Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Nature" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Żeby coś uratować, trzeba najpierw to zauważyć”. Myśl ekologiczna w trylogii przyrodoznawczej
‘To save something, you must first notice the same’. Ecological thought in the natural-science trilogy
Autorzy:
Berendt, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52253405.pdf
Data publikacji:
2024-06
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
Weronika Szczawińska
Piotr Wawer jr
Agata Maszkiewicz
Marta Szypulska
ecological thought
three ecologies
non-humans
nature
Opis:
This article is an analysis of the artistic (dramaturgical, visual, choreographic and sonic) strategies used by director Weronika Szczawińska and her collaborators (Piotr Wawer jr, Agata Maszkiewicz and Marta Szypulska) in the three performances that make up the natural-science trilogy, i.e. A Conversation about Trees (Rozmowa o drzewach, 2019), The Urban Birder (Miejski ptasiarz, 2020), and Mushrooms (Grzyby, 2022). Referring, among other things, to the theory of the three ecologies formulated by Félix Guattari, the author analyses the way in which non-human nature is presented on stage and how the different strategies create the audience experience. The main points of the article include the statement that Szczawińska uses the anthropocentrism of theatre as a cultural device to transcend the traditional perception of non-human nature, and that the strategies she uses to make nature present in theatre raise awareness of its acute absence in the conditions of an artistic event.
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2024, 181-182; 209-243
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
De la protection de l’environnement dans les Constitutions Algeriennes
Environmental protection in Algerian Constitutions
Ochrona środowiska w algierskich Konstytucjach
Autorzy:
Tabti, Rabah
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26368869.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Algieria
statuty
konstytucje
środowisko
przyroda
r(ewolucja)
Algeria
charters
constitutions
environment
nature
r(evolution)
Algérie
chartes
environnement
r(évolution)
Opis:
Depuis son indépendance en 1962, l’Algérie a subi des transformations politiques et environnementales. Malgré les obstacles de la reconstruction, la préoccupation environnementale s’est graduellement inscrite dans les textes fondamentaux du pays, notamment les chartes et les constitutions. Même si la constitution de 1963 était muette sur l’environnement, révélant un manque d’attention à l’époque ; mais depuis 1976, des évolutions significatives ont surgi, avec l’implémentation de politiques environnementales axées sur la préservation de la nature. Les chartes nationales de 1976 et 1986, ainsi que les constitutions de 1976, 1989, 1996, 2008, 2016 et particulièrement celle de 2020, ont toutes impulsé des mesures pour la protection de l’environnement. Ces textes fondamentaux sont sans équivoque quant à l’urgence de préserver la nature face au dérèglement climatique et à la nécessité d’une action immédiate. Ces évolutions législatives, notables et révolutionnaires, ont élevé le statut de l’environnement dans le cadre législatif et juridique algérien, témoignant d’une harmonie retrouvée entre l’Algérie, ses valeurs culturelles, son histoire et ses engagements internationaux. Dans ce contexte, une lecture critique a scruté la prise en charge de l’environnement et du climat dans les diverses constitutions et textes juridiques algériens. Les résultats mettent en avant l’importance attribuée à la protection de la nature dans ces documents, tout en soulignant le besoin d’une mise en œuvre plus efficace sur le terrain. Malgré les progrès notables depuis l’indépendance, avec l’émergence de politiques environnementales et l’intégration de la question environnementale dans les textes fondamentaux, l’Algérie doit encore déployer d’importants efforts pour concrétiser ces lois et véritablement préserver la nature sur son territoire.
Od momentu uzyskania niepodległości w 1962 roku Algieria przeszła znaczące przemiany polityczne i środowiskowe. Pomimo wyzwań związanych z odbudową po okresie niepodległości, troska o środowisko stopniowo znalazła swoje miejsce w ustawach tego kraju, w tym w statutach i  konstytucjach. Chociaż konstytucja z 1963 roku pozostała milcząca w  kwestiach środowiskowych, co wskazuje na historyczny brak uwagi, od  1976 roku zaczęły się istotne zmiany, związane z wprowadzeniem polityk środowiskowych mających na celu ochronę przyrody. Krajowe statuty z 1976 i 1986 roku, a także konstytucje z lat 1976, 1989, 1996, 2008, 2016, a  zwłaszcza z 2020 roku wprowadziły środki na rzecz ochrony środowiska. Owe ustawy zasadnicze jednoznacznie podkreślają pilną potrzebę ochrony przyrody w obliczu zmian klimatycznych i konieczność natychmiastowego działania. Te istotne i przełomowe zmiany w ustawodawstwie podniosły status środowiska w algierskim systemie ustawodawczym i prawodawczym, sygnalizując pojednanie Algierii z jej wartościami kulturowymi, historią i  międzynarodowymi zobowiązaniami. W tym kontekście przeprowadzono krytyczną analizę integracji kwestii środowiskowych i klimatycznych w różnych konstytucjach i aktach prawnych Algierii. Wyniki podkreślają istotność przypisaną ochronie przyrody w tych dokumentach, jednocześnie wskazując na konieczność bardziej skutecznej implementacji na miejscu. Pomimo znaczących postępów od uzyskania niepodległości, charakteryzujących się pojawieniem się polityk środowiskowych i włączeniem dyskursu ekologicznego do ustaw zasadniczych, Algieria nadal musi włożyć znaczne wysiłki w celu zrealizowania tych praw i rzeczywistej ochrony swojego krajobrazu naturalnego.
Since its independence in 1962, Algeria has undergone significant political and environmental transformations. Despite the challenges of post-independence reconstruction, environmental concerns have gradually found their place within the foundational documents of the nation, including charters and constitutions. Although the constitution of 1963 remained silent on environmental matters, indicative of a historical lack of emphasis, pivotal shifts occurred from 1976 onward, marked by the introduction of environmental policies geared toward nature preservation. National charters of 1976 and 1986, as well as the constitutions of 1976, 1989, 1996, 2008, 2016, and notably that of 2020, have all propelled measures for environmental protection. These foundational texts unequivocally underscore the urgency of safeguarding nature in the face of climate disruption and the imperative of immediate action. These legislative developments, substantial and transformative, have elevated the status of the environment within the Algerian legislative and legal framework, signifying a reconciliation between Algeria, its cultural values, history, and international commitments. In this context, a critical inquiry has meticulously examined the integration of environmental and climatic concerns within various Algerian constitutions and legal texts. Findings underscore the significance attributed to nature protection within these documents, while underscoring the necessity for more effective on-ground implementation. Despite notable advancements since independence, characterized by the emergence of environmental policies and the integration of environmental discourse into foundational texts, Algeria must still exert considerable efforts to materialize these laws and genuinely preserve its natural landscape.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2024, 57; 7-40
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistemic Justice in Nature Reserves Management. Exploring Intersecting Indigeneity and Politics of Belonging in Dwesa, South Africa
Autorzy:
Nyamahono, James Donald
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38453247.pdf
Data publikacji:
2024-07-11
Wydawca:
Academicus. International Scientific Journal publishing house
Tematy:
Environmental Conservation
Epistemic Justice
Indigeneity
Politics of Belonging
Cwebe Nature Reserve
South Africa
Opis:
Natural resource management through nature reserves and protected areas has sparked great interest among a variety of stakeholders. Global institutions, as well as national governments and policies, acknowledge the importance of institutionalizing natural resource management to achieve sustainable development goals. However, the literature frequently ignores the consequences of epistemic inequalities caused by stakeholders’ varying indigeneity and politics of belonging. These injustices emerge when stakeholders do not have equal control over resource management and exploitation. This research focuses on two distinct stakeholder groups with opposing views on environment conservation: indigenous peoples and the legally recognized management of Dwesa Nature Reserve in South Africa (referred to as DNR from here onwards). The main aim of this study was to understand how these two sets of stakeholders perceive one another with regards to epistemic disparities, indigeneity, and politics of belonging. This enabled the exploration of the extent to which these perceptions have an impact on DNR management. Data were obtained from 96 community members from four villages located along DNR using focus group discussions. Additionally, one representative from DNR management participated in a key-informant interview offer an ‘official’ perspective. The study revealed significant differences in indigeneity, politics of belonging, and epistemic standings among stakeholders. However, these differences do not inherently lead to epistemic injustice in the management of the DNR, as each group views the other as epistemic outsiders, thus balancing potential unfair treatment. Despite their distinct epistemic and cultural backgrounds, all stakeholders engage in nature conservation through different terminologies and frameworks. The study highlights the intersection of Indigenous Knowledge Systems (IKS) and Euro-American Knowledge Systems, demonstrating their interdependence and effective communication within their respective contexts. Both knowledge systems help to achieve the common objective of protecting the DNR. The study also reveals overlaps between stakeholders’ indigeneity and epistemic knowledge, demonstrating that, while their techniques differ, their shared goal is sustainable conservation. The research advocates for more inclusive conservation frameworks that acknowledge and embrace the diverse epistemic contributions of all stakeholders. Addressing social and epistemic disparities can make conservation initiatives in DNR sustainable.
Źródło:
Academicus International Scientific Journal; 2024, 15, 30; 78-97
2079-3715
2309-1088
Pojawia się w:
Academicus International Scientific Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o nauce prawa ochrony środowiska w ośrodku wrocławskim
Some remarks on the science of Environmental Law in the Wroclaw Research Centre
Autorzy:
Radecki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697124.pdf
Data publikacji:
2024-07-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
environmental law
legal protection of nature
environmental law science
international cooperation
Wroclaw Research Centre
prawo ochrony środowiska
prawna ochrona przyrody
wrocławski ośrodek naukowy
współpraca międzynarodowa
nauka prawa ochrony środowiska
Opis:
The aim of this paper is to present the contribution of the Wrocław scientific community to the development of the science of environmental law, with particular reference to the academic chair led by Jan Bocia of the University of Wrocław, the Department of Environmental Law of the Institute of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences under the direction of Jerzy Sommer, and the Centre for Environmental Law under the direction of Jerzy Jendrośka. The scientific achievements of the Wroclaw lawyers are based on the development of Polish environmental law from its beginnings in 1971, through the 1976 amendment to the Constitution of the People’s Republic of Poland, the 1980 Act on the protection and shaping of the environment, the 1991 Act on the protection of nature, into the 2001 Act – Environmental Protection Law. The presentation takes into account the laws of other European countries, emphasising the international cooperation of the Wroclaw lawyers. The essay also pays tribute to four late representatives of the Wroclaw scientific community: Jerzy Sommer, Jan Boć, Konrad Nowacki and Jan Jerzmański.
Przedmiotem szkicu jest przedstawienie roli wrocławskiego środowiska naukowego w rozwoju nauki o prawie ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem katedry Jana Bocia z Uniwersytetu Wrocławskiego, Zakładu Prawa Ochrony Środowiska Instytutu Nauk Prawnych PAN kierowanego przez Jerzego Sommera oraz Centrum Prawa Ekologicznego pod dyrekcją Jerzego Jendrośki. Bazą osiągnięć naukowych prawników wrocławskich jest rozwój polskiego prawa ochrony środowiska od jego zalążków w 1971 r., przez nowelizację Konstytucji PRL przeprowadzoną w 1976 r., ustawę z 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska, ustawę o ochronie przyrody z 1991 r. do ustawy – Prawo ochrony środowiska z 2001 r., przedstawiany z uwzględnieniem prawa innych państw europejskich i zaakcentowaniem współpracy międzynarodowej prawników wrocławskich. Szkic jest także wyrazem uznania dla czterech nieżyjących już przedstawicieli wrocławskiego środowiska naukowego: Jerzego Sommera, Jana Bocia, Konrada Nowackiego i Jana Jerzmańskiego.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 183-202
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le motif de la plique polonaise dans « Les enfants verts » d’Olga Tokarczuk
Motyw kołtuna polskiego w Zielonych dzieciach Olgi Tokarczuk
Autorzy:
Bizek-Tatara, Renata
Wrześniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37517171.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Tokarczuk
kołtun polski
zielone dzieci
inność
heterotopia
przyroda
dziwność
la plique polonaise
les enfants verts
l’altérité
l’hétérotopie
la nature
le bizarre
Opis:
L’article porte sur le motif de la plique polonaise et ses fonctions – mimétique, diégétique et idéologique – dans le conte « Les enfants verts » d’Olga Tokarczuk. Sa figuration est conforme au savoir sur ce phénomène qu’on avait au XVIIe siècle : pour les uns, il était dû au manque d’hygiène ; pour les autres, c’était une maladie causée par des forces insolites. Liée aux enfants verts venus d’un ailleurs inconnu et dotée de pouvoirs magiques, la plique fait glisser le récit historique vers le merveilleux et le fantastique, en créant une nouvelle forme littéraire: une histoire bizarroïde. L’écrivaine s’en sert aussi pour parler de l’altérité et de sa conception écocentrique du monde.
Niniejszy artykuł koncentruje się na motywie kołtuna polskiego i jego funkcjach – mimetycznej, diegetycznej i ideologicznej – w opowiadaniu Zielone dzieci Olgi Tokarczuk. Jego przedstawienie w tekście jest zgodne z wiedzą o tym zjawisku w XVII w.: dla jednych był on skutkiem braku higieny, dla innych chorobą wywołaną przez siły nadprzyrodzone. Powiązany z zielonymi dziećmi z nieznanej krainy i obdarzony magicznymi mocami, kieruje narrację historyczną w stronę cudowności i fantastyki, tworząc nową formę literacką – opowiadanie bizarne. Pisarka wykorzystuje motyw także do rozważań na temat inności i swojej ekocentrycznej koncepcji świata.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 479-494
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legally protected natural areas in the Mazowieckie Voivodeship in the years 1999–2022
Przyrodnicze obszary prawnie chronione w województwie mazowieckim w latach 1999–2022
Autorzy:
Jaglak, Elżbieta
Derbin, Grzegorz
Rojek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43883273.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Mazowieckie Voivodeship
nature conservation
legally protected areas
landscape parks
protected landscape areas
green belt
województwo mazowieckie
ochrona przyrody
obszary prawnie chronione
parki krajobrazowe
obszary chronionego krajobrazu
zielony pierścień
Opis:
The article discusses the changes in the scope of natural legally protected areas, that occured after the administrative reform in 1999. It indicates the tasks carried out by the Self-Government of the Mazowieckie Voivodeship in the field of regional policy and spatial management in accordance with the principle of sustainable development. The Mazowieckie Voivodeship – created under the territorial division reform – covered a system of protected areas that included the Kampinos National Park, 164 nature reserves, 9 landscape parks and 29 protected landscape areas. In nearly 25 years, 26 nature reserves and one protected landscape area were created. The boundaries of the existing forms of nature protection have also been modified. With Poland's accession to the European Union, the most significant changes concerning legally protected areas have taken place. The implementation of EU law into Polish law resulted, inter alia, in the introduction of a new form of nature protection – Natura 2000 sites, complementing the existing system of legally protected areas. By March 2023, 80 areas of the Natura 2000 network had been designated and approved in the Mazowieckie Voivodeship. The article discusses how the position and competences of the regional self-government in the field of nature protection have evolved as a result of changes in the law. The voivodeship self-government took over competences in the field of landscape parks and protected landscape areas. As a result of the acquired rights, the Mazovian Voivodeship Sejmik, inter alia, established the Mazovian Landscape Parks complex and protection plans for landscape parks. The boundaries of the protected landscape areas have been specified. Spatial databases are also maintained in the field of protected areas.
W artykule omówiono zmiany w zakresie przyrodniczych obszarów prawnie chronionych, które zaszły po reformie administracyjnej w 1999 r. Wskazano realizowane przez Samorząd Województwa Mazowieckiego zadania w zakresie polityki regionalnej i zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Województwo mazowieckie, powstałe w ramach reformy podziału terytorialnego, objęło swym zasięgiem system obszarów chronionych, w skład którego wchodził Kampinoski Park Narodowy, 164 rezerwaty przyrody, 9 parków krajobrazowych i 29 obszarów chronionego krajobrazu. W ciągu blisko 25 lat utworzono 26 rezerwatów przyrody oraz jeden obszar chronionego krajobrazu. Modyfikacji uległy również granice istniejących form ochrony przyrody. Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej dokonały się największe zmiany dotyczące obszarów prawnie chronionych. Wdrożenie przepisów prawa unijnego do prawa polskiego skutkowało m.in. wprowadzeniem nowej formy ochrony przyrody – obszarów Natura 2000, uzupełniającej istniejący system obszarów prawnie chronionych. Do marca 2023 r. na terenie województwa mazowieckiego wyznaczonych i zatwierdzonych zostało 80 obszarów sieci Natura 2000. W artykule omówiono, jak kształtowała się pozycja i kompetencje samorządu województwa w zakresie ochrony przyrody na skutek wprowadzanych zmian w prawie. Samorząd województwa przejął kompetencje dotyczące parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. Na skutek nabytych uprawnień Sejmik Województwa Mazowieckiego m.in. powołał do życia Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych oraz ustanowił plany ochrony dla parków krajobrazowych. Uszczegółowione zostały granice obszarów chronionego krajobrazu, prowadzone są także bazy danych przestrzennych w zakresie obszarów chronionych.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2024, Special Edition 2024; 41-56
1689-4774
2543-4373
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Limites Historiae Naturalis Oratio Qua Lectiones Suas in Academia Vilnensi Auspicatus Est
Autorzy:
Forster, Georgius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/42562775.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
(materialistic) philosophy of nature of the 18th century
the idea of pre-biological and biological evolution
Opis:
The author presents his panoramic (and comprehensive) vision of natural history, including—in addition to botany, zoology and mineralogy—also issues in the field of sciences that only later emerged and became independent, such as general biology, geology and paleontology. He refers to his own experiences gained during numerous journeys, including the longest, three-year trip around the world3 (which resulted in, among others, the description of 75 new genera and 265 species of tropical flora). The philosophical foundation of his narrative is an original concept of nature (inorganic and organic) perceived in a holistic and evolutionary way.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2024, 12; 31-42
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prirodzený zákon je základom ľudských práv
The Natural Law is a Basis of Human Rights
Autorzy:
Uram, Jozef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35161269.pdf
Data publikacji:
2024-07
Wydawca:
Comenius University Bratislava. Faculty of Roman Catholic Theology of Cyril and Methodius
Tematy:
príroda
ľudská prirodzenosť
prirodzený zákon
univerzálna platnosť
ľudské práva
nature
human nature
natural law
universal validity
human rights
Opis:
Článok analyzuje, čo je to prirodzený zákon a ako ovplyvňuje morálnosť konania i ľudské práva. Prirodzený zákon sa zakladá na bližšom pozorovaní prirodzeného poriadku a ľudskej prirodzenosti, z ktorej sú odvodené hodnoty. Z toho vyplýva univerzálna platnosť prirodzeného zákona. Hoci idey prirodzeného zákona predstavujú časť kresťanského myslenia už od čias Rímskej ríše, základy pre prirodzený zákon ako konzistentný systém položil Tomáš Akvinský, keď zosumarizoval idey svojich predchodcov. Naopak, právny pozitivizmus odmieta pojem ľudskej prirodzenosti, ako aj jej vnútorný finalizmus, a tak rešpektovanie ľudských práv je výlučne ponechané neobmedzenej ľudskej slobode a dohode s inými.
The article analyses what natural law is and how it influences morality and human rights. Natural law is a system of law based on a close observation of natural order and human nature, from which values are deduced. From this fact follows the universal validity of natural law. Although the central ideas of natural law had been part of Christian thought since the Roman Empire, the foundation for natural law as a consistent system was laid by Aquinas, as he synthetized ideas from his predecessors. In opposite, the legal positivism refuses the concept of human nature as well as it's intrinsic finalism and so the respect of human rights is exclusively left to unbounded human freedom and to the contract with the others.
Źródło:
ACTA facultatis theologicae Universitatis Comenianae Bratislaviensis; 2024, 1; 1-18
1335-8081
2644-6928
Pojawia się w:
ACTA facultatis theologicae Universitatis Comenianae Bratislaviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rights of nature as an alternative or a complement to existing environmental protection
Prawa do przyrody jako alternatywa lub uzupełnienie istniejącej ochrony przyrody
Autorzy:
Suárez, Julián
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697122.pdf
Data publikacji:
2024-07-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
rights of nature
rights-based approach
effectiveness
eco-theological rights
local participative governance
prawa do przyrody
podejście oparte na prawach
skuteczność
rządy partycypacji regionalnej
prawo ekoteologiczne
Opis:
One of the most refined expressions of rights-based approaches to environmental protection, rights of nature have come a long way since the early 2000s. They have developed into full-fledged governance structures that could either improve or potentially replace duty-based existing environmental protection within domestic jurisdictions. However, even though they advance sustainable development values, both eco-theological and local participative governance strands of rights of nature have encountered shortcomings; several of them particularly related with the scope of protection derived from their explicit content. From a legal analysis perspective, a predominantly doctrinal and comparative approach can contribute to shedding light on rights of nature legal potency. Preliminary conclusions would show that from a legal analysis under this approach comprising four European domestic rights of nature legal frameworks, a bundle of indicators can be extracted to determine whether a certain rights of nature provision could be discarded as capable of enhancing or even substituting existing environmental protection.
Jedno z najbardziej wyrafinowanych wyrażeń podejścia do ochrony środowiska, opartego na prawach, tj. prawa do przyrody, przebyło długą drogę od wczesnych lat 2000. Zdążyło się w tym okresie przekształcić w pełnowymiarowe struktury rządowe, które mogą albo poprawić, albo potencjalnie zastąpić ochronę środowiska, polegającą na obowiązku, jaki jest nakładany w ramach narodowych systemów prawnych. Jednakże pomimo postępu, jaki dokonuje się za sprawą wartości zrównoważonego rozwoju, zarówno ekoteologiczność, jak i aspekt praw do przyrody posiadają pewne niedoskonałości; niektóre z nich są szczególnie powiązane ze swoją jednoznacznie określoną zawartością oraz zakresem ochrony. Z perspektywy prawnej dominujące podejście doktrynalne oraz porównawcze w analizie prawnej może przyczynić się do rzucenia światła na skuteczność prawa do przyrody. Wstępne wnioski mają za cel wykazanie, że z punktu widzenia analizy prawnej odnoszącej się do tego podejścia, które skupia cztery europejskie krajowe prawnicze ujęcia praw do przyrody, można wyodrębnić pakiet wskaźników, które określają, czy jest zasadne porzucenie idei zapewnienia praw do przyrody jako zdolnej polepszyć, a nawet zastąpić istniejącą ochronę przyrody.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 87-117
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika metaforyzacji konceptów ZJAWISKO PRZYRODY w rosyjskim dyskursie poetyckim (modelowanie metaforyczne) — ZIMA
The specificity of the metaphorization of the PHENOMENON NATURE concepts in the Russian poetic discourse (metaphorical modeling) – WINTER
Специфика метафоризации концептов ЯВЛЕНИЕ ПРИРОДЫ в русскоязычном поэтическом дискурсе (метафорическое моделирование) – ЗИМА
Autorzy:
Kur-Kononowicz, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53906901.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
метафорическое моделирование
когнитивизм
концепт ЯВЛЕНИЯ ПРИРОДЫ
концептуальные моно- и полиметафоры
modelowanie metaforyczne
kognitywizm
koncept ZJAWISKO PRZYRODY
mono- i polimetafora konceptualna
inkorporacja i korelacja
metafory (modele) binarne i tercjalne
metaphorical modeling
cognitivism
NATURE PHENOMENON concept
conceptual mono- and polymetaphor
incorporation and correlation
binary and tertiary metaphors (models)
Opis:
Celem artykułu jest analiza sposobów metaforyzacji konceptu ZJAWISKO PRZYRODY charakteryzujące ZIMĘ w rosyjskim dyskursie poetyckim. Opis uwzględnia koncepty: ŚNIEG, ZAMIEĆ (ŚNIEŻYCA), MRÓZ, SZRON, LÓD, ZASPA ŚNIEŻNA, GRAD, ZIMA (CНЕГ, ВЬЮГА, ПУРГА, МЕТЕЛЬ, БУРАН, МОРОЗ, ИНЕЙ, ЛЁД, СУГРОБ, ГРАД, ЗИМА). Przedmiotem analizy jest dotychczas niebadana specyfika modelowania metaforycznych wzorców w tekstach poetyckich w ujęciu semantycznym i kognitywnym. Materiał empiryczny stanowią 172 wyrażenia metaforyczne (metafory konceptualne). Jako podstawę modelowania metaforycznego przyjęto domenę źródłową i w związku z tym zastosowano podział metafor konceptualnych na antropomorficzne, zoomorficzne, fitomorficzne, naturomorficzne i artefaktualne (przedmiotowe). Rezultatem rozważań jest wyróżnienie mono- i polimetafor zawierających inkorporacyjny i korelacyjny model metaforyczny (modele jedno- i różnotypowe binarne oraz tercjalne).
Целью статьи является анализ способов метафоризации концептoв ЯВЛЕНИЯ ПРИРОДЫ, описывающих зиму в русскоязычном поэтическом дискурсе. Анализу подвергаются концепты: СНЕГ, ВЬЮГА, ПУРГА, МЕТЕЛЬ, БУРАН, МОРОЗ, ИНЕЙ, ЛЁД, СУГРОБ, ГРАД, ЗИМА. Предмет анализа составляет до сих пор не исследованная специфика моделирования метафорических моделей в поэтических текстах с учётом семантического и когнитивного подходов. Материалом для анализа служат 172 метафорических выражения (т.е. концептуальные метафоры). За основу метафорического моделирования была принята  область-источник. В связи с этим мы исходим из деления метафор на антропоморфные, зооморфные, фитоморфные, натуроморфные и артефактные (предметные). Результатом исследования является выделение концептуальных моно- и полиметафор, совмещающих в себе инкорпорирующую и коррелятивную метафорические модели (однотипные и разнотипные: бинарные и терциальные метафорические модели).
The aim of the article is to analyze the methods of metaphorizing the concept of NATURE PHENOMENON that characterize WINTER in the Russian poetic discourse. The following concepts are subject to description: SNOW, BLIZZARD (SNOWFLAKE), FROST, HOARFROST, ICE, SNOWDRIFT, HAIL, WINTER (CНЕГ, ВЬЮГА, ПУРГА, МЕТЕЛЬ, БУРАН, МОРОЗ, ИНЕЙ, ЛЁД, СУГРОБ, ГРАД, ЗИМА). The subject of the analysis is the so far not studied specificity (modeling) of combinatorics of metaphorical patterns in poetic texts in semantic and cognitive terms. The material for analysis consists of 172 metaphorical expressions (conceptual metaphors). The source domain was used as the basis for metaphorical modeling, and therefore the division of conceptual metaphors into anthropomorphic, zoomorphic, phytomorphic, naturomorphic and artifactual (object) metaphors was used. The result of the article is the distinction of mono- and polymetaphores containing an incorporation and correlation metaphorical model (single- and different-type binary and tertiary models).
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2024, 1 (185); 195-219
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieczna przyroda i przemijający człowiek w Zwierciadle morza Josepha Conrada i Zapiskach myśliwego Iwana Turgieniewa
Eternal Nature and Transient Man in Joseph Conrad’s The Mirror of the Sea and Ivan Turgenev’s A Sportsman’s Sketches
Autorzy:
Pudełko, Brygida
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37548483.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
wszechpotężna przyroda a człowiek
harmonia
przemijanie
zmienność
almighty nature vs. man
harmony
transience
changeability
Opis:
Tym, co wyróżnia Zapiski myśliwego Turgieniewa i Zwierciadło morza Conrada, jest wierna obserwacja połączona z niezwykłą świadomością przedstawianych miejsc. W swoisty realistyczny i impresjonistyczny sposób obaj pisarze ukazują wieczną przyrodę – las i morze – jako potężną siłę obojętną na los przemijającego człowieka, jako zwierciadło życia, sumienia i problemów. Świat przyrody – kompletny i samowystarczalny – egzystuje doskonale bez ingerencji człowieka. Zarówno nieprzeniknione, ponure lasy, jak i bezkres samotnych wód są czynnikami mającymi wpływ na losy bohaterów Conrada i Turgieniewa lub kształtującymi je. Natura wpływa na emocje bohaterów i daje poczucie ciągłości istnienia. W Zapiskach myśliwego oraz w Zwierciadle morza człowiek żyje blisko natury, a nawet w jedności z nią. Refleksje nad przyrodą skłaniają do rozmyślań nad przemijaniem rzeczy i dążeniem do wolności. Podczas gdy w Zapiskach Turgieniewa przyroda jest wyznacznikiem wartości moralnych, kryterium oceny działań człowieka oraz obrazem jego wewnętrznego świata, u Conrada stanowi pretekst do wyrażania wartości etycznych – przede wszystkim etosu pracy, wierności, honoru, solidarności i poszukiwania sensu istnienia.
Both Turgenev’s A Sportsman’s Sketches and Conrad’s The Mirror of the Sea demonstrate faithful observation and rendering of life and an unusual awareness of place. In a specific realistic and impressionistic manner they depict eternal nature – the forest and the sea – as a powerful force indifferent to transient man, as a mirror of life, human conscience and problems. Nature is complete and self-sufficient; the world seems to work perfectly well without man. Both the impenetrable, sombre forests and the vast solitude of waters become factors that affect or shape the destiny of Conrad’s and Turgenev’s heroes. Nature highlights the characters’ emotions and provides a sense of continuity of existence. In A Sportsman’s Sketches and The Mirror of the Sea man lives close to nature, even in union with it. Reflections upon nature lead to bewailing the transience of things and to similar communications of the theme of freedom. However, whereas in Turgenev’s Sketches, nature is a force capable to influence the character of man and determine his moral development, Conrad uses nature as a pretext for the expression of ethical values – mainly work, fidelity, honour, solidarity and a search for the meaning of existence.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 45, 2; 153-168
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“God’s Grandeur” by Gerard Manley Hopkins. A Poetic Path into the Depths of Contemplation
„God’s Grandeur” Gerarda Manley Hopkinsa. Poetycka ścieżka w głąb kontemplacji
Autorzy:
Godawa, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430909.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
mowa poetycka
nabyta kontemplacja
estetyczna kontemplacja
natura
człowiek
Bóg
poetic speech
acquired contemplation
aesthetic contemplation
nature
man
God
Opis:
The present paper concerns the question of how Christian contemplation, in the sense of a simple loving gaze on God and His works, could be prepared and supported by poetry by using the properties of poetic speech in the field of semantics, syntax as well as sound effects. The object is God’s Grandeur, a brilliant sonnet by Gerard Manley Hopkins, a poet, priest, Jesuit, a man of spiritual passion. Its analysis along with interpretation, in terms of both poetics and spiritual theology, will allow us to see how aesthetic contemplation works and could bear fruit for a contemporary man’s relation to himself or herself, to the world as well as most importantly to God, the source of created goodness.
Poniższe studium dotyczy kwestii, w jaki sposób chrześcijańska kontemplacja w znaczeniu prostego oglądu Boga i Jego dzieł może być przygotowana oraz podtrzymywana przez poezję na skutek zastosowania właściwości mowy poetyckiej w zakresie semantyki, syntaktyki oraz instrumentacji dźwiękowej. Przedmiotem badania jest tutaj sonet God’s Grandeur Gerarda Manleya Hopkinsa, poety, kapłana, jezuity i człowieka o wielkiej duchowej pasji. Analiza dzieła wraz z interpretacją, dokonana w ramach zarówno poetyki, jak i teologii duchowości, pozwoli zobaczyć, jak estetyczna kontemplacja funkcjonuje i przynosi owoce dla relacji współczesnego człowieka do samego siebie, świata, a przede wszystkim do Boga, źródła dobroci bytów stworzonych.
Źródło:
Polonia Sacra; 2023, 27, 2; 29-44
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pójdę w potworność zjawisk”. O wyobraźni poetyckiej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
[„I will focus on the monstrosity of phenomena”]. On the poetic imagination of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Autorzy:
Hurnik, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520377.pdf
Data publikacji:
2023-07-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
poetry of the interwar period
Baroque
nature
beauty
ugliness
poezja Dwudziestolecia
barok
przyroda
piękno
brzydota
Opis:
[„I will focus on the monstrosity of phenomena”]. On the poetic imagination of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. This article examines a selection of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska’s poems inspired by the Baroque imagination. In her last volume of poetry published by the interwar poet before the Second World War (Szkicownik poetycki) she pays tribute to the late Baroque poet, Józef Baka. Pawlikowska-Jasnorzewska analyses the imagery, mood and language of his work, which encourages the reader to look at the sources of her poetic outlook. From the very beginning of her poetic development, Pawlikowska-Jasnorzewska was fascinated by the natural world, both its beauty and ugliness, the latter involving the processes of decay, decomposition and death in their various forms. The analysed poems show a sense of the duality of the world, awe, and absurdity of existence, reflect in the complexity of all phenomena. This attitude is built on the base of the original poetic technique of Pawlikowska-Jasnorzewska, and at the same time demonstrates associations with the Baroque poetry.
Źródło:
Świat i Słowo; 2023, 40, 1; 239-251
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Spór” o relację kultura–natura w dziełach architektury
“Dispute” over Culture–Nature Relationship in Works of Architecture
Autorzy:
Dzwonkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233900.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Gwalbert Pawlikowski
Le Corbusier
dwelling machines
culture vs. nature
maszyny do mieszkania
kultura a natura
Opis:
Jan Gwalbert Pawlikowski oraz Le Corbusier próbowali określić, jak powinny wyglądać wytwory architektury, a dokładniej idealne domy. Pierwszy z nich widział je w domach stworzonych w zgodzie z naturalnym otoczeniem, co było wyrazem ochrony kultury lokalnej, tzw. swoistych rysów ziemi ojczystej. Koncepcja ta odzwierciedla szacunek wobec przyrody oraz postrzeganie kultury jako czerpiącej inspirację ze świata naturalnego. Z kolei Le Corbusier postrzega przyrodę czysto użytkowo, może ona stać się elementem „maszyn do mieszkania”, tj. idealnych domów. Niemniej jej funkcja jest czysto użytkowa, nie jest ona niczym więcej jak przyjemnym dla człowieka tłem dla strefy relaksu. Dom powinien przede wszystkim służyć człowiekowi swoją funkcjonalnością i użytecznością. Jego dekoracyjna sfera nie ma żadnego znaczenia, w architekturze liczy się tylko to, aby stworzyć najlepsze miejsce do mieszkania. Artykuł przedstawia tło aksjologiczne dla różnic w postrzeganiu tworów architektury u obu myślicieli.
Jan Gwalbert Pawlikowski and Le Corbusier attempted to define how works of architecture, and more specifically ideal houses, should look like. The former saw them as houses created in harmony with the natural surroundings of the buildings as an expression of the protection of local culture, the so-called “peculiar features of the native land”. This concept reflects a respect for nature and a view of culture as inspired by the natural world. Le Corbusier, on the other hand, perceives nature purely utilitarian, it can become an element of “machines for living”, i.e., ideal houses. Nevertheless, its function is purely utilitarian, it is nothing more than a pleasant background for a human relaxation zone. The house should first and foremost serve human being with its functionality and usefulness. Its decorative sphere is of no importance, what matters in architecture is to create the best place to live. The article presents the axiological background for the differences in the perception of architectural creations by the two thinkers.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 2; 79-95
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kartki z podróży do Puław Bolesława Prusa jako sprawdzian ludzkiej (nie)uważności
Cards from a Journey to Pulawy by Boleslaw Prus as a test of human (in)attentiveness
Autorzy:
Pocheć, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20434592.pdf
Data publikacji:
2023-05-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
podróż
uważność
Puławy
natura
człowiek
journey
awareness
nature
human
Opis:
The paper is dedicated to the issue of humans (un)attention category in the contexof journey situation in one of the reportage work by Bolesław Prus. In the receptionof reportage the theory of presence is inextricably associated with category of attention. Author of the article shows possibility of analyze Bolesław Prus work inthe context of Janina Brach-Czaina philosophy and modern trends in the field ofnon-anthropocentric humanities.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 33, 2; 111-125
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies