Temat: Maria Kazimiera - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Życie prywatne Marii Kazimiery i Jana Sobieskiego na podstawie listów
Autorzy:: Kłoś, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1810637.pdf
Data publikacji:: 2019-06-17
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: Proza epistolarna
Jan Sobieski
Maria Kazimiera
Epistolary prose
Opis:: This paper focuses on the private life of Jan Sobieski and Maria Kazimiera, including their family and love life. The theoretical framework has been based on letters exchanged between Jan Sobieski and Maria Kazimiera d’Arquien de la Grange. It includes a thorough analysis of the ‘Jan and Marysieńka’s love letters’ as well as introduces the authors of those letters. The topi cis presented from different points of view, including contents of the letters and analysis from historians familiar with this field of work. Moreover the paper portrays the issue of genuine and pretended love between Maria Kazimiera and Jan Sobieski based on the analysis by reputable historians.
Praca dotyczy historii życia prywatnego Jana Sobieskiego i Marii Kazimiery, ich perypetii miłosnych i rodzinnych. Jest to praca źródłoznawcza, na podstawie listów Jana Sobieskiego i Marii Kazimiery d’Arquien de la Grange. Przede wszystkim zawiera dokładną analizę źródła, tzw. „ listów miłosnych Jana i Marysieńki”, oraz przedstawienie autorów tych listów. Temat ukazany jest wieloaspektowo- z punktu widzenia treści zawartych w listach ale też wykorzystane są tu opracowania historyków zajmujących się tym tematem. Porusza także problematykę prawdziwej bądź udawanej miłości Marii Kazimiery do Jana Sobieskiego, przedstawianej w pracach historyków.
Źródło:: Officina Historiae; 2018, 1, 1; 91-110
2545-0905
Pojawia się w:: Officina Historiae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Odtwórstwo historyczne postaci Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej i jego znaczenia dla edukacji regionalnej i ponadlokalnej
Historical reenactment of the figure of Maria Kazimiera dArquien Sobieska and its importance for regional and supra-local education
Autorzy:: Pietrzak, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27312241.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: edukacja
królowa
Maria Kazimiera d’Arquien Sobieska
odtwórstwo historyczne
eduaction
the Queen
historical reenactment
Opis:: Tematem pracy jest rola odtwórstwa historycznego i jego wpływu na kształtowanie obszaru edukacji na przykładzie inscenizacji postaci królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej. Praca składa się z zarysowania ram metodologicznych wokół pojęcia odtwórstwa historycznego i uściśleń definicyjnych, wyjaśnienia kwestii tzw. czarnej legendy królowej, ukształtowanej w historiografii polskiej w XIX i XX wieku oraz prezentacji form inscenizacji historycznych. Informacje o przygotowaniach, wydarzeniach, trudnościach, zakresie przekazu i znaczeniu odtwórstwa postaci królowej zostały pozyskane od pań zajmujących się tą dziedziną na drodze wywiadu. Ważnym źródłem wiedzy stały się informacje o odgrywaniu roli królowej przez pracownice Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz informacje dziennikarskie odnalezione na stronach internetowych. W pracy udało się ustalić narastanie „białej legendy”, królowej, która w przeciwieństwie do wcześniejszych czasów, kładzie naciska na pozytywne cechy charakteru małżonki króla oraz jej zasługi dla kultury Rzeczypospolitej. Postać Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej, zyskuje wyraźnie na znaczeniu w kontekście stałego przypominania rocznic wiedeńskich i rozwijania postaw patriotycznych. Ponadto postać królowej wiąże się z takimi wartościami jak piękno, inteligencja, niezależność, co wyraźnie sprzyja kształtowaniu się nowych postaw społecznych w kręgu kobiet oraz utwierdza obecny w życiu społecznym kult piękna i młodości.
The subject of the work is the role of historical reenactment and its influence on shaping the area of education, based on the example of the staging of the figure of queen Maria Kazimiera d'Arquien Sobieska. The work consists of outlining the methodological framework around the concept of historical reenactment and defining clarifications, explaining the issue of the so-called the black legend of the queen, shaped in Polish historiography in the nineteenth and twentieth centuries, and the presentation of forms of historical staging. Information on preparations, events, difficulties, the scope of transmission and the importance of recreating the figure of the queen was obtained from ladies dealing with this field through an interview. Information about the role of the queen being played by the employees of the Museum of King Jan III's Palace at Wilanów and journalistic information found on websites became an important source of knowledge. The study managed to establish the growth of the "white legend" of the queen, who, unlike in earlier times, emphasizes the positive character traits of the king's wife and her contribution to the culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The figure of Maria Kazimiera d'Arquien Sobieska is clearly gaining importance in the context of constant reminding of Viennese anniversaries and developing patriotic attitudes. In addition, the figure of the queen is associated with such values as beauty, intelligence, independence, which clearly fosters the formation of new social attitudes in the circle of women and strengthens the cult of beauty and youth present in social life
Źródło:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 16; 164-184
2450-4475
Pojawia się w:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Medale upamiętniające osobę Marii Kazimiery pochodzące z okresu koronacji i peregrynacji pary królewskiej po Pomorzu Gdańskim (Uwagi ikonograficzne)
Medals Commemorating the Person of Marie Casimire, from the Time of Coronation and the Gdańsk Pomerania Pilgrimage of the Royal Couple. Iconographic Comments
Autorzy:: Rokita, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/560648.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:: Medale
ikonografia
Maria Kazimiera
Jan III Sobieski
Pomorze Gdańskie
Medal
iconography
Marie Casimire
Gdańsk Pomerania
Opis:: Autor artykułu opisał trzynaście przykładów dzieł sztuki (malarstwa, grafiki, rzeźby, medalierstwa, numizmatyki, kartografii) mających związek z medalem i żetonem gloryfikującym postać małżonki Jana III Sobieskiego. Jak przekonuje autor większość wyobrażeń artystycznych, które zostały przez medaliera włączone do kompozycji artystycznej w mniejszym lub większym stopniu nawiązuje do wcześniejszych wzorów graficznych i medalierskich. W przypadku rewersu żetonu Marii Kazimiery można mówić o inspiracjach zarówno przedstawieniami na monetach antycznych (denar z ok. 71 r. p.n.e.) i późniejszych numizmatach (medal z 1670 roku) jak i rycinami publikowanymi w zbiorze Jacoba Typotiusa (emblemat Rudolfa II Habsburga) i kompozycjami wykonanymi w technice fresku (podobizna Diany na rydwanie z wnętrza klasztoru katolickiego św. Pawła w Parmie). Pierwsza strona kolejnego medalu królewskiej małżonki powstała natomiast w oparciu o wcześniejszą rycinę portretową Marii Kazimiery, wykonaną w XVII wieku w warsztacie Francesca Leone. Natomiast rewers zawierający wyobrażenie Junony prze-mieszczającej się na rydwanie w kierunku słońca oraz podobiznę Gdańska i jego najbliż-szych okolic nawiązuje do współczesnych przedstawień kartograficznych, w oparciu o które Jan Höhn (Hoehn) st. zaprojektował w 1654 roku medal będący jak się wydaje podstawą dla późniejszej pracy jego syna, Jana Höhna (Hoehna).
The author of the article described thirteen examples of the works of art (of painting, graphics, sculpture, metallic art, numismatics, cartography) correlating with the medal and the token extolling the figure of the wife of Jan III Sobieski. The author shows how the majority of artistic ideas that were used by the medalist in the artistic composition to a smaller or larger degree refer to an earlier graphic and medallic formulae. Regarding the reverse side of the Marie Casimire coin one could speak to the inspiration of antique money (denar from cir. 71 BCE) and later numismats (medals from 1670) and prints published in a collection Jacobus Typotius (emblem of Rudolph II of Habsburg) and composition made in the fresco technique (Diana's image on the chariot from the inside of the Catholic monastery St. Paul in Parma). The front side of the medal of the kings wife was based on earlier sketches of Marie Casimire created in the workshop of Francesca Leone. The revers side however contains an image of Juno moving on a chariot towards the sun and the image of Gdańsk, this is supported by contemporary cartographic surroundings closest to him, shown on the medal which John Höhn (Hoehn) the elder designed in 1654. It seems this was the basis for the later work of his son, John Höhna (Hoehna).
Źródło:: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2017, 24; 109-128
0208-7626
Pojawia się w:: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Polszczyzna we francuskich listach królowej Marysieńki – charakterystyka funkcjonalna i genologiczna
Autorzy:: Zarębski, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29520151.pdf
Data publikacji:: 2022-12-20
Wydawca:: Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:: French-Polish bilingualism
letter
Maria Kazimiera d’Arquien Sobieska
function and genre analysis
17th century
Opis:: The Polish language in the French letters of Queen Marysieńka – function and genre analysis The article presents a function and genre analysis of the use of Polish words (transcoded markers) in the French letters of Queen Marysieńka Sobieska to her husbands: Jan Sobiepan Zamoyski and King Jan III Sobieski. The functional characterization distinguishes an emotive function (based on the strategy of including emotionally and stylistically charged elements in L2 = the second language), e.g. świnia (pig), a referential function (based on the strategy of including names of realities belonging to the space of L2), e.g. pospolite ruszenie (mass levy), and a deictic function (based on the inclusion of proper names functioning primarily in L2), e.g. Jaworów. In reference to the genre analysis, the role of personal and factual factors, which imply the use of L2 in the letters of bilingual people, is observed, as well as the place of elements from L2 in the structure of letters. It is concluded that the presence of elements in L2 does not affect the cohesion of the letters, but broadens their potential and proves the author’s full competence in both languages.
Źródło:: Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 155-170
1731-3317
Pojawia się w:: Świat i Słowo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Dwór i codzienność Sobieskich
Autorzy:: Gołąbek, Marta.
Powiązania:: Mówią Wieki 2013, nr 9, s. 60-63
Data publikacji:: 2013
Tematy:: Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696)
Maria Kazimiera (królowa Polski ; 1641-1716)
Zamki i pałace
Życie codzienne
Opis:: Fot.
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Konwencja epistolograficzna i bezpośredniość wyrazu w listach Jana III Sobieskiego do Marysieńki
Autorzy:: Kosmalska, Weronika
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/668015.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:: Jan III Sobieski
Marysieńka
Maria Kazimiera d’Arquien
letters
directness of expression
love letters
king of Poland
baroque
epistolography convention
history of literature
correspondence
literary studies
listy
bezpośredniość wyrazu
listy miłosne
Maria Kazimiera d'Arquien
konwencja epistolograficzna
król Polski
barok
historia literatury
XVII wiek
korespondencja
literaturoznawstwo
Opis:: The article recounts about Jan III Sobieski’s epistles from 1655–1683 which were written to his wife Maria Kazimiera d’Arquien. The division of listing’s model, which was made by Robert Ganszyniec, and the framing of letters’ type according to Stefania Skwarczyńska were taken as a basis in creation of interesting epistolographic convection category typical for Sobieski. Furthermore the text reveals the manner in which Sobieski reaches a directness of the statements as well as the themes which dominate in his letters and the way of taboo implementation. However, the article does not present the letters in detachment with historical and socio-cultural reality. The correspondence of Jan and Maria Sobieski is not only an evidence of great love but also reveals historical events from the participants’ perspective with signs of baroque. The article includes many citations from epistles written by Jan III Sobieski in order to present the reader the discussed issues sufficiently. It also presents the stand of the most accomplished literary historians such as Stefania Skwarczyńska, Alojzy Sajkowski or Leszek Kukulski.
Artykuł traktuje o epistołach Jana III Sobieskiego do żony Marii Kazimiery d'Arquien z lat 1655-1683. Bazując na podziale modeli listowania dokonanym przez Roberta Ganszyńca oraz koncepcji rodzajów listów Stefanii Skwarczyńskiej, powstała interesująca kategoria konwencji epistolograficznej charakterystyczna wyłącznie dla Sobieskiego. Ponadto tekst ukazuje w jaki sposób Sobieski osiąga bezpośredniość wypowiedzi, jakie tematy dominują w jego listach oraz w jaki sposób realizuje tabu. Artykuł nie przedstawia listów w oderwaniu od realiów historycznych i społeczno-kulturowych. Korespondencja państwa Sobieskich oprócz świadectwa wielkiej miłości ukazuje także wydarzenia historyczne z perspektywy ich uczestników oraz nosi znamiona epoki baroku. By omawiane zagadnienia dostatecznie przedstawić czytelnikowi, artykuł zawiera wiele cytatów z epistoł pisanych przez Jana III Sobieskiego oraz prezentuje stanowiska najznamienitszych historyków literatury takich jak Stefania Skwarczyńska, Alojzy Sajkowski, czy Leszek Kukulski.
Źródło:: Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2017, 7
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:: Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Jan Sobieski i Marysieńka : romans wszech czasów
Autorzy:: Nagielski, Mirosław (1952- ).
Powiązania:: Mówią Wieki 2013, nr 9, s. 29-33
Data publikacji:: 2013
Tematy:: Sobieski (rodzina) 16-17 w.
Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696)
Maria Kazimiera (królowa Polski ; 1641-1716)
Rodzina
Opis:: Fot.
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Antiheroines of Early Modern Polish History in the Textbooks of the Second Polish Republic
Antybohaterki nowożytnych dziejów Polski w podręcznikach Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:: Hoszowska, Mariola
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1374200.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: history of women
history education
Second Polish Republic
Bona Sforza d’Aragona
Maria Ludwika Gonzaga
Maria Kazimiera d’Arquien
historia kobiet
dydaktyka historii
Druga Rzeczypospolita
Opis:: The author of the article presents changes that took place in the textbook depictions of women – counted among the antiheroines of Polish History – from 1918 to 1939. The starting point are 19th-century compilations, in which the authors’ attention was focused on prominent queens of the Early Modern era: Bona Sforza, Maria Ludwika Gonzaga, and Maria Kazimiera de La Grange d’Arquien. The attitudes of the authors of historical and educational compilations created after Poland regained its independence towards these women was the result of various factors, but also a proof of acceptance of women’s new roles in the newly united – among others, through historical education – society. This applied particularly to those women’s roles that evoked social resistance, as they were linked to involvement in politics, which was viewed as a space for men’s activity.The article emphasises comparative concepts to clearly delineate differences between what was typical of educational framing pre- and post-1918. The author analyzed 30 history textbooks written in the first and second decade of Poland Reborn, addressed to children and youth in primary, gymnasium and secondary schools. The article serves as a search for the answers to the following questions: 1. In what way were ambitious women rulers perceived in different political conditions, i.e. in a situation of formal equality of the political rights of women and men? 2. How different were textbooks in the Piłsudski-reformed schools from those used earlier? 3. To what extent did the reorientation of the educational ideal of the 1930s influence the image of the politically involved Polish queens of the Early Modern era?
Autorka artykułu przedstawia zmiany jakie dokonały się w podręcznikowym obrazie kobiet – zaliczanych do grupy antybohaterek dziejów Polski – w latach 1918–1939. Punktem wyjścia są opracowania dziewiętnastowieczne, w których uwaga piszących skupiona była na wybitnych królowych doby nowożytnej: Bonie, Marii Ludwice i Marii Kazimierze. Stosunek do nich autorów opracowań historyczno-dydaktycznych powstałych po odzyskaniu niepodległości był pochodną różnych czynników, ale i dowodem akceptacji dla nowych ról kobiet w scalanym na nowo społeczeństwie, m.in. drogą edukacji historycznej. Dotyczyło to szczególnie tych kobiecych ról, które wywoływały społeczny opór, ponieważ związane były z zaangażowaniem w politykę, uznawaną za przestrzeń męskiej aktywności.W artykule położono nacisk na ujęcia porównawcze, tak, aby wyraźnie zarysowały się różnice między tym, co było typowe dla ujęć dydaktycznych sprzed i po 1918 r. Przeanalizowano 30 podręczników historii powstałych w pierwszej i drugiej dekadzie Polski Odrodzonej, adresowanych do dzieci i młodzieży szkół powszechnych, gimnazjów i liceów ogólnokształcących. Poszukiwano przy tym odpowiedzi na pytania: 1. W jaki sposób postrzegano ambitne władczynie w odmiennych warunkach politycznych, tj. w sytuacji formalnej równości praw politycznych kobiet i mężczyzn? 2. Na ile podręczniki dla zreformowanej przez piłsudczyków szkoły odróżniały się od tych wykorzystywanych wcześniej? 3. W jakiej mierze reorientacja ideału wychowawczego w lat trzydziestych XX w. wpłynęła na obraz rozpolitykowanych polskich królowych doby nowożytnej?
Źródło:: Res Historica; 2020, 50; 319-360
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Geneza i rozwój konfliktu królowej Marii Kazimiery Sobieskiej z synem Jakubem
The genesis and development of the conflict of Queen Marie Casimire Sobieska with son Jacob
Autorzy:: Dębski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/687847.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Maria Kazimiera Sobieska
Jakub Sobieski
Jan III Sobieski
Ludwika Karolina Radziwiłłówna
Melchior de Polignac
Marie Casimire Sobieska
Jacob Sobieski
John III Sobieski
Opis:: The following article discusses the genesis of the little-known conflict of Queen Marie Casimire Sobieska with her eldest son Jacob. While not considering the complexity of the causes of this conflict, it is believed to be the reason for Jacob’s failure in taking the place upon the throne. Marie Casimire’s biggest dream was Jacob’s or one’s of his brother taking on the crown after their father. The eldest prince was brought up not only in a sense of hope, but also in warm relations with the closest. Unfortunately, in the final years of John III Sobieski’s life, Jacob decided to distance himself from parents with unjustified motives. According to public opinion the conflict with the royal couple, and then with his mother became a political issue. The opponents of the Sobieski family claimed that Marie Casimire Sobieska and Jacob were the political enemies. Due to the fact that this conflict was still ongoing, there were no chance to arise the Sobieski dynasty in Poland.
Artykuł porusza problem mało znanej genezy konfliktu Marii Kazimiery z najstarszym synem Jakubem – sporu, który bez zagłębiania się w jego złożone przyczyny, uznaje się za główny powód porażki najstarszego z królewiczów Sobieskich w walce o polski tron. Największym marzeniem Marii Kazimiery było to, aby Jakub (bądź któryś z jego braci) objął „ojcowską koronę”. W poczuciu takich nadziei i w ciepłych relacjach z najbliższymi wychowywany był najstarszy królewicz. Niestety, w ostatnich latach życia króla Jana III Sobieskiego Jakub, z całkowicie niesłusznych pobudek, poważnie odsunął się od rodziców. Spór z parą królewską, a następnie z matką w oczach opinii publicznej stał się politycznym konfliktem. Oponenci Sobieskich utwierdzali wszystkich w przekonaniu, że Marysieńka i Jakub są politycznymi wrogami. Temat zatargu (który był splotem wielu nieporozumień) Marii Kazimiery z synem powracał, co ostatecznie pogrzebało szanse na założenie w Polsce dynastii Sobieskich.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 98; 25-41
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Królowa wdowa a „kandydat do tronu”. Relacje Marii Kazimiery Sobieskiej z Jakubem Sobieskim w czasach saskich
Queen widow and „successor to the throne”. Relationship of Marie Casimire Sobieska with Jacob Sobieski in Saxon times
Autorzy:: Dębski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/688251.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Maria Kazimiera Sobieska
Jakub Sobieski
August II Mocny
Oława
Wrocław
Pleissenburg
Marie Casimire de La Grange d’Arquien
Augustus II the Strong
Opis:: The following article discusses the relation between Marie Casimire de La Grange d’Arquien and Jakub, her eldest son. Their relationship is investigated in Saxon times, after ascending the throne by Augustus II the Strong. The above mentioned relation has deteriorated and became a real conflict in the last years of John III Sobieski’s life, as well as in the first period of interregnum 1696/1697. The information about the issue was published by enemies. Since then it was believed to be a political conflict. Although the conflict lasted not so long, it influenced the queen’s reputation. Marie Casimire de La Grange d’Arquien and Jakub united again in order to regain some prestige and get the power back at a time when the Great Northern War broke out. Unfortunately, the goal was not achieved. As a consequence of falling prey to the Polish king, Jakub had to renounce the throne from the father. Marie Casimire de La Grange d’Arquien lived abroad in the last years of life. In this time she had tense relation with her son, who was made disappointed by the earlier affairs.
Niniejszy artykuł przedstawia relacje Marii Kazimiery Sobieskiej i jej najstar szego syna Jakuba w czasach saskich, czyli po objęciu tronu polskiego przez Augusta II Mocnego Wettina. Nieco wcześniej, w ostatnich latach życia króla Jana III Sobieskiego i w pierwszej fazie bezkrólewia 1696/1697 r. kontakty najstarszego z królewiczów z matką wyraźnie się pogorszyły i przerodziły się w otwarty spór, który został podany do wiadomości publicznej przez oponentów Sobieskich jako polityczny konflikt i mimo że nie trwał zbyt długo, to pozostawił trwałą „zadrę” na wizerunku królowej wdowy i jej rodziny w opinii polskiej szlachty.Czasy saskie na nowo połączyły matkę i syna we wspólnej nadziei na uratowanie prestiżu rodziny Sobieskich, a w chwili wybuchu wielkiej wojny północnej także na odzyskanie upragnionej korony. Marzenia jednak zniweczył los i nieroztropność Jakuba, który padł ofiarą zasadzki polskiego króla i w konsekwencji musiał zrzec się wszelkich pretensji do tronu „po ojcu”.Ostatnie lata życia Marii Kazimiery, która od pewnego czasu mieszkała za granicą, upłynęły pod znakiem jeżeli nie napiętych, to przynajmniej chłodnych relacji z najstarszym synem, po raz kolejny zawiedzionym na własnym losie.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 69-88
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Kawaler maltański Franciszek Wierusz-Kowalski herbu Wieruszowa (ok. 1675-1742) w służbie królewskiej rodziny Sobieskich
Franciszek Wierusz-Kowalski, Wieruszowa Coat of Arms, Knight of Malta (ca. 1675–1742), in the Service of the Royal Sobieski Family
Autorzy:: Kapuściński, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31339105.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Borzykowa
Franciszek Wierusz-Kowalski
Jakub Sobieski
Jasna Góra
kawaler maltański
Malta
Maria Kazimiera Sobieska
Oława
Rzym
Wielgomłyny
zamek Bois nad Loarą
Knight of Malta
Rome
Château of Blois
Opis:: Artykuł przedstawia życie i działalność Franciszka Wierusza-Kowalskiego herbu Wieruszowa, żyjącego na przełomie XVII i XVIII w. i pochodzącego z powiatu radomszczańskiego w ziemi sieradzkiej. Całość opracowania otwiera wywód genealogiczny jego przodków, dzięki czemu można poznać bliżej przedstawicieli gałęzi rodowej Wieruszów-Kowalskich, mających liczne zasługi dla Kościoła i ojczyzny. Tradycje te niewątpliwie miały wpływ na postawę religijną i patriotyczną młodego szlachcica, który prawdopodobnie w wyniku koneksji rodzinnych wszedł w skład świty dworskiej królowej Marii Kazimiery Sobieskiej, stając się jej niezwykle zaufanym sługą. To z kolei sprawiło, że znalazł się w najbliższym otoczeniu jej syna Jakuba, pełniąc nawet obowiązki marszałka dworu. Bliskie relacje z Sobieskimi umożliwiły mu odbycie licznych podróży zagranicznych (Włochy, Francja, Bawaria) i nawiązanie stosunków z dworami władców wielu państw europejskich, w tym także samego papieża. Po wstąpieniu do Zakonu Maltańskiego prowadził szeroką działalność prokościelną na Malcie, Śląsku, we Włoszech i w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Szczególny wkład wniósł w rozwój klasztoru na Jasnej Górze, konwentu paulinów w Wielgomłynach i rodzimej parafii w Borzykowej.
The article presents the life and work of Franciszek Wierusz-Kowalski, Wieruszowa coat of arms, who lived in the 17th and 18th centuries and came from Radomsko County in Sieradz Land. The study begins with a genealogical account of his ancestors, thanks to which one learns more about the family branch of Wierusz-Kowalskis, who have done great service to the Church and the Country. This tradition no doubt had an influence on the religious and patriotic attitude of the young nobleman, who through family connections became a member of Maria Kazimiera Sobieska’s court and ultimately her most trusted servant. This earned him a place very close to her son Jakub, and he even assumed the position of Great Chamberlain. His close links to the Sobieskis enabled him to make numerous trips abroad (to Italy, France, Bavaria) and establish relations with the royal courts of many European countries, including the pope. After joining the Order of Malta, he was a very active supporter of the Church in Malta, Silesia, Italy, and the Polish-Lithuanian Commonwealth. The Jasna Góra Monastery benefited from his considerable contribution; he also supported the Pauline convent in Wielgomłyny and his home parish of Borzykowa.
Źródło:: Studia Polonijne; 2022, 43; 275-294
0137-5210
Pojawia się w:: Studia Polonijne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Króla Jana droga pod Wiedeń : czego dowiadujemy się z listów Sobieskiego do Marysieńki?
Czego dowiadujemy się z listów Sobieskiego do Marysieńki?
Autorzy:: Panfil, Tomasz (1962- )
Powiązania:: Gazeta Polska 2021, nr 37, s. 82-84
Data publikacji:: 2021
Tematy:: Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696)
Maria Kazimiera (królowa Polski ; 1641-1716)
Bitwy lądowe
Bitwa pod Wiedniem (1683)
Dowódcy
Władcy
Listy
Wojsko
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:: 15 sierpnia 1863 roku wyruszyła z Krakowa ponad 20-tysięczna armia polska pod dowództwem króla Jana III Sobieskiego, by ratować Austriaków przed najazdem tureckim. Trudy podróży, zwycięską bitwę pod Wiedniem oraz powrót opisywał król w listach do swojej żony królowej Marysieńki.
Fotografie.
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Królewskie egzekwie w warszawskim kościele kapucynów w XVIII wieku
Royal Exequies in the Warsaw Capuchin Church in the 18th Century
Autorzy:: Osiecka-Samsonowicz, Hanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24565461.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Maria Kazimiera D’Arquien Sobieska
Jan III Sobieski
August II Mocny
Joachim Daniel Jauch
Alessandro Galli-Bibiena
kościół kapucynów w Warszawie
uroczystości egzekwialne
pogrzeby serc w Rzeczypospolitej XVIII w.
castrum doloris
katafalk
Marie Casimire D’Arquein Sobieska
John III Sobieski
Augustus II the Strong
Joachim Daniel von Jauch
Capuchin Church in Warsaw
Exequies
burials of hearts in the 18th-cetury Polish-Lithuanian Commonwealth
catafalque
Opis:: W artykule omówiono plastyczną oprawę egzekwii odprawionych z inicjatywy Augusta II Mocnego za Marię Kazimierę Sobieską w 1717 r. oraz uroczystości związanych z wystawieniem trumien królowej, Jana III Sobieskiego i ich wnuka, zorganizowanych przez królewicza Jakuba Sobieskiego w 1733 r. Analiza rysunków Joachima Daniela Jaucha ze zbiorów Sächsisches Hauptstaatsarchiv w Dreźnie, wsparta źródłami archiwalnymi, pozwoliła na próbę usystematyzowania bogatego materiału ikonograficznego dotyczącego projektów artysty z okazji pochówku serca Augusta II Mocnego w Kapicy Królewskiej w 1736 r., jej dekoracji oraz wystroju kościoła w czasie egzekwii za monarchę, odprawianych w rocznice jego śmierci na polecenie Augusta III przez blisko dwadzieścia pięć lat. Uroczystości te, celebrowane w jednej z najważniejszych sakralnych fundacji Jana III, były ważnym elementem saskiej propagandy politycznej.
The Capuchin Church in Warsaw was one of the major sacral foundations of John III Sobieski who passed away in 1696. Owing to a complex political situation, the King’s remains were not buried then at the Wawel, but only in 1697, following a modest ceremony, they were deposited at the Capuchin Monastery, while his heart was placed in the Order’s archives. In 1700, the body of his grandson John, son of James Sobieski, was deposited next to the monarch’s coffin, while in 1717, the coffin of Marie Casimire Sobieski who passed away in France, was added there. In March that year, as instructed and financed by Augustus II the Strong, exequies were performed to pray for the Queen. The ceremony had an important propaganda undertone. Not only did the bier feature inscriptions exposing the merits of Augustus II who made sure the late Queen would rest in peace, but also thanks to the resolution of the so-called Silent Seym in session merely a fortnight before, he had made an attempt at reforming the state’s political system, and introduced the long-awaited peace to the Polish-Lithuanian Commonwealth. At least as of 1731, James Sobieski was trying in vain to organize a dignified burial of the remains of his parents which were decaying in the Warsaw Monastery. However, the indebted Prince could not afford their costly exportation to the Cracow Cathedral and the funeral there. It is likely that he was the one who decided to have exequies performed in the Capuchin Church on the 50thanniversary of the Relief of Vienna, with his parents’ coffins lying in state. It seems likely that precisely this planned ceremony has to be connected with the drawing of the castrum doloris found at the National Gallery of Art in Washington DC attributed to Alessandro Galli-Bibiena, and, according to the inscription, executed for the victor from Vienna and his spouse (Fig. 1). From around 1716 Alessandro worked as an architect at the court of James Sobieski’s brother-in- law Charles III Philip Pfalz-Neuburg who may have commissioned the design of the catafalque from the artist coming from a famous family of decorators. Nonetheless, the design, not mentioned in any studies dedicated to the Galli-Bibiena workshop, was never implemented. When on 1 February 1733 Augustus II died in Warsaw, the issue of the remains of John III and Marie Casimire awaiting their burial at the Wawel returned to the fore; the decision was made for their remains together with Wettin’s body to be transported to Cracow, which took place in August that year. On the instruction of James Sobieski the coffins of John III, Marie Casimire, and of their grandson lay in state in the Capuchin Church already on 15 May. The description of the church’s funerary decoration is rendered in a hand-written Latin report published also in the Polish translation. In front of the chancel a castrum doloris was raised containing the coffins of the royal couple and their grandson, before which the box with the heart of John III was exposed. Above, a velvet canopy was suspended, while in the corners four plinths crowned with globes and eagles holding laurel twigs of which silver candle holders grew were placed. The catafalque and the coffins, the high altar and the Church’s walls were decorated with crimson cloths, while the ceiling featured al fresco compositions related to the idea of the ceremony and the King's reign. The body of Augustus II was transported to the Warsaw Castle, and the monarch’s heart was sent to Dresden; meanwhile, his viscera were deposited ‘de mandato Reipublicae’ in the crypt of the Capuchin Church. It was only on 31 January 1736 that the ceremony of the transfer of the vessel containing the royal viscera to a marble urn raised in the middle of the ‘oratory’ adjacent to the Church took place; the oratory’s remodelling into a chapel, later called ‘Royal’, had been commissioned by Augustus III the year before, however, works on its decoration had not been completed. Thanks to the Latin hand-written account of the event and a press note it is known that in the Church as such only a plinth crowned with regalia was placed before the high altar. During the exequies held in the Capuchin Church on the King’s death anniversary in 1737, an analogical plinth was surrounded by eight pillars-guéridons resembling herms in shape, adorned with fruit and plant garlands: four lower ones culminated in crowns, while the higher ones featured eagles perched on globes. It may have been this very composition (or its version) that was rendered in the drawing by Joachim Daniel von Jauch (Figs. 5–7) preserved in the Dresden Sächsisches Hauptstaatsarchiv; he was the designer of the decoration for royal exequies and also of the Royal Chapel and its furnishing completed after 1737 (Figs. 8–9). Other drawings by Jauch from the Dresden archives register the designs of the Church’s decor on the occasion of subsequent death anniversaries of Augustus II. The explanation featured in the drawings suggests that the illustrated elements were reused annually with only minor modifications. Interestingly, the composition of eight pillars-guéridons, was almost identical with the ones visible in the above-mentioned design, with the only difference that the four lower ones were interconnected with ogees forming a richly decorated canopy over the plinths with the regalia (Figs. 10–13). Similar pillars-guéridons were placed on the catafalque corners in the Collegiate Church of St John in Warsaw during the exequies for Augustus II in 1735; the decoration for that ceremony had also been the artist’s work (Figs. 14a–15). Eclectic designs by Jauch suggest that in the case of pillars-guéridons he was inspired by French print pattern books (Figs. 16a–b, 17). The traditional elements, serving mainly the décor of royal and magnate residences, were, however, given by him a new function in the funerary arrangement, and they in a way constituted his trademark in this domain of his art. Therefore, it can be assumed that the decoration of the Capuchin Church for the exequies for the Sobieskis in 1733 with the four pillars with the globes and eagles on the top, known from the descriptions, were also the artist’s work. In the concept of the canopy Jauch resorted to the tradition of the Roman Baroque, though this may have also happened through the mediation of French art present at the court of the House of Wettin. The finial in the form of four converging volutes at the top, echoing Bernini’s canopy in the Vatican Basilica was frequent in France in altar structures popularized thanks to prints, beginning with that in the Paris Notre-Dame du Val-de-Grâce Church (1665) almost until the end of the 18th century (Figs. 23–25). Wettin’s viscera were placed in the Capuchin Church in order to benefit from the legend of John III, but also to reduce the latter’s importance in order to serve the Saxon political propaganda initiated by Augustus II with the exequies for Marie Casimire. The tradition of commemorating the anniversary of the death of Augustus II cultivated for over twenty-five years, until the end of the reign of Augustus III (1763), recorded in the press, led to the fact that Augustus II overshadowed the figure of the Church’s founder. It was only in 1830 that the box with the heart of John III was transferred to the Royal Chapel rebuilt then. In 1919, the first mass after Poland had regained independence was celebrated there: it was dedicated to John III. Thanks to the preserved photographs there is no doubt that from the elements kept in the monastery it was the catafalque with a wood-carved volute canopy designed for Augustus II (Figs. 27, 28a–f, 29), and not the castrum doloris of John III and Marie Casimire from 1733 that was recreated. The structure from 1919 was raised again in 1924 in St John’s Cathedral in Warsaw for the funeral of Henryk Sienkiewicz (Fig. 30), and for the last time, again as a historic monument connected with John III, at an exhibition mounted at the National Museum in Warsaw in 1933.
Źródło:: Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 3; 569-615
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:: Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki