Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Old Czech language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Staročeské interjekce hněvu a posměchu
    The Old Czech interjections of anger and derision
    Autorzy:
    Voleková, Kateřina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568074.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Old Czech language
    interjections
    onomatopoeia
    acceptance
    expressivity
    Opis:
    The paper focuses on the Old Czech interjections expressing anger and derision, present in texts from the 14th and 15th century. Two main types of interjections are discussed: the interjections based on physiological processes of a speaker (fí, pfí, pfuj) and the interjections imitating the animal voice (bú and mrau).
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2011, 2(6); 203-209
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vysvětlivky ve staročeském biblickém překladu prorockých knih
    The Explanatory Notes in the old Czech translation of the biblical prophetic books
    Autorzy:
    Kreisingerová, Hana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568227.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    Old Czech language
    Bible
    biblical explanations
    the earliest old Czech translation
    Opis:
    The paper is devoted to the translation of the explanatory notes in the text of the oldest Czech translation of the Bible. These are mostly short, one or several words parentheses, which were supplied by translators of the biblical text in places which they considered too difficult for Czech recipents (there are descriptions of some unknown biblical realia, explanations of some unusual poetic images, etc.). In the paper we described those notes and explored their possible pragmatic use. Particular focus was devoted to their potential to comprehend the text in the spirit of the Christian interpretation. In the final part comparison is offered with the old Czech translations.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2011, 2(6); 211-222
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na styku języków – o kłopotach z nazywaniem pewnej grupy zjawisk. Wokół tekstów powstałych w XV w. na Śląsku
    When languages meet – on the problems of naming a particular group of phenomena, with reference to texts written in the fifteenth-century Silesia
    Autorzy:
    Borowiec, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459963.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    wielojęzyczność
    kontakt językowy
    wielojęzyczność średniowiecza
    średniowieczny Śląsk
    staropolszczyzna
    czesko-polskie związki językowe
    multilingualism
    language contact
    multilingualism in the Middle Ages
    medieval Silesia
    Old Polish, Czech-Polish language relationships
    Opis:
    Artykuł dotyczy potrzeby nowych badań tekstów powstałych w XV w. na Śląsku, dotąd charakteryzowanych w opracowaniach jako „polskie”/„mieszane”; jednocześnie osadza problem w kontekście ogólnoeuropejskim. Autorka wskazuje na szereg problemów, jakich nastręcza badanie materiału tak starego i trudnego w interpretacji (specyfika językowa może wskazywać m.in. na dwukompetencyjność skryby lub język używany na tym terenie), takich jak wielowarstwowość tekstu średniowiecznego, bliskie pokrewieństwo systemów językowych polszczyzny i czeszczyzny, trudności w ustaleniu relacji między zapisem, a fonetyką etc.
    The article postulates the need of new studies of texts (which had previously been characterized as "Polish" or "mixed") produced in the fifteenth century in Silesia region, at the same time placing the problem in a European context. The author points out a number of problems posed by such old and difficult to interpret material (their linguistic specificity may have be caused by a bilingual scribe or the language used in medieval Silesia), such as the multilayered structure of the medieval text, the close relationship between Czech and Polish language systems, and difficulties in establishing the relationship between writing and phonetics, etc.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 442-448
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Staročeské sumáře v biblích 15. století
    Autorzy:
    Voleková, Kateřina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678676.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Old Czech
    Bible
    translation
    summaries
    biblical language
    vocabulary
    Opis:
    Old Czech Summaries in Fifteenth-Century BiblesThis article focuses on some non-biblical texts accompanying Old Czech Bible translations in the Middle Ages. The oldest translation of the entire Bible into Old Czech, which comes from the 1350s, included a particular type of non-biblical texts: prefaces to biblical books. The following Old Czech revisions and new translations of the Bible were provided, to varying degrees, with other textual aids, such as the lists of Mass readings. In this paper, we focus on the so-called capitula, summaries of individual chapters of particular biblical books. In the Middle Ages, the capitula were an aid providing orientation in the text for the study of the Holy Writ in Latin. During the revision of the Czech biblical translation at the turn of the fourteenth and fifteenth centuries, chapter summaries in Latin were also translated. However, they are only preserved in their entirety in one manuscript, the second volume of the Litoměřice-Třeboň Bible. Other Old Czech Bibles included biblical summaries only exceptionally and selectively; the Old Czech chapter summaries survived in nine biblical manuscripts, mainly before individual chapters of selected books of the Old Testament. They were primarily intended to familiarise readers with the content of the text. The biblical summaries deserve a critical edition and further research, especially for their Old Czech vocabulary, reflecting the formation of biblical language and style in the late Middle Ages.Staroczeskie streszczenia w piętnastowiecznych tłumaczeniach BibliiNiniejszy artykuł jest poświęcony tekstom towarzyszącym staroczeskim przekładom Biblii z okresu średniowiecza. Pierwszy staroczeski przekład całej Biblii, pochodzący z lat pięćdziesiątych XIV wieku, zawierał również szczególny rodzaj tekstu: przedmowy do poszczególnych ksiąg. Zarówno jego zmodyfikowane wersje, jak i nowe przekłady, były (w różnym stopniu) zaopatrzone w teksty pomocnicze, na przykład listy czytań mszalnych. Przedstawiona analiza omawia tzw. capitula, czyli streszczenia poszczególnych rozdziałów ksiąg biblijnych. W średniowieczu stanowiły one jedyną w swoim rodzaju pomoc, umożliwiającą orientację w treści łacińskiego tekstu Pisma Świętego. Podczas modyfikacji czeskiego przekładu Biblii na przełomie XIV i XV wieku przetłumaczono również łacińskie streszczenia; zachowały się one w całości tylko w jednym manuskrypcie – drugim tomie Biblii litomierzycko-trzebońskiej. Inne biblie staroczeskie zawierały takie streszczenia tylko w wybranych rozdziałach; zachowały się one w dziewięciu manuskryptach, gdzie w większości przypadków poprzedzają poszczególne rozdziały wybranych ksiąg Starego Testamentu. Ich głównym celem było zapoznanie czytelnika z treścią tekstu biblijnego. Streszczenia, o których mowa, zasługują na krytyczne opracowanie i dalsze badania, zwłaszcza ze względu na staroczeskie słownictwo, odzwierciedlające formowanie się języka i stylu biblijnego w okresie późnego średniowiecza.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Dis)kontinuita češtiny 16.-18. Století na příkladu hláskosloví
    The (dis)continuity of the Czech language of the 16th to the 18th centuries (using the example of phonological changes)
    Autorzy:
    Šimeckova, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2103007.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    phonology
    Old Czech
    dipthongisation
    prothetic v-
    prints
    language change
    historical linguistics
    Opis:
    A majority of the earlier scholarly publications (literary and linguistic) contain negative assessments of the Czech language from the 17th and 18th centuries. This valuation is in accordance with the political, social, religious and cultural developments in Bohemia after the battle of White Mountain (Bílá hora) on 8 November 1620. Following the battle, the Habsburg Monarchy was established and Bohemia was yet again subjected to the Catholic Church. The function of the Czech language was limited with German becoming the main language spoken by the Bohemian aristocracy and city dwellers. German was the official language and, along with Latin, the language of science. As a result of the functional restrictions, Czech books were printed in limited literary fields, especially religious, historical and practically-oriented texts. The language in which they were written was described as degraded, unstable and incorrect. It was connected with the decline of the standard language, deformed by dialectisms, neologisms and an enormous number of loan words from German. However, is this interpretation of the Czech language from the 17th and 18th centuries correct? I have analysed over 100 prints from the 16th to the 18th centuries, focusing on four phonological phenomena: prothetic v-, dipthongisation ú- > ou- and ý (í) > ej and the change é > í. These changes occurred in texts from the 16th century (or even earlier), then some of them were repressed (ej, í in word ending, prothetic v-) or fixed as a part of Czech print (initial ou-, v- by words stabilized with this nonetymological consonant). It is evident that 1) there was continuous development instead of discontinuity, 2) the earlier negative estimation of the Czech language after 1620 was inaccurate. It is imperative to investigate the Czech language from a historical perspective in detail, without prejudice or ideology.
    Źródło:
    Slavia Occidentalis; 2020, 77/1; 123-133
    0081-0002
    Pojawia się w:
    Slavia Occidentalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    К изучению названий внебрачного ребенка в старославянском и чешском языках
    On Designations for an Illegitimate Child in Old Church Slavonic and in Czech
    O nazwach nieślubnego dziecka w języku staro‑cerkiewno‑słowiańskim i czeskim
    Autorzy:
    Janyšková, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38695735.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Slavic studies
    linguistics
    etymology
    semantics
    Old Church Slavonic language
    Czech language
    illegitimate child
    Opis:
    This article is devoted to designations for an illegitimate child in Old Church Slavonic and in Czech. The study presents Czech expressions (especially dialectal), many of which have not as yet been mentioned in works dealing with this topic, and explains their semantic motivation and etymology.
    Niniejszy artykuł jest poświęcony nazwom używanym na określenie dziecka z nieprawego łoża w języku staro‑cerkiewno‑słowiańskim i czeskim. Przedstawia nazwy czeskie (zwłaszcza formy dialektalne), z których wiele jak dotąd nie pojawiło się w pracach poświęconych tej tematyce, oraz wyjaśnia ich motywację semantyczną i etymologię.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Česká i-kmenová feminina na -n a jejich vývoj ve starší češtině (od r. 1300 do r. 1900)
    Czech i-Stem Feminine Nouns Ending in -n and Their Development in Older Czech (from 1300 to 1900)
    Czeskie rzeczowniki żeńskie z tematem -i zakończone na -n i ich rozwój w starszych okresach rozwoju języka czeskiego (1300–1900)
    Autorzy:
    Vajdlová, Miloslava
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38697967.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    i-stem feminine nouns ending in -n
    Proto-Slavic suffixes *-snь
    *-znь
    *-nь
    suffix -(e)ň
    word formation
    deverbal nouns
    denominatives
    Old Czech period
    Middle Czech period
    Czech in the period 1775–1900
    development of language
    Opis:
    In this paper we follow both the functional and formal development of word-formative formants *-snь, *-znь, *-nь during the Old and Middle Czech periods and during the period of the National Revival and afterwards, and the word-formative and formal development of Czech i-stem feminines with the component -n- during the same period. These nouns are formed by derivation using the suffixes mentioned above or by conversion using the grammatical formant *-ь, and, after the disappearance of the softness correlation, they identically end in the form of direct singular cases on the -n nasal. In order to eliminate alternations of the morphological base, they change their ending in these forms from -(e)n to -(e)ň during their development. As a result, in the later developmental stages of the language, they converge formally to the Old Czech ja-stem feminines originally ending in -ně or -ně/-eň, which also changed their forms nom./acc. sg. in favour of the ending -eň during the development. At the same time, the no longer productive suffixes -n, -ně (in Proto-Slavic *-nьja) and partly also -sn, -zn (Modern Czech -seň, -zeň) merge into a new, self-applying suffix -(e)ň.
    Niniejszy artykuł pokazuje zarówno funkcjonalny i formalny rozwój formantów słowotwórczych *-snь, *-znь, *-nь w okresie staro- i średnioczeskim oraz w okresie odrodzenia narodowego i poodrodzeniowym, jak również słowotwórczy i formalny rozwój czeskich rzeczowników żeńskich z tematem -i z komponentem -n- w tym czasie. Analizowane rzeczowniki są tworzone przez derywację za pomocą wymienionych sufiksów lub przez konwersję za pomocą formantu gramatycznego *-ь, a po zaniku miękkości w przypadkach niewymagających przyimka kończą się w liczbie pojedynczej spółgłoską nosową -n. W toku dalszego rozwoju, w celu wyeliminowania zmienności podstawy morfologicznej zmieniają swoje zakończenie w tych formach z -(e)n na -(e)ň. W rezultacie na późniejszych etapach rozwoju języka zbiegają się one formalnie ze staroczeskim tematem -ja rzeczowników żeńskich zakończonych pierwotnie na -ně lub -ně/-eň, które również zmieniły formy w mianowniku/bierniku liczby pojedynczej na końcówkę -eň. Jednocześnie nieproduktywne już sufiksy -n, -ně (prasłowiańskie *-nьja) i częściowo także -sn, -zn (współczesne czeskie -seň, -zeň) łączą się w nowy sufiks -(e)ň.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies