Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Mistyka" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Obraz filozofii w twórczości Siemiona Franka
Autorzy:
Aliaiev, Gennadii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099369.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
obraz filozofii
racjonalizm
mistyka spekulatywna
„filo zofia pierwsza”
docta ignorantia
intuicja filozoficzna
S. Frank
Opis:
Przez „obraz filozofii” rozumiem całokształt charakterystyk i metod filozofowania, które są rozpatrzone w kontekście korelacji określonego światopoglądu filozoficznego z nauką, religią i sztuką. Obraz filozofii Siemiona Franka to z jednej strony rozwój idei „filozofii pierwszej” Arystotelesa, a z drugiej strony – zasady docta ignorantia Mikołaja z Kuzy. Wynikiem tego jest racjonalne pojmowanie filozofii jako racjonalnie niepojętego. Filozofia nie jest przeciwstawiana nauce, lecz odróżniana od niej jako wiedza przekraczająca sferę pojęciową. Filozofia pozostaje blisko religii co do swego przedmiotu, jednak odróżnia się od niej jako wiedza teoretyczna, inna od praktyki życiowej. Filozofia posiada także elementy postrzegania artystycznego właściwe dla sztuki. Wreszcie, u podstaw określonego obrazu filozofii znajduje się pierwotna filozoficzna (religijno-filozoficzna) intuicja; u Franka – intuicja cogito ergo est esse absolutum.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 9-20
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologiczne aspekty doświadczenia mistycznego w ujęciu Mieczysława Gogacza
Anthropological aspects of mystical experience according to Mieczysław Gogacz
Autorzy:
Andrzejuk, Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057897.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
mistyka
doświadczenie mistyczne
człowiek
M. Gogacz
mystic
mystical experience
human being
Opis:
Mieczysław Gogacz, the founder of consequent Thomism, is also known for his original concept of mystical experience. In his opinion, mystical experience is a passive experience of the existence of God by the mean of potential intellect of a man. In this account, mystical experience is a relationship that connects two beings: God and man. This means that the nature of mystical experience will depend precisely on the people who are engaged in it. It further follows that our understanding of the mystical experience will depend on the anthropology and theodicy. In order to understand Gogacz’s concept of mystical experience, the following issues in his anthropology seem to be of key importance: a. the concept of man as a person; b. the problem of manifestations of existence that constitute the basis for establishing personal relationships; c. the subject of personal relations as connections between real rational beings; d. the problem of indistinct cognition as a passive experience by the potential intellect of the principles of the cognized being (the word of the heart). The groups of issues mentioned above are also one of the most significant elements of consequent Thomism.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2021, 10; 195-211
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne podłoże mistyki św. Jana od Krzyża
Philosophical Grounds of Mysticism of St. John of the Cross
Autorzy:
Andrzejuk, Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075940.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
św. Jan od Krzyża
mistyka
filozofia
poznanie Boga
St. John of the Cross
mysticism
philosophy
the cognition of God
Opis:
The article contains a philosophical analysis of some aspects of the mysticism of St. John of the Cross. St. Jan was not a philosopher, but he used philosophical views in his ascetic and mystical views. The article is built in sucha a way that it brings out the philosophical content of the well-known Carmelite. First of all, the article focuses on John’s metaphysical views which are conainted in his writings. Next, the basics of the concept of man (philosophical anthropology) is discussed. After that, the problem of human cognition and the man’s way of getting to know God is presented. The issues of cognition turned out to be the most comprehensive subject matter, because it is the issus that Saint John devoted the most space in his works. This is understandable, because the aim of the Spanish mystic was to allow his readers to show a reliable way to unite with God. As a result of the analysis, it turned out that Saint John of the Cross captures reality with the help of philosophy, which is a certain mix of Neoplatonic, Aristotelian and Thomistic threads.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 229-240
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scientia mystica sive theologia - Alberts des Grossen Begriff der Mystik
Scientia mystica sive theologia - Alberta Wielkiego pojęcie mistyki
Scientia mystica sive theologia - Albert the Greats Concept of Mysticism
Autorzy:
Anzulewicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488724.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Albert Wielki
mistyka nadreńska
teologia negatywna
mistyczne zjednoczenie z Bogiem
Pseudo-Dionizy Areopagita
Albertus Magnus
Rheinische Mystik
negative Theologie
mystische Einheit mit Gott
Pseudo-Dionysius Areopagita
Albert the Great
Rhineland mysticism
negative theology
mystical union With God
Pseudo-Dionysius the Areopagite
Opis:
Pojęcie mistyki jest kategorią przede wszystkim religijną, której znaczenie w rozumieniu potocznym jest niejasne, a próby jej uściślenia na gruncie historii filozofii i nauk szczegółowych potęgują jej wieloznaczność. Wydaje się, że teologiczna refleksja nad formami religijności, określanymi mianem mistyki, sugeruje najbardziej adekwatne sposoby rozumienia zagadnienia i strategii jednoczenia się człowieka z Bogiem. Jednym z warunków pogłębionej refleksji jest znajomość tradycji filozoficzno-religijnych, będących teoretyczną podstawą i niejako narzędziem spekulacji mistycznej oraz paradygmatów tzw. unii mistycznej. Tego rodzaju uwarunkowania pojęcia mistyki są przedmiotem niniejszego przyczynku, ograniczającego się do zarysu odnośnych poglądów Alberta Wielkiego († 1280), uważanego za ojca tzw. niemieckiej szkoły dominikańskiej i prekursora głównych nurtów mistyki nadreńskiej, reprezentowanych m.in. przez Teodoryka z Freibergu, Mistrza Eckharta i Henryka Suzo. Wierne odczytanie głównych treści i intencji poglądów Alberta jest nadrzędnym celem tejże prezentacji, umożliwiającej uzasadnioną wypowiedź na poniekąd kontrowersyjnie dyskutowany temat przez takich znawców problemu, jak Alois M. Haas, Kurt Ruh, Werner Beierwaltes, Ruedi Imbach, Burkhard Mojsisch, Alain de Libera, Kurt Flasch i Loris Sturlese.
Der Begriff der „Mystik“ wird vorrangig als eine religiöse Kategorie herangezogen, deren Sinngehalt im geläufigen Sprachgebrauch nicht nur unscharf, sondern auch unklar ist. Die Versuche, den Begriff philosophiehistorisch und interdisziplinär vor dem Hintergrund der Human- und Naturwissenschaften enger zu fassen, potenzieren und polarisieren seine Vieldeu-tigkeit. Im Gegenteil dazu scheint es, dass die theologischen Reflexionen auf die besonderen Formen der Religiosität, welche unter dem Begriff der Mystik subsumiert werden, am ehesten ein adäquates Verständnis der Frage und der Strategien der Einheit des Menschen mit Gott zu vermitteln imstande sind. Zu den Voraussetzungen eines vertieften Verständnisses gehören jedoch die Vertrautheit mit den philosophischen und religiösen Traditionen, welche die theo-retische Basis und gleichsam das Werkzeug für die mystische Spekulation bereitstellen, sowie die Kenntnis der Modelle einer unio mystica. Die für das Begriffsverständnis der Mystik maßgeblichen Voraussetzungen sind Gegenstand dieses Beitrags, der sich auf eine Skizze diesbezüglicher Ansichten des Albertus Magnus (†1280) beschränkt. Dieser, als Begründer der deutschen Dominikanerschule angesehene Universalgelehrte, gilt als der Wegbereiter der rheinischen Mystik, zu deren Exponenten u. a. Dietrich von Freiberg, Meister Eckhart und Heinrich Seuse gerechnet werden. Eine getreue Wiedergabe der Ansichten des Albertus Mag-nus ist das Ziel dieser Präsentation, die zugleich eine Stimme in der Diskussion sein will, die u. a. von Alois M. Haas, Kurt Ruh, Werner Beierwaltes, Ruedi Imbach, Burkhard Mojsisch, A-lain de Libera und Loris Sturlese zum Begriff der dominikanischen Mystik teilweise kontro-vers geführt wird.
The term mysticism is often employed as a religious category whose meaning, in ordinary language, is fuzzy and unclear. Attempts to define it in reference to the history of philosophy and by means of interdisciplinary approaches in the natural sciences and the humanities alike have proven to increase and polarise its ambiguity. Theological reflections, in contrast, appear to provide a more solid understanding of the specific religious life forms belonging to the term mysticism. Indeed, these reflections seem to provide certain strategies that have proven to be capable of addressing the question of human union with God. Still, the attainment of an appropriate understanding of mysticism does not only presuppose a deep understanding of the different models concerning a mystical union. Rather, it also presupposes a close familiarity with the philosophical and religious traditions which build the theoretical backbone and the necessary instrument for mystical speculation in general. The purpose of this paper, then, is to uncover some of these presuppositions in one of mysticism’s most famous historical proponents, Albert the Great († 1280). Albert – the universal thinker of the middle ages and founder of the Dominican School - has long been recognised as forerunner to the famous Rhineland Mysticism, propounded by illustrious medieval thinkers such as Dietrich of Freiberg, Meister Eckhart, and Henry Suso (Heinrich Seuse). Consequently, his views on mysticism have been subject to an ongoing and oftentimes heated scholarly debate that is principally led by Alois M. Haas, Kurt Ruh, Werner Baierwaltes, Ruedi Imbach, Burkhard Mojsisch, Alain de Libera, Kurt Flasch and Loris Sturlese. In the context of these debates, then, my paper is meant to add a truthful portrayal of Alberts views on mysticism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 2; 37-58
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiot w czasoprzestrzeni nokturalnej - doświadczenie mistyczne w wierszu ks. Janusza Stanisława Pasierba Avila klasztor Wcielenia
The subject in the nocturnal spacetime - the mystic experience in the poem by Janusz Stanisław Pasierb Avila the Monastery of the Incarnation
Autorzy:
Bącała, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/503443.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
poezja
Janusz Pasierb
mistyka a poezja
doświadczenie mistyczne
Opis:
The author of the article confronts Polish Priest Janusz Stanisław Pasierb selected poems with the Carmelite masterpieces of two great catholic mystics: St John of the Cross and St Teresa of Jesus. The main aspect of analysis is the implication of the economical use of words in these Pasierb`s poems that refer to mystical experience, which was however only his great spiritual desire. The impossibility of unequivocal verbalization of aspiration for ‘union with God’ makes the necessity to limit the decorative figures in the poetics. Therefore, the poetic limitation of words is the key to understand the poetic value of soliloquium that is the sign of the particular dialog between the Priest Janusz Stanisław Pasierb, recognizing his spiritual vocation, and God.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2009, 18; 19-34
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między doświadczeniem a teorią, czyli o niektórych problemach filozofii mistyki
Between Experience and Theory, Or about Some Problems of the Philosophy of Mysticism
Autorzy:
Bańka, Aleksander R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488235.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mistyka
doświadczenie
zjawisko
duchowość
teoria
mysticism
experience
phenomenon
spirituality
theory
Opis:
Mistyka to dziś nie tylko popularny termin, którym określa się zjawiska często dziwne i niezrozumiałe, oscylujące między psychologią a duchowością. Mistyka to również problem badawczy, którym od dawna zajmują się specjaliści z rozmaitych dyscyplin naukowych. Swój wkład w badania nad mistyką wnosi także filozofia, co więcej — można również postawić tezę, że posiada ona do tego szczególne kompetencje. Nie ulega wątpliwości, że mistyczna intuicja towarzyszy filozofom niemal od zawsze, a sama filozofia od samego początku rozwijała się także, tu i ówdzie, jako filozofia mistyczna. Aktualnie uwaga filozofów zajmujących się mistyką koncentruje się głównie na problemach wyznaczonych przez filozofię mistyki — tu toczą się najważniejsze dyskusje i ogniskują spory, zwłaszcza tak zwany spór między esencjalizmem a kontekstualizmem. Autor artykułu stawia tezę, że umiarkowany kontekstualizm, jako stanowisko optujące za istnieniem kilku niesprowadzalnych do siebie typów doświadczeń określanych dziś jako mistyczne, lepiej wyjaśnia złożony fenomen mistycyzmu niż redukcyjne nastawienie esencjalistyczne. Nie znaczy to jednak, że daje wyjaśnienie wyczerpujące. Chociaż omawiany w artykule spór nie wydaje się możliwy do jednoznacznego rozstrzygnięcia, filozoficzna analiza głównych, konstytuujących go wątków pozwala lepiej zrozumieć naturę kluczowych, rządzących szeroko rozumiana mistyką procesów. Celem niniejszego artykułu jest zatem rozpoznanie sposobu, w jaki filozofia wkracza na teren mistyki, wkładu, jaki wnosi w analizę doświadczenia mistycznego, a także kilku głównych problemów metodologicznych, na które napotyka.
Mysticism today is not only a popular term often referred to the strange and incomprehensible phenomena, oscillating between psychology and spirituality. Mysticism is also a research problem, which has long been analyzing by the specialists from various scientific disciplines. Philosophy also has its own contribution to the study of mysticism. Moreover, one can also put forward the thesis about its special competencies for this. There is no doubt that a mystical intuition accompanies the philosophers from the very beginning, and for a long time the philosophy itself has been also developing, here and there, as a mystical philosophy. Currently, the attention of philosophers dealing with mysticism is mainly focused on problems determined by the philosophy of mysticism. Here the most important discussions and disputes are taking place—especially the so-called dispute between essentialism and contextualism. The author of the article formules the thesis that moderate contextualism, as the position that opts for the existence of several irreversible types of experiences defined today as mystical, better explains the complex phenomenon of mysticism than the reductionist essentialist attitude. This does not mean, however, that it gives an exhaustive explanation. Although the dispute examined in the article does not seem to be possible to unambiguously settle, the philosophical analysis of the most important, constitutive themes allows us to better understand the nature of the main processes that shape the broadly understood mysticism. The purpose of this article is therefore to identify the way in which philosophy enters the area of mysticism, the contribution it makes to the analysis of the mystical experience, as well as several major methodological problems that it encounters.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 137-159
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mistyka św. Serafina z Sarowa i św. Franciszka z Asyżu
Mystic of St. Seraphim of Sarov and St. Francis of Assisi
Autorzy:
Białous, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420370.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Mistyka
wierność
duchowość
Mysticism
fidelity
spirituality
Opis:
Niniejsza praca prezentuje postacie Św. Serafina i Św Franciszka porównując ich mistykę. Obaj święci są uważani za typowych reprezentantów swojego wieku i millenium: Św. Serafin - mistyk ortodoksyjnego wschodniego chrześcijaństwa, Św. Franciszek - chrześcijańskiego zachodu, rzymskokatolickiego mistycyzmu. Podobne było ich życie w ubóstwie, podobna radość życia i stosunek do natury, podobne kościelny i sakramentalny wymiar ich duchowości. Ale były różnice. Mistyka Św. Franciszka jest bardziej związana ze sferą świata emocjonalnego i materialnego, z rzeczywistością ziemską. Natomiast Św. Serafin jest wiernym naśladowcą zakonnej tradycji góry Synaj, góry Athos i innych przedstawicieli hezychazmu, który pozostając w ziemskim ciele doświadczał wolności duchowej. Te różnice są widoczne jeśli porównamy doświadczanie Chrystusa przez Serafina w Wielki Czwartek i wizję Św. Franciszka na górze Alvernia.
This paper presents figures of St. Seraphim and St. Francis, comparing their mystic. Both saints are regarded as typical representatives of his age and his milieu: St. Seraphim – of the Eastern Orthodox Christian mystic, St. Francis – of the Christian West, the Roman Catholic mysticism. Similar was their life of poverty, similar the joy of life and the attitude towards nature, similar the ecclesial and sacramental dimension of their spirituality. But there were differences. St. Francis’ mystic is more associated with the sphere of emotional and material world, with the earthly reality. And St. Seraphim is a faithful follower of the monastic tradition of Mount Sinai, of Athos and of the other representatives of hesychasm who remaining in the earthly body experienced the spiritual liberation. These differences are visible, if we compare the experience of Christ by Seraphim on Great Thursday and the vision of St Francis on the mountain of Alvernia.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 87-91
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła unormowań prawnych życia anachoreckiego w pismach Ewagriusza z Pontu w świetle późniejszej recepcji tych norm
The sources of the legal norms of an anachoretical life in the writings of Evagrius of Pontus in the light of subsequent reception of these norms
Autorzy:
Bider, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316559.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
orygenizm
mistyka
Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich
monastycyzm bizantyjski
walka duchowa
origenism
mysticism
The Code of Canons of the Eastern Churches
byzantine monasticism
spiritual struggles
Opis:
Artykuł stanowi analizę norm prawnych życia anachoretycznego w pismach Ewagriusza Pontyjskiego w świetle późniejszej recepcji tych unormowań. Artykuł ma charakter naukowy i został napisany z wykorzystaniem metody historyczno-prawnej. Bizantyjskie prawodawstwo monastyczne, koncentrujące się na cenobityzmie, jedynie pośrednio przyjęło anachorecką doktrynę ewagriańską. Natomiast źródła teologii duchowości bizantyjskiej szerzej przejęły doktrynę ewagriańską za pośrednictwem Jana Klimaka z Synaju.
The article is the analysis of the legal norms of anachoretic life in the writings of Evagrius of Pontus in the light of subsequent reception of these norms. The article is of a scientific nature using the historical and legal method. The Byzantine monastic legislation, focusing on cenobitism, only indirectly adopted the anachoretic Evagrian doctrine. Otherwise, the sources of the theology of Byzantine spirituality adopted the Evagrian doctrine through the writings of John (Climacus) of Sinai.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 195-214
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dublowanie historii. Zbiór ADF Suessonem 1884, Rer. Var. nr 5° jako inne spojrzenie na życie i dzieło o. Leona Jana Dehona
Doubled History. ADF Fond Suessonem 1884, Rer. Var. no. 5° as another perspective on the life and work of Fr. Leon John Dehon
Autorzy:
Bieszczad, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40027830.pdf
Data publikacji:
2024-04-25
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
Leon Dehon
źródła
narracja
archiwa watykańskie
Święte Oficjum
przepisywanie
mistyka kobieca
sources
narration
Vatican archives
Holy Office
rewriting
feminine mysticism
Opis:
Dwuletni staż w Centrum Studiów Dehoniańskich dał autorowi szansę pracy z zespołem archiwalnym Świętego Oficjum dotyczącej procesu nad mistycznymi pismami, krążącymi w środowisku Instytutu Oblatów Najświętszego Serca z Saint-Quentin, z lat 1882-1884. Dokumenty pokazują nowy wymiar na poły mitycznej już afery zwanej powszechnie w instytucie Consummatum est. Autor próbuje nakreślić miejsca, w których narracje bądź opierają się na micie założycielskim, bądź na próbie dysymulacji niewygodnej prawdy. Wychodząc od analizy zbioru ADF Suessonem 1884, Rer. Var. nr 5, wymienia cztery węzły tej historii, które wydają się bardziej złożone, niżby sugerowała to istniejąca narracja: morfologia samego procesu, sytuacja kanoniczna, która wpływa na praxis Świętego Oficjum, relacje z władzami kościelnymi i charakter ruchu mistycznego, który wytworzył się wokół oblatów. Miejsca te są przedstawione również jako zaproszenia do dalszej pracy badawczej.
A two-year work experience at the Dehonian Studies’Centre has given to the author the chance to work with a set of Archives of the Holy Office concerning the inquisitorial trial, held between 1882 and 1884, over the mystical writings circulating in the circles of the Institute of the Oblates of the Sacred Heart of Saint-Quentin. The documents show new dimensions of the now semi-mythical affair commonly referred to in the institute as Consummatum est. The author attempts to outline where narratives are either based on a founding myth or on an attempt to dissimulate an inconvenient truth. Starting from an analysis of the ADF fond Suessonem 1884, Rer. Var. no. 5° lists four nodes of this story that seem more complex than the existing narrative would suggest: the morphology of the process itself, the canonical situation that affects the praxis of the Holy Office, the relationship with the ecclesiastical authorities and the nature of the mystical movement that developed around the Oblates. These sites are also presented as invitations to further research.
Źródło:
Sympozjum; 2023, 2(45); 117-139
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Wschodem a Zachodem. Starcie racji religijnych w "Idiocie" Fiodora Dostojewskiego
Between East and West. The clash of religious rationales in Fyodor Dostoevsky’s The Idiot
Autorzy:
Biliński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Wschód
Zachód
religia
Chrystus
mistyka
East
West
religion
Christus
mysticism
Opis:
Powieść Idiota Fiodora Dostojewskiego przynosi znaczące rozgraniczenie między Wschodem a Zachodem, które wypływa z racji religijnych. Dla głównego bohatera, Lwa Myszkina, Wschód to najwyższe wcielenie chrześcijaństwa, mistyczne wręcz jego pojmowanie; Zachód zaś to wcielenie zła – oszustwo, dążenie do absolutnej władzy, rządy socjalistyczne. Konfrontacja obu tych racji musi w końcu wybuchnąć, bo jest to walka o prymat wartości moralnych. Sam Lew Myszkin, który jest kreowany na Chrystusa, musi dowieść swoich przekonań i rozstrzygnąć, co to jest prawda. Nakłada się na to jego choroba nerwowa, która tylko wyostrza jego stan ducha i sprawia, że mamy tutaj do czynienia z człowiekiem pełnym uczuć wewnętrznych, wręcz mistycznych. Dochodzą one do głosu w dyskusjach i polemikach prowadzonych przez głównego bohatera. Przejawia się w tym zarówno słabość, jak i siła Lwa Myszkina.
Fyodor Dostoevsky’s novel The Idiot brings a significant distinction between East and West, which flows from religious considerations. For the main character, Lev Myshkin, the East is the highest embodiment of Christianity, even a mystical understanding of it; the West, on the other hand, is the embodiment of evil – deception, the quest for absolute power, socialist rule. The confrontation between these two rationales must eventually erupt, for it is a struggle for the primacy of moral values. Lev Myshkin himself, who is created as Christ, has to prove his beliefs and resolve what the truth is. This is compounded by his nervous illness, which only sharpens his state of mind and means that we are dealing here with a man full of inner, almost mystical feelings. These come to the fore in the discussions and polemics conducted by the protagonist. Both the weakness and the strength of Lev Myshkin are manifested here.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2023, 18; 96-106
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotność i doświadczenie mistyczne
Solitude and mystical experience
Autorzy:
Bizior-Dombrowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048407.pdf
Data publikacji:
2015-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
mysticism
mystical experience
loneliness (faithful
holy
inner)
seclusion
separation
contemplation
acedia
mistyka
doświadczenie mistyczne
samotność(wierna święta wewnętrzna)
odosobnienie
separacja
kontemplacja
Opis:
The article is an attempt of analysis of the category of loneliness in the mystical experience. The loneliness is a natural space of cognition and a necessary condition of the contemplation enabling the experience of God, but it is also irremovable element of all stages of the mystical experience. Three of the principle problems of this question were subjected to the analysis. Faithful loneliness constituting the essence of the concept of anachorese. From such point of view the isolation from the world (as well as the escape from the body) turns out to be a way to experience of God. Holy loneliness as a durable spiritual state connected with narrow path of the dark contemplation of St. John of the Cross (mystical loneliness in God and for God). Inner loneliness (Eckhart’s seclusion as a basis of the project of inner man).
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2015, 12; 75-88
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania o apofatycznej kategorii „negacja negacji”
Considerations on the Apophatic Category of “Negation of Negation”
Autorzy:
Brylla, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944040.pdf
Data publikacji:
2017-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
apofaza
negacja
mistyka
teizm
panenteizm
apophasis
negation
mysticism
theism
panentheism
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę podwójnej negacji, egzemplarycznej dla teologii apofatycznej. Rozpoczyna od kazusów Majmonidesa oraz Mistrza Eckharta, co stanowić będzie pretekst do rozważań, w których analizowana kategoria ukazana zostanie z nieco innego punktu widzenia: umieszczona zostanie w kontekście relacji ontologicznej tego, co skończone, i tego, co nieskończone, a dalej potraktowana zostanie od strony „pozytywnej”. Pomimo tego, że „negacja negacji”, jako element (negatywnej) mistycznej kontemplacji, pozostaje poza racjonalną interpretacją (jak całe doświadczenie mistyczne), kategoria ta możliwa jest do uchwycenia w swoistej metaanalizie, tj. jako kategoria filozoficzno-teologiczna.
The article deals with the category of double negation, representative of the apophatic theology. It begins with mystical theologies of Maimonides and Meister Eckhart. Next, the article presents the category in question from quite a different perspective – it attempts to place it in the context of the ontological relationship between the finite and the infinite and look at it from a “positive” angle. Although, the “negation of negation” as the element of (negative) mystical contemplation remains beyond rational interpretation (as mystical experience in general), this category can, in fact, be “grasped” in type of metaanalysis, i.e. as a philosophical and theological category.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 1; 65-76
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjawisko „spoczynku w Duchu Świętym” w polskiej literaturze teologicznej i w VI Dokumencie z Malines
The Phenomenon of “Resting in the Holy Spirit” in Polish Theological Literature and in the Sixth Document of Malines
Autorzy:
Bujak, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558933.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
charyzmaty
spoczynek w Duchu Świętym
Dokumenty z Malines
uzdrowienie
mistyka
charisms
resting in the Holy Spirit
Documents from Malines
healing
mysticism
Opis:
Zjawisko „spoczynku w Duchu Świętym” obecne jest nie tylko w grupach zielonoświątkowych, ale również w wielu katolickich wspólnotach należących do nurtu charyzmatycznego. Refleksja teologiczna nad tym fenomenem jest jeszcze dość skromna. Również wśród polskich teologów niewielu dotychczas podjęło się teologicznej refleksji nad źródłem i znaczeniem zjawiska „spoczynku w Duchu”. W artykule zostały ukazane poglądy polskich teologów, którzy podjęli się teologicznej refleksji na temat „spoczynku w Duchu”. Autor artykułu dokonał analizy najważniejszych książek i artykułów polskich teologów poświęconych temu zagadnieniu. Wynika z nich, że „spoczynek” jest przejawem działania Ducha Świętego mającym oparcie w Piśmie Świętym i przynoszącym dobre owoce w życiu tych, którzy go doświadczyli. Refleksje polskich teologów zostały następnie skonfrontowane z poglądami kard. L.J. Suenensa wyrażonymi w książce „Spoczynek w duchu” kontrowersyjne zjawisko opublikowanej w roku 1986. Belgijski purpurat, mianowany przez papieża Pawła VI duchowym opiekunem ruchu Odnowy w Duchu Świętym w Kościele katolickim, jest autorem tzw. Dokumentów z Malines, w których poruszał aktualne kwestie dotyczące charyzmatów. Wspomniana książka jest szóstym i ostatnim dokumentem z Malines. Kardynał Suenens uzasadnia w niej, że zjawisko „spoczynku” obecne w grupach odnowy charyzmatycznej ma najprawdopodobniej przyczyny naturalne. Krytyczne i ostrożne podejście do zjawiska „upadku” reprezentowane przez kard. Suenensa jest uważane przez polskich teologów w dużej mierze za nieaktualne i przebrzmiałe.
The phenomenon of “resting in the Holy Spirit” exists not only in Pentecostal groups, but also in many Catholic communities that belong to the charismatic movement. Theological reflection on this phenomenon is These reflections were then confronted with the views of Cardinal LJ Suenens, expressed in the book Resting in the Spirit published in 1986. The Belgian Purpurate, appointed by Pope Paul VI as the spiritual assistant of the Catholic Charismatic Renewal, is the author of the so-called Documents from Malines in which he raised the current issues relating to charisms. The book is the sixth and final document from Malines. Cardinal Suenens argues in the book that the phenomenon of “the rest” which is present in charismatic renewal groups has most likely natural causes. His critical and cautious approach to the phenomenon of “the fall” is considered by Polish theologians to be outmoded and no longer applicable.still quite diffident. So far, only a few Polish theologians have undertaken any such reflection on the source and meaning of the phenomenon of “resting in the Spirit”. The article presents an analysis of the most important books and articles devoted to this issue and written by Polish theologians. They show that “the rest” is a manifestation of the Holy Spirit and it is based on the Holy Scriptures. It brings good fruit in the lives of those who experience it.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2019, 44; 87-106
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czytanie malarstwa romantycznego w szkole – aksjologiczny wymiar malarstwa Caspara Davida Friedricha
Reading Romantic painting at school – axiological dimension of the painting by Caspar David Friedrich
Autorzy:
Burzka-Janik, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1110770.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
school methodology
fine arts
Romantic iconography
mystic
metodyka nauczania
sztuka
ikonografia romantyczna
mistyka
Opis:
Autorka szkicu podejmuje próbę diagnozy dzisiejszej sytuacji panującej w szkolnej metodyce „czytania” dzieł malarskich i kreśli idealną sytuację szkolnej egzegezy sztuk plastycznych, pozwalającą na wniknięcie w trzy wymiary dzieła: ontologiczny, semiotyczny i aksjologiczny. Jako przykład twórców, których obrazy dają szerokie możliwości interpretacyjne i umożliwiają odkrywanie metafizycznego wymiaru sztuki, podaje ikonografię romantyczną, a w niej malarstwo Kaspara Davida Friedricha. Zasadniczą część szkicu stanowi interpretacja dwóch obrazów niemieckiego artysty z motywem bohatera odwróconego plecami do widza. Pierwszy z nich to jedna z bardziej znanych jego kompozycji pt. Wędrowiec nad morzem chmur, drugi – nieco późniejszy obraz pt. Kobieta w oknie – przykład chętnie wykorzystywanego w ikonografii epoki romantyzmu toposu otwartego okna. Różnicami, rozstrzygającymi o wpisanych w obydwa płótna znaczeniach, jest – dowodzi autorka – płeć kreowanych postaci i miejsce, z jakiego oglądają one świat. Szkic domyka zestaw przykładowych zadań dydaktycznych mogących stanowić punkt wyjścia do szkolnych lektur przesiąkniętego mistyką malarstwa Friedricha.
The author of the sketch makes an attempt to diagnose today’s situation in school methodology of “reading” painting works and outlines the ideal situation of school fine arts exegesis allowing the insight into the three dimensions of piece of art: the ontological, semiotic and axiomatic. The author sets examples of artists who provide the vast interpretation and enable the discovery of metaphysical dimension of art, she hands the Romantic iconography and within the issue there is Caspar David Friedrich painting. The main part of the sketch consists the interpretation of two paintings by the German artist with the motif of the hero turned with the back to the spectator. The first of them is one of his most renown works titled Wanderer above the Sea of Fog also known as Wanderer Above the Mist, the second, a bit later work Woman at a window – the example of frequently used open widow motif in the iconography of the Romanticism. The differences that decide of the meaning of these two canvases – as the author proves – is the sex of created persons and the place where they perceive the world from. The sketch closes the set of examples of didactic tasks that could make the starting point to school set of books steeped in mystic of Friedrich’s paintings.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2015, 2; 147-164
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pojęciu Boga. Po lekturze Feuerbacha
Autorzy:
Chwedeńczuk, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098237.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
absolutne pojęcie Boga
anachroniczny spór
argument bolzanowski
Bóg Abrahama
Bóg filozofów
Bóg mistyka
Bóg sam
Bóg z tezy teizmu
dualizm fizyki i metafizyki
dualizm możliwości
dualizm nieskonstruowania i niekonstruowalności (pojęcia)
iluzja oczekiwania (na absolutne pojęcie Boga)
konieczność nieprzyrodnicza
konieczność przyrodnicza
metaparuzja
pochodzenie przedstawień religijnych
pogląd Feuerbacha jako teoria
pojęcie Boga
pojęcie samo w sobie (wg Bolzana)
przygodność
religijny pogląd na religię
rozsądne idee antynaturalizmu
tabu jako ośrodek religii
teologia jako antropologia
twierdzenie o jedyności
twierdzenie o jedyności koniecznej
uprzedniość pytania o sens – następczość pytania o istnienie
właściwości człowieka jako właściwości boskie
zależność przyczynowa między genealogią a semantyką religii
znaczenie wyrażeń religijnych
Opis:
Stanowisko Feuerbacha nazywam antropomorfizmem co do pojęcia Boga, krócej – antropomorfizmem teologicznym. Uznaję je za teorię, i akceptuję. Teza główna tej teorii głosi (w sformułowaniu semantycznym): w każdej deskrypcji „Bóg” (takiej, że jej skrótem jest nazwa „Bóg”) występują wyłącznie wyrażenia dotyczące człowieka. W języku mentalistycznym natomiast (endemicznym Feuerbachowi): nie ma w pojęciu Boga niczego, co wykraczałoby treściowo poza pojęcia dotyczące człowieka. Antropomorfizm Feuerbacha ma wersję słabą oraz wersję mocną. Słaba – pojęcie Boga ma faktycznie feuerbachowską charakterystykę. Mocna – feuerbachowska charakterystyka pojęcia Boga jest konieczna na sposób konieczności przyrodniczej. Wersje te można zespolić, korzystając z dictum znalezionego dla opisu analogicznej sytuacji – ignoramus et ignorabimus. Antropomorfizm Feuerbacha konfrontuję z najmocniejszym argumentem, jaki potrafię sobie wyobrazić – z argumentem wymierzonym w naturalizm, rezerwuar przesłanek Feuerbacha. Argument ten dozbrajam obiecującą ontologią pojęć, zaczerpniętą od Bernarda Bolzano. Pokazuję na koniec, że maszyneria ta nie pracuje, a (niefeuerbachowskie) absolutne pojęcie Boga jest (uwaga: zależność o kontrintuicyjnym przebiegu!) niekonstruowalne, bo nieskonstruowane. W tym położeniu, mając antropomorfizm teologiczny za hipotezę przyrodniczą, czekam cierpliwie (zgodnie skądinąd z postulatem Stratona) na jej obalenie.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 1; 7-23
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies