Temat: Napisy nagrobne - Katalog OPAC zbiorów

Tytuł:: Napisy nagrobne w Rzeżycy i Krasławiu (Łotwa) jako przykład koegzystencji kultur i języków w Łatgalii
Tomb inscriptions in Rēzekne and Kraslava (Latvia) as an example of co-existence of cultures and languages in Latgale
Autorzy:: Ostrówka, Małgorzata Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/676644.pdf
Data publikacji:: 2014-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Latvia
Latgale
tomb inscriptions
the language of inscriptions
the Polish language in Latgale
łotwa
napisy nagrobne
Łatgalia
język polski w Łatgalii
Opis:: The article presents structural and linguistic analysis of tomb inscriptions in two cemeteries in Latgale, Latvia – in Rēzekne and Kraslava. Five types of inscriptions are presented: nominative-identifying, locating-identifying, inscriptions with eschatological expressions, inscriptions with an invocation to the deceased and inscriptions on symbolic tombs. The Polish tombs do not differ from Latvian ones. Sometimes it is difficult to define the nationality of the person buried in a given grave, e.g. when the surname has a Polish ending (Lipowski) and the inscription is in Latvian. The article mentions a few traces of the influence of the Orthodox culture, represented by high fences made of metal surrounding the grave. The linguistic analysis showed similarity of the inscriptions from Latvia to those from Lithuania and Belarus. It can be confirmed by the presence of such features of the North Borderland as akanye, ukanye, reduction e > i/y, soft pronunciation of consonants l’, č’, d’, t’, r’. One can also observe the influence of the neighbouring languages, Russian and Latvian, on the Polish language, i.e. mixing letters and their functions. The similarity can be noticed in the form of graves – they are earth graves with a tombstone at the head including identifying data, religious symbols and portraits of the deceased.
W artykule dokonano analizy strukturalnej i językowej napisów nagrobnych na dwóch cmentarzach na Łotwie w Łatgalii – w Rzeżycy (Rēzekne) i Krasławiu (Krāslava). Przedstawiono 5 typów inskrypcji: nominatywno-identyfikacyjne, lokatywno-identyfikacyjne, inskrypcje ze zwrotami eschatologicznymi, inskrypcje z inwokacją do osoby zmarłej oraz inskrypcje na grobach symbolicznych. Polskie nagrobki nie różnią się od łotewskich. Czasami wręcz trudno stwierdzić, jakiej narodowości były osoby pochowane w danym grobie, np. gdy nazwisko posiada polski sufiks -ski (np. Lipowski ), a napis jest po łotewsku. Nieliczne są ślady wpływu kultury prawosławnej w postaci wysokich metalowych ogrodzeń. Analiza językowa wykazała podobieństwo napisów z Łotwy do inskrypcji z Litwy i Białorusi. Potwierdza to obecność takich cech północnokresowych, jak: akanie, ukanie, redukcja e > i/y, miękka realizacja spółgłosek l’, č’, d’, t’, r’. Zauważalny jest także wpływ języków sąsiadujących – rosyjskiego i łotewskiego na polszczyznę polegający głównie na mieszaniu liter i ich funkcji. Podobieństwo obejmuje także formę nagrobków – groby są ziemne z płytą u wezgłowia, na której wygrawerowane są dane identyfikacyjne, symbole religijne oraz portrety zmarłych.
Źródło:: Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 40-66
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:: Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Teksty modlitewne w kolekcji epigraficznej Szymona Starowolskiego
Prayers in Szymon Starowolski’s epigraphic collection
Autorzy:: Nowaszczuk, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/516544.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:: inskrypcje renesansu i baroku
dorobek Szymona Starowolskiego
dawne napisy nagrobne w Polsce
twórczość funeralna
barokowy dorobek epigraficzny
Renaissance and baroque inscriptions
the work of Szymon Starowolski
old grave inscriptions in Poland
funeral works
baroque epigraphs
Opis:: Jezuita Szymon Starowolski jest autorem zbioru epigraficznego pod tytułem „Monumenta Sarmatarum Viam Universae Carnis Ingressorum”. Opracowanie było wynikiem wielu podróży autora po terenach dawnej Rzeczypospolitej. Spisał on wszystkie znalezione przez siebie inskrypcje, odkryte zwłaszcza w kościołach. W większości są to epitafia. Niektóre z nich zawierają wezwania modlitewne. Wszystkie tego rodzaju opracowania wykazują duże zróżnicowanie. Postaciami mówiącymi są w nich zarówno sami pogrzebani, jak i żyjący. Modlitwa bywa kierowana do Osób Boskich, do Maryi, niekiedy do któregoś ze Świętych. Zasadniczą jej treść stanowi błaganie, zwłaszcza o zachowanie od sądu i kary oraz o szczęśliwą wieczność. Niektóre wiersze w całości są modlitwą, w innych stanowi ona jedynie część utworu, w innych jeszcze bywa glosą dorzuconą do inskrypcji. Zgromadzone teksty są niejednorodne, co widać zwłaszcza w zakresie formalnym. Ostatecznie, dzięki żmudnej pracy kolekcjonerskiej Starowolskiego można poznać obecnie zarówno postacie dawno już zmarłych bohaterów, jak i warsztat pisarski autorów przełomu renesansu i baroku, którzy tworzyli ku ich czci.
Szymon Starowolski (1588-1656) is the author of a collection of epigraphs entitled “Monumenta Sarmatarum Viam Universae Carnis Ingressorum”. The publication is a result of many years of the author’s travel across the areas of the former Republic of Poland. It is a descriptive collection of all the inscriptions he found, especially in churches. The majority of the inscriptions are epitaphs. Prayers account for a smaller portion of the collection that one would have expected. Although eulogies can be found in every fourth Renaissance epitaph and more than one in every ten retains all the features of an apostrophe, the texts are usually written to an audience of the deceased or the bereaved. Yet the texts of prayers in the collection are greatly varied. They are told by both the buried ones and their living relatives who are praying for them. The prayers were directed to God the Father, the Christ or to Virgin Mary, and sometimes to one of the Saints. They are rarely an adoration of God. They are mainly propitiatory prayers. The prayers are calls for God to save us from trial and punishment on the one hand and calls for a happy eternal life on the other. Also, the prayers are introduced in many different ways. In some cases, the full text is a prayer. In other cases, the prayer is a separate but integral part of the text. In yet others, the prayer is a distinct element that complements the rest of the inscription. The most conspicuous feature of the prayers is the diversity of, particular, the formal aspect of the texts. Finally, Starowolski’s painstaking work on his collection nowadays allows us to discover not only heroes who have long been dead, but also the writing skills of those late Renaissance and early baroque authors who wrote prayers directed to the deceased.
Źródło:: Studia Paradyskie; 2016, 26; 139-152
0860-8539
Pojawia się w:: Studia Paradyskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Napisy nagrobne" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język