Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Parliamentarism" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 51
Tytuł:
O senatorach koronnych za Władysława IV
Autorzy:
Broniarczyk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601843.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Władysław IV
sejm
senat
parlamentaryzm staropolski
rady senatu
senatorowie rezydenci
wota senatorskie
Wazowie
Sejm
Senate
old-Polish parliamentarism
Senate sessions
senators residents
senators’ vota
the Vasas
Opis:
Artykuł recenzyjny dotyczy monografii Andrzeja Korytki poświęconej senatowi koronnemu jako jednemu z trzech - obok króla i izby poselskiej - stanów sejmujących w okresie panowania Władysława IV Wazy (1632–1648). Senat był izbą wyższą staropolskiego parlamentu, którą tworzyli urzędnicy pochodzący z nominacji królewskiej, pełniący swoje funkcje dożywotnio. W jego skład wchodzili biskupi, wojewodowie, kasztelanowie oraz ministrowie. Książka jest wieloaspektową analizą funkcjonowania senatu koronnego na forum obrad parlamentu za rządów drugiego Wazy, a także poza nim, m.in. na sejmikach ziemskich. The present article reviews Andrzej Korytko’s monograph on the Crown Senate regarded as one of the three - besides the king and the Chamber of Envoys - parliamentary estates under King Władysław IV Vasa (1632–1648). The Senate was the upper chamber of the Polish Parliament, made up of officials appointed for life by the king. The Senate was composed of bishops, palatines, castellans, and ministers. Korytko’s book is a multi-aspect analysis of the functioning of the Crown Senate within the parliamentary forum under King Władysław IV Vasa, and also outside it, for example at dietines.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2018, 125, 1
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Right-wing and left-wing populist parties as a threat to modern liberal democracies
Autorzy:
Burdiuh, Maksym
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933325.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
populism
democracy
liberalism
populist parties
parliamentarism
Opis:
The article analyses modern populism as a challenge to liberal democracy in terms of the activities of right-wing and left-wing political parties. An important factor in the growth of populism is the lack of effectiveness of constitutionalism and other formal limited institutions, procedures to ensure the principles of people’s sovereignty, democracy, justice, guarantee the interests of the majority in the modern world. It is noted that populism emerged in the late 19th century as a social movement, ideology, and political activity, and since then has firmly taken its place in the political consciousness of the masses, gaining new features and intensifying at times when countries are experiencing turning points in their history. The main factors in the growth of populism include the insufficient effectiveness of the institutions of indirect democracy in modern consolidated democracies. Another reason for the rise of populism is related to the tendency of ideological deradicalization, which manifested itself in the activities of different parties. Today, populism does not have a developed fundamental theoretical background and conceptual texts like nationalism and conservatism. However, it has a holistic structure as a political phenomenon and a set of ideological positions. The goal of modern populism is the introduction of “illiberal democracy” – a government that ensures smooth transformation of people’s preferences into public policy (unlike liberal democracies, which are almost always hindered by certain obstacles to responding effectively to pressing problems). From this point of view, populism is not a threat to democracy as such, but the leading liberal version of democracy. The possibilities of constitutionalism are treated with scepticism in the populist ideology, as formal, limited institutions and procedures prevent the majority from executing their will. Liberal democracy is not strong enough and constantly needs strengthening elements in response to new challenges and threats. But liberal democracy, more than any other political form, contains the potential for development, a synergistic resource, and the power of self-correction. A strong parliament and a developed civil society remain effective counterweight to populism.
Źródło:
Reality of Politics; 2021, 15; 11-21
2082-3959
Pojawia się w:
Reality of Politics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posłanki na Sejm PRL II kadencji (1957–1961). Cechy socjopolityczne i aktywność poselska
The socio-political characteristics and parliamentary activity of female MPs in the Polish People’s Republic Sejm of the second term (1957–1961)
Autorzy:
CHROBACZYŃSKA-PLUCIŃSKA, EDYTA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561540.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
historia kobiet
parlamentaryzm
Sejm PRL
posłanki
women’s history
parliamentarism
Sejm of the Polish People’s Republic
female MPs
Opis:
Autorka koncentruje się na analizie cech socjopolitycznych i kierunkach aktywności parlamentarnej posłanek zasiadających w Sejmie PRL II kadencji (1957–1961). Z jednej strony celem badań jest charakterystyka posłanek z uwzględnieniem takich kryteriów, jak wiek, wykształcenie, zawód, orientacja polityczna, a także przynależność do klubów i kół poselskich. Z drugiej zaś przeanalizowano obszary aktywności w wybranych komisjach parlamentarnych, składane interpelacje oraz zagadnienia poruszane w przemówieniach sejmowych. Autorka chciałaby częściowo wypełnić lukę w najnowszych badaniach nad historią kobiet w okresie PRL. W sferze metodologii odwołano się do krytycznej analizy treści. Podstawę źródłową stanowią biuletyny prasowe, sprawozdania stenograficzne z posiedzeń sejmu oraz dokumenty zgromadzone w archiwach.
The author focuses on analysing socio-political characteristics and trends in the parliamentary activity of female MPs serving in the Polish People’s Republic Sejm of the second mandate (1957–1961). On the one hand, her research aims at characterising those MPs taking into account such criteria as age, education, profession, political orientation as well as membership in political groups and circles. The other aspect of the research concerns the areas of their activity in selected parliamentary committees, the parliamentary questions they submitted and the subjects raised by them in parliamentary speeches. The author seeks, if only partially, to fill the gap in most recent studies of women’s history in the period of the Polish People’s Republic (PPR). In terms of methodology, critical content analysis is used. The source base is press bulletins, stenographic transcripts of Sejm sittings and archive documents.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 2(7); 59-76
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Równouprawnienie płci w debacie parlamentarnej Sejmu Ustawodawczego 1947–1952. Zarys problemu
Gender equality in the parliamentary debate of the Legislative Sejm of 1947–1952. An outline
Autorzy:
Chrobaczyńska-Plucińska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/651706.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
PRL
historia kobiet
parlamentaryzm
posłanki
równouprawnienie płci
ochrona praw dziecka
Polish People’s Republic (PPR)
women’s history
parliamentarism
female MPs
gender equality
protection of children’s rights
Opis:
The article contains an analysis of the nature of the parliamentary debate concerning equal rights of men and women – including protection of children’s rights – that took place at the Polish Legislative Sejm in the period from 1947 to 1952. The discussion offered here applies the method of critical analysis of the content of available source material as well as the biographical method seeking to answer the questions who were the female MPs fighting for women’s rights in the period of Stalinism and whether their activity proved their agency. The source basis is transcripts of Sejm sittings, the press and literary memoirs. Female MPs such as M. Jaszczukowa, E. Pragierowa, I. Sztachelska, S. Garncarczyk and Z. Tomczyk were seeking to amend legislation so as to ensure the practical implementation of the gender equality principle. That was also a flagship slogan of the new communist people’s authorities at the start of the period known in historiography as Poland’s Stalinisation. Standards and regulations were debated that were to constitute a legal environment, and thus to make it possible for women to be active in various fields on an equal footing with men. The discord between postulates justified by ideology and cultural norms did not stop legislative amendments. The female MPs initiating that change could have felt the sense of agency and their actions certainly contributed to other changes towards gender equality in Poland of that time.
Artykuł zawiera analizę charakteru debaty sejmowej dotyczącej równouprawnienia kobiet i mężczyzn, z uwzględnieniem problematyki ochrony praw dzieci, która toczyła się w Sejmie Ustawodawczym RP w latach 1947–1952. W podjętych rozważaniach wykorzystano metodę krytycznej analizy treści dostępnych materiałów źródłowych oraz metodę biograficzną, poszukując odpowiedzi na pytanie, kim były posłanki walczące o prawa kobiet w okresie stalinizmu, a także, czy ich aktywność nosiła znamiona sprawczości? Podstawę źródłową stanowią sprawozdania stenograficzne z posiedzeń sejmu, prasa oraz literatura wspomnieniowa. Intencją posłanek, m.in. M. Jaszczukowej, E. Pragierowej, I. Sztachelskiej, S. Garncarczykowej oraz Z. Tomczyk, była realizacja postulatu zmiany przepisów prawnych w taki sposób, aby zasada równouprawnienia kobiet stała się możliwa w praktyce. Było to również sztandarowe hasło przedstawicieli nowej, komunistycznej władzy ludowej i jednocześnie początek okresu określanego w historiografii mianem stalinizacji kraju. Procedowano normy i przepisy, które miały stworzyć warunki prawne, a tym samym urealnić możliwość podejmowania przez kobiety aktywności na różnych polach na równi z mężczyznami. Istniejący dysonans pomiędzy postulatami uprawomocnianymi ideologią a normami kulturowymi nie przeszkodził w nowelizacji prawa. Posłanki inicjujące te zmiany mogły mieć poczucie sprawstwa, a ich działania z pewnością przyczyniły się do zmian na rzecz równouprawnienia płci w Polsce tego okresu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2019, 70; 17-38
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Concepts of Separation of Powers in a Comparative Approach – Similarities and Dissimilarities
Koncepcja podziału władzy w perspektywie porównawczej – podobieństwa i różnice
Autorzy:
Csink, Lóránt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942119.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
separation of powers
checks and balances parliamentarism
podział władzy
równowaga władz
parlamentaryzm
Opis:
Separation of powers is one of the most basic principles democratic states are based on. Still, there is No. common standpoint what exactly separation of powers means. The present essay examines the ideas of Rousseau, Marxist scholars and some modern theorists concerning separation of powers and checks and balances mechanisms that exist in the legal system. The author analyses as well how the different powers balance each other in practice.
Podział władzy jest jedną z podstawowych zasad, na których oparte są państwa demokratyczne. Nie odnajdziemy jednak wspólnego stanowiska co do rozumienia i zakresu podziału władzy. Niniejszy esej analizuje idee Rousseau, marksistowskich uczonych i niektórych współczesnych teoretyków dotyczące podziału władzy oraz mechanizmów kontroli i równowagi, które istnieją w systemie prawnym. Autor analizuje również, w jaki sposób poszczególne władze równoważą się w praktyce.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 313-325
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrukcje królewskie na sejmiki przedsejmowe doby panowania Michała I i Jana III
Royal instructions for the pre-sejm assemblies from the reign of Michał I and Jan III
Královské instrukce pro předsněmovní partikulární sněmy (sejmiky) za vlády Michala I. a Jana III
Autorzy:
Dąbrowski, Paweł Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6373180.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
parlamentaryzm
instrukcje królewskie
sejmiki przedsejmowe
analiza źródłoznawcza
ekspedycja przedsejmowa
source analysis
parliamentarism
royal instructions
pre-parliamentary expedition
pre-sejm assemblies
Opis:
The article is about the source analysis of royal services for pre-sejm assemblies with the help of multidimensional analyzes, statistical and comparative research. Therefore, it shows the documents from the reign of Michał I and Jan III in depth.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 35-69
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The President of the Republic of Poland in the Light of Constitutions Adopted in Poland Between 1918 and 2018 – Selected Issues
Autorzy:
Danel, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1991365.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
president
Polska
republic
sovereignty
regime
parliamentarism
Opis:
The article concerns the constitutional position and political role of the President of the Republic of Poland. Though the Author concentrates on the current constitution of Poland, that entered info force in 1997, he also reviews all the constitutions (and important amendments to these constitutions) that were adopted over the last century, so after Poland had restored its sovereignty in 1918. The analysis is concentrated not only on the constitutional position and political role of the Polish president, but also on the way he was (and is) elected. The Author tries to prove a thesis that the actual political position of the head in the state in Poland depended and still depends not only on constitutional provisions, but also on specific political circumstances, and even the character and personality of the people holding this office.
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2018, 23; 7-20
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność parlamentarna Jana Olrycha Szanieckiego
The parliamentary activity of Jan Olrych Szaniecki
Autorzy:
Dolata, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697575.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Jan Olrych Szaniecki
fighting for the rights of peasants
Parliament of the Polish Kingdom
parliamentarism
Opis:
The article concerns the parliamentary activity of one of the greatest deputies of the Parliament of the Polish Kingdom of the constitutional era – Jan Olrych Szaniecki, who was wellknown, among others, as a spokesman for the interests of peasants (a supporter of universal abolition of serfdom and conferment of land ownership on peasants) during the sessions of Parliament of 1825 and 1830 and in the period of the November Uprising, and prior to that – as an outstanding lawyer. His activity is very little exposed in the contemporary historical-legal doctrine, yet worth paying attention to.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2016, 14, 2; 171-181
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność krzyżackiego szpiega o pseudonimie „N.S. Arman” w Królestwie Polskim w połowie XV wieku i jego tożsamość
Activities of a Teutonic Spy Nicknamed “N.S. Arman” in the Kingdom of Poland in the Mid-Fifteenth Century and its Identity
Die Tätigkeit des Spions des Deutschen Ordens mit dem Spitznamen „N.S. Arman“ im Königreich Polen in der Mitte des 15. Jahrhunderts und seine Identität
Autorzy:
Duda, Michalina
Jóźwiak, Sławomir
Szybkowski, Sobiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27268747.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Königreich Polen
Deutscher Orden in Preußen
Großfürstentum Litauen
Intelligenz
ständisches Leben
Parlamentarismus
politische Kultur
Królestwo Polskie
zakon krzyżacki w Prusach
Wielkie Księstwo Litewskie
wywiad
życie stanowe
parlamentaryzm
kultura polityczna
Kingdom of Poland
Teutonic Order in Prussia
Grand Duchy of Lithuania
intelligence
state life
parliamentarism
political culture
Opis:
W artykule omówiono postać krzyżackiego informatora o pseudonimie „N.S. Arman”, opierając się na raportach kierowanych przez niego do wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Ludwika von Erlichschausen w latach 1451 i 1453. Podjęto również próbę ustalenia orientacyjnej datacji tych spośród raportów, które nie posiadały dat rocznych. Po przeprowadzeniu analizy zakresu wiadomości zamieszczonych w tych źródłach dokonano identyfikacji szpiega z wywodzącym się z Torunia mieszczaninem rypińskim Niclosem Schararem, klientem i totumfackim wojewody brzeskiego Jana Kretkowskiego, a następnie jego syna Andrzeja. W listach Scharara znajdujemy szeroką panoramę życia stanowego w Polsce, opis relacji pomiędzy Polską a Litwą, szczególnie w aspekcie sporów terytorialnych o Wołyń i Podole, poczynań króla Kazimierza Jagiellończyka, najazdów tatarskich, a także wojen na pograniczu polsko-śląskim. Dane z tych raportów nie zawierały jednak niemal wcale odniesień do trwających już wówczas intensywnych kontaktów opozycji pruskiej z różnymi ośrodkami politycznymi w Polsce. Pozwala to zatem uznać, że ich wartość dla krzyżackich mocodawców Niclosa była niewielka. Raporty Scharara mają wszakże wielkie znaczenie dla współczesnych badaczy w kontekście płynących z nich informacji dotyczących wewnętrznego życia politycznego Królestwa Polskiego na początku lat 50. XV wieku.
Im Artikel wird die Person des Informanten des Deutschen Ordens mit dem Spitznamen „N.S. Arman“ dargestellt. Die Ausführungen stützen sich auf Berichte, die von ihm in den Jahren 1451 und 1453 an den Hochmeister des Deutschen Ordens — Ludwig von Erlichshausen, gerichtet wurden. Dabei wird ein Versuch unternommen, die Datierung der Berichte, die mit keinem Jahresdatum versehen sind, ungefähr zu bestimmen. Die Analyse der darin enthaltenen Informationen ergab, dass es sich bei dem Spion um den aus Thorn stammenden Bürger der Stadt Rippin — Niclos Scharar, handelt, der Klient und Faktotum des Woiwoden von Brieg — Jan Kretkowski, und später auch dessen Sohnes — Andrzej, war. In Scharars Briefen findet man ein breites Panorama des ständischen Lebens in Polen sowie Schilderungen der polnischlitauischen Beziehungen, insbesondere im Hinblick auf Territorialstreitigkeiten um Wolhynien und Podolien, der Leistungen des Königs Kasimir des Jagiellonen, Einfälle von Tataren bzw. Kriege im polnisch-schlesischen Grenzgebiet. Die Berichte enthalten hingegen kaum einen Hinweis auf den damals bereits intensiven Kontaktaustausch zwischen der preußischen Opposition und verschiedenen politischen Zentren in Polen. Dies lässt den Schluss zu, dass der Verkehr für die Auftraggeber von Niclos aus dem Deutschen Orden eine geringe Rolle spielte. Scharars Berichte sind in besonderem Maße für die zeitgenössische Forschung von Bedeutung, da sie Informationen über das innenpolitische Leben des Königreichs Polen zu Beginn der 1550er Jahre liefern.
This authors of this article discuss the figure of the Teutonic informant with the pseudonym “N.S. Arman”, based on reports addressed by him to the Grand Master of the Teutonic Order Ludwig von Erlichschausen in 1451 and 1453. They have attempted to establish an indicative date for those of the reports that did not have annual dates. After analyze the scope of the messages included in these sources, the spy was identified with Niclos Scharar, a Rypin burgher from Toruń, a client and handyman of the Brest voivode Jan Kretkowski, and then his son Andrzej. In Scharar’s letters we find a wide panorama of state life in Poland, a description of relations between Poland and Lithuania, related in particular to territorial disputes over Volhynia and Podolia, the actions of King Kazimierz Jagiellończyk, Tatar invasions, as well as wars on the Polish-Silesian borderland. However, the data from these reports contain almost no references to the intensive contacts of the Prussian opposition with various political centers in Poland, which were already ongoing at that time. This allows the scholars to conclude that their value for the Teutonic principals of Niclos was small. Scharar’s reports, however, are of great importance for contemporary researchers in the context of the information they contain regarding the internal political life of the Kingdom of Poland in the early 1450s.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 237-274
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dualizm władzy wykonawczej w III Rzeczypospolitej Polskiej - regulacje konstytucyjne i praktyka polityczna
Dualism of Executive Power in the Third Polish Republic – Constitutional Regulations and Political Practice
Autorzy:
Dziemidok-Olszewska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035950.pdf
Data publikacji:
2022-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dualism of executive power
rationalised parliamentarism
president in Polish Republic
Council of Ministers
Prime Minister
Constitution of Polish Republic
political practice
dualizm egzekutywy
zracjonalizowany parlamentaryzm
Prezydent RP
premier
Konstytucja RP
praktyka polityczna
Opis:
The aim of the article is a critical analysis of the rationalized parliamentary system established in the Constitution of the Republic of Poland with the strengthened position of both bodies of the dualistic executive. The study presents the regulations increasing the political role of the President and the government (prime minister) as well as the conditions and political effects of the adopted system. The premise of the article is to highlight the dysfunctionality of the constittional model of the executive and the practice of its implementation.
Celem artykułu jest krytyczna analiza ustanowionego w Konstytucji RP zracjonalizowanego systemu parlamentarnego ze wzmocnioną pozycją obu organów dualistycznej egzekutywy. W opracowaniu wskazano regulacje podnoszące rolę ustrojową Prezydenta i rządu (premiera) oraz uwarunkowania i skutki polityczne funkcjonowania przyjętego systemu. Założeniem artykułu jest wykazanie dysfunkcjonalności konstytucyjnego modelu egzekutywy i praktyki jego realizowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 1 (65); 15-29
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sejmiki ziemi liwskiej 1780–1786
Sejmiks in the Land of Liw 1780–1786
Autorzy:
Filipczak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689620.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ziemia liwska
sejmiki
parlamentaryzm
Mazowsze w XVIII wieku
the land of Liw
sejmiks
parliamentarism
Mazovia in the 18th century
Opis:
The article concerns sejmiks in the land of Liw, which was located in the voivodship of Mazovia. In the years 1780–1786 the noblemen who took part in the debates in Liw elected their envoys and resolved issues connected with self-government. The article discusses preparations for the sejmiks, their course and resolutions adopted there. The land of Liw was dominated by the royalist party, whose main representatives belonged to the Cieszkowski and Cieciszowski families. The iudex terrestris of Liw, Ignacy Cieciszowski, who had been elected an envoy to the Sejm for three times in the years 1780–1786, was the most active parliamentary member. His status was influenced by the support of his brother, Adam, who was in charge of Stanisław August’s private chancellery in the years 1780–1783. The connections between leaders of the local nobility and the royalist party did not have a major impact on the content of instructions for envoys, but they could be seen in the activity of the representatives of Liw in the parliament.
Artykuł dotyczy sejmików ziemi liwskiej wchodzącej w skład województwa mazowieckiego. W latach 1780–1786 szlachta na obradach w Liwie wybierała posłów na sejm, a także rozstrzygała problemy o charakterze samorządowym. W tekście przedstawione zostały przygotowania do sejmików, ich przebieg oraz podjęte uchwały. Ziemia liwska była zdominowana przez stronnictwo regalistyczne, w którym czołowe role odgrywały rodziny Cieszkowskich i Cieciszowskich. Najaktywniejszym parlamentarzystą był sędzia ziemski liwski Ignacy Cieciszowski, który w latach 1780–1786 trzykrotnie był wybierany posłem na sejm. Na jego pozycję wpłynęło wsparcie brata Adama, w okresie 1780–1783 kierującego Gabinetem Stanisława Augusta. Związki liderów miejscowej szlachty ze stronnictwem regalistycznym nie miały dużego wpływu na treść instrukcji poselskich, natomiast znajdowały wyraz w działalności reprezentantów ziemi liwskiej w parlamencie.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sejmiks in the Land of Liw 1780–1786
Sejmiki ziemi liwskiej 1780–1786
Autorzy:
Filipczak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689258.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ziemia liwska
sejmiki
parlamentaryzm
Mazowsze w XVIII wieku
the land of Liw
sejmiks
parliamentarism
Mazovia in the 18th century
Opis:
Artykuł dotyczy sejmików ziemi liwskiej wchodzącej w skład województwa mazowieckiego. W latach 1780–1786 szlachta na obradach w Liwie wybierała posłów na sejm, a także rozstrzygała problemy o charakterze samorządowym. W tekście przedstawione zostały przygotowania do sejmików, ich przebieg oraz podjęte uchwały. Ziemia liwska była zdominowana przez stronnictwo regalistyczne, w którym czołowe role odgrywały rodziny Cieszkowskich i Cieciszowskich. Najaktywniejszym parlamentarzystą był sędzia ziemski liwski Ignacy Cieciszowski, który w latach 1780–1786 trzykrotnie był wybierany posłem na sejm. Na jego pozycję wpłynęło wsparcie brata Adama, w okresie 1780–1783 kierującego Gabinetem Stanisława Augusta. Związki liderów miejscowej szlachty ze stronnictwem regalistycznym nie miały dużego wpływu na treść instrukcji poselskich, natomiast znajdowały wyraz w działalności reprezentantów ziemi liwskiej w parlamencie.
The article concerns sejmiks in the land of Liw, which was located in the voivodship of Mazovia. In the years 1780–1786 the noblemen who took part in the debates in Liw elected their envoys and resolved issues connected with self-government. The article discusses preparations for the sejmiks, their course and resolutions adopted there. The land of Liw was dominated by the royalist party, whose main representatives belonged to the Cieszkowski and Cieciszowski families. The iudex terrestris of Liw, Ignacy Cieciszowski, who had been elected an envoy to the Sejm for three times in the years 1780–1786, was the most active parliamentary member. His status was influenced by the support of his brother, Adam, who was in charge of Stanisław August’s private chancellery in the years 1780–1783. The connections between leaders of the local nobility and the royalist party did not have a major impact on the content of instructions for envoys, but they could be seen in the activity of the representatives of Liw in the parliament.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 3; 123-155
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o sejmikach litewskich w czasach Rady Nieustającej na tle praktyki parlamentarnej powiatu kowieńskiego
Autorzy:
Filipczak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042544.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sejmiki
parlamentaryzm
Wielkie Księstwo Litewskie w XVIII w.
Kowno
Lida
Wiłkomierz
sejmiks (dietines)
Parliamentarism
Grand Duchy of Lithuania in 18th c.
Kaunas
Ukmergė (Vilkmergė)
Opis:
W artykule omówiono wybrane aspekty funkcjonowania sejmików litewskich w czasach Rady Nieustającej (zwłaszcza w latach 1776–1786). Wykorzystane zostały wiadomości na temat powiatu kowieńskiego znane dzięki Aktom sejmiku kowieńskiego w latach 1733–1795 opublikowanym w 2019 r. przez Monikę Jusupović. Informacje te skonfrontowano z danymi dotyczącymi sejmików lidzkiego i wiłkomierskiego pochodzącymi z kwerendy źródłowej w archiwach w Mińsku i Wilnie. Do celów porównawczych wykorzystane zostały wyniki badań historyków litewskich (sejmik wileński), polskich i białoruskich. W tekście przedstawiono m.in. takie zagadnienia, jak funkcjonowanie sejmików gospodarskich, relacyjnych i elekcyjnych. Zaprezentowano także informacje dotyczące typów akt sejmikowych, które są charakterystyczne dla parlamentaryzmu litewskiego. Omówione zostały dodatkowe wiadomości związane z życiem politycznym powiatu kowieńskiego, których nie uwzględniła M. Jusupović. W końcowej części artykułu wyeksponowane są specyficzne aspekty badań nad litewskim parlamentaryzmem. Dzięki zwyczajowi podpisywania uchwał sejmiku przez ogół osób w nim uczestniczących możliwe jest przybliżone oszacowanie liczebności zgromadzenia. W drugiej połowie XVIII w. nadal istniały znaczące różnice między sejmikami litewskimi a koronnymi, choć widoczna jest tendencja do upodobniania się modeli funkcjonujących w obu krajach.
This article discusses selected aspects of the way Lithuanian sejmiks proceeded in the times of Permanent Council (especially in the years 1776–1786). The author refers to particular pieces of information on the county of Kaunas which were mentioned in Akta sejmiku kowieńskiego w latach 1733–1795 published by Monika Jusupović in 2019. The information found in the abovementioned book was tested against the relevant data concerning the sejmiks of Lida and Ukmergė collected in the process of research in the archives of Minsk and Vilnius. For comparative reasons the author of this article makes use of the results of research by Lithuanian historians (on the sejmik of Vilnius) as well as the contributions of Polish and Belarusian historians. The author focuses (among others) on the functioning of economic, relational and electoral sejmiks. The article also contains information on different types of sejmik documents which were typical for Lithuanian parliamentary practice. Besides, it discusses additional items of information related to the political life in the county of Kaunas which were not referred to by M. Jusupović. The final part of the article emphasizes distinctive aspects of research on the Lithuanian parliamentary practice. Owing to the custom of signing the sejmik lauda by the unlimited number of participants, it is now possible to state roughly how large the gathering was. In the second part of the 18th c. there were still considerable differences between the sejmiks in the Crown and Lithuania even though the models in respective countries tended to converge.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 2; 71-103
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemskie urzędy sądowe w życiu politycznym województwa sandomierskiego w latach 1777–1783
Provincial judiciary in political life of the Sandomierz Voivodship in the years 1777–1783
Autorzy:
Filipczak, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689506.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
województwo sandomierskie
ziemskie urzędy sądowe
sejmiki
parlamentaryzm
Sandomierz Voivodeship
district judicial offices
sejmiks
parliamentarism
Opis:
At the beginning of the article the author draws attention to the legal aspects connected with the election of candidates who would hold judicial offices, and the changes taking place in this process from the 16th till the 18th c. In the years 1777–1783 there were three district judicial offices, six offices that bore the name starostwo grodowe, and only one office of succamerarius in Sandomierz Voivodeship. In the period under discussion seven sejmiks that gathered in Opatow and one that gathered in Radom chose candidates for the judicial offices of Sandomierz and Radom. In 1783 the sejmiks in Stężyca (for Stężyca district) were probably held three times, but their resolutions are not known. The article discusses preparations for particular sejmiks, their course and decisions that were made. In the years 1777–1778 decisions of two sejmiks that took place in Opatów were questionable from the legal point of view. It was connected with the fact that the judicial office held by a districts’ judge of Sandomierz was regarded as vacated. After the first partition of Poland its holder’s estates found themselves outside the boundary of the voivodeship which was now smaller. Besides, he acted as a judge in the territory occupied by Austria. In 1782 a project approved by the king came into being; it stated that three offices of succamerarius should be established instead of one. The turbulent sejm of 1782 made it impossible to pass the bill on that matter. The following year the king gave up his proposal, which may have been caused by the attitude of the majority of the envoys from Sandomierz Voivodeship during the recent sejm. In compliance with the king’s recommendation candidates for the position of succamerarius of the whole voivodeship were elected in Opatów in 1783.
W początkowej części artykułu przypomniane zostały obowiązujące w Rzeczypospolitej zasady elekcyjności kandydatów na urzędy sądowe, z uwzględnieniem zmian, jakie w tym zakresie zachodziły. W badanym okresie w województwie sandomierskim istniały trzy sądy ziemskie, sześć starostw grodowych, ale tylko jeden urząd podkomorzego. W latach 1777–1783 zebrało się siedem sejmików w Opatowie i jeden w Radomiu, które wybrały kandydatów na sandomierskie i radomski urzędy sądowe. W 1783 r. prawdopodobnie trzy razy obradowały sejmiki w Stężycy (dla powiatu stężyckiego), jednak ich uchwały nie są znane. W artykule omówione zostały przygotowania do poszczególnych sejmików, ich przebieg oraz podjęte decyzje. W latach 1777–1778 w Opatowie dokonano elekcji, dyskusyjnych z prawnego punktu widzenia, które wynikały z uznania za wakujący urzędu sędziego ziemskiego sandomierskiego. Po I rozbiorze jego dotychczasowy posiadacz nie miał już dóbr w pomniejszonych granicach województwa, a ponadto pełnił obowiązki sędziowskie na terenach zajętych przez Austrię. W 1782 r. powstał projekt, zaakceptowany przez króla Stanisława Augusta, powołania trzech urzędów podkomorzego na miejsce jednego, dotychczas istniejącego. Na burzliwym sejmie w 1782 r. nie było możliwości przyjęcia ustawy w tej sprawie. W następnym roku król wycofał się z propozycji, zapewne ze względu na postawę polityczną większości posłów sandomierskich na ostatnim sejmie. Zgodnie z zaleceniem królewskim dokonano więc w Opatowie (w 1783 r.) elekcji kandydatów na urząd podkomorzego całego województwa.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legislacja dotycząca fideikomisów familijnych (ordynacji rodowych) w II Rzeczypospolitej Polskiej
Legislation on Family Fideicommissa in the Second Polish Republic
Autorzy:
Filipiak, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123364.pdf
Data publikacji:
2022-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rolnictwo
reforma rolna
parlamentaryzm
legislacja
II RP
fideikomisy familijne
ordynacje rodowe
wielka własność
agriculture
legislation
land reform
parliamentarism
Second Polish Republic
family fideicommissa
entail
great ownership
Opis:
The article describes the creation and content of legal regulations in the Second Polish Republic regarding a special institution, which were family fideicommissa (entails), called in Poland ordynacje rodowe – indivisible estates in the hands of aristocratic families, excluded from the general principles of inheritance, with restrictions in the field of, i.a., disposition and charging. The author proves that the legislation in this respect was influenced by the then agrarian policy and attempts to regulate the land reform. Family laws were perceived in particular as a relic of feudalism contrary to the constitutional order and a policy aimed at basing the agricultural structure on middle and small property and thus raising the social and economic status of the poor masses of Polish peasants. The author describes political postulates in this regard, successive legal acts created by the legislature and the accompanying parliamentary discussions.
Artykuł opisuje tworzenie i treść regulacji prawnych w II Rzeczypospolitej dotyczących szczególnej instytucji, jaką były fideikomisy familijne, nazywane na ziemiach polskich ordynacjami rodowymi – niepodzielne majątki ziemskie znajdujące się w rękach rodzin arystokratycznych, wyłączone z ogólnych zasad spadkobrania, z ograniczeniami w zakresie m.in. rozporządzania i obciążania. Autor dowodzi, iż na legislację w tym względzie miała wpływ ówczesna polityka agrarna oraz próby uregulowania reformy rolnej. Ordynacje rodowe postrzegano w szczególności jako relikt feudalizmu sprzeczny z porządkiem konstytucyjnym oraz polityką dążącą do oparcia struktury rolnej na średniej i drobnej własności oraz podniesienia przez to statusu społecznego i ekonomicznego ubogich mas polskich włościan. Autor opisuje postulaty polityczne w tym względzie, kolejne akty prawne tworzone przez legislatywę oraz towarzyszące temu dyskusje parlamentarne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 4(68); 155-167
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 51

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies