Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Macedonian language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 26
Tytuł:
Јазичната политика во Република Македонија – меѓу законската регулатива и практиката
Autorzy:
Груевска-Маџоска [Gruevska-Madžoska], Симона [Simona]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677813.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
status
Macedonian language
Albanian language
official language
terms of legislation
Opis:
Language policy in the Republic of Macedonia – between legislation and practice The question about the status of the Macedonian language manifests itself for the first time in the 19th century, but its resolution starts with the codification of the Macedonian language after World War II. The Macedonian language is then declared as an official language in the Macedonian republic and equal amongst the other languages in SFR Yugoslavia. However, the official language in SFR Yugoslavia (the language of international communication, military dealings, one of the core subjects in all elementary schools etc.) was the Serbo‑Croatian language. With the formation of an independent Republic of Macedonia, the Macedonian language became the only official language until the peace deal Ohrid Framework Agreement was signed, when the language of the largest ethnic minority – the Albanian language – gains the status of an official language. The issue of interest of this article is whether the Macedonian language has changed its status and to what extent, what are the terms of legislation for it and the real situation in which it is found in the Republic of Macedonia. Polityka językowa w Republice Macedonii – między ustawodawstwem a praktyką Artykuł poświęcony jest zagadnieniom związanym ze zmianą statusu języka macedońskiego, jego stanem prawnym i faktyczną sytuacją językową w Republice Macedonii.Kwestia statusu języka macedońskiego pojawiła się po raz pierwszy w XIX wieku, lecz jej właściwe rozwiązanie nastąpiło wraz z kodyfikacją języka literackiego po II wojnie światowej. Wówczas język macedoński został uznany za oficjalny w Socjalistycznej Republice Macedonii i równouprawniony z pozostałymi językami w SFR Jugosławii, przy czym językiem oficjalnym federacyjnego państwa był serbskochorwacki/chorwackoserbski (jako język komunikacji międzynarodowej, język armii i przedmiot obowiązkowego nauczania w szkole podstawowej itd.).Z chwilą ukonstytuowania się Republiki Macedonii jako niezależnego państwa język macedoński został jedynym językiem oficjalnym, sytuacja taka trwała aż do podpisania umowy w Ochrydzie (Ohridskiot ramoven dogovor), kiedy to także albański – jako język największej mniejszości etnicznej w kraju – zyskał status języka oficjalnego.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2012, 12
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська картина світу в романі Ігоря Станойоського «Перший університетський день моєї доньки»
Ukrainian language worldview in the novel of Igor Stanojoski My daughter’s first university day
Autorzy:
Yaminska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480945.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Ukrainian picture of the world language picture of the world Macedonian perception
times realities
national identity
Chornobyl
Opis:
Ігор Станойоський – сучасний македонський письменник, який у своїх романах поєднує різні літературні жанри. Незважаючи на своє македонське походження, майже у всіх його творах присутні персонажі українці, за допомогою яких автор показує читачеві образ світу українців. У романі Перший університет-ський день моєї доньки Станойоський через призму образів головних героїв та міста Львова проектує образ самої України. Текст роману написаний македонською мовою і призначений для македонського читача, що дозволяє поглянути на такі поняття як національна самобутність одного народу (українців) під кутом зору світосприйняття іншого народу (македонців). Ключову роль у тексті відведено Чорнобилю – як не лише історичній, але й психологічній події, яка змінила хід історії та свідомість українців. Проектуючи образ України через чорнобильську трагедію на головну героїню як уособлення матері, можемо спостерігати пряму алюзію до образу цілої країни, її становлення на шляху до незалежності. Важливу роль у мовній картині світу українців, представленій у романі Станойоського, відіграють лексично-гра-матичні конструкції. Ці конструкції подані македонською мовою, але інколи мають у свої структурі українську семантику, внаслідок чого отримуємо своєрідний симбіоз мов, який створюється спеціально автором для глибшого сприйняття македонським реципієнтом мовної ідентичності українців. Українська картина світу подана під кутом македонського сприйняття, яке ментально і граматично відрізняється між собою. За рахунок такого аналізу ніби споріднених, але, все ж таки, різних мов, ми можемо виокремити особливу специфіку в сприйнятті національної самобутності одного народу за допомогою мовного сприйняття іншого народу, що ніби створює окрему категорію у розумінні картини світу та відкиває нові можливості для глиб-шого аналізу культурного та історичного образу нації вцілому.
Igor Stanojoski is a modern Macedonian writer who combines different literary genres in his novels. Despite his Macedonian origin, almost all of his works have Ukrainian characters, through whom the author shows the reader the Ukrainian view of the world. In the novel My Daughter’s First University Day, Stanojoski through the prism of the images of the main characters and the city of Lviv projects the picture of Ukraine. The text is written in Macedonian and is intended for the Macedonian reader, which allows us to look at such concepts as the national identity of one nation (Ukrainians) from the point of view of another nation (Macedonians). An important role in the text is given to Chernobyl –not only as a historical, but also a psychological event that changed the course of history and the consciousness of Ukrainians. Projecting the image of Ukraine through the Chernobyl tragedy on the main character as the personification of the mother, we can observe a direct allusion to the image of Ukraine, to its formation on the path to independence. Lexical and grammatical constructions introduced by the author in the text take on an important role in the linguistic picture of the world of Ukrainians through the prism of Macedonian perception. These constructions are presented in the Macedonian language but sometimes have Ukrainian semantics. As a result of such a combination, we get a kind of symbiosis of languages which is created specifically by the author for a deeper perception of the Macedonian recipient of the linguistic identity of Ukrainians. The Ukrainian linguistic picture of the world is presented from the angle of the Macedonian perception. They are mentally and grammatically different from each other, but due to an analysis of such seemingly related, but still different languages, we can note a specificity in the perception of national identity of one people through the linguistic perception of another people. This perception helps us to create a separate category in understanding the linguistic picture of the world and reject new opportunities for deeper analysis of the cultural and historical image of the whole nation.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2020, 2, XXV; 61-76
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Надградени показатели на динамичните просторни релации во македонскиот јазик (во балкански контекст)
Autorzy:
Марковиќ [Markovikj], Марјан [Marjan]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677766.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Macedonian language
prepositions
spatial relations
Opis:
Dominant exponents of dynamic spatial relations in the Macedonian language (in a Balkan context)In the Macedonian language, 'doubling' of prepositions is well documented in grammars and monographs, but now we can witness increased use of prepositional sequences both in the modern Macedonian standard and in dialects. The need for more precise spatial determination became necessary, and this is precisely where the role of the (secondary) complex prepositions are used: nasred, nakaj, dokaj, otkaj, etc. However, Macedonian has so-called double prepositions (prepositional sequences), whose main function is more precise spatial determination (od pred, od zad, od pod, do pred, za pred, za vo, za na, etc.). The first preposition in those sequences becomes the dominant exponent of dynamic spatial relation (ablative or adlative) while the second preposition becomes part of the prepositional phrase – the localizer.The high frequency of prepositional sequences is common not only in modern Macedonian but also exists in western peripheral dialects which have had closer contacts within the Balkan linguistic environment.It can be concluded that the balkanised structure of Macedonian language allows certain Balkan tendencies to expand and evolve in some new directions and still retain the primary goal – more transparent and clearer communication among the speakers of the language. Nadrzędne wykładniki dynamicznych relacji przestrzennych w języku macedońskim (w kontekście bałkańskim)Występowanie podwójnych przyimków w języku macedońskim jest dobrze udokumentowane, tak w gramatykach, jak i w odrębnych monografiach. Teraz jednak jesteśmy świadkami niebywałego wzrostu liczby takich konstrukcji we współczesnym macedońskim standardzie oraz w dialektach macedońskich. Powstaje w związku z tym potrzeba bardziej precyzyjnego zdefiniowania relacji przestrzennych, i w tym właśnie punkcie rola (sekundarnych) złożonych przyimków typu: nasred, nakaj, dokaj, otkaj itp. okazuje się przydatna. Jednakże w macedońskim występują również podwójne przyimki (sekwencje przyimków), których główną funkcją jest bardziej precyzyjne nazwanie relacji przestrzennej (od pred, od zad, od pod, do pred, za pred, za vo, za na itp.). Pierwszy przyimek sekwencji jest dominującym wykładnikiem dynamicznej przestrzennej relacji (ablatywnej lub adlatywnej), podczas gdy drugi przyimek stanowi część wyrażenia przyimkowego – lokalizatora.Wysoka frekwencja sekwencji przyimkowych jest cechą nie tylko współczesnego języka macedońskiego, lecz także peryferyjnych zachodnich dialektów, które znajdują się w ścisłym kontakcie z innymi bałkańskimi językami.Można zatem zakładać, że silnie zbałkanizowana struktura języka macedońskiego otwiera się na ekspansję niektórych bałkańskich tendencji i ewoluuje w kierunku bardziej precyzyjnego, dosłownego przekazywania treści.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Македонската фонетика расветлена од севернословенска – полска перспектива
Macedonian phonetics from the north Slavic – Polish point of view
Autorzy:
Марковиќ, Марјан
Лаброска, Веселинка
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084503.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Macedonian language
phonetics
areal linguistics
Opis:
The authors analyze the new book The place of the Macedonian phonetics within the Slavic and Balkan linguistic area from Irena Sawicka and Anna Cychnerska. The book is trying to shed new light on the place of Macedonian phonetics regarding its Slavic heritage and also regarding the contact changes that appeared during development of the Macedonian language in the Balkan linguistic league. Their research is conducted on Macedonian dialects represented in Common linguistic atlas (OLA) and in Phonological bases of the Macedonian dialects from B. Vidoeski. In their book, Sawicka and Cychnerska state that they use diachronic data, but their main goal is to present selected synchronic features from the Macedonian phonetics. They explain most of the phonetic features in Macedonian from an areal-typological aspect with special emphasis on the Balkan convergences. The authors of the book state that the Macedonian phonetic should be included in southwest type of Slavic phonetics. They conclude that the modern form of Macedonian phonetic, to large extent, was influenced by areal position of the Macedonian language and to its development in the Balkan multilingual territory.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 223-230
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Линеаризација на именските синтагми во простата реченица на македонскиот јазик наспрема останатите словенски јазици (теорија и методи на опис)
Autorzy:
Миленковска [Milenkovska], Соња [Sonja]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677519.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
word order
simple sentence
Macedonian language
Slavic languages
theories
methods
Opis:
Linearization of NP in simple sentences in Macedonian compared with other Slavic languagesThis article focuses on the possible marked variants of the unmarked word order SVO (Subject, Verb, Object) in simple sentences in Macedonian (as an analytic language) compared with simple sentences in the predominant part of the Slavic languages (with synthetic declension).It also presents theories used as a basis for the analysis of the order of sentence components (represented by NPs), as well as methods applied in course of the collection and analysis of the relevant examples.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2010, 10
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Заменките во словенски и балкански контекст
Autorzy:
Панчевска [Pančevska], Ангелина [Angelina]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677521.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
pronouns
Macedonian language
Slavic languages
Balkan languages
Opis:
Pronouns in Slavic and Balkan contextThis paper will present the approach of elaboration of the pronouns as a word class. The method of collecting the corpus of examples will also be taken into consideration because the subject of interest are the pronouns in different language situations. The method of elaboration of that material will be examined, too. The pronominal system in the Macedonian language is put in correlation with the other Slavic as well as Balkan languages for better understanding of its contemporary situation.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2010, 10
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Законодавно-правниот функционален потстил во текстовите од македонскиот јазик
Functional Legislative and Legal Substyle in the Texts in Macedonian Language
Autorzy:
ТАНТУРОВСКА, ЛИДИЈА
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953864.pdf
Data publikacji:
2008-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Macedonian language
administrative style
legal text
cliche
Opis:
The aim of this paper is to present main language characteristics of legal texts in Macedonian language. There were two groups of legal texts analysed: 1) from 1945 till 1991 and 2) from 1991 till present. Different language characteristics were taken into consideration. One of them was cliche shown on varied language levels.
Źródło:
Stylistyka; 2008, 17; 259-271
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażanie intensywności w językach serbskim i macedońskim
Autorzy:
Cychnerska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677869.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Serbian language
Macedonian language
word formation
category of intensity
Opis:
Expressing intensity in Serbian and Macedonian The article presents the way of expressing intensity in Serbian and Macedonian. The analysis of derivatives was made using the semantic word-formation methodology. It was initially assumed that the close relationship of the languages manifests itself in word-formation. The analysis of derivatives in this category shows a large similarity, such as the occurrence of the same or similar formatives, the distribution of formatives, the variance of formatives, but also that both languages retain their specificity. The results of the research will be presented in two parts. The present part deals with the formatives that appear in both compared languages. The formatives appearing in one of the languages and not the other will be discussed in a further paper. Wyrażanie intensywności w językach serbskim i macedońskim W artykule przedstawiono sposób wyrażania intensywności w językach serbskim i macedońskim. Analizę derywatów słowotwórczych przeprowadzono w metodologii słowotwórstwa semantycznego. Bliskie pokrewieństwo obu języków pozwoliło założyć, że wiele formantów, ich wariantywność i dystrybucja będą w nich zbliżone. Potwierdziła to analiza materiału słownikowego. Obydwa języki zachowują też swoją specyfikę.W niniejszym artykule zostały opisane formanty kategorii intensywności wspólne dla języka serbskiego i języka macedońskiego. Formanty występujące tylko w jednym z porównywanych języków będą przedstawione w odrębnym artykule.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Influence of Ancient Greek Culture on Macedonian Literature of the 19th Century
Autorzy:
Mitevski, Vitomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508940.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Macedonian literature
Grigor Prlichev
Jordan Hadzi Konstantinov
Greek language
Balkans
Opis:
The Influence of Ancient Greek Culture on Macedonian Literature of the 19th CenturyIn Macedonia under the Ottoman rule during the nineteenth century, the Macedonian people-the nation is subject to political pressure and the cultural influence of Turkey and other countries. Under the influence of propaganda leading by Athens and education politics in the area of contemporary Republic of Macedonia, some Macedonian militant intellectuals embraced, at the same time, were influenced by romanticism and the Old-Greek culture, which strongly affect their literary works. In this context, two authors are viewed as the most significant-Jordan Hadji Murad Konstantinov Džinot and Grigor Prlichev. Džinot is the author of dramatized dialogue inspired by the classic Greek mythology, at the school, where he is a teacher. On the pages of the press he announces the publication of its ancient-themed dramas, however, for unknown reasons, none of them does not appear in print. Prlichev well knew the Old-Greek and is an admirer of the works of Homer. Influenced by the poetry of Homer writes in an epic poem in the archaized Greek. Wpływ starogreckiej kultury na literaturę macedońską w XIX wiekuW ramach imperium osmańskiego, którego częścią jest Macedonia w ciągu XIX wieku, macedoński lud-naród podlega politycznej presji i wpływom kulturowym ze strony Turcji i innych państw. Pod wpływem propagandy, którą prowadzą Ateny i która wyraża się m.in. w zakładaniu swoich szkół w Macedonii, niektórzy macedońscy intelektualiści, ogarnięci w tym samym czasie wpływami romantyzmu poznają kulturę starogrecką, co silnie wpłynie na ich twórczość literacką. W tym kontekście wybijają się dwie najbardziej znaczące postaci – Jordan Hadži Konstantinov-Džinot i Grigor Prličev. Džinot jest autorem dramatyzowanych dialogów inspirowanych klasyczną, starogrecką mitologią, wystawianych w szkole, w której sam jest nauczycielem. Na łamach prasy zapowiada publikację swoich dramatów o tematyce antycznej, jednak z niewiadomych przyczyn żaden z nich nie pojawia się w druku. Prličev dobrze zna starogrecki i jest znawcą twórczości Homera. Pod wpływem poezji Homera pisze w archaizowanym języku greckim poemat epicki zatytułowany ‛Ο 'Aρματωλός (w macedońskim przekładzie Сердарот albo Мартолозот), który przynosi mu zwycięstwo w konkursie poetyckim w Atenach w 1860 roku. Jego drugie dzieło epickie zatytułowane Σκενδέρμπεης jest napisane także w duchu poezji Homera, głównie jeśli chodzi o styl (epitety i porównania) i kompozycję (opracowanie typowych dla eposu motywów tematycznych). Obydwaj są także tłumaczami, Džinot zapowiada w prasie przekład Antygony Sofoklesa, o losach przekładu nic nam nie wiadomo, a Prličev dokonuje poetyckiego przekładu Iliady Homera na wymyślony przez siebie język, który jest w istocie mieszanką języków słowiańskich, a sam autor nazywa go "ogólnosłowiańskim". Влијанието на старогрчката култура врз македонската литература во XIX–иот векВо рамките на Турската Империја од која Македонија е дел во текот на 19-иот, македонскиот народ е изложен на политичка пресија и културното влијание и на Турција и на некои соседни држави. Под влијание на пропагандата на владата во Атина која отвора свои школи во Македонија, а во исто време и зафатени од бранот на романтизам, некои македонски интелектуалци се запознаваат со старогрчката култура што ќе остави силен печат врз нивното литературно творештво. Во тој поглед се издвојуваат две најзначајни имиња – Јордан Хаџи Константинов Џинот и Григор Прличев.Џинот се јавува со драмски дијалози инспирирани од класичната старогрчка митологија кои се изведуваат на приредбите во школите во кои тој е учител, а во печатот најавува објавување на свои драми со античка тематика кои, од непознати причини, не се појавиле.Прличев е добро образован во старогрчкиот јазик и особено добар познавач  на Хомер. Под влијание на хомерската поезија, тој пишува на еден архаизиран грчки јазик епска поема под наслов ‛Ο ’Aρματωλός (во македонски превод Серадот или Мартолозот) и со неа победува на поетскиот конкурс во Атина 1860 година.Второто негово епско дело под наслов Σκενδέρμπεης исто така е напишано во духот на хомерската поезија и тоа се гледа главно во областа на стилот (епитети и споредби) и во композицијата (обработка на типични епски теми). На преведувачки план, Џинот најавува во печатот превод на трагедијата Антигона од Софокле, дело чија судбина исто така не ни е позната, а Прличев пишува препев на Хомеровата Илијада на еден посебен јазик кој претставува смеса од словенските јазици, а самиот автор го нарекува „општословенски“.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2012, 1
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Balkan Sprachbund in the Republic of Macedonia Today: 'Eurology' as Discontinuity and Dialectology as Continuity
Autorzy:
Friedman, Victor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508926.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Balkan Sprachbund
multilinguistic community
Macedonian
Aromanian
Romani language
Opis:
The Balkan Sprachbund in the Republic of Macedonia Today: “Eurology” as Discontinuity and Dialectology as ContinuityIn the article, I attempt to uphold the thesis about the continuity of the processes which gave rise to the phenomenon of the Balkan linguistic league. I argue that these processes are very much alive in today’s Republic of Macedonia and in other Balkan states. I develop my thesis drawing on examples from modern languages: Macedonian, Albanian, Aromanian, and Romani in its urban variation spoken in modern Republic of Macedonia. However, while in all other Balkan states the classic Balkan multilingualism is present as a distinctive feature on the local level, in Macedonia it is manifest both on the local level and in the cities. I thus point out the need for dialectological research in urban and multilingual rural sites so as to overcome the limitations of classic dialectology, with its historic-nationalist, monolingual focus. Only the former type of research allows for the study of language contact as the source of language change. Finally, I emphasise the fact that the Balkan Sprachbund assumed its present form in a period when what became the core of the EU was divided into dozens of mini-states, while in the Ottoman state, as Olivera Jašar-Nasteva said, you could travel the whole territory of the Empire with one document (teskere). This means that the idea of creating a unified linguistic alliance with the centre constituted by the “old” EU member states and the Balkans as its periphery is a product of contemporary political situation, not of the historical context which enabled the emergence of the Balkan Sprachbund.Bałkańska liga językowa w Republice Macedonii dziś: „eurologia” jako nieciągłość i dialektologia jako ciągłośćW niniejszym artykule staram się podtrzymać tezę o ciągłości funkcjonowania procesów, które wykreowały fenomen bałkańskiej ligi językowej i ich żywotności na terytorium dzisiejszej Republiki Macedonii, a także na obszarze pozostałych bałkańskich państw. Tezę tę dokumentuję poprzez przykłady zaczerpnięte ze współczesnych języków, macedońskiego, albańskiego, arumuńskiego i romskiego w miejskim wariancie na terytorium dzisiejszej Republiki Macedonii. O ile jednak klasyczna bałkańska wielojęzyczność jest obecna jako cecha dystynktywna we wszystkich państwach bałkańskich na poziomie lokalnym, to w Macedonii jest to cecha występująca zarówno na poziomie lokalności, jak i w miastach. W związku z tym, w artykule wskazuję na potrzebę badań dialektologicznych w miastach i wielojęzycznych wsiach, a nie tylko na poziomie klasycznej dialektologii z jej narodowo-historycznym i jednojęzycznym ukierunkowaniem, jako że tylko w tych pierwszych można zbadać źródłowe rezultaty kontaktu językowego. Wreszcie podkreślam fakt, że bałkańska liga językowa swój dzisiejszy obraz osiągnęła w czasie, kiedy Zachód, zwłaszcza zaś obszar jądra dzisiejszej Unii Europejskiej, był podzielony na osobne jednostki polityczne, tymczasem po terytorium Imperium Osmanów podróżowało się, jak podkreśla Oliviera Jašar-Nasteva, z jednym dokumentem podróży (teskere). Oznacza to, że idea stworzenia jednego europejskiego językowego sojuszu z centrum w obrębie "starych" państw-członków Unii Europejskiej i Bałkanami jako jego peryferiami jest płodem współczesnej sytuacji politycznej, nie zaś historycznego kontekstu, który umożliwił powstanie bałkańskiej ligi językowej.Балканcки јазичен cојуз во Република Македонија денеc: „eурологија” како неконтинуитет и диjалектологија како континуитетCо примери од cовремените македонcки, албанcки, влашки, и ромcки градкcи говори во Република Македонија, во оваа cтатија cе докажува дека процеcите што го cоздадоа балканcкиот јазичен cојуз во минатото cе уште функционираaт во Република Македонија, како и во другите балканcки земјии. Cепак, додека клаcичната балканcка многујазичноcт cе уште cе наоѓа во cекоја балканcка земја, таа поcтои повеќе на локалното ниво во другите земји додека во Македонија таа cе уште е доcта раcпроcтранета, оcобено во градовите. Во врcка cо тоа, во cтатијата cе наcочува кон фактот дека заедно cо клаcична дијалектологија cо нејзината национална и еднојазично-иcториcка ориентаcија, има потреба и за дијалектологија на градовите и многујазични cела, затоа што точно во тие контекcти ги забележуваме изворните резултатите на јазичен контакт. Најпоcле, иcто така cе наcочува кон фактот дека балканcкиот јазичен cојуз го добиваше неговиот cовремен образ точно во времето кога во западна Европа, оcобено во териториите кои поcле cтануваат јадрото на Европcката Унија, поcтојуваше огромна политичка фрагментација додека во Оcманcката Империја, како што велеше Оливера Јашар-Наcтева, cе патуваше низ целиот полуоcтров cо едно теcкере. Значи идеата на еден европcки јазичен cојуз cо центар во јадрото на cегашната Европcка Унија и cо Балканот на периферијата е повеќе cоздадена од cовремената политчка cитуација, а не одговара на иcтроиcките околноcти нa балканcкиот јазичен cојуз.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2012, 1
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Aromanian Farsheroti Dialect – Balkan Perspective
Autorzy:
Markovik', Marjan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508948.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Aromanian
areal linguistics
Balkan linguistics
Macedonian dialectology
language typology
Opis:
The Aromanian Farsheroti Dialect – Balkan PerspectiveThe focus of our interest is the analysis of the Aromanian Farsheroti speech from the Ohrid-Struga region, which has never been a subject of a separate linguistic analysis. This speech is described in comparison to the Macedonian Ohrid-Struga dialects and special emphasis is given to their mutual interferences within the Balkan context. Using such approach, the parallel structures and the differences between these speeches are more clearly pointed out thus presenting a wider picture of the processes typical of the Balkan linguistic community. The efforts for drawing closer to a joint model that enables easier and straightforward communication were the most powerful with the linguistic features and categories that were in a way the most distinct and completely different. Both Aromanian Farsheroti and Macedonian Ohrid speeches adjusted to each other by using all available linguistic means not only from their own languages. For instance, the Aromanian Farsheroti speech has eliminated the case inflections for genitive / dative thus approaching closer to the analytical declination which is the case with the Macedonian language. Even for the complex past tenses from a present point of view can be argued that they outline an almost joint Albanian-Aromanian-Macedonian model. The Aromanian Farsheroti dialect, using its own and the borrowed Albanian linguistic characteristics, has created such model, whereas the Macedonian Ohrid speech, on the other hand, by adopting the constructions with imam (have) and sum (be), has filled the blanks in its own verbal tense system. The constructions showing admirative are another typical feature that the Aromanian has borrowed from the Albanian and has incorporated into the Macedonian system. All these instances show that the mutual interference was very strong and emerged deeply in the structure of the two systems. This is another proof of the great need for mutual conception of the world which is a result of the need for easier mutual communication. Dialekt Arumunów Farszerotów – Perspektywa bałkańska Przedmiotem niniejszej analizy jest dialekt Arumunów Farszerotów z rejonu Ochrydy i Strugi (Republika Macedonia), który dotychczas nie był przedmiotem oddzielnej analizy lingwistycznej. Dialekt Farszerotów opisywany jest w konfrontacji z macedońskimi dialektami ochrydzko-strużkimi, przy czym szczególną uwagę zwraca się na wzajemne interferencje na tle bałkańskim. W ten sposób wyraźniej widoczne stają się podobieństwa i różnice pomiędzy tymi dwoma dialektami dzięki czemu zyskujemy szerszy obraz procesów typowych dla bałkańskiej ligi językowej. Najsilniejsze tendencje zmierzające do stworzenia wspólnego modelu umożliwiającego łatwiejszą i stałą komunikację odnotowano w obrębie tych cech i kategorii językowych, które były najbardziej oddalone od siebie albo całkowicie różne. I arumuński, i ochrydzki macedoński upodobniały się do siebie, wykorzystując wszystkie środki językowe nie tylko z zaplecza jakim był własny język. I tak np. ochrydzki arumuński wyeliminował końcówki genetivu i dativu i w ten sposób bardzo zbliżył się do analitycznej deklinacji typowej dla języka macedońskiego. Podobnie możemy mówić o wspólnym albańsko-arumuńsko-macedońskim modelu w odniesieniu do czasów przeszłych złożonych. Arumuński dialekt Farszerotów stworzył taki model, wykorzystując własne i zapożyczone z albańskiego środki językowe. Z drugiej zaś strony ochrydzki macedoński, przejmując konstrukcje z imam i sum, wypełnił brakujące miejsca we własnym systemie czasów. Jako typowy przykład można podać konstrukcje admiratywne, które arumuński przejął od albańskiego, a jednocześnie za jego pośrednictwem konstrukcje te zostały wprowadzone do systemu języka macedońskiego. Wszystko to uświadamia nam, że interferencja w ramach mikrosystemów była bardzo silna i głęboko weszła w ich strukturę. W ten sposób ujawnia się doniosłość jednakowego rozumienia świata, wynikające z potrzeby łatwiejszej komunikacji wzajemnej.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2013, 2
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spiral of linguistic evolution in the spiral of linguistic theory
Спирала jезичке еволуциjе у спирали лингвистичке теориjе. Rec.: Zuzanna Topolińska, Polski ~ macedoński: konfrontacja (nie tylko) gramatyczna. 10: Spirala ewolucji. – Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, 2015. ‒ 138 s.
Autorzy:
Пипер, Предраг
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084642.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish language
Macedonian language
Slavic languages
linguistic evolution
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 214-221
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slavic languages in contact, 5: Macedonian versus Turkish ‒ Clear and unclear changes of a and e
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084482.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Macedonian
Turkish
areal linguistics
language contact
loanwords
Opis:
The paper discusses some changes of a and e, as observed in Turkish loanwords in Macedonian, which enables us to see how important these words are also for Turkish historical dialectology. In the final part of the study, a lexicographical suggestion is made: What we really need is a comparative (and, if possible, a historical) dictionary of Turkish loanwords in the Macedonian language area. Without it, we will never be in a position to establish their precise etyma.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 133-141
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantic (and formal) derivation from the Common Slavic root *prav‑ in Polish and in Macedonian
Semantyczna (i formalna) derywacja od ps. rdzenia * prav‑ na gruncie polskim i macedońskim
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084453.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
*prav‑
semantic derivation
verbal roots
Macedonian language
Polish language
Opis:
The author supports the thesis that the semantic derivation presents the basic mechanism enriching our lexical resources.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 161-166
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflections on Krste Misirkov’s Theory: From Ethnocultural Entity to Politically Legitimate Nation
Refleksje nad teorią Krste Misirkova. Od jednostki etnokulturowej do uprawnionego politycznie narodu
Autorzy:
Cvetanova, Ganka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33296225.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Krste Misirkov
modernism
theory of nation
Macedonian question
ethnocultural entity
language
culture
nation
modernizm
teoria narodu
kwestia macedońska
język
kultura
naród
jednostka etnokulturowa
Opis:
In order to present some of the aspects that created the preconditions for the Macedonian nation-building process and its political legitimacy, this paper reviews the Macedonian question through the works of Krste P. Misirkov and his struggle for the separation and recognition of Macedonian ethnocultural entity as a distinct one. His conceptions are analysed through the lens of modernist theories of nation and nationalism, with special emphasis on the following aspects: nation as a historically and socially formed construct, a sense of common belonging, high cultures and standardized languages as the political legitimacy of a nation, the role of cultural elites in the nation-building process, and the relationship between the nation and the modern state.
W niniejszym artykule została podjęta kwestia macedońska przez pryzmat prac Krste P. Misirkova i jego walki o wyodrębnienie i uznanie macedońskiego bytu etnokulturowego. Celem jest przedstawienie wybranych czynników, które stworzyły warunki wstępne do procesu budowania narodu macedońskiego i jego politycznej legitymizacji. Koncepcje Misirkova analizowane są w świetle modernistycznych teorii narodu i nacjonalizmu, ze szczególnym uwzględnieniem następujących aspektów: naród jako ukształtowany historycznie i społecznie konstrukt, poczucie wspólnej przynależności, kultura wysoka i ustandaryzowane języki jako polityczna legitymizacja narodu, rola elit kulturalnych w procesie tworzenia narodu oraz relacje między narodem a nowoczesnym państwem.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies