Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ORTHODOXY" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 203
Tytuł:
A “God-Bearing Nation”: Religious Aspects of the Russian Concept of State Authority
Autorzy:
Składanowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394742.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Rosja
prawosławie rosyjskie
historiozofia religijna
Trzeci Rzym
antyokcydentalizm
Russia
Russian Orthodoxy
religious historiosophy
Third Rome
anti-occidentalism
Opis:
In the context of Russia’s confrontation with the West, especially after the beginning of the war against Ukraine on 24 February 2022, one can be surprised by the extent of support that President Putin enjoys in the Russian society. The author hypothesizes that this phenomenon cannot be explained with the help of political factors only. The article aims to demonstrate the ideological significance of Russian Orthodox tradition in the process of forming and reaffirming the Russian concept of state authority. After outlining the main issues related to the ideological legitimization of authority in Russia, two religiously rooted concepts are discussed: the “Third Rome” and “God-bearing.” These concepts also explain why the Russian Orthodox Church has almost unequivocally supported Russia’s military aggression against Ukraine.
W kontekście konfrontacji Rosji z Zachodem, zwłaszcza po wybuchu wojny przeciwko Ukrainie 24 lutego 2022 roku, można być zaskoczonym poparciem, jakim Władimir Putin cieszy się w społeczeństwie rosyjskim. Autor stawia tezę, że to zjawisko nie może być wyjaśnione wyłącznie czynnikami politycznymi. Artykuł ma na celu ukazanie ideologicznego znaczenia rosyjskiej (ruskiej) tradycji prawosławnej w procesie formowania i umacniania rosyjskiej koncepcji władzy państwowej. Po naszkicowaniu głównych problemów związanych z ideologiczną legitymizacją władzy w Rosji, przedstawione zostaną dwie religijnie zakorzenione koncepcje: Trzeci Rzym i „bogonośność”. Koncepcje te wyjaśniają również, dlaczego Rosyjska Cerkiew Prawosławna prawie jednoznacznie wsparła rosyjską agresję przeciwko Ukrainie.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2023, 93, 1; 163-190
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alaina Besançona krytyczna apologia Kościoła katolickiego
Alain Besançon’s critical apology of the Catholic church
Autorzy:
Artemiuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22895474.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Alain Besançon
apologia
ortodoksja
wiara
komunizm
islam
apology
orthodoxy
faith
communism
Islam
Opis:
W artykule autor podejmuje analizę pism Alaina Besançona poświęconych Kościołowi katolickiemu i chrześcijaństwu, skupiając się na kilku wybranych wątkach, i ukazuje apologię ad intra i ad extra, jakiej dokonuje francuski badacz. W części pierwszej zajmuje się pojęciem ortodoksji i rozumnej wiary. Część drugą poświęca relacji Kościoła katolickiego do komunizmu i islamu. Podstawową metodą pracy jest analiza, której poddaje wybrane eseje francuskiego sowietologa. W zakończeniu artykułu autor formułuje najważniejsze wnioski. Apologia uprawiana przez Alaina Besançona jest refleksją krytyczną, co oznacza, że francuski uczony nie tyle przyjmuje istotne twierdzenia prezentowane przez Kościół katolicki, ile w pierwszej kolejności pyta o ich sens, śledzi argumentację i dokonuje własnego uzasadnienia. Apologię Alaina Besançona cechuje kontekstualność, co sprawia, że francuski badacz jako światowej sławy sowietolog w pierwszej kolejności wyróżnia się niebywałą wprost znajomością systemów totalitarnych, ale także rozpoznaje kontekst, w jakim znajdowało się kiedyś i egzystuje dzisiaj chrześcijaństwo. Apologia Alaina Besançona przyjmuje postać ad intra i ad extra. Francuski intelektualista, pytając o postać wiary chrześcijańskiej czy też ortodoksję, podążą drogą do wnętrza i dokonuje apologii ad intra, niejako wobec samego siebie. Kiedy jednak przygląda się światu i obserwuje rozmaite relacje chrześcijaństwa z systemami politycznymi czy też innymi religiami, dokonuje apologii ad extra, broni wiary przed zewnętrznymi zagrożeniami, formułując adekwatną apologię.
In the article, the author undertakes an analysis of Alain Besançon’s writings on the Catholic Church and Christianity, focusing on a few selected threads, and shows the apology ad intra and ad extra made by the French researcher. In the first part, he deals with the concept of orthodoxy and reasonable faith. The second part is devoted to the relationship of the Catholic Church to communism and Islam. The basic method of work is analysis, to which selected essays by the French sovietologist are subjected. At the end of the article, the author articulates the most important conclusions. The apology practiced by Alain Besançon is a critical reflection, which means that the French scholar does not so much accept the essential claims presented by the Catholic Church as first asks about their sense, follows the argumentation and provides his own justification. Alain Besançon’s apology is characterized by contextuality, which means that the French researcher, as a world-renowned sovietologist, first of all stands out with his incredible knowledge of totalitarian systems, but also recognizes the context in which Christianity used to be and still exists today. Alain Besançon’s apology takes the form ad intra and ad extra. The French intellectual, asking about the form of the Christian faith or orthodoxy, follows the path inward and makes an apology ad intra, as it were, towards himself. However, when he looks at the world and observes various relations between Christianity and political systems or other religions, he makes an ad extra apology, defends the faith against external threats, formulating an adequate apology
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 195-218
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturowo-językowy obraz rosyjskiej rodziny — profil religijny (na materiale miesięcznika „Пензенский православный собеседник”)
Cultural and linguistic image of the Russian family — religious profile (on the basis of “Penzenskiy pravoslavnyy sobesednik”)
Культурно-языковой образ российской семьи – религиозный профиль (на основе ежемесячника "Пензенский православный собеседник")
Autorzy:
Pazio-Wlazłowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311757.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
семья
православие
религиозная пресса
точка зрения
профилирование
когнитивная дефиниция
rodzina
prawosławie
prasa prawosławna
punkt widzenia
definicja kognitywna
family
Orthodoxy
Orthodox press
point of view
cognitive definition
Opis:
The article attempts to answer the question of how the concept of family is profiled in religious discourse. As a research material, the texts published in 2017−2020 in the monthly magazine “Penzenskiy pravoslavnyy sobesednik” were used. Following the theory of the cognitive definition, the aspects and features exhibited in this profile were extracted. The key components of the meaning of family as seen from the Orthodox perspective are faith, love, upbringing of the younger generation, and tradition understood as the continuation of and respect for the past. The constitutive element, overriding all others, is faith, which defines the essence and continuation of the family.
В статье предпринимается попытка ответить на вопрос о способе профилирования понятия семья в религиозном дискурсе. Анализ проводится на основе текстов, опубликованных с 2017 по 2020 год в ежемесячнике „Пензенский православный собеседник”. Ссылаясь на теорию когнитиной дефиниции, автор выделяет ключевые для данного профиля аспекты и черты. Самыми важными компонентами значения семьи, рассматриваемой с религиозной перспективы, являются вера, любовь, воспитание молодого поколения, а также традиция, понимаемая как продолжительность во времени и уважение прошлого, причем самым важным элементом является вера, которая определяет смысл и бытие семьи.
W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o sposób profilowania pojęcia rodzina w dyskursie religijnym. Podstawę materiałową stanowią teksty opublikowane w latach 2017−2020 w miesięczniku „Пензенский православный собеседник”. Kierując się założeniami definicji kognitywnej wyodrębniono aspekty i cechy eksponowane w profilu. Kluczowymi komponentami znaczenia rodziny postrzeganej z prawosławnej perspektywy są wiara, miłość, wychowanie młodego pokolenia oraz tradycja rozumiana jako kontynuacja i poszanowanie przeszłości, przy czym jej elementem konstytuującym, nadrzędnym wobec pozostałych, jest wiara, określająca istotę i trwanie rodziny.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2023, 1 (181); 108-122
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ławryn Drewiński – najważniejszy prawosławny protagonista szlachecki w czasach Zygmunta III
Ławryn Drewiński – the Most Important Orthodox Noble Protagonist in the Reign of Sigismund III
Autorzy:
Kempa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915739.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Sigismund III Vasa
Ławryn Drewiński
Ruthenian nobility
Orthodoxy
the Union of Brest
the Diet (Sejm) of the Polish-Lithuanian Commonwealth
the orthodox Brotherhoods
Zygmunt III Waza
ruska szlachta
prawosławie
unia brzeska
sejm polsko-litewskiej Rzeczypospolitej
bractwa cerkiewne
Opis:
Artykuł poświęcony jest postaci jednego z najważniejszych prawosławnych liderów szlacheckich w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Ławrynowi Drewińskiemu. Był on jednocześnie jednym z najwybitniejszych parlamentarzystów epoki staropolskiej. Uczestniczył w 15 sejmach. Zasłynął z wyrazistych mów wygłaszanych na forum parlamentarnym (zwłaszcza w latach 1620 i 1621) w obronie prawosławia, które po zawarciu unii brzeskiej (1596) musiało rywalizować o zachowanie wcześniej posiadanych wolności i przywilejów z Cerkwią unicką. Drewiński był posłem z województwa wołyńskiego, którego sejmik w okresie panowania Zygmunta III Wazy najczęściej zabierał głos w sprawach wyznaniowych, konsekwentnie opowiadając się za zachowaniem tolerancji religijnej. Odegrał wybitną rolę w okresie bezkrólewia 1632 r., gdy prawosławnym udało się (w znacznej mierze dzięki determinacji króla-elekta Władysława IV Wazy) doprowadzić do odzyskania części władyctw, a potem także szeregu cerkwi, wcześniej przejętych przez unitów. Mimo zajmowanej konsekwentnej postawy wierności wobec prawosławia, w 1629 r. włączył się aktywnie w próbę budowania unii pomiędzy prawosławnymi i unitami. Drewiński należał też do najbardziej czynnych działaczy bractw prawosławnych w czasach Zygmunta III, widząc w nich szansę na duchowe i intelektualne odrodzenie prawosławia w Rzeczypospolitej. Mimo podkreślanego ruskiego pochodzenia Drewiński uległ też w pewnej mierze polonizacji. W działalności publicznej posługiwał się językiem polskim. Tak jak ojciec Bazyli, był zwolennikiem unii polsko-litewskiej, jednocześnie będąc przeciwnikiem wciągania Moskwy do walki o przywrócenie praw prawosławnym w Rzeczypospolitej.
The article concerns one of the most important Orthodox noble leaders in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth – Ławryn Drewiński. He was one of the most outstanding parliamentarians of the Old Polish era. He participated in 15 parliamentary assemblies. He became famous for his expressive speeches in the parliamentary forum (especially in 1620 and 1621) in defense of the Orthodox Church, which after the conclusion of the Union of Brest (1596) had to compete with the Uniate Church for the preservation of previously held freedoms and privileges. Drewiński was a deputy from the Volyn voivodeship, whose sejmik, during the reign of Sigismund III Vasa, most often spoke about religious matters, consistently advocating for religious tolerance. He played an outstanding role during the interregnum of 1632, when the Orthodox managed (largely thanks to the determination of the king-elect Władysław IV Vasa) to regain some of the bishoprics, and then also a number of churches, previously taken over by the Uniates. Despite his consistent stance of fidelity to Orthodoxy, in 1629 he actively supported the attempt to build a union between the Orthodox Church and Uniates in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Drewiński was also one of the most active activists of the Orthodox brotherhoods in the times of Sigismund III, seeing them as an opportunity for the spiritual and intellectual revival of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Despite the emphasized Ruthenian origin, Drewiński was also to some extent polonized. In public activities, he used the Polish language. Like his father Basil, he was a supporter of the Polish-Lithuanian Union, while at the same time being an opponent of involving Moscow in the fight for the restoration of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth (after the Union of Brest).
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 89-150
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maszynowa produkcja ikon w Imperium Rosyjskim w 2. połowie XIX i na początku XX wieku. Wstępne rozpoznania i spostrzeżenia
Machine Production of Icons in the Russian Empire in the Second Half of the 19th and the Early 20th Century. Preliminary Analyses and Observations
Autorzy:
Szybalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23309993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
religious censorship
icon
popular religious print
Orthodoxy
mass production of icons
Russia
graphic works market
Russian art of the late 19th and early 20th century
cenzura religijna
ikona
popularna grafika religijna
prawosławie
masowa produkcja ikon
Rosja
rynek wyrobów graficznych
sztuka rosyjska końca XIX - początku XX w.
Opis:
W 2. połowie XIX i początku XX w. w Rosji rozwinęła się produkcja rycin religijnych i ikon wykonywanych przy użyciu technik poligraficznych. Było to konsekwencją wzrastającego zapotrzebowania na „święte obrazy” oraz popularyzacji litografii barwnej w Imperium Rosyjskim. Od lat 50. XIX w. wytwarzanie takich dzieł kontrolował Duchowy Komitet Cenzorski. Informacja o cenzurze wraz z sygnaturą producenta z reguły umieszczana była na obiektach. Odnalezienie i uporządkowanie pod względem techniki wykonania, wytwórców i miejsca powstania szeregu dzieł tego rodzaju znajdujących się w zbiorach muzealnych, bibliotecznych i cerkwiach na obszarze bliskim nam terytorialnie pozwoliła wyłonić wiodących producentów, techniki i tendencje kształtujące rynek „ikon drukowanych”. Badania katalogów, cenników i reklam umieszczanych w czasopismach z epoki, prowadzą do wniosku, że produkcja ta stała się narzędziem władzy politycznej (cerkiewnej i państwowej), dającym kontrolę nad sztuką religijną kierowaną do mas.
In the late 19th and the early 20th century, Russia witnessed an increase in the production of religious prints and icons made by means of printing techniques. This was a result of the growing demand for “sacred images” and the spread of colour lithography in the Russian Empire. From the 1850s onwards, the production of such images was controlled by the Spiritual Censorship Committee. Information about the censorship procedure was usually placed on the product, together with the manufacturer’s signature. A number of works of this kind held in museum, library and church collections in the area close to us territorially were located and categorised in terms of production techniques, makers and places of production. This made it possible to identify the leading producers, techniques and trends shaping the market for “printed icons”. A review of catalogues, price lists and advertisements placed in periodicals of the period resulted in the conclusion that this type of production became a significant tool of political power for both the Orthodox Church and the state, giving them control over art addressed to the masses.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 3; 179-226
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławie a gospodarowanie. Etyka chrześcijańskiego Wschodu jako możliwe źródło niższych wyników gospodarczych krajów z przewagą ludności prawosławnej
Orthodoxy and Economy. The Ethics of the Christian East as a Possible Source of Lower Economic Results in Countries with a Majority of Orthodox Population
Autorzy:
Młynarczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231895.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Orthodoxie
christliche Philosophie
christliche Ethik
Wirtschaft
wirtschaftliche Aktivität
Orthodoxy
philosophy of culture
Christian philosophy
Christian ethics
economy
economic activity
prawosławie
filozofia chrześcijańska
etyka chrześcijańska
gospodarowanie
aktywność ekonomiczna
Opis:
W artykule analizowana jest relacja między wiernymi Kościołów prawosławnych a ich sposobem postrzegania problemu gospodarowania. Artykuł ma na celu prezentację i zestawienie różnych sposobów pojmowania tego pojęcia – od „ekonomii zbawienia”, przez ascetyczne gospodarowanie (które zestawia się z Weberowską „ascezą wewnątrzświatową”) aż po współczesne dyskusje prowadzone na ten temat, zarówno w prawosławiu, jak i w kontekście najnowszych wskaźników ekonomicznych. Zauważa się, że kraje, w których przeważają wyznawcy prawosławia, generują mniejszy Produkt Krajowy Brutto (PKB). W artykule sformułowana zostaje teza, że taki stan rzeczy bierze swój początek z zakorzenionego  w prawosławiu rozumienia etyki chrześcijańskiej. Sposób jej pojmowania jest odmienny od sposobu, w jaki ujmuje ją chrześcijaństwo zachodnie. Jest on jednak nadal praktykowany,  przez co  żywo wpływa na ludzkie decyzje i działania, które pośrednio i bezpośrednio rzutują na wzrost PKB.
Der Artikel untersucht die Beziehung zwischen den Gläubigen der orthodoxen Kirchen und ihrer Wahrnehmung des Problems des Wirtschaftens. Der Artikel zielt darauf ab, die verschiedenen Arten des Verständnisses des Konzepts vorzustellen und einander gegenüberzustellen – von der "Ökonomie des Heils" über die asketische Ökonomie (die der "innerweltlichen Askese" von Weber gegenübergestellt wird) bis hin zu den zeitgenössischen Diskussionen zu diesem Thema, sowohl innerhalb der orthodoxen Kirche als auch im Zusammenhang mit den neuesten Wirtschaftsindikatoren. Es wird festgestellt, dass Länder mit einer überwiegend orthodoxen Bevölkerung ein geringeres Bruttoinlandsprodukt (BIP) erwirtschaften. In dem Artikel wird die These formuliert, dass dieser Umstand auf ein in der Orthodoxie verwurzeltes Verständnis der christlichen Ethik zurückzuführen ist. Dieses unterscheidet sich von dem, was das westliche Christentum darunter versteht. Es wird jedoch auch heute noch praktiziert und beeinflusst somit anschaulich menschliche Entscheidungen und Handlungen, die sich direkt und indirekt auf das BIP-Wachstum auswirken.
The purpose of the article is to consider as broadly as possible the relationship between the faithful of the Orthodox Churches and their perception of the problem of economy. It aims to portray together different ways of understanding this concept – from the “economy of salvation,” through the ascetic economy (which is juxtaposed with Weber’s “intra-world asceticism”) to contemporary discussions on this subject both within the Orthodox Church and in relation to the latest economic indicators. It is argued that the current relatively low share of countries with a majority of Orthodox believers in the global GDP is rooted in a different than Western understanding of Christian ethics, and that the tradition of understanding it in this particular way is still alive.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 35; 159-180
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia w polityce Rosji w latach 1991–2020. Wybrane zagadnienia
Autorzy:
Dutkiewicz, Gracjana
Szydywar-Grabowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44746212.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
religion
Orthodoxy
Russian Orthodox Church
Russian Federation
social and political life
domestic policy
foreign policy
Opis:
The article includes considerations devoted to the place and role of Orthodoxy in the socio-political life and foreign policy of the Russian Federation in the years 1991–2020. It presents the attitude of Russians towards Orthodoxy and the Russian Orthodox Church, the attitude of Russian political authorities towards Orthodoxy and the Russian Orthodox Church and the place and role of Orthodoxy and the Russian Orthodox Church in Russia’s domestic and foreign policy. Due to the authority, Orthodoxy and the Russian Orthodox Church are used for political purposes. In the first case, Orthodoxy refers to the tradition of the Russian Empire and is considered a permanent element of state-building. In this message, Russian statehood does not exist without the spiritual and historical achievements of the Russian Orthodox Church. In this context, Orthodoxy serves, among other things, to emphasize Russia’s historical continuity, the unchanging model of its state, legitimization and maintenance of power, justification of Russia’s dissimilarity to other civilizations, or its aspirations to become a great power. In the second case, the Russian Orthodox Church is one of the pillars of strengthening politics and political power, in particular by spreading content consistent with the interests of the ruling elite. It continues, among other things, the age-old tradition of legitimizing political power and its rule and emphasizes the historical continuity of the state as a community of language, culture and religion, while maintaining its conservative values.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2023, 1/287; 191-201
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synodalność w prawosławnej, protestanckiej i katolickiej refleksji teologicznej
Synodality in Orthodox, Protestant and Catholic theological reflection
Autorzy:
Bujak, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098241.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Synode
Konzil
Synodalität
Katholizität
Orthodoxie
Luthertum
synod
council
synodality
Catholicism
Orthodoxy
Lutheranism
sobór
synodalność
katolicyzm
prawosławie
luteranizm
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie wybranych kwestii z zakresu teologicznej refleksji nad znaczeniem synodów w teologii prawosławnej, luterańskiej i katolickiej. Teologowie prawosławni uzasadniają synodalny wymiar Kościoła nauczaniem Chrystusa, praktyką okresu apostolskiego i rozwojem synodalności w pierwszym tysiącleciu Kościoła. W Kościołach prawosławnych synodalność ma charakter episkopocentryczny i wyraża się na poziomie Kościoła lokalnego, z biskupem na czele oraz na poziomie regionalnym. Po zerwaniu jedności z Kościołem rzymskim w roku 1054 Kościoły prawosławne nie odbyły żadnego soboru o wymiarze ekumenicznym. To, co jest charakterystyczne dla wschodniej teologii synodów i soborów, to przekonanie, że ich decyzje nie są obowiązujące ex sese, ale uzyskują swoją ważność po recepcji przez wiernych. We Wspólnotach kościelnych wywodzących się z reformacji mamy różne formy organizacji synodalnej. W luteranizmie niemieckim do XX wieku obowiązywał model Kościoła państwowego, w którym sprawami Kościoła zarządzali władcy świeccy biskupów. Akceptacja takiej formy zarządzania Kościołem wynikała z wielu czynników, m.in. z teologii Marcina Lutra o powszechnym kapłaństwie i braku biskupów, których zastąpili właśnie książęta. W XIX, a zwłaszcza w XX wieku Kościoły luterańskie w Niemczech wypracowały struktury synodalne, w których główną rolę odgrywają świeccy. Decyzje podejmowane na synodach nie są uznawane za nieomylne, dlatego mogą podlegać zmianom. Również Wspólnoty luterańskie nie znają ekumenicznego wymiaru synodów. W Kościele rzymskokatolickim, podobnie jak w Kościołach prawosławnych, za źródło synodalności uznaje się praktykę Kościoła apostolskiego, zwłaszcza Sobór Apostolski opisany w Dziejach Apostolskich w rozdziale piętnastym, i okres pierwszego tysiąclecia Kościoła, w którym rozwinęły się struktury synodalne i soborowe. W Kościele rzymskokatolickim mamy dwa poziomy synodalności: pierwszy dotyczy prymatu papieża i kolegium biskupów będących z nim w jedności, drugi natomiast opiera się na udziale wszystkich ochrzczonych w życiu Kościoła, który polega na ich funkcji doradczej. Charakterystyczne dla Kościoła rzymskokatolickiego jest zachowanie wszystkich trzech poziomów synodalności: lokalnego, regionalnego i powszechnego, dzięki papieżowi, który zwołuje sobory. W Kościele rzymskokatolickim decyzje soborowe nie wymagają zatwierdzenia przez wiernych świeckich, ale uznawane są obowiązujące po przyjęciu ich przez zgromadzenie soborowe i papieża. Obecnie trwa dyskusja nad większym włączeniem w wiernych świeckich w podejmowanie decyzji dotyczących życia Kościoła.
The aim of this article is to show some issues of a theological reflection on the meaning of synods in Orthodox, Lutheran, and Catholic theology. Orthodox theologians justify the synodal dimension of the Church by the teaching of Christ, the practice of the apostolic period, and the development of synodality in the first millennium of the Church. In the Orthodox Churches, synodality is episcopocentric and is expressed both at the local church level with the bishop in the lead and at the regional one. After breaking up of the unity with the Roman Church in 1054 the Orthodox Churches did not hold any council of an ecumenical dimension. What is characteristic of the Eastern theology of synods and councils is the conviction that their decisions are not obligatory ex sese but acquire their validity after acceptance by the faithful. In the ecclesiastical communities dating back to the Reformation, we have various forms of synodal organization. German Lutheranism had a state church model until the 20th century in which the affairs of the Church were managed by the lay rulers of the bishops. This form of Church governance was due to a number of factors including Martin Luther’s theology of the universal priesthood and the lack of bishops who were replaced by princes. In the 19th and especially in the 20th century the Lutheran churches in Germany developed synodal structures in which lay people play a central role. Decisions made at synods are not considered infallible so they can be changed. The Lutheran communities are also unaware of the ecumenical dimension of synods. In the Roman Catholic Church, as in the Orthodox Churches, the source of synodality is considered to be the practice of the Apostolic Church especially the Apostolic Council described in Acts, chapter 15, and the period of the first millennium of the Church in which synodal and conciliar structures developed. In the Roman Catholic Church, we have two levels of synodality: the first concerns the primacy of the pope and the college of bishops who are in communion with him, while the second is based on the participation of all the baptized in the life of the Church, which consists of their advisory function. Thanks to the pope who convenes councils it is characteristic of the Roman Catholic Church to maintain all three levels of synodality: local, regional and universal. In the Roman Catholic Church conciliar decisions do not to be approved by the lay faithful, but they are considered binding once adopted by the conciliar assembly and the Pope. Currently, there is a discussion on the bigger inclusion of the lay faithful in making decisions regarding the life of the Church.
Ziel dieses Artikels ist es, ausgewählte Themen der theologischen Reflexion über die Bedeutung von Synoden in der orthodoxen, lutherischen und katholischen Theologie zu beleuchten. Orthodoxe Theologen begründen die synodale Dimension der Kirche mit der Lehre Christi, der Praxis der apostolischen Zeit und der Entwicklung der Synodalität im ersten Jahrtausend der Kirche. In den orthodoxen Kirchen ist die Synodalität bischöflich geprägt und kommt auf der Ebene der Ortskirche mit dem Bischof an der Spitze und auf regionaler Ebene zum Ausdruck. Nach dem Bruch der Einheit mit der römischen Kirche im Jahr 1054 haben die orthodoxen Kirchen kein Konzil mit ökumenischer Dimension abgehalten. Kennzeichnend für die östliche Theologie der Synoden und Konzilien ist die Überzeugung, dass ihre Beschlüsse nicht von vornherein verbindlich sind, sondern ihre Gültigkeit erst nach der Annahme durch die Gläubigen erlangen. In den kirchlichen Gemeinschaften, die aus der Reformation hervorgegangen sind, gibt es verschiedene Formen synodaler Organisation. Im deutschen Luthertum gab es bis zum zwanzigsten Jahrhundert ein staatskirchliches Modell, bei dem die Angelegenheiten der Kirche von den Laienvorständen der Bischöfe verwaltet wurden. Die Akzeptanz dieser Form der Kirchenleitung war auf eine Reihe von Faktoren zurückzuführen, unter anderem auf Martin Luthers Theologie des allgemeinen Priestertums und das Fehlen von Bischöfen, die lediglich durch Fürsten ersetzt wurden. Im neunzehnten und vor allem im zwanzigsten Jahrhundert entwickelten die lutherischen Kirchen in Deutschland synodale Strukturen, in denen die Laien eine zentrale Rolle spielen. Die auf den Synoden gefassten Beschlüsse gelten nicht als unfehlbar und können daher geändert werden. Auch die lutherischen Gemeinschaften sind sich der ökumenischen Dimension der Synoden nicht bewusst. In der römisch-katholischen Kirche wie auch in den orthodoxen Kirchen werden die Praxis der apostolischen Kirche, insbesondere das in der Apostelgeschichte, Kapitel 15, beschriebene Apostolische Konzil, und die Zeit des ersten Jahrtausends der Kirche, in der sich synodale und konziliare Strukturen entwickelten, als Quelle der Synodalität betrachtet. In der römisch-katholischen Kirche gibt es zwei Ebenen der Synodalität: Die erste betrifft den Primat des Papstes und des Bischofskollegiums, das mit ihm in Gemeinschaft steht, während die zweite auf der Beteiligung aller Getauften am Leben der Kirche beruht, die in ihrer beratenden Funktion besteht. Ein Merkmal der römisch-katholischen Kirche ist die Beibehaltung aller drei Ebenen der Synodalität: lokal, regional und universal, dank des Papstes, der Konzilien einberuft. In der römisch-katholischen Kirche bedürfen konziliare Beschlüsse nicht der Zustimmung der Laien, sondern werden als verbindlich anerkannt, sobald sie von der konziliaren Versammlung und dem Papst angenommen worden sind. Gegenwärtig gibt es eine Debatte über die stärkere Einbeziehung der Laien in die Entscheidungsfindung über das Leben der Kirche.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2023, 30; 45-67
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja prawna Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego i jej uwarunkowania społeczno-polityczne w latach 1944–1956. Problemy wybrane
Legal situation of Polish Autocephalous Orthodox Church and its socio-political dimensions in 1944–1956. Selected problems
Консолидация политической системы как источник политического поведения России в международной среде
Autorzy:
Waniek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15838691.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Orthodoxy
population resettlement
operation “Vistula”
national and ethnic minorities
March constitution
Curzon-Namier line
PKWN Manifesto
Provisional Government of National Unity
PPS
separation of churches from the state
Moscow Patriarchate
autocephaly
Православие
переселение населения
операция «Висла»
национальные и этнические меньшинства
мартовская конституция
линия Керзона – Намьера
Манифест ПКВН
Временное правительство национального единства
ППС
отделение церквей от государства
Московский Патриархат
автокефалия
Opis:
The main purpose of this article is to recall and analyze from a political-legal point of view not only the little-known wartime history of the Polish Orthodox Church, but also attempts to bring order to the chaos that reigned in the Polish Orthodox Church after the end of World War II. This issue is most often taken up in intellectual circles associated with the Orthodox Church, or - less often - by experts in religious policy. The study presented here is an attempt to supplement this body of work with an own view of the policy of the authorities of the People’s Republic of Poland towards the Orthodox Church, carried out in 1944-1958, which was seriously influenced not only by ideological and legal decisions, characteristic of the period of building revolutionary political changes, but also by long unresolved nationality issues.
Основная цель данной статьи – вспомнить и проанализировать с политико-правовой точки зрения не только малоизвестную историю Польской Православной Церкви военного времени, но и попытки навести порядок в хаосе, царившем в Польской Православной Церкви после окончание Второй мировой войны. Этот вопрос чаще всего поднимается в интеллектуальных кругах, связанных с Православной Церковью, или – реже – среди специалистов по религиозной политике. Представленное здесь исследование является попыткой дополнить данный массив работ собственным взглядом на политику властей. Польской Народной Республики по отношению к Православной Церкви, проведенная в 1944-1958 годах, на которую серьезное влияние оказали не только идейно-правовые решения, характерные для периода построения революционных политических перемен, но и долго нерешенные национальные вопросы.
Źródło:
Nowa Polityka Wschodnia; 2023, 1(36); 189-219
2084-3291
Pojawia się w:
Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teopoietyczno-apofatyczny charakter teologii w ujęciu Włodzimierza N. Łosskiego
The Theopoietic-Apophatic Character of Theology as Seen by Vladimir N. Lossky
Autorzy:
Płóciennik, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394710.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Włodzimierz N. Łosski
teologia
przebóstwienie
apofatyzm
prawosławie
Vladimir N. Lossky
theology
deification
apophatism
Orthodoxy
Opis:
Celem artykułu jest próba przedstawienia rozumienia teologii przez Włodzimierza N. Łosskiego, jednego z najwybitniejszych myślicieli prawosławnych XX wieku. Wydaje się, że prezentowane przez niego podejście jest istotne nie tylko ze względów systematyczno-historycznych, ale może być inspirujące także w kontekście wyzwań ekumenicznych oraz pytań o znaczenie, miejsce i rolę teologii we współczesnym Kościele i świecie. Duchowa świeżość uprawiania teologii przez Rosjanina jest w stanie uwypuklić duchowy wymiar niejednokrotnie zbyt akademickiej myśli teologicznej. Jednak tym, co szczególnie zachęca do poświęcenia jej uwagi, jest postulowany związek teologii z komunią z żywym Bogiem, przeżywaną i poznawaną z jej wnętrza, a nie w formie niezaangażowanego i niejako przedmiotowego oglądu. Teologia, tak jak rozumie ją Łosski, a zarazem jak ją uprawia, jest mistyczna i tym samym teopoietyczno-apofatyczna. Rozjaśnieniu tych kwestii poświęcone jest niniejsze studium.
The aim of the article is an attempt to present the understanding of theology by one of the greatest Orthodox thinkers of the 20th century, Vladimir N. Lossky. It seems that the approach he presents is important not only for systematic and historical reasons, but it can also be inspiring in the context of ecumenical challenges and questions about the importance, place and role of theology in the contemporary Church and the world. The spiritual freshness of practicing theology by the Russian may highlight the spiritual dimension of theological thought which is often seen as too academic. However, what particularly encourages attention to it is its postulated relationship with communion with the living God, experienced and known from within, and not in the form of an uninvolved and, so to speak, objective view. Theology, as understood and at the same time practised by Lossky, is mystical and thus theopoietic and apophatic. The study focuses on these issues and tries to throw some light on them.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2023, 93, 1; 115-161
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walka o uznanie. Kościół prawosławny w Polsce i jego starania o akceptację autokefalii przez Rosyjski Kościół Prawosławny w latach 1923–1928
The Struggle for Recognition. The Orthodox Church in Poland and Its Efforts to Recognize Its Autocephaly by the Russian Orthodox Church, 1923–1928
Autorzy:
Wysocki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916528.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Orthodoxy
Orthodox Church in Poland
Russian Orthodox Church
autocephaly
Prawosławie
Kościół prawosławny w Polsce
Rosyjski Kościół Prawosławny
autokefalia
Opis:
Podpisanie w 1924 r. przez patriarchę konstantynopolitańskiego tomosu nadającego autokefalię Kościołowi prawosławnemu w Polsce nie kończyło starań o pełne uznanie jego samodzielności. Kluczowym elementem było jeszcze uznanie tego aktu przez autokefaliczne Kościoły prawosławne. Największe problemy napotkano w kontaktach z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym, który uważał, że tylko on miał prawo wydawać akt zezwalający na usamodzielnienie się Kościoła prawosławnego w Polsce. W latach 1923–1928 pomiędzy zwierzchnikami obu Kościołów trwała wymiana korespondencji, która choć nie doprowadziła do porozumienia, to jednocześnie pokazywała ich stanowiska.
The tomos by the Patriarch of Constantinople that granted autocephaly to the Orthodox Church in Poland in 1924 did not end the efforts to independence that Church. The main question was the recognition of the act by all of the other Orthodox Churches. The greatest problems were encountered in contacts with the Russian Orthodox Church, which believed that only it had the right to issue an act allowing the Orthodox Church in Poland to become independent. There was an exchange of correspondence between the heads of the both Churches (1923–1928), which did not lead to an agreement, but at the same time showed their stances.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1329-1375
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексічныя і граматычныя асаблівасці перакладу глаў 1 і 2 Евангелля паводле Мацвея на беларускую мову (праваслаўная і каталіцкая рэдакцыі 2017 г.)
Lexical and Grammatical Characteristics of the Belarusian Translation of Chapter 1 and 2 of The Gospel of Matthew (Catholic and Orthodox Editions, 2017)
Autorzy:
Pankou, Yauhen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148731.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
New Testament
Belarusian language
translation
lexis
grammar
semantics
Orthodoxy
Catholicism
confessional traditions
Opis:
This article provides a comparative analysis of certain lexical and grammatical peculiarities in the Catholic and Orthodox editions of the Belarusian translation of Chapters 1 and 2 of the Gospel of Matthew in the New Testament. The study is based on biblical textual sources in Belarusian, Polish, Greek and Russian, including explanatory and other dictionaries, as well as works on modern Belarusian literary lexicology. It is emphasized that while adapting the Gospel of Matthew into Belarusian, translators exhibit a certain dependence on the influence of foreign languages and the traditions of confessional writing, thus sometimes disregarding encyclopedic variants, or ignoring lexical, semantic and grammatical processes characteristic of the modern Belarusian literary language.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 24; 271-292
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Старец-монах-чудотворец как герой современной русской прозы
Starzec-mnich-cudotwórca jako bohater współczesnej prozy rosyjskiej
The elder-monk-miracle man as a hero of modern Russian prose
Autorzy:
Wójcikowska-Wantuch, Paulina Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311802.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
mnich
starzec
duchowość
prawosławie
hagiografia
współczesna literatura rosyjska
Pietruszewska
Szewkunow
Kuczerskaja
Wodołazkin
monk
starets
spirituality
orthodoxy
contemporary Russian literature
hagiography
Petrushevskaya
Shevkunov
Vodolazkin
Kucherskaya
Opis:
This article presents selected literary works by writers of contemporary Russian literature, whose hero is an elder-monk or miracle man. Writers as Lyudmila Petryshevskaya, Evgeniy Vodolazkin, Tikhon Shevkunov and Maya Kucherskaya in their works refer to the genres of religious literature such as patericon, hagiography and the apophthegma. The author's interest in the character, directly referring to the tradition of Fyodor Dostoyevsky and elder Zosima, from the novel "The Brothers Karamazov" is an expression of longing for national values related to the spiritual culture of Russian Orthodoxy and a reflection of the dialogue between religious and secular literature that is taking place today.
В настоящей статье представлены избранные литературные произведения авторов современной русской литературы, героем которых является старец или монах-чудотворец. Писатели, представляющие разные поэтики, такие как Людмила Петрушевская, Евгений Водолазкин, Тихон Шевкунов и Майя Кучерская, в своих произведениях обращаются к жанрам религиозной литературы: патерику, житию святых и апофтегме. Интерес современных авторов к герою, непосредственно ориентированному на традицию старца Зосимы из романа Федора Достоевского «Братья Карамазовы», может быть выражением тоски по национальным ценностям, отождествляемым с духовной культурой русского православия и является отражением происходящего сегодня диалога между религиозной и светской литературой.
W niniejszym artykule przedstawiono wybrane utwory literackie autorów współczesnej literatury rosyjskiej, których bohaterem jest starzec, mnich lub cudotwórca. Pisarze reprezentujący różnorodne poetyki, jak Ludmiła Petruszewska, Jewgienij Wodołazkin, Tichon Szewkunow i Maja Kuczerska w swoich utworach odwołują się do gatunków literatury religijnej: pateryku, żywotu świętych i apoftegmatu. Zainteresowanie współczesnych autorów bohaterem, nawiązującym bezpośrednio do tradycji starca Zosimy z powieści „Bracia Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, może stanowić wyraz tęsknoty za wartościami narodowymi, utożsamianymi z kulturą duchową rosyjskiego prawosławia oraz jest odzwierciedleniem, odbywającego się aktualnie dialogu pomiędzy literaturą świecką i religijną.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2023, 2 (182); 81-98
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Personal Meditation on the Cultural Ecumenism of the Romanian Orthodox Immigrants in Western Europe
Refleksja na temat ekumenizmu kulturowego prawosławnej imigracji rumuńskiej w Europie Zachodniej
Autorzy:
Tăut, Mădălin Vasile
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108743.pdf
Data publikacji:
2022-08-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
imigranci
kapitalizm
uniwersalność
prawosławie
bigotyzm
solidarność
immigrants
capitalism
versatility
orthodoxy
bigotism
solidarity
Opis:
Migration of peoples is a phenomenon whose existence is lost in the mist of history. People have always traveled from one country to another for political, economic, social, cultural, climatic or demographic reasons, and the story continues also today. The intention of this essay is not to analyze the migration of the Orthodox Romanians from a strictly historical or sociological perspective, because numerous scientific studies have already been written on this topic, but rather to understand their process of soul alienation. Therefore, after making a mention of the social and economic evolution of Western society by moving from one system of philosophical values to another, which practically marked its thinking and development, I will try to explain the versatility of the Romanian Orthodox in terms of their desire for material prosperity, by assuming the culture of the capitalist economy, with the risk of giving up even only apparently the values inherited by birth and Christian tradition.
Migracje ludności są zjawiskiem, którego istnienie ginie w mrokach historii. Ludzie zawsze przemieszczali się między krajami, z przyczyn politycznych, ekonomicznych, społecznych, kulturowych, klimatycznych czy demograficznych, i ta historia trwa do dzisiaj. Zamiarem tego opracowania nie jest analiza migracji prawosławnych Rumunów ze ściśle historycznej czy też socjologicznej perspektywy, zwłaszcza, że temat ten był przedmiotem licznych badań, ale raczej zrozumienie procesu ich duchowej alienacji. Po krótkiej refleksji na temat społecznej i ekonomicznej ewolucji społeczeństwa zachodniego, poprzez przejście z jednego systemu wartości filozoficznych do innego, które w praktyce oznaczają ich myślenie i rozwój, artykuł zmierza do wyjaśnienia postaw prawosławnych Rumunów w znaczeniu ich dążenia do sukcesu materialnego, poprzez afirmację kapitalizmu i akceptację utraty, choćby pozornie, wartości przekazywanych w tradycji chrześcijańskiej.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 7; 61-74
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Encyklika Ut Unum Sint papieża Jana Pawła II jako zaproszenie do dyskusji o prymacie papieskim
The Encyclical Ut Unum Sint of pope John Paul II as an invitation to a discussion on papal primacy
Autorzy:
Tomalak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233589.pdf
Data publikacji:
2022-10-15
Wydawca:
Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Tematy:
John Paul II
Ut unum sint
primacy
ecumenism
Orthodoxy
Protestantism
Jan Paweł II
prymat
ekumenizm
prawosławie
protestantyzm
Opis:
Jan Paweł II podejmował liczne inicjatywy ekumeniczne, które stanowiły tło powstania encykliki Ut unum sint, pierwszej po Soborze Watykańskim II bezpośrednio traktującej o ekumenizmie, przez którą papież chciał ożywić dialog i przezwyciężyć kryzys ekumeniczny narastający pod koniec XX w. W artykule przedstawiono genezę jej powstania, odniesiono się do części nawiązującej wprost do posługi Biskupa Rzymu – jednej z największych przeszkód na drodze do jedności Kościoła – oraz ukazano recepcję przez wspólnoty chrześcijańskie.
John Paul II was undertaking numerous ecumenical initiatives, which were the background for the creation of the encyclical Ut unum sint, the first after the Second Vatican Council dealing directly with ecumenism, through which the Pope wanted to revive the dialogue and overcome the ecumenical crisis growing at the end of the 20th century. The article presents the genesis of its creation, refers to the part directly alluding to the ministry of the Bishop of Rome – one of the greatest obstacles to the unity of the Church – and shows perception by Christian communities.
Źródło:
Studia Włocławskie; 2022, 24; 180-198
1506-5316
2449-8777
Pojawia się w:
Studia Włocławskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 203

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies