Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Październik ’56" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Komisja Kultury KC PZPR – „dziecko” gomułkowskiej stabilizacji
Autorzy:
Chojnowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608402.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Gomułka Władysław
kultura masowa
nomenklatura
Październik ’56
polityka kulturalna
realizm socjalistyczny
Opis:
The Culture Commission of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party – a “Child” of the Gomułka–era StabilisationThe Culture Commission was established in the summer of 1957 and replaced the Department of Culture at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (CC PUWP). The Department had been composed of the employees the CC PUWP, but the Commission included both representatives of the Party and state bureaucracy as well as members of assorted milieus (under the condition that they belonged to the PUWP). In 1957 the CC PUWP created, alongside the Culture Commission, also a Foreign Commission, a Science Commission, a Publications Commission, etc. The notion to entrust public issues to institutions combining representatives of the apparatus of power and delegates of the interested milieus was characteristic for the Polish variant of the anti–Stalinist “thaw” and did not possess a counterpart in other states of the Soviet bloc. The Culture Commission emerged, if one were to perceive it via the prism of later events, during a transition period. The team created by Władysław Gomułka, who on a tide of de– Stalinisation assumed in October 1956 the function of First Secretary of the CC PUWP, attempted to rapidly stifle social emotions and, at the same time, to devise its own model of governance, a task that naturally required much time. Initially, the authorities regarded the question of culture as secondary. The Party intended to retain general control over this domain, but resigned from “control” and came to terms with pluralism within assorted forms of artistic expression. In 1958 there even emerged a pro–decentralisation conception, namely, to supplant the Ministry of Culture and Art with a Committee of Culture and Art composed of representatives of national councils, central offices, art associations, and social and professional organisations. Gradually, however, such tendencies waned, since the Party–state apparatus could not be itself within a social dialogue formula and preferred ruling by resorting to methods of prohibitions and injunctions. On their part, artistic circles, and men of letters in particular, called for expanding the sphere of creative freedom and, in particular, for a restriction of censorship. In this fashion a conflict between the two sides continued to grow. In the opinion of certain members of the Commission it was to represent the interests of representatives of the arts, especially as regards the freedom of expression and financial questions. Others perceived it as an expert institution assisting the Party leadership in formulating a cultural policy programme. The most permanent outcome of the functioning of the Commission involved numerous gathered data concerning cultural life in different parts of Poland. Otherwise, the Commission proved to be not very active and incapable of designating its realms of activity. In 1960 the Central Committee reactivated the Department of Culture and thus supervision over culture was restored to Party bureaucracy. The Commission was not dissolved but it gradually faded and the last traces of its existence come from 1964.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 3
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Rzeczpospolita Ludowa a Trzeci Świat. Przełom z roku 1956
Autorzy:
Tebinka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230836.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Trzeci Świat
dekolonizacja
Władysław Gomułka
Październik ’56
komunizm
Third World
decolonisation
October 1956
communism
Opis:
W okresie stalinowskim scena pozaeuropejska nie była przedmiotem większego zainteresowania Warszawy, poza wojną koreańską i konfliktem indochińskim. Zmiany polityczne w Moskwie i w Warszawie w 1956 r. przyniosły polityczne i gospodarcze otwarcie PRL na niekomunistyczne kraje Trzeciego Świata. Za priorytet uznano w Warszawie, zgodnie z polityką ZSRR, rozwijanie dobrych stosunków z Indiami, Birmą, Egiptem i Afganistanem, a w drugiej kolejności z Syrią i Indonezją. Wzrost pozycji międzynarodowej PRL w wyniku Października ’56 ułatwiał Warszawie kontakty z krajami Trzeciego Świata, które w większości nie były zainteresowane „budowaniem socjalizmu” w wydaniu sowieckim, natomiast chciały uzyskać od Kremla pomoc gospodarczą i wojskową. Wsparcie dla ruchów narodowowyzwoleńczych w koloniach było jednym z celów polityki zagranicznej PRL. Władysław Gomułka wykazywał się jednak pragmatyzmem, jeśli chodzi o nawiązywanie kontaktów z państwami Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki, był też powściągliwy w udzielaniu im pomocy gospodarczej.
Except for the Korean War and the Indochina conflict, during the Stalinist period, the non-European scene was of little interest to Warsaw. Political changes in Moscow and Warsaw in 1956 led to the political and economic opening of the PRL to non-communist Third World countries. It was considered a priority in Warsaw, in line with USSR policy, to develop good relations with India, Myanmar, Egypt and Afghanistan, followed by Syria and Indonesia. The rise in the international standing of PRL as a result of October 1956 facilitated Warsaw’s contacts with Third World countries, most of which were not interested in “building socialism” in its Soviet version, but wanted economic and military aid from the Kremlin. Support for national liberation movements in the colonies was one of the foreign policy goals of PRL. Władysław Gomułka, however, was pragmatic when it came to establishing contacts with countries in Asia, Latin America and Africa, and restrained in terms of providing them with economic aid.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 13-25
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski rok 1956 z perspektywy Poselstwa Kanady
The Polish year 1956 from the perspective of the Canadian embassy
Autorzy:
Gasztold-Seń, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477349.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kanada Polska PRL stosunki międzynarodowe 1956 ambasada poselstwo Październik '56 powstanie poznańskie odwilż Ottawa
Canada Poland PRL international relations 1956 embassy October '56 Poznan uprising thaw Ottawa
Opis:
Artykuł opisuje reakcje poselstwa Kanady na zmieniającą się sytuację polityczną w PRL w 1956 r. Na podstawie dokumentów znajdujących się w zasobie Library and Archives Canada w Ottawie: raportów, analiz i notatek przesyłanych przez kanadyjskich dyplomatów dla kierownictwa Secretary of State for External Affairs w Ottawie oraz wewnętrznych dokumentów kanadyjskiej służby zagranicznej zrekonstruowano poglądy, opinie oraz komentarze Kanadyjczyków na temat zmian w polityce wewnętrznej PRL. Analizie poddano źródła, z jakich dyplomaci czerpali wiedzę na temat sytuacji w Polsce. Wskazano, że spora część raportów na temat problemów politycznych i ekonomicznych oparta była na tzw. białym wywiadzie, czyli kwerendzie oficjalnej prasy komunistycznej. Kanadyjscy dyplomaci obficie cytowali w swoich notatkach i memorandach m. in. artykuły ukazujące się w tygodniku „Po Prostu”. Dogłębnie analizowali nie tylko przemówienia partyjnych dygnitarzy, czy artykuły z wyraźnym politycznym podtekstem, ale również teksty o bardziej „lekkim” charakterze, jak choćby niektóre dowcipy ukazujące się w gazetach. Spora część raportów opisywała Powstanie Poznańskie z czerwca 1956. Kanadyjscy dyplomaci żywo interesowali się genezą, przebiegiem oraz okolicznościami starć. Ich uwagę przykuwały również procesy ludzi oskarżonych przez komunistyczne władze o udział w manifestacjach. Na podstawie analizy polityki kierownictwa PZPR wobec demonstrantów dyplomaci starali się zrekonstruować obowiązującą linię. Wskazywali, że proces liberalizacji wpłynął na łagodność niektórych wyroków. W artykule opisano również kanadyjskie odczucia związane z polityczną „odwilżą”. Wskazano na kilka przykładów, które zdaniem dyplomatów, zwiastowały powoli nadchodzące zmiany w polityce wewnętrznej. W artykule opisano również politykę informacyjną poselstwa w związku ze zmianami październikowymi i dojściem do władzy Władysława Gomułki oraz zaprezentowano oczekiwania, nadzieje i prognozy na przyszłość, jakie Kanadyjczycy wiązali z nowym kierownictwem PZPR.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 259-279
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ten ton mnie w uchu źle brzmi..." - tematyka żydowska na forum Komitetu Centralnego PZPR w "polskim roku 1956"
"This tone sound bad in my ear" - Jewish issues at the Polish United Worker's Party's Central Committee in the "Polish year 1956"
Autorzy:
Szynok, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477571.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Żydzi 1956 plena VI, VII i VIII odwilż polski październik '56
Jews 1956 the 6th, 7th, 8th plenum "thaw" Polish October 1956
Opis:
Artykuł „Ten ton mnie w uchu źle brzmi…..” – tematyka żydowska na forum Komitetu Centralnego PZPR w „polskim roku 1956” omawia najważniejsze spotkania partyjne, na których omawiana była tytułowa problematyka. Kwestia żydowska wielokrotnie pojawiała się w czasie partyjnych, „odwilżowych” debat, od marcowego, VI plenum KC PZPR, stopniowo w coraz większym stopniu pojawiała się w czasie kolejnych partyjnych dyskusji (VII i VIII plenum). Była obecna w wewnątrzpartyjnych sporach, zajmowano się nią z powodu antysemityzmu, emigracji do Izraela, repatriacji Żydów, obywateli polskich z ZSRR, rozliczeń ze stalinizmem, kolejnego konfliktu na Bliskim Wschodzie, relacji z Izraelem. Osobne miejsce w tej problematyce zajmowała „ulica żydowska” i działania towarzyszy pracujących tylko „na tym odcinku”, mających inne, aniżeli polscy towarzysze, problemy. Tematyka żydowska była marginesem w dyskusji zdominowanej przez ważne wydarzenia polityczne 1956 r. Mimo jednak ograniczonej obecności, była ona traktowana jako odrębny problem, w wypowiedziach zajmowała miejsce niezależne od innych znaczących spraw. Obok nowych, „odwilżowych” opinii dotyczących tematyki żydowskiej autorka przypomina stanowisko partii (PPR/PZPR) wobec kwestii żydowskiej do połowy lat 50., pokazuje jaki był „spadek”’ po latach apogeum stalinizmu. W artykule przypomniana została również postawa radzieckich towarzyszy, w tym przywódcy KPZR, Nikity Chruszczowa, wobec tematyki żydowskiej.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 27; 140-167
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzy w intymnym świetle. O przemianach w sztuce Odwilży i Października
Muses in the intimate light. Transformation of Arts in the Years of “Thaw” and “Polish October 56”
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920315.pdf
Data publikacji:
2009-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of modern art
aesthetics
poetics
Polish art of the 1950s.
literature
poetry
drama
novel
film
music
peinture
sculpture
Man
existentialism
individual
intimacy
interdisciplinary
comparative reflexion on arts
socialist realism
Październik '56
odwilż
socrealizm
Opis:
The study assesses the changing nature of the Polish art in the period of liberalization after Stalin’s death. It includes detailed analysis of various (social, political, philosophical and especially aesthetic) implications for important issues such as: poetry, drama, cinema, peinture, sculpture, song, popular culture etc.Marek Hendrykowski provides case studies that lead to alternative ways of viewing current conceptual frameworks of aesthetics and its consequences for interdisciplinary reflexion on arts.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2009, 7, 13-14; 169-179
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PZPR w Pruszczu Gdańskim na zakrętach historii PRL (1956, 1970, 1980–1981)
Polish United Workers’ Party in Pruszcz Gdański at the Turning Points of the History of the Polish People’s Republic (1956, 1970, 1980, 1981)
Autorzy:
Brzeziński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478391.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
komunizm w Polsce
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
Polska Zjednoczona
Partia Robotnicza (PZPR)
Pomorze, Pruszcz Gdański
Październik ’56
masakra robotników w grudniu 1970 r.
Sierpień ’80
„Solidarność”
communism in Poland
Polish People’s Republic (PPR)
Polish United Worker’s Party (PUWP)
Pomerania region
Pruszcz Gdański
October ’56
the massacre of the workers in December 1970
August ’80
“Solidarity”
Opis:
Artykuł opisuje sytuację panującą wewnątrz powiatowej i miejskiej struktury PZPR w Pruszczu Gdańskim w trzech przełomowych momentach historii PRL: Październiku ’56, Grudniu ’70 i Sierpniu ’80. Stanowi też próbę znalezienia cech wspólnych dla reakcji lokalnych władz partyjnych na kolejne wybuchy społecznego niezadowolenia i w mikroskali ukazuje przebieg tzw. polskich miesięcy w niewielkim mieście powiatowym, funkcjonującym w cieniu trójmiejskiej aglomeracji. Z racji bliskości Trójmiasta mieszkańcy Pruszcza Gdańskiego byli często świadkami rozgrywającej się tu wielkiej historii. Wielu z nich pracowało w trójmiejskich zakładach lub uczyło się w tamtejszych szkołach i uczelniach. Tym samym toczące się w Trójmieście dramatyczne wydarzenia historyczne bezpośrednio rzutowały na ich życie. Artykuł oparty jest na fragmentach wydanej w końcu 2016 r. książki Pruszcz Gdański w latach 1945–1990. Partia, bezpieka, „Solidarność”, której autorami są Piotr Brzeziński, Arkadiusz Kazański i Marcin Węgliński.
The article describes the situation within the county and urban structures of the Party in Pruszcz Gdański at the three turning points of the history of the Polish People’s Republic: October ’56, December ’70, and August ’80. It is also an attempt at finding common traits within the local Party authorities’ responses to the subsequent outbreaks of social dissent and on a small scale, the course of the so-called Polish Months in a small provincial town living in the shadow of the Tri-City Agglomeration. Due to the proximity of the Tri-City, the residents of Pruszcz Gdański often witnessed the grand history that happened there. Many of them worked in factories or attended schools or universities that were located in Gdańsk, Gdynia, or Sopot. Thus, the dramatic historical events that took place in the Tri-City directly affected their lives. The article is based on fragments of Pruszcz Gdański w latach 1945–1990. Partia, bezpieka, „Solidarność” by Piotr Brzeziński, Arkadiusz Kazański, Marcin Węgliński, which was published in late 2016.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 319-345
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczny portret załogi Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu w 1956 r. na tle środowiska robotniczego
A social portrait of the staff of the Żerań Passenger Car Factory in 1956 against the background of the working class
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519696.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
1956
workers
October ‘56
industry
factory
PCF
Lechosław Goździk
PUWP
Warsaw
robotnicy
Październik 1956
przemysł
fabryka
FSO
PZPR
Warszawa
Opis:
Artykuł przedstawia społeczną charakterystykę załogi FSO na Żeraniu w 1956 r. na tle ogólnopolskiego środowiska robotniczego. Jej profil był zbliżony do „starych” ośrodków przemysłowych. Skład załogi, złożonej z relatywnie dużej liczby robotników typu proletariacko-produktywnego, pielęgnujących tradycyjne wartości i zdolnych do działań zbiorowych w obronie swoich interesów, mógł mieć duże znaczenie dla postawy robotników FSO (partyjnych i bezpartyjnych) w 1956 r. Jej przejawem był wybór na sekretarza Komitetu Zakładowego FSO, wbrew nieformalnym wytycznym, młodego robotnika Lechosława Goździka oraz odrzucenie oficjalnych związków zawodowych i poparcie „żerańskiego” projektu utworzenia samorządu robotniczego.
The article presents the social characteristics of the Żerań Passenger Car Factory (PCF) staff in 1956 against the background of the nationwide working class. Their profile was similar to the ‘old’ industrial centres. The staff composition, made up of a relatively large number of workers of the proletarian productive type, cultivating traditional values and capable of collective action in defence of their interests, could have had a significant impact on the attitude of the PCF workers (both those belonging to the party and non-party staff) in 1956. This was reflected in the election, against informal guidelines, of a young worker, Lechosław Goździk, as secretary of the PCF Works Committee, and in the rejection of official trade unions and support for the ‘Żerań’ project to create a workers’ self-government.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2023, 84; 209-229
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia walki na dwa fronty. Władza – prasa – dziennikarze 1953–1955/1956
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198417.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
press
journalists
propaganda
press policy
“The Thaw” in Poland
Poland 1953– 1955/56
October 1956
crisis
communism
prasa
dziennikarze
polityka prasowa
„odwilż”
Polska 1953– 1955/1956
Październik 1956
kryzys
komunizm
Opis:
Oparte o obszerne kwerendy archiwalne, prasowe i literaturę przedmiotu studium polityki prasowej partii komunistycznej i sytuacji w środowisku dziennikarskim w latach 1953– 1955/1956, uwzględniające odmienną perspektywę centrum i peryferii, na tle przemian politycznych i kulturalnych. W pierwszej fazie destalinizacji polityka prasowa PZPR była rezultatem bardziej pragmatycznego kursu wyznaczonego przez ZSRR w krajach bloku po 1953 r. Gdy „odwilż” w Polsce nabrała własnej dynamiki, rozdźwięk w elicie PZPR i niespójna polityka sprzyjała poszerzaniu marginesu swobody prasy, zwłaszcza w stolicy. U progu 1956 r. część środowiska dziennikarzy, głównie młodych, buntowała się przeciwko modelowi prasy dyspozycyjnej, ograniczonej do roli narzędzia partyjnej propagandy.
The main purpose of the article is to analyse the press policy conducted by the communist party and the relationship between the authorities and journalists in 1953– 55/56 against the background of political and cultural changes in Poland. The analysis is based on the broad research in archives and press releases as well as literature on the subject; the subject is presented both from the national and local perspective. In the first phase of changes after Stalin’s death the press policy of the Polish United Workers’ Party (PUWP) was a result of more pragmatic line set by the Soviet Union in the communist block after 1953. When, at the end of 1954, the Thaw in Poland found its own dynamic, a growing discrepancy in the Party’s elite and incoherent policy contributed to the expanding margin of freedom of journalists, especially in the capital city of Warsaw. The press policy of the PUWP was the fruit of difference of opinion between the Party’s leaders, the Political Bureau, and the Secretariat of the Central Committee. The Political Bureau was slamming the brakes. For the first time in April 1955, when in a letter to the central committees of voivodeships and districts they in fact reinterpreted the decisions of the post-Thaw Third Plenum of the Central Committee. For the second time, when at the end of 1955 they criticised the Trybuna Ludu (People’s Tribune) daily and Nowe Drogi (New Ways) monthly, and undertook a failed attempt to launch an ideological offensive. Jerzy Morawski, who was put in charge on behalf of the Central Committee Secretariat, represented this part of the Party’s elite who supported cautious changes and encouraged the press to criticize economic and social pathologies, regarding it as a necessary safety valve. An analysis of Morawski’s statements reveals that, in general, he supported the press in a role of critical observer. In January 1956 the Central Committee secretary explicitly distances himself from recent decisions of the Political Bureau on the Trybuna Ludu and presented himself as the advocate of liberalisation. Ambiguous signals from the centre of power fomented unrest and frustration of the journalist circles in Warsaw, who at the turn of 1956 in their large part rebelled against the model of press seen as a tool of party propaganda. On the other hand, however, signals sent from the centre exerted pressure and were resented by the central and local structures of the Stalinist party-state apparatus. Under these unstable circumstances the explosion was triggered by Moscow, where the 20th Congress of the Communist Party of the Soviet Union was beginning.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2018, 16; 85-137
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solidarność poznaniaków. Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych i jego kontynuacja w postaci akcji "rodzin zastępczych" (1956-1959)
Solidarity amongst residents of Poznań the Student Help Committee for Political Prisoners and its continuation in the form of "foster families" (1956-1959)
Autorzy:
Noszczak, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478280.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stalinizm represje komunistyczne więziennictwo PRL więźniowie polityczni PRL liberalizacja życia społeczno-politycznego (tzw. odwilż) Październik’56 opozycja i opór społeczny w PRL jezuici w PRL o. Czesław Białek SJ Poznań – historia po 1945 r. działalność charytatywna w PRL Związek Studentów Katolików Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych epoka Gomułki Komitet Obrony Robotników/Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”
Stalinism communist repression prison system of the PRL PRL's political prisoners liberalisation of coscio-political life (so called thaw) October '56 opposition and social resistance in the PRL youth defiance in the PRL independtent student movement in the PRL Jesuits in the PRL Fr. Czesław Białek SJ Poznan - history after 1945 charity activities in the PRL Jesuits Biography Poland in the XXth century Catholic Students Association Student Help Committee for Political Prisoners "Patronat" association Gomułka's era Worker's Defence Committee Comittee for social Selfdefence "KOR"
Opis:
Na fali przemian społeczno-politycznych związanych z wydarzeniami polskiego Października jesienią 1956 r. z inicjatywy jezuity o. Czesława Białka powstał w Poznaniu Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych. Jego celem było niesienie bezinteresownego wsparcia materialnego, prawnego i duchowego osobom represjonowanym w PRL za przekonania polityczne. (Istnieją przesłanki, że Komitet był pierwszą w Polsce po wojnie i nie wykluczone, że w ogóle pionierską w ramach całej komunistycznej wspólnoty, oddolną inicjatywą społeczną o takim charakterze). Peerelowski aparat władzy, który przez pewien czas po Październiku ‘56 był osłabiony „odwilżowymi” perturbacjami, początkowo nie chciał wywoływać nowych konfliktów na linii władza-naród. Z tego powodu poznański Komitet otrzymał ze strony państwa formalną akceptację dla swojej działalności. Mimo to jego działacze napotykali na utrudnienia i szykany, które były animowane głównie przez Służbę Bezpieczeństwa. Komitet działał efektywnie do końca 1957 r., po czym związane z nim osoby rozwinęły pod patronatem o. Białka dalszą, tym razem niesformalizowaną akcję charytatywną. Z czasem tajna policja polityczna objęła poznańskich społeczników inwigilacją. Komunistyczne państwo dostrzegło w ich oddolnej inicjatywie społecznej formę kontestacji zagrażającej porządkowi ustrojowemu PRL. Przywołane działania aparatu policyjnego nieprzypadkowo zbiegły się w czasie z odchodzeniem ekipy I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki od wyłącznie deklaratywnej – jak się okazało – demokratyzacji i w 1959 r. doprowadziły do aresztowań; w ich wyniku zorganizowana w środowisku poznańskim pomoc ofiarom systemu komunistycznego ostatecznie ustała. W podobnej postaci odrodziła się w PRL dopiero dwadzieścia lat później, wraz z powstaniem Komitetu Obrony Robotników
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 80-121
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies