Temat: PZPR (Polish United Workers’ Party) - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Zmiany zaangażowania Komitetu Warszawskiego PZPR w sprawy gospodarki i przemysłu w latach 1950–1975
Autorzy:: Tymiński, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/603213.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: PZPR
gospodarka
przemysł
aparat partyjny
Komitet Warszawski
Polish United Workers’ Party
economic matters
industry
local apparatus of the Polish United Workers’ Party
Party’s Warsaw Committee
Opis:: W artykule przeprowadzono analizę ilościową zaangażowania aparatu Komitetu Warszawskiego PZPR w gospodarkę (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu) w latach 1950–1975. Po przedstawieniu materiału źródłowego i jego krytyki autor prezentuje zmiany poziomu aktywności KW określane poprzez liczbę spraw dyskutowanych podczas posiedzeń egzekutywy (rocznie), by następnie dokonać analogicznej analizy w odniesieniu do spraw gospodarczych i przemysłowych. W konkluzjach zostały wskazane podstawowe tendencje zaobserwowane w badanym okresie – ogólna tendencja spadkowa aktywności aparatu warszawskiego PZPR, momenty stanowiące punkty zwrotne w jego aktywności (przede wszystkim rok 1956) oraz gwałtowny wzrost zaangażowania KW w sprawy gospodarcze po dojściu do władzy Edwarda Gierka.
The article focuses on quantitative analysis of the involvement of the Warsaw Committee of the Polish United Workers’ Party in economic matters (with particular emphasis on industry) in the years 1950–1975. After introducing and commenting on source material, the author discusses changes in the Committee’s general level of activity estimated on the basis of the number of items discussed during executive meetings (annually) and uses the same method in evaluating the activity concerning economic and industrial matters. The conclusions indicate basic trends which could be observed in the period in question – the overall decrease in the level of activity of the Warsaw Committee’s apparatus, watershed moments in its operation (primarily the year 1956) and a sudden surge in its involvement in economic matters after Edward Gierek’s rise to power.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2019, 80
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Za fasadą. Komitet uczelniany w strukturze PZPR i jego wpływ na zarządzanie kadrami w latach 1948-1968. Zarys problemu na przykładzie Politrchniki Warszawskiej
Behind the facade. University Committee in the Polish United Workers Party structure and its impact on personnel policy in the years 1948-1968. Outline of the problem on the example of Warsaw University of Technology
Autorzy:: Ośko, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/477968.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: PZPR Politechnika Warszawska Komitet Uczelniany PZPR polityka kadrowa nomenklatura kadr PRL szkolnictwo wyższe
Polish United Workers' Party Warsaw University of Technology Polish United Worker's Party University Committe personnel policy the nomenclature of People's Republic of Poland cadres higher education
Opis:: Artykuł dotyczy dwóch problemów badawczych z historii PZPR okresu 1948-1968. Pierwszy to próba określenia pozycji Komitetu Uczelnianego Politechniki Warszawskiej w strukturze organizacyjnej aparatu partyjnego. Autor starał się dociec, jak dużym stopniem samodzielności cieszyła się ta komórka w stosunku do nadrzędnych instancji – warszawskiej i centralnej. Drugim poruszonym w artykule zagadnieniem, jest wpływ uczelnianej organizacji PZPR na politykę kadrową. Formalnie Komitety Uczelniane miały w tej materii bardzo ograniczony zakres kompetencji – każda decyzja personalna wymagała konsultacji z Komitetem Warszawskim lub Centralnym. Z drugiej strony jednak, jest mało prawdopodobne, aby zwierzchnie instancje mogły objąć skutecznym nadzorem tak szerokie spektrum. Możemy zatem przypuszczać, że czasem Komitety Uczelniane faktycznie podejmowały decyzje samodzielnie. Siedziby akademickich komórek partyjnych były także uważane za miejsca, gdzie można skutecznie załatwić wiele spraw lub przyspieszyć ich bieg. Dotyczyło to zarówno problemów dnia codziennego, „spraw bytowych” jak je nazywano, ale też nadawania stopni naukowych. Zarówno formalny, jak rzeczywisty status KU PZPR na uczelni w dużym stopniu zależał od wydarzeń na ogólnopolskiej scenie politycznej. W drugiej połowie lat pięćdziesiątych, społeczność akademicka uzyskała autonomię za sprawą postępującej destalinizacji. Poskutkowało to osłabieniem struktur PZPR działających w tym środowisku. Sytuacja zmieniła się po 1968 r., kiedy autonomię cofnięto, a Komitety Uczelniane po raz pierwszy uzyskały reprezentację w ustawowych organach szkół wyższych.
The article concerns two main issues of the history of former Polish United Worker’s Party in a period of 1948-1968. First is the structural positioning of the academic communist cell at the Warsaw University of Technology. The Author tries to figure out, how independent it was, from it’s higher authorities of Central and Warsaw Committees. The second issue taken under consideration, is how big was their impact on the human resource policy? The answer seems not to be that obvious. From the formal point of view, the Communist Party at the basic level (like those at an University) was granted very little power. Almost every decision had to be consulted with the higher authorities. On the other hand, the latter, could have had an limited chance to embrace such a wide field. We may then come to the conclusion, that sometimes University Committees actually were making independent decisions. They were also considered being able to speed the things up – from the accommodation and everyday living problems – to an academic degree promotion. Both – the organizational and actual status of the members of Polish United Worker’s Party, was firmly affected by main political background. In late fifties, as a result of de-Stalinization, the polish academic society gained a limited autonomy. This has resulted in the weakening of the Communist Party structures operating in this environment. When the autonomy was legally halted and then backed in 1968 r., there was a good opportunity to rebuild the status of the communist University Agenda.
Źródło:: Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 27; 69-110
1427-7476
Pojawia się w:: Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Władze powiatu bocheńskiego wobec szkolnej i pozaszkolnej katechizacji dzieci i młodzieży w latach 1956–1975
Bochnia District Authorities towards School and Out-of-School Religious Education of Children and Youth in 1956–1975
Autorzy:: Kasprzycki, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27687538.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: Bochnia district
catechisation of children
catechetical points
removal of religious education from schools
Catholic Church
SB
Polish United Workers’ Party (PZPR)
educational authorities
administrative repression
powiat bocheński
katechizacja dzieci
punkty katechetyczne
usuwanie nauczania religii ze szkół
Kościół katolicki
PZPR
władze oświatowe
represje administracyjne
Opis:: Rok 1956 r. przyniósł w Polsce duże zmiany życiu politycznym, gospodarczym i społecznym. „Odwilż” przerwała postępującą laicyzację szkolnictwa i stworzyła na krótko dogodne warunki dla powrotu religii do szkół. W powiecie bocheńskim, gdzie w okresie stalinowskim z dużym trudem usuwano religię ze szkół, na przełomie 1956 i 1957 r. ponowną katechizacją objęto młodzież we wszystkich szkołach podstawowych, średnich i zawodowych. Władze partyjne w powiecie, świadome zahamowania procesu laicyzacji, debatowały nad sposobami zmniejszenia oddziaływania Kościoła na młodzież, a SB metodami operacyjnymi gromadziła szczegółowe informacje na ten temat. Przełomowym momentem, który wymusił na władzach zmianę polityki wobec Kościoła, był list KC PZPR do struktur terenowych partii (lipiec 1958 r.). Straszono w nim „ofensywą kleru” i mobilizowano do skutecznego przeciwdziałania jego wpływom na wiele dziedzin życia, w tym edukację dzieci i młodzieży. W powiecie bocheńskim doszło do zacieśnienia współpracy partii, administracji terenowej oraz SB, które wspólnymi siłami zaczęły stopniowo „uwalniać” szkoły od wpływów religii katolickiej. Do czasu ustawowego zagwarantowania szkolnictwu świeckiego charakteru miejscowym władzom udało się usunąć katechezę z trzydziestu szkół podstawowych (na 106) oraz ośmiu średnich i zawodowych. Nowy etap polityki wobec katechizacji rozpoczął się w roku szkolnym 1961/1962, kiedy po uchwaleniu 15 lipca 1961 r. ustawy o rozwoju systemu oświaty i wychowania księża zmuszeni byli organizować katechezy w kościołach, kaplicach i domach prywatnych. Początkowo władze próbowały wymusić organizowanie punktów katechetycznych w obiektach sakralnych i kościelnych, jednak bez powodzenia. Pod koniec 1961 r., mimo zorganizowania w powiecie ponad dziewięćdziesięciu punktów katechetycznych, żaden proboszcz parafii nie zawarł z Wydziałem Oświaty i Kultury umowy na nauczanie religii. Ponieważ w 1962 r. władze szkolne otrzymały zaledwie kilka sprawozdań z działalności punktów katechetycznych, w kolejnym roku KP PZPR podjął decyzję o zastosowaniu wobec wybranych proboszczów represji administracyjnych, które w kilku przypadkach zakończyły się egzekucjami komorniczymi. W działania represyjne zaangażowani byli funkcjonariusze SB oraz urzędnicy PPRN. Zaostrzenie polityki nie przyniosło oczekiwanych efektów, dlatego na początku 1965 r. administracja wycofała się z egzekucji nałożonych kar finansowych. W kolejnych latach sytuacja na tym odcinku nie uległa zmianie. Po dojściu do władzy Edwarda Gierka polityka władz partyjnych i administracji oświatowej skupiła się na zmianach w systemie oświaty i wychowania oraz na zwiększeniu ideologicznego oddziaływania na dzieci i młodzież. Miał to być sposób na powstrzymanie wpływów Kościoła. Także w powiecie bocheńskim starano się realizować założenia takiej polityki. Dla rodziców organizowano wykłady na tematy światopoglądowe, a dzieci próbowano zainteresować zajęciami pozalekcyjnymi i pozaszkolnymi. Dopiero po reformie administracyjnej w 1975 r. nastąpiła pewna liberalizacja w zakresie nadzoru nad punktami katechetycznymi, w tym sprawozdawczością z ich działalności.
The year 1956 brought major changes to political, economic and social life in Poland. The "thaw" interrupted the advancing secularisation of education and created for a short time favourable conditions for the return of religion classes to schools. In the Bochnia district, where in the Stalinist period religion was removed from schools with great difficulty, catechisation was reintroduced for the youth in all primary, secondary, and vocational schools at the end of 1956 and early 1957. The party authorities in the district, aware of the inhibition of the process of secularisation, debated on ways to stop the visible influence of the Church on young people, and SB, using operative work, collected detailed information on the subject. The turning point, which forced the authorities to change their policy towards the Church, was the letter from the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (KC PZPR) to local party structures (July 1958). It threatened with a ‘clergy offensive’ and mobilised people to effectively counteract its influence on many areas of life, including the education of children and young people. In the Bochnia district there was a tightening of cooperation between the party, the local administration and the security service, which together began to gradually ‘free’ schools from the influence of the Catholic religion. By the time the secular character of schooling was guaranteed by law, the district authorities had succeeded in removing religious education from thirty primary schools (out of 106) and eight secondary and vocational schools. A new stage in the policy towards catechisation began in the school year 1961/1962, when, following the enactment of the law on the development of the education system on 15 July 1961, priests were forced to organise catechisation in churches, chapels and private homes. At first, the authorities tried to force the organisation of catechetical points in sacral and church buildings, but without success. At the end of 1961, despite the organisation of more than ninety catechetical points in the district, no parish priest had concluded a contract with the Department of Education and Culture for the teaching of religion. When, in 1962, the school authorities received only a few reports on the activities of catechetical centres, the following year the District Committee of the Polish United Workers’ Party (KP PZPR) decided to apply administrative repressions against selected parish priests, which in several cases ended with bailiffs’ execution. SB officers and Presidium of the District National Council officials were involved in the repressive actions. The tightening of the policy did not bring the expected results, so at the beginning of 1965, the administration withdrew from the enforcement of the imposed fines. In the following years, the situation in this section did not change. After Edward Gierek came to power, the policy of the party authorities and educational administration focused on changes in the educational system and increased ideological influence on children and young people. That was supposed to be a way to stop the influence of the Church. Also, in the Bochnia district, attempts were made to implement such a policy. Lectures on ideological issues were organised for parents and attempts were made to attract children to extracurricular and out-of-school activities. Only after the 1975 administrative reform there was a certain liberalisation in the field of supervision of catechetical points, including reporting of their activities.
Źródło:: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2021, 19; 662-707
1733-6996
Pojawia się w:: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Wizerunek kobiety w prowincjonalnej prasie fachowej w okresie PRL-u na przykładzie czasopisma „Walczymy o Stal” w latach 1951–1956
The image of a woman in the provincial factory press during PRL (Polish People’s Republic) based on the magazine Walczymy o Stal in the years 1951–1956
Autorzy:: Śliwa, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1834128.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:: prasa zakładowa
analiza zawartości prasy
analiza jakościowa
Polska
Ostrowiec Świętokrzyski
aktywność kobiet
„Walczymy o Stal”
wzorzec osobowy kobiety
propaganda polityczna
historia kobiet
PZPR
factory newspapers
content analysis of the press
qualitative analysis
Polska
women’s activity
Walczymy o Stal
women’s personal standard
political propaganda
women’s history
Polish United Workers’ Party
Opis:: Tematem artykułu jest wizerunek kobiety na łamach prasy zakładowej „Walczymy o Stal” w okresie PRL w latach 1951–1956. Autorka poddała analizie prasoznawczej periodyk „Walczymy o Stal” za lata 1953–1956. W artykule przyjęto odmienne ramy czasowe (1951–1956), gdyż zebrany materiał pozwolił autorce szerzej zbadać temat kobiet na łamach prasy zakładowej. Przeprowadzona analiza wykazała, że w latach 50. XX w. kształtował się wzorzec kobiety przodownicy pracy, przekraczającej normy, biorącej udział we współzawodnictwie na rzecz partii i zakładu.
The following article will show image of a women in the weekly Walczymy o Stal [We Fight for Steel]. Author has analysed the content of the periodical published between 1953–1956. To further explore the collected material on woman in the factory press author has presented a different time frames (1951–1956). The results of the analysis showed the following model of a women in the 1950s: labor leaders, exceeding the norms, participating in competition for the Party and the establishment.
Źródło:: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 54-69
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Uwięziony, wysunięty na czoło, zganiony, awansowany… Meandry kariery politycznej Tadeusza Dudy, działacza partyjnego i urzędnika państwowego
Autorzy:: Czarnota, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2040860.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Lubartów
Lublin
Volunteer Reserve of Civic Militia
Polish Worker’s Party
Polish United Worker’s Party
Rozkopaczew
Provincial Party Control Commission PPR/PZPR
Central Party Control Commission PPR/PZPR
Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej
Polska Partia Robotnicza
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Wojewódzka Komisja Kontroli Partyjnej PPR/ PZPR
Centralna Komisja Kontroli Partyjnej PPR/PZPR
Opis:: W artykule opisano koleje życia Tadeusza Dudy, XX-wiecznego polityka i urzędnika z Lubelszczyzny, który między innymi kierował Urzędem Spraw Wewnętrznych przy Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie i zasiadał w Prezydiach Powiatowych Rad Narodowych w Lubartowie oraz Białej Podlaskiej. Był więc liczącą się figurą we władzach regionalnych w województwie lubelskim i z pewnością trzeba w nim widzieć przedstawiciela elity rządzącej w Polsce Ludowej. Tym dziwniejsze jest to, że pozostaje on właściwie nieznany. Stało się tak prawdopodobnie dlatego, że pechowo popadł na pewien czas w niełaskę partii rządzącej na skutek wymierzenia mu dwukrotnie kar dyscyplinarnych przez komisje kontroli partyjnej PPR i PZPR – swoiste sądy partyjne. Było to istotne nie tylko ze względu na rolę odgrywaną przez owe partie, od których zależały m.in. status i pozycja społeczna obywateli, lecz także dlatego, że był on z nimi (i z ich ideową poprzedniczką, Komunistycznym Związkiem Młodzieży Polskiej) od młodych lat związany ideowo i zawodowo – jako pracownik etatowego aparatu partyjnego szczebla powiatowego i wojewódzkiego (m.in. sekretarz Komitetu Powiatowego PPR w Lubartowie). Winę za wymierzone mu kary częściowo ponosił on sam, podejmując takie, a nie inne decyzje, częściowo winne temu były osoby mające z nim osobiste zatargi. Jednak determinacja, jaką wykazał w walce o odzyskanie dobrego imienia, sprawiła, że udało mu się wreszcie zdobyć upragnione wyższe wykształcenie i objąć ważne stanowisko w wojewódzkiej administracji państwowej.
The article describes the life of Tadeusz Duda, a 20th-century politician and official from the Lublin region, who, among others, headed the Office of Internal Affairs at the Presidium of the Provincial National Council in Lublin and sat in the Presidiums of the County National Councils in Lubartów and Biała Podlaska. Hence he was a significant figure in the regional authorities in the Lublin Voivodeship and he certainly should be seen as a representative of the ruling elite in People's Poland. The stranger is that it remains virtually unknown. This happened probably because he was unlucky for some time to fall out of favor with the ruling party as a result of being punished twice by disciplinary penalties by the party control committees of the Polish Workers’ Party and the Polish United Workers’ Party – sort of party courts. It was important not only because of the role played by those parties, on which the status and social position of citizens depended, but also because he was with them (and with their ideological predecessor, the Communist Union of Polish Youth) ideologically and professionally connected from his youth – as an employee of the full-time party apparatus at the poviat and voivodeship level (including secretary of the Poviat Committee of the PPR in Lubartów). The blame for the punishments imposed on him, was partly borne by himself, by making such and no other decisions, partly by people who had personal quarrels with him. However, the determination he showed in the fight to regain his good name meant that he finally managed to obtain the desired higher education and take an important position in the provincial state administration.
Źródło:: Res Historica; 2021, 52; 483-528
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Szeryf z komitetu powiatowego. O wizerunku sekretarza PZPR w kinie polskim lat 70.
The Sheriff of the County Party Committee: The Image of the Communist Party Secretary in Polish Cinema of the 1970s
Autorzy:: Zwierzchowski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31342068.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: PZPR
PRL
komunizm
Polish United Workers' Party
Polish People's Republic
communism
Opis:: Celem artykułu jest rekonstrukcja szczególnej filmowej reprezentacji funkcjonariuszy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w kontekście przemian w partii i jej społecznego postrzegania w latach 70. Analizując filmy Gdzie woda czysta i trawa zielona (1977) Bohdana Poręby i Wysokie loty (1978) Ryszarda Filipskiego, jak również wcześniejszą Linię (1974) Kazimierza Kutza, autor zastanawia się, jaki był kontekst ich powstania, w jaki sposób były konstruowane postacie sekretarzy, jakie problemy uważano za najważniejsze, jak te filmy były postrzegane w kontekście ówczesnego kina. Aby odpowiedzieć na te pytania, oprócz filmów trzeba uwzględnić także stenogramy komisji kolaudacyjnych oraz kolejne wersje scenariuszy i scenopisów, jak również recepcję prasową. Pozwala to ukazać, jaką rolę i sensy przypisywano tym filmom, jak również wskazać na dystans, jaki dzielił oficjalną recepcję od ich rzeczywistego znaczenia.
The purpose of this article is the reconstruction of film representation of the officers of the PZPR (Polish United Workers’ Party) in the context of changes in the party and its public perception in the 1970s. The author in his analysis of Bohdan Poręba’s Where the Water Is Pure and the Grass Is Green (1977) and Ryszard Filipski’s High Flights (1978), and the earlier The Line (1974) by Kazimierz Kutz, considers the context of their creation, how were the characters of the party secretaries constructed, which problems were considered to be most important and how were these films perceived in the context of the contemporary cinema. In order to answer these questions what needs to be considered apart from films, are the transcripts of the approval committees and subsequent versions of screenplays and storyboards, as well as press reception. This reveals the role and meanings attributed to the films, as well as the distance that divided the official reception from their actual meaning.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2015, 92; 108-122
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Sytuacja militarna uczestników wojny wietnamskiej w świetle fragmentów materiału lektorskiego Wydziału Propagandy i Agitacji KC PZPR pt. Uwagi o dynamice konfliktu wietnamskiego (czerwiec 1966)
The military Situation of the Vietnam War Participants in Light of lecture Material produced by the Central Committee of the Polish United Workers’ Party’s Department of Propaganda and Agitation entitled Notes on the Dynamics of the Vietnam Conflict (June 1966)
Военное положение участников вьетнамской войны в свете фрагментов лекций Отдела пропаганды и агитации ЦК Польской объединенной рабочей партии под названием Замечания к динамике вьетнамского конфликта (июнь 1966 г.)
Autorzy:: Sacewicz, Karol
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1856548.pdf
Data publikacji:: 2021-08-15
Wydawca:: Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:: wojna w Wietnamie
propaganda
zimna wojna
Wydział Propagandy i Agitacji Komitetu Centralnego PZPR
Vietnam War
Cold War
Department of Propaganda and Agitation of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party
война во Вьетнаме
пропаганда
холодная война
отдел пропаганды и агитации ЦК Польской объединенной рабочей партии
Opis:: Wojna w Wietnamie, znana również jako II konflikt indochiński, była wydarzeniem, które w znaczący sposób determinowało sytuację zimnowojenną w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. Kwestia ta była również obserwowana i analizowana nad Wisłą. Oczywiście największą uwagę obecność militarna armii Stanów Zjednoczonych w Południowym Wietnamie budziła w czynnikach wojskowych PRL, niemniej jednak również była to problematyka znajdująca się w zasięgu zainteresowania czynników partyjnych. W 1966 r. Wydział Propagandy i Agitacji KC PZPR przygotował i rozesłał po strukturach wojewódzkich partii wykład lektorski pt. Uwagi o dynamice konfliktu wietnamskiego. Niniejszy tekst jest krytyczną edycją fragmentu dokumentu dotyczącą aspektów militarnych toczącej się wówczas wojny. Stanowi próbę ukazania nie tylko sposobu postrzegania wojny wietnamskiej przez propagandę PRL, ale także odsłania komunistyczną manipulację i proces tworzenia własnego – ahistorycznego obrazu wietnamskich zmagań.
The Vietnam War, also known as the Second Indochina War, was an event that significantly impacted the ongoing Cold War during the 1960s and 1970s. The conflict was also observed and analyzed in the Polish People’s Republic. Of course, the country’s military institutions paid the greatest attention to the US military presence in South Vietnam, but party elements also took an interest in the situation. In 1966, the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (via the Department of Propaganda and Agitation) prepared and disseminated lecture material concerning the dynamics of the Vietnamese conflict through its provincial party structures. This text is a critical edition of a fragment of a document concerning the military aspects of the war that was taking place at that time. It is not only an attempt to present a Polish People's propaganda way of seeing the Vietnam War, but it also reveals the existence of communist manipulation and the process behind the creation of an ahistorical image of the Vietnamese struggle.
Война во Вьетнаме, также известная как Вторая Индокитайская война, была событием, которое в значительной степени определило ситуацию холодной войны в 1960-х и 1970-х г. Этот вопрос также изучался и анализи ровался на Висле. Конечно, наибольший интерес к военному присутствию США в Южном Вьетнаме вызвали военные факторы Польской Народной Республики, но и партийные факторы также играли здесь свою роль. В 1966 г. отдел пропаганды и агитации ЦК Польской объединенной рабочей партии подготовил и разослал по воеводским структурам лекцию под названием „Замечания к динамике вьетнамского конфликта”. Этот текст представляет собой критическую редакцию фрагмента документа, касающегося милитарных аспектов длящейся в то время войны. Это попытка не только показать восприятие войны во Вьетнаме пропагандой Польской Народной Республики, но еще и раскрыть коммунистические манипуляции и процесс создания собственного – неисторического – образа вьетнамской борьбы.
Źródło:: Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 2 (276); 239-269
1640-6281
Pojawia się w:: Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Statut Biura Specjalnego MBP
Statute of the Special Office of the Ministry of Public Security
Autorzy:: Spałek, Robert
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/477701.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: Bolesław Bierut
czystki
Władysław Gomułka
Biuro Specjalne
Departament X Ministerstwa Bezpieczeństwa Polska
grupa specjalna
Polska Partia Robotnicza (PPR)
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR)
Roman Romkowski
terror
purge
Special Office
Department X of the Ministry of Public Security
special group
Polish Workers’ Party (PWP)
Polish United Workers’ Party (PUWP)
Opis:: W Polsce między 1948 r. a 1956 r. doszło do czystek partyjnych w elitach komunistycznych (PPR–PZPR). Poszukiwania „wrogów wewnętrznych” prowadziła specjalna tajna komórka MBP, początkowo zwana grupą specjalną (1948), następnie Biurem Specjalnym (1950), w końcu Departamentem X MBP (1951–1954). Całość prac tych komórek nadzorował z polecenia kierownictwa PZPR gen. Roman Romkowski (wiceminister MBP). We wstępie artykułu nakreślono krótko historię powstania Biura Specjalnego, wskazano osoby decydujące o lokalnym zasięgu i przebiegu poszukiwań „wrogów wewnętrznych” (m.in. Bolesława Bieruta, Jakuba Bermana, Romana Romkowskego) oraz wspomniano o reprezentatywnych dla całego zagadnienia komunistach (m.in. Władysławie Gomułce, Marianie Spychalskim, Włodzimierzu Lechowiczu, Leonie Gecowie, Hermannie Fieldzie), którzy byli aresztowani, więzieni i przesłuchi wani pod fałszywymi zarzutami zdrady, współpracy z obcymi wywiadami, dążenia do przewrotu ustrojowego w Polsce Ludowej. Publikowany w dalszej części dokument ukazuje moment przemiany niesformalizowanej, tajnej grupy specjalnej MBP, działającej pod kierownictwem płk. Józefa Różańskiego, w sformalizowaną, wyposażoną w etaty, choć nadal niejawną jednostkę – Biuro Specjalne, zarządzaną przez płk. Anatola Fejgina. Struktura ta funkcjonowała niespełna dwa lata, ponieważ rozrastający się terror autoagresywny wymagał kolejnej reorganizacji tajnej struktury. Nowo powołany Departament X MBP objął swoim zasięgiem cały kraj.
Party cleansing in the communist elites (PWP-PUWP) took place in Poland between 1948 and 1956. The search for “internal enemies” was conducted by a special secret unit of the MPS, initially called a special group (1948), then the Special Office (1950), and finally Department X of the MPS (1951–1954). Work of these units was supervised by Gen. Roman Romkowski (deputy minister at the MPS) by order of the management of the Polish United Workers’ Party. The introduction of the article briefly outlines the history of the establishment of the Special Office, indicates the persons deciding on the local scope and course of the search for “internal enemies” (including Bolesław Bierut, Jakub Berman, Roman Romkowski) and mentions communists representative of the whole issue (inter alia, Władysław Gomułka, Marian Spychalski, Włodzimierz Lechowicz, Leon Gecow, Hermann Field), who were arrested, imprisoned and interrogated under false allegations of treason, cooperation with foreign intelligence, striving for a systemic coup in “Polska Ludowa.” The document published further shows the moment of transformation of the non-formalised, secret special group of the MPS, operating under the direction of Col. Józef Różański, into a formalised, still secret, unit with fulltime employees – the Special Office, managed by Col. Anatol Fejgin. This structure was functioning for less than two years because the growing auto-aggressive terror required another reorganisation of the secret structure. The newly established Department X of the MPS covered the entire country.
Źródło:: Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 520-529
1427-7476
Pojawia się w:: Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Sekretarz propagandy sukcesu. Jerzy Łukaszewicz – przyczynek do biografii politycznej
Autorzy:: Donefner, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689902.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Łukaszewicz
propaganda
PZPR
dziennikarze
komunizm
polityka prasowa
Polish United Workers’ Party
PUWP
journalists
communism
press policy
Opis:: Artykuł stanowi pierwszą naukową próbę nakreślenia portretu politycznego Jerzego Łukaszewicza jako działacza z najwyższych kręgów władzy partyjnej. W oparciu o kwerendę archiwalną oraz analizę ogólnodostępnych źródeł odtworzono okoliczności, jakie towarzyszyły jego nominacji na stanowisko sekretarza propagandy KC, a także zbadano wybrane aspekty działalności Łukaszewicza w KC PZPR. W tekście znalazły się rozważania na temat zróżnicowanego podejścia sekretarza do poszczególnych instytucji medialnych czy stosunku do kwestii reformy modelu propagandy, o którą w 1975 r. zabiegali jego podwładni. Autor stara się naświetlić pozycję polityczną Łukaszewicza w ówczesnym obozie władzy i przedstawić powody jego politycznego upadku.
The article is the first scholarly attempt to sketch a political portrait of Jerzy Łukaszewicz as an activist from the highest circles of the party leaders. On the basis of an archival query and analysis of available sources, the article’s author reconstructs the circumstances that accompanied his nomination as the secretary of propaganda of the Central Committee, and examine selected aspects of Łukaszewicz’s activity in the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (PUWP). The text contains my reflections on the secretary’s diverse approach to individual media institutions, or his attitude towards the reform of propaganda model his subordinates wanted to implement in 1975. The author tries to shed light on Łukaszewicz’s political position in the power camp of the era and to present the reasons for his political fall.
Źródło:: Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2019, 17
2450-8365
Pojawia się w:: Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: PZPR w Pruszczu Gdańskim na zakrętach historii PRL (1956, 1970, 1980–1981)
Polish United Workers’ Party in Pruszcz Gdański at the Turning Points of the History of the Polish People’s Republic (1956, 1970, 1980, 1981)
Autorzy:: Brzeziński, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/478391.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: komunizm w Polsce
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
Polska Zjednoczona
Partia Robotnicza (PZPR)
Pomorze, Pruszcz Gdański
Październik ’56
masakra robotników w grudniu 1970 r.
Sierpień ’80
„Solidarność”
communism in Poland
Polish People’s Republic (PPR)
Polish United Worker’s Party (PUWP)
Pomerania region
Pruszcz Gdański
October ’56
the massacre of the workers in December 1970
August ’80
“Solidarity”
Opis:: Artykuł opisuje sytuację panującą wewnątrz powiatowej i miejskiej struktury PZPR w Pruszczu Gdańskim w trzech przełomowych momentach historii PRL: Październiku ’56, Grudniu ’70 i Sierpniu ’80. Stanowi też próbę znalezienia cech wspólnych dla reakcji lokalnych władz partyjnych na kolejne wybuchy społecznego niezadowolenia i w mikroskali ukazuje przebieg tzw. polskich miesięcy w niewielkim mieście powiatowym, funkcjonującym w cieniu trójmiejskiej aglomeracji. Z racji bliskości Trójmiasta mieszkańcy Pruszcza Gdańskiego byli często świadkami rozgrywającej się tu wielkiej historii. Wielu z nich pracowało w trójmiejskich zakładach lub uczyło się w tamtejszych szkołach i uczelniach. Tym samym toczące się w Trójmieście dramatyczne wydarzenia historyczne bezpośrednio rzutowały na ich życie. Artykuł oparty jest na fragmentach wydanej w końcu 2016 r. książki Pruszcz Gdański w latach 1945–1990. Partia, bezpieka, „Solidarność”, której autorami są Piotr Brzeziński, Arkadiusz Kazański i Marcin Węgliński.
The article describes the situation within the county and urban structures of the Party in Pruszcz Gdański at the three turning points of the history of the Polish People’s Republic: October ’56, December ’70, and August ’80. It is also an attempt at finding common traits within the local Party authorities’ responses to the subsequent outbreaks of social dissent and on a small scale, the course of the so-called Polish Months in a small provincial town living in the shadow of the Tri-City Agglomeration. Due to the proximity of the Tri-City, the residents of Pruszcz Gdański often witnessed the grand history that happened there. Many of them worked in factories or attended schools or universities that were located in Gdańsk, Gdynia, or Sopot. Thus, the dramatic historical events that took place in the Tri-City directly affected their lives. The article is based on fragments of Pruszcz Gdański w latach 1945–1990. Partia, bezpieka, „Solidarność” by Piotr Brzeziński, Arkadiusz Kazański, Marcin Węgliński, which was published in late 2016.
Źródło:: Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 319-345
1427-7476
Pojawia się w:: Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Przestrzenne zróżnicowanie wyników wyborów do Sejmu z 1957 roku
Spatial differentiation of results of the Polish parliamentary elections 1957
Autorzy:: Kowalski, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/965518.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: election 1957
the spatial diversity
sustainability of electoral behavior
Polish United Workers Party
constituencies
wybory z 1957 roku
przestrzenne zróżnicowanie
trwałość zachowań wyborczych
pzpr
okręgi wyborcze
Opis:: Z wyborów organizowanych w czasach PRL na uwagę zasługują przede wszystkim te z 1957 roku. Przeprowadzono je w okresie popaździernikowej odwilży, a władze nie miały specjalnych powodów, by je fałszować. Liberalna atmosfera sprzyjała wyborczej konkurencji, a oficjalne wyniki wyborów uwidoczniły znaczące zróżnicowanie polskiego społeczeństwa w ujęciu przestrzennym.
When comparing the spatial differentiation of results of elections from the inter-war period (1918–1939) and the post-communist period (1989–2015), one sees a very clear similarity between the two (Kowalski, 2014). In the north-western part of the country the electoral preferences are with the left or the liberals, while in the south-eastern part – with the right. Given the persistence of this spatial setting, a supposition arises that the spatial differentiation of the political attitudes existed also during the times of the socialist People’s Poland. Lack of political freedom and electoral falsifications, performed by the communists, make the verification of this proposition quite difficult. Of the elections, organised in the socialist period, it is the ones, carried out in 1957, that deserve consideration, first of all. These elections were carried out in the short period of liberalisation after 1956, in conditions of an enthusiastic support for the new governing administration. The organisers of the elections could be fairly certain as to the outcome. That is why, side by side with the candidates, who were closely connected with the ruling establishment, also more independent persons, frequently enjoying high popularity in the society, were allowed to stand as candidates in these elections. In order to guarantee the victorious outcome, the authorities allowed for the formation of just a single list of candidates. The authorities lanced the appeal to vote for the candidates from the first places on the list, since it was on these places that the persons most convenient from the point of view of the establishment were listed. The few independent candidates were located at far-off positions. There was also an appeal for the possibly highest turnout at the elections, since this would constitute a signal of support for the new administration. These appeals were also shared by the Catholic Church in Poland. Despite the limitations and constraints mentioned, the relatively liberal atmosphere was conducive to the electoral competition within the framework of the candidate lists approved. This was yet enhanced by the fact that candidates represented, formally at least, various political organisms (communists, peasant activists, democratic party, non-aligned candidates) and communities, and, as indicated, the lists also included, even though on far-off places, persons of independent orientations. In addition, the liberal atmosphere and the conviction of the ruling group that they must win, limited, it appears, the electoral falsifications to the minimum. Owing to the advantageous social atmosphere and the appropriate construction of the lists of candidates, the communists could not lose these elections. Yet, in spite of this, the official results of the elections made visible the significant differentiation of the Polish society, both in global terms, and in space. The latter aspect represented a clear similarity to the spatial differentiation of the results of elections, taking place in other time periods, both the earlier ones (the interwar period) and those carried out later (after 1989).
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2015, 21
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Polityczne i prawne uwarunkowania uchwalenia ustawy o Sądzie Najwyższym w 1962 r.
The Political and Legal Conditions of Enactment of the Act Concerning the Supreme Court in 1962
Autorzy:: Bereza, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/621632.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Sąd Najwyższy, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR), wy- miar sprawiedliwości
Supreme Court, Polish United Workers’ Party (PZPR), judiciary
Opis:: After WW II, the Supreme Court functioned pursuant to the Law on the Organiza- tion of General Jurisdiction Courts of 1928 as a court of cassation (kasacyjny) – and after the 1949–1950 reform of the court system – as an appellate (rewizyjny) court. As a consequence of the politically-motivated appointments prevailing from the mid-1940s to mid-50s, the justices of the interwar period were replaced by new judges at the disposition of political power and executive authorities during the Stalinist period. The thaw in relations of October 1956 led to a temporary alteration of the Supreme Court’s functioning and the approach developed in judicial decisions. By 1958, the di- rection adopted in the judicial decisions of criminal courts had already begun to raise serious doubts among the Polish United Workers’ Party (PZPR). This fact spurred legi- slative work, which was completed with the enactment of the Act of 16 February 1962 on the Supreme Court. The Act was the ﬁrst separate piece of legislation concerning the Supreme Court in the history of the People’s Republic of Poland (PRL). It confor- med with the 1952 Constitution of the PRL in recognizing the position of the Supreme Court as the supreme judicial authority exercising supervision over all other courts of justice as far as judicial decisions are concerned, and in establishing the principle that Supreme Court justices be elected for a 5-year term. The systemic changes of the law necessitated the election of the entire bench of the Supreme Court, which allowed for a veriﬁcation of the existing justices and the election of those who guaranteed a new approach to criminal law that accorded with the expectations of the party.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 1; 33-56
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Początek pontyfikatu i I Pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny w świetle materiałów Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu
Autorzy:: Białkowski, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529549.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: PVAP
Wojewodschaftskomitee der PVAP in Thorn
Johannes Paul II.
Amtseinführung als Papst
erste Reise nach Polen
Bistum Kulm
the Polish United Workers’ Party (PZPR)
the Provincial Committee of the Polish United Workers’ Party (PZPR) in Toruń
John Paul II
inauguration of the pontificate
the 1st Pilgrimage to Poland
Chełmno diocese
PZPR
Komitet Wojewódzki PZPR w Toruniu
Jan Paweł II
inauguracja pontyfikatu
I Pielgrzymka do Ojczyzny
diecezja chełmińska
Opis:: Die Wahl von Johannes Paul II. zum Papst (16. Oktober 1978), seine Amtseinführung (22. Oktober 1978) und die erste Pilgerfahrt in sein Vaterland (2.-10. Juni 1979) waren Ereignisse ohne Beispiel, weshalb die zentralen Organe von Partei und Staat der Volksrepublik Polen großes Interesse für sie an den Tag legten. Zunächst hatten sie bei den höchsten Entscheidungsträgern der Partei einen Schock hervorgerufen, danach führten sie relativ schnell zur Durchführung breit angelegter Analysen. Die hier vorgestellten Materialien stammen aus den Beständen des Wojewodschaftskomitees der Polnischen Vereinigten Arbeiterpartei (PVAP) in Thorn, die sich im Thorner Staatsarchiv befinden, und sind ein Beispiel für Dokumente, die von der mittleren Ebene des Parteiapparats angefertigt wurden. Die Berichte wurden täglich von der Kanzlei des Ersten Sekretärs des Wojewodschaftskomitees der PVAP in Thorn angefertigt und sind gekennzeichnet durch ein spezifisches Partei-Neusprech, durch einen Mangel an Selbstreflexion, eine minimale Objektivität gegenüber der beurteilten Wirklichkeit, durch auf Stereotypen gestützte Urteile und durch eine Neigung, Werte oder Größen herabzusetzen (u. a. die Reaktionen, die die Wahl von Kardinal Wojtyła auf den Stuhl Petri in der Bevölkerung hervorrief, die Menge der Gläubigen, die an den Begegnungen mit dem Papst teilnahmen). Im Rückblick nach vier Jahrzehnten sind die Parteiberichte ein Zeugnis einer karikaturhaften Verzeichnung von Bildern aus dem Alltagsleben der Kirche und der Bewohner der Wojewodschaft Thorn zu Propagandazwecken.
The election of John Paul II ( on 16 October 1978) , the inauguration of his pontificate (22 October 1978) and the 1st Pilgrimage to Poland (2-10 June 1979) were unprecedented events, which is why various central political bodies of the Polish People’s Republic were interested in them. Originally, they provoked shock among the highest dignitaries of the party, but later they made them carry out extensive analyses. The materials presented here – from the State Archive in Toruń, the complex of the Provincial Committee of the Polish United Workers’ Party (PZPR) in Toruń- constitute an example of such documents prepared by the middle-level party apparatus. Reports- prepared daily by the Bureau of the 1st Secretary of the Provincial Committee of PZPR in Toruń- are characterized by a specific language of the party’s newspeak , a lack of self-reflection and scarce objectivity in the evaluation of the reality evaluation based on stereotypes, tendencies to underestimate the value or importance ( e.g. of social reactions generated by the choice of Cardinal Karol Wojtyła to be the pope, the number of laymen participating in the meetings with the Pope). From the perspective of four decades the party’s reports remain the evidence of the propagandist distortion of the images of everyday life of the Church and inhabitants of the Kuyavian-Pomeranian Province.
Wybór Jana Pawła II (16 października 1978 r.), inauguracja Jego pontyfikatu (22 października 1978 r.) oraz I Pielgrzymka do Ojczyzny (2-10 czerwca 1979 r.), były wydarzeniami bez precedensu, stąd zainteresowanie nimi przejawiały centralne organa partyjno-państwowe PRL. Początkowo wywołały one szok wśród najwyższych decydentów partyjnych, później dość szybko skłoniły do przeprowadzenia szerokich analiz. Zaprezentowane materiały – pochodzące z Archiwum Państwowego w Toruniu, zespół Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu – są przykładem takich dokumentów przygotowywanych przez aparat partyjny średniego szczebla. Codziennie przygotowywane – przez Kancelarię I Sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu – raporty charakteryzuje specyficzny język nowomowy partyjnej, brak autorefleksji oraz znikomy obiektywizm ocenianej rzeczywistości, oceny oparte na stereotypach, tendencje zaniżające wartości bądź wielkości (m. in. reakcji społecznych jakie wywołał wybór kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, ilości świeckich uczestniczących w spotkaniach z Papieżem). Z perspektywy czterech dekad partyjne sprawozdania pozostają świadectwem propagandowego karykaturalnego zniekształcenia obrazów z życia codziennego Kościoła oraz mieszkańców województwa toruńskiego.
Źródło:: Rocznik Toruński; 2018, 45
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Pierwszy po triumwirach, pierwszy po „Wiesławie” – Roman Zambrowski
Autorzy:: Spałek, Robert
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/602403.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Polish Workers’ Party
Polish United Workers’ Party
People’s Poland
Roman Zambrowski
Mirosław Szumiło
PPR
PZPR
PRL
Opis:: In 1948–1963 Roman Zambrowski was one of the most important communist politicians and cabinet activists of the Polish United Workers’ Party. As a member of the Party authorities he survived two personal-ideological crises (in 1948 and 1956). Mirosław Szumiło has outlined Zambrowski’s life against the backdrop of the changing history of Poland and the communist movement (from its very onset to the 1970s).M. Szumiło has based the biography on an extremely meticulous, well devised, and successfully conducted survey of Polish and Russian archives, private collections, and accounts. The book’s chronological order is frequently interrupted by extensive descriptions of the history of the communist milieu, just as essential as the biographical motif. The publication is divided into seven chapters preceded by a methodological introduction and completed with a conclusion. From the factual point of view (facts, dates, statistical and percentage calculations, names, organisation structures) it reaches a very high level. In places, however, the narration falters due to the absence of a specialist who would explain and comment on the contents, compare new findings with existing ones, decipher the Party newspeak, and, consequently, draw the reader into the depicted world and, first and foremost, facilitate the absorption of the effects of the scientific research. The arrangement of the publication is also not entirely convincing: the book contains numerous interpretations in which Zambrowski vanishes in a crowd of other protagonists, facts, and data. We are thus dealing with a combination of two books written by applying different methods and dealing with unlike motifs: a life story and the development of an organisation. All these features do not reduce the cognitive value of the publication, which has already become one of the most relevant and indispensable studies for learning about the structures and mechanisms of the authorities of People’s Poland as well as the biographies of the communists who ruled the country.
Roman Zambrowski był w latach 1948–1963 jednym z najważniejszych polityków komunistycznych i działaczy gabinetowych PPR/PZPR, a więc zarazem postacią wartą opisu. Biografia pióra Mirosława Szumiły jest oparta na bardzo sumiennej, przemyślanej i z sukcesem przeprowadzonej kwerendzie archiwów polskich, rosyjskich, zbiorów prywatnych i relacji. Książka została napisana w układzie chronologicznym, który jest wielokrotnie przerywany obszernymi opisami historii środowisk komunistycznych. Opisy te są równie istotne, co wątek biograficzny. Od strony formalnej biografia jest podzielona na siedem rozdziałów, które poprzedzone są metodologicznym wstępem, a zwieńczone zakończeniem. Od strony rzeczowej (fakty, daty, obliczenia statystyczne i procentowe, nazwiska, struktury organizacji) praca prezentuje bardzo wysoki poziom. Miejscami jednak niedomaga narracja. Brakuje wykładu specjalisty, który tłumaczy i komentuje, co napisał, porównuje nowe ustalenia z dotychczasowymi i odkodowuje nowomowę partyjną, a dzięki temu wciąga czytelnika w świat przedstawiony i – przede wszystkim – pozwala w maksymalnym stopniu przyswoić efekty swojej pracy naukowej. Nie do końca przekonująca jest też konstrukcja pracy. Znajdziemy dużo ujęć, w których Zambrowski niknie w tłumie innych bohaterów, faktów, danych. Mamy do czynienia z połączeniem dwóch książek pisanych inną metodą i co innego mających za meritum: życie człowieka – rozwój organizacji. Wszystko to nie umniejsza wartości poznawczej książki, która stanowi już teraz jedną z najważniejszych prac niezbędnych do poznania struktur i mechanizmów władzy Polski Ludowej, a także do poznania biografii rządzących nią komunistów.
Źródło:: Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 2
0023-5903
Pojawia się w:: Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Obszary współdziałania PZPR, administracji terenowej i Służby Bezpieczeństwa na przykładzie powiatów województwa krakowskiego 1957–1975. Zarys problematyki
Areas of Cooperation between the Polish United Workers’ Party, Local Administration and the Security Service. A Case Study of the Districts in the Cracow Voivodeship, 1957– 1975. An Overview of Research Problems
Autorzy:: Kasprzycki, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24987768.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: Security Service
Polish United Workers’ Party
local administration organs
‘people’s right-wing movement
the Catholic Church
farmers’ groups
Cracow Voivodeship
Służba Bezpieczeństwa
PZPR
organy administracji terenowe
Kościół katolicki
kółka rolnicze
województwo krakowskie
"prawica ludowa"
Opis:: W artykule podjęto rozważania na temat obszarów współdziałania (współpracy) PZPR, administracji terenowej i Służby Bezpieczeństwa w zakresie działań kontrolnych i represyjnych. Analizą objęto powiaty województwa krakowskiego w latach 1957–1975. We wstępie scharakteryzowano rolę i pozycję każdego z wymienionych podmiotów w strukturze lokalnego systemu władzy. Zwrócono uwagę na wzajemne relacje i oddziaływania tych instytucji, także o charakterze personalnym. Następnie, na podstawie analizy źródeł, wskazano obszary, w których dochodziło do współdziałania, co zilustrowano konkretnymi przykładami. W podsumowaniu sformułowano wnioski wynikające z analizy dokumentów, jednocześnie wskazano na konieczność dalszych badań w poszukiwaniu innych pól współpracy PZPR, administracji i SB. Zwrócono też uwagę na możliwość występowania płaszczyzn współdziałania tych podmiotów na terenie innych województw ówczesnej Polski, odmiennych niż wskazane w artykule.
This article deals with the areas of cooperation between the Polish United Workers’ Party, the local administration and the Security Service in matters of control and repression. The analysis covers the districts (powiat) in the Cracow voivodeship, 1957–1975. The introduction describes the role and position of each of those actors within the local power structure, with a focus on the mutual interrelations and impacts of those institutions, including at the personal level. Based on source analysis, this is followed by a listof areas where cooperation took place, as illustrated by specific examples. The summary contains conclusions based on an analysis of the documents. More research is needed into areas of cooperation between the party, local administration officials and the security apparatus. Attention is also drawn to possible other areas of cooperation between those actors in other voivodeships at the time.
Źródło:: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2020, 18; 232-290
1733-6996
Pojawia się w:: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "PZPR (Polish United Workers’ Party)" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język