Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Mieszczaństwo" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Wyobrażenie miasta i mieszczaństwa w języku Sienkiewiczowskiej Trylogii
The image of city and townspeople in Sienkiewicz’s Trilogy
Autorzy:
Pałucka-Czerniak, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684295.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
leksyka
powieść historyczna
miasto
mieszczaństwo
stereotyp
innowacja
lexis
historical novel
city
middle class
stereotyping
innovation
Opis:
The aim of this paper is to reconstruct the image of the role of the city and bourgeoisie in the seventeenth century, settled in the Trilogy of Henryk Sienkiewicz. The lexemes naming the city appear in the definitions of the various terms of space, they serve its scratching. The reader, however, must complement a spatial arrangement drawn up by the storyteller. Imaging the city is followed by the exploitation of key words, which name the elements of the architecture of the city. The lexemes specifying the residents of the city, their activities and competitions appear sporadically. Quite often H. Sienkiewicz exploits anthropomorphisation efforts and metonymy, applied to the conceptual category of the city, which allows to talk about the features and social functions of the middle class. The lexicon associated with the city shows that, seen from the perspective of a noble, is a symbol of a self-sufficient residence that fills many needs of a noble: it provides money, soldiers, goods, serves as a refuge in times of war or bad weather, can resist the invaders. A noble point of view of the narrator is also expressed in attention to a defensive function of the city and the brave or cowardly attitudes of townspeople. A full overview of the lexical resource serving the definition of the city and the bourgeoisie reveals, in addition to standard and repetitive efforts also non-standard ones, breaking stereotypes, heterogeneous and difficult to classify. It is manifested in the exis by a large group of colocations, which occur at a time. Language creation of the middle class is on the one hand firmly schematic, and surprisingly unique on the other hand.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2016, 50; 75-89
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę nowej syntezy historii społecznej? Uwagi nad Ludową historią Polski Adama Leszczyńskiego
Towards a New Synthesis of Social History? Notes on the People’s History of Poland by Adam Leszczyński
Autorzy:
Wyżga, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105971.pdf
Data publikacji:
2022-04-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
serfdom
corvée
peasants
burghers
social history
economy
synthesis
poddaństwo
pańszczyzna
chłopi
mieszczaństwo
historia społeczna
gospodarka
synteza
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest ujęcie popularnej syntezy historycznej Adama Leszczyńskiego pt. Ludowa historia Polski w kontekście zapotrzebowania na nową syntezę historii społecznej. Skupiono się przede wszystkim na partii książki odnoszącej się do okresu przed XIX w. Omówiona została przyjęta przez Autora oś narracji, skoncentrowana na wyzysku mas społecznych przez elity w długim, obejmującym prawie całe pasmo dziejowe Polski, okresie. Zwrócono uwagę na nie dość krytyczne wykorzystanie starszej historiografii, pominięte lub zbyt słabo zaakcentowane różne aspekty życia poddanych, jak również uwzględnienie pewnych istotnych pozycji literatury przedmiotu.
The purpose of this review article is to review Adam Leszczyński’s popular historical synthesis, Ludowa historia Polski (A People’s History of Poland), in the context of the need for a new synthesis of social history. The focus is primarily on the part of the book devoted to the period before the nineteenth century. It discusses the narrative axis adopted by the Author, focused on the exploitation of social masses by elites over a long period, covering almost the entire history of Poland. Attention is drawn to the insufficiently critical use of older historiography and the omission or underemphasis of various aspects of subjects’ lives. Also, the extent to which some important items from the literature on the subject have been included is also discussed.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 1; 195-229
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi i uzupełnienia do książki Rafała Kubickiego o testamentach elbląskich
Comments and additions to the book by Rafał Kubicki about the last wills of Elbląg
Autorzy:
Krajniak, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762193.pdf
Data publikacji:
2023-08-14
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
testamenty
średniowiecze
duchowieństwo
mieszczaństwo
Elbląg
last wills
Middle Ages
clergy
burghers
Elblag
Opis:
Artykuł prezentuje uwagi i uzupełnienia do książki Rafała Kubickiego o testamentach elbląskich w średniowieczu. Choć całościowo monografię należy zaliczyć do udanych, niezbędne okazały się chociażby uzupełnienia i sprostowania do danych biograficznych na temat pojawiających się w pracy duchownych. Nie wszystkie podawane informacje były bowiem ścisłe, poprawne i zgodne z aktualnym stanem wiedzy. W artykule zwrócono także uwagę na kilka pominiętych źródeł z zasobu Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie, zwłaszcza na dokumentację poświęconą, szeroko opisywanej w monografii sprawie testamentu mieszczanki Urszuli Emyke. Drobne korekty zgłoszono także do dołączonego do recenzowanej pracy indeksu osób.
The article presents comments and additions to the book written by Rafał Kubicki on the last wills written in Elbląg in the Middle Ages. Although the monograph as a whole should be considered successful, additions and corrections of the biographical data on the clergymen appearing therein turned out to be necessary. Not all information was accurate, correct and up to date. The article also draws attention to several omitted sources found in the Archives of the Archdiocese of Warmia in Olsztyn, especially the documentation devoted to the last will of Urszula Emyke, widely described in the monograph. Minor corrections are also essential in the index of persons attached to the reviewed work
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 321, 2; 358-369
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szlachcic mieszczaninem? Zmiany społeczne na przykładzie wybranych bohaterów XIX-wiecznych powieści realistycznych. Przypadek niemiecki i polski
The Gentleman Bourgeois? Social Changes on the Example of Selected Characters of Nineteenth-Century Realistic Novels: A German and a Polish Case
Autorzy:
Cymbrowski, Borys
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832999.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
XIX wiek
powieść realistyczna
bohater literacki
szlachta
mieszczaństwo
szlachcic
mieszczanin
kapitalizm
19th century
realistic novel
literary character
nobility
bourgeoisie
gentleman (nobleman)
bourgeois (burgher)
capitalism
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą analizy dwóch wybranych postaci powieściowych: barona Rothsattela z Soll und Haben Gustava Freytaga i Stanisława Wokulskiego z Lalki Bolesława Prusa, uwikłanych w działanie kapitalizmu – jeden we wschodniej części ówczesnych Prus, drugi zaś w warunkach Królestwa Kongresowego. Obie powieści opowiadają o różnicach stanowych, konieczności rezygnacji (przynajmniej częściowej) z dotychczasowego stylu życia, a ich dwaj bohaterowie łączą w sobie cechy szlacheckie i mieszczańskie i – co bardzo ciekawe – w obydwu przypadkach można zastanawiać się nad proporcjami „szlachcica” i „mieszczanina” w ich osobach. Idea analizy postaci literackich pod kątem ich położenia pomiędzy szlachtą a mieszczaństwem została zainspirowana lekturą prac Norberta Eliasa, przede wszystkim zaś jego Die höfische Gesellschaft („Społeczeństwa dworskiego”) .
The article is an attempt to analyze two selected novel characters: baron Rothsattel from Soll und Haben (“Debit and Credit”) by Gustav Freytag and Stanisław Wokulski from Lalka (“The Doll”) by Bolesław Prus, entangled in the workings of capitalism — the one in the eastern part of the then Prussia, and the other in the conditions of the Kingdom of Poland as part of the Russian Empire. Both novels discuss status and class differences, the necessity of resignation (at least partially) from the current lifestyle, as their respective characters combine “gentleman” and “bourgeois” traits and — what is very interesting — in both cases one may wonder about the proportions of a “gentleman” and a “bourgeois” in them. The idea of analyzing literary characters in terms of their position between nobility and bourgeoisie was inspired by reading the works of Norbert Elias, especially Die höfische Gesellschaft (“The Court Society”).
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 187-209
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staropolskie księgi sądowe z zasobów Narodowego Archiwum Państwowego Białorusi w Mińsku w Bibliotece Cyfrowej Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Historia, zawartość, charakter zbioru
Old-Polish court records from the resources of the National Archives of Belarus in Minsk in the Digital Library of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. History, contents, characteristics of the collection
Старопольские судебные книги из фондов Национального архива Бела- руси в Минске в цифровой библиотеке Люблинской Воеводской Публич- ной Библиотеки им. Иеронима Лопацинского. История, содержание и характер коллекции
Autorzy:
Ścibor, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051682.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Tematy:
Mińsk
Lublin
księgi sądowe
księgi ziemskie
księgi grodzkie
księgi miejskie
sądy ziemskie
sądy grodzkie
rada miejska
ława
sądy miejskie
szlachta
mieszczaństwo
Zamość
Minsk
court records
land records
borough records
municipal records
land courts
borough courts
town council
bench
municipal courts
nobility
bourgeoisie
Минск
Люблин
Замостье
судебные книги
земские книги
гродские книги
городские книги
земские суды
гродские суды
городской совет
присяжные
городские суды
дворянство
мещанство
Opis:
Artykuł poświęcony jest staropolskim księgom sądowym, znajdującym się w zbiorach Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w Mińsku, pochodzącym z lubelskiego Archiwum Akt Dawnych. Dzięki wykorzystaniu możliwości programu „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”, realizowanego przez Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego, przy współudziale Archiwum Państwowego w Lublinie, pozyskała do swoich zbiorów cyfrowych kolekcję ksiąg sądowych, wywiezionych z Lublina w 1887 r. W pierwszej części artykułu autorka przedstawiła dzieje ksiąg tworzących kolekcję, pochodzących z dawnych województw lubelskiego i bełskiego oraz przynależnej do województwa ruskiego ziemi chełmskiej, będących produktem działalności następujących kancelarii: ziemskiej lubelskiej, grodzkich horodelskiej i chełmskiej, miejskiej lubelskiej oraz kancelarii wyższego sądu dominialnego (Trybunał Zamojski dla Miasta Ordynacji Zamojskiej). Następna część artykułu została poświęcona strukturze zbioru z uwzględnieniem jego przynależności do białoruskich zasobów archiwalnych. W ostatnim fragmencie pracy autorka przybliżyła charakterystykę poszczególnych typów ksiąg składających się na omawianą kolekcję.
This article presents the old-Polish court records held in the collection of the National Historical Archive of Belarus in Minsk, originating from the Archives of Historical Records in Lublin. Making use of the opportunities offered by the “Preservation of Cultural Heritage Abroad” programme, implemented by POLONIKA The National Institute of Polish Cultural Heritage Abroad, the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin, in cooperation with the State Archive in Lublin, has acquired for its digital collection the court records transported out of Lublin in 1887. In the first part of the article the author presents the history of the records forming the collection originating from the former Lublin and Belz Voivodeships and the Chełm land belonging to the Ruthenian Voivodeship and being a product of the following offices: the land office of Lublin, the borough offices of Horodło and Chełm, the municipal office of Lublin and the office of the higher dominion court (Zamość Tribunal for the Town of Zamość Entail). The next part of the article focuses on the structure of the collection, taking into account its affiliation to Belarusian archival resources. In the last part of the article the author presents the characteristics of particular types of records comprising the discussed collection.
Статья посвящена старинным польским судебным книгам находящимся в фондах Национального исторического архива Беларуси в Минске, изначально хранящимся в Люблинском Губернском Архиве Древних Актов. Используя возможности программы «Охрана культурного наследия за рубежом», реализуемой Национальным институтом польского культурного наследия за рубежом «Полоника», Люблинская Воеводская Публичная Библиотека им. Иеронима Лопацинского в сотрудничестве с Государственным архивом в Люблине приобрела цифровую коллекцию судебных книг, вывезенных из Люблина в 1887 году. В первой части статьи автор представила историю книг, составляющих коллекцию происходящих из бывших люблинского и белзкого воеводств, а также принадлежащей к русскому воеводству холмской земли, являющихся продуктом деятельности следующих канцелярий: люблинской земской, городельской и холмской гродских, городской люблинской, а также канцелярии высшего доминиального суда (Замосцкого Трибунала для городов Замойской Ординации). Следующая часть статьи посвящена структуре фонда в контексте его принадлежности к белорусским архивам. В последней части работы автор представила характеристики отдельных типов книг, составляющих рассматриваемую коллекцию.
Źródło:
Bibliotekarz Lubelski; 2021, 64; 29-51
0137-9895
Pojawia się w:
Bibliotekarz Lubelski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scalanie obrazów, czyli o potrzebie i sposobach odkrywania miasta w piśmiennictwie polskiego wieku świateł
Merging images — the need and ways to explore the city in the polish literature of the era of light
Autorzy:
Norkowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690227.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
miasto
mieszczanin
mieszczaństwo
drama mieszczańska
literatura oświecenia
publicystyka oświecenia antyurbanizm
Franciszek Salezy Jezierski
Stanisław Kublicki
Maria Wirtemberska
Julian Ursyn Niemcewicz
city
burgess
the bourgeoisie
bourgeois drama
Enlightenment literature
Enlightenment journalism anti-urbanism
Stanislaw Kublicki
Opis:
The subject of the city is one of under-recognised areas of research in the Polish Enlightenment literature. This issue requires a more careful investigation in order to reveal, as far as possible, the overall picture. The purpose of the sketch is to indicate the need for re-examination of the sources and for complementation of the existing knowledge with the image of urban space and communities which inhabits it depicted in the eighteenth century texts. The fi rst part of the considerations recalls the image based on the negation of the city which dominated in the times of king Stanislaus. The second part provides various perspectives on the issue that refl ect a multiplicity of experiences presented in the social, historical, cultural, political, architectural, aesthetic, sensual, as well as anthropological and existential aspect.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2013, 68; 28-42
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijność mieszkańców polskich miast w świetle wybranych przekazów piśmiennictwa religijnego XVII i XVIII wieku
The religiousness of residents of polish towns in the light of selected religious literature of the 17th and 18th century
Autorzy:
Łukarska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502959.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
mieszczaństwo
literatura staropolska
obrazy maryjne
patronat świętych
the middle class
Old Polish Literature
Marian images
patron saints
Opis:
The text presents the most common rites of the above mentioned period. The article is divided into four essential parts, namely: 1) a town in the face of threats, 2) Marian piety in a town, 3) Religious festivals in a town, 4) Pious foundations and confraternities in the town. Excerpts from texts of varied composition, subjects and literary value are an illustration of particular problems. The literary images the author refers to show church events which were important for the Old Polish society. They are indirect evidence that the Old Polish religious ritual with its whole diversity of common piety forms had a clear positive aspect, uniting the whole society in terms of a practiced and cultivated system of values.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2016, 25, 2; 133-147
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeobrażenia społeczne w Gdyni po 1939 roku w świetle „biegu życia” działaczy i sympatyków obozu narodowego
Social Transformations in Post–1939 Gdynia in the Lives of Polish National Movement Members and Supporters
Autorzy:
Turek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168237.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ruch narodowy
Gdynia
mieszczaństwo
national movement
middle class
Opis:
In 1939 Gdynia was one of the biggest centres gathering supporters of the National Camp (Endecja). After the outbreak of the Second World War, in changed circumstances, the burgher community integrated around the concept of national Catholic identity did not cease to exist in a day. Thanks to the application of the biographical method, it is possible to establish its later history: the community of the National Party activists and supporters was not permanently disintegrated in years 1939–1945 but revived itself after 1945. Final disintegration of Gdynia pre-war burgher community did not take place earlier than in years 1946–1949. Ruling communists employed a wide variety of repressive measures not only against the persons undertaking anti- -government activity, but also against professional and social groups treated as „reactionary” (doctors, lawyers, traders, real property owners). Analysis of the statistical samples revealed that arrests, displacements, discrimination and non-formal actions led to liquidation of the private sector in trade, and disintegration of the community being the base for the Endecja in the pre-war period. From sociological standpoint, described social transformations bore serious consequences: firstly, the continuity of development of the conservative burger community was disrupted; secondly, disintegration of the Endecja burgher community meant the failure in possible symbiosis of local, Kashubian identity with national, collective identity. The ways of two social groups: local Kashubians and new Gdynia inhabitants separated.
W 1939 r. Gdynia stanowiła jeden z największych ośrodków skupiających zwolenników Stronnictwa Narodowego. Po wybuchu wojny, w zmienionych okolicznościach, zintegrowane wokół narodowo-katolickiej tożsamości środowisko mieszczańskie nie przestało istnieć z dnia na dzień. Dzięki zastosowaniu metody biograficznej można ustalić jego dalsze losy: środowisko działaczy i zwolenników SN nie uległo trwałej dezintegracji w latach 1939–1945, natomiast odrodziło się po 1945 r. Dezintegracja środowiska przedwojennego mieszczaństwa w Gdyni nastąpiła dopiero w latach 1946–1949. Rządzący komuniści zastosowali szereg działań represyjnych nie tylko wobec osób podejmujących antyrządową działalność, ale również w odniesieniu do grup zawodowych i społecznych (lekarzy, adwokatów, kupców, właścicieli nieruchomości) uznanych za „reakcyjne”. Analiza prób statystycznych wykazała, że aresztowania, wysiedlenia, dyskryminacja i nieformalne działania, doprowadziły do likwidacji sektora prywatnego w handlu oraz dezintegracji środowiska stanowiącego przed wojną zaplecze „endecji”. W ujęciu socjologicznym opisane przeobrażenia społeczne miały ważne konsekwencje: po pierwsze przerwana została ciągłość rozwoju mieszczaństwa o konserwatywnym światopoglądzie; po drugie dezintegracja „endeckiego” mieszczaństwa oznaczała przerwanie możliwości symbiozy lokalnej tożsamości kaszubskiej z ogólnopolską tożsamością zbiorową. Rozeszły się drogi dwóch grup społecznych: miejscowych Kaszubów i nowych gdynian.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2015, 3; 73-98
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potwierdzenie testamentu wileńskiego złotnika Wincentego Slegla (1519). Przyczynek do dziejów elity mieszczańskiej Wilna i jej związków z Poznaniem
Confirmation of the last will of Vilnius goldsmith Vincent Slegel (1519). A contribution to the history of the Vilnius bourgeois elite and its ties with Poznań
Autorzy:
Manyś, Bernadetta
Sliesoriūnas, Gintautas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120075.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Wilno
Poznań
mieszczaństwo
złotnik
rzemieślnik
testament
potwierdzenie ostatniej woli
Vilnius
Poznan
bourgeoisie
craftsman
confirmation of the will
Opis:
In the following paper the author attemps to analyse the confirmation of the testament of the Vilnian burger – craftsman, goldsmith and town councillor – Vincenty Slegel, written in the 1519.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2022, 2 (33); 11-34
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pielgrzymki mieszczan z dużych miast pruskich w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych
Autorzy:
Tandecki, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23203228.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
pielgrzymki
mieszczaństwo
Prusy
średniowiecze
pobożność
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 258-271
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies