Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mikołaj Kopernik" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Pobyt Mikołaja Kopernika w Rzymie w 1500 roku
Nicolaus Copernicus’ stay in Rome in 1500
Autorzy:
Żak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407844.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Mikołaj Kopernik
historia Rzymu
Jubileusz 1500 roku
renesans
Kuria Rzymska
Nicolaus Copernicus
history of Rome
Jubilee of 1500
Roman Curia
Renaissance
Opis:
Celem artykułu jest omówienie powodów, dla jakich Mikołaj Kopernik odbywający studia prawnicze w Bolonii udał się do Rzymu w 1500 roku wraz ze swoim bratem Andrzejem. W pierwszej części zostały przedstawione i poddane krytyce źródła mówiące bezpośrednio o pobycie braci Koperników w Wiecznym Mieście; w drugiej zaś autor omawia różne motywacje, które mogły skłonić toruńskich scholarów do podróży nad Tyber (chęć zobaczenia zabytków i zapoznania się z intelektualną atmosferą miasta; pragnienie zarobienia pieniędzy i zdobycia doświadczenia w zawodzie prawniczym; chęć uzyskania odpustu jubileuszowego i odwiedzenia miejsc świętych).
The aim of the article is to discuss the reasons why Nicolaus Copernicus, who was studying law in Bologna, in 1500 went to Rome with his brother Andrzej. In the first part, sources relating directly to the stay of the Copernicus brothers in the Eternal City were presented and analysed. In the second part, the author discusses various motivations that could have prompted the scholars of Toruń to visit Rome (the desire to see monuments and become acquainted with the intellectual atmosphere of the city; to earn money and gain experience in the legal profession; to obtain jubilee indulgences and visit holy sites).
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 116-130
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzealnictwo jako kierunek (specjalizacja, specjalność) studiów uniwersyteckich w Toruniu. Meandry organizacyjne i zawiłości programowe
Museology as University Studies (Specialisation) in Toruń. Organisational Meanders and Syllabus Intricacies
Autorzy:
Woźniak, Michał F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591068.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
museology
the Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus) University in Toruń
museological education
muzealnictwo
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
kształcenie muzealne
Opis:
Muzealnictwo i muzeologia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu to kierunki o wieloletnich tradycjach; kształcą w zakresie sztuki, w mniejszym zakresie artefaktów historycznych (zabytków); nie jest to muzeologia ogólna, obejmująca wielość tematyczno-typologiczno-organizacyjną współczesnego muzealnictwa, a przynajmniej jest taką w zbyt małym zakresie. W Toruniu widoczny jest wyraźny wpływ tradycji, silnie w środowisku muzealników przeżywanej, i spadek po wspólnej historii Wydziału Sztuk Pięknych – nie tylko toruńskiego uniwersytetu, ale i wileńskiego, co przejawia się choćby w szerokim profilu zajęć z zakresu historii sztuki. Doprowadziło to do sprofilowania w kierunku muzealnictwa artystycznego oraz zabytkoznawstwo sztuk plastycznych i rzemiosł artystycznych. Przecież zaznacza się jednocześnie wzrost ilości przedmiotów muzeologicznych (z zakresu muzeologii ogólnej i szczegółowej) i jakości (w zakresie treści i metod), mając na uwadze zarówno potrzebę tematyczną, przez rozszerzenie komponentu muzealnego w całym programie studiów, jak i dynamiczny rozwój współczesnych muzeów.
Museology at the Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus) University in Toruń is a field of university studies of a long-standing tradition; it deals with the history of arts and historical artefacts (monuments); it is not the general museology including the multitude – thematic, typological and organisational – of the present-day museology, at least it is such to a certain degree. The influence of the tradition is clearly visible, strongly felt in the milieu of museum workers / specialists, and in the legacy of the common history of the Faculty of Fine Arts, not only of the Toruń University but of the Vilnius University as well, the symptom of which is a wide profile of classes of the history of arts. As a result, the classes were transformed into artistic museology, monuments preservation and artistic craft. The share of museological subjects was increasing, and so was its quality, both of general museology and its sub-branches, from the point of view of the thematic requirements, through expanding the museological component in the whole curriculum of the studies, and the dynamic development of the present-day museums.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 2; 37-48
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie kształcenia muzealniczego – studia podyplomowe na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu
On the Museological Education, Post-Graduate Studies at the Faculty of Fine Arts of the Mikołaj Kopernik University in Toruń
Autorzy:
Wawrzak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591066.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
museology
museological education
the Mikołaj Kopernik (Nicolaus Copernicus) University (NCU) in Toruń
muzealnictwo
kształcenie muzealne
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Opis:
Według wykazu studiów z zakresu muzealnictwa i ochrony zbiorów, sporządzonego przez NIMOZ, edukację muzealną na poziomie podyplomowym prowadzą cztery ośrodki: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej); Uniwersytet M.Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Instytut Kulturoznawstwa); Uniwersytet Warszawski (Instytut Historii Sztuki) i Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu (Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa). Studia podyplomowe w zakresie ochrony i zarządzania kolekcją muzealną, prowadzone obecnie na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, są kontynuacją tej formy kształcenia, zapoczątkowanej już w latach 70. XX wieku. Kształcenie w kierunku muzealniczym jest głęboko osadzone w tradycji Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, bowiem już w roku 1946 utworzono w nim Katedrę Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa, którą w 1969 roku przemianowano na Zakład Konserwatorstwa i Muzealnictwa. W 1972 roku Kazimierz Malinowski wraz z Wojciechem Gluzińskim podjęli starania o utworzenie Podyplomowego Studium Muzeologicznego – funkcjonowało ono do 1980 roku, a później UMK prowadził kilka różnych kierunków kształcenia muzealniczego, by w roku akademickim 1999/2000 utworzyć Podyplomowe Studium Muzealnicze.
According to the registers of University studies in the field of museology and preservation of collections, made by NIMOZ, the museological education at the level of post-graduate studies are run by four academic centres: the Jagiellonian University (Institute of Ethnology and Cultural Anthropology), the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin (Institute of Cultural Studies), the Warsaw University (Institute of History of Arts), and the Faculty of History of Arts in Toruń (Institute for the Study and Co nservation of Cultural (Institute of Cultural Studies), the Warsaw University (Institute of History of Arts), and the Faculty of History of Arts in Toruń (Institute for the Study and Co nservation of Cultural Monuments). The post-graduate studies in the sphere of preservation and management of museum collections have been run by the Faculty of Fine Arts of the NCU in Toruń since the 1970s. Museological education has a long tradition at the Faculty of Fine Arts of the NCU in Toruń, because as early as 1946 within its organisational structure the Unit/ Department for the Study and Conservation of Cultural Monuments was created, which in 1969 was transformed into the Unit/Department for Conservation and Museology. In 1972 Kazimierz Malinowski together with Wojciech Gluziński initiated a Post-Graduate Museological Studies it functioned till 1980. Afterwards the NCU in Toruń ran several museological studies, and in the academic year 1999/2000 it set up the Post-Graduate Museological Studies again.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 2; 49-63
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzysztof Mikulski, Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015, ss. 449
Autorzy:
Walczak, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/777168.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Mikołaj Kopernik
recenzja
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2017, 74/1; 183-185
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopernik w Europie - zapiski z peregrynacji z dziełem Kopernika po Europie z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii
Copernicus in Europa: Krakau-Budapest-Wien-Linz-Padua-Mailand-Lyon- Paris-Brüssel-Amsterdam-Göttingen (Notizen von der Peregrination mit dem Werk von Copernicus rund um Europa anlässlich des Internationalen Jahres der Astronomie)
Copernicus in Europe: Kraków-Budapest-Vienna-Linz-Padva-Mediolan-Lyon-Paris-Brussels-Amsterdam-Gettingen (notes from a peregrination around Europe with Copernicus work to celebrate the International Year of Astronomy)
Autorzy:
Szmak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52493417.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Mikołaj Kopernik
Europa
Wszechświat
Podróż
Inkwizycja
Nicolaus Copernicus
Europe
Universe
Journey
Inquisition
Nikolaus Copernikus
Universum
Reise
Opis:
Zapis peregrynacji z reprintem dzieła Kopernika „De revolutionibus”  po Europie z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii. Kraków- Budapeszt- Wiedeń- Linz- Padva- Mediolan –Lyon- Paryż- Bruksela-Amsterdam- Getynga. Jedenaście sławnych europejskich miast, 5000 kilometrów w dziesięć dni i jedno pytanie: Jaki obraz Kopernika dotrwał do dzisiejszych czasów ?  Europa Kopernika kojarzy raczej słabo. W tym o co chodziło w jego teorii i jakie miało znaczenie dla rozwoju ludzkości orientują się nieliczni. To jednak Kopernik przewrócił cały wszechświat do góry nogami. Napisał dzieło dla elity uczonych ,  ale wszyscy jesteśmy nim naznaczeni. I wszędzie, na Piazza Dumo w Mediolanie, nad kanałami Amsterdamu i przed paryską Sorboną spotykaliśmy ludzi, młodych i starszych, którzy mieli tego świadomość. Było ich zaskakująco wielu.  
Record of a peregrination with a reprint of Copernicus' work "De revolutionibus" across Europe to celebrate the International Year of Astronomy. Kraków- Budapest- Vienna- Linz- Padua- Milan -Lyon- Paris- Brussels-Amsterdam- Göttingen. Eleven famous European cities, 5,000 kilometres in ten days and one question: What image of Copernicus has survived to the present day?  Europe does not know Copernicus very well. Few people know what his theory was about and what it meant for the development of mankind. However, it was Copernicus who turned the entire universe upside down. He wrote a work for an elite of scientists, but we are all marked by it. And everywhere, in the Piazza Dumo in Milan, by the Amsterdam canals and in front of the Sorbonne in Paris, we met people, young and old, who were aware of it. They were surprisingly numerous.
Aufzeichnung einer Peregrination mit dem Nachdruck des Werks Kopernikus "De revolutionibus" rund um Europa anlässlich des Internationalen Jahres der Astronomie. Krakau - Budapest - Wien - Linz - Padua - Mailand - Lyon - Paris - Brüssel - Amsterdam - Göttingen. Elf berühmte europäische Städte, 5000 zurückgelegte Kilometer in zehn Tagen und eine Frage: Welches Bild von Copernicus hat bis heute überdauert? Europa erinnert sich an Copernicus eher schwach. Nur wenige wissen, worum es in seiner Theorie ging und was sie für die Entwicklung der Menschheit bedeutete. Allerdings war es Copernicus, der das ganze Universum auf den Kopf stellte. Er hat ein Werk für Gelehrtenelite geschrieben, aber wir alle sind davon gezeichnet. Doch überall, auf der Piazza Dumo in Mailand, an den Kanälen von Amsterdam und vor der Sorbonne in Paris, begegneten wir Menschen, jung und alt, die sich dessen bewusst waren. Es waren überraschend viele.   
Źródło:
Rocznik Toruński; 2022, 49; 157-174
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy konserwacji przyrządów naukowych używanych przez Mikołaja Kopernika oraz innych zabytków astronomicznych w Polsce
Autorzy:
Przypkowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538049.pdf
Data publikacji:
1953
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Mikołaj Kopernik
przyrządy astronomiczne
astrolabium planisferyczne
torquetum
globus spiżowy
refleksyjny zegar słoneczny
konserwacja przyrządów astronomicznych
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1953, 1; 30-39
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A collection of Latin poems titled Septem sidera – several remarks on its authorship, Christian symbolism and iconography
Zbiór łacińskich wierszy zatytułowany Septem sidera – kilka uwag na temat autorstwa, symboliki chrześcijańskiej i ikonografii
Autorzy:
Milewska-Waźbińska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012647.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Nicolaus Copernicus
Ioannes Broscius
Jan Brożek
parodia chrześcijańska
Mikołaj Kopernik
Christian parody
Opis:
A collection of Latin poems titled Septem sidera was first published in Krakow in 1629 in the printing house of Franciscus Cezary. Jan Brożek (Ioannes Broscius), a celebrated scholar and professor at the Academy of Cracow, edited this book. Brożek was also the author of the preface and of the dedication to Pope Urban VIII. He claimed to have found the poems amidst the documents left by Nicolaus Copernicus. Jerzy Krókowski analysed these poems in his book De septem sideribus quae Nicolao Copernico vulgo tribuuntur (Cracow 1926). Krókowski argued that the poems contained distinctive features of parodia sacra that were practised in the seventeenth century. The scholar concluded that the cycle of Septem sidera was probably written within Jesuit circles. The author of this article completes Krókowski’s argumentation by paying attention to the presence of Christian symbolism and juxtaposing the Latin text with Jesuit iconography.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 297-308
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba zrozumienia idei konstrukcji tablicy astronomicznej M. Kopernika na olsztyńskim zamku z pomocą pomiarów fotogrametrycznych
An attempt at understanding the concept of Nicholas Copernicus’ astronomical table, housed in the Olsztyn castle, using photogrammetric measurements
Autorzy:
Miałdun, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131286.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
Mikołaj Kopernik
tablica astronomiczna
fotogrametria
równonoc
zegar słoneczny refleksyjny
Nicolaus Copernicus
astronomical table
photogrammetry
equinox
reflective sundial
Opis:
Na wewnętrznej ścianie krużganka olsztyńskiego zamku znajduje się niezwykła pamiątka po Mikołaju Koperniku. Jest to tablica o szerokości 7.2 m i wysokości 1.45 m uznawana za jedyny zachowany instrument badawczy, wykonany przez samego astronoma. W ciągu wieków znaczne fragmenty tablicy zostały zniszczone podczas robót budowlanych. W XIX w. podjęto nieprofesjonalną próbę odtworzenia brakujących fragmentów. Pod koniec lat 50 ub. wieku zespół konserwatorów z warszawskich Pracowni Konserwacji Zabytków usunął wszystkie przemalowania i uzupełnienia, które nie miały szesnastowiecznej metryki. Po przeszło 50 latach od tamtej pory nagromadziło się wiele pytań o funkcję jaką miała pełnić ta tablica na zamku. Czy na pewno był to instrument astronomiczny? Powołany jesienią 2006 r. zespół badawczy miał za zadanie wykonanie dokładnej inwentaryzacji fotogrametrycznej i konserwatorskiej oraz wstępnej interpretacji uzyskanych danych. W pierwszej kolejności wykonano barwny fotoplan tablicy. Pomiary oparto o punkty GPS zastabilizowane na dziedzińcu zamku. Zadanie to wykonali pracownicy Katedry Geodezji Satelitarnej i Nawigacji UWM. Współrzędne tych punktów oraz punktów na tablicy przeliczono do sferycznego układu współrzędnych geograficznych. Następnie wyznaczono azymut płaszczyzny tablicy względem południka miejscowego (przechodzącego przez środek tablicy). Wg badaczy zajmujących się w przeszłości tą tablicą, rysunek na jej powierzchni jest swoistym słonecznym zegarem refleksyjnym. Snując swe przypuszczenia nie określali precyzyjnie położenia zwierciadła względem tablicy. Rozwiązanie tego problemu znajduje się w tej pracy. Mimo nikłych i niepewnych danych wyznaczono położenie zwierciadła z dość dobrą dokładnością. Potwierdzeniem słuszności przyjętego toku badań, jest trwający ciągle eksperyment pomiarowy prowadzony na replice tablicy. Badania konserwatorskie wsparte były wykonaniem i interpretacją zdjęć w podczerwieni oraz luminescencji w ultrafiolecie. Potwierdziły one istnienie wielu przemalowań i zniszczeń na powierzchni tablicy. Analizy barwników, podłoża i tynku potwierdziły, że najstarsze warstwy pochodzą z XVI wieku. Wynikiem precyzyjnych pomiarów fotogrametrycznych rysunku na tablicy jest zbudowanie jej matematycznego modelu. Model ten niestety dość poważnie odstaje w niektórych partiach od rzeczywistości. Oparty jest on na obliczeniach astronomicznych. Żadne XVI-wieczne źródła pisane nie wspominają o tablicy i sam Kopernik nie pisze o niej ani słowem. Stąd wykreowany model jest tylko prawdopodobnym obrazem pierwotnego stanu przyrządu. Czy rzeczywiście był to instrument pomiarowy astronoma? W świetle dotychczasowych badań był to raczej kalendarz astronomiczny i jednocześnie zegar słoneczny i mógł być wykonany przez Kopernika.
On the inner wall of the gallery in the Olsztyn Castle, there is an unusual memento, left there by Nicholas Copernicus. It is a table, 7.2 m wide and 1.45 m high, regarded as the only research instrument built by the astronomer himself. Over the centuries, fragments of the table have been damaged during construction works. In the 19th century, amateur restorers made an attempt to reconstruct the missing fragments. In the 1960s, a team of restorers from the Warsaw Monument Conservation Workshop removed all the paint coats and fillings added on past the 16th century. Now, forty years later, numerous questions persist as to the function the table was to fulfill in the castle. Was it really an astronomical instrument? In autumn 2006, a research team was charged with the task of preparing a complete photogrammetric and conservation stocktaking and preliminary interpretation of the data. First, a precise colour orthophotomap of the table was made. The measurements were based on GPS points, stabilised on the castle courtyard. The task was performed by the personnel of the Department of Satellite Geodesy and Navigation of the University of Warmia and Mazury. The coordinates of those points and of the points on the table were recalculated into a spherical system of geographical coordinates. The azimuth of the table plane was then determined in relation to the local meridian (running through the table centre). According to the scholars who studied the table in the past, the drawing on its surface is a kind of reflective sundial. Those researchers did not determine the mirror’s position against the table with any precision. The problem has been solved in this study. Despite scarce and uncertain data, the mirror’s position has been determined with considerable precision. The working hypothesis has been confirmed by an ongoing experiment involving a replica of the table. The restoration study has been aided by infrared photographs and UV luminescence. Analysis and interpretation of the results have confirmed the table to have been covered by numerous coats of paint and to have damaged fragments. Analyses of dyes, base, and plaster showed the oldest layers to derive from the 16th century. The precise photogrammetric measurements of the table's drawing allowed to develop its mathematical model. However, in some parts, the model significantly deviates from the original and is based on astronomical calculations. None of the 16th century sources mentioned the table and Copernicus himself did not write a word about it. Hence, the model developed is only a putative image of the original condition of the instrument. Was it really the astronomer’s measurement instrument? In the light of the research conducted so far, it appears that it was an astronomical calendar, and that it may have indeed been made by Copernicus.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2008, 18b; 387-395
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nicolaus Copernicus — Scholar, Citizen of Toruń and Man of the Renaissance
Mikołaj Kopernik — naukowiec, obywatel Torunia i człowiek renesansu
Autorzy:
Małłek, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530571.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
Nicolaus Copernicus
astronomy
De revolutionibus
Toruń
Renaissance
Mikołaj Kopernik
astronomia
Renesans
Opis:
The article consists of two parts, the first of which is devoted to the life of the Great Astronomer in the light of the most recent research, while the second part is devoted to his creative work. The bibliography of works about Copernicus for the period 1509-2001 contains 8246 bibliographical items, with the last ten years bringing further articles and books about the scholar from Toruń. Thus, it is not easy to write something new. In dealing with the life of Copernicus, the author concentrates on matters that have been controversial or barely documented in the literature hitherto. He is inclined to accept—on the basis of the new book by Jeremi Wasiutyński The Solar Mystery (Oslo 2003)—Ludwik Birkenmajer s thesis that after finishing the parish school in Toruń, Copernicus attended the cathedral school in Włocławek (Vladislavia/ Leslau). In agreement with Karol Górski, he explains the fact that Copernicus did not take holy orders because he did not have a vocation for pastoral work and treated the dignity of the clerical office with honesty. The author explains that the lack of letters from Copernicus written in Polish stems from the fact that Latin was the language of scholars at that time and was also used by the Astronomer. Copernicus died in 1543, the year in which Mikołaj Rej in his Krótka rozprawa [“A Short Treatise”] marked the beginning of the use of Polish in literature and in chanceleries. The argument over Copernicus’ nationality is, according to the author, gradually becoming anachronistic and today Copernicus unites rather than divides Poles and Germans. In analysing the scholar s works, the author highlights his wide-ranging interests. Similarly to Leonardo da Vinci, he made a long-lasting contribution not only to astronomy, but also to mathematics and physics. In economics, he was the author of a monetary reform. The law whereby bad money drives out good is called Copernicus-Gresham’s law. He was a lawyer by training, obtaining a doctorate in canon law in Ferrara in 1503. He was involved in cartography and was a respected medical doctor. Copernicus was fascinated by the work of the ancients, so characteristic for the humanists of the time. He even translated from Greek into Latin Simocattas Epistles (1509), published in Cracow. That was the only book which we know with certainty was published in his lifetime. His Opus Vitae or Opus Magnum was De revolutionibus (Nuremberg 1543), in which he refuted the geocentric theory of the planetary system, replacing it with the heliocentric theory. This discovery initiated a new era in the history of science, which is called the “Copernican Revolution”. He wrote that the profession of a scientist, in this case an astronomer, is “worthy of a free man”. He was truly a Renaissance Man.
Artykuł składa się z dwóch części. Część pierwsza to życiorys Wielkiego Astronoma w świetle najnowszych badań, natomiast część druga poświęcona jest jego działalności twórczej. Bibliografia prac o Koperniku za lata 1509-2001 obejmuje liczbę 8246 pozycji. Ostatnie 10 lat przyniosło kolejne artykuły i książki o toruńskim uczonym. Napisanie czegoś nowego jest więc sprawą niełatwą. Autor przy redagowaniu życiorysu Kopernika zwraca uwagę na kwestie w dotychczasowej literaturze kontrowersyjne lub mało udokumentowane. I tak skłonny jest przyjąć, na podstawie nowej książki Jeremiego Wasiutyńskiego The Solar Mystery (Oslo 2003), tezę Ludwika Birkenmajera, że Kopernik po ukończeniu szkoły parafialnej w Toruniu uczęszczał do szkoły katedralnej we Włocławku. Fakt nieprzyjęcia święceń wyższych przez Kopernika tłumaczy za Karolem Górskim brakiem powołania do pracy duszpasterskiej i jego uczciwym stosunkiem do godności duchownej. Wreszcie fakt braku listów Kopernika w języku polskim wyjaśnia, iż językiem uczonych była wówczas łacina, którą głównie posługiwał się Astronom. Kopernik zmarł w 1543 r., to jest w tym samym roku, kiedy Mikołaj Rej utworem Krótka rozprawa zapoczątkował używanie języka polskiego w literaturze i kancelariach. Spór o narodowość Kopernika — jak twierdzi autor — staje się anachroniczny; Kopernik dzisiaj bardziej łączy niż dzieli Polaków i Niemców. Charakteryzując twórczość Uczonego, autor wskazuje na wszechstronność jego zainteresowań. Podobnie jak Leonardo da Vinci Kopernik wniósł trwały wkład nie tylko do astronomii, ale także do matematyki i fizyki. W zakresie ekonomii był projektodawcą reformy monetarnej. Prawo o wypieraniu dobrego pieniądza przez zły pieniądz nosi nazwę prawa Kopernika-Greshama. Był wyuczonym prawnikiem, doktorat z prawa kanonicznego uzyskał w Ferrarze w r. 1503. Parał się kartografią, był uznanym lekarzem. Zafascynowany dorobkiem starożytnych, co charakterystyczne dla humanistów tamtych czasów, dokonał nawet tłumaczenia Listów Symokatty (1509) z języka greckiego na łacinę opublikowanego w Krakowie. Była to jedyna książka, która na pewno ukazała się za jego życia. Opus Vitae czy Opus Magnum Kopernika było De revolutionibus (Norymberga 1543), w którym obalił teorię geocentryczną układu planetarnego, zastępując ją teorią heliocentryczną. To odkrycie zapoczątkowało nową epokę w dziejach nauki zwaną „Rewolucją kopernikańską”. Kopernik pisał, że uprawianie nauki, w tym wypadku astronomii, jest „godne człowieka wolnego”. Był w pełni człowiekiem epoki Renesansu.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2011, 74; 73-78
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diecezja warmińska w opracowaniach biskupa Jana Władysława Obłąka (zm. 1988 r.)
Diocese of Warmia in the studies of bishop Jan Władysław Obłąk (d. 1988)
Autorzy:
Makarczyk, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22880994.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Jan Obłąk
Warmia
diecezja warmińska
kapituła warmińska
Hosianum
Mikołaj Kopernik
Stanisław Hozjusz
Ignacy Krasicki
polska ludność
katolicka na Warmii
Warmian diocese
Warmian chapter
Polish Catholic
population in Warmia
Opis:
W niniejszym przedłożeniu przedstawiono dorobek naukowy biskupa Jana W. Obłąka, dotyczący dziejów diecezji warmińskiej. Problematyka podejmowanych opracowań jest szeroka i obejmuje okres od XVI do XX wieku. Najwięcej miejsca biskup Obłąk poświęcił polskiej ludności katolickiej, ale pisał też o wielkich postaciach związanych z Warmią, m.in. o Mikołaju Koperniku, Stanisławie Hozjuszu czy też Ignacym Krasickim. W swoich pracach upamiętnił ponadto kapitułę warmińską oraz uczelnie w Braniewie – seminarium duchowne „Hosianum” i kolegium jezuickie. Pisał również o zgromadzeniach zakonnych na Warmii i wielu sprawach związanych z kultem religijnym. Swoje opracowania opierał na rzetelnej podstawie źródłowej. Pracą badawczą włączył się w budowanie środowiska naukowego historyków olsztyńskich.
This paper presents the scholarly output of Bishop Jan W. Obłąk concerning the history of the Diocese of Warmia. The subject matter of the undertaken studies is wide and covers the history from the 16th to the 20th century. Bishop Obłąk devoted most space to the Polish Catholic population, but he also wrote about great figures connected with Warmia, such as Nicolaus Copernicus, Stanisław Hozjusz or Ignacy Krasicki. In his works, he also commemorated the Warmia Chapter, school institutions in Braniewo – the “Hosianum” seminary and the Jesuit college. He also wrote about monastic congregations in Warmia and many matters related to religious worship. He based his studies on a reliable source base. With his research work, he contributed to building the scientific community of Olsztyn historians.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 43-61
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The meaning of birth date - the astrological and astronomical dimensions of medieval and early modern natal charts
Znaczenie daty urodzin – wymiar astrologiczny i astronomiczny średniowiecznych i wczesnonowożytnych horoskopów natalnych
Autorzy:
Konarska-Zimnicka, Sylwia K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762538.pdf
Data publikacji:
2024-03-15
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
astrology
horoscopes
Nicolaus Copernicus
history of science
Cracow University
astrologia
horoskopy
Mikołaj Kopernik
historia nauki
Uniwersytet Krakowski
Opis:
The date of man's birth is the symbolic beginning of his marriage with earthly existence, and this was shrouded in a fog of mystery. This mystery was attempted to be known by astrologers, who had knowledge and forecasting tools at their disposal. Such tools included birth horoscopes in their various forms (natal, rectified, anniversary). A skilful astrologer was supposedly able to "read" the fate of the horoscope's addressee from the arrangement of planets, zodiac signs, lunar nodes or fixed stars. And as the belief in the reliability of these predictions was great, so was the demand for horoscopes and the services of astrologers. It is thanks to the fortunately preserved sources that we are able to investigate how great a role knowledge of the date of birth played in the Middle Ages and early modern era in both astrological and astronomical terms.
Data przyjścia człowieka na świat to symboliczny początek jego mariażu z ziemską egzystencją, a ta owiana była mgłą tajemnicy. Tajemnicę tę próbowali poznać astrologowie, którzy dysponowali wiedzą i narzędziami prognostycznymi. Do takich narzędzi należały horoskopy urodzinowe w różnych odmianach (natalne, rektyfikowane, rocznicowe). Wprawny astrolog z układu planet, znaków zodiaku, węzłów księżycowych czy gwiazd stałych ponoć był w stanie „wyczytać” losy adresata horoskopu. A że przekonanie o rzetelności tych prognoz było wielkie, zapotrzebowanie na horoskopu i usługi astrologów również. To właśnie dzięki szczęśliwie zachowanym źródłom jesteśmy w stanie zbadać, jak dużą rolę w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej odgrywała znajomość daty urodzin w wymiarze tak astrologicznym, jak i astronomicznym.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 578-590
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aparat matematyczny "De revolutionibus orbium coelestrium" Mikołaja Kopernika oraz jego recepcja w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI wieku
The mathematical apparatus of Nicolaus Copernicus‘s De revolutionibus orbium coelestium and its reception in secondary school education on the Polish territories from the 16th to the 21st century
Autorzy:
Karpińska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28825310.pdf
Data publikacji:
2023-03-15
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Mikołaj Kopernik
trygonometria
historia matematyki
De revolutionibus
historia nauczania matematyki
Nicolaus Copernicus
trigonometry
history of mathematics
history of mathematics education
Opis:
W artykule dokonano analizy treści zawartych w rozdziałach XII, XIII i XIV pierwszej księgi „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaja Kopernika. Rozdziały te zawierają materiał trygonometryczny, na którym astronom oparł wszelkie rozważania dotyczące heliocentryzmu. W rozdziale XII zbudował tablice „cięciw w kole”, które dzisiaj nazwalibyśmy tablicami sinusów. W rozdziałach XIII i XIV zajął się rozwiązywaniem trójkątów płaskich i sferycznych. W niniejszym artykule ten aparat matematyczny został przeanalizowany ze współczesnego punktu widzenia, przy użyciu współczesnych oznaczeń i terminologii. Analizie została poddana recepcja matematyki Kopernika w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI w.
The article analyses the contents of chapters XII, XIII and XIV of Nicolaus Copernicus’ first book De revolutionibus orbium coelestium. These chapters contain the trigonometric material on which the astronomer based all considerations about heliocentrism. In chapter XII, he built “chords of a circle” tables, which today we would call sinus tables. Chapters XIII and XIV dealt with the solution of flat and spherical triangles. In this paper, this mathematical apparatus has been analysed from a contemporary point of view, using modern symbols and terminology. The analysis was carried out on the reception of Copernicus mathematics in school teaching on the Polish territories from the 16th to the 21st century.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 633-664
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym?
Was Nicolaus Copernicus a Medieval Philosopher?
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075546.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Mikołaj Kopernik
filozofia
astronomia
heliocentryzm
Nicolaus Copernicus
philosophy
astronomy
heliocentrism
Opis:
The article discusses various inspirations in the philosophy of Copernicus. According to the author of the text, scholastic views were of key importance in the reflections of the Polish astronomer. In addition, there are influences of the open Christian Aristotelism and also refrences to Platonism. Basically, the scholar belongs to the philosophy of the late Middle Ages as he referred to the thought of John Buridan, Wojciech Brudzewski and other Polish and Western scholastic authors. To sum up, the conducted research shows that in a general sense Nicolaus Copernicus may be classified as a well- educated scholastic master and medieval philosopher, an open thinker of the Late Middle Ages. More detailed study on various influences and inspirations adopted in his reflection results in the following approximate summary: Copernicus’ philosophy is medieval in its three quarters and Renaissanse in one quarter. Hence, three quarters are scholastic and traditional while one quarter is innovative. Innovation-novelty- was decisive for meaning and gradual success of the work of the Polish astronomer, however, it was tradition that enabled this novelty and paved the way to the new vision of the world. Physics of Copernicus is a modified Aristotelism and rules of the order and hierarchy are classified as Christian Platonism and Pythagoreism.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 107-113
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudności w kościelnej akceptacji myśli Kopernika
Autorzy:
Jezierski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1600881.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Mikołaj Kopernik
kopernikanizm
heliocentryzm
Opis:
Mikołaj Kopernik (1473-1543) zawarł swoje poglądy astronomiczne i kosmologiczne w dziele De revolutionibus orbium coelestium libri VI (Norymberga [Nürnberg] 1543). Wcześniej zarys swojej koncepcji przedstawił w tzw. komentarzyku Commentariolus (1512). Zagadnienie trudnej recepcji myśli warmińskiego astronoma interesowało uczonych. Nowe światło wniosła ponowna ocena akt procesu Galileusza, przeprowadzona na polecenie papieża Jana Pawła II.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2014, 8, 1; 195-205
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies