Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "MEDIEVAL LATIN" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Sermo in adventu Domini : qui comprend le latin au IXe siècle en Italie du nord ?
Sermo in Adventu Domini: Latin Comprehension in 9th Century Nothern Italy
Autorzy:
Płocharz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648615.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Patristics
Late Latin
Medieval Latin
Sociolinguistics
Christian Preaching
Opis:
The purpose of this article is to analyse an anonymous homily written in ninth century northern Italy. Linguistic analysis of the text strongly supports the hypothesis that this example and similar texts would have been understood by listeners of the era when read aloud. This comprehensibility is ensured above all by the fact that the Latin vocabulary and morpho-syntax of this text are based not only on the classical norm but on the late and patristic norms. Even if the listeners had only passive competence of the language, this proves that Latin was still widely understood in the ninth century.
-
Źródło:
Collectanea Philologica; 2017, 20; 91-102
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staropolskie słownictwo prawnicze w łacińskim kontekście (na przykładzie ksiąg sądowych)
Old Polish Legal Vocabulary in Latin Context (The Case of Court Books)
Autorzy:
Trawińska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929459.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
medieval court books
manuscripts
Old Polish
medieval Latin
legal vocabulary
Opis:
The article presents preliminary findings concerning the legal vocabulary found in medieval Latin-Polish court books. On the basis of various entries related to the lien law, it has been shown that many Latin fragments of monuments abound in names derived from the Roman law, which then were replaced with the equivalent Polish names. However, the way writers have used them makes it very difficult to determine their contextual meaning.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2021, 2 (24) A; 171-181
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamek a miasto. Analiza semantyczna terminu castrum w polskiej łacinie średniowiecznej
Castle and City. A Semantic Analysis of the Word castrum in Polish Medieval Latin
Burg und Stadt. Semantische Analyse des Begriffs castrum im mittelalterlichen polnischen Latein
Autorzy:
Rzepiela, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177732.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
castrum
kastellologische Terminologie
mittelalterliche Stadt
mittelalterliches Latein
Korpus des mittelalterlichen Lateins
terminologia kastelologiczna
średniowieczne miasto
łacina średniowieczna
korpusy łaciny średniowiecznej
castel terminology
medieval city
medieval Latin
medieval Latin corpora
Opis:
W artykule omówiono dystrybucję semantyczną rzeczownika castrum jako najpopularniejszego terminu używanego w polskiej łacinie średniowiecznej na oznaczenie zamków i zespołów zamkowo-miejskich. Jako podstawa materiałowa dla zaprezentowanych badań posłużyły dwa korpusy polskiej łaciny średniowiecznej, korpus języka ogólnego eFontes oraz korpus dzieł Jana Długosza, opracowane w Pracowni Łaciny Średniowiecznej Instytutu Języka Polskiego PAN. W pierwszej części artykułu, po uwagach wstępnych poświęconych specyfice korpusów języków dawnych, zostają przytoczone dane porównawcze dotyczące frekwencji w źródłach rzeczownika castrum i pozostałych rzeczowników – terminów kastelologicznych, jak również podniesiona zostaje kwestia precyzji semantycznej terminologii kastelologicznej. W dalszej części artykułu omówiono relacje zachodzące między zamkiem a miastem, gdy funkcjonują one w ramach jednego kompleksu architektonicznego. Dla badania tych relacji szczególnie istotne znaczenie ma obserwacja kolokacji współtworzonych przez rzeczownik castrum. Na podstawie listy dziesięciu najpopularniejszych wyrazów – „partnerów” kolokacyjnych castrum, wyodrębnionych z korpusów, podejmuje się próbę opisania najważniejszych funkcji zamku w przestrzeni miejskiej. Wskazuje się tutaj kolejno na: funkcję sądowniczą zamku, jego funkcję przy określaniu obiektów w topografii miejskiej, jego rolę jako pracodawcy dla mieszkańców miasta.
In dem vorliegenden Beitrag wird die semantische Distribution des Substantivs castrum einer Analyse unterzogen, das der am häufigsten verwendete Begriff zur Bezeichnung von Burganlagen und Burgstädten im mittelalterlichen polnischen Latein war. Als Datengrundlage für die Untersuchung dienten zwei Korpora des mittelalterlichen polnischen Lateins – das allgemeinsprachliche Korpus eFontes und das Korpus der Werke von Jan Długosz, die in der Abteilung für mittelalterliches Latein am Institut der Polnischen Sprache der Polnischen Akademie der Wissenschaften (PAN) entwickelt wurden. Im ersten Teil des Artikels werden nach einleitenden Bemerkungen zur Besonderheit von Korpora alter Sprachen vergleichende Daten zur Häufigkeit des Substantivs castrum und anderer Substantive (kastellologische Begriffe) in den Quellen angeführt sowie die Frage nach der semantischen Präzision der kastellologischen Terminologie behandelt. Im weiteren Teil werden die Verhältnisse zwischen Burg und Stadt im Rahmen einer gemeinsamen architektonischen Anlage erörtert. Für die untersuchten Verhältnisse ist die Analyse der durch das Substantiv castrum gebildeten Kollokationen von besonderer Bedeutung. Anhand einer Liste von zehn häufigsten „Kollokationspartnern“ von castrum aus dem Korpus wird versucht, die wichtigsten Funktionen einer Burg in der Stadtanlage darzustellen. Dabei wird auf die Gerichtsfunktion der Burg, ihre Rolle bei der Bestimmung von Objekten in der städtischen Topographie sowie als Arbeitgeber für die Bewohner der Stadt hingewiesen.
In his article, Michał Rzepiela discusses the semantic distribution of the noun castrum, the most common term in Polish medieval Latin to refer to castles and castle-town complexes. The material basis for the research presented here has consisted of two corpora of Polish medieval Latin, the corpus of the general language eFontes and the corpus of works by Jan Długosz, developed in the Laboratory of Medieval Latin of the Institute of Polish Language of the Polish Academy of Sciences. In the first part of the article, after introductory remarks devoted to the specificity of the corpora of ancient languages, Rzepiela quotes comparative data on the frequency in the sources of the noun castrum and other nouns related to the study of castles, and raises the issue of the semantic precision of this kind of vocabulary. Next, he discusses the relationships between the castle and the city when the two function within one architectural complex. Rzepiela argues that a study of these relationships must be alert to the collocations co-created by the noun castrum. Based on the list of ten most common words – “partners” in colocations with castrum, identified in the corpora – he describes the most important functions of the castle in the urban space. The analysis points to the following uses of the castle: its the judicial function, its function in determining objects in the urban topography, its role as an employer for the inhabitants of the city.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 111-133
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego walczyłem dla Kupidyna, czyli o walce o średniowieczne rymy w polskim przekładzie Carmina Rivipullensia
Autorzy:
Woźniak, Maria Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041320.pdf
Data publikacji:
2020-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Carmina Rivipullensia
the Ripoll Love-Songs
medieval Latin lyrical poetry
translation
Opis:
Carmina Rivipullensia is the only existing collection of medieval Latin love lyrical poetry deriving from Spain. It is a unique testimony of skilful and creative use of the Latin poetic tradition on the Iberian Peninsula. Songs have not yet been translated into Polish. The aim of the article is to present a collection which is little-known in Poland along with a proposed translation of one of the poems and a commentary on literary devices applied in the translation as well as dilemmas faced by a contemporary translator.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2020, 23; 129-144
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyk w Kronice Polskiej Anonima tzw. Galla i w Translacji św. Mikołaja tzw. mnicha z Lido jako problem badawczy
Autorzy:
Skibiński, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631365.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ANONYMUS SO-CALLED GALLUS
MONK OF LIDO
COMPARATIVE TEXT ANALYSIS
MEDIEVAL LATIN
Opis:
In the article, I have embarked on a discussion of principles according to which medieval texts are compared. A specific case of such studies are the analyses of erudition that may be found in the surviving texts. The case of Gallus is an exceptional one because we have another text at our disposal that either he or someone close to our chronicler wrote. Therefore, the comparison of these texts is a condition of all further studies. In the article, I have managed to determine a common source of a prayer found both in the text of Translation of St. Nicholas, written by the monk of Lido and in Gallus.  On the example of references to work of antique writers, present in both texts, I attempted to demonstrate how these texts are related. 
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2012, 6; 345-359
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościelne słownictwo prawno-administracyjne w polskiej łacinie średniowiecznej – analiza z wykorzystaniem metod korpusowych
The Vocabulary of the Church’s Law and Administration in Polish Medieval Latin: An Analysis Using the Methods of Corpus Linguistics
Autorzy:
Halida, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015048.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
medieval Latin
electronic corpus
automatic term extraction
specialized vocabulary
ecclesiastical law and administration
Opis:
This paper concerns the vocabulary of the Church’s law and administration in Latin texts written during the Middle Ages in Poland and its automatic extraction using the methods of corpus linguistics. The first part of this article considers the basic theoretical assumptions of the automatic extraction of this specialized vocabulary and the main characteristics of the Electronic Corpus of Polish Medieval Latin. In the second part presents the methods and results of term extraction. For the purpose of this research, a specialized subcorpus, including synodal statues and documents of ecclesiastical chapters, was created and then compared with the reference corpus. As a result, a list of lexemes, which appeared relatively frequently in the subcorpus and rarely in the reference corpus, was obtained. This difference in relative frequency was the main criterion for the recognition of potential terminological units. Verification on the basis of lexicographic data demonstrated the effectiveness of the adopted methods. The aim of this paper was to present the usefulness of the Electronic Corpus of Polish Medieval Latin for the research and analysis of specialized vocabulary.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2021, 13; 123-132
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Partykuły epistemiczne w Rocznikach Jana Długosza
Epistemic Particles in the Annals of Jan Długosz
Autorzy:
Koczarski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036312.pdf
Data publikacji:
2021-04-16
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
particles
epistemic modality
Medieval Latin
Jan Długosz
Annals
partykuły
modalność epistemiczna
łacina średniowieczna
Roczniki
Opis:
Autor artykułu omawia użycie partykuł epistemicznych w Rocznikach Jana Długosza. Analizie zostały poddane zagadnienia ich dystrybucji w kronice oraz wzorców w obrębie literatury łacińskiej, z których Długosz mógł korzystać, wprowadzając partykuły do narracji. Uwagę poświęcono również zasięgowi oddziaływania partykuł epistemicznych w funkcji operatora modalnego oraz kwestii położenia tych leksemów w linearnym szyku zdania. Przeprowadzone analizy pokazują, że sposób użycia partykuł przez Długosza nie odbiega znacząco od normy językowej utrwalonej w łacinie klasycznej. Zasadniczy wywód został poprzedzony wstępem teoretycznym na temat badań nad partykułami w języku łacińskim i – ze względów metodologicznych i porównawczych – w języku polskim. W artykule wykorzystywane są bowiem propozycje terminologiczne i interpretacyjne wypracowane dla współczesnej polszczyzny przez Macieja Grochowskiego.
This article discusses the use of epistemic particles in Jan Długosz’s Annals, a work considered the greatest achievement of Polish medieval historiography written in Latin. The analysis focuses on particles in the quantitative and distributional aspects. The semantics of these particles, their role in the narrative of the Annals, their syntax (in particular their relationship with hosting utterances), as well as their position in the linear order of the sentence are discussed in detail. This study has shown that Długosz’s use of these particles does not differ greatly from the norms of classical Latin. In the introductory section of the article, the author presents research on Latin and Polish particles, using the latter in an examination of Latin examples. The author’s treatment of this subject is indebted to the terminological and methodological strategies developed by Maciej Grochowski, which are given here extensive application.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2021, 8; 1-16
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emendacje w tekstach średniowiecznych – problem ich interpretacji i edycji (na przykładzie zapiski sądowej z księgi ziemskiej poznańskiej II)
Autorzy:
Kuźmicki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050005.pdf
Data publikacji:
2021-03-15
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
publishing of medieval texts
emendation
court case
Old Polish
medieval Latin
wydawanie tekstów średniowiecznych
emendacje
roty sądowe
język staropolski
łacina średniowieczna
Opis:
Główny problem przedstawiony w artykule skupia się wokół tytułowego terminu emendacja. Autor przedstawia ów problem z dwóch perspektyw. Pierwsza – to ingerencja średniowiecznego skryby w tekst, czego śladem są skreślenia i korekty wprowadzane przez pisarza. Drugą perspektywą jest działalność badacza-edytora, który odczytuje rękopis, interpretuje go i wydaje, stosując przy tym nieprecyzyjne zasady wydawania, co w konsekwencji prowadzi do zniekształcenia tekstu źródłowego. Przeprowadzone analizy pokazały, że przyjęte zasady wydawania tekstów średniowiecznych powinny być takie, by zachować wszelkie cechy rękopisu, które dotyczą rozumienia tekstu przez pisarza rękopisu, a które są w procesie interpretacji przez współczesnego wydawcę zacierane.
The main problem presented in the article and its title revolves around the term emendation. The author presents this problem from two perspectives. The first is the interference of the medieval scribe into the text which is evidenced by the deletions and corrections introduced by the writer. The second perspective is the activity of the researcher-editor who reads the manuscript, interprets, and publishes it, using imprecise publishing rules. This, in turn, leads to a distortion of the source text. The conducted analyzes showed that the adopted principles of publishing medieval texts should be such as to preserve all the features of the manuscript that relate to the writer's understanding of the text, and which are blurred in the process of interpretation by a modern publisher.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2021, 17; 239-258
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ichaussage und Autobiographie im englischen Mittelalter: Zwischen Konvention und Individualität
Self-Description and Autobiography in Medieval England
Autorzy:
Sauer, Hans
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231480.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
autobiography
mentioning one’s name
Old English
Middle English and medieval Latin literature
“Deor”
Chaucer
Hoccleve
Margery Kempe
Opis:
This article deals with autobiographical remarks and autobiographies written in medieval England, either by English authors or by authors who came to England (mainly from France), as well as by authors that were born in England but moved (or had to move) abroad (mainly to France). The survey is broad in that it takes not only Old and Middle English texts into account, but also relevant Latin texts. A wide range of material exists, from passages where authors simply mention their name to fully-fledged autobiographies, such as the Book of Margery Kempe, which is often regarded as the first genuine English autobiography. In another respect, my scope is narrower than that of some previous critics (especially Brandl and Misch): autobiographies by clearly fictitious characters such as Beowulf or the speakers in many of the Old English elegies are excluded. However, the borderline between the genuine and the fictitious is not always easy to draw. Therefore, I also briefly discuss the Old English elegy “Deor”, where the speaker mentions his name (Deor), but is nevertheless probably a fictitious character. It is also not always easy to decide where the autobiography describes real events and where the speaker uses or at least seems to use topoi, conventionalized images; but even a conventionalized image can express real events. There are several cases where the speaker describes himself as an old man, who repents the luxurious and sinful life which he led in his youth. Due to these and similar problems, scholars have not been able to identify some authors or characters, even if their names are mentioned. This applies to the Old English poet Cynewulf or to Nicholas of Guildford, who is referred to as a wise man at the end of the Early Middle English poem “Owl and Nightingale.” Chaucer is the only author who describes himself with a bit of clear self-irony – this confirms Chaucer’s exceptional status among the medieval English poets.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2020, 10; 207-222
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Were Bohemus and haereticus used as synonymous designations?
Czy określeń "Bohemus" i "haereticus" używano synonimicznie?
Autorzy:
Mazalová, Lucie
Rzepiela, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167431.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Hussite-related terminology
Medieval Latin
contextual synonymy
partial synonymy
connotative meaning
terminologia dotycząca Husytów
łacina średniowieczna
synonimia kontekstowa
synonimia częściowa
znaczenie konotacyjne
Opis:
Artykuł omawia terminologię używaną w łacinie średniowiecznej na oznaczenie husytów. Szczególną uwagę poświęcono frazie nominalnej Bohemi heretici ‛Czesi heretycy’, podkreślając, że leksemy współtworzące tę frazę wchodziły w relację synonimii. Tę relację interpretuje się tutaj bądź jako synonimię kontekstową, bądź synonimię częściową. Ponadto uwypukla się rolę znaczenia konotacyjnego jako kryterium analizy użycia terminów odnoszących się do Czech i Czechów w kontekście herezji husyckiej. Za podstawę materiałową prowadzonych analiz posłużyła korespondencja polskich dostojników duchownych i świeckich, także listy kierowane do nich przez zagranicznych korespondentów, a także „Roczniki” Jana Długosza.
This article discusses the terms used in medieval text sources to denote the Hussites. It pays particular attention to the nominal phrase Bohemi heretici arguing that its lexeme constituents functioned in fifteenth-century Latin as synonyms. A more detailed examination focuses on types of synonymy established between two mentioned lexemes. The terms contextual synonymy and partial synonymy are used here. In addition, the importance of connotative meaning is pointed out as a criterion for analysing the usage of lexemes referring to Bohemia and the Bohemian people in the context of the Hussite heresy. The study is based on letters written by Polish secular and ecclesiastical chanceries as well as those written to Polish sovereigns and dignitaries by their foreign correspondents. In addition, the “Annals” of Jan Długosz are taken into account.
Źródło:
Polonica; 2022, 42
0137-9712
2545-045X
Pojawia się w:
Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epika „epigramatyczna”. Ekkeharta Versus ad Picturas wobec tradycji poetyckiej
The “epigrammatic” epic. Ekkehart’s IV “Versus ad Picturas” and the poetic tradition
Autorzy:
Smolak, Kurt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046732.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ekkehart IV of St. Gaull
St. Gaull
Poeta doctus
Medieval Latin Poetry
11th Century Culture
Biblical Epic
Tituli
Mainz-Cathedral
Holy Languages
Archbishop Aribo
MS St. Gaull 393
Opis:
As a consequence of the large variety of poetic genres dealing with biblical material in Christian-Latin literature of Late Antiquity, in the 11th century the two extremely opposite forms of poetic expression were artificially combined, namely continuous epic narration and epigrammatic conciseness of the so called tituli, that is to say metrical inscriptions which were meant to explain wall paintings or mosaics of selected biblical topics. By order of Aribo, archbishop of Mainz, Ekkehart IV of St. Gall composed an “epigrammatic epic”, which was to cover the wide range of the entire Bible from Genesis to Apocalypse, contemporary exegesis partly included. Aribo was supposed to select those “epigrammes” from this “biblical epic” which he needed for a new decoration of the cathedral – a project, however, which was never realised. Ekkehart’s highly manneristic poetic creation, preserved only in his autograph, MS 393 of St. Gall, remained unparalleled. Nevertheless, it is an important testimony of the experimental and innovative character of medieval Latin poetry in the period of transition from monastic literary production of the previous centuries to the golden age of medieval Latin classics, which originated in the cathedral schools, during the late 11th and the 12th centuries.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2015, 25, 2; 73-95
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nichil, michi, veementer – brzmienie głoski „h” w średniowiecznej łacinie liturgicznej. Analiza fonetyczna na bazie semiologii gregoriańskiej
Autorzy:
Sławecki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668863.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Gregorian chant
musical paleography
medieval liturgical Latin
Latin pronunciation
pronunciation of “h” in liturgical Latin
śpiew gregoriański
paleografia muzyczna
średniowieczna łacina liturgiczna
wymowa łaciny
wymowa głoski „h” w łacinie liturgicznej
Opis:
The primary objective of this research is to draw attention, by reference to the oldestmanuscript sources, to the phonetics of the letter “h” in the words in which the sound occursbetween two identical vowels. Medieval liturgical Latin was repeatedly the subject ofvarious studies. With reference to the letter “h”, it was determined that it does not causeany sound, so it remains silent. There are, however, exceptions to this rule – in the wordsnihil and mihi, which present spelling variants of nichil and michi caused by phoneticrequirements.The starting point for the research is the assumption that various manuscripts belongingto the authenticum fontium gregorianorum, each time when the letter “h” appearsbetween two identical vowels in the word, should, due to its soundlessness, combinetwo syllables and assign one undivided neum to them (like this happens for example inthe words tuum, meae, si iniquitatis). The same phenomenon should take place in thewords nihil and mihi. The analysis based on manuscripts from various neumatic families,namely Ein, Bab1, Gal1, Gal2, Gal3, Eli, Lan, Van2, Klo1, Cha1, Lav, Dij, Ben5, Yrx,Alb, Har1–2, proves that in the presence of two identical vowels and the letters “h”, differentscribes in most cases divide the word into two syllables and write two independentneums. In addition, in a large group of manuscripts from the above quoted, with greatregularity, there is a two-syllable writing of the words nichil and michi with the letter “ch”in place of “h”. This phenomenon, connected both with spelling and phonetics, provesthat there could exist the practice of pronouncing “ch + I” as “ki”. Conversely in the wordvehementer – most of the manuscripts attribute only one neum to the two initial syllables;none of the manuscripts writes vechementer, but some give the version of the word veementer(without the “h”). Also, the case of syneresis of ve-he- occurs regularly.All cases from the Graduale Romanum repertoire in which the words nihil or nichil (6 times), mihi or michi (70 times), vehementer (6 times), vehementis and comprehendam(2 times), apprehende (2 times), apprehendite (once), irreprehensibilis (2 times), have been examined in the light of the neumatic manuscripts. Particular attention was paid to the compositional contexts of neuma torculus initio debilis.As a result of the analysis, it was proved with a very high probability that the words nihil and mihi, even if writed using the letter “h”, were pronounced like nichil and michi.
Podstawowym celem niniejszych badań jest zwrócenie uwagi, poprzez odniesieniedo najstarszych źródeł rękopiśmiennych, na problematykę fonetyki litery „h” w słowach,w których głoska ta występuje pomiędzy dwoma takimi samymi samogłoskami.Wymowa średniowiecznej łaciny kościelnej wielokrotnie była tematyką różnych studiów.W odniesieniu do litery „h” ustalono, że nie powoduje ona żadnego dźwięku, a więcpozostaje niema. Są jednak wyjątki od tej zasady – w słowach nihil i mihi, które prezentująwarianty ortograficzne nichil i michi powodowane wymogami fonetycznymi.Punktem wyjścia dla badań jest założenie, że różne rękopisy należące do authenticumfontium gregorianorum za każdym razem, gdy pomiędzy dwoma takimi samymi samogłoskamiw słowie występuje litera „h”, z racji jej bezdźwięczności powinny łączyć dwiesylaby i przyporządkowywać im jedną niepodzielną neumę (jak to się dzieje dla przykładuw słowach tuum, meae, si iniquitatis). Ten sam fenomen powinien mieć miejscew słowach nihil i mihi. Analiza bazująca na rękopisach z różnych rodzin neumatycznych,a więc Ein, Bab1, Gal1, Gal2, Gal3, Eli, Lan, Van2, Klo1, Cha1, Lav, Dij, Ben5, Yrx, Alb,Har1–2, dowodzi, że przy obecności dwóch takich samych samogłosek oraz litery „h”różni skrybowie w większości wypadków dzielą słowo na dwie sylaby i zapisują dwie niezależneneumy. Poza tym w dużej grupie rękopisów spośród wyżej zacytowanych z wielkąregularnością pojawia się dwusylabowy zapis słów nichil i michi z głoską „ch” w miejsce„h”. Fenomen ten, związany zarówno z ortografią, jak i fonetyką, stanowi dowód na to,że mogła istnieć praktyka wymawiania „ch+i” jak „ki”. Odwrotnie w słowie vehementer– większość rękopisów dwóm początkowym sylabom przypisuje jedną tylko neumę;żaden z rękopisów nie pisze vechementer, za to niektóre podają wersję słowa veementer (bezgłoski „h”). Regularnie występuje również przypadek synerezy ve-he-.Wszystkie przypadki z repertuaru Graduale Romanum, w których występują słowanihil lub nichil (6 razy), mihi lub michi (70 razy), vehementer (6 razy), vehementis i comprehendam(2 razy), apprehende (2 razy), apprehendite (1 raz), irreprehensibilis (2 razy), zostałyprzebadane w świetle zapisu neumatycznego. Zwrócono szczególną uwagę na kontekstykompozycyjne neumy torculus initio debilis.W efekcie analizy z bardzo dużym prawdopodobieństwem dowiedziono, że słowanihil i mihi, nawet jeśli zapisane przy użyciu głoski „h”, wymawiano jak nichil i michi.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2019, 17
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
International Identities in the 13th Century Latin Christendom. A Concept of Lordly Identity
Autorzy:
Kozłowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938075.pdf
Data publikacji:
2017-06-28
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
latin christendom
władysław łokietek
medieval societies
Opis:
This article builds on an observation that medieval politics in the thirteenth century tends to be approached by standard political history as if centralized statehood (and its international implications) was an ahistorical phenomenon existing in all ages. Taking this perspective, to suggest that the political motivations and actions of dukes and kings are rational and motivated by raison d’état has been a popular practice over many decades. However, the otherness of medieval political culture seems to be overlooked. This article proposes an amendment to the conventional approach by taking a culture‑specific turn and introducing the concept of lordly identity. It comes with an assumption that standard international agents in thirteenth century Latin Christendom were lords (not states). The notion of lordly identity makes clear references to conceptual frameworks developed in international relations theories. It is based on a constructivist approach proposing that international actors develop ways of mitigating conflict and promoting cooperation by establishing a form of international (intergroup) society, which is governed by worked‑out norms and regulations in the process of mutual interactions. In such a self‑defined‑by‑practice society its constitutive members assume certain roles and identities, which affect their behaviors and shape political interests. By developing a concept of lordly identity, the article attempts to inspire and strengthen medieval historian’s explanatory powers. It draws attention to IR assumptions and arguments about international politics that often remain little known and obscure to political historians of the Middle Ages.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2017, 21; 93-110
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sanctus - definicje wobec tekstowego znaczenia słowa w pismach św. Izydora z Sewilli
Autorzy:
Ledzińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158110.pdf
Data publikacji:
2022-09-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Isidore of Seville
lexeme sanctus
linguistic change
medieval and ecclesiastical Latin
Izydor z Sewilli
leksem sanctus
zmiana językowa
łacina średniowieczna i kościelna
Opis:
Izydor z Sewilli żyjący na przełomie VI/VII w. w wizygockiej Hiszpanii z jednej strony gromadził w swych dziełach dziedzictwo świata antycznego, z drugiej zaś stał się jedną z najważniejszych auctoritas średniowiecza. Żył w czasach przełomu historycznego, kulturowego, politycznego, a zmiana otaczającego świata zazwyczaj generuje zmiany językowe. Celem badań było sprawdzenie jak głoszone przez Izydora eksplicytnie poglądy na świętość wyrażoną przez leksem sanctus, mają się do tych immanentnie tkwiących w jego języku. W związku z tym przebadano pod kątem semantyki i źródeł trzy definicje sanctus zawarte w Etymologiach oraz dziele O różnicach słów, a następnie zestawiono je z tekstowymi wystąpieniami tego słowa w korpusie wszystkich dzieł Izydora o potwierdzonej autentyczności. Te ostatnie badano z zastosowaniem metod korpusowych, przy użyciu oprogramowania Sketch Engine. Dodatkowo jako tło analizy wykorzystano materiał leksykograficzny zawarty w kilku słownikach łaciny klasycznej i kościelnej. Wyniki wskazują na starożytną proweniencję znaczeń leksemu sanctus deklarowanych w izydorowych definicjach oraz odmienny, wyraźnie średniowieczny, eklezjalny profil semantyczny słowa w korpusie tekstów. Przeprowadzone badania ukazują proces adaptacji języka łacińskiego do zmieniających się okoliczności, przemiany pojęć i świata myśli pod wpływem chrześcijaństwa u progu średniowiecza u jednego z najważniejszych autorów tego okresu.
St. Isidore of Seville, who lived at the turn of the 6th and 7th century in Visigothic Spain, on the one hand collected in his works the heritage of the ancient world, and on the other became one of the most important auctoritates of the Middle Ages. He lived at the time of historical, cultural and political upheaval, and change in the surrounding world usually generates linguistic change. The article tends to check how the views on sanctity expressed explicitly by Isidore, using lexeme 'sanctus', relate to those immanent in his language. Therefore, three definitions of 'sanctus' contained in Etymologies and the work On the Differences between Words were analyzed from the viewpoint of semantics and sources. Nextly, they were compared with textual occurrences of the word in the corpus of all works by Isidore of confirmed authenticity. The latter were studied using corpus-based methods, with the SketchEngine software. Additionally, lexicographical material contained in several dictionaries of classical and ecclesiastical Latin was used as a background for the analysis. The results indicate the ancient provenance of the meanings of the lexeme 'sanctus' declared in the definitions and a different, clearly medieval, ecclesiastical semantic profile of the word in the corpus of Isidorian texts. The study reveals the process of adaptation of the Latin language to changing circumstances, the transformation of concepts and the world of thought under the influence of Christianity at the threshold of the Middle Ages in the works of one of the most important authors of that period.
Źródło:
Vox Patrum; 2022, 83; 317-342
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innocent III and South-eastern Europe: Orthodox, Heterodox, or Heretics?
Autorzy:
Dall’Aglio, Francesco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682252.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Church studies
crusade studies
medieval Bulgaria
Latin Empire of Constantinople
medieval Bosnia
medieval Serbia
medieval heresies
Innocent III
Opis:
In the beginning of the pontificate of Innocent III (1198–1216) the necessity of creating a large coalition for a better organization of the Fourth Crusade convinced the pope to establish diplomatic relations with Bulgaria and Serbia, and to support Hungarian expansion in Bosnia. His aim was to surround Constantinople with a ring of states loyal to the Roman Church, thus forcing the empire to participate in the crusade. In order to achieve this result, Innocent was more than willing to put aside his concerns for strict religious orthodoxy and allow the existence, to a certain extent, of non-conforming practices and beliefs in the lands of South-eastern Europe. While this plan was successful at first, and both Bulgaria and Serbia recognized pontifical authority in exchange for political legitimization, the establishment of the so-called Latin empire of Constantinople in 1204 changed the picture. Its relations with Bulgaria were extremely conflicted, and the threat posed by Bulgaria to the very existence of the empire forced again Innocent III to a politics of compromise. The survival of the Latin empire was of the greatest importance, since Innocent hoped to use it as a launching point for future crusades: yet, he tried until possible to maintain a conciliatory politics towards Bulgaria as well.
Źródło:
Studia Ceranea; 2019, 9; 11-25
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies