opis:
A short-term change of the political climate in Poland in 1956 gave an opportunity to start an open discussion (as the realities of that time) about the condition of obeying the law, proper understanding of the rule of law and “errors of the past”. A major part of this discussion went on pages of new bi-weekly magazine “Law and Life” created by the Association of Polish Lawyers. In the course of this discussion, the Soviet patterns which blurred the meaning of those terms, were left. Newly defined, they described numerous contradictions prior to 1956. Subsequently the discussion focused on the problem of ensuring law-abideness in the judiciary and the administration.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2014, 13, 1; 277-301
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie legislacji w Polsce w latach 1944–1955
The Issue of Legislation in Poland in 1944–1955
Autorzy:
Paszek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231734.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
stanowienie prawa
Polska Ludowa
lawmaking
People’s Republic of Poland
Opis:
CEL NAUKOWY: Ustalenie, w jaki sposób podchodzono do zastanego prawa międzywojennego i jak stanowiono nowe przepisy prawne w początkach Polsce Ludowej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Nowa sytuacja polityczna, która miała miejsce w Polsce po II wojnie światowej w związku z przejęciem władzy przez komunistów, przyniosła zasadniczą zmianę w kwestiach ustrojowych i prawnych. Zmianie uległo rozumienie funkcji prawa, co najprawdopodobniej wpłynęło również na proces legislacyjny. Cel naukowy został realizowany na podstawie aktów normatywnych, literatury teoretycznoprawnej i historycznoprawnej. PROCES WYWODU: W kolejnych fragmentach artykułu podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania: W jaki sposób stanowiono nowe przepisy prawne? Jak dokonywano instrumentalizacji prawa w sądownictwie powszechnym i wojskowym? W jakim zakresie wykorzystywano tajne rozkazy organizacyjne jako sposób na tworzenie nowych sądów i organów pozasądowych? WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Działalność legislacyjna w początkach funkcjonowania Polski Ludowej nie miała na celu stanowienie prawa zgodnie z zasadami stanowienia przepisów prawa i zasadami techniki legislacyjnej. Lekceważono wszystkie zasady znane państwu demokratycznemu. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Omawiana problematyka jest istotna nie tylko z punktu widzenia historyków prawa, ale również historyków, prawników i politologów.
RESEARCH OBJECTIVE: Determining how the existing inter-war law was approached and how new legal regulations were introduced in the early Polish People’s Republic. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The new political situation that took place in Poland after World War II, due to the seizure of power by the communists, brought about a fundamental change in systemic and legal matters. The understanding of the function of law has changed, which seems to have affected the legislative process as well. The scientific goal was realized on the basis of normative acts, theoretical and legal literature as well as historical and legal literature. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The following parts of the article attempt to answer the following questions: How was the new legal regulation created? How was the law instrumentalised in common and military courts? To what extent have secret organizational orders been used as a way to create new courts and extrajudicial bodies? RESEARCH RESULTS: At the beginning of the functioning of the People’s Republic of Poland, the legislative activity was not aimed at enacting the law in accordance with the principles of establishing legal provisions and the principles of legislative technique. All the rules known to a democratic state were disregarded. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The discussed issue is important not only from the point of view of historians of law, but also historians, lawyers and political scientists.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2022, 13, 43; 11-25
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia wychowawcze w miesięczniku „Ty i Ja” (1960-1973) a ideały pedagogiki socjalistycznej
Educational Issues in the Monthly “Ty i ja” (1960-1973) and the Ideals of Socialist Pedagogy
Autorzy:
Harbanowicz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2139766.pdf
Data publikacji:
2021-09-10
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
PRL
wychowanie
ideologia
czasopismo
socjalizm
People's Republic of Poland
upbringing
socialist ideology
magazine
Opis:
Tekst analizuje udział prasy okresu PRL-u w promowaniu modelu wychowania socjalistycznego. Analizę przeprowadzono na podstawie wyjątkowego na ówczesnym rynku prasowym magazynu – „Ty i Ja”, ukazującego się od 1960 do 1973 roku. Jest on często nazywany pierwszym czasopismem lifestyle’owym w Polsce. Zbadano, w jaki sposób redakcja czasopisma poradziła sobie z odgórnie narzucanymi wzorami wychowania socjalistycznego. Wprawdzie pismo nie było ukierunkowane na problematykę pedagogiczną, ale jako magazyn lansujący styl życia, zajmowało się między innymi sprawami rodziny i szkoły. Musiało więc zmierzyć się z pryncypiami ideologicznymi Polski Ludowej.
The text analyses the participation of the press in People's Republic of Poland in promoting the model of socialist education. The analysis was based on an exceptional magazine on the press market of the time - "Ty i Ja", published from 1960 to 1973. It is often referred to as the first lifestyle magazine in Poland. It was examined how the magazine's editors coped with the top-down imposition of socialist upbringing patterns. Although the monthly was not focused on pedagogical issues, as a lifestyle magazine it dealt with, among other things, family and school issues. Therefore it had to face the ideological principles of the People's Republic of Poland.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2021, 23, 1(89); 25-61
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Za fasadą. Komitet uczelniany w strukturze PZPR i jego wpływ na zarządzanie kadrami w latach 1948-1968. Zarys problemu na przykładzie Politrchniki Warszawskiej
Behind the facade. University Committee in the Polish United Workers Party structure and its impact on personnel policy in the years 1948-1968. Outline of the problem on the example of Warsaw University of Technology
Autorzy:
Ośko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477968.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
PZPR Politechnika Warszawska Komitet Uczelniany PZPR polityka kadrowa nomenklatura kadr PRL szkolnictwo wyższe
Polish United Workers' Party Warsaw University of Technology Polish United Worker's Party University Committe personnel policy the nomenclature of People's Republic of Poland cadres higher education
Opis:
Artykuł dotyczy dwóch problemów badawczych z historii PZPR okresu 1948-1968. Pierwszy to próba określenia pozycji Komitetu Uczelnianego Politechniki Warszawskiej w strukturze organizacyjnej aparatu partyjnego. Autor starał się dociec, jak dużym stopniem samodzielności cieszyła się ta komórka w stosunku do nadrzędnych instancji – warszawskiej i centralnej. Drugim poruszonym w artykule zagadnieniem, jest wpływ uczelnianej organizacji PZPR na politykę kadrową. Formalnie Komitety Uczelniane miały w tej materii bardzo ograniczony zakres kompetencji – każda decyzja personalna wymagała konsultacji z Komitetem Warszawskim lub Centralnym. Z drugiej strony jednak, jest mało prawdopodobne, aby zwierzchnie instancje mogły objąć skutecznym nadzorem tak szerokie spektrum. Możemy zatem przypuszczać, że czasem Komitety Uczelniane faktycznie podejmowały decyzje samodzielnie. Siedziby akademickich komórek partyjnych były także uważane za miejsca, gdzie można skutecznie załatwić wiele spraw lub przyspieszyć ich bieg. Dotyczyło to zarówno problemów dnia codziennego, „spraw bytowych” jak je nazywano, ale też nadawania stopni naukowych. Zarówno formalny, jak rzeczywisty status KU PZPR na uczelni w dużym stopniu zależał od wydarzeń na ogólnopolskiej scenie politycznej. W drugiej połowie lat pięćdziesiątych, społeczność akademicka uzyskała autonomię za sprawą postępującej destalinizacji. Poskutkowało to osłabieniem struktur PZPR działających w tym środowisku. Sytuacja zmieniła się po 1968 r., kiedy autonomię cofnięto, a Komitety Uczelniane po raz pierwszy uzyskały reprezentację w ustawowych organach szkół wyższych.
The article concerns two main issues of the history of former Polish United Worker’s Party in a period of 1948-1968. First is the structural positioning of the academic communist cell at the Warsaw University of Technology. The Author tries to figure out, how independent it was, from it’s higher authorities of Central and Warsaw Committees. The second issue taken under consideration, is how big was their impact on the human resource policy? The answer seems not to be that obvious. From the formal point of view, the Communist Party at the basic level (like those at an University) was granted very little power. Almost every decision had to be consulted with the higher authorities. On the other hand, the latter, could have had an limited chance to embrace such a wide field. We may then come to the conclusion, that sometimes University Committees actually were making independent decisions. They were also considered being able to speed the things up – from the accommodation and everyday living problems – to an academic degree promotion. Both – the organizational and actual status of the members of Polish United Worker’s Party, was firmly affected by main political background. In late fifties, as a result of de-Stalinization, the polish academic society gained a limited autonomy. This has resulted in the weakening of the Communist Party structures operating in this environment. When the autonomy was legally halted and then backed in 1968 r., there was a good opportunity to rebuild the status of the communist University Agenda.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 27; 69-110
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z pragmatyki działalności instruktorów szkolenia ideologicznego nauczycieli u schyłku okresu stalinowskiego na przykładzie miasta Tarnowa i powiatu tarnowskiego
From the pragmatics of the activities of the ideological training instructors of teachers at the end of the Stalinist period on the example of the city of Tarnów and the Tarnów poviat
Autorzy:
Juśko, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031063.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
oświata w Polsce Ludowej
szkolenie ideologiczne nauczycieli; indoktrynacja
instruktorzy samokształcenia ideologicznego
Związek Nauczycielstwa Polskiego
Tarnów
powiat tarnowski
education in the People's Republic of Poland
the ideological training of teachers
indoctrination
ideological training instructors
the Polish Teachers’ Union
the city of Tarnów
the Tarnów poviat
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki organizacji akcji masowego szkolenia ideologicznego nauczycieli w Polsce Ludowej w latach 1949–1956. Obejmuje jej wycinek związany z działalnością powiatowych instruktorów samokształcenia ideologicznego, którzy byli niezwykle istotnym ogniwem tego procesu, realizowanego przez Związek Nauczycielstwa Polskiego. Opracowanie skupia się na praktycznej stronie ich aktywności, polegającej przede wszystkim na organizacji, prowadzeniu i nadzorze nad pracą zespołów szkolenia ideologicznego w szkołach. Temat ten jest przedstawiony na przykładzie działalności instruktorów miasta Tarnowa i powiatu tarnowskiego, u schyłku okresu stalinizmu w PRL. Celem masowego szkolenia ideologicznego była indoktrynacja środowiska nauczycielskiego, tak aby uczący byli gotowi do realizacji nowych programów nauczania, zaznajomili się z nową terminologią filozofii, socjologii i ekonomii politycznej, a także naukami pedagogicznymi opartymi na marksizmie-leninizmie. Tym samym mieli włączyć się w budowanie socjalistycznego państwa, zgodnie z oczekiwaniami partii komunistycznej.
The article concerns the organization of mass ideological training of teachers in People's Poland in the years 1949-1956. It includes a section related to the activity of poviat ideological training instructors of teachers who were an extremely important link in this process, carried out by the Polish Teachers' Union. The study focuses on the practical side of their activity, consisting primarily in the organization, management and supervision of the work of ideological training team schools. This topic is presented based on the example of the activities of the instructors of the city of Tarnów and the Tarnów poviat, at the end of the Stalinist period in the Polish People's Republic. The aim of mass ideological training was to indoctrinate the teaching community so that teachers were ready to implement new curricula, became familiar with the new terminology of philosophy, sociology and political economy, as well as pedagogical sciences based on Marxism-Leninism. Thus, they were to contribute to building a socialist state, in line with the expectations of the communist party.
Źródło:
Kultura – Przemiany – Edukacja; 2020, 8; 32-46
2300-9888
2544-1205
Pojawia się w:
Kultura – Przemiany – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy Kościoła katolickiego w PRL w zakresie realizacji własnej misji
Selected problems of the Catholic Church in People’s Republic of Poland in the implementation of its mission
Autorzy:
Krajczyński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685643.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Kościół katolicki w Polsce (1945–1989)
stosunki państwo–Kościół
wolność sumienia i religii
kościelna posługa rządzenia
nauczania i uświęcania
People’s Republic of Poland
the Catholic Church in Poland (1945–1989)
State-Church relations
the freedom of conscience and religion
the freedom of expression of religious beliefs
the power of governance
the sanctifying function
the teaching funct
Opis:
The author of this paper focuses his interest on the State-Church relations during the period of the People’s Republic of Poland. Considering the threefold tasks of the Church in the world i.e. the ministry of governance, teaching and sanctifying, the author has made an attempt to specify the fundamental problems of a political, social, legal and administrative character encountered by the Catholic Church in the process of implementation of the above mentioned mission in Poland in the years 1945–1989.
Przedmiotem zainteresowania autora opracowania są relacje państwo – Kościół w Polsce Rzeczpospolitej Ludowej. Mając na uwadze trojakie zadania Kościoła w świecie, a mianowicie posługę rządzenia, nauczania i uświęcania, podjął on próbę określenia fundamentalnych problemów natury politycznej, społecznej, prawnej i administracyjnej, na jakie natrafił Kościół katolicki w zakresie realizacji wspomnianej misji w Polsce w latach 1945–1989.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2017, 80
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybory do Sejmu w 1952 roku w województwie gdańskim w ocenie lokalnych władz partyjnych – próba analizy
Elections 1952 in Gdansk region in the evaluation of local party authorities – an attempt to analyze
Autorzy:
Czerwiński, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488053.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
wybory w PRL
Polish United Workers' Party
elections in the People's Republic of Poland
Opis:
The main idea of the article was to show how the 1952 election, were discussed among the members of the Provincial Committee of the Polish United Workers' Party in Gdansk. It was the second voting after the war, but it took place in a completely different reality. In Poland, already in force the new constitution, the society was pacified, and the authorities had no real enemies, but in spite of all in the preparations were included the whole state apparatus. Control over the conduct of the voting was necessary, because the authorities were afraid of a boycott of the election, which was the only form of show opposition to the situation in the People's Republic of Poland. In the post-election analysis, it was emphasized that not everything went as it should, but the Communists and so won. In that Poland, couldn’t have been a different result.
Źródło:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja; 2014, 3; 105-115
2299-890X
Pojawia się w:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca resortów spraw wewnętrznych Polski i Węgier w epoce Edwarda Gierka (1970–1980) – wybrane aspekty w świetle dokumentów z Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
Cooperation between the Interior Ministries of Poland and Hungary in the Edward Gierek era (1970–1980) – selected aspects in light of documents from the Archives of the Institute of National Remembrance
Autorzy:
Sylburska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33955941.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polish-Hungarian relations
history of the Polish People’s Republic,
history of the Hungarian People’s Republic
Security Services (Poland)
civilian counterintelligence
surveillance
stosunki polsko-węgierskie
historia PRL
historia WRL
służby bezpieczeństwa
kontrwywiad cywilny
inwigilacja
Opis:
Artykuł jest poświęcony wybranym aspektom współpracy MSW PRL oraz MSW WRL w latach 1970–1980. Dekada ta stanowiła szczególny okres w historii obu krajów, którego cechą charakterystyczną było przede wszystkim otwarcie się na Zachód. Z jednej strony zapewniało to dostęp do zagranicznych kredytów i technologii, tak bardzo potrzebnych gospodarkom polskiej i węgierskiej, z drugiej zaś stwarzało ryzyko przenikania szpiegów z wrogiego obozu, a wraz z nimi – „kontrrewolucyjnych” poglądów. Sytuację opresyjnych reżimów komunistycznych utrudniało podpisanie w 1975 r. w Helsinkach Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, który nakładał na sygnatariuszy pewne zobowiązania i dawał pretekst do ingerowania Zachodu w sytuację wewnętrzną krajów „demokracji ludowej”. Większa swoboda przekraczania granic i inne zmiany zachodzące w latach siedemdziesiątych stawiały przed służbami bezpieczeństwa oraz kontrwywiadem cywilnym zupełnie nowe wyzwania. Konsekwencją względnej liberalizacji życia w Polsce i na Węgrzech była wzmożona inwigilacja ich obywateli.
The article is devoted to selected aspects of cooperation between the Ministry of the Interior of the Polish People’s Republic and the Interior Ministry of the Hungarian People’s Republic in the years 1970–1980. This decade was a special period in the history of both countries, characterised above all by their opening to the West. On the one hand, this provided access to foreign loans and technology, sorely needed by the Polish and Hungarian economies, while on the other hand, it posed the risk of infiltration by spies from the enemy camp and, with them, of “counter-revolutionary” views. The situation of the oppressive communist regimes was made more difficult by the signing of the Final Act of the Conference on Security and Cooperation in Europe in Helsinki in 1975, which imposed certain obligations on the signatories and gave a pretext for Western interference in the internal situation of the “people’s democracy” countries. Greater freedom to cross borders and other changes in the 1970s posed entirely new challenges for the security services and civilian counterintelligence. A consequence of the relative liberalisation of life in Poland and Hungary was the increased surveillance of their citizens.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 39-68
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ kolektywizacyjnej polityki państwa na marginalizację tradycyjnych wartości rodziny w chłopskiej w Polsce w połowie XX wieku
The influence of the State Policy of Collectivization on the Marginalization of the Traditional Peasant Family Values in Poland in the Mid-Twentieth Century
Autorzy:
SKONIECZNY, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435717.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
wieś
Polska Rzeczpospolita Ludowa
kolektywizacja
władza
village
the People’s Republic of Poland
the collectivization
authority
Opis:
Na podstawie wywiadów, materiałów autobiograficznych i dokumentów archiwalnych, pochodzących z połowy XX wieku, poszukiwano na ile kolektywizacja rolnictwa w Polsce zerwała rodzinne, emocjonalne i ekonomiczne więzi młodych z rodziną oraz gospodarstwem rolnym. Podjęcie przez rząd decyzji o konieczności jak najszybszego uspółdzielczenia rolnictwa wyzwalało młodych od dotychczasowego wręcz obowiązku dziedziczenia gospodarstwa i pozwalało, bez narażania się rodzicom, podjąć pracę poza rolnictwem. Powstanie spółdzielni produkcyjnej pozwalało kontynuować naukę w szkole ponadpodstawowej i zrealizować marzenie części ówczesnych młodych – zamieszkać w mieście, co było o tyle ułatwione, że rozbudowujący się przemysł potrzebował rąk do pracy. Nastąpiło w ten sposób obalenie wypracowanej przez dziesięciolecia wizji ojcowizny jako jedynej podstawy życia dziecka chłopskiego. Jednak wraz z przeprowadzką do miasta ulegały ponadto zatarciu tradycyjne wartości chłopskiego wychowania: autorytet ojca, pobożność, szacunek do chleba. Prowadziło to do licznych konfliktów z rodziną pozostającą na wsi.
Based on interviews, autobiographical materials, and archival documents from the mid-twentieth century, there is an attempt made to find answers to the question of how much the collectivization of agriculture in Poland broke young people’s emotional and economic ties with the family and their farms. The government’s decision on the necessity of making agriculture collective as soon as possible liberated the young from the previous obligation to inherit farms and allowed them to work outside agriculture without risking parental dissatisfaction. The establishment of production cooperatives enabled them to continue their studies in secondary school and made the dreams of those young people come true, namely to live in the city. It was much easier because the developing industries needed labour. This way the idea of patrimony, developed throughout decades as the sole basis of life of the peasant child was overthrown. Thus, with the move to the city such traditional peasant values as the authority of the father, piety, respect for bread faded away. The situation led to numerous conflicts with the family remaining in the countryside.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2014, X, (2/2014); 55-76
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół pamięci Baonu AK „Zośka” i jego żołnierzy w Polsce Ludowej (1945–1989) – wprowadzenie do badań
Around the memory of the AK Battalion “Zośka” and its soldiers in the People’s Republic of Poland (1945–1989)
Autorzy:
Rutkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478389.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
II wojna światowa
Armia Krajowa
Szare Szeregi
batalion „Zośka”
pamięć w Polsce Ludowej
historiografia Polski Ludowej
Second World War
Szare Szeregi (Grey Ranks)
“Zośka” battalion
remembrance in the People’s Republic of Poland
historiography of the People’s Republic of Poland
Opis:
The subject of the article is the analysis of the process of creation of the remembrance of the battles and soldiers of the scout battalion “Zośka” of Armia Krajowa in the social space and the People’s Republic of Poland historiography. This process was commenced during the war, when a group of “Zośka” soldiers undertook actions aimed at preserving the documentation of the battalion. After the intrusion of the Red Army, the soldiers of the battalion mainly conspired against the Communist government and managed to create a headquarters for the battalion on the Powązki military cometary, which along with other headquarters became a place of remembrance for the Uprising and the insurgents. Simultaneously, the first publications were released concerning the “Zośka” battles, including the issue of the book entitled “Kamienie na szaniec” by Aleksander Kamiński, published during the underground movement. The ongoing Stalinisation of Poland interrupted the possibility to commemorate the “Zośka” battalion, the soldiers of which were subjected to repression and persecution. After 1959, fundamental works were published concerning the A. Kamiński’s battalion “Zośka” and “Parasol” and the “Pamiętniki żołnierzy baonu ’Zośka’”, which created a basis for the cultivation of remembrance of the battalion in the public space, as well as outside Warsaw. Despite limitation created by the government, in particular considering the commemoration tablets, historical publications, the remembrance of “Zośka” was cultivated especially among some scout groups. An important moment here was naming the Scouting Organisation of Warsaw Mokotów after the Grey Ranks (Szare Szeregi) and organisation by it the “Arsenał” Treck since 1972. In 1966 a group of the battalion soldiers was created within the Union of Fighters for Freedom and Democracy (ZBoWiD), it gradually became possible to commemorate the military actions of the battalion, although in a wider range it only became possible in the 70s and especially in the 80s. However, the People’s Republic of Poland government tried to limit commemorating the battalion in the public space. The role of remembrance of the “Zośka” battalion in shaping the historical awareness of the Communist Poland is extremely important due to the its range and the moral values it conveyed. Today it is rather underestimated.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 296-318
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 169

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies