Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Marksizm" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Worthless and in Fact Harmful” – Censorship in Poland in 1951 on Two English Writers: Graham Greene and Gilbert Chesterton
„Bezużyteczne a nawet szkodliwe” – cenzura w Polsce w roku 1951 wobec publikacji dzieł Grahama Greene’a i Gilberta Chestertona
Autorzy:
Gajda, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33919965.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
censorship
English literature
ideology
Marxism
cenzura
literatura angielska
ideologia
marksizm
Opis:
Censorship in Poland during the Stalinist Era was one of the most important organs of power which made it possible to influence the worldview of citizens. As a propaganda tool, it decided what to convey to the recipients and in what interpretation. The aim of the article is to present how the works of two English authors were assessed by the employees of the censorship office. The accusations and the interpretations of the novel made by the censors help to understand how the West was perceived in the country of people’s democracy and how capitalist countries were wanted to be presented to readers.
Cenzura w Polsce w okresie stalinowskim była jednym z najważniejszych organów władzy, który pozwalał wpływać na światopogląd obywateli. Jako narzędzie propagandowe decydował o tym, co przekazywać odbiorcom i w jakiej interpretacji. Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób prace dwóch autorów anglojęzycznych zostały ocenione przez pracowników urzędu cenzury. Zarzuty i interpretacje powieści dokonane przez cenzurę pozwalają zrozumieć, jak Zachód był postrzegany w kraju demokracji ludowej i jak chciano przedstawić czytelnikom kraje kapitalistyczne.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 843-870
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethical perfectiorism as one of the solutions to prevent anti-civilization activities: an analysis based on the case study of Joseph Beuys
Perfekcjoryzm etyczny jako jedno z rozwiązań zapobiegających działaniom antycywilizacyjnym: analiza na podstawie studium przypadku Josepha Beuysa
Autorzy:
Barcentewicz, Jan
Oko, Dariusz
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31223178.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
perfekcjoryzm
Karol Wojtyła
etyka
Antonio Gramsci
Joseph Beuys
filozofia w praktyce
marsz przez instytucje
utopia
marksizm
perfectiorism
ethics
philosophy in practice
marching through institutions
marxism
Opis:
The article uses case studies of Joseph Beuys to show that the ethical perfectiorism developed by Karol Wojtyła is an adequate response to anti-civilizational actions, and that Beuys' actions as a lecturer at the Academy of Fine Arts in Düsseldorf were precisely anti-civilizational in nature. In addition, the influence of the concept of “marching through institutions” was pointed out, which strongly influences civilizational struggles in societies – especially democratic ones. On this basis, it was shown that perfectiorism is one of the key concepts that can play a key role in civilization struggles on the ground of institutions.
W artykule wykorzystano studium przypadku Josepha Beuysa, aby pokazać, że perfekcjoryzm etyczny rozwijany przez Karola Wojtyłę jest adekwatną odpowiedzią na działania antycywilizacyjne, a działania Beuysa jako wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Düsseldorfie miały właśnie charakter antycywilizacyjny. Ponadto zwrócono uwagę na wpływ koncepcji „marszu przez instytucje”, która silnie oddziałuje na zmagania cywilizacyjne w społeczeństwach — zwłaszcza demokratycznych. Na tej podstawie wykazano, że perfekcjoryzm jest jednym z kluczowych pojęć, które mogą odegrać kluczową rolę w zmaganiach cywilizacyjnych na gruncie instytucjonalnym.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 62, 2; 139-165
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lewica komunistyczna w Polsce po 1989 roku. Organizacje i ich myśl programowa. Zarys problemu
Movement and Political Thought of the Communist Left in Poland after 1989
Autorzy:
Malendowicz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233832.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
transformacja polityczna
myśl polityczna
marksizm-leninizm
trockizm
maoizm
stalinizm
ruchy społeczne
Komunistyczna Partia Polski
political transformation
political thought
Marxism-Leninism
Trotskyism
Maoism
Stalinism
social movements
Communist Party of Poland
Opis:
Artykuł przedstawia historię i główne założenia myśli politycznej ruchu komunistycznego w Polsce po 1989 r. Ruch ten tworzyły partie polityczne, nieformalne grupy oraz redakcje prasowe i internetowe, dla których fundament ideowy stanowiły marksizm-leninizm, trockizm lub maoizm/stalinizm. Były to m.in.: Komunistyczna Partia Polski, Nurt Lewicy Rewolucyjnej, Alternatywa Socjalistyczna, Pracownicza Demokracja. Ich myśl polityczna oparta została na krytyce przemian politycznych w Polsce po 1989 r.
The article presents the history and main assumptions of the political thought of the communist movement in Poland after 1989. This movement consisted of political parties, informal groups as well as press and internet editorial teams, for which the ideological foundation was Marxism-Leninism, Trotskyism or Maoism/Stalinism. These were, among others: the Communist Party of Poland, the Revolutionary Left Current, the Socialist Alternative, and the Workers’ Democracy. Their political thought was based on the criticism of the political changes in Poland after 1989.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 4; 171-186
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mawlana Wahiduddin Khan’s Critique of Political Interpretation of Islam
Krytyka politycznej interpretacji islamu Mawlany Wahiduddina Khana
Autorzy:
Anwer, Ammar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676872.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
polityka
islam polityczny
islamizm
totalitaryzm
faszyzm
marksizm
sekularyzm
nowoczesność
Politics
Political Islam
Islamism
Totalitarianism
Fascism
Marxism
Secularism
Modernity
Opis:
The article presents a critique of the political interpretation of Islam, proposed by the Indian thinker Malwana Wahiduddin Khan. The question of the place of politics in Islam has become enormous especially in the face of the extremist actions of militant Islamists: do such actions fit into a particular reading of Islam that springs from a certain understanding of religion, or do they pursue the main purpose of the religion? Is the establishment of an Islamic political order the primary task of every Muslim? This kind of question comes naturally to anyone concerned about the terrorist activities of militant Islamists. Since they are trying to justify their actions with a particular interpretation of Islam, it is necessary to present a narrative in opposition to theirs interpretation, and to show that such persons, who are far from a sincere adherence to Islam, are guilty of a serious misinterpretation of it. The article serves this purpose by presenting Mawlana Wahiduddin Khan’s critique of political Islam. By the term „political Islam” is meant a particular interpretation of the religion of Islam that sees the faith mainly in socio-political terms. Khan’s criticism is one of the earliest intellectual objections to this understanding of Islam. Although many thinkers have contributed to the theory of political Islam, the article focuses only on the writings of the Indo-Pakistani scholar Mawlana Sayyid Abul Ala Mawdudi and their critical assessment by Wahiduddin Khan. Since the polemic between two thinkers can often be dismissed as inspired by personal conflict or pretension, the article is not limited to Kahn’s criticism of Mawududi, but also assesses it in the light of later scholars.
Artykuł przedstawia krytykę politycznej interpretacji islamu, zaproponowaną przez indyjskiego myśliciela Malwanę Wahiduddina Khana. Pytanie o miejsce polityki w islamie nabrało olbrzymiego znaczenia, zwłaszcza wobec ekstremistycznych działań wojujących islamistów: czy tego rodzaju działania wpisują się w szczególne odczytanie islamu, które wypływa z pewnego rozumienia religii, czy też zmierzają do wypełnienia głównego celu religii? Czy ustanowienie islamskiego porządku politycznego jest podstawowym zadaniem każdego muzułmanina? Tego rodzaju pytania pojawiają się w sposób naturalny w każdym człowieku zaniepokojonym terrorystycznymi działaniami wojujących islamistów. Ponieważ próbują oni usprawiedliwić swoje działanie szczególną interpretacją islamu, konieczne jest przedstawienie narracji stojącej w opozycji do ich interpretacji, a także wykazanie, że tego rodzaju osoby będące daleko od szczerego wyznawania islamu ponoszą winę za poważny błąd w jego interpretacji. Artykuł służy temu celowi przez przedstawienie krytyki politycznego islamu, dokonanej przez Mawlanę Wahiduddina Khana. Przez określenie „polityczny Islam” rozumie się szczególny wykład religii islamu, który postrzega wiarę głównie w kategoriach społeczno-politycznych. Krytyka dokonana przez Khana jest jednym z najwcześniejszych intelektualnych sprzeciwów wobec takiego rozumienia islamu. Mimo że wielu myślicieli wniosło wkład w teorię politycznego Islamu, artykuł koncentruje się jedynie na pismach indopakistańskiego badacza Mawlany Sayyida Abul Ala Mawdudiego i ich krytycznej ocenie dokonanej przez Wahiduddina Khana. Ponieważ polemika pomiędzy dwoma myślicielami może często być lekceważona jako inspirowana osobistym konfliktem lub pretensjami, artykuł nie ogranicza się do krytyki Mawududiego przez Kahna, ale również ocenia ją w świetle późniejszych badaczy.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2023, 32, 1; 69-85
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pełzająca rewolucja. Awangardowe transfery Europy Środkowej (na przykładzie powojennego surrealizmu)
Creeping Revolution: Avant-Garde Transfers in Central Europe (as Exemplified by Postwar Surrealism)
Autorzy:
Orska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14769699.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
awangardowe transfery
transnarodowe koncepcje sztuki
marksizm
surrealizm
neo- i postawangarda
polityczne uwarunkowania procesu literackiego
avant-garde transfers
transnational conceptions of art
marxism
surrealism
neo- and post-avant-garde
political conditioning of the literary process
Opis:
W artykule podjęta zostaje problematyka transferów awangardowych w literaturze Europy Środkowej na przestrzeni XX i XXI wieku – w transnarodowej perspektywie; punktem odniesienia zaś jest program i zjawiska w poezji powiązane z surrealizmem. Pomimo bliskości geograficznej zarówno przed II wojną światową, jak i po niej tradycje awangardowe rozwijały się tam w relatywnym odseparowaniu. Transfery awangardowe były uwarunkowane najpierw przez dominujące przed wojną centra kultury (Francję i Związek Radziecki), później zaś przez rozmaite strategie komunistycznej polityki kulturalnej, w tym różnych ograniczeń cenzury. Obszar porównawczy stanowią przed i po-wojenna Czechosłowacja z jej mocnym, choć dysydenckim surrealizmem, Słowenia jako jeden z krajów Titowskiej Jugosławii z mocno surrealistyczną neoawangardą oraz Polska, w której, jak twierdzono, surrealizm w ścisłym znaczeniu nigdy nie zaistniał. Wybór taki został podyktowany szczególnym znaczeniem zdeterminowanej przez surrealizm poezji tych krajów w Polsce już po 1989 roku.
This entry approaches the issue of avant-garde transfers in Central Europe’s literature during the twentieth and twenty-first centuries; the surrealist’s programme and phenomena being the matter of research. Despite the geographic proximity before and after WW II, avant-garde traditions developed in this area in a relative separation. The avant-garde transfers were conditioned firstly by the dominant cultural centres before the WW II. Later, the deciding impact was carried out by different political-cultural strategies of communism, including censorship issues. The comparative area consists of Czechoslovakia with the strong although dissident surrealist tradition; Slovenia as part of Tito’s Yugoslavia with its surrealist neo-avantgarde input; and Poland where legitimate surrealism never existed. This choice was made because of the considerable transfer of the surrealism-driven poetry of these countries in Poland after 1989.
Źródło:
Porównania; 2023, 33, 1; 385-401
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophical social space of the Riga Treaty era – Russian perspective, meaning
Filozoficzna przestrzeń społeczna epoki traktatu ryskiego — perspektywa rosyjska, znaczenie
Autorzy:
Paduchowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31216897.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
traktat ryski
filozofia prawa
marksizm
leninizm
bliźniacza ziemia
the Treaty of Riga
philosophy of law
Marxism
Leninism
twin land
Opis:
The article is an attempt to describe the philosophical social space of the Riga Treaty era from the Russian perspective and an attempt to describe its meaning. The article describes in a condensed form the development of social thought (Russian / Soviet Marxism). It describes, among others the roles of the philosophy of law, the so-called legal nihilism, the meaning of Leon Petrażycki’s thoughts. In conclusion, he puts the perspective of the treatise of Riga in the context of Hilary Putnam’s thought experiment on the “twin land”.
Artykuł jest próbą opisu filozoficznej przestrzeni społecznej epoki traktatu ryskiego z perspektywy rosyjskiej oraz próbą opisu jej znaczenia. Artykuł ukazuje w skondensowanej formie rozwój myśli społecznej (rosyjskiego/radzieckiego marksizmu). Omawia m.in. role filozofii prawa, tzw. nihilizm prawny, znaczenie myśli Leona Petrażyckiego. Na zakończenie umieszcza perspektywę traktatu ryskiego w kontekście eksperymentu myślowego Hilarego Putnama na temat „bliźniaczej ziemi”.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 62, 2; 47-66
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijanizm Bogusława Wolniewicza
Unusual Christianism of Bogusław Wolniewicz
Autorzy:
Stanisławek, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15009736.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Christianity
Marxism
religion
B. Wolniewicz
chrześcijaństwo
marksizm
religia
Opis:
Paweł Okołowski twierdzi, że Bogusław Wolniewicz dokonał konwersji: porzucił marksizm i zaaprobował chrześcijaństwo. Autor rozważa, ile prawdy jest w takim ujęciu. Jego zdaniem, Wolniewicz do końca życia akceptował teorię społeczną Karola Marksa („marksizm wąsko rozumiany”), ale odrzucił ideę komunizmu. Autor określa stanowisko Wolniewicza jako „chrześcijanizm”: pogląd, że chrześcijaństwo powinno stanowić podstawę życia publicznego cywilizacji Zachodu. Mimo takiego podejścia do kwestii wiary, Wolniewicz nie stał się – o ile autorowi wiadomo – osobą religijną w tradycyjnym sensie.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 2; 63-71
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Georges Sorel i narodziny faszystowskiego mitu politycznego
Georges Sorel and the Naissance of the Fascist Political Myth
Autorzy:
Wielomski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129743.pdf
Data publikacji:
2022-07-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Andrzej Sepkowski
Georges Sorel
mit polityczny
marksizm
faszyzm
syndykalizm
political myth
Marxism
fascism
sindicalism
Opis:
Gorges Sorel to francusko-włoski myśliciel znany jako twórca teorii współczesnej mitologii politycznej. W Polsce Sorel jest postrzegany tylko jako myśliciel marksistowski. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana. Sorel był nieortodoksyjnym myślicielem marksistowskim, a w ostatniej epoce swego życia skonstruował polityczną mitologię rewolucji od lewicy po prawicę. Sorela równie dobrze można uznać za współpracownika komunistów i syndykalistów we Włoszech co nacjonalistów i monarchistów we Francji. Jego mieszanka idei komunistycznych i nacjonalistycznych jest podstawą faszystowskiego ruchu Benito Mussoliniego.
Georges Sorel is a Franco-Italian thinker, famous as the creator of the theory of modern political mythology. In Poland Sorel is seen only as a Marxist thinker. In reality, Sorel was a nonorthodox Marxist, but in the last decades of his life he constructed a political mythology of revolution from the Left and the Right. Sorel can be seen in collaboration with communists and sindicalists in Italy and nationalists and monarchists in France. His mixture of communist and nationalist ideas is the ground for the fascist movement of Benito Mussolini.
Źródło:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal; 2021, 27, 1; 63-72
1641-4233
2300-8695
Pojawia się w:
International Studies. Interdisciplinary Political and Cultural Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inkongruencja aksjologiczna. Wybrana problematyka pedagogiczna
Axiological Incongruence. Selected Pedagogical Issues
Autorzy:
Siewiora, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151121.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
inkongruencja
aksjologia
marksizm
ponowoczesność
dobro
zło
wartościowanie
incongruence
axiology
Marxism
postmodernity
good
evil
valuation
Opis:
Jednym z podstawowych problemów współczesnej pedagogiki jest konieczność zmierzenia się z chaosem, jaki zapanował w obszarze aksjologii. Konieczny jest zatem namysł nad jego filozoficznymi źródłami, ale przede wszystkim nad sposobami zaradzenia skutkom, jakie wywołał. Niezbędny wydaje się powrót do postrzegania dobra i zła jako kategorii pedagogicznych oraz kształtowania umiejętności wartościowania.
One of the basic problems of contemporary pedagogy is the need to face the chaos that has taken place in the area of axiology. It is therefore necessary to reflect on its philosophical origins, but above all, on the ways of remedying the effects it has caused. It seems necessary to return to the perception of good and evil as pedagogical categories, and to shape the ability to value.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2022, 14, 2; 147-159
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marksizm wyzwaniem ideowym dla myśli chrześcijańskiej w nauczaniu Josepha Ratzingera/Benedykta XVI
Marxism as an ideological challenge to christian thought in the teaching of Joseph Ratzinger/Benedict XVI
Autorzy:
Szulist, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31032224.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
Joseph Ratzinger/Benedykt XVI
marksizm
neomarksizm
religia
antropologia chrześcijańska
Joseph Ratzinger/Benedict XVI
Marxism
Neo-Marxism
religion
Christian anthropology
Opis:
Joseph Ratzinger/Benedykt XVI dokonuje interpretacji zagrożenia wynikającego z marksizmu i neomarksizmu dla myśli chrześcijańskiej, a w efekcie dla integralnej koncepcji człowieka i świata. Niemiecki teolog zwraca uwagę na trzy znamienne zagrożenia tych ideologii: materializm, dominację konfliktu klasowego oraz kwestionowanie wolności jednostkowej. Odpowiadając na wskazane niebezpieczeństwa, Joseph Ratzinger postuluje integralną koncepcję człowieka, co odpowiada obiektywnej prawdzie, obnażającej redukcjonistyczne tendencje ideologii. Docelowym punktem rozwoju jest pokój, będący w istocie promowaniem kultury praw człowieka jako Bożego stworzenia. Zagwarantowanie wolności jednostkowej jest ochroną godności osobowej. Religia chrześcijańska, nawiązująca do natury człowieka, a równocześnie zawierająca Boskie objawienie, sprzyja ukazaniu iluzoryczności marksizmu i neomarksizmu w świecie. Materiałem źródłowym artykułu jest nauczanie Josepha Ratzingera/Benedykta XVI.
Joseph Ratzinger/Benedict XVI interprets the danger that Marxism and Neo-Marxism pose to Christian thought. The German theologian points to three major threats: materialism, dominance of class conflict and challenge to individual freedom. In his response to these threats, Joseph Ratzinger proposes an integral concept of the human person that reflects the objective truth and exposes the reductionist trends in the ideology. According to this concept, development is directed towards peace, which, in essence, promotes a culture that respects the rights of the human person as God’s creature. Ensuring individual freedom is tantamount to protecting personal dignity. By taking into account the human nature and, at the same time, containing in itself the Divine revelation, Christianity is capable of exposing the illusory and fragmentary character of Marxism and Neo-Marxism in the world. The article relies on the teaching of Joseph Ratzinger/ Benedict XVI as its source material.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2022, 56; 419-436
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Polską Piastów i Polską Jagiellonów a Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Refleksje „anarchologiczne” i ich miejsce w rozwoju myśli historycznej Pawła Jasienicy
Between the Piast Poland, Jagiellonian Poland, and The Commonwealth of Both Nations. ‘Anarchological’ reflections and their place in the development of Paweł Jasienica’s historical thought
Autorzy:
Mękarski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089403.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jasienica Pawel
Piast Poland
Jagiellonian Poland
anarchy
Polish-Lithuanian Commonwealth
historiography of the Polish People’s Republic
Marxism
Jasienica Paweł
Polska piastowska
Polska jagiellońska
anarchia
Rzeczpospolita polsko-litewska
historiografia PRL
marksizm
Opis:
In March 1962, Paweł Jasienica, known chiefly for his books on the history of Poland, published an article entitled ‘Polska anarchia’ (‘Polish anarchy’). The article, which appeared in the weekly Przegląd Kulturalny, sparked off a heated debate on the sources of the anarchy into which the Polish-Lithuanian Commonwealth began to descend in the latter half of the seventeenth century. Among those who contributed to the debate were some of the leading historians of the day. Encouraged by the response to his article, Jasienica decided to expand it into a full-length book (completed in the spring of 1963). The author first presents the views expounded in the article from Przegląd Kulturalny, and then he reconstructs the debate and examines how Jasienica referred to it in his work on the anarchy. Since Jasienica’s account of the anarchy covers the period with which he was also concerned in Rzeczpospolita Obojga Narodów (published in English as The Commonwealth of Both Nations) - the third part of his series on the history of Poland for which he is most acclaimed - the author also attempts to compare the interpretations advanced in one work with those advanced in the other. As regards the anarchy, Jasienica traced its origin back to the reign of the last two kings of the Jagiellonian dynasty . In compliance with their commitment to securing the support of the great magnates on whom they chose to base their power, Sigismund I the Old (1467-1548) and Sigismund II Augustus (1520-1572) refused to endorse political arrangements advocated by the representatives of the Lower House of Parliament. The failure to reform the country along the lines suggested by the latter group led, in the long term, to political chaos. Unlike Jasienica, according to whom the Commonwealth degenerated into anarchy because of the errors committed almost exclusively by the rulers, the academic historians, whose views were inspired by Marxism, linked the state’s political impotence with the policy pursued by the whole nobility as a class. However, as the author shows, in Rzeczpospolita Obojga Narodów Jasienica radically changed his views. In his later work, all responsibility for the future anarchy was shifted onto Sigismund III Vasa (1566-1632) and his Catholic fanaticism. In revising his interpretation of what is known as the nobles’ anarchy, Jasienica drew, at least to some extent, on works by Jarema Maciszewski and Władysław Czapliński, historians who also represented the official historiography of the Polish People’s Republic.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 1; 43--68
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Origami z paru wzmianek. Przyczynek do analizy autobiografizmu Stefana Żółkiewskiego
Origami from a Few Mentions. A Contribution to the Analysis of Stefan Żółkiewski’s Autobiography
Autorzy:
Sidorowicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148856.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Żółkiewski
autobiography
1910 generation
Marxism
research collective
autobiografia
pokolenie 1910
marksizm
kolektyw badawczy
Opis:
Artykuł poświęcony jest autobiografizmowi w pismach Stefana Żółkiewskiego. Z uwagi na brak autobiografii w sensie ścisłym, autor tekstu decyduje się na analizę materiałów archiwalnych, przedmów i wywiadów, które spełniają warunek paktu autobiograficznego Lejeune’a. Analiza skupia się, w zgodzie z tytułową metaforą, na załamaniach widocznych w materiale, by zwrócić uwagę na warunki, w których pojawia się silna konstrukcja własnego „ja” w tekście. Autor stara się wykazać, że cechą konstytutywną autobiografizmu w pisarstwie Żółkiewskiego jest silne ukontekstowienie w biografiach środowiskowych.
The paper is concentrated on the autobiography in the writings of Stefan Żółkiewski. Due to the lack of classic autobiography, Sidorowicz decides to analyze archival materials, prefaces and interviews that meet the condition of Lejeune’s autobiographical pact. The analysis focuses, in accordance with the title metaphor, on the kinks visible in these texts. in order to draw attention to the conditions under which a strong self-construction appears. The author tries to show that a constitutive feature of Żółkiewski’s autobiographical writing is its strong involvement in society biographies.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2022, 18; 87-97
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surrealism, Socialist Realism, Dialogue?
Surrealizm, socrealizm, dialog?
Autorzy:
Kozłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407557.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
socrealizm
awangarda
marksizm
sztuka współczesna
komunizm
emancypacja
Polska powojenna
Dorota Jarecka
Socialist Realism
avant-garde
Marxism
contemporary art
Communism
emancipation
post-war Poland
Opis:
The text offers a critical and comprehensive review of Dorota Jarecka’s book Surrealizm, realizm, marksizm. Sztuka i lewica komunistyczna w Polsce w latach 1944–1948 [Surrealism, Realism, Marxism: Art and the Communist Left in Poland between 1944 and 1948]. The reviewer appreciates the main methodological premise of the book, namely that the tensions and conflicts generated within the triangle “avant-garde – realism – emancipatory role of art” cannot be reduced to a binary opposition between totalitarian ideology and the legitimate art world. In fact, it reflects the contradictory dynamics of politically engaged art in general and thecontext of post-war Poland in particular. Despite the book’s formidable factual support, the result of extensive and comprehensive query, the reviewer still regrets that the author remains primarily an art historian rather than social historian of art. This note of regret however does not diminish this noble contribution to understanding the logics of Polish visual arts in the aftermath of World War II. This area is much less known generally than the literature of this very period.
Tekst stanowi krytyczną i wyczerpującą recenzję książki Doroty Jareckiej Surrealizm, realizm, marksizm. Sztuka i lewica komunistyczna w Polsce w latach 1944–1948. Recenzent docenia główne założenie metodologiczne pracy, a mianowicie to, że napięcia i konflikty powstałe w ramach triady „awangarda – realizm – emancypacyjna rola sztuki” nie mogą być sprowadzone do binarnej opozycji między ideologią totalitarną a prawomocnym światem sztuki. W rzeczywistości odzwierciedla ono sprzeczną dynamikę sztuki zaangażowanej politycznie, w szczególności w kontekście powojennej Polski. Pomimo imponującego zaplecza merytorycznego książki, będącego wynikiem obszernej i wyczerpującej kwerendy, recenzent żałuje, że autorka pozostała przede wszystkim historykiem sztuki, a nie stała się społecznym historykiem sztuki. Żal ten nie umniejsza jednak uznania dla jej cennego wkładu w zrozumienie logiki polskich sztuk wizualnych po drugiej wojnie światowej. Obszar ten jest ogólnie znacznie słabiej znany niż literatura z tego samego okresu.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2022, 11; 1-7 (eng); 1-7 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Classless Left. On a Certain Tradition of Politically Engaged Criticism from the Turn of the Century
Lewica bez klasy. O pewnej linii zaangażowanej krytyki przełomu wieków
Autorzy:
Kaczmarski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312261.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary criticism
the left
Marxism
class
political transformation
krytyka literacka
lewica
marksizm
klasa
transformacja ustrojowa
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie (wybranych) przyczyn i strategii usuwania pojęcia klasy z polskiego dyskursu krytycznoliterackiego po roku 1989. Przedmiotem analizy jest przede wszystkim pewna tradycja niemarksistowskiej krytyki lewicowej, określona nazwiskami Marii Janion, Kingi Dunin i Igora Stokfiszewskiego. Artykuł wskazuje, w jaki sposób ogólna wizja świata i polityki implicytnie szkicowana w pracach wymienionych krytyków wyklucza możliwość znaczącego wykorzystania pojęcia klasy.
The paper identifies (selected) reasons and strategies of removing the notion of class from Polish critical-literary discourse after 1989, especially a certain tradition of non-Marxist leftist criticism defined by Maria Janion, Kinga Dunin and Igor Stokfiszewski. The paper shows how a general vision of the world and politics implicitly outlined in the works of those critics excludes the possibility to meaningfully use the notion of class.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 152-169 (eng); 152-169 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o książce o krucjatach marksistów przeciwko Lwowskiej Szkole Filozoficznej
Remarks to the book on the crusades conducted by Marxists against Lvov Philosophical School
Autorzy:
Woleński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15006038.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
history
Lvov‑Warsaw School
Marxism
philosophy
politics
filozofia
historia
marksizm
polityka
Szkoła Lwowsko‑Warszawska
Opis:
Artykuł jest polemiką z książką R. Kuliniaka, M. Pandury i Ł. Ratajczaka Filozofia po ciemnej stronie mocy (cz. I–III, Wydawnictwo Marek Derewiecki 2018–2021), przedstawiającej atak marksistów na Lwowską Szkołę Filozoficzną założoną przez Kazimierza Twardowskiego. Nie kwestionuję tego, że taki atak miał miejsce, ani tego, że był motywowany względami politycznymi. Moje wątpliwości budzi to, jak pojmowana jest Lwowska Szkoła Filozoficzna, a w szczególności zaliczenie do niej Romana Ingardena. Sporny jest też obraz filozofii polskiej w ostatnich trzydziestu latach, tj. po 1989 roku, sugerujący, że miałaby to być jakaś kontynuacja przełomu lat 1940/1950.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 1; 107-125
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies