Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Old Polish culture" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Elementy kultury staropolskiej miłością, bogactwem i pasją zawodową zapisane, „żywe” do dziś
Elements of traditional Polish culture love, health and professional passion saved „Live” to the present Day
Autorzy:
Grabińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442618.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku
Tematy:
kultura staropolska
kobiety prekursorki
Old Polish culture
women predecessors
Opis:
W artykule zaprezentowano postępowe postawy, które nie tylko wykraczały poza pozycję kobiety w kulturze staropolskiej, ale są aktualne po dzień dzisiejszy. Przeprowadzone analizy utworów literackich oraz materiałów bibliograficznych wskazały na ponadczasowe wartości staropolskiej kultury kobiecej. Wymiar legendarny ma realizacja uczucia miłości w małżeństwie przez Barbarę Radziwiłłównę z królem, która może konkurować z współcześnie propagowanym, konsumpcyjno-globalnym modelem uczuć. Postawa Beaty Kościeleckiej wyraża samodzielność ekonomiczno-prawną, Elżbiety Drużbackiej zaś – spełnienie dzięki pracowitości i pasji zawodowej. Bohaterki pracy początkują drogę samodzielności kobiet w działaniu oraz spełnionej miłości, które budzą wiele kontrowersji (dyskusji) do dziś.
The paper presents a progressive attitude that not only went beyond the position of women in traditional Polish culture, but they are valid to this day. Performed analysis of literary and bibliographical material indicated the timeless values of traditional Polish women’s culture. Legendary dimension is the realization feelings of love in marriage by Barbara Radziwiłłówna with the king, which can compete with the modern propagated consumptional and global model of emotions. Attitude of Beata Kościelecka expresses economic and legal independence, and Elżbieta Drużbacka fulfillment through hard work and professional passion. Heroines of work initiate the way to independence of women in action and fulfilled love, which are very controversial (disputable) today.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2015, 11; 99-111
1896-4087
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o dominikańskich kazaniach XVIII wieku
A few remarks about Dominican sermons of the 18th century
Autorzy:
Rok, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891889.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dominikanie
kazania
mentalność
religijność
kultura staropolska
dominicans
sermons
mentality
religiousness
Old Polish culture
Opis:
In the article vast possibilities are indicated of using Old Polish sermons to study culture, first of all popular culture. First, a typical collection of Sunday sermons is analyzed, presenting their rich contents and broad possibilities of their pastoral influence. Apart from that the reader's attention is drawn to Marian sermons shaping a peculiar religiousness connected with sanctuaries devoted to the Virgin Mary. In essence sermons of those times formed the faithful's sphere of axiotics, and besides that they shaped a specific image of the world. They also contributed to forming social bonds.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 209-220
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekret pierwszej polskiej książki kucharskiej w świetle XVI-wiecznej edukacji kobiet
The secret of the first Polish cook book, in the context of the education of women in the 16th century
Autorzy:
Świerczek, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459640.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
pierwsza polska książka kucharska, edukacja kobiet, kuchnia polska w XVI wieku, kultura staropolska, kuchmistrzostwo
first Polish cookbook, education of women, Polish cuisine in the sixteenth century, Old-Polish culture, Cookbook
Opis:
Methodology. The basic method of research work was the synthesis, the analysis of available scientific materials, helped to draw detailed conclusions of the study. The results and the findings. Studies have shown that mainly dealt with education of the boys. Noble families gave money for that their descendants have gained proper manners and knowledge by acquiring the necessary skills for future political activity. Descriptions associated with raising children only mention that the girls were prepared for the future role of the lady of the house. Education of women in the sixteenth century is the subject rarely undertaken in Polish literature. Examination of the problem in the context of the first Polish cookbook is undoubtedly an important part of learning about Polish culture. Education of women in the sixteenth century is a topic which has been written rarely in Polish literature because only boys were learning. At the turn of the fifteenth / sixteenth century a new ideological current was developed in Poland. Along with changes in cultural and mental coming from the royal court a change in many areas including education and the Polish kitchen. In the light of the available studies in history, women already used cookbooks, what is more, written in Polish.
Cel badań. Celem badania było opisanie kulinarnej edukacji kobiet w XVI-wiecznej Rzeczpospolitej oraz znalezienie odpowiedzi na pytania: Kto mógł posiadać książkę kucharską? Czy przygotowywano kobiety do prac w kuchni? Dla kogo było przeznaczone Kuchmistrzostwo? Jaki miało ono związek z edukacją kobiet? Metoda badań. Podstawową metodą badawczą zastosowaną w pracy była synteza, a także analiza dostępnych materiałów naukowych, które pozwoliły na próbę sformułowania szczegółowych wniosków z przeprowadzonych badań. Wyniki i wnioski. Badania wykazały, że zajmowano się głównie wychowaniem chłopców. Rodziny szlacheckie łożyły pieniądze na to, by ich potomkowie zdobyli odpowiednią ogładę oraz wiedzę nabywając niezbędne umiejętności do późniejszej działalności politycznej. Opisy związane z wychowaniem dzieci jedynie wspominają, że dziewczęta były przygotowywane do roli przyszłej pani domu. Na podstawie dostępnych opracowań historycznych wiemy już, że kobiety miały wówczas do dyspozycji książki kucharskie, co więcej były to prace napisane w języku polskim. Być może był to wynik rozwijającego się w Polsce na przełomie XV/XVI wieku humanizmu. Edukacja kobiet w XVI wieku jest tematem rzadko podejmowanym w polskiej literaturze. Rozpatrywanie problemu w kontekście pierwszej polskiej książki kucharskiej jest niewątpliwie ważnym elementem poznawania polskiej kultury.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2017, 7; 159-169
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce tradycji. Refleksja autobiograficzna Wilhelminy Zyndram‑Kościałkowskiej
The location of tradition: Autobiographical reflection of Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska
Autorzy:
Osiński, Dawid Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036367.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska
autobiography
memory
tradition
history
Old Polish Literature and Culture
collecting
autobiografia
pamięć
tradycja
historia
kultura i literatura dawna
katalogowanie
Opis:
The paper is an attempt at showing – through the prism of autobiographical reflection – the location of tradition, as understood by Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska (1844–1926), a translator, writer and literary critic. The notion of location is understood by the author as a particular, restricted, time‑spatial reservoir of meanings, perceived in a broader perspective, that is as a component of a larger whole. The location of tradition is a segment and stage concerning a problem residuum of meanings in culture and history, as well as in the history of thought, which has been located in the space of individual biography of Kościałkowska, constructed with an old hand of the writer and placed as a component of diagnoses in her contemporaneity. The research material includes manuscripts (notebooks with memories and other types of autobiographical archives), deposited in the Lithuanian State Historical Archives in Vilnius (Lietuvos Valstybės Istorijos Archyvas). The author shows various ways of conducting dialogue by the critic with the old tradition (history, politics, culture, portraits of people, literature, art, family history) and the meaning of the location of tradition in the process of recording oneself and one’s contemporaneity by Kościałkowska.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 263-289
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz Benedykt Chmielowski-życie i dzieło Diogenesa Firlejowskiego
Father Benedykt Chmielowski- life and work of Firlejes Diogenes
Autorzy:
Paszyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217750.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Benedykt Chmielowski
Nowe Ateny
pierwsza encyklopedia
szlachta wołyńska
Firlejów
historia kościoła
czasy saskie
osiemnasty wiek
kultura staropolska
historia kultury polskiej
historia nauki
historia literatury
barok sarmacki
Benedyk Chmielowski
New Athens
first encyclopedia
nobility of Wołyń
church history
times of Saxons
XVIII century
Old Polish culture
polish culture history
science history
literature history
characteristic of the Polish gentry baroque
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie sylwetki księdza Chmielowskiego, autora pierwszej polskiej encyklopedii powszechnej, znanej jako Nowe Ateny. We wstępie oraz rozdziale pierwszym zwrócono uwagę na istnienie czarnej legendy na temat twórczości Chmielowskiego oraz skąpych danych biograficznych. Rozdział drugi przedstawia możliwe okoliczności nadania imienia, niebagatelne wobec obranej drogi życiowej. W rozdziale trzecim sprostowano błędną atrybucję herbową zaś w czwartym nieścisłości w lokalizacji miejsca narodzin Chmielowskiego, które pokutują w literaturze. Kolejne dwa rozdziały (5-6) omawiają korzenie duchownego i lata edukacji lwowskiej. W rozdziale pt. Na dworze Jabłonowskich poznajemy początki drogi świeżo wyświęconego księdza zaś w rozdziale Firlejów jego codzienne życie – już jako proboszcza. W rozdziale dziewiątym ukazano zmienne koleje fortuny kariery duchownej, by w dziesiątym przedstawić schyłek życia księdza.
This article intends to bring into focus the figure of father Chmielowski who authored the first Polish Universal Encyclopedia commonly known as Nowe Ateny (New Athens). The biography depicts his deeply troubled life – highs and lows of his clerical career, his zest for research and finally his zeal in living a parish priest’s life to the fullest. What emerges from the sources scrutinized is a picture of a highly ambitious person endowed with an unusual humility, true vocation and a great deal of creative energy. The article summarizes the state of research on life and legacy of Benedict Chmielowski. Many data and conclusions (such as those referring to birthplace and family coat of arms) had to undergo verification and correction. The aim of the article was therefore to shed new light on this person, as well as to debunk some persisting stereotypes and misconception, thus drawing a picture of a man of flesh and blood.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2015, 124; 105-136
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieśni nabożne… z krakowskiej oficyny Antoniego Wosińskiego (1627)
“Pieśni nabożne…” from the Cracow-based printing office of Antoni Wosiński (1627)
Autorzy:
Wydra, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1534189.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish culture
printing in Poland
history of Polish literature
history of the book
Old-Polish religious song
Opis:
The article analyses the unique copy of the old Polish catholic hymn book Pieśni nabożne na święta uroczyste według porządku Kościoła ś. katolickiego na cały rok z wielką pilnością zebrane [Songs of piety and devotion...] published in Cracow in 1627 and found at the library at Escorial in Spain. The book, apparently the first known printed Polish catholic extensive hymn book, contained over 140 songs, in Polish and Latin, including works written by Jan Kochanowski and Mikołaj Rej. The article also describes later editions of the hymn book. This is a particularly important book in the history of Polish culture because it was repeatedly republished in different printing offices, not only Catholic, under the same or slightly changed title as late as until the nineteenth century. Numerous editions of the hymn book constitute a valuable source for the study of Polish Catholic hymns as they make it possible to follow and trace the chronology of works, their textual variations and the popularity of particular songs or hymns within a particular time frame, as well as their range of influence and regional occurrence.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2012, 19; 329-345
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zechmy sie ich napatrzyć nie mogli”. Kultura dworska w Peregrynacji Maćkowej
“That we couldn’t turn our eyes away”. Courtly culture in Peregrynacja Maćkowa
Autorzy:
Wojtowicz, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048520.pdf
Data publikacji:
2021-10-27
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Peregrynacja Maćkowa
parody
courtly culture
Old Polish literature
parodia
kultura dworska
literatura staropolska
Opis:
Referring to my previous research (Wojtowicz 2010, 2011), the article analyses a humorous text entitled Peregrynacja Maćkowa (Maciek’s Peregrination, printed in 1612) which offers a parodic and satirical take on the ideas characteristic of courtly culture. I examine how these ideas are mocked with the use of parodic travesty. What serves as a starting point for discussion are the analyses of courtly culture by Rüdiger Schnell (in Die höfische Kultur des Mittelalters zwischen Ekel und Ästhetik). Apart from parodying courtly culture, the author of Peregrynacja Maćkowa mocks the chivalric romance and travel novels as well as alludes to the Brautwerbung motif.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2021, 76; 449-468
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z korespondencji sławnych jezuitów. Piotr Skarga do Hieronima Nadala
The Letters of Famous Jesuits. Correspondence between Piotr Skarga and Jerome Nadal
Autorzy:
Mrozek-Kochanek, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967574.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
correspondence
Old Polish epistolography
Latin letters of Piotr Skarga
Polish history and culture
Jesuit College at Jarosław
Opis:
This essay reminds us of the correspondence between Piotr Skarga and Jerome Nadal. The author discusses all seven letters of their written dialogue. T hey exchanged not so many letters and we cannot tell enough about Nadal’s personality and his relationship with a well-known Polish preacher, but their correspondence is really interesting as a unique source of knowledge about the early Society of Jesus, history of the Catholic Church and customs in old Poland, which are described from the point of view of Jesuits.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 21, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczty książąt, kardynałów i ubogich. Edukacyjna rola stołu w podróży włoskiej Andrzeja Batorego (1583-1584)
Feasts of Princes, Cardinals, and the Poor: The Educational Role of the Table in the Italian Journey of Andrzej Batory (1583-1584)
Autorzy:
Barbarzak, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850496.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Old-Polish travels
culinary culture
travel diaries
Andrzej Batory
education
podróże staropolskie
kultura stołu
diariusze podróży
edukacja
Opis:
W podróży królewskiego bratanka Andrzeja Batorego do Rzymu stół stanowił przestrzeń zdobywania doświadczeń w różnych sferach. Podejmowany na dworach dygnitarzy Andrzej Batory poznawał etykietę i obyczaje stołowe renesansowych Włoch, organizując według podobnych wzorców własny dwór. Stół bywał przestrzenią prowadzenia rozmów dyplomatycznych, w czym młodzieniec realizował obowiązki poselskie. Toczone przy obiedzie dysputy z humanistami (takimi jak Marc-Antoine Muret) rozwijały jego umysłowość; muzyka i sztuki plastyczne towarzyszące ucztom z kardynałami i książętami włoskimi ubogacały gust artystyczny Batorego, a nowe potrawy – jego gust kulinarny. Spotkania z autorytetami religijnymi (Karol Boromeusz, Claudio Acquaviva, krąg oratorian), a także pobożne praktyki, jak: post, jałmużny żywieniowe i nabożne lektury przy stole, umacniały w końcu katolickie wyznanie młodzieńca.
This study examines the significance of the dining table as a space for gaining various kinds of experience in the journey of the royal nephew Andrzej Batory to Rome. At the courts of esteemed dignitaries, Batory assimilated Renaissance Italian dining etiquette and customs, subsequently establishing his own court, based on analogous models. The table served as a platform for diplomatic discourse, enabling the young Batory to fulfil his diplomatic obligations. Engaging in intellectual debates with prominent humanists, notably Marc-Antoine Muret, at the dinner table fostered his intellectual faculties. Moreover, the integration of music and visual arts during the sumptuous banquets attended by Italian cardinals and princes enriched Batory’s artistic sensibilities, while the introduction of novel culinary creations refined his gastronomic taste. Encounters with esteemed religious figures, including Carlo Borromeo, Claudio Acquaviva, and the Oratorian circle, coupled with such devout practices as fasting and almsgiving, as well as studying religious texts at the table, ultimately served to fortify the young Batory’s Catholic faith.
Źródło:
Facta Simonidis; 2023, 16, 1; 55-80
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les editions de sources historiques et juridiques en tant que bien culturel national polonais
The Editing of the Sources of Legal History Regarded as the Values of Polish National Culture
Autorzy:
Uruszczak, Wacław
Mikuła, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/924123.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
edition of sources
values of culture
Polish legal history
Statutes of Casimir the Great
Corpus IurisPolonici
the Monuments of Old Polish Law
records
Opis:
The sources of legal history illustrate the functioning of state structure and the society à trawers les âges. They are doubtless cultural heritage and value. One can view them through prism that is: 1) historical; 2) cognitive; 3) cultural. It is worthwhile to note that a well-prepared edition of the sources of that type facilitates smuggling their cognitive and cultural values. The editing of the sources cannot be replaced by a digitalization of the archives. Of course, the digitalization is needed (since it provides better protection of the archives than the microfilms do, and facilitates the access to the source material). However it cannot replace the function of source editing. The latter, in fact guarantees their the cognitive and cultural aspects of the source material will be brought to light. When edited, the sources material is not only the tool, it turns also into a cultural value. The first Polish editions of sources of legal history were prepared in the 18th century. These were: Volumina Legum (a collection of parliamentary acts), and the edition of international treaties compiled by Maciej Dogiel. The material they contained was still in use in legal practice of the 18th century. In the 19th century the growth of interests in the Poland’s past was stimulative of further editions of sources. They were published in several series. Thus Antoni Zygmunt Helcel established a series Starodawne prawa polskiego pomniki while the Polish Academy of Arts and Sciences printed Archiwum komisji prawniczej. Both series continued publishing the main legal acts and also those illustrative of legal practice from the 13th through 18th centuries. There were also some sources printed beyond the scope of these two series. The efforts of A.Z. Helcel, R. Hube, B. Ulanowski, F. Piekosiński, M. Bobrzyński, S. Kutrzeba and O. Balzer in source exploring were continued after World War II. Those engaged in this work were above all the researchers from Kraków, Warszawa, Poznań. The second series of Starodawne prawa polskiego pomniki was due to the initiative of the Polish Academy of Science, its editor-in-chief being professor Adam Vetulani. Following 1989 it is in the Chair of Polish Legal History at the Jagiellonian University that the task of source editing is continued. It has been for 15 years now that Professor Stanisław Grodziski and his co-workers are engaged in publishing Volumina Constitutionum which is a modern version of the edition of the parliamentary acts of the old-Polish nobiliary Republic. In this millieu it was also Ludwik Łysiak and Karin Nilsen von Stryk who were responsible for publishing the court records illustrative of the cases between 15th through 16th centuries. Professor Wacław Uruszczak and his collaborators were, in their turn, busy editing criminal court records between 16th through 18th centuries.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 405-417
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies