Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Folklore Festivals in Moravia in the Light of Social Development

Autorzy:

Pavlicová, Martina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/470000.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

folklore
Moravia

Opis:

The contribution Folklore Festivals in Moravia in the Light of Social Development deals with the interest in folk culture, or rather folklore expressions and their presentation at ethnographic festivities and folklore festivals. It pays attention to the first impulses for these activities, the struggles of individuals and institutions and especially the social connections of the mentioned cultural stream. As to the territory, the study of this development focuses on Moravia where since the late-19th century the living folk culture blended with the efforts to safeguard it, and where currently ethno-cultural traditions develop, which many cases have their roots in the legacy of folk culture.

Źródło:

Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2014, 3; 61-68
2299-4645

Pojawia się w:

Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

The socio-cultural dimension of peddlery in Moravia and Silesia

Autorzy:

Drápala, Daniel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/470018.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

Moravia
Silesia
peddlery
migration

Opis:

Peddling is one way of selling goods, which, unlike other forms of trade, takes place in the home of the customer. The first mention of peddlers is found in the Middle Ages and the early Modern period, but in Central Europe it started evolving in the 18th century. It became a way to get material security for the poor population, especially in mountainous and foothill areas. Peddlery was subjected to the intense control of the authorities and was restricted by certain legal standards. In Moravia and Silesia peddlers were not only local people, but also traders from neighbouring countries of the Habsburg Monarchy (Slovakia, Galicia) or the Balkans. In the majority society a negative stereotype gradually began to form of the peddler, influenced, for example, by traders and artisans from the towns, by printing, by the anti-Semitic movement, etc. But in rural communities peddlers who respected basic ethical norms were able to gain people’s trust.

Źródło:

Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2014, 3; 41-60
2299-4645

Pojawia się w:

Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Sheep fur coat in the ethnographic area of Haná in Moravia within the European context

Autorzy:

Křížová, Alena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/469982.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

Moravia
Haná
folk dress
fur coat

Opis:

Haná is the oldest formed ethnographic area in Moravia with distinctive features in all fields of folk culture, architecture, clothing, dialect, and folk literature. Sheep coat with jagged hem, called Zipfelpelz in German and cípatý kožich in Czech, which drew the attention of writers and topographers as early as in the late–18th century, was one of such noticeable characteristics. It represented the peculiarity of local inhabitants. Although some researchers understand it as an archaic form of clothing, written reports and pictorial evidences come from the late–18th and 19th centuries, when it was considered to be obsolete and disappeared. German authors use the term Zipfelpelz for fur coats of different appearance; inhabitants of the Polish Baltics, in the region of Lake Gardno and Lake Łebsko lakes, wore a close form of this fur coat.

Źródło:

Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2014, 3; 29-40
2299-4645

Pojawia się w:

Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

CREATIVE INITIATIVES OF BROTHERS CONSTANTINE AND METHODIUS IN SLAVIC LITURGY AND SLAVIC CHORAL IN GREAT MORAVIA

Autorzy:

Slavíková, Marie
Honzíková, Jarmila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/566462.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Akademia Pomorska w Słupsku

Tematy:

musical culture
choral singing
Great Moravia

Opis:

The article deals with the musical culture of Great Moravia in the period of the Byzantine Mission that influenced greatly both liturgical texts and choral singing. The texts of this music were also influenced highly by the work of Constantine (who adopted the name of Cyril later) and Methodius. The singing of Great Moravia thus combined the elements of both the eastern and western traditions. The article also includes an example of a canon in honour of St. Cyril, the authorship of which is attributed to one of the pupils of this scholar.

Źródło:

Ars inter Culturas; 2015, 4; 319-324
2083-1226

Pojawia się w:

Ars inter Culturas

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Geographic information dream

Autorzy:

Horáková, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/644613.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

geographic information system
traditional culture
Moravia
archive research

Opis:

Geographic information system (hereinafter GIS) enables space data to save, operate and analyse. Therefore it is primarily defined for branches that are based on dealing with spatially usable data (e.g. cartography, transport, public administration etc.). Nevertheless, GIS has its use in other branches as well – it can be applied in such cases when information of focused phenomenon is operated and when at the same time this phenomenon is connected with specific area (e.g. in archaeology, architecture, preservation of monuments etc.).

Źródło:

Prace Etnograficzne; 2013, 41, 4; 287-295
0083-4327
2299-9558

Pojawia się w:

Prace Etnograficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Migracje ludności morawskiej w kierunku północnym u schyłku IX i w X wieku i ich kulturowe konsekwencje
Migration of the Moravian population to the north in the late 9th and in the 10th centuries and the cultural consequences thereof

Autorzy:

Pankiewicz, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/15817125.pdf

Data publikacji:

2022-10-28

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

migrations
early Middle Ages
Great Moravia
cultural changes

Opis:

Migrations are an intangible phenomenon in archaeological research. However, relocations of larger groups of people may be of key significance to the development of older communities. The article is an attempt to indicate the elements of material culture that may be related to the relocation of people from various parts of Great Moravia to Bohemia, Poland and perhaps also Rus’. Possible similarities and differences will be indicated between the specific regions, accompanied by considerations of the way in which these migrations could have changed the cultural picture of the area in the 10th century.

Źródło:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2022, 63; 129-153
0080-9993

Pojawia się w:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Texture and petrography of glacial deposits in the northern foothill of the Hruby Jesenik and Rychlebske Mts., Czechia

Autorzy:

Sikorova, J.
Višek, J.
Nyvlt, D.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2059228.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

northern Moravia
clast shape
provenance
glaciofluvial sediment
heavy minerals

Opis:

The petrographic and mineralogical characteristics of glacial deposits from the localities in the northern foothills of the Hruby Jesenik and Rychlebske Mts. have been studied. Grain-size, petrographic composition, heavy minerals, clast shape and roundness have been investigated. The data obtained have been used to create a probability model to differentiate the stratigraphy of particular accumulations and for partial reconstruction of the advance direction of the ice sheet in the area. The main advance direction of the ice sheet was presumed to be from the NW to SE in this region. The erratic material was probably predominantly transported in the basal ice layers according to the clast shape and roundness. An Elsterian age of the sedimentary bodies investigated is suggested by correlation with analogous deposits in adjacent parts of Poland. This model contradicts previous correlations. However, further constraints on the stratigraphic position of these deposits would require the application of dating techniques.

Źródło:

Geological Quarterly; 2006, 50, 3; 345-352
1641-7291

Pojawia się w:

Geological Quarterly

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

The Status of Jews in Labor Relationships in the Protectorate of Bohemia and Moravia

Autorzy:

Tauchen, Jaromír

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/621528.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Protectorate of Bohemia and Moravia, Jews, labor law, discrimination

Opis:

According to the German model, in the Protectorate of Bohemia and Moravia, there was enacted so-called racial legislation, which did not allow the persons to whom the racial laws applied to be engaged in certain professions. The Decree No. 136/1942 Coll. on Legal Status of Jews in Public Issues excluded Jews from public administration jobs, education jobs, legal professions, health service and journalism. The Decree No. 260/1942 Coll. on Employing Jews derogated the protective function of labor law. As it is shown in this contribution, in the Protectorate of Bohemia and Moravia, Jews were deprived of any kind of protection in labor relationships. Discrimination in labor law was however not the only example of interference with rights of the Jews living in Protectorate. As time went by, Jews were robbed of all property and soon they were deprived of the last thing they had: personal freedom and life.

Źródło:

Miscellanea Historico-Iuridica; 2011, 10; 183-190
1732-9132
2719-9991

Pojawia się w:

Miscellanea Historico-Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Fortification of the suburb of the Great Moravian stronghold at Mikulčice-Valy

Autorzy:

Hladik, Marek
Hadacz, Roman
Dohnalová, Alena
Šušolová, Jana
Látková, Michaela
Kynický, Jindřich

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1038455.pdf

Data publikacji:

2014-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Great Moravia
Mikulčice-Valy
fortification
stratigraphy
GIS
environmental analyses

Opis:

The aim of the paper is to present the fortification of the suburb of the early medieval central agglomeration of Mikulčice-Valy. Methodically seen, the work is based on three pillars: post-excavation analyses of old documentary materials from fieldwork (GIS, spatial analyses, stratigraphy), modern excavations focused on obtaining as many as possible exact data, and subsequent environmental analyses. Postexcavation analyses of fieldwork documentation from excavations of the fortification in 1960-1977 together with knowledge from the 2012 field research aim to answer three basic questions: original dating of the defensive wall (its origin and demise), description of relics of its functional elements and building reconstruction, and identification of events which induced the build-up and subsequent demise of this structure. The results of analyses performed provide a base for discussion about the hypotheses of chronology and construction of the defensive wall, which were published by Z. Klanica, J. Poulík and B. Kavánová in the second half of the 20th century. In the end the authors present an interpretational model of dating, construction and demise of the fortification in the suburb of the Mikulčice agglomeration.

Źródło:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2014, 55; 67-124
0080-9993

Pojawia się w:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Kresťanstvo medzi Veľkou Moravou a Uhorskom: otázka kontinuity a diskontinuity
Christianity between Great Moravia and the Hungarian Kingdom. Questions of Continuity and Discontinuity

Autorzy:

Steinhübel, Ján

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164347.pdf

Data publikacji:

2014-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Great Moravia
christianity
Kingdom of Hungary
Early middle ages

Opis:

A Transylvanian Prince Gyula I made a visit to Constantinople in 953, where he was baptised. The Patriarch of Constantinople ordained a monk Hierotheus the Hungarian as a bishop, who later baptised the family of Gyula. He also initiated the process of christianising his principality. Gyula’s daughter Sarolt married the Hungarian Prince Géza. Sarolt was very vigorous and she had a strong infl uence upon her husband. It was her who convinced Géza to invite Christian missionaries to Hungary in 972. She also established the fi rst Hungarian bishopric in her residence of Veszprém. This bishopric was consecrated to the Archangel Michael, to whom also the church in the residence of her father in Alba Iulia (Gyulafehérvár) was dedicated, later rebuilt and honoured with the title of the episcopal cathedral. Michael was not the only patron saint to protect Veszprém. There was also a rotunda of Saint George, considered a very old one at the time. Sarolt wanted to consecrate some church to Saint Michael in Veszprém, because she used to pray to him in Alba Iulia. That was the reason the bishopric of Veszprém did not accept the older dedication to Saint George. The cult of Saint George was very common in Bavaria during the nineth century, yet we have no evidence of Saint George veneration on the territory of Bavarian border marks – and for the same reason there is no evidence of it among the dedications of Pribina’s and Kocel’s churches in Pannonia. The rotunda in Veszprém was defi nitely not erected in Carolingian times and its dedication was not of Bavarian origin. Therefore, we can assume that is of Great Moravian origin. Another member of the Arpád dynasty was given a name Severin (Hungarian: Szörény) at his baptism in 972, but an old-Hungarian chronicler wrote down his name in the distorted form ‘Zyrind‘. Severin was the Duke of Szomogy, just as his son and successor, i.e., Koppány. Karolda, Sarolt’s older sister is believed to have been his wife. The Hungarian Prince Géza had younger brother Michael. The name Michael, which he took at his baptism in 972, was very popular in Bulgaria already in 866, when Bulgarian Prince Boris took this name at his baptism. If Michael took a Christian name popular in Bulgaria, he could have fulfi lled a wish of his Christian wife of probably Bulgarian origin, further indicated by her sons’ names, i.e., Ladislav and Vazul, which are derivations from the names Vladislav and Vasilij. Michael’s Bulgarian wife, as well as Géza’s Sarolt and Zyrind’s Karold, were Christians from their childhood and they persuaded their pagan husbands to accept Christian baptism. Members of the Arpadian state, who received their baptisms in 972, could be infl uenced by the impact of Great Moravian and Carolingian Christianity, which partially outlasted in the old pre-Hungarian centres, for example in Nitra, Bratislava, Blatnohrad, Veszprém and Pécs.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2014, 1(6); 42-61
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Świętożyzna - domniemana żona Świętopełka I
Świętożyzna - presumed wife of Świętopełk I

Autorzy:

Latoszek, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/450078.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

Great Moravia
Świętopełk I
Świętożyzna
Gospel book of Cividale
Slavia

Opis:

One of the most secretive persons in early medieval Slavia is Świętożyzna. Because her name appears in gospel book of Cividale beside the name of Moravian prince, she is considered to be his wife She is also identified with anonymous bohemian princes, whose wedding conduct was attacked by Franks in 872. Author of this paper tries to connect references of Świętożyzna and find approximate place of her origin including political contacts between Great Moravia and Bohemia in second half of IX century.

Źródło:

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2015, 22; 13-22
1232-1575

Pojawia się w:

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Microencruster-microbial framework and synsedimentary cements in the Štramberk Limestone (Carpathians, Czech Republic) : Insights into reef zonation

Autorzy:

Hoffmann, M.
Kołodziej, B.
Skupien, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/191832.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Geologiczne

Tematy:

coral reefs
carbonate platforms
microframework
sedimentary breccia
Moravia
Jurassic
Cretaceous

Opis:

The Štramberk Limestone (Tithonian–lower Berriasian) was developed on a northerly located, isolated intra-Tethyan carbonate platform. It is composed of various facies that can be observed in olistoliths and blocks embedded in the Cretaceous flysch of the Outer Carpathians in Moravia (Czech Republic). Corals, microbialites, microencrusters and synsedimentary cements contributed on various scales to the reef framework. The importance of corals and some microencrusters to the formation of the Štramberk reef complex is well recognized, while other components received less attention in previous studies. Two end members of boundstone types are described from the Kotouč Quarry, near Štramberk. Boundstone type A is dominated by phaceloid (branching-type) corals, encrusted by microbialites and microencrusters, in particular photophile species (“Lithocodium-Bacinella”, Koskinobullina socialis Cherchi et Schroeder, Iberopora bodeuri Granier et Berthou). Boundstone type B is composed of microencrusters, microbialites and synsedimentary isopachous fibrous cements, while corals are absent or subordinate. Microencrusters [Crescentiella morronensis (Crescenti), Labes atramentosa Eliášová, Perturbatacrusta leini Schlagintweit et Gawlick, Radiomura cautica Senowbari-Daryan et Schäfer, thin encrusting calcified sponges] are main biotic components of the microencruster-cement boundstone. Some identified microencrusters are known only or mostly from intra-Tethyan carbonate platforms. Except for C. morronensis, other common microencrusters in the coral-microbial boundstone (type A) are rare in the microencruster-cement boundstone (type B). The depositional setting of boundstone type A corresponds to a low-energy environment of an inner platform. Boundstone type B, until now not recognized in the Štramberk Limestone, was developed in a high-energy, upper fore-reef slope environment. Other important facies in the Kotouč Quarry are reef-derived breccias: matrix-supported breccia and clast-supported breccia with radiaxial-fibrous cement (showing some similarities to Triassic “evinosponges” cement), interpreted as being dominantly synsedimentary (pre-burial). The preliminary studies by the present authors, supported by observations under cathodoluminescence, highlight the significance of synsedimentary cementation for the formation of a boundstone framework (type B) and the stabilization of fore-reef, slope deposits.

Źródło:

Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2017, 87, 4; 325-347
0208-9068

Pojawia się w:

Annales Societatis Geologorum Poloniae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Chrystianizacja i elity władzy Wielkich Moraw: wybrane aspekty
Christianisation and the elite of Great Moravia against the early medieval Central Europe

Autorzy:

Książek, Anna J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164677.pdf

Data publikacji:

2014-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Great Moravia
Middle Ages
Christianisation
Wielka Morawa
wieki średnie
chrystianizacja

Opis:

From the position of Christian rulers, faith expansion concerned not only individuals, but also entire communities. A decision appertaining to the choice of Rome or Constantinople as a place of importation of Christianity was both signifi cant and political. Following a number of failed attempts of Christian missions among the Slavic tribes, the ninth and eleventh century saw the emergence of the foundations of statehood along with a number of conversions acts of rulers and their milieux. The eighth century saw the development of stronghold centres on the Morava river (Mikulčice, Staré Město, Uherske Hradiste). The strongholds were rapidly remodelled in the late eighth/early ninth century, hence even prior to the Moravians putting in an appearance in Frankfurt in 822. At the time in the area of western Slovakia occurred the most aggressive expansion into the territory of the Avars located on the left bank of the Danube and new Moravian strongholds (Pobedim, Devin, Smolenice–Molpír) were erected east of the White Carpathians, at least as far as The Váh. These phenomena can be regarded as social upheavals within the political elite of the Moravians, centred on the Morava River, which resulted in the expansion into the territories in south-western Slovakia occupied by the Avars and the ensuing construction of new stronghold centres. That expansion presumably presaged the creation of a base against the Khaganate in Pannonia. The erection of the fi rst churches in the area on the initiative of the princes and nobles attests to the scale of the changes which occurred among the Moravians, having probably stemmed from very intensive, yet unmentioned in written sources, contacts between the tribal Moravian aristocracy and the Frank Counts from the borderland. It is reasonable to conjecture that there was not any organised mission, as evidenced by the ethnical diversity of the Moravian clergy emerging at the time. It consisted, apart from the Bavarians, also of the clergy from Italy and the Greeks of the Dalmatian cities.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2014, 2(7); 90-106
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Na wołoskich rubieżach. Kolonizacja i kierunki migracji ludności wołoskiej/wałaskiej na pograniczu śląsko-kisucko-morawskim (w świetle historiografii)
On the Wallachian frontiers: colonization and directions of migration of the Wallachian population in the Silesian-Kysuce-Moravian borderland (in the light of historiography)

Autorzy:

Nowak, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32316362.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Wallachians
Silesia
Kysuce
Moravia
Josef Macůrek
Wołosi
Śląsk
Kisuce
Morawy

Opis:

Artykuł omawia historiografię problemu dziejów oraz kierunków migracji osadników Wołochów przybyłych na geograficzne pogranicze Śląska, Kisuc i Moraw czyli historyczne oraz polityczne pogranicze między Polską, Czechami i Węgrami w I połowie XVI wieku. Sprawy te budziły i budzą kontrowersje od wielu lat. Obszar ten stanowił punkt końcowy wędrówek Wołochów w kierunku zachodnim i dlatego powstało wiele niejasności co do miejsc skąd przybywali i gdzie się przemieszczali. Najbardziej udokumentowaną źródłowo publikacją naukową na ten temat pozostaje nadal praca czeskiego badacza Josefa Macůrka z 1959 a więc sprzed (niestety) ponad 60 lat.
The article discusses the historiography of the problem of the history and directions of migration of Wallachian settlers who came to the geographical border of Silesia, Kysuce and Moravia, i.e. the historical and political border between Poland, the Czech Republic and Hungary in the first half of the 16th century. These matters have aroused and aroused controversy for many years. This area was the end point of the Wallachians’ wanderings to the west and therefore there was a lot of confusion as to where they came from and where they traveled. The most documented scientific publication on this subject is still the work of the Czech researcher Josef Macůrek from 1959, so from (unfortunately) more than 60 years ago.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 331-352
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Findings about the early medieval fortification of the Mikulčice – Valy acropolis

Autorzy:

Mazuch, Marian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1038454.pdf

Data publikacji:

2007-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Early Middle Ages
Great Moravia
Mikulčice
fortification
wooden structure
defensive wall

Opis:

The author evaluates the available information about the fortifications of the Mikulčice acropolis, the main area of the Early Medieval agglomeration. He gives a new perspective on the structure and dating of the fortification based on analyzing the documentation of all conducted excavations. Great Moravian rampart is composed of a stone face wall, clay-wood core strengthened by grates and a stone substructure ringed by stake palisades, in front of, and in some places partially under, the face wall. The substructure’s role was most likely to bear the face wall’s weight and to strengthen the artificial slope under it against water erosion by the nearby river. The defensive wall was built in a relatively short time as a singular structure, probably in the last third of the 9th century.

Źródło:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2014, 55; 7-65
0080-9993

Pojawia się w:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Structural control on drainage network orientation -an example from the Loucka drainage basin, SE margin of the Bohemian Massif (S Moravia, Czech Rep.)

Autorzy:

Máčka, Z.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/295264.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich

Tematy:

drainage network
direction of streamflow
geological structure
Bohemian Massif, S Moravia

Opis:

This paper discusses the relationship between geological structure and drainage network orientation at both a meso-scale and local scale. The Loucka Basin, located at the SE margin of the Bohemian Massif (S Moravia, Czech Rep.), has been selected as the model region for these studies. In the Loucka Basin, the bedrock comprises the metamorphic rocks of the Moldanubicum Group, which are arranged in elongated bands and lenses and are fractured with the dense network of faults. There is no extensive cover of unconsolidated younger sediments in the basin, nor any deep weathering regolith. In these respects, the geological setting is extremely favourable for the quantification of structural features and their correlation with drainage orientation. The degree of correspondence between the direction of drainage network segments and the orientation of such structural features as faults, mylonite zones, thrust-fronts and rock lineations was investigated in five study areas. The third-order streams are those most influenced by structure. The higher the order of stream segment, the weaker the correlation, and the more important the overall inclination of the terrain as a controlling factor in stream flow orientation. However, there is a strong structural control of first order streams in the periphery of the Basin. The structural control of streamflow direction in the Loucka Basin, which is built up with Precambrian metamorphic rocks, varies between 30-50% of the rectified channel length; the upper limit is considered to be the maximum conditioned by a local very high density of various linear structural elements.

Źródło:

Landform Analysis; 2003, 4; 109-117
1429-799X

Pojawia się w:

Landform Analysis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Patron Saints in the times of Christianization. Some reflections about Great Moravian dedications
Wezwania w czasach chrystianizacji. Kilka uwag o patrociniach wielkomorawskich

Autorzy:

Jokeš, Petr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/560475.pdf

Data publikacji:

2017-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Middle Ages
Moravia
Great Moravia
church history
cult of saints
patron saints
dedications
Średniowiecze
Morawy
Wielkie Morawy
historia Kościoła
kult świętych
święci patronowie
dedykacje – patrocinia

Opis:

The study sums up previous research of Great Moravian dedications. The research of this issue is rather challenging – mainly because a lot of then churches existed only for a short period of time. Many of Great Moravian churches were built during the 9th century and perished around 900 AD which means that they were in existence only for several decades and only few of them “managed“ to leave some traces in historical sources during such short time. Nevertheless, the presented data proves that to a certain extent, reconstruction of Great Moravian dedications is possible. Obviously, this is a difficult task. Without a doubt, dedications of some sacral objects will never be found out. The text focuses mainly on 22 sacral objects, which have – surely or very likely – Great Moravian origin. Dedications of 12 objects are unknown (it concerns mainly the churches of destroyed hillforts in Mikulčice and Pohansko). Dedications of remaining 10 sacral objects are either known or we can reconstruct them with some degree of probability. Thus, in Great Moravia existed cults of most common Christian saints there – Mary, John (probably the Baptist), perhaps also Peter, George and Michael, but also cults connected with some specific missions – that from Diocese of Passau (Hippolytus, probably connected with missionaries from Austrian Benedictine abbey in Sankt Pölten ) and that of Cyril and Methodius (Clement). Dedications to Hippolytus and Clement are particularly interesting, also because in Moravia there are some later medieval churches dedicated to those saints. The possible connection between Great Moravian and post-Great-Moravian cults of those saints is one of the most interesting tasks for future research in this respect.
Autor podsumowuje dotychczasowe badania nad wezwaniami kościołow wielkomorawskich. Badanie wezwań z tego okresu jest trudnym wyzwaniem, ponieważ wiele wielkomorawskich obiektow sakralnych istniało tylko przez krotki okres – obiekty te powstawały w ciągu IX wieku, a już na początku X wieku w wyniku najazdu węgierskiego wiele z nich przestało istnieć, nie pozostawiając śladow w źrodłach pisanych. Mimo to w części przypadkow można poznać patrocinia, z reguły wykorzystując ich ślady w źrodłach poźniejszych. Przedmiotem zainteresowania autora są 22 obiekty sakralne, ktore z pewnością lub dużą dozą prawdopodobieństwa powstały w czasach wielkomorawskich. Patrocinium 12 obiektow nie udało się określić (chodzi głownie o kościoły z grodow w Mikulčicach i Pohansku), natomiast w przypadku pozostałych 10 albo wezwanie jest znane, albo można go określić z pewnym prawdopodobieństwem. Z badań wynika, że w państwie wielkomorawskim nadawano patrocinia Najświętszej Marii Panny oraz św. Jana (najprawdopodobniej Chrzciciela), stosunkowo prawdopodobne są rownież wezwania św. Jerzego, św. Michała Archanioła oraz św. Piotra. Na Wielkich Morawach istniało rownież patrocinium św. Hipolita, związane najpewniej z działalnością misjonarską austriackich benedyktynów z klasztoru Sankt Polten, oraz dość prawdopodobnie św. Klemensa, związane z misją świętych Cyryla i Metodego, ktorzy relikwie tego świętego przynieśli na Morawy.

Źródło:

Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 77-89
0867-8294

Pojawia się w:

Folia Historica Cracoviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Rumours in the Protectorate of Bohemia and Moravia: 100 Days from the Life of an Occupied Country

Autorzy:

Majewski, Piotr M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2121543.pdf

Data publikacji:

2022-08-08

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

rumours
gossip
Protectorate of Bohemia and Moravia
occupation
Sicherheitsdienst
public opinion

Opis:

The article discusses rumours recorded by the German Security Service [Sicherheitsdienst, SD] in the Protectorate of Bohemia and Moravia between 1 January and 10 April 1943. The author pursues quantitative and qualitative analysis and discusses rumours shared by Czech and German inhabitants of the country. The analysis results indicate that early 1943 saw a real crisis of confidence in the state and the Nazi regime among Germans living in the Protectorate. The Czech public opinion had likely reached a turning point, still highly afraid of German repressions, but also with a growing hope for the defeat of the Reich and a swift end to the war.

Źródło:

Acta Poloniae Historica; 2022, 125; 75-97
0001-6829

Pojawia się w:

Acta Poloniae Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Na wołoskich rubieżach. Pochodzenie i stosunki etniczne ludności wołoskiej/wałaskiej na pograniczu śląsko-kisucko-morawskim (w świetle historiografii)
On the Wallachian frontiers. Origin and ethnic relations of the Wallachian population in the Silesian-Kysuce-Moravian borderland (in the light of historiography)

Autorzy:

Nowak, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27315998.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Wołosi/Wałasi
Śląsk
Kisuce
Morawy
Josef Macůrek
Wallachians
Silesia
Kysuce
Moravia

Opis:

Od wielu lat sprawy pochodzenia etnicznego migrantów wołoskich budzą kontrowersje. Omawiany obszar stanowił punkt końcowy wołoskich migracji na kierunku zachodnim. Skąpe przekazy źródłowe powodowały, że w wielu pracach ważną rolę odgrywały czynniki subiektywne i polityczne dotyczące opinii na temat przewagi i roli elementów słowiańskich bądź rumuńskich w osadnictwie wołoskim. Autor artykułu omawia historiografię problemu pochodzenia etnicznego Wołochów/Wałachów przybyłych na geograficzne i historyczne pogranicze Śląska, Kisuc i Moraw w pierwszej połowie XVI wieku. Najbardziej udokumentowaną źródłowo publikacją naukową na tentemat pozostaje nadal praca czeskiego badacza Josefa Macůrka z 1959 roku.
In research on Wallachian settlements, the issue of their ethnic origin has always aroused numerous controversies and emotions, which can be summarized as a rivalry between the Romanian and the Slavic options. However, much has always depended on the degree of extremes in promoting one or the other view by researchers. The article is a review of historiography on the ethnic origin of the Wallachians in the historical Polish-Czech-Slovak borderland. In the first studies of the Wallachian migrations, the Romanian option was dominant, but at the end of the 19th century, views emerged that locating this group of nomads in the Balkans and even completely negating the Romanian aspect, and then also the extreme Slavic option, whose leading representative for the border area was D. Crânjală from 1938 . Many subsequent works, especially Polish ones, focused on the opposition to the negation of the Romanian or also the Balkan factor. In 1959, Josef Macůrek’s book, the most comprehensive publication to date on the Wallachian settlement in this borderland, was published, which indicates a strong Ruthenian influence. Generally, it is impossible to clearly define the ethnic origin of the gelding. Linguistic works, which indicate stronger Romanian and Balkan traditions than in Macurek’s conclusions, are now bringing more revival to the research on the origin of the Wałachs. It can be said that the Walachian groups that came to Cieszyn Silesia, Moravia and Kysuce from the east (Żywiec) had many common features with the settled Polish population with whom they had contact before. Those who came from the side of Orava already had common features with the enicly Slovak population. For this reason, it can rather be concluded that an ethnically and culturally mixed Ruthenian-Polish-Slovak element migrated to the border of the Wallachian routes, but with a predominance of the ethnically Polish element — when he came from the Żywiec region, and the Slovak element - when he came from Orawa, and all these communities grew out of the traditional material culture of the Eastern, Southern Carpathians and the Balkans.

Źródło:

Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-28
1899-1556
2353-9739

Pojawia się w:

Wieki Stare i Nowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Local catastrophe caused by tephra input near Přemyslovice (Moravia, Czech Republic) during the Middle Miocene

Autorzy:

Zágoršek, K.
Nehyba, S.
Petrová, P. T.
Hladilová, S.
Bittner, M. A.
Doláková, N.
Hrabovský, J.
Jašková, V.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2058991.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

Middle Miocene
Carpathian Foredeep
Moravia
tephra fallout
succession of biota
Czech Republic

Opis:

Colonization by marine organisms such as foraminifers, molluscs, bryozoans, brachiopods and red algae during the Middle Miocene (Early Badenian) transgression near Přemyslovice (Carpathian Foredeep) was initially affected by a cool water current of unclear origin. However, shortly afterwards, fallout of volcanic material caused a total termination of the biota. After this catastrophe, the biota started recolonize the area. The succeeding association, adopted to warm-water input, is characteristic of the climatic optimum during the Early Badenian and is comparable with those of other sections referred to this interval in the Carpathian Foredeep (such as Kralice nad Oslavou, Podbřežice, and Hluchov).

Źródło:

Geological Quarterly; 2012, 56, 2; 269-284
1641-7291

Pojawia się w:

Geological Quarterly

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

The provenance of serpentinite tools in the Corded Ware culture of Moravia (Czech Republic)

Autorzy:

Frýbová, P.
Gadas, P.
Přichystal, A.
Všianský, D.
Hadacz, R.
Hlavsa, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2060430.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

battle-axes
Corded Ware culture
Moravia
serpentinite tools
Gogołów-Jordanów Massif
petroarchaeology

Opis:

This paper constrains the provenance of polished tools used in the Corded Ware culture (CWC) in Moravia. Based on optical microscopy, Přichystal and Šebela (1992) suggested the source for the CWC battle-axes would be the Gogołów-Jordanów Massif in Lower Silesia (Poland). The present study examines 14 serpentinite tools from archaeological sites of Central Moravia. We have located the origin of the tools' raw material by applying detailed petrographic, geochemical and petrophysical methods, as well as comparisons with data from probable serpentinite sources. Possible sources are adjacent to the Sowie Góry Block (mainly the Gogołów-Jordanów Massif) and within other areas in Central Europe (Penninic Bernstein Window, Western Lugicum and the eastern part of the Moldanubicum). Its most probable source is the Gogołów-Jordanów Massif, which is a part of the Ślęża ophiolite. The tools resemble the raw material source in several ways: firstly in magnetic susceptibility, with an average value of~40 x 10-3 SI; secondly, in the light yellowish-green patched patinated surface and very strong serpentinisation with almost no primary mineral relics; and lastly, in the occurrence of pseudomorphs filled with opaque minerals, and also parts with magnesite aggregates, which are quite rare. The main common feature is the presence of large primary zoned spinels, with Cr- and Al-rich cores and Fe-rich rims. The conclusions are supported by the results of bulk-rock chemical analysis, both the raw material from Lower Silesia and the tools being Mg-rich. In addition, the shape of some Moravian battle-axes (from Prusinovice) corresponds to the Ślęża type that is believed to be characteristic of Lower Silesia. The estimated distance of transport from the source area in Gogołów-Jordanów Massif to the archaeological sites in Central Moravia is >260 km.

Źródło:

Geological Quarterly; 2018, 62, 3; 563--578
1641-7291

Pojawia się w:

Geological Quarterly

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

International Women’s Day and its role in the consolidation of the female socialist worker’s movement in Moravia before 1914
Międzynarodowy Dzień Kobiet i jego rola w konsolidacji ruchu robotniczego kobiet na Morawach przed 1914 r.

Autorzy:

Krutílková, Hana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31340562.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

Morawy
kobiety
socjaldemokracja
równość płci
1911–1914
Moravia
women
Social Democracy
gender equality

Opis:

During the last years before WW1 the gender strategy of Moravian socialists started to follow the concept of new socialist woman. This effort was realized in several specific measures, first of all the introduction of International Women’s Day, the re-establishment of women’s party conferences and establishment of women’s political organizations. The new holiday helped revive the fading working-women’s socialist movement in Moravia during the years before WWI. It became an effective tool which helped both competing socialist parties – autonomists and centralists – to keep pace with growing competition of women’s interest associations of Catholics and The People’s Progressive Party. Thanks to the revival of women’s suffrage demands the Social Democracy could partly present itself as a protesting party again. The introduction of International Women’s Day led to the consolidation of disrupted women’s campaigning centres and partly also to spreading to new regions. However, the new holiday did not solve all the problems. Just as in previous years, especially women from the countryside remained resistant to socialist activities, due both to the lasting gender prejudices within their own party and the different political orientation of potential sympathisers.
W ostatnich latach przed I wojną światową strategia genderowa morawskich socjalistów zaczęła podążać za koncepcją nowej socjalistki. Wysiłki te zostały zrealizowane w ramach kilku konkretnych działań, przede wszystkim wprowadzenia Międzynarodowego Dnia Kobiet, przywrócenia konferencji partii kobiet i ustanowienia kobiecych organizacji politycznych. Nowe święto pomogło ożywić zanikający ruch socjalistyczny pracujących kobiet na Morawach przed I wojną światową. Stało się skutecznym narzędziem, które pomogło konkurencyjnym partiom socjalistycznym – autonomistom, jak i centralistom – dotrzymać kroku rosnącej konkurencji stowarzyszeń interesów kobiet katolików i Partii Postępowo-Ludowej. Dzięki odrodzeniu żądań wyborczych kobiet socjaldemokracja mogłaby ponownie zaprezentować się jako partia protestująca. Wprowadzenie Międzynarodowego Dnia Kobiet doprowadziło do konsolidacji rozproszonych ośrodków kampanii kobiet, a częściowo do rozprzestrzeniania się na nowe regiony. Nowe inicjatywy nie rozwiązały wszystkich problemów. Podobnie jak w poprzednich latach zwłaszcza kobiety ze wsi pozostawały poza obszarem oddziaływania socjalistów ze względu na trwałe uprzedzenia związane z płcią w ich własnej partii, jak i na różne orientacje polityczne potencjalnych sympatyków.

Źródło:

UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 19, 2; 77-99
2543-8379

Pojawia się w:

UR Journal of Humanities and Social Sciences

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Reception of cultural and literary trends in the prints of Slovak authors active in Bohemia at the turn of the 16th century

Autorzy:

Škovierová, Angela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1927671.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii

Tematy:

humanism - Bohemia and Moravia - Protestant scholars - today's Slovakia inspiration sources - Bible - Renaissance authors

Opis:

At the turn of the 16th century due to variety of reasons related to the socio-political, educational, and religious situation in Hungary, relatively many natives from the area of today's Slovakia lived and permanently worked in Bohemia and Moravia. These were mostly Protestant scholars, writing and publishing their work in Bohemia. Due to the authors' origin, their works are also considered to be related to Slovakia. This paper illustrates the circumstances of the Slovaks' activity in Bohemia, and selectively presents the inspiration sources (the ancient sources, the Bible, the Renaissance authors) that these scholars used in their work, published largely in Bohemia or intended primarily for the Bohemian market and audience. It also reflects on societal, cultural, religious, and philosophical trends of Humanism.

Źródło:

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 3; 395-406
1897-0788
2544-8730

Pojawia się w:

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

KOMUNISTYCZNA PARTIA CZECH I MORAW – SKUTECZNE POŁĄCZENIE PROTESTU SOCJALNEGO I NACJONALISTYCZNEGO
THE COMMUNIST PARTY OF BOHEMIA AND MORAVIA: A SUCCESSFUL ENGAGEMENT OF THE SOCIAL AND THE NATIONALIST PROTEST

Autorzy:

Kubát, Michal

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/513008.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

Communist Party of Bohemia and Moravia
Communist Party of Czechoslovakia
social protest
nationalist protest

Opis:

Communist parties are generally associated with proletarian internationalism. How-ever, some communist parties have a double “face” – an internationalist one and nation-alist one. Present-day Czech communists successfully build on this tactic. My article will answer the following research questions: What causes the strong nationalist orientation of contemporary Czech communists? What type of nationalism does it represent? And is the outlined continuity between the interwar period and the present-day accidental or is it (at least partly) caused by certain objective political and/or social factors?

Źródło:

Polityka i Społeczeństwo; 2016, 14, 1; 79-90 (12)
1732-9639

Pojawia się w:

Polityka i Społeczeństwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Morawianie (Morawcy) w Polsce
Moravians (Moravs) in Poland

Autorzy:

Kowalski, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/684405.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Morawianie
dialekt laski
odrębność etniczna
Morawy
Śląsk
Polska
Moravians
Lach dialect
ethnic independence
Moravia
Silesia
Polska

Opis:

The paper aims to characterise the Moravian population (Moravs) who lives within the boundaries of Poland as a result of 20th-century territorial changes. Representatives of this group differ in their language (Lach dialect) and customs yet, unlike the inhabitants of the Czech Republic, do not identify as Moravians or Czechs. They instead consider themselves as Poles, Germans or Silesians, which stems from the national affiliation of the area between 1742 and 2016. The processes of acculturation may soon lead to the disappearance of the last signs of independence of this ethnic group. Moravian origins will only be seen in last names of some of the population.
W artykule podjęto charakterystykę ludności morawskiej (Morawców), która na skutek dwudziestowiecznych zmian terytorialnych zamieszkuje w granicach państwa polskiego. Przedstawiciele tej grupy wyróżniają się swym językiem (dialekt laski) i zwyczajami, jednak w odróżnieniu od mieszkańców Republiki Czeskiej, nie utożsamiają się z narodem morawskim lub czeskim. Uważają się za Polaków, Niemców lub Ślązaków, co wynika z przynależności państwowej tych ziem w latach 1742–2016. Procesy akulturacji sprawiają, że już niedługo mogą zniknąć ostatnie znamiona odrębności tej grupy etnicznej. O morawskim pochodzeniu będą świadczyły jedynie nazwiska, noszone przez część jej przedstawicieli.

Źródło:

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 115-131
2300-0562
2450-0127

Pojawia się w:

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Medieval fortifications of Czech towns
Średniowieczne obwarowania miast czeskich

Autorzy:

Chorowska, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1835702.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Tematy:

town fortification
Middle Ages
Czech Republic
Moravia
Bohemian Silesia
obwarowanie miasta
średniowiecze
Czechy
Morawy
czeski Śląsk

Opis:

The review contains the discussion on the monumental catalog of medieval fortifications of cities and towns in the present-day Czech Republic by Vladislav Razím. The catalog has been published in parts by Národní Památkový Ústav in Prague since 2019. So far, parts two and three were published, which are devoted respectively to: part 2, in two volumes – to cities from the historic territory of Bohemia and Moravia, and part 3 – to the Czech part of Silesia. The first part – interpretative, will be a synthesis of the issues of urban medieval defensive architecture. Noteworthy are both the volume of the work, which includes a total of 260 catalog entries, as well as the capacity and length of the texts of individual entries, richly illustrated with the material from historical and architectural research – inventory, iconographic, and photographic. What is most important is the methodology of the research conducted, which was consistently applied in all of the developed defense objects, guaranteeing an in-depth recognition of their ori-gins, architectural changes, functions, and spatial context. Summing up, it can be said that the literature on medieval Czech defense architecture has been enriched with an exceptionally valuable position.
W recenzji omówiono monumentalny katalog obwarowań średniowiecznych miast i miasteczek z terenu obecnej Republiki Czeskiej, autorstwa Vladislava Razíma, wydawany od 2019 r. przez Národní Památkový Ústav w Pradze. Dotychczas ukazały się część druga i trzecia, poświęcone odpowiednio: część 2, w dwóch tomach – miastom z terenu historycznych Czech i Moraw, a część 3 – czeskiej części Śląska. Pierwsza część – interpretacyjna – będzie stanowić syntezę zagadnień miejskiej średniowiecznej architektury obronnej. Na uwagę zasługują zarówno objętość pracy obejmującej w sumie 260 haseł katalogowych, jak i pojemność oraz długość tekstów poszczególnych haseł, bogato zilustrowanych materiałem pochodzącym z badań historyczno-architektonicznych – inwentaryzacyjnym, ikonograficznym i fotograficznym. To, co najważniejsze, to metodyka przeprowadzonych badań, konsekwentnie zastosowana we wszystkich opracowywanych obiektach obronnych, dająca gwarancję dogłębnego rozpoznania ich metryki, przemian architektonicznych, funkcji i kontekstu przestrzennego. Podsumowując, można powiedzieć, że literatura poświęcona średniowiecznej architekturze obronnej Czech została wzbogacona o wyjątkowo cenną pozycję.

Źródło:

Architectus; 2021, Nr 1 (65); 95-97
1429-7507
2084-5227

Pojawia się w:

Architectus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

The Methodian mission on the Polish lands until the dawn of 11th century
Misja metodiańska na ziemiach polskich do końca XI wieku

Autorzy:

Mironowicz, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/420358.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Byzantine Church
Great Moravia
Polska
Sts Cyril and Methodius
Misja chrystianizacyjna
Kościół w Polsce
misja metodiańska

Opis:

The process of Conversion of the Slavs was commenced with the contact of the Slavic people and the Byzantine culture which was initiated by the mission of Sts. Cyril and Methodius. Apart from the exceptional role of Bulgaria and Great Moravia in the development of the Cyrillo-Methodian legacy the Russian lands became the heir of this great religious and cultural tradition. Before we move on to the problem of the presence of the Methodian rite on the Polish lands it is worth recalling the basic facts of the activity of Sts. Cyril and Methodius in the area of Great Moravia.The presented influence of the Methodian rite on the Polish lands had a significant influence in the shaping of the religious tradition in the local Orthodox Church. In the land of the Piasts and Jagiellons the named tradition rooted in the cult of Bulgarian and Greek saints of the Church-Slavonic liturgy, rituals and culture. The awareness of the role of Cyril and Methodius in the introduction of Christianity in Poland shall be especially cultivated in the Eastern Church. The evangelization of the Great Moravia, Czech and Poland shall be attributed to the Slavonic Apostles.

Źródło:

ELPIS; 2013, 15; 17-32
1508-7719

Pojawia się w:

ELPIS

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

The sedimentary environment of Devonian siliciclastics in the Babí lom locality (Brunovistulian Platform cover, Southern Moravia, Czech Republic)

Autorzy:

Wojewoda, J.
Nehyba, S.
Gilíkova, H.
Burianek, D

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2059824.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy

Tematy:

southern Moravia
Brno Massif
Devonian siliciclastics
facies analysis
heavy minerals
alluvial fan
braided river
meandering river
palaeotransport

Opis:

Sandstones and conglomerates, which northwards of Brno agglomeration build a hill (ridge) named Babí lom are strongly diagenezed (anchi-metamorphozed) and tectonically deformed. Their regional distribution and stratigraphic position between the Cambrian(?) clastics and Upper Devonian limestones, as well as their appearance meant that they age is considering as Middle Devonian. They are distinguished as the so-called „Basal Devonian Clastics“. Almost all primary sedimentary features are well preserved and distinct. In the metasediments of the Babí lom hill were distinguished both the facies and structures typical of alluvial fans and rivers. Among others they are channel lags with imbricated grains, cross beddings and debrites. Within sedimentary association was established the way-up direction what clearly evidences a coarsening upwards sequence. Assuming the lack of rotation of series of sediments in the X-Y plane, the palaeotrasport was toward the north while major supply with material was from the east.

Źródło:

Geological Quarterly; 2015, 59, 1; 229--238
1641-7291

Pojawia się w:

Geological Quarterly

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Miejsca sabatów czarownic w epoce wczesnonowożytnej – ich znaczenie i topografia. Przyczynek do badań nad procesami o czary na Śląsku i Morawach

Autorzy:

Wojtucka, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1912430.pdf

Data publikacji:

2020-08-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

czarownica
sabat
procesy o czary
Śląsk
Morawy
Petrovy Kameny
Łysa Góra
Blocksberg
witch
wittches sabbath
witch trials
Silesia
Moravia

Opis:

W wyobraźni społeczeństwa funkcjonuje wiele stereotypów związanych z czarownicami, jak i z procesami o czary. Jednym z popularnych elementów związanych z tym zagadnieniem jest kwestia sabatu czarownic, na który owe uczęszczały. Sam sabat jest zbiorem fantazji późnośredniowiecznego i wczesnonowożytnego społeczeństwa, o specyficznych cechach, zależnych od regionu. Badacze wychodzą z założenia, że źródłem spotkań, które później zyskały miano sabatu, były te przypisywane heretykom, którzy podczas nich czcili diabła. Spotkanie to cechował pewien porządek rytuałów i obyczajów. Odbywać się one mogły nie tylko w takie charakterystyczne dni jak 30 kwietnia, lecz także w tygodniu, nawet do trzech razy. Według zeznań czarownice przylatywały na sabat na miotłach lub widłach, a podczas spotkania nierzadko miało dochodzić do orgii. Do spotkań tych dochodziło w szczególnych miejscach, przede wszystkim na różnego rodzaju wzniesieniach. Do najbardziej znanych gór, gdzie odbywały się sabaty, należą Blocksberg w Górach Harzu, Łysa Góra, a jeśli chodzi o pograniczne śląsko-morawskie – Petrovy Kameny, które licznie pojawiają się w zeznaniach osób oskarżonych o czary na tym obszarze. Miejsce to, które znajduje się na dawnym pograniczu dóbr, uchodziło za pełne sił ciemności, stąd też w 1682 r. zdecydowano się je poświęcić. Bardzo często konkretne obszary czy regiony „miały” własną górę, gdzie dochodziło do spotkań czarownic. Sabaty mogły się także odbywać w mniej oczywistych miejscach, np. na polanach, drzewach, rozgałęzieniach dróg czy w pobliżu szubienicy. W niektórych przypadkach na pamiątkę takich spotkań pozostały charakterystyczne nazwy, takie jak: Hexenplan czy Hexenplatz, które nie tylko można znaleźć na starych mapach, lecz także funkcjonują one do dzisiaj na wyznaczonych terenach.
There are many stereotypes related to witches and witch trials in the public’s imagination. One of the popular elements associated to this issue is the question of the witches’ Sabbath, which the witches attended. The Sabbath itself is a collection of the fantasies of late medieval and early modern society, with specific features depending on the region. Researchers assume that the sources of the meetings that later became known as the Sabbath were those attributed to heretics who worshiped the devil during them. This meeting was characterized by a certain order of rituals and customs. They could take place not only on such characteristic days as April 30, but also a week, up to three times. According to testimonies, witches arrived at the Sabbath on broomsticks or pitchforks, and during the meeting an orgy would often take place. These meetings took place in special places, mainly on various hills. The most famous mountains, where the Sabbaths took place, are Blocksberg in the Harz Mountains, Łysa Góra, and when it comes to the border area of Silesia and Moravia – Petrovy Kameny, which appear in large numbers in the testimonies of people accused of witchcraft in this area. This place, which is located on the border of the estate, was considered to be full of the forces of darkness, therefore in 1682 it was decided to consecrate it. Very often specific areas or regions “had” their own mountain where witch meetings took place. The Sabbaths could also take place in less obvious places, e.g. in clearings, trees, road branches or near the gallows. In some cases, in memory of such meetings, characteristic names such as Hexenplan or Hexenplatz remained, which not only can be found on old maps, but also function to this day in designated areas.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 133-151
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Науковий сеґмент в українському видавничому русі Центрально-Східної Європи, 1939–1945: інституційне забезпечення
Segment naukowy w ukraińskim ruchu wydawniczym Europy Środkowo-Wschodniej, 1939–1945: ramy instytucjonalne
The Academic Community and the Ukrainian publishing movement in East-Central Europe, 1939–1945: Institutional Safeguards

Autorzy:

Головата, Лариса
Holovata, Larysa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/557656.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

World War II
Ukrainian scholarship
publishing movement
Reichskommissariat Ukraine
General Government
Protectorate of Bohemia and Moravia
the Third Reich

Opis:

Artykuł dotyczy segmentu naukowego w ukraińskim ruchu wydawniczym II wojny światowej. Przeanalizowano wpływ na ramy instytucjonalne nauki ukraińskiej destrukcyjnych działań ze strony ZSRR i reżimu nazistowskiego (zakaz Naukowego Towarzystwa im. Szewczenki, systematyczne represje przeciw wybitnych naukowców, ewakuacja większości instytucji badawczych do Ufy, zaprzestanie systematycznych badań, szkolnictwa wyższego i funkcjonowania firm wydawniczych). Rozpatrywane są próby reorganizacji działalności towarzystw naukowych, muzeów, archiwów, instytucji edukacyjnych, oceniono ich wkład do ruchu wydawniczego w Komisariacie Rzeszy Ukraina, Generalnej Guberni, Protektoracie Czech i Moraw, Trzeciej Rzeszy. Zwrócono uwagę na potrzebę zbadania i powrotu do współczesnego dorobku naukowego ukraińskich uczonych w języku niemieckim
The article explores the role of the academic community in the Ukrainian publishing movement during the Second World War. It analyzes how the destructive actions on the part of the Soviet and the Nazi regimes (the prohibition of the Shevchenko Scientific Society, the systematic repression of prominent scholars, the evacuation of most scientific-research institutions to Ufa, and the curtailment of systematic research, higher education and publishers) influenced the institutional frameworks of scholarship and learning. It also discusses efforts to renew and reorganize the activities of societies, institutions, clubs, museums, archives, and to establish new academic and educational associations, and examines the impact they made on the scholarly publishing movement in the territories of the Reichskommissariat Ukraine, the General Government (Generalgouvernement), the Protectorate of Bohemia and Moravia (Protektorat Böhmen und Mähren), and the Third Reich. The article emphasizes the need to study and to reevaluate works by Ukrainian scholars written in the German language

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia; 2013, 11; 176-196
2081-1861
2300-3057

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Rupture – Integration – Renewal: The gathering in Dalma and the creation of a political community in the Chronicle of the Priest of Dioclea

Autorzy:

Kowalski, Wawrzyniec

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/677684.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Chronicle of the Priest of Dioclea
medieval Dalmatia
king Svetopelek
the foundation of Raguza
saints Cyril and Methodius
Great Moravia

Opis:

Rupture – Integration – Renewal: The gathering in Dalma and the creation of a political community in the Chronicle of the Priest of DiocleaIn this paper I would like to discuss an excerpt from the Chronicle of the Priest of Dioclea that concerns a great gathering ordered by the newly baptized King Svetopelek at the fields of Dalma. The Chronicle is a rather mysterious and controversial source which presents the history of a fictional state stretching through medieval Dalmatia and the hinterland. The division of the state which took place during Svetopelek’s reign shows how the chronicler believed the kingdom was to be governed. Space played a special role in the narrative about the gathering. Describing the King’s actions, the Priest of Dioclea simultaneously offered a geographical and political vision of a new order. The interpretation of the events that took place in Dalma (the coronation ceremony, the process of defining the borders of the kingdom and, above all, the unification of the newly founded state community) led to the conclusion that the chronicler was most interested in the problem of creating a political community of two previously hostile groups: the barbarian Slavs and the inhabitants of coastal cities, who were the heirs of the ancient world. Zerwanie, scalenie, odnowa. Wiec w Dalmie i tworzenie się wspólnoty politycznej w Latopisie popa DukljaninaLatopis popa Dukljanina to tajemnicza i kontrowersyjna narracja, która przedstawia losy fikcyjnego państwa rozciągającego się na terenie średniowiecznej Dalmacji i interioru. W artykule omówiono jego fragment poświęcony wydarzeniom na polach Dalmy, gdzie według dziejopisu odbył się wielki zjazd zwołany przez króla Svetopelka. Przedstawiono tu liczne opinie i pomysły dotyczące interpretacji opisanych wydarzeń: ceremonię koronacyjną, proces wytyczania granic, a przede wszystkim jednanie wspólnoty nowego państwa, i sformułowano wniosek, że Dukljanina najbardziej interesowała kwestia wyodrębniania się społeczności politycznej dwóch grup – dzikich Słowian i będących spadkobiercami antycznego świata mieszkańców wybrzeża.

Źródło:

Slavia Meridionalis; 2019, 19
1233-6173
2392-2400

Pojawia się w:

Slavia Meridionalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Seznamy vězňů tzv. cikánských koncentračních táborů očima onomastiky
Prisoner lists of the so-called Gypsy concentration camps from the perspective of onomastics

Autorzy:

Dvořáková, Žaneta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2167458.pdf

Data publikacji:

2022-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

příjmení
Romové
Cikáni
Sintové
Čechy
Morava
2. světová válka
koncentrační tábory
surnames
Roma
Gypsy
Sinti
Bohemia
Moravia
WWII
concentration camps

Opis:

Na území Protektorátu Čechy a Moravy byly v roce 1942 zřízeny dva tzv. cikánské koncentrační tábory. Romové z Čech byly deportováni do tábora v Letech, Romové z Moravy a Slezska do tábora nedaleko Hodonína u Kunštátu. Většina z nich poté byla zavražděna v “cikánském rodinném táboře” (Zigeunerlager) v Osvětimi II. Březince. Seznamy vězňů jsou velmi cenné nejen pro historiky (byly vydány historikem Ctiborem Nečasem), ale i pro onomastiky, neboť nám dovolují nahlédnout do pojmenovávacích zvyklostí českých a moravských Romů v předválečném období. Na těchto seznamech nacházíme 325 příjmení. Většina z nich je česká, popř. německá, a dokládají tak sepětí s tímto územím a jeho jazykem/jazyky. Studie analyzuje nejčastější příjmení na Moravě (např. Daniel, Holomek a Burianský) i v Čechách (např. Růžička, Vrba a Janeček), stejně jako příjmení Sintů žijících v oblasti Sudet (např. Winter, Bernhardt). Ukazuje se, že příjmení Romů v Čechách a na Moravě byla odlišná, což bylo dáno historickými a sociálními příčinami. Nejčastěji byla odvozena z osobních jmen (např. Florián) nebo toponym (např. Dubský), byla motivována povoláním (např. Kovář) nebo charakterem a vzhledem (např. Malík). Po válce se z 4 870 Romů vrátilo jen 583.
Two concentration camps were established for Roma people in the Protectorate of Bohemia and Moravia in 1942. Roma from Bohemia were deported to Lety and Roma from Moravia to the camp near Hodonín u Kunštátu, before most of them were murdered in the “Gypsy family camp” (Zigeunerlager) in Auschwitz II. Birkenau. The lists of prisoners are valuable not only for historians (they were published previously by the historian Ctibor Nečas), but also for onomastics, as they allow us to analyse the naming practise of Czech and Moravian Roma in the pre-war period. There are 325 unique surnames on these lists, with most of them being Czech or German, and they thus demonstrate the connection with the territory and its language(s). The study discusses the most common Roma surnames in Moravia (e.g. Daniel, Holomek, Burianský) and in Bohemia (e.g. Růžička, Janeček, Vrba) as well as the surnames of Sinti living in the Czech borderland regions (e.g. Winter). It is shown that the surnames of Roma from Bohemia and Moravia were different due to the historical and social reasons. They were mostly derived from personal names (e.g. Florián) and place names (e.g. Dubský), they were motivated by the occupation adopted (e.g. Kovář ‘smith’) or the character and appearance of the individual (e.g. Malík ‘small’). After the war, only 583 of the 4,870 Roma who had been imprisoned returned.

Źródło:

Onomastica; 2022, 66; 65-83
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

A new discosauriscid seymouriamorph tetrapod from the Lower Permian of Moravia, Czech Republic

Autorzy:

Klembara, J

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/20297.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN

Tematy:

Moravia
Seymouriamorpha
Boskovice Furrow
skeletal anatomy
Makowskia laticephala
new genus
Lower Permian
Permian
Czech Republic
new species
Discosauriscidae
tetrapod
paleontology

Opis:

A new genus and species, Makowskia laticephala gen. et sp. nov., of seymouriamorph tetrapod from the Lower Permian deposits of the Boskovice Furrow in Moravia (Czech Republic) is described in detail, and its cranial reconstruction is presented. It is placed in the family Discosauriscidae (together with Discosauriscus and Ariekanerpeton) on the following character states: short preorbital region; rounded to oval orbits positioned mainly in anterior half of skull; otic notch dorsoventrally broad and anteroposteriorly deep; rounded to oval ventral scales. Makowskia is distinguished from other Discosauriscidae by the following characters: nasal bones equally long as broad; interorbital region broad; prefrontalpostfrontal contact lies in level of frontal mid−length (only from D. pulcherrimus); maxilla deepest at its mid−length; suborbital ramus of jugal short and dorsoventrally broad with long anterodorsal−posteroventral directed lacrimal−jugal suture; postorbital anteroposteriorly short and lacks elongated posterior process; ventral surface of basioccipital smooth; rows of small denticles placed on distinct ridges and intervening furrows radiate from place immediately laterally to articular portion on ventral surface of palatal ramus of pterygoid (only from D. pulcherrimus); oblique anterior margin of transverse flange of pterygoid directed anteromedially−posterolaterally; cultriform process of parasphenoid relatively short and slightly rounded; ventral surface of the posterior plate of parasphenoid heavily sculptured (only from D. pulcherrimus and Ariekanerpeton); distal ends of fourth and fifth presacral ribs distinctly anteroposteriorly broadened, and extend into the hook−like, posteriorly directed processes; shaft of ?last caudal rib anteroposteriorly broadened; posterior stem of interclavicle narrows anteriorly and posteriorly from broadened mid−length section.

Źródło:

Acta Palaeontologica Polonica; 2005, 50, 1
0567-7920

Pojawia się w:

Acta Palaeontologica Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Gustaw Herling-Grudziński e la letteratura italiana del XX secolo
Gustaw Herling-Grudziński and Italian literature of the Twentieth Century

Autorzy:

Ajres, Alessandro

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1040494.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Gustaw Herling-Grudziński
Italian literature
exile
Naples
Nicola Chiaromonte
Ignazio Silone
Alberto Moravia
Luigi Pirandello
Giuseppe Tomasi di Lampedusa
Leonardo Sciascia

Opis:

Magdalena Śniedziewska’s book discusses a theme in Gustaw Herling-Grudziński’s works which has not been thoroughly researched, i.e. their relationship with Italian literature. This is how we discover Herling-Grudziński as a writer who is simultaneously a great literary criticwho looks eagerly and with both interest (sometimes) and passion at the work of such authors as Nicola Chiaromonte, Ignazio Silone, Alberto Moravia, Luigi Pirandello, Tomasi di Lampedusa and Leonardo Sciascia. The opening chapter of the book discusses Herling-Grudziński’s condition as an emigrant and the changes in his attitude to Naples which became his second home after World War II; the final chapter is about the Polish writer’s difficult relationship with Italian book market, reconstructing the story of the reception of Inny świat (A World Apart) in Italy.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2020, 39; 183-193
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Morawskie echa elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669). Biskup ołomuniecki Karol z Lichtensteinów-Castelcornów i jego sieć informatorów
Moravian reflections on the election of Michał Korybut Wiśniowiecki (1669). The Olomouc Bishop Charles of Lichtenstein-Castelcorn and his network of informants

Autorzy:

Tomczak, Robert T.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28409698.pdf

Data publikacji:

2024-03-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Karl II von Liechtenstein-Kastelkorn
Michał I
correspondence
Moravia
election 1669
Karol z Lichtensteinów-Castelcornów
Michał Korybut Wiśniowiecki
korespondencja
Morawy
elekcja 1669

Opis:

This article attempts to present Polish-Moravian relations in the context of the election of King Michał in 1669. The central figure of these contacts was Charles II von Liechtenstein- Kastelkorn, the Bishop of Olomouc, who had an extensive network of informants reporting to him on the developments in the Polish-Lithuanian Commonwealth.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 135-153
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Svatopluk I. – kníže nebo král? K otázce legitimizace velkomoravských knížat ve středověké i moderní historiografii
Svatopluk I – a prince or a king? The question of legitimizing Great Moravian princes in medieval and modern historiography

Autorzy:

Kalhous, David

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2054591.pdf

Data publikacji:

2016-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Great Moravia
ninth century
titles of the princes
marches
Carolingians
Brittany
Franks
Wielkie Morawy
IX w.
tytulatura władców
marchie
Karolingowie
Bretania
Frankowie

Opis:

Based on a comparison of the contemporary Annals of Fulda, Annals of St. Bertin, Chronicle of Regino and papal letters, the author analyses the position of the Moravian prince Svatopluk I (871–894). Through the comparison of Svatopluk with his contemporaries, princes of Brittany, the analysed texts are further studied in the framework of the Carolingian policy and political thinking.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2016, 2(11); 63-88
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Wpływ czeskiego i morawskiego prawa o ziemi na treść Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego na przykładzie prawa rodzinnego

Autorzy:

Slavickova, Pavla

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/631618.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

family law
Bohemia
Moravia
Silesia
Early Modern Period
land law
legal history
prawo rodzinne
Czechy
Morawy
Śląsk
wczesna nowożytność
Ordynacja Ziem
historia prawa

Opis:

The aim of this contribution is to assess the extent of adoption of the Bohemian and Moravian land law in the crucial legal documents of 16th century Upper Silesia – the Land Ordinance of the Duchy of Opole and Racibórz, exemplified by the family law. The text is divided into three parts; the first part briefly summarised the process of codification in Bohemia and Moravia and in the Duchy of Opole and Racibórz, the second part analyses the form of the land ordinances and the third part focuses on the content of concrete legal institutes of family law.Besides the above mentioned legal works, the comparison also takes into account the content of the Land Ordinance of the Duchy of Cieszyn and the crucial collection of municipal law, the Municipal Law Code of the Kingdom of Bohemia. The section related to guardianship of underage children, in particular, takes into account the possibility of the adoption from Roman law. Although many articles of the Land Ordinance of Opole and Racibórz contain similarities with the provisions of Bohemian and Moravian Land Ordinances, it would be a rash decision to talk about the adoption as only the principles are similar but not the formulations.Rather than the adoption of Bohemian (and Moravian) law in Silesia, the adoption of the provisions originating in the Roman law, which was a common practice in the given period in Central Europe, seems more probable. In fact, the only proven direct adoption from Bohemian and Moravian land law in the law of the Duchy of Opole and Racibórz is the article Jak sirotci poručníky své kvitovati mají, taken from the Moravian Land Ordinance from 1535 and 1562, in which case the article is identical both in terms of the content and wording.
W pracy podjęto próbę oceny zakresu zapożyczeń z czeskiego i morawskiego prawa o ziemi, obecnych w kluczowych dokumentach prawnych Górnego Śląska, uchwalonych w XVI w., mianowicie Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego, na przykładzie prawa rodzinnego. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza część opisuje proces kodyfikacji na terenie Moraw i Czech oraz w Księstwie Opolsko-Raciborskim. Druga część stanowi analizę formy ordynacji ziemskich. Trzecia część pracy kładzie nacisk na zawartość wybranych tekstów prawnych z zakresu prawa rodzinnego.Ponadto, porównanie obejmuje zawartość Ordynacji Ziemskiej Księstwa Cieszyńskiego oraz kluczowy dla sprawy zbiór aktów prawa miejskiego Królestwa Czeskiego. Szczególną uwagę zwrócono na artykuły związane ze sprawowaniem opieki nad małoletnimi. Część poświęcona wspomnianej problematyce bierze pod uwagę możliwość adaptacji ustaw z prawa rzymskiego. Chociaż wiele przepisów zawartych w treści Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego jest podobna do Ordynacji Ziemskiej w Czechach i na Morawach, stwierdzenie o przejęciu tychże praw może okazać się nazbyt śmiałe, jako że podobieństwo zauważalne jest jedynie w przypadku podstawowych zasad, nie zaś na poziomie sposobu formułowania tekstu.Bardziej prawdopodobną wydaje się być możliwość, że rozwiązania zawarte w Ordynacji wywodziły się z prawa rzymskiego, co stanowiło powszechną praktykę na terenie ówczesnej Europy Środkowej. W rzeczywistości, jedynym udowodnionym przykładem bezpośredniego przejęcia czeskiego i morawskiego prawa o ziemi obecnego w zarządzeniach Księstwa Opolsko-Raciborskiego jest akt prawny Jak sirotci poručníky své kvitovati mají, zaczerpnięty z Ordynacji Ziemskiej Moraw z okresu 1535–1562, który jest identyczny zarówno pod względem treści, jak i sposobu sformułowania.

Źródło:

Res Historica; 2019, 48
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Dedičstvo sv. Cyrila a Metoda v spojení s Rádom svätého Benedikta
The Legacy of Sts. Cyryl and Method in Connection with Work of St. Benedict
Dziedzictwo świętych Cyryla i Metodego w powiązaniu z dziełem św. Benedykta

Autorzy:

Ragan, Gabriel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2035064.pdf

Data publikacji:

2020-08-31

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

św. Cyryl
św Metody
Wielkie Morawy
Słowacja
naród słowacki
rocznica 1150
pamiątki
s. Cyril
s. Method
Great Moravia
Slovakia
Slovak nation
1150th anniversary
monuments

Opis:

Artykuł ukazuje stan badań dotyczących słowiańskich apostołów św. Cyryla i Metodego na Słowacji w tym czasie. Autor wskazuje na badania benedyktyńskich stanowisk Josepha Kútnika-Šmálova na Słowacji, które nie znalazły jeszcze odpowiedniego miejsca w badaniach archeologicznych. Ponadto autor opisuje trwałość dzieł Apostołów Słowian w ludach południowosłowiańskich – Słoweńców i Chorwatów, a także wkład biskupa, słowackiego pochodzenia, Andrzeja Grutki, który w 1963 r. na Soborze Watykańskim II przyczynił się do pomyślnego wprowadzenia żywych języków narodowych do Liturgii rzymskej. W artykule zostały przedstawione także mało znane Pamiątki z Freisingu (Monumenta Frisingensia) – jako przykład rejestracji tekstów słowiańskich w pismie łacińskim. Na koniec zauważono, że podczas gdy na Słowacji skutkiem działań wojsk husyckich było zniszczenie zakonu benedyktyńskiego, w Czechach nadal istniał benedyktyński klasztor słowiański. Po upadku socjalizmu benedyktyni osiedlili się z powrotem (przez Polskę) na Słowacji. V príspevku je predstavený stav úcty slovanských apoštolov sv. Cyrila a Metoda na Slovensku v tomto čase. Poukazujeme na výskumy Jozefa Kútnika-Šmálova benediktínskych lokalít na Slovensku, ktoré zatiaľ nenašli potrebnú odozvu v archeologickom výskume. Ďalej poukazujeme na pretrvanie diela slovanských apoštolov u južných slovanských národov Slovincov a Chorvátov a tiež na príspevok biskupa slovenského pôvodu Andreja Grutku, ktorým v r. 1963 na II. vatikánskom koncile prispel k zdarnému zavedeniu živých národných jazykov do rímskej liturgie. Predstavujeme aj málo známe pamiatky z Freisingu – zápis staroslovienskych textov latinkou. Napokon konštatujeme, že kým na Slovensku účinkovaním husitských bratríckych vojsk došlo k zničeniu benediktínskej rehole, v Čechách benediktíni pôsobili ďalej a napokon po zániku socializmu sa benediktíni cez Poľsko naspäť usídlili aj na Slovensku. Napokon konštatujeme, že je potrebné vzbudiť prípravu systematickej práce na výskumoch, ktoré odhalia nepoznané súvislosti nášho národného i náboženského vývoja.
The paper introduced the status of respect Slavic Apostles Sts. Cyril and Method in Slovakia at this time. We point to research of Joseph Kútnik-Šmálov Benedictine sites in Slovakia, which have not yet found the necessary response in archaeological research. Further notes the persistence works Apostles of the Slavs in the South Slav peoples Slovenes and Croats, as well as the contribution of Bishop Andrew Grutka Slovak origin, which in the year 1963 to II Vatican Council contributed to a successful introduction of live national languages into the Roman liturgy. We introduce the little-known Monuments of Freising – Slavonic texts registration in Latin. Finally, we note that, while in Slovakia, performing with of Hussite troops was the destruction of the Benedictine religious, order in Bohemia Benedictines worked on. Finally after the demise of socialism Benedictines settled back through Poland and Slovakia. Finally, we note that it is necessary to arouse the preparation of systematic work on research that reveals the unknown context of our national and religious development.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 8; 93-110
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Znaczenie bitwy pod Chlumcem (1126) dla relacji politycznych między władcą niemieckim Lotarem III a czeskim księciem Sobiesławem I

Autorzy:

Sobiesiak, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/631642.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Otto the Black of Moravia, Lothair III.
Sobieslav I
Chlumec
Přemyslids
Bohemia 12th century
Sobiesław I
Przemyślidzi
Czechy XII w., Otto Czarny, Lotar III.

Opis:

In the year 1126 in Bohemia, near Chlumec, a battle took place between the army of the German king Lothair III and army of the Czech prince Sobieslav I. The main aim for the German king was to enthrone of Otto“the Black” of Moravia in Prague. The winner from Chlumec, Prince Sobieslav, did not take advantage of the achieved victory but he submitted himself to the defeated Lothair and took from him the Czech throne in fief. Otto“the Black” of Moravia died on the battlefield. In this text we want to examine how, in the context of the internal, including dynastic, and international affairs conducted by Sobieslav, the war with the German ruler should be perceived and how particularly the resignation of the Czech prince from crushing the surrounded and bloodless enemy should be seen. The reason for the conflict between Lothair III and Sobieslav was a certain temporary conjunction of political circumstances associated with the turmoil around the enthronement inPrague in 12th century, and with the situation of Lothair in the Reich.
Bitwa pod Chlumcem była skutkiem wewnętrznych zatargów w łonie dynastii Przemyślidów, a nie konfliktem czesko – niemieckim. Łamanie zasad następstwa tronu w Czechach w pierwszej ćwierci XII w. umożliwiało władcom niemieckim interweniowanie w sprawy czeskie. Zawarcie rozejmu z Lotarem III i przyjęcie jego zwierzchnictwa lennego nie było ze strony Sobiesława aktem poddania się, ale rozsądnym sposobem unormowania stosunków z potężnym sąsiadem. Dzięki temu i dzięki późniejszemu poparciu Lotara III książę Sobiesław I z powodzeniem realizował własną politykę w regionie.

Źródło:

Res Historica; 2014, 38
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Znaczenie bitwy pod Chlumcem (1126) dla relacji politycznych między władcą niemieckim Lotarem III a czeskim księciem Sobiesławem I

Autorzy:

Sobiesiak, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/632376.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Sobieslav I
Chlumec
Přemyslids
Bohemia 12th century
Otto the Black of Moravia, Lothair III.
Sobiesław I
Przemyślidzi
Czechy XII w., Otto Czarny, Lotar III.

Opis:

Bitwa pod Chlumcem była skutkiem wewnętrznych zatargów w łonie dynastii Przemyślidów, a nie konfliktem czesko – niemieckim. Łamanie zasad następstwa tronu w Czechach w pierwszej ćwierci XII w. umożliwiało władcom niemieckim interweniowanie w sprawy czeskie. Zawarcie rozejmu z Lotarem III i przyjęcie jego zwierzchnictwa lennego nie było ze strony Sobiesława aktem poddania się, ale rozsądnym sposobem unormowania stosunków z potężnym sąsiadem. Dzięki temu i dzięki późniejszemu poparciu Lotara III książę Sobiesław I z powodzeniem realizował własną politykę w regionie.

Źródło:

Res Historica; 2014, 38
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Assessment of antioxidants by HPLC-MS in grapevine seeds

Autorzy:

Sochorova, L.
Klejdus, B.
Mojmir, B.
Tunde, J.
Mlcek, J.
Sochor, J.
Ercisli, S.
Kupe, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/12691392.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Tematy:

Czech Republic
grapevine
Vitis vinifera
Blaufrankisch cultivar
Cabernet Moravia cultivar
Italian Riesling cultivar
Nativa cultivar
Kofranka cultivar
grape seed
antioxidant
flavonoids
high performance liquid chromatography

Opis:

It is well known, that grapevine seeds are rich in significant antioxidants. However, the issue of dealing with the analysis and comparison of antioxidant components in the seeds of Vitis vinifera L. in individual cultivars has not yet been sufficiently studied. The experiment was performed with extracts of three varieties (Blaufränkish, Italian Riesling and Cabernet Moravia) and three interspecific cultivars (Nativa, Marlen and Kofranka). Contents of nine major flavonoids (apigenin, astragalin, hyperoside, isorhamnetin, kaempferol, myricetin, quercetin, quercitrin and rutin) and two procyanidins (procyanidin A2 and procyanidin B1) were assessed by the HPLC/MS method. The highest contents of antioxidants were found out in interspecific cultivars Marlen and Nativa while the lowest one was assessed in the cultivar Cabernet Moravia. The most represented flavonoid was hyperoside (cultivar Marlen – 15.66 mg∙l–1), least represented was kaempferol (cultivar Cabernet Moravia – 1.81 µg∙l–1).

Źródło:

Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2019, 18, 6; 17-28
1644-0692

Pojawia się w:

Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Procesy i egzekucje „żywych trupów” przed sądami miejskimi i wiejskimi w XVI–XVIII wieku – przyczynek do wierzeń w magia posthuma na Śląsku
Trials and executions of the “living dead” before municipal and rural courts in the 16th to 18th century as a contribution to the beliefs in magia posthuma in Silesia

Autorzy:

Wojtucki, Daniel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/697556.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Opolski

Tematy:

vampire
magia posthuma
witchcraf
suicide
folk beliefs
death
Silesia
Moravia
16th–18th century
the early modern period
gallows
places of execution
executioner
punishment
decapitation
exhumation
poltergeist
spirit

Opis:

There are references reaching back to the Middle Ages, regarding the fear of the “undead” or “living dead” who would rise from their graves in a local cemetery to haunt and harm the community. The fear of the “undead” was extremely strong, and the entailing hysteria often affected entire communities. In the 16th to the 18th century, in Silesia, effective forms of coping with the harmful deceased were developed. Analysing the preserved source material, we are able to determine that the basic actions involved finding the grave of the “undead” in the cemetery, exhuming the corpse and destroying it. However, this did not always mean the total annihilation of the poor man’s corpse. The trial and execution of the corpse of a person suspected of the harmful activity against the living took place observing almost the same rules as in the case of the living. Apart from the authorities, who usually commissioned local jurors to handle the situation, opinions and advice were also sought from the clergy as well as gravediggers and executioners. The last were considered to be experts of sorts and were often called upon to see corpses of the suspected dead. In the analysed cases of posthumous magic (magia posthuma) in Silesia, we deal with two directions of handling the corpse accused of a harmful posthumous activity. In both cases, the main decision was made to remove such corpses from the cemetery’s area. Costs of the trial and execution of the “undead” were considerable. They included expenses incurred due to rather frequent court hearings at which sometimes dozens of witnesses were heard, payments to expert witnesses, payments to guards watching graves, costs of legal instructions, services of gravediggers who would dig up suspicious graves, and, finally, the remuneration of executioners and their people. In the second half of the 18th century, despite relevant decrees issued by supreme authorities, trials and executions of the dead were not completely abandoned.

Źródło:

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2018, 16, 4 (1); 77-92
2658-1922

Pojawia się w:

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Otakar Vávra i kino Protektoratu Czech i Moraw
Otakar Vávra and the Cinema of the Protectorate of Bohemia and Moravia

Autorzy:

Guzek, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591958.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

resistance movement
collaboration
World War 2
Otakar Vávra
the Protectorate of Bohemia and Moravia
the Czech cinema
ruch oporu
kolaboracja
II wojna światowa
Protektorat Czech i Moraw
kino czeskie

Opis:

Otakar Vávra jest jednym z najciekawszych reżyserów kina europejskiego i to nie tylko z uwagi na trwającą ponad osiemdziesiąt lat aktywność zawodową. Jego formuła twórcza polegała na adaptowaniu rodzimej literatury, wykorzystaniu medium filmowego dla odautorskiego, artystycznego komentowania świata, traktowaniu kina jako segmentu kultury, a nie jej wyłącznego centrum. Reżyserski projekt zatem musiał uwzględniać XX-wieczną politykę, która miotała Czechosłowacją od porządków demokratycznych po totalitarne. Wśród tych ostatnich szczególny jest okres od marca 1939 do maja 1945 roku,kiedy to po dyktacie monachijskim rozpadła się Czechosłowacja, a w jej miejsce powstało Państwo Słowackie i Protektorat Czech i Moraw. Czeska kinematografia narodowa stała się wtedy swoistą szachownicą, na której ścierały się ambicje poszczególnych reżyserów i producentów, dyrektywy Urzędu Protektora, rozbudzone oczekiwania czeskich kolaborujących z Niemcami aktywistów, odwaga i podłość poszczególnych ludzi. W takich warunkach Otakar Vávra nakręcił 12 filmów, miał kontakt zarówno z konspirującymi branżystami tworzącymi podwaliny przyszłej powojennej kinematografii (Vladislav Vančura), jak i kolaborującymi dyktatorami Barrandova (Miloš Havel). W jego filmach grały ulubienice niemieckich dygnitarzy (Lída Baarová, Adina Mandlová) a także ofiary hitlerowskiego terroru (Anna Letenská). Filmy Vávry z okresu Protektoratu oglądane po latach (a zachowały się wszystkie) mogą być traktowane jak tworzywo dla rozmaitych strategii interpretacyjnych, z których ważna, ale nie jedyna, jest perspektywa biograficzna dotycząca reżysera.
Otakar Vávra is one of the most interesting directors of the European cinema, and not only because of his perennial professional activity that lasted over 80 years. His formula for creativity consisted in adapting the native literature, in using films to artistically comment on the world, in treating the cinema as a segment of the whole culture, and not as its exclusive centre. The director’s project had to include the 20th-century politics, which tossed Czechoslovakia back and forth from democracy to totalitarianism. After the Munich Agreement or Munich Diktat (September, 1938) Czechoslovakia broke up and what was left was transformed into the Protectorate of Bohemia and Moravia and the Slovak Republic. The Czech cinematography became then a kind of chessboard, a confrontation area for various film directors’ and producers’ ambitions, for directives of the Protector’s Office (Reichsprotektor), for the expectations of the Czechs who collaborated with theGermans, for the courage and meanness of different people. Such were the circumstances under which Otakar Vávra made 12 films; and he was in touch both with conspiring professionals who were building the foundations for the future post-war cinematography (Vladislav Vančura) and with collaborating Barandov dictators (Miloš Havel). In his films appeared German dignitaries’ favourites (Lída Baarová, Adina Mandlová) and victims of the Nazi terror (Anna Letenská). Vávra’s films made during the Protectorate (and all of them have survived) and watched now may be interpreted in numerous ways; one of them is the biographical perspective.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 3; 145-163
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Cultural and Religious Significance of the Cyrillo- -Methodian Tradition in Central and Eastern Europe
Kulturowe i religijne znaczenie tradycji cyrylo- -metodiańskiej w Europie środkowo-wschodniej

Autorzy:

Smołucha, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/560319.pdf

Data publikacji:

2017-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Cyril and Methodius
tradition of St. Cyril and St. Methodius
Slavs
Moravia
Jesuits
papacy
ecumenism
Eastern Church
Pan-Slavism
Cyryl i Metody
tradcyja cyrylometodiańska Słowianie
Morawy
jezuici
papiestwo
ekumenizm
Kościół wschodni
panslawizm

Opis:

The author of the article discusses the role of the tradition of St. Cyril and Methodius and the reception of this idea in East-Central European culture. Special emphasis was put on presenting the story of the Slavic Rite and its significance, particularly to Eastern Slavs. Later on in the article the author turns his attention to the heritage of St. Cyril and Methodius’s ideas in the works of thinkers from the Hussite circles as well as those from the Roman milieu of Aeneas Silvius Piccolomini. Next, the focus is shifted to the involvement of Jesuits in reviving the Cyril-Methodius tradition, of which so far little is known in historiography. Despite the fact that the origin of this revival was Olomouc, the ideas were also alive in the formed Republic of Poland. In the second half of the 19th century Velehrad became the symbolic place of worship of St. Cyril and St. Methodius. The place became an important centre of Slavic ecumenical movement. Regular conventions and celebrations in Velehrad attracted active figures involved in the national movement both from Moravia, Bohemia and Slovakia as well as other Slavic countries, including Poland. The ministerial work of Jesuits in the town concentrated on the application of the heritage of St. Cyril and Methodius to carry out evangelization and defend Christian values in the world.
Autor artykułu omawia znaczenie cyrylo-metodiańskiej tradycji i recepcji tej idei w kulturze Europy Środkowo-wschodniej. Szczególny nacisk został położony na ukazanie historii rytu słowiańskiego i jego znaczeniu szczególnie dla wschodnich Słowian. W dalszej części autor zwrócił uwagę na dziedzictwo myśli Cyryla i Metodego w pismach myślicieli z kręgu husyckiego a także związanego ze środowiskiem rzymskim Eneasza Sylwiusza Piccolominiego. Następnie skupił swą uwagę na, mało znane do tej pory w historiografii, zaangażowanie w odrodzenie tradycji cyrylo-metodiańskiej członków zakonu Jezuitów. Pomimo tego, że ośrodkiem tego odrodzenia był Ołomuniec idee te były żywe również na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. W 2. połowie XIX w. na symboliczne miejsce kultu Cyryla i Metodego wyrósł Velehrad. Miejsce to stało się ważnym ośrodkiem słowiańskiego ruchu ekumenicznego. Cyklicznie zjazdy i uroczystości religijne w Velehradzie przyciągały aktywne postaci zaangażowane w ruch narodowy zarówno z Moraw, Czech i Słowacji, ale również z pozostałych krajów słowiańskich, w tym również z Polski. Działalność duszpasterska jezuitów w tym miejscu koncentrowała się na wykorzystywaniu dziedzictwacyrylo-metodiańskiego do prowadzenia nowej ewangelizacji i obrony wartości chrześcijańskich w świecie.

Źródło:

Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 193-213
0867-8294

Pojawia się w:

Folia Historica Cracoviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Wymieranie dinozaurów czeskiej sceny politycznej? Komunistyczna Partia Czech i Moraw w świetle wyborów z 2021 i 2022 roku
The Extinction of the Dinosaurs of the Czech Political Scene? The Communist Party of Bohemia and Moravia in the Light of the Elections in 2021 and 2022

Autorzy:

Koźbiał, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32306376.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Czech Republic
Czech political system
Communist Party of Bohemia and Moravia
political transformation in Czechoslovakia
post-communism
Republika Czeska
system polityczny Czech
Komunistyczna Partia Czech i Moraw
transformacja polityczna w Czechosłowacji
postkomunizm

Opis:

Komunistyczna Partia Czech i Moraw jest w zasadzie jedynym przykładem ugrupowania komunistycznego, które po transformacji ustrojowej przełomu lat 80. i 90. XX wieku przetrwało w systemie politycznym państwa w Europie Środkowej pod niezmienioną nazwą i tylko lekko zmodyfikowanym programie. Przez prawie 30 lat ugrupowanie odgrywało istotną rolę w czeskim systemie partyjnym, choć nie wchodziło w skład żadnego rządu czeskiego, wspierało jedynie od 2018 r. rząd premiera Babiša podczas poszczególnych głosowań. W wyniku wyborów parlamentarnych z 2021 r. komuniści po raz pierwszy nie znaleźli się w Izbie Poselskiej, rok później uzyskali słaby wynik podczas wyborów samorządowych. W opinii autora wydarzenia te są prawdopodobnie początkiem znikania tej partii z krajobrazu politycznego Republiki Czeskiej. W 2023 r. KSČM nie była w stanie wystawić własnego kandydata w wyborach prezydenckich, co dodatkowo pogłębia kryzys. Spadek poparcia jest spowodowany strukturą wyborczą głosujących na tę partię (są to z reguły ludzie starsi), brakiem interesującej oferty dla pozostałych wyborców, jak i kierowaniem swego przekazu głównie do niezadowolonych z transformacji. Znaczna część wyborców tej partii wybiera podczas głosowań inne ugrupowania, także prawicowe – jak SPD T. Okamury.
The Communist Party of Bohemia and Moravia is basically the only example of a communist party that, after the political transformation of the late 1980s and early 1990s, survived in the political system of a state in Central Europe under an unchanged name and only slightly modified programme. For almost 30 years, the party has played an important role in the Czech party system, although it has not been part of any Czech government, only supporting Prime Minister Babiš’s government in individual votes since 2018. As a result of the 2021 parliamentary elections, the Communists did not find themselves in the Chamber of Deputies for the first time, and a year later they achieved a poor result during the municipal elections. In the author’s opinion, these events are probably the beginning of the party’s disappearance from the political landscape of the Czech Republic. In 2023 KSČM was unable to field its own candidate in the presidential elections, further deepening the crisis. The decline in support is due to the electoral structure of voters for this party (they are generally older people), the lack of an interesting offer for other voters and the targeting of its message mainly at those who are dissatisfied with the transformation. A significant proportion of the party’s electorate votes for other parties, including those on the right – such as T. Okamura’s SPD.

Źródło:

Przegląd Politologiczny; 2023, 4; 91-105
1426-8876

Pojawia się w:

Przegląd Politologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

„Aber was ist als Ganzes überhaupt darstellbar?“ Zum literarischen Schaffen von Erica Pedretti (1930–2022)
“But what is actually representable as a whole?” On the Literary Work of Erica Pedretti (1930–2022)

Autorzy:

Rothenbühler, Daniel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/30098200.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Mähren
Schweiz
Migration
bildende Kunst
„Jahrzehnt der Frauen“
experimentelles Schreiben
Hörspiel
„Überschreibungen“
Moravia
Switzerland
migration
visual arts
“decade of women”
experimental writing
radio play
“overwritings”
Morawy
Szwajcaria
migracja
sztuki plastyczne
„dziesięciolecie kobiet”
pisarstwo eksperymentalne
słuchowisko
„nadpisywanie”

Opis:

Erica Pedretti, am 14. Juli 2022 in ihrem 92. Lebensjahr verstorben, hinterließ ein umfangreiches und bedeutendes literarisches Werk. In den vierzig Jahren ihres literarischen Schaffens hat sie zwischen 1970 und 2010 vierzehn größere Prosawerke veröffentlicht, sieben Hörspiele und sieben Essays geschrieben und auch drei Bild-Texte kreiert. Zur Gold- und Silberschmiedin ausgebildet, dann und lebenslang als Objektkünstlerin tätig, wurde sie im Lauf der 1960er-Jahre zur Schriftstellerin, weil sie ihren Heimatverlust im tschechischen Mähren nur im Schreiben bewältigen konnte. Ihre Texte blieben durchweg durch diese Erfahrung geprägt, auch wenn sie die Auseinandersetzung damit immer wieder auf neue Weise literarisch verfremdete. Der Beitrag folgt ihren literarischen Veröffentlichungen von Harmloses, bitte (1970) bis fremd genug (2010) und zeigt auf, dass sie in der Schweiz und weit darüber hinaus zu einer literarischen Pionierin in mehrfacher Hinsicht geworden ist: Sie hat in literarischer Verfremdung das Schweigen über das Leiden Deutschsprachiger in der Geschichte der Tschechoslowakei gebrochen, trug wesentlich zur Erneuerung des experimentellen Schreibens von Frauen bei, erwies sich in der deutschsprachigen Literatur der Schweiz als Wegbereiterin für das „Jahrzehnt der Frauen“, gehörte zwischen 1970 und 1976 zu den Vorreiterinnen und Vorreitern des „Neuen Hörspiels“ im deutschen Sprachraum und nahm auch als Migrantin durch ihre frühe Thematisierung der Doppel- und Mehrfachzugehörigkeit vorweg, was die Literaturwissenschaft im Lauf der 1990er-Jahre als Literatur der Migration zu anerkennen begann.
Erica Pedretti, która zmarła 14 lipca 2022 roku w wieku 92 lat, pozostawiła po sobie obszerną i znaczącą spuściznę literacką. W ciągu czterdziestu lat swej twórczości opublikowała w latach 1970–2010 czternaście utworów prozatorskich, napisała siedem słuchowisk i siedem esejów i wykreowała także trzy ‘teksty obrazowe’. Po uzyskaniu wykształcenia w Szkole Rzemiosł Artystycznych w Zurychu przez całe życie tworzyła różnorodne obiekty artystyczne, a w latach 1960tych zajęła się pisarstwem, gdyż tylko o tym pisząc, mogła uporać się z utratą ojczyzny w czeskich Morawach. To doświadczenie ukształtowało wszystkie jej teksty, chociaż przepracowywanie swych bolesnych wspomnień starała się ukrywać we wciąż zmieniających się, innowacyjnych formach literackich. Artykuł prezentuje przegląd jej literackiej twórczości od debiutanckiego utworu Harmloses, bitte (1970) aż do ostatniego fremd genug (2010) i ukazuje równocześnie, że pod wieloma względami była prekursorką: w niekonwencjonalnych formach literackich przełamała milczenie o cierpieniu ludności niemieckojęzycznej w historii Czechosłowacji, w istotny sposób przyczyniła się do ożywienia kobiecego pisarstwa eksperymentalnego w literaturze niemieckojęzycznej, stając się równocześnie pionierką tzw. „dziesięciolecia kobiet” w niemieckojęzycznej literaturze szwajcarskiej, a w latach 1970–1976 pionierką tzw. „nowego słuchowiska” w krajach niemieckiego obszaru językowego. Dzięki już bardzo wczesnemu podkreślaniu swej wielonarodowej tożsamości jako migrantka przyczyniła się wreszcie także do powstania nowego nurtu literackiego, który w latach 1990tych został zaaprobowany przez literaturoznawstwo pod mianem literatury migracyjnej.
Erica Pedretti, who deceased on July 14, 2022 in her 92nd year, leaves behind an extensive and important literary oeuvre. In the forty years of her literary career, between 1970 and 2010, she published fourteen major prose works, wrote seven radio plays and seven essays, and also created three picture-text. Trained as a goldsmith and silversmith, then and for life active as an object artist, she became a writer in the course of the 1960s because she could only cope by writing with her loss of homeland in Czech Moravia. Her texts remained consistently shaped by this experience, even though she repeatedly used distancing effects in the confrontation with it in new literary ways. The article follows her literary publications from Harmloses, bitte (1970) to fremd genug (2010) and shows that she has become a literary innovator in Switzerland and far beyond in several respects: she broke, in literary distancing, the silence about the suffering of German speakers in the history of Czechoslovakia, contributed significantly to the renewal of experimental writing by women, proved to be a pioneer for the “decade of women” in Swiss German-language literature, belonged to the forerunners of the “New Radio Play” in the German-speaking world between 1970 and 1976, and, through her early thematization of double and multiple belonging as a migrant, anticipated what literary studies began to recognize as the literature of migration in the course of the 1990s.

Źródło:

Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 5-24
2450-8543
2353-317X

Pojawia się w:

Colloquia Germanica Stetinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

„Martwe czarownice”. Procesy i egzekucje zmarłych oskarżonych o magię pośmiertną w dobrach zakonu krzyżackiego na Śląsku i Morawach w XVII i XVIII wieku

Autorzy:

Wojtucki, Daniel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1912429.pdf

Data publikacji:

2020-08-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

wampir
czarownica
magia
magia posthuma
procesy o czary
Śląsk
Morawy
zakon krzyżacki
samobójstwo
XVII–XVIII wiek
monarchia Habsburgów
vampire
witch
magic
“posthumous magic”
witchcraft trials
Silesia
Moravia
Teutonic Order
suicide
17th and 18th centuries
Habsburg Monarchy

Opis:

W dobrach przyległych do Bruntál (niem. Freudenthal) i Sovinec (niem. Eulenburg), czyli w majątkach należących do zakonu krzyżackiego odnajdziemy świadectwa wielu procesów osób oskarżonych o praktyki magiczne. Wśród tych wierzeń szczególne miejsce zajmuje tzw. magia posthuma, związana z osobami, które po swojej śmierci za sprawą zawartego jeszcze za życia paktu z diabłem nie mogli zaznać w grobie spokoju i nadal nękali żywych. Jedne z pierwszych udokumentowanych przypadków wierzeń w magię pośmiertną na pograniczu śląsko-morawskim znamy z ostatnich lat XVI w. Pod koniec XVII stulecia rozwinęły się wierzenia w to, że osoba zmarła posądzona o ten rodzaj magii może „infekować” kolejnych zmarłych, których zgon nastąpił tuż po niej. „Martwe czarownice”, bo tak można je nazwać, które jeszcze za swojego życia miały się oddać służbie diabłu, a aż do swojej śmierci nie zostały ujawnione, mogły zostać wykorzystane przez niego po swoim zgonie. W „tropienie” zmarłych angażowano lokalnych duchownych i władze zwierzchnie. Prześladowania zmarłych na podstawie powyższych wierzeń udokumentowano w dobrach krzyżackich, głównie w ośrodkach: Arnoltice (niem. Arnsdorf ), Břidličná (dawniej Frýdlant), Světlá (niem. Lichtewerden), Václavov u Bruntálu (niem. Wildgrub). Na podstawie zebranych przykładów z dóbr krzyżackich można stwierdzić, że najczęstszym sposobem trwałego unieszkodliwienie osoby posądzonej o magię pośmiertną było spalenie jej zwłok, względnie pogrzebanie na granicy miejscowości.
In the estate archives adjoining Bruntál (German: Freudenthal) and Sovinec (German: Eulenburg), properties belonging to the Teutonic Order, we can find testimonies of many trials of people accused of magical practices. Among these magic-beliefs can be found examples a “posthumous magic”, i.e. magic related people who made pacts with the devil during their lifetime and, after death returned to harass the living. One of the first documented cases “magia posthuma” in the Silesian – Moravian borderlands was recorded toward the end of the 16th century. By the end of the 17th century, a belief that a deceased person accused of this type of magic could “infect” other dead who died after it, began to develop. “Dead witches”, because that’s how you can call them, who still had during their lifetime dedicate themselves to the service of the devil, and were not revealed until their death, could have been used by him after his death. In “tracking” of the deceased, local clergy and superior authorities were involved. The persecution of the deceased on the basis of this beliefs was documented in the Teutonic estates, mainly in: Arnoltice (German: Arnsdorf ), Břidličná (before Frýdlant, German: Friedland an der Mohra), Světlá (German: Lichtewerden), Václavov u Bruntálu (German: Wildgrub). Based on the collected examples of the Teutonic goods, it can be concluded that the most common the way to permanently neutralize a person accused of posthumous magic was to burn his corpse, or burial on the edge of the village.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 153-197
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Re-education as Ethnocide. Beyond the Nazi Concept of “Umvolkung”
Reedukacja jako etnocyd. Analiza nazistowskiej koncepcji „Umvolkung”

Autorzy:

Němec, Jiří

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31340559.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

teoria rasowa
nauki wojenne
Reinhard Heydrich Stiftung w Pradze
Protektorat Czech i Moraw
nazistowska polityka asymilacji
inżynieria społeczna
racial theory
war science
Reinhard Heydrich Stiftung in Prague
Protectorate of Bohemia and Moravia
Nazi politics of assimilation
social engineering

Opis:

The paper deals with re-education as one of the hidden symbols of modernity using the example of National Socialist nationality politics. It analyses a theoretical concept behind the National Socialist ethnic and racial policy in East Central Europe, especially in the Protectorate of Bohemia and Moravia. It presents the concept of Umvolkung as a theoretical basis on which it was possible to think of a significant part of the Czech population that met the racist criteria of the National Socialists, that it was originally the German population who lost its national identity during the centuries. The concept should also help to develop a strategy to re-educate the people of the Protectorate, and in the long run it should eventually lead to ethnocide, i. e. to disintegrate or directly destroy the Czech collective national identity. One of the key figures in shaping the concept was the young Nazi scholar Hans Joachim Beyer (1908–1971), who came to the Protectorate on the advice of the Deputy Reich Protector Reinhard Heydrich and headed the most politically influenced Science Foundation in Czech Lands (Reinhard Heydrich Foundation for Scientific Research in Prague). In order to justify the future National Socialist Germanization policy, Beyer developed a new theory of the origins of the Czech people in collaboration with the anthropologist K. V. Müller.
Artykuł dotyczy reedukacji jako jednego z ukrytych symboli nowoczesności na przykładzie narodowosocjalistycznej polityki narodowościowej. Analizuje teoretyczną koncepcję polityki etnicznej i rasowej narodowosocjalistycznej w Europie Środkowo- -Wschodniej, zwłaszcza w protektoracie Czech i Moraw. Przedstawia koncepcję „Umvolkung” jako teoretyczną podstawę postrzegania znacznej części ludności czeskiej, która spełniała rasistowskie kryteria narodowych socjalistów, jako pierwotnie ludności niemieckiej, która straciła swoją tożsamość narodową w ciągu wieków. Koncepcja ta miała również przyczynić się do opracowania strategii na rzecz reedukacji ludności Protektoratu, a w dłuższej perspektywie ostatecznie doprowadzić do etnocydu, czyli rozpadu lub bezpośredniego zniszczenia czeskiej tożsamości narodowej. Jedną z kluczowych postaci w promowaniu tej koncepcji był młody nazistowski uczony Hans Joachim Beyer (1908–1971), który przybył do Protektoratu za radą Zastępcy Protektora Rzeszy Reinharda Heydricha i stanął na czele najbardziej wpływowej politycznie Fundacji Naukowej na Ziemiach Czeskich (Fundacja Badań Naukowych Reinharda Heydricha w Pradze). Aby uzasadnić przyszłą narodowosocjalstyczną politykę germanizacji, Beyer opracował nową teorię początków narodu czeskiego we współpracy z antropologiem K.V. Müllerem.

Źródło:

UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 19, 2; 132-143
2543-8379

Pojawia się w:

UR Journal of Humanities and Social Sciences

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Język staro-cerkiewno-słowiański w Kościele i kulturze narodów słowiańskich
Church Slavonic language in Church and culture of Slavic peoplesJ

Autorzy:

Mielkow, Andriej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1070434.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie

Tematy:

język staro-cerkiewno-słowiański
tradycja cyrylo-metodiańska
język sakralny
nabożeństwo
dwujęzyczność
kultura
dziedzictwo
Morawy
Bułgaria
Polska
Czechy
Ruś Kijowska
Ruś Moskiewska
Ruś Południowo-Zachodnia
Church Slavonic language
Cyril-Methodius tradition
sacred language
liturgy
bilingualism
culture
heritage
Moravia
Bulgaria
Polska
Czech
Kievan Rus
Moscow Rus
South-Western Rus

Opis:

The paper comprehensively describes the history of saints Cyril and Methodius, Moravian mission and the creation of the Slavic alphabet, as well as outlines the main milestones of the Slavic written language formation in Bulgaria, Poland, Czech and Kievan Rus. The author puts forward the thesis that the sacred language created by the Solun brothers became the language of liturgy and homilies from the very beginning, as well as the language of theology, philosophy and hagiography. The history of the Cyril-Methodius tradition, spreading among the Western, Southern and Eastern Slavs, is presented in relation to the analysis of the ancient legends of the Holy brothers, as well as Bulgarian, Polish, Czech and Old Russian manuscripts and medieval chroniclers. The history of the Russian version of the Church Slavonic language is separately considered. The language role in Ancient Rus is analysed, taking into account the point of correlation between the Old Russian and Church Slavonic languages. The problem of the Church Slavonic evolution and functioning in South-Western and Moscow Rus is studied in detail, as well as the formation of a common all-Russian version of this language in the second half of the 17th century

Źródło:

Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 119-132
2450-3576
2719-3217

Pojawia się w:

Language. Culture. Politics. International Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Several Comments on Editions of Legal-Historical Sources Published in the Czech Republic after 1990

Autorzy:

Krafl, Pavel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/924083.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

legal-historical sources
czech republic
bohemia
moravia
sources edition
land law
municipal law
magdeburg law
mining law
ecclesiastical law
synodical statute
codicology
diplomatics
źródła historyczno-prawne
republika czeska
czechy
morawy
edycja źródeł
prawo
ziemskie
prawo miejskie
prawo magdeburskie
prawo górnicze
prawo kościelne
statut synodalny
kodykologia
dyplomatyka

Opis:

The study presents scholarly editions of legal-historical sources published in the Czech Republic after 1990. The study of legal history is narrowly connected with the auxiliary sciences of history. This situation particularly concerns the history of the Middle Ages and the early modern period, but modern legal history also has contact points with these auxiliary sciences. Of particular importance is the close connection with diplomatics and codicology. Sources of a diplomatic nature include documents, office books, and files. Sources of a codicological nature include legal artifacts that have survived in manuscripts of a personal character or were issued in incunabula and old prints. They concern legal collections, legal codes, and synodical statutes. The legal-historical artifacts in the article are divided into artifacts of land law, municipal law, mining law and ecclesiastical law. a paper on editions of documents and letters precedes.

Źródło:

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 507-516
2084-4115
2084-4131

Pojawia się w:

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce