Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "PUWP" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Do góry nogami. PZPR na Politechnice Warszawskiej w czasach odwilży 1956 roku
Upside Down. The Polish United Workers’ Party at the Warsaw University of Technology during the 1956 Thaw
Autorzy:
Ośko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28692026.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
PUWP University Committee
Basic Party Organization at the Warsaw University of Technology
democratisation of the PUWP in 1956
thaw in universities
October 1956
de-Stalinisation
factions in the PUWP
Puławianie
Natolińczycy
crises in the PUWP
departure from ‘Polish October’
Komitet Uczelniany PZPR
POP Politechniki Warszawskiej
demokratyzacja w PZPR w 1956 r.
Odwilż na uczelniach
Październik 1956 r.
destalinizacja
frakcje w PZPR
puławianie
natolińczycy
kryzysy w PZPR
odchodzenie od Października
Opis:
W artykule pokazano rolę uczelnianej komórki partyjnej Politechniki Warszawskiej w kryzysie 1956 r. Chociaż trudno uchwytna w źródłach, była ona zauważalna, gdyż na tej uczelni odbywały się wiece poparcia dla nowego kierownictwa PZPR w trakcie słynnego VIII Plenum. Autor starał się rozpoznać sympatie polityczne działaczy Politechniki dla frakcji partyjnych. W dalszej części omówiono proces odchodzenia od Października, który w PZPR nastąpił bardzo szybko i przejawiał się w tłumieniu oddolnych inicjatyw oraz odejściu od demokratycznych zasad wyłaniania władz.
The article shows the role of the university’s party cell at the Warsaw University of Technology in the 1956 crisis. Although difficult to grasp in sources, it was noticeable due to the rallies in support of the new leadership of the Polish United Workers’ Party (PZPR) held at this university during the famous Eighth Plenum of the Party. The author tried to identify the political sympathies of University activists for the Party factions. The next part discusses the process of departure from the ‘56 October, which took place very quickly in the PZPR and manifested itself in the suppression of grassroots initiatives and departure from democratic principles for the election of authorities.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 113-153
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczny portret załogi Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu w 1956 r. na tle środowiska robotniczego
A social portrait of the staff of the Żerań Passenger Car Factory in 1956 against the background of the working class
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519696.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
1956
workers
October ‘56
industry
factory
PCF
Lechosław Goździk
PUWP
Warsaw
robotnicy
Październik 1956
przemysł
fabryka
FSO
PZPR
Warszawa
Opis:
Artykuł przedstawia społeczną charakterystykę załogi FSO na Żeraniu w 1956 r. na tle ogólnopolskiego środowiska robotniczego. Jej profil był zbliżony do „starych” ośrodków przemysłowych. Skład załogi, złożonej z relatywnie dużej liczby robotników typu proletariacko-produktywnego, pielęgnujących tradycyjne wartości i zdolnych do działań zbiorowych w obronie swoich interesów, mógł mieć duże znaczenie dla postawy robotników FSO (partyjnych i bezpartyjnych) w 1956 r. Jej przejawem był wybór na sekretarza Komitetu Zakładowego FSO, wbrew nieformalnym wytycznym, młodego robotnika Lechosława Goździka oraz odrzucenie oficjalnych związków zawodowych i poparcie „żerańskiego” projektu utworzenia samorządu robotniczego.
The article presents the social characteristics of the Żerań Passenger Car Factory (PCF) staff in 1956 against the background of the nationwide working class. Their profile was similar to the ‘old’ industrial centres. The staff composition, made up of a relatively large number of workers of the proletarian productive type, cultivating traditional values and capable of collective action in defence of their interests, could have had a significant impact on the attitude of the PCF workers (both those belonging to the party and non-party staff) in 1956. This was reflected in the election, against informal guidelines, of a young worker, Lechosław Goździk, as secretary of the PCF Works Committee, and in the rejection of official trade unions and support for the ‘Żerań’ project to create a workers’ self-government.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2023, 84; 209-229
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwilż w Fabryce. Warszawscy robotnicy i struktury Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w przemyśle w czasie kryzysu 1955–1957
The Thaw in the Factory. Warsaw Workers and Structures of the Polish United Workers’ Party in Industry during the Crisis of 1955–57
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2019176.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
PZPR
robotnicy
komunizm
fabryka
przemysł
Polska
kryzys
odwilż
Czerwiec 1956
Październik 1956
PUWP
workers
communism
factory
industry
Polska
crisis
Thaw
June 1956
October 1956
Opis:
Artykuł jest próbą przedstawienia postaw warszawskich robotników w latach 1955– 1957 oraz funkcjonowania organizacji partyjnych w przemyśle w momencie kryzysu. Podstawę źródłową badań, oprócz literatury przedmiotu, stanowiły materiały archiwalne PZPR różnych szczebli od zakładowego po wojewódzki, głównie dziesięciu dużych warszawskich przedsiębiorstw (są przechowywane w Archiwum Państwowym w Warszawie, ekspozytura w Milanówku). Przedmiotem badań były zachowania i opinie robotników oraz funkcjonowanie podstawowych organizacji partyjnych i ich ewolucja w rytm wyznaczany przez najważniejsze wydarzenia polityczne. Przedmiotem analizy były także czynniki kształtujące sytuację w warszawskich fabrykach, najważniejsze etapy kryzysu i popaździernikowej „normalizacji” zakładowych organizacji partyjnych, główne modele postaw ich członków. Oddolna perspektywa pozwoliła też na sformułowanie wniosków co do źródeł kryzysu wewnątrz PZPR, przebiegu walk frakcyjnych i polityki popaździernikowego kierownictwa PZPR.
This article attempts to present the attitudes of Warsaw workers between 1955 and 1957 and the functioning of party organisations in the industry during crisis time. The source base for the study, apart from the literature on the subject, was the archival material of the Polish United Workers’ Party (PZPR) of various levels, from factory units to voivodeship ones, mainly of ten large Warsaw factories (kept in the State Archives in Warsaw, branch at Milanówek). The subject of research was the behaviour and opinions of workers and the functioning of basic party cells and their evolution in the wake of the most important political events. The analysis also focused on the factors shaping the situation in Warsaw factories, the main stages of the crisis and the post-October ‘normalisation’ of workplace party cells, and the main models of attitudes of their members. The bottom-up perspective also made it possible to formulate conclusions about the sources of the crisis inside the PZPR, the course of factional fights, and the post-October PZPR leadership policy.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2022, 19; 57-112
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Tu bratają się sekretarz z handlarzem”, czyli skomplikowane związki gór, ekonomii i ideologii
Autorzy:
Kochanowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945376.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Zakopane
Podhale
PZPR
sieci społeczne
klientelizm
turystyka
ekonomia nieformalna
korpucja
Podhale-region
Polish United Workers’ Party
PUWP
social networks
clientelism
tourism
informal economy
corruption
Opis:
W konkluzji partyjnej komisji wysłanej w 1972 r. do Zakopanego stwierdzano, że „państwo w Zakopanem zostało postawione w sytuacji gorszej niż w kapitalizmie, bowiem zostało zepchnięte na pozycje nawet nie nocnego stróża, ale bezpłatnego dróżnika i zamiatacza ulic”. Na tę swoistą „autonomię Podhala miały wpływ uwarunkowania historyczne, społeczne, kulturowe i geograficzne, typowe dla społeczeństw (wysoko)górskich na całym świecie. Z drugiej strony ważnym aktorem było pod Tatrami również państwo, które od początku lat 50. do końca lat 80. XX w. próbowało objąć ścisłym nadzorem turystykę i sport, sektory decydujące o wizerunku i znaczeniu Zakopanego i regionu tatrzańskiego. Polityka taka napotykała jednak na szczeblu regionalnym na bardzo silne ograniczenia i sprzeciwy. Z jednej strony przyczyną tego stanu rzeczy były specyficzne sieci społeczne łączące sektor prywatny ze strukturami samorządowymi, państwowymi i partyjnymi, a nawet z milicją i wymiarem sprawiedliwości. Z drugiej zaś tylko dzięki przymknięciu oczu na często sprzeczną z obowiązującym prawem aktywność gospodarczą aktorów społecznych, zarówno górali, jak i przyjezdnych, było możliwe – przy niewydolności organizacyjnej państwa – zaspokajanie rosnących błyskawicznie po 1956 r. potrzeb modernizującego się społeczeństwa na usługi rekreacyjne. Dopiero w pierwszej połowie lat 70. socjalistyczne państwo było w stanie, dzięki zwiększonemu finansowaniu, zapewnić w miarę racjonalny rozwój infrastruktury turystycznej (np. Hotel Kasprowy). Jednak już od drugiej połowy lat 70. strukturalny kryzys systemu i w następnej dekadzie jego całkowita dezintegracja doprowadziły do sytuacji, w której instytucje państwowe musiały ustąpić pola aktorom społecznym.
The conclusion of the state commission addressed in 1972 to Zakopane was: “in Zakopane, the state is in a position worse than in capitalism. It has been reduced to the role of not even a night-watchman, but of an unpaid street-sweeper”. The peculiar “autonomy” of Podhale-Region was affected by historical, social, cultural and geographical conditions that are usually mentioned, on the other hand the state was also an important actor and nowise ambiguous. The tendency to take a strict supervision of sectors decisive for the image and the importance of Zakopane and the Tatra region – tourism and sport, existed at the central level since the mid of ‘50s to the ‘80s, but at the regional level, the policy encountered very strong limitations. On the one hand, the reason for that was the emergence of specific social networks linking the private sector with the structures of local government, state and party, or even with the police and judicatory, on the other only thanks to them it was possible – under the organizational inefficiency of the state – to fulfill the modernizing society needs for leisure and related services, that were instantly growing after 1956. Only in the first half of 70s the socialist state was able to provide a relatively rational program, thanks to being an influential factor for modernization mostly thanks to still being in disposal of material resources. However, in the period of disintegration of the system, in the end of ‘70s and in the ‘80s, state’s program was no longer a barrier and alternative for the social actors.
Źródło:
Artifex Novus; 2021, 5; 4-19
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activity of the Regional Polish United Workers’ Party Apparatus in 1970–1989
Autorzy:
Standerski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1356515.pdf
Data publikacji:
2021-05-03
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Ekonomicznych
Tematy:
centrally planned economy
PUWP
economic policy
economic history
Opis:
The article aims to verify whether, in the 1980s, there was a significant decrease in the involvement of the regional communist party structures in charge of economic affairs in Poland. The analysis is made on the case of the Warsaw Committee (KW) of the Polish United Workers’ Party (PUWP). Archival documents gathered in the State Archive in Warsaw were used to perform the analysis. The protocols of the meetings of the Executive and Secretariat 1970–1989 were collected, described and analysed. Moreover, the analysis was supplemented by the Statistical Yearbooks of Warsaw (GUS, 1957–1974), the Statistical Yearbooks of the Capital City of Warsaw (GUS, 1976–1981) and the Journal of Laws of the People's Republic of Poland 1970–1989. A statistical analysis of economic activity of the KW of the PUWP in the context of macroeconomic variables and economic activity of central authorities was performed. The correlation coefficient between macroeconomic performance and Party activity indicates the convergence of both trends in the 1970s and the lack of correlation in the 1980s. The decline in engagement after 1978 was unprecedented. In this period, there was a discrepancy between the activities of the central government and the Party apparatus, which remained in place until the end of the system. Institutional mechanisms in the Principal–Agent relation weakened significantly in 1980s.
Źródło:
Central European Economic Journal; 2021, 8, 55; 79 - 94
2543-6821
Pojawia się w:
Central European Economic Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierownictwo Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1956–1970. Portret zbiorowy
Autorzy:
Szumiło, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602590.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
leadership of the PUWP
Władysław Gomułka
Political Bureau
Secretariat of the Central Committee
Polish People’s Republic
kierownictwo PZPR
Biuro Polityczne
Sekretariat KC
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
The article presents the composition of the leadership of the Polish United Workers’ Party, that is the Political Bureau and Secretariat of the Central Committee, in 1956–1970. Next, the twenty-nine persons making up the leadership are portrayed, with an analysis of their social and demographic data: age, place of birth, social background, ethnic origins, and education, as well as their motivations for joining the communist movement and the course of their political career up to their entering the party leadership.
W artykule scharakteryzowano skład osobowy kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, tj. Biura Politycznego i Sekretariatu Komitetu Centralnego, w latach 1956–1970. Następnie nakreślono portret zbiorowy 29 osób tworzących kierownictwo w tym okresie, poddając analizie ich cechy społeczno-demograficzne: wiek, miejsce urodzenia, pochodzenie społeczne i etniczne, wykształcenie oraz motywy akcesu do ruchu komunistycznego i przebieg kariery politycznej do momentu wejścia do kierownictwa partii.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Włodzimierz Sokorski jako prezes Radiokomitetu w latach 1956–1972. Pozycja polityczna w elicie władzy
Włodzimierz Sokorski as President of the Radio Committee in 1956–72. A Political Position within the Power Elite
Autorzy:
Donefner, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2019333.pdf
Data publikacji:
2020-12-09
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Sokorski
propaganda
PZPR
dziennikarze
Polskie Radio
Telewizja Polska
Włodzimierz Sokorski
PUWP
journalists
Polish Radio
Polish Television
Opis:
Włodzimierz Sokorski uchodzi za jedną z barwniejszych postaci kojarzonych z elitą władzy PRL, choć brakuje – jak do tej pory – naukowych prób weryfikacji, jaką naprawdę pozycję zajmował w gronie wpływowych politycznie osób i jakie relacje go z nimi łączyły. Te ostatnie mogły mieć znaczący wpływ na stopień ingerencji aparatu partyjnego w pracę na zajmowanych przez niego stanowiskach. Artykuł stawia sobie za cel wypełnienie tych luk w odniesieniu do okresu, kiedy Włodzimierz Sokorski pełnił funkcję prezesa Radiokomitetu (1956–1972). Na podstawie analizy źródeł archiwalnych i już opublikowanych autor zarysował okoliczności związane z powołaniem Sokorskiego na stanowisko, znaczenie relacji, jakie łączyły go z Władysławem Gomułką i Zenonem Kliszką, dla dalszego biegu kariery politycznej oraz powody, dla których został odwołany z Komitetu już za rządów ekipy Edwarda Gierka. Istotne miejsce w tekście zajmują rozważania na temat postawy prezesa Sokorskiego w chwilach przełomowych dla systemu władzy („polskie miesiące”). Na marginesie artykułu poruszono ponadto wątek czystek kadrowych w Polskim Radiu i Telewizji, które największe rozmiary przybrały za jego kadencji w latach 1957–1959 oraz w okresie Marca 1968 r.
Włodzimierz Sokorski is regarded as one of the most colourful characters associated with the power elite of the Polish People’s Republic, although there are no scientific attempts to verify his real position among politically influential people and his relations with them. The latter could have had a significant impact on the degree of the party apparatus’ interference with the work he was performing on different positions he held. The purpose of the article is to fill in these gaps for the period when Włodzimierz Sokorski was a president of the Radio Committee (1956–72). Basing on the analysis of both archival and printed sources, the author outlines the circumstances related to Sokorski’s appointment to the chairmanship of the Committee together with the importance of his relations with Władysław Gomułka and Zenon Kliszko for his future political career, and the reasons for which he was dismissed from the Committee under Edward Gierek team. A considerable place is devoted to the reflections on President Sokorski’s attitude in crucial moments for the government system (‘Polish months’). On the margin of the article, a problem of personnel purges in the Polish Radio and Television was raised, the largest taking place during his tenure in 1957–59 and in March ’68.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2020, 18; 45-81
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekretarz propagandy sukcesu. Jerzy Łukaszewicz – przyczynek do biografii politycznej
Autorzy:
Donefner, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689902.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Łukaszewicz
propaganda
PZPR
dziennikarze
komunizm
polityka prasowa
Polish United Workers’ Party
PUWP
journalists
communism
press policy
Opis:
Artykuł stanowi pierwszą naukową próbę nakreślenia portretu politycznego Jerzego Łukaszewicza jako działacza z najwyższych kręgów władzy partyjnej. W oparciu o kwerendę archiwalną oraz analizę ogólnodostępnych źródeł odtworzono okoliczności, jakie towarzyszyły jego nominacji na stanowisko sekretarza propagandy KC, a także zbadano wybrane aspekty działalności Łukaszewicza w KC PZPR. W tekście znalazły się rozważania na temat zróżnicowanego podejścia sekretarza do poszczególnych instytucji medialnych czy stosunku do kwestii reformy modelu propagandy, o którą w 1975 r. zabiegali jego podwładni. Autor stara się naświetlić pozycję polityczną Łukaszewicza w ówczesnym obozie władzy i przedstawić powody jego politycznego upadku.
The article is the first scholarly attempt to sketch a political portrait of Jerzy Łukaszewicz as an activist from the highest circles of the party leaders. On the basis of an archival query and analysis of available sources, the article’s author reconstructs the circumstances that accompanied his nomination as the secretary of propaganda of the Central Committee, and examine selected aspects of Łukaszewicz’s activity in the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (PUWP). The text contains my reflections on the secretary’s diverse approach to individual media institutions, or his attitude towards the reform of propaganda model his subordinates wanted to implement in 1975. The author tries to shed light on Łukaszewicz’s political position in the power camp of the era and to present the reasons for his political fall.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2019, 17
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jesteśmy komunistami i przyjaciółmi”. Kontakty pomiędzy Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą a Partią Pracy Korei w latach osiemdziesiątych
“We are communists and friends.” Contacts between the Polish United Workers’ Party and the Workers’ Party of Korea in the 80s
Autorzy:
Szyc, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478088.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR)
Partia Pracy Korei (PPK)
stosunki międzynarodowe
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna (KRL-D)
Korea Północna
Polish United Workers’ Party (PUWP)
Workers’ Party of Korea (WPK)
international relations
Polish People’s Republic (PPR)
Democratic People’s Republic of Korea (DPRK)
North Korea
Opis:
W latach osiemdziesiątych XX w. stosunki pomiędzy Polską Rzeczpospolitą Ludową oraz Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną uległy wyraźnej dynamizacji. Jedną z widocznych płaszczyzn tej intensyfikacji stały się relacje międzypartyjne. Celem niniejszego artykułu jest omówienie charakteru i głównych obszarów, w ramach których w latach 1980–1989 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza i Partia Pracy Korei utrzymywały kontakt i organizowały wyzyty w swoich państwach.
In the nineties of the 20th century, the relations between the Polish People’s Republic and the Democratic People’s Republic of Korea were visibly intensifying. One of the evident levels of this intensification were inter-party relations. The objective of this article is to discuss the nature and main areas in which the Polish United Workers’ Party and the Workers’ Party of Korea maintained contact and organised visits in their countries in 1980–1989.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 346-369
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maoizm nad Wisłą? Działalność Komunistycznej Partii Polski Kazimierza Mijala
Maoism on the Vistula? Activity of Kazimierz Mijal’s Communist Party of Poland
Autorzy:
Gasztold, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478382.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
maoizm
komunizm
Kazimierz Mijal
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR)
dogmatyzm
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
Albania
Maoism
Communism
Polish United Worker’s Pasty (PUWP)
dogmatism
Polish People’s Republic (PPR)
Opis:
Komuniści, którzy krytykowali politykę kierownictwa PZPR z pozycji pryncypialnych, w grudniu 1965 r. założyli nielegalną organizację pod nazwą Komunistyczna Partia Polski. Niekwestionowanym liderem tej grupy został Kazimierz Mijal, który w 1966 r. uciekł do Albanii i stamtąd nadzorował działalność KPP. Organizacja ta nielegalnie drukowała i kolportowała tysiące ulotek oraz broszur, w których potępiano „rewizjonistyczną” politykę Gomułki oraz Gierka, za wzór stawiając albańskie oraz chińskie rozwiązania doktrynalne. Infiltracja środowiska polskich maoistów przez aparat bezpieczeństwa PRL w latach siedemdziesiątych doprowadziła do marginalizacji tej struktury. Artykuł na podstawie dokumentów zgromadzonych m.in. w Archiwum IPN i Archiwum Akt Nowych przybliża kulisy powstania KKP, jej naj ważniejszych liderów, program polityczny i tajną współpracę z albańskimi dyplomatami, podsumowuje także działalność Kazimierza Mijala na tle rozdźwięku w obozie komunistycznym w latach sześćdziesiątych, wśród wielu przyczyn porażek polskich „maoistów” wskazuje na dogmatyczny program polityczny, który nie zyskał szerszej akceptacji w społeczeństwie.
The communists who criticized the policy of the PUWP’s leadership from the principled positions in December 1965 established an illegal organisation called the Communist Party of Poland (CCP). The unquestionable leader of this group was Kazimierz Mijal who in 1966 fled to Albania and supervised the activity of the CPP from there. This organisation illegally printed and distributed thousands of leaflets and brochures in which the “revisionist” policies of Gomułka and Gierek were condemned, holding the Albanian and Chinese doctrinal solutions as a model. The infiltration of the Polish Maoist circles by the security apparatus of the PPR in the seventies led to the marginalisation of this structure. The article, based on documents collected, among others, in the Archives of the Institute of National Remembrance and the Central Archives of Modern Records, presents the inside story of the founding of the CPP, its major leaders, political programme and secret cooperation with Albanian diplomats, and summarises the activity of Kazimierz Mijal in the background of the discord in the communist camp in the 60s, indicating among many reasons for the failures of Polish “Maoists” a dogmatic political programme which did not gained wider acceptance in society.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 290-318
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popularyzacja książki rolniczej i czytelnictwa fachowego na wsi a wytyczne IX Plenum KC PZPR (na przykładzie województwa wrocławskiego)
The popularization of agricultural books and professional reading in the countryside in relation to the 9th Plenary Convention of the Central Committee of the PUWP guidelines (based on Wrocław voivodeship)
Autorzy:
Korczyńska-Derkacz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471889.pdf
Data publikacji:
2018-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
IX Plenum KC PZPR,
formy upowszechniania literatury rolniczej
formy upowszechniania literatury technicznej
bibliotekarstwo publiczne województwa wrocławskiego (1953-1954)
Konkurs Czytelników Wiejskich (1950-1954)
Bierut Bolesław
9th Plenum of the Central Committee of PUWP
methods of propagation of agricultural literature
methods of propagation of technical literature
public libraries of the Wrocław voivodeship (1953-1954)
Competition of Rural Readers (1950-1954)
Opis:
Bolesław Bierut’s paper The task of the party in the struggle to raise the standard of living of working people in the current period of socialist construction presented at the 9th Plenary Convention of the Central Committee of the PUWP (29-30 October, 1953) became the basis for formulating the thesis published prior to II Congress of the PUWP (16 January, 1954). In the struggle for the growth of agricultural production and for the socialist reconstruction of the countryside, the whole society needed to participate; the librarians played an important role in popularizing the agricultural and technical literature. The author enumerated activities and commitments undertaken in this area throughout the country, focusing in particular on the commitments undertaken by public libraries of the Wrocław voivodeship. The basis for the study were archival materials from the Presidium’s of the Provincial National Council Department of Culture (1953-1954) available at the State Archives in Wrocław.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2018, 12; 307-326
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PZPR w Pruszczu Gdańskim na zakrętach historii PRL (1956, 1970, 1980–1981)
Polish United Workers’ Party in Pruszcz Gdański at the Turning Points of the History of the Polish People’s Republic (1956, 1970, 1980, 1981)
Autorzy:
Brzeziński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478391.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
komunizm w Polsce
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
Polska Zjednoczona
Partia Robotnicza (PZPR)
Pomorze, Pruszcz Gdański
Październik ’56
masakra robotników w grudniu 1970 r.
Sierpień ’80
„Solidarność”
communism in Poland
Polish People’s Republic (PPR)
Polish United Worker’s Party (PUWP)
Pomerania region
Pruszcz Gdański
October ’56
the massacre of the workers in December 1970
August ’80
“Solidarity”
Opis:
Artykuł opisuje sytuację panującą wewnątrz powiatowej i miejskiej struktury PZPR w Pruszczu Gdańskim w trzech przełomowych momentach historii PRL: Październiku ’56, Grudniu ’70 i Sierpniu ’80. Stanowi też próbę znalezienia cech wspólnych dla reakcji lokalnych władz partyjnych na kolejne wybuchy społecznego niezadowolenia i w mikroskali ukazuje przebieg tzw. polskich miesięcy w niewielkim mieście powiatowym, funkcjonującym w cieniu trójmiejskiej aglomeracji. Z racji bliskości Trójmiasta mieszkańcy Pruszcza Gdańskiego byli często świadkami rozgrywającej się tu wielkiej historii. Wielu z nich pracowało w trójmiejskich zakładach lub uczyło się w tamtejszych szkołach i uczelniach. Tym samym toczące się w Trójmieście dramatyczne wydarzenia historyczne bezpośrednio rzutowały na ich życie. Artykuł oparty jest na fragmentach wydanej w końcu 2016 r. książki Pruszcz Gdański w latach 1945–1990. Partia, bezpieka, „Solidarność”, której autorami są Piotr Brzeziński, Arkadiusz Kazański i Marcin Węgliński.
The article describes the situation within the county and urban structures of the Party in Pruszcz Gdański at the three turning points of the history of the Polish People’s Republic: October ’56, December ’70, and August ’80. It is also an attempt at finding common traits within the local Party authorities’ responses to the subsequent outbreaks of social dissent and on a small scale, the course of the so-called Polish Months in a small provincial town living in the shadow of the Tri-City Agglomeration. Due to the proximity of the Tri-City, the residents of Pruszcz Gdański often witnessed the grand history that happened there. Many of them worked in factories or attended schools or universities that were located in Gdańsk, Gdynia, or Sopot. Thus, the dramatic historical events that took place in the Tri-City directly affected their lives. The article is based on fragments of Pruszcz Gdański w latach 1945–1990. Partia, bezpieka, „Solidarność” by Piotr Brzeziński, Arkadiusz Kazański, Marcin Węgliński, which was published in late 2016.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 319-345
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Statut Biura Specjalnego MBP
Statute of the Special Office of the Ministry of Public Security
Autorzy:
Spałek, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477701.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Bolesław Bierut
czystki
Władysław Gomułka
Biuro Specjalne
Departament X Ministerstwa Bezpieczeństwa Polska
grupa specjalna
Polska Partia Robotnicza (PPR)
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR)
Roman Romkowski
terror
purge
Special Office
Department X of the Ministry of Public Security
special group
Polish Workers’ Party (PWP)
Polish United Workers’ Party (PUWP)
Opis:
W Polsce między 1948 r. a 1956 r. doszło do czystek partyjnych w elitach komunistycznych (PPR–PZPR). Poszukiwania „wrogów wewnętrznych” prowadziła specjalna tajna komórka MBP, początkowo zwana grupą specjalną (1948), następnie Biurem Specjalnym (1950), w końcu Departamentem X MBP (1951–1954). Całość prac tych komórek nadzorował z polecenia kierownictwa PZPR gen. Roman Romkowski (wiceminister MBP). We wstępie artykułu nakreślono krótko historię powstania Biura Specjalnego, wskazano osoby decydujące o lokalnym zasięgu i przebiegu poszukiwań „wrogów wewnętrznych” (m.in. Bolesława Bieruta, Jakuba Bermana, Romana Romkowskego) oraz wspomniano o reprezentatywnych dla całego zagadnienia komunistach (m.in. Władysławie Gomułce, Marianie Spychalskim, Włodzimierzu Lechowiczu, Leonie Gecowie, Hermannie Fieldzie), którzy byli aresztowani, więzieni i przesłuchi wani pod fałszywymi zarzutami zdrady, współpracy z obcymi wywiadami, dążenia do przewrotu ustrojowego w Polsce Ludowej. Publikowany w dalszej części dokument ukazuje moment przemiany niesformalizowanej, tajnej grupy specjalnej MBP, działającej pod kierownictwem płk. Józefa Różańskiego, w sformalizowaną, wyposażoną w etaty, choć nadal niejawną jednostkę – Biuro Specjalne, zarządzaną przez płk. Anatola Fejgina. Struktura ta funkcjonowała niespełna dwa lata, ponieważ rozrastający się terror autoagresywny wymagał kolejnej reorganizacji tajnej struktury. Nowo powołany Departament X MBP objął swoim zasięgiem cały kraj.
Party cleansing in the communist elites (PWP-PUWP) took place in Poland between 1948 and 1956. The search for “internal enemies” was conducted by a special secret unit of the MPS, initially called a special group (1948), then the Special Office (1950), and finally Department X of the MPS (1951–1954). Work of these units was supervised by Gen. Roman Romkowski (deputy minister at the MPS) by order of the management of the Polish United Workers’ Party. The introduction of the article briefly outlines the history of the establishment of the Special Office, indicates the persons deciding on the local scope and course of the search for “internal enemies” (including Bolesław Bierut, Jakub Berman, Roman Romkowski) and mentions communists representative of the whole issue (inter alia, Władysław Gomułka, Marian Spychalski, Włodzimierz Lechowicz, Leon Gecow, Hermann Field), who were arrested, imprisoned and interrogated under false allegations of treason, cooperation with foreign intelligence, striving for a systemic coup in “Polska Ludowa.” The document published further shows the moment of transformation of the non-formalised, secret special group of the MPS, operating under the direction of Col. Józef Różański, into a formalised, still secret, unit with fulltime employees – the Special Office, managed by Col. Anatol Fejgin. This structure was functioning for less than two years because the growing auto-aggressive terror required another reorganisation of the secret structure. The newly established Department X of the MPS covered the entire country.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 520-529
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktury poziome PZPR w warszawskim środowisku naukowym w latach 1980–1981
Communist horizontal structures in the Warsaw academic community in 1980–1981
Autorzy:
Ośko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198418.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
PUWP
horizontal structures
liberal wing in PUWP
higher education
academic community
crisis in PUWP in 1980/1981
PZPR
struktury poziome
nurt reformatorski w PZPR
szkolnictwo wyższe
środowisko naukowe
kryzys PZPR w latach 1980–1981
Opis:
Artykuł dotyczy tzw. struktur poziomych w PZPR, będących nieformalnymi, pozastatutowymi formami współpracy między Podstawowymi Organizacjami Partyjnymi. Zjawisko było charakterystyczne dla kryzysu z lat 1980–1981 i stanowiło część liberalnego nurtu w partii. W tekście przybliżono działalność Partyjnej Komisji Koordynacyjnej Warszawskiego Środowiska Naukowego – zakres podejmowanych przez nią zagadnień związanych z „odnową” PZPR, relacje z aparatem warszawskim i centralnym oraz proces pacyfikacji środowiska po wprowadzeniu stanu wojennego.
After the agreement concluded with the “Solidarity” in summer of 1980, it was obvious that the crisis would also have an impact on the relations between members of the Polish United Workers’ Party (PUWP). The Political Bureau of the Central Committee as well as the rest of the apparatus divided into two wings. Liberals wanted further cooperation with the Solidarity and democratisation of the Party’s structures. Conservatives (also called dogmatics) were eager to fight against the opposition and therefore maintain discipline in their own ranks in order to be more efficient in that struggle. Meanwhile, ordinary members massed in the Basic Party Organizations along with their leaders from the lower level of the apparatus started to articulate their disappointment and criticism of the PUWP policy and leadership. The phenomenon was most apparent at the universities and the most numerous industrial party cells. Basic organizations started to cooperate with each other, making the so-called “horizontal structures” (in opposition to vertical structures regulated in the Party’s statute). One of that structures was the Party Coordination Commission of the Warsaw Scientific Community. It was established in November 1980 and consisted of representatives of the universities and the Polish Academy of Sciences as well as representatives of workers invited to the Commission. The main issue discussed during the Commission meetings was general democratization, especially of the PUWP. The head of capital’s communist apparatus Stanisław Kociołek supported that movement but probably it was a tactical decision made to please own members in order to have a free hand to deal with the “Solidarity” regarded as the main threat to hegemony of the Party. This uncomfortable partnership lasted almost until the introduction of martial law in December 1981 which delegalized any informal (both dogmatic and horizontal) structures.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2018, 16; 245-280
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność I sekretarza Komitetu Warszawskiego PZPR Stefana Staszewskiego w 1956 roku
Activity of the First Secretary of the PUWP Warsaw Committee Stefan Staszewski in 1956
Autorzy:
Juzepczuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478418.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stefan Staszewski
Władysław Gomułka
VIII Plenum partyjne
październik 1956
Komitet Warszawski PZPR
FSO
frakcje partyjne
puławianie
Eighth Plenary Session of the Party
October 1956
PUWP Warsaw Committee
party factions
Puławians
Opis:
Stefan Staszewski, born in 1906 in Warsaw as Gustaw Szuster, was an active member of the Young Communist League of Poland and the Communist Party of Poland, trained from 1926 to 1928 in the International Lenin School in Moscow. He was arrested three times in Poland for communist activity. In 1934, he fled to the USSR, where he was reprimanded for membership in M. Lampe’s group, and then expelled from the AUCP(b) and arrested by the NKVD. He was sentenced to 15 years in a Kolyma Gulag camp. He was released in 1945 thanks to Bolesław Bierut’s intervention, and after coming to Poland, he joined the Polish Workers’ Party (PPR) and changed his name to Stefan Staszewski. The Secretary of the PPR Central Committee dispatched him to Katowice to take the position of the secretary for industrial affairs. Soon, he became the editor-in-chief of Trybuna Robotnicza, which achieved considerable success under his management. In 1948, the party leadership gave him the very responsible post of the director of the Department of Press and Publications of the PUWP’s Central Committee. Staszewski changed radically the organizational system of the party press and of the publishing businesses’ activity, and contributed to the development of communist journalism. In 1954, he was dismissed from the post of the Department of Press and Publications’ head and moved to the Ministry of Agriculture. During the thaw, he became a critic of the former party leadership and began to actively aid supporters of reforms. As the First Secretary of the PUWP Warsaw Committee, in October 1956 he organized and supervised rallies at Warsaw universities and work places. During the Eighth Plenary Session of the PUWP Central Committee, he was attacked by activists belonging to the “Natolinian group”. His stance was violently criticised by Soviet leader Nikita Khrushchev, which resulted in his dismissal from the post of secretary of the Warsaw party organization. Staszewski largely contributed to the success of the party reformers and to positive transformations initiated during the Eighth Plenary Session. Having left the PUWP Warsaw Committee, he worked for a short time in the Polish Press Agency. His relationship with new party authorities steadily became worse, which resulted in him being removed from the post of the assistant of the member of PUWP Central Committee. That is why he began to work for the State Scientific Publishers (PWN) in the editorial section of the Great Universal Encyclopaedia. In 1968, party propaganda presented him, together with Roman Zambrowski, as the most dangerous threat to the PRL’s constitutional order. In the 1970s, he maintained close relations with the Workers’ Defence Committee. Under martial law, his flat was searched by the Security Service.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 485-505
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies