- Tytuł:
-
Foraminifera from the Eocene Variegated Shales near Barwinek (Magura Unit, Outer Carpathians), the type locality of Noth (1912) revisited
Otwornice z eoceńskich pstrych Łupków w rejonie barwinka (Płaszczowina Magurska, Karpaty Zewnętrzne) w klasycznych stanowiskach Notha (1912) - Autorzy:
-
Kender, S.
Kaminski, M. A.
Cieszkowski, M. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/191954.pdf
- Data publikacji:
- 2005
- Wydawca:
- Polskie Towarzystwo Geologiczne
- Tematy:
-
foraminifera
Eocene
stratigraphy
palaeoecology
Magura Unit
Outer Carpathians - Opis:
-
A rich deep-water agglutinated foraminifera (DWAF) fauna (approximately 50 taxa) is documented from the lower to middle Eocene Variegated Shales of the Magura Unit, Outer Carpathians. Four localities have been sampled from the Barwinek region, which are thought to correspond to those studied by Rudolf Noth in 1912. A stream section of variegated red and green shales outcrop near Zyndranowa (Poland), was logged and extensively sampled. A further two outcrops of red shales were sampled in stream sections near Vyšny Komarnik (Slovakia), and a stream section close to Olchowiec (Poland). The DWAF recovered closely resemble assemblages of the same age in localities throughout the Carpathians. The material under study in this report has been correlated using the first appearance of Reticulophragmium amplectens, dating the samples early Middle Eocene. Two DWAF assemblages have been differentiated. The 'Rhabdammina Assemblage' is found mainly in green shales and is thought to be indicative of a high-energy slope or deep sea fan environment slightly reduced in oxygen; and the 'Paratrochamminoides Assemblage' is found mainly in red shales and is thought to be indicative of a well-oxygenated condensed sequence. The two faunas are otherwise very similar in composition. Of the seven new species described by Noth in 1912, one has been identified in this report and re-described as Paratrochamminoides deflexiformis (Noth).
Niniejsza publikacja stanowi opracowanie mikrofauny otwornicowej z eoceńskich łupków pstrych serii magurskiej z okolic Barwinaka, miejscowooeci usytuowanej na S od Dukli. Mikrofaunę otwornicową z występujących tam stanowisk pstrych łupków opisał w roku 1912 Rudolf Noth. Niestety, zebrane i zdeponowane przez niego we Wiedniu materiały mikropaleontologiczne zostały zniszczone w czasie wojny. Ich bezpooerednia rewizja okazała się zatem niemożliwa, a ponowne zbadanie zespołów ze stanowisk Notha wymagało zdobycia nowego materiału. W tym celu pobrano próbki do nowych badań mikropaleontologicznych z wystąpień pstrych łupków reprezentujących serię magurską w czterech miejscowooeciach w rejonie Barwinka (Fig. 1, 2). Opróbowane stanowiska znajdują się na terenie Polski w miejscowościach Zyndranowa (punkt 1) i Olchowiec (punkt 4) oraz w miejscowości Vyšny Komarnik na Słowacji (punkty 2 i 3) (Fig. 3). Z punktów 2, 3 i 4 pobrano pojedyncze próbki, natomiast odsłonięcie w punkcie 1 w Zyndranowej opróbowano kompleksowo. Jest to odsłonięcie w skarpie brzegowej potoku Panna. Występujące tu utwory reprezentowane są przez łupki czerwone i zielonawe (Fig. 4, 5) Omawiane wystąpienia pstrych łupków zlokalizowane są w północnej, brzeżnej strefie płaszczowiny magurskiej, zwanej pod jednostką Siar. Pozycję stratygraficzną tych łupków ilustruje załączony schemat litostratygraficzny (Fig. 2). Badane utwory są usytuowane ponad warstwami inoceramowymi (vel. ropianieckimi) wieku senon - paleocen, natomiast w ich nadkładzie występują reprezentujące eocen górny, warstwy podmagurskie i glaukonitowe piaskowce magurskie (piaskowce z Wątkowej), a lokalnie także warstwy malcowskie wieku oligoceńskiego (por. Cieszkowski w: Ślączka et al. 1991) . W Zyndranowej pstre łupki występują u samego czoła płaszczowiny magurskiej, która nasuwa się tu na jednostkę dukielską. Przy prawie całkowitym braku nanoplanktonu wapiennego, do okreoelenia wieku badanych pstrych łupków, reprezentujących formację łupków z Łabowej (fm.) (Oszczypko, 1991), posłużyć mogły jedynie otwornice aglutynujące. Najstarsze zespoły wystąpiły w próbkach Z11 i Z10 z Zyndranowej. Są one datowane na wczesny eocen, czyli poniżej pierwszego pojawienia się Reticulophragmium amplectens, ale powyżej zespołu z Glomospira. Podobny wiek mają zespoły w próbach S12 (Vyšny Komarnik) i S15 (Olchowiec). Uważa się, że pierwsze pojawienie się Reticulophragmium amplectens mialo miejsce około 50 Ma (spąg eocenu środkowego). Gatunek ten został znaleziony w próbkach Z7 – Z0 z Zyndranowej oraz S8 i S13 z Vyšnego Komarnika. Najwyższy wiekowy zasięg zespołów otwornicowych z tych próbek jest określany na 42 Ma (koniec zony Reticulophragmium amplectens). W profilu w Zyndranowej próbki Z9 i Z8 są pozbawione otwornic. Ich datowanie na interwał między 38 Ma a 35,3 Ma (oerodkowy - wczesny eocen) ustalono w oparciu o występujący w nich nanoplankton wapienny. Reprezentowane są one przez brązowe, miękkie margle, które należą do innej jednostki litostratygraficznej i w obrębie pstrych łupków są jedynie tektonicznie zaklinowane. Udokumentowana i sfotografowana przy pomocy SEM bogata mikrofauna składa się z otwornic aglutynujących (całościowo w liczbie ponad 50 gatunków, a przeciętnie 29 gatunków na próbkę) (Tabela 1; Fig. 9-12). Zidentyfikowano dwa zespoły otwornicowe, z których pierwszy to zespół z Rhabdammina w zielonych łupkach, a drugi - zespół z Paratrochamminoides, pochodzący z łupków czerwonych. Oba zespoły są bardzo do siebie podobne, ale zespół z Rhabdammina wykazuje nieco większe zróżnicowanie taksonomiczne. Stwierdza się tu liczną obecność, trudnych do identyfikacji gatunkowej form z rodzaju Paratrochamminoides. Spośród siedmiu nowych gatunków opisanych przez Notha (1912) z okolic Barwinka, tylko gatunek Trochmmina deflexiformis jest tutaj uznany za ważny. W niniejszej publikacji jest on zredefiniowany jako Paratrochamminoides deflexiformis (Noth). Oryginalne rysunki Notha przedstawia Fig. 8. Omawiane pstre łupki deponowane były we wczesnym eocenie w środowisku morskim poniżej CCD, na głębokości zbliżonej do 2,5 km a później w oerodowisku jeszcze głębszym. Zespół z Rhabdammina prawdopodobnie reprezentuje oerodowisko o wyższej energii usytuowane blisko skłonu kontynentalnego i zdominowane przez turbidity. W tych warunkach szybka sedymentacja powodowała zmniejszenie zawartości tlenu w osadzie i jego zielone zabarwienie. Zespół z Paratrochamminoides reprezentuje głębokowodne środowisko o niższej energii i spowolnionej sedymentacji (sekwencja skondensowana). Lista oznaczonych taksonów oparta jest o klasyfikację otwornic aglutynujących wg Kaminskiego (2004). Identyfikacja gatunków bazuje głównie na pracach taksonomicznych Kamińskiego i Gerocha (1993) oraz Kaminskiego et al. (1988, 1989, 1996). - Źródło:
-
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2005, 75, No 3; 249-271
0208-9068 - Pojawia się w:
- Annales Societatis Geologorum Poloniae
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł