Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mała Epoka Lodowa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Wiek wałów morenowych we wschodniej części przedpola lodowca Fláa (SE Islandia) w oparciu o wyniki datowania lichenometrycznego
    The age of the moraine ridges in the eastern part of Fláajökull foreland (SE Iceland) based on the results of lichenometric dating
    Autorzy:
    Łuszczak, K.
    Modzelewska, A.
    Sawicka, D.
    Niezabitowska, D.
    Dąbski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294875.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    datowanie lichenometryczne
    moreny czołowe
    mała epoka lodowa
    lodowiec Fláa
    Islandia
    lichenometric dating
    terminal moraines
    Little Ice Age
    Fláajökull
    Iceland
    Opis:
    Wyniki datowania lichenometrycznego trzech wałów morenowych położonych we wschodniej części przedpola lodowca Fláa zostały opracowane w oparciu o pomiary plech Rhizocarpon przy zastosowaniu: i) analizy gradientu rozkładu częstości populacji (GSF), ii) metody największej plechy (LL), iii) metody średniej z pięciu największych plech oraz (5LL) iv) metody pojedynczej przewidywanej plechy (1-IN-1000). Stwierdzono, że maksymalny zasięg lodowca Fláa w małej epoce lodowej przypada na przełom XIX i XX w. Ponadto wykazano niejednorodne tempo recesji czoła lodowca w obrębie jednego lobu oraz wyraźny wpływ warunków mikrośrodowiskowych na liczebność porostów i tempo ich wzrostu.
    The results of lichenometric dating of Fláajökull moraine ridges located in the eastern part of its marginal zone have been carried out on the base of measurements of the Rhizocarpon thalli and using analyses of: i) the size-frequency distribution gradient (GSF), ii) the largest lichen (LL), iii) the five largest lichens (5LL), and iv) “1-IN-1000” method. It was found that the maximum extent of the glacier in the Little Ice Age occurred at the turn of 19th and 20th centuries. Moreover, the results indicate that the glacier recession rate was not consistent in all parts of the snout and that micro-environmental conditions significantly influence lichen populations and the lichen growth rate.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2013, 24; 45-54
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impact of Climate Change in the Little Ice Age on Mountain Communities of the 15th and 16th c. The Polish Carpathians: a Case Study
    Wpływ przemian klimatycznych w dobie małej epoki lodowej na społeczności gór w XV i XVI stuleciu. Przykład Karpat polskich
    Autorzy:
    Jawor, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33771972.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Little Ice Age
    mountain farming and pastoralism
    Wallachian law
    migrations
    settlement
    mała epoka lodowa
    górskie rolnictwo i pasterstwo
    prawo wołoskie
    migracje
    osadnictwo
    Opis:
    The aim of this article is to trace reactions to the cooling of climate in the 15th and 16th century caused among the communities living in mountain areas, who were particularly affected by the consequences of this phenomenon. The Polish Carpathians are the subject of a detailed study here, but it would be tempting to compare the obtained results with research analyses of other mountain areas in the northern hemisphere. This work examines in detail the condition of settlement networks in the mountains in the abovementioned period, and it analyses their economic profile. Particular attention is given to rapid changes observed there, undoubtedly associated with the progressing climate cooling. At the same time, a crisis of an older settlement process based on agricultural activities was taking place. Its most evident symptoms were poverty and, as a consequence, the abandonment of villages by their residents and depopulation of entire settlements. On the other hand, this phenomenon was simultaneously accompanied by a progressing wave of new colonization, introducing a different economic model based on a skillful joining of pastoral activities with agriculture, as well as other tasks. It turned into an enormous success resulting in the settlement of hundreds of new villages in the 16th century. The sources refer to this process as „the settlement based on the Wallachian law”. It was initiated by immigrants from the Balkans, but soon its elements were adopted by the local population, primarily Ruthenian. This colonizing movement entailed deep transformations of social, ethnical, and religious nature in the examined area, the consequences of which are visible even today.
    Celem artykułu było prześledzenie reakcji na ochłodzenie klimatu w XV i XVI w. społeczności zamieszkujących szczególnie narażone na konsekwencje tego zjawiska obszary górskie. Przedmiotem szczegółowych obserwacji stał się teren Karpat polskich, lecz kuszącą perspektywą byłoby porównanie uzyskanych wyników z efektami badań innych obszarów górskich na półkuli północnej. W pracy analizie poddałem zwłaszcza stan sieci osadniczej w górach w badanym przedziale czasowym oraz dokonałem analizy ich profilu gospodarczego. Na szczególną uwagę zasługują obserwowane tam gwałtowne przemiany, bez wątpliwości powiązane z postępującym ochłodzeniem klimatu. Z jednej strony miał miejsce kryzys starszego osadnictwa opartego na zajęciach rolniczych. Jego najbardziej widocznymi symptomami była nędza a w konsekwencji opuszczanie wsi przez dotychczasowych mieszkańców i wyludnianie całych osad. Z drugiej strony zjawisku temu równocześnie towarzyszyła postępująca fala nowej kolonizacji, wprowadzająca odmienny model gospodarczy, oparty na umiejętnym łączeniu zajęć pasterskich z rolnictwem i innymi aktywnościami. Odniosła ona olbrzymi sukces mierzony powstaniem w XVI w. setek nowych wsi. W źródłach określa się ją jako „osadnictwo na prawie wołoskim”. Zainicjowali ją imigranci z Bałkanów, lecz wkrótce jej elementy przyswoiła miejscowa, głównie ruska ludność. Ten nurt kolonizacyjny pociągnął za sobą głębokie przemiany natury społecznej, etnicznej i religijnej na badanym obszarze, których konsekwencje widoczne są również współcześnie.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 54; 75-94
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klimatyczne uwarunkowania rozwoju osadnictwa na prawie wołoskim w Karpatach Zachodnich na przełomie XV i XVI wieku na przykładzie Podtatrza
    Climatic conditions of the development of the Vlach law settlements in the western Carpathians at the turn of the 15th and 16th century on the example of the Podtatrze (Sub-Tatra) region
    Autorzy:
    Kłapyta, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1490853.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    settlement crisis
    Valachian law
    sediment proxy data
    Little Ice Age
    Sub-Tatra region
    kryzys osadniczy
    prawo wołoskie
    dane sedymentologiczne
    Mała Epoka Lodowa
    Podtatrze
    Opis:
    Źródła historyczne wielu miejscowości istniejących od XIV wieku na obszarze polskiego i słowackiego Podtatrza zaświadczają o zastanawiającym i do tej pory mało wytłumaczonym procesie kryzysu osadniczego pod koniec XV w. Polegał on na opuszczaniu znacznej liczby osad rolniczych prawa niemieckiego i ich ponownym odnawianiu na początku XVI wieku na prawie wołoskim przez nowych osadników Rusnaków-Wołochów. Analiza zapisu zmian środowiskowych w tym okresie zarejestrowana w szeregu stanowisk osadów jezior i torfowisk z obszaru Tatr wskazuje, że kryzys osadnictwa rolniczego pod koniec XV mógł być spowodowany długofalowymi zmianami klimatycznymi podczas Małej Epoki Lodowej. Kryzys klimatyczny przełomu XV/XVI wieku uwarunkowany był ochłodzeniem (minimum słoneczne Spörera; AD 1460–1550), na które nałożyła się wyraźna regionalna faza zwilgotnienia klimatu i ekstremalnych zdarzeń hydrometeorologicznych, dobrze odzwierciedlonych w zapisie sedymentologicznym w Tatrach. Kryzys demograficzny spowodował depopulację znacznej części wschodniego Podtatrza oraz pociągnął za sobą potrzebę zmiany strategii gospodarowania w obszarach górskich Karpat z rolniczej na pastersko-rolniczą opartą o innowacyjne regulacje prawa wołoskiego. Nowe społeczności zdołały zaadaptować się do niekorzystnych warunków środowiskowych, a wsie prawa wołoskiego funkcjonowały na tym terenie w kolejnych wiekach bez przeszkód w oparciu gospodarkę pastersko-rolniczą mimo ciągle niesprzyjających warunków klimatyczny Małej Epoki Lodowej.
    Historical documents concerning  many localities existing from the 14th century in the Polish and Slovak Podtatrze (Sub-Tatra) region testify the settlement crisis at the end of the 15th century, consisting in disappearance of a large number of agricultural settlements under German law and renewing them at the beginning of the 16th century under the Vlach law by the new settlers of Russniak-Vlach origin. The analysis of the record of environmental changes during this period, recorded in a number of sediment sites of lakes and peat bogs in the Tatra Mountains area, indicates that the crisis of agricultural settlement at the end of the 15th century may have been caused by long-term climate changes during the Little Ice Age. The climate crisis of the turn of the 15th / 16th century was conditioned by cooling (Spörer's solar minimum), which was overlapped with a clear regional phase of climate dampness and extreme hydrometeorological events, well reflected in the sedimentological record in the Tatra Mountains. The demographic crisis resulted in the depopulation of a large part of the eastern Podtatrze and resulted in the need to change the economic strategy in the mountainous Carpathian areas from agriculture to pastoral/agricultural activity based on innovative regulations of the Vlach law. The new communities managed to adapt to the unfavorable environmental conditions, and the villages under the Vlach law functioned in this area in the following centuries without any problems based on the pastoral and agricultural economy, despite the still unfavorable climatic conditions of the Little Ice Age.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 1; 133-148
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klimat ostatniego tysiąclecia
    Le Climat du Dernier Millenaire
    Autorzy:
    Khodri, M.
    Swingedouw, D.
    Mignot, J.
    Sicre, M.-A.
    Garnier, E.
    Masson-Delmotte, V.
    Ribes, A.
    Terray, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/163997.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwa Geofizyczne
    Tematy:
    średniowieczne optimum klimatyczne
    mała epoka lodowa
    temperatura zrekonstruowana
    symulacje numeryczne
    wymuszenia zewnętrzne
    optimum médiéval
    petit âge de glace
    température reconstruite
    simulation numérique
    forçages externes
    Opis:
    Ustalenie przyczyn optimum średniowiecznego okresu ciepłego na początku ostatniego tysiąclecia, a następnie okresu chłodnego, który po nim nastąpił, jest prawdziwym wyzwaniem. Porównanie zrekonstruowanych wartości temperatury z wynikami nowych symulacji numerycznych 5. raportu IPCC wskazuje na dominującą rolę aktywności wulkanicznej przed XX stuleciem. Stwierdzenie to jednak budzi pewne wątpliwości. Oceny zmian wymuszenia radiacyjnego i procesów, poprzez które aktywność Słońca może wpływać na klimat, należy przyjmować z powściągliwością. Obraz zrekonstruowanych globalnych anomalii klimatycznych sugeruje również wpływ zmian wewnętrznych klimatu poprzez powolne zmiany wielkoskalowej cyrkulacji oceanicznej.
    Déterminer les causes de l’optimum médiéval chaud au début du dernier millénaire et de la période froide qui lui a succédé est un véritable défi. La comparaison des températures reconstruites aux résultats des nouvelles simulations numériques à la base du 5e rapport du Giec révèle le rôle prépondérant du volcanisme avant le XXe siècle. Des incertitudes entourent néanmoins ces résultats. Les estimations des variations du forçage solaire et les processus par lesquels l’activité du Soleil peut agir sur le climat restent insuffisamment contraints. La signature spatiale des anomalies climatiques reconstruites suggère également l’influence des variations internes du climat via les variations lentes de la circulation océanique de grande échelle.
    Źródło:
    Przegląd Geofizyczny; 2017, 1-2; 55-82
    0033-2135
    Pojawia się w:
    Przegląd Geofizyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klimat Arktyki w późnym glacjale i holocenie
    The Arctic climate in Late Glacial and Holocene
    Autorzy:
    Marsz, A. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260715.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    zmiany klimatu
    Arktyka
    holocen
    późny glacjał
    holoceńskie optimum klimatyczne
    średniowieczny okres ciepły
    mała epoka lodowa
    ciepła Arktyka
    "chłodna Arktyka"
    Arctic
    climate change
    Holocene
    Late Glacial
    Holocene Climatic Optimum
    Medieval Warm Period
    Little Ice Age
    "cold Arctic"
    "warm Arctic"
    Opis:
    Praca referuje wyniki badań nad zmianami klimatycznymi w Arktyce, jakie zachodziły od początku późnego glacjału do momentu rozpoczęcia obserwacji instrumentalnych. Większą uwagę skupiono na zmianach klimatycznych, jakie miały miejsce w ciągu ostatnich 2500 lat. Zwrócono również uwagę na synchro-niczność zmian klimatycznych w Arktyce i wyraźnie rysujące się związki między zwiększonym dopływem wód atlantyckich do Arktyki, a kolejnymi fazami ociepleń.
    This work presents an overview of literature devoted to presenting the results of research into climatic changes in the Arctic noted from the beginning of Late Glacial up to the moment when instrumental observation started. Greater emphasis was put on climatic changes which occurred during last 2000-2500 years. It was noted that the climatic changes in the Arctic were synchronical, that the rate of changes from the cooler seasons to the warmer ones and in the other way was fast and that the correlations between the increased import of the Atlantic waters to the Arctic and the following phases of warming were clear. The final part presented how the intensity of the Atlantic waters inflow influences the way the ice cover controls the mechanism of climatic changes in the Arctic.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2009, 19; 33-79
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies