Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "MEDIEVAL HISTORY" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 73
Tytuł:
Description of omens in the Chronicle of Novgorod
Opis wróżb w Kronice Nowogrodu
Описание приметы в Новгородской летописи
Autorzy:
Mishchuk, Anastasiia V.
Rudenko, Yuliia
Dei, Maryna O.
Skliar, Iryna S.
Kovalchuk, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311775.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
небесные знамения
астрономические явления
хроники
история Киевской Руси
wróżby astronomiczne
zjawiska astronomiczne
kroniki
historia Rusi Kijowskiej
światopogląd ludzi w średniowieczu
celestial omens
astronomical phenomena
writing of chronicles
history of Kievan Rus’
worldview of the medieval person
Opis:
The author of the article is interested in the attitude of the medieval person towards various astronomical phenomena, their aspiration to characterize these phenomena, to point out their connection with the historical events of the Novgorod Republic. The relevance of the study of our subject is that the analysis of the descriptions of omens in medieval literature, including chronicles, is poorly researched by well-known historians and mediaevalists. The purpose of the work is to find, examine, and analyze what omens the medieval person drew attention to, how they reacted to them, and how these are recorded in the chronicles. Methods such as descriptive, comparative, and comparative and collation were used in the article. Fragments of the Chronicle of Novgorod describing various celestial omens were collected and analyzed in the article. The novelty of the research is that the analysis of celestial omens recorded in the Chronicle of Novgorod has not been performed before, and they have not been given much importance in the interpretation of ancient records.
Автора статьи интересует отношение средневекового человека к различным астрономическим явлениям, его стремление охарактеризовать эти явления, указать на их связь с историческими событиями Новгородской республики. Актуальность изучения нашей темы заключается в том, что анализ описаний предзнаменований в средневековой литературе, в том числе и в хрониках, мало изучен известными историками и медиевистами. Цель работы – найти, рассмотреть и проанализировать, на какие приметы обращал внимание средневековый человек, как он на них реагировал и как они зафиксированы в летописях. В статье использованы такие методы, как описательный, сравнительный, сравнительно-сопоставительный. В статье собраны и проанализированы фрагменты Новгородской летописи, описывающие различные небесные предзнаменования. Новизна исследования состоит в том, что анализ небесных предзнаменований, зафиксированных в Новгородской летописи, ранее не проводился, и им не придавалось большого значения при интерпретации древних летописей.
Autorki artykułu interesuje stosunek człowieka średniowiecza do różnych zjawisk astronomicznych, jego dążenie do scharakteryzowania tych zjawisk, wskazania ich związku z wydarzeniami historycznymi Republiki Nowogrodzkiej. Istotność badań naszego tematu polega na tym, że analiza opisów wróżb w literaturze średniowiecznej, w tym w kronikach, jest słabo zbadana przez historyków i mediewistów. Celem pracy jest odnalezienie, zbadanie i przeanalizowanie, na jakie wróżby zwracał uwagę średniowieczny człowiek, jak na nie reagował i jak zostały one zapisane w kronikach. W artykule zebrano i przeanalizowano fragmenty Kroniki Nowogrodu opisujące różne astralne wróżby. Niniejsze badanie podejmuje  problem wróżb astralnych zapisanych w Kronice Nowogrodzkiej, który do tej pory nie był podejmowany, ponieważ w tym zakresie nie przywiązywano większej wagi do historycznych zapisów.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2023, 1 (181); 86-107
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieniądz jako narzędzie wojny (florenos breves et integros) w Polsce pierwszej połowy XVI wieku
Money as Tool of War (florenos breves et integros) in Poland in the First Half of the 16th Century
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46190652.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
późnośredniowieczna historia wojskowości
wczesnonowożytna historia wojskowości
skarbowość (pieniądze, rachunkowość)
„wojna pruska” 1519–1521
late medieval history of warfare
early modern history of warfare
finances (coins, accounting)
Prussian War 1519–1521
Opis:
Pieniądz zawsze był postrzegany jako narzędzie wojny. Przewija się w wielu anegdotach związanych z działaniami zbrojnymi, jego znaczenie było wielokrotnie dostrzegane przez badaczy historii wojskowości. Zazwyczaj jednak poprzestawano na stwierdzeniu, że bez pieniędzy lub ich substytutu nie jest możliwe toczenie jakiegokolwiek konfliktu. Rzadko natomiast sięgano głębiej, by wyjaśnić strukturę finansową działań zbrojnych. Szczególnie w odniesieniu do dawniejszych epok jest to zrozumiałe, zwłaszcza że niestandaryzacyjny charakter mennictwa oraz obowiązujących systemów rachunkowo-pieniężnych jest mało czytelny. Wprowadzenie systemu podwójnej księgowości na przełomie średniowiecza i nowożytności nieco ułatwia takie badania, nadal jednak łatwo o przeinaczenia i pomyłki. Szczególnie interesującym przypadkiem jest moment stopniowego przejścia z systemu grzywny obrachunkowej na system florenowy (nadal jednak mieszczący się w systemie grzywny), co w realiach państwa polskiego miało miejsce na przełomie XV i XVI w. Na to zjawisko nałożyło się rozpowszechnienie funkcjonowania pieniądza w postaci monety i pieniądza „wirtualnego” – zapisanego w rachunkach (również w rachunkach wojskowych), który miał ograniczone przełożenie na jednostki i znaki pieniężne pozostające w obiegu (tzw. link coin). Wśród wielu istotnych i mało rozpoznanych zagadnień warto zwrócić uwagę na możliwości, jakie dawało prowadzenie rachunkowości w postaci spisywanych rejestrów wydatków na wojsko, a wśród nich na manipulowanie kursem monety florenowej. Zagadnienie to zostanie omówione w oparciu o wybrane księgi rachunków wojskowych sporządzone w związku z wojnami prowadzonymi przez ostatnich Jagiellonów na tronie polskim.
Money has always been perceived as a tool of war. This is evoked in many anecdotes connected with military actions, its importance has been repeatedly recognised by military historians. However, they usually settled for the statement within the idea that engaging in any military conflict without money or its substitute was impossible. An attempt to delve deeper and to clarify the financial structure behind military actions was rarely made. Particularly with regard to earlier eras, this is understandable, especially since the non-standardised nature of minting and the accounting and monetary systems in place is rather unclear. The introduction of the double-entry accounting system at the turn of the Middle Ages makes such research somewhat easier, but misrepresentations and mistakes are still easily made. Particularly interesting case is the period of the gradual transition from the “marca” system (grzywna obrachunkowa) to the florin system (which fell within the ambit of the “marca” system) which in the reality of Poland took place at the turn of the 15th and the 16th centuries. This process was accompanied by the prevalence of money existing in both forms – as a physical coin and as a virtual value noted in the accounts (including military accounts) which has a limited bearing on currency units and mediums of exchange in the coins circulation (so-called link coin). Among the many important and little-recognised issues, it is worth noting the possibilities offered by the keeping of accounts in the form of written records of military expenditure, among them the manipulation of the rate of the florin. This question will be discussed based on the chosen military ledgers drown up in connection with the wars waged by the last Jagiellon Kings of Poland.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 57-71
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasoby Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie w pracy naukowej historyka okresu staropolskiego
Autorzy:
Jabłońska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33341023.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Gniezno Archdiocesan Archive
church history
medieval
modern
chapter
parish
social functions
clergy
post-Tridentine era
Gniezno Archdeaconry
Uniejów
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
historia Kościoła
średniowiecze
nowożytność
kapituła
parafia
funkcje społeczne
duchowieństwo
epoka potrydencka
archidiakonat gnieźnieński
Opis:
Artykuł ma na celu ukazanie znaczenia Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie w pracy naukowej i życiu zawodowym historyka zajmującego się okresem staropolskim (średniowieczem i okresem nowożytnym). Na przestrzeni ponad 20 lat zasoby Archiwum Archidiecezjalnego stały się podstawą pracy doktorskiej i publikacji powstałej na jej kanwie, książki habilitacyjnej, a także zostały wykorzystane w ponad 20 artykułach naukowych oraz licznych referatach konferencyjnych, seminaryjnych, wykładach naukowych i popularnonaukowych.W niniejszej pracy podjęto zagadnienia należące do dziejów Kościoła, historii społecznej, historii kultury, historii gospodarki i ekonomii, biografistyki pedagogicznej. Zwrócono uwagę na instytucje, ale również na ludzi. Poruszono m.in. problematykę duchowieństwa świeckiego, kapituły, parafii, szpitalnictwa, szkolnictwa i bractw. Obejmowały one historię lokalną i regionalną Gniezna oraz jego okolic określonych granicami staropolskiego archidiakonatu gnieźnieńskiego / wschodniej Wielkopolski, a także Uniejowa (archidiakonat uniejowski).Kwerenda dotyczyła różnych zespołów archiwalnych: pozostałości po działalności konsystorza, kapituły metropolitalnej, arcybiskupów, akt parafialnych, listów i dyplomów. Praca z nimi wymagała znajomości różnych nauk pomocniczych historii oraz wiele czasu i cierpliwości.Wieloletnie badania naukowe w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie w ostatecznym rozrachunku pozwoliły lepiej poznać staropolskie społeczeństwo, mechanizmy jego funkcjonowania, struktury formalne i nieformalne, mentalność i horyzonty epoki potrydenckiej oraz zmiany zachodzące w czasie.Praca w Archiwum Archidiecezjalnym przyczyniła się również do interdyscyplinarnej współpracy ze specjalistami różnych dziedzin, a przede wszystkim z Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Dwudziestokilkuletni kontakt z Archiwum to także spotkania z ludźmi, którzy je tworzyli i tworzą oraz przygoda z Gnieznem i Wielkopolską.
The article aims to show the importance of the Gniezno Archdiocesan Archive in the academic work and professional life of a historian dealing with the Old Polish period (medieval and modern periods). Over the course of more than 20 years, the Archdiocesan Archive’s resources have formed the basis of a doctoral dissertation and the resulting publication, a habilitation book, and have been used in more than 20 scientific articles and numerous conference papers, seminars, scientific and popular science lectures.This work addresses issues concerning church history, social history, cultural history, economic history, and pedagogical biography. Attention was paid to institutions, but also to people. Among the issues addressed were the secular clergy, the chapter, parishes, hospitality, education and confraternities. These included the local and regional history of Gniezno and its environs defined by the boundaries of the Old Polish Gniezno Archdeaconry/Eastern Greater Poland Region, as well as Uniejów (Uniejów Archdeaconry).The search focused on various archival units: the remains of the consistory, metropolitan chapter, archbishops, parish records, letters and diplomas. Working with them required knowledge of various auxiliary sciences of history as well as much time and patience.Many years of research at the Gniezno Archdiocesan Archive have ultimately provided a better understanding of Old Polish society, the mechanisms of its functioning, its formal and informal structures, the mentality and horizons of the post-Tridentine era, and changes over time.Work at the Archdiocesan Archives has also contributed to interdisciplinary cooperation with specialists in various fields, and especially with the Museum of the Origins of the Polish State in Gniezno. Over twenty years of contact with the Archive also involved meetings with the people who created and are creating them, as well as a unique adventure with Gniezno and Greater Poland.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 135-154
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alokucja jako element rytuału bitewnego. Szesnastowieczny kontekst kronikarski (Królestwo Polskie)
The allocution as the element of the battle ritual. The sixteenth-century chronicle context
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46186799.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia wojskowości przełomu średniowiecza i nowożytności
alokucja
rytuał wojskowy
Królestwo Polskie
kroniki
late medieval / early modern history of warfare
allocution
rite of war
Kingdom of Poland
chronicles
Opis:
Jeden z elementów rytuału bitewnego (zwłaszcza w ujęciu źródeł o charakterze narracyjnym) stanowiła mowa wodza. Jej zadaniem było podbudowanie morale wojska w obliczu zagrożenia nieuniknionym starciem. Dowodziła ona męstwa i determinacji w realizacji celu militarnego dowódcy oraz zawierała elementy, które podnosiły mające nastąpić wydarzenie (bitwę) do rangi sporu sił wyższych. W tym ujęciu nieprzyjaciela przedstawiano jako emanację sił zła, tym samym budując prostą, binarną opozycję między swoimi/dobrymi a obcymi/innymi/złymi. Taka praktyka była typowym zabiegiem polegającym na odarciu przeciwnika z cech, które uznawano za przymioty godności i prawości. Analiza została oparta na szesnastowiecznych relacjach kronikarskich, m.in. autorstwa Marcina Bielskiego i Macieja Stryjkowskiego oraz dodatkowych tekstach związanych z konkretnymi starciami. Jej wyniki zaprezentowano na szerokim chronologicznie tle porównawczym. Ustalono, że de facto obowiązywały dwa odrębne porządki. Pierwszym z nich był porządek rzeczywisty, w którym do alokucji dochodziło rzadko, a wówczas miała ona lakoniczny charakter. Drugi porządek stanowił kreację literacką na temat bitwy. Im dłuższy był odstęp czasowy między zdarzeniem opisywanym w kronice, a rzeczywistymi wypadkami, tym alokucja stawała się bardziej rozbudowa. Dlatego w artykule uznano ją za element wykreowanego rytuału bitewnego. Stanowiła zatem specyficzne spiętrzenie dramatyczne opowieści, nawet wtedy, gdy nie miała miejsca w rzeczywistości. Dzięki temu narracja kronikarska budowała schematyczny obraz przeszłości, mający odpowiadać zapotrzebowaniu na wykreowanie pewnego rodzaju tożsamości dynastii i państwa. W starciu Królestwa Polskiego z wrogami zawsze bowiem eksponowano element różnić wyznaniowych między chrześcijańskimi wojskami polskimi oraz armiami prawosławnymi lub muzułmańskimi.
One of the battle ritual’s elements (especially from the narrative sources point of view) was the war chief ’s speech. Its aim was to build up the army’s morale in the face of the inevitable confrontation danger. The speech was proving the commander’s brave and determination in the realisation of military aim and contained the elements, which were elevating the future happening (the battle) to the importance of the forces majeure’s conflict. In this spin the enemy was featured as the forces of darkness’s emanation, what served creation simple binary opposition between ours/the good ones and the aliens/ the bad ones. These practise was the typical measure founded on the tearing the enemy of the qualities treated as the dignity and integrity attributes off. The analyse is based on the sixteenth-century chronicle accounts, including those written by Marcin Bielski and Maciej Stryjkowski and the additional texts concerning particular clash. Its results are presented against the chronologically wide background. It has been determined that de facto two separate types of the allocution applied equally. The first of them was the real type, very rare, short and laconic. The second one was the literary creation in description of the battle. The longer was the lag between the happening described in the chronicle and the moment of description, the more elaborate began the allocution. That is why in the article the allocution is acknowledged as a part of created battle ritual. By extension, it made up specific accumulation of the dramatic points in the tale, even if it was not real. Due to it, the chronicle narration created schematic picture of the past, responding to the requirement of building some kind of the country’s and dynasty’s identity. In connection with this purpose, religious differences between Christian army of Poland and the Russian Orthodox or Muslim military were emphasized in the question of conflict between the Kingdom of Poland and its enemies.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 29-44
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Auctoritates ethicorum Jana z Ząbkowic († 1446): autor, charakter tekstu i wykorzystane źródła (od „translacio arabica” do Akwinaty)
Auctoritates ethicorum by John of Ząbkowice († 1446): the author, the features of the text, the quoted sources (from „translacio arabica” to Aquinas)
Autorzy:
Bukała, Marcin W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/5955941.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Jan z Ząbkowic
Arystoteles
Etyka nikomachejska
Auctoritates ethicorum
Tomasz z Akwinu
Albert Wielki
Herman Niemiec
Summa Alexandrinorum
historia filozofii średniowiecznej
XV wiek
dominikanie
wrocławski klasztor dominikański
John of Ząbkowice
Aristotle
Nicomachean Ethics
Thomas Aquinas
Albert the Great
Herman of Germany
Dominicans
history of medieval philosophy
15th century
Wrocław Dominican monastery
Opis:
The article is dedicated to the abbreviation of Nicomachean ethics written by Wrocław Dominican John of Ząbkowice (in manuscripts: „Johannes de Franckenstein”). The text, titled Auctoritates ethicorum, is preserved in only one manuscript – Wrocław, Bibl. Univ. Wrocł., ms. IV Q 52, scriptum per manus Johannis de Franckenstein – together with Auctoritates politicorum, Auctoritates yconomicorum and Auctoritates rethoricorum. The authorship of the texts is not certain, but in the previous works of histo-rians it is attributed to John (that thesis is followed also by Ch. Lohr listing the Aristotelian medieval commentaries, and by T. Kaeppeli in his compendium on the medieval Dominican scriptores). Only the part of Auctoritates ethicorum has been edited so far: the fragment, concerning the geometrical model of economic exchange and nature of money from the Book V. The author of the article published it in his book Zagadnienia ekonomiczne w nauczaniu wrocławskiej szkoły dominikańskiej w późnym średniowieczu (Wrocław 2004); this fragment was later referred in details also in the book of the same author: „Oeco-nomica mediaevalia” of Wrocław Dominicans. Library and Studies of Friars, and Ethical-Economic Ideas: the Example from Silesia (Spoleto 2010). The sources of the text of Auctoritates ethicorum are the following: translatio Lincoliensis of the Aristotelian text, Sententia libri ethicorum by Thomas Aquinas, paraphrasis of Ethica by Albertus Magnus, and Summa Alexandrinorum (called translacio arabica). The fragments of the Book IV and Book V, described in the article, shed light on the method applied in the Auctoritates. Summa Alexandrinorum is quoted in the description of the virtue of liberalitas. Writing about diversity of artes and occupations the author cites Albertus Magnus, quoting after him the sentence delivered from Michael Ephesius, erroneously attributed to Eustratius by Albert. However, the Albertinian reference to the role of compensation of labores and expensa is omitted. The author of the Auctoritates refers mainly to points the common to St. Thomas and St. Albert.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2022, 11; 211-225
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Česká medievistika a studium benediktinského mnišství na území dnešní České republiky (s důrazem na období 1990—2018)
Czech Studies of Medieval Benedictine Monasticism (with emphasis on the period 1990-2018)
Tschechische Studien zum mittelalterlichen Mönchtum der Benediktiner auf dem Gebiet der heutigen Tschechischen Republik (mit Schwerpunkt auf den Jahren 1990—2018)
Czeskie studia mediewistyczne nad monastycyzmem benedyktyńskim na terenie obecnych Czech (z naciskiem na lata 1990—2018)
Autorzy:
Šrámek, Josef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25468486.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Kirchengeschichte
mittelalterliches Mönchtum
Benediktiner in Tschechen
moderne Geschichtsschreibung
historia Kościoła
monastycyzm średniowieczny
zakon benedyktynów na ziemiach czeskich
historiografia nowożytna
Church history
Medieval monasticism
Benedictine monasticism
Historiography
Czech historiography
Opis:
W artykule zaprezentowano badania współczesnej czeskiej mediewistyki nad średniowiecznym monastycyzmem benedyktyńskim na terenie współczesnych Czech. Autor koncentruje się na zmianach, jakie w czeskiej historiografii przyniósł rewolucyjny rok 1989, który oznaczał koniec paradygmatu marksistowskiego, dlatego też skupia się na profilowaniu wyników badań w dziedzinie historii, pomocniczych nauk historycznych, archeologii i historii sztuki z lat 1990—2018. Dla niezbędnego kontekstu porównawczego szkicuje jednak także rozwój czeskiej historiografii krytycznej od przełomu XIX i XX wieku, z naciskiem na lata 1948—1989, które pod wieloma względami wpłynęły na kształt współczesnej historiografii.
Der Artikel befasst sich mit den Studien der modernen tschechischen Mediävistik über das mittelalterliche Mönchtum der Benediktiner auf dem Gebiet der heutigen Tschechischen Republik. Der Autor konzentriert sich in erster Linie auf die Veränderungen, die das Revolutionsjahr 1989 durch das Ende der marxistisch orientierten Geschichtsschreibung mit sich brachte. Der Schwerpunkt wird dabei auf die Profilierung der Forschungsergebnisse im Bereich von Geschichtswissenschaft, historischen Hilfswissenschaften, Archäologie und Kunstgeschichte aus den Jahren 1990—2018 gelegt. Für die Zwecke des erforderlichen vergleichenden Kontextes wird auch die Entwicklung der tschechischen kritischen Geschichtsschreibung seit der Wende des 19. und 20. Jahrhunderts, unter besonderer Berücksichtigung der Jahre 1948—1989, die in vielerlei Hinsicht einen prägenden Einfluss auf die moderne Geschichtsschreibung hatten, verfolgt.
The paper deals with the development of Czech medieval studies on ecclesiastical and religious history, with a focus on the study of the history of medieval Benedictine monasticism. The author sketches the historiography of his subject since the emergence of critical Czech historiography during the 19th century and points out the problems that such a profiled study had to face between 1948 and 1989 under the dominance of Marxist-orchestrated historiography. The bulk of the paper then presents an outline of the development in the field of study after the fall of the communist regime, i.e. in the years 1990—2018.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 11-55
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constructive development of the Leiden house in the 13th and 14th centuries
Rozwój konstrukcji domów w Lejdzie w XIII i XIV w.
Autorzy:
Orsel, Edwin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203593.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
Leiden
building archaeology
construction history
medieval house
Lejda
archeologia budowli
historia budownictwa
dom średniowieczny
Opis:
Leiden is one of the largest medieval cities in the Netherlands. Because the city has never suffered major devastation, for example caused by city fires or wars, there is a rich layered historic city centre. This article discusses the constructive development of Leiden houses in the 13th and 14th centuries and its influences. In recent years, building archaeological research has uncovered the remains of approximately 150 buildings from before or about 1400. Based on this, and in combination with archaeological data, the constructive development of the Leiden house in the 13th and 14th centuries can be outlined. Based on dendrochronologically dated examples, the origin of a typical timber-frame house with brick façades can be established, a confluence of older timber- and stone-building traditions. It is a building type that remains the popular building type in Leiden and far beyond until about 1600. This development is related to the urbanization of Leiden in the 13th century with urban densification, population growth and the emergence of guilds. The issuing of fire prevention measures by the city council and the payment of subsidies also play an important role. The development is also determined by the availability of building materials. According to dendrochronological data, construction timber has to be imported from afar, from Westphalia or Emsland (Germany). Natural stone was not available locally and had to be supplied from far away regions in Germany or Belgium, until a flourishing brick industry developed along the Rhine in the 13th century, immediately outside the city gates of Leiden. By inventively combining brick walls and a wooden supporting structure by specialized carpenters, high-quality and fire-safe houses were created, responding to the demands of the growing citizenry and the city authorities in a nascent city.
Lejda jest jednym z największych średniowiecznych miast w Holandii. Ze względu na to, że miasto nie doznało większych zniszczeń spowodowanych przez pożary lub wojny, centrum zachowało wiele historycznych budowli. W artykule omówiono rozwój konstrukcji domów lejdejskich w XIII i XIV w. oraz jego wpływy. Podczas badań architektonicznych prowadzonych w ostatnich latach udokumentowano pozostałości około 150 budynków wzniesionych do około 1400 r. Na tej podstawie oraz w połączeniu z wynikami badań archeologicznych można nakreślić zarys rozwoju konstrukcji domu w Lejdzie w XIII i XIV w. Dzięki wynikom badań dendrochronologicznych możliwe jest ustalenie pochodzenia typu domu o konstrukcji szkieletowej z murowanymi fasadami z cegły, będącego połączeniem starszych tradycji budownictwa drewnianego i kamiennego. Ten rodzaj domu stał się popularnym typem budynku w Lejdzie oraz poza jej granicami do około 1600 r. Rozwój tego rodzaju zabudowy związany jest z urbanizacją Lejdy w XIII w., wzrostem liczby jej ludności i powstaniem cechów. Ważną rolę odgrywało również wydawanie przez radę miejską przepisów zapobiegających pożarom oraz wypłacanie dotacji na ten cel. O rozwoju decydowała również dostępność materiałów budowlanych. Według danych z badań dendrochronologicznych drewno budowlane sprowadzano z dalekiej Westfalii lub Emsland (Niemcy). Kamień naturalny nie był lokalnie dostępny i dlatego też musiał być sprowadzany z daleka, z regionów Niemiec lub Belgii, aż do momentu pojawienia się w XIII w. cegielni rozmieszczonych wzdłuż Renu, tuż za bramami miasta Lejdy. Dzięki nowatorskiemu połączeniu ceglanych ścian i drewnianej konstrukcji nośnej przez wyspecjalizowanych cieśli powstały wysokiej jakości i bezpieczne pod względem pożarowym domy, odpowiadające zapotrzebowaniu rosnącej liczby mieszkańców i władz rodzącego się miasta.
Źródło:
Architectus; 2022, 4 (72); 17--25
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is Nicolaus Copernicus still mysterious? Images from the life of the astronomer on the eve of the 550th anniversary of his birth
Mikołaj Kopernik wciąż tajemniczy? Obrazki z życia astronoma w przededniu 550. rocznicy urodzin
Autorzy:
Mikulski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121104.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Nicolaus Copernicus
Late Medieval Period
social history
historical anniversary
Opis:
This article is a summary of the author's research into the background, social environment and other elements of Nicolaus Copernicus' biography. The author draws attention to the genesis of the dispute over the astronomer's “nationality” and emphasises his nineteenth-century origins. The author points to the influ- ence of the partitions of Poland on the one hand, and the rise of German nationa- lism on the other, as the main reasons for its emergence. He emphasises the fact of Copernicus' loyalty to the Polish king and, consequently, Copernicus' histo- rically understood “Polishness”. The author discusses the history of the astrono- mer's home town - Toruń, its economic and political role in the 13–16th centuries and, in particular, the commercial confederation linking the city and its merchants with Western and Northern Europe, the lands of the Polish Kingdom, Upper Hungary (today's Slovakia) and Silesia. These links indicate the causes and directions of merchant migration that led to the appearance of the Copernicus family in Toruń. The author put forward a thesis on the Westphalian origin of the family of Nicolaus Copernicus' mother, Watzenrode. The family came from the village of Wazerath (in the 15th century Watzenrode), situated near the German- Belgian border. The Watzenrode family arrived in Toruń in the first half of the Mikołaj Kopernik wciąż tajemniczy? 89 14th century together with a wave of migrants from Westphalian towns with Soest and Dortmund at the head. Of the 8 great-grandmothers of Copernicus, 6 came from families directly descended from Westphalia, one from Ruthenia, and one from Livonia. The Watzenrode family belonged to the elite of Toruń's patri- cians - three of its members were local councillors and three jurors, and five of its representatives went on to study at university. There was a tradition in the fa- mily of striving to achieve high social prestige through a clerical career for its members, taken from John Abezier, and continued by the astronomer's uncle, Łukasz Watzenrode, both bishops of Warmia. The astronomer's father's family came from Silesia, not from the village of Koperniki, but from the town of Nysa. The surname “Copernicus” had a professional character, being connected with the mining or processing of copper. In Nysa the Koperniks were recorded in the bench book under the name “Kopersmed”, which was a translation of their Slavic surname into the official language of the books – German. Considered in earlier literature to be the astronomer's grandfather, John Copernicus was probably his father Andrew's cousin. However, he played a significant role in the life of the astronomer's family. It was probably thanks to Jan Nicolaus Copernicus that his father went from Nysa to Cracow for a merchant apprenticeship to Jan Sweid- niczer, and later, thanks to the relationship with this merchant, he went to Prussia and settled in Toruń. Nicolaus Copernicus was not the youngest child in his family. This misconception was caused by the order in which the children of Nicolaus and Barbara Copernicus were listed in a genealogical table prepared by the Gdańsk writer Stanisław Bornbach. Earlier biographers of Copernicus con- sidered this order to be chronological, whereas it was alphabetical. In contem- porary sources Nicolaus appears twice before his brother Andrew (never in re- verse order), which is sufficient evidence for the recognition of his seniority in relation to his brother. The astronomer was born in Toruń, but not in the tene- ment house at 15 Kopernik Street, where today there is a part of the museum devoted to him. This house belonged to the astronomer's family in the years 1458–1480, but probably already in 1468 they moved to the tenement house at 36 Rynek Staromiejski, half of which belonged to the Watzenrode family already at the end of the 14th century, and the other half was bought by the astronomer's father in 1468. Anna Schilling, hailed in literature as the “lady of the heart” of the astronomer approaching the end of his days, was most probably his cousin from Gdańsk. She was the daughter of Nicolaus Copernicus' cousin. She lived in From- bork as a widow, rather as a carer of her elderly and probably already ailing cou- sin. The question of Copernicus' place of rest in Frombork Cathedral is still open. The identification of his remains still raises some doubts among researchers, especially anthropologists and geneticists. Despite these reservations, the author concludes that our knowledge of Nicolaus Copernicus' background, youth and private life on the eve of his 550th birthday is much greater than it was even several decades after his death and only a few years ago
Źródło:
Nauka; 2022, 1; 73-92
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krok w kierunku syntezy dziejów i kultury średniowiecznej Europy Wschodniej – kompendium Florina Curty Eastern Europe in the Middle Ages (500–1300)
A Step Towards the Synthesis of Medieval History and Culture of the Eastern Europe – Florin Curta’s Companion Eastern Europe in the Middle Ages (500–1300)
Autorzy:
Paroń, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105745.pdf
Data publikacji:
2022-07-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
średniowiecze
Europa Wschodnia
historia i kultura
tradycja studiów mediewistycznych a nowe wyzwania badawcze
Middle Ages
Eastern Europe
history and culture
tradition of the medieval studies and the new research challenges
Opis:
W artykule przedstawione zostało najnowsze kompendium historii i kultury średniowiecznej Europy Wschodniej (500–1300). Krytyczna analiza obszernej publikacji pozwala uznać ją za ważne, choć w wielu kwestiach dyskusyjne, studium, które narusza dotychczasowe schematy opisywania przeszłości tego regionu i toruje drogę dla nowych i innowacyjnych opracowań.
The article presents the latest compendium of the history and culture of the medieval Eastern Europe (500–1300). A critical analysis of an extensive publication allows us to consider it an important, however in some respects disputable, study that contests the existing patterns of describing the past of this European region and paves the way for new and innovative studies.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 2; 469-488
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O trzęsieniach ziemi w średniowieczu i ich badaniu. Wokół pracy Konrada Schellbacha Erdbeben in der Geschichtsschreibung des Frühund Hochmittelalters. Ursprung, Verständnis und Anwendung einer spezifisch mittelalterlichen Traditionsbildung
On Earthquakes in the Middle Ages and Their Study. Around Konrad Schellbach’s Book Erdbeben in der Geschichtsschreibung des Früh- und Hochmittelalters. Ursprung, Verständnis und Anwendung einer spezifisch mittelalterlichen Traditionsbildung
Autorzy:
Krawiec, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763530.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
natural disasters in history
earthquakes
history of beliefs
medieval historiography
biblical exegesis
klęski żywiołowe w dziejach
trzęsienie ziemi
historia wyobrażeń
dziejopisarstwo średniowieczne
egzegeza biblijna
Opis:
Głównym tematem artykułu jest monografia Konrada Schellbacha poświęcona sposobowi konceptualizacji fenomenu trzęsienia ziemi w dziejopisarstwie łacińskim od końca VIII do połowy XIII w. Została ona omówiona na szerszym tle problematyki badań nad dawnymi zjawiskami sejsmicznymi. Krytycznej analizie poddane zostały założenia pracy oraz efekty ich realizacji, ze szczególnym uwzględnieniem doboru analizowanych treści, a także możliwości źródłowej weryfikacji tez, stawianych w pracy przez Autora.
The main subject of the article is Konrad Schellbach’s monograph devoted to how the phenomenon of earthquakes was conceptualised in Latin historiography between the late eighth and the mid-thirteenth centuries. The main assumptions of the book and the effects of their implementation are critically analysed, with special attention paid to the selection of the content under study, as well as the possibility of source verification of the theses put forward by the Author. The book is discussed within the broader context of research into old seismic phenomena.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 3; 697-718
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paristrion as Centre and Periphery: from Byzantine Border Province to Heartland of the Second Bulgarian Tsardom
Autorzy:
Dall’Aglio, Francesco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234038.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Byzantine history
Medieval Bulgaria
Ethnicity
Peripheries
Medieval Nomads
Medieval Statehood
Opis:
In 1185, after a successful revolt against the Byzantine empire, the so-called second Bulgarian kingdom was established on the territory of the former province of Paradounavon/Paristrion, that had been the first area of settlement of the Bulgars who had crossed the Danube and established their state in 681, and had become a peripheral region of the Byzantine empire after the conquests of Tzimiskes and Basil II. Even before the 1185 revolt, however, Paristrion had already begun to develop an embryonal degree of self-consciousness, although not in a ‘national’ way, owing to its peculiar history and ethnic composition. During the course of the 9th–12th century it had experienced a constant influx of invaders from the north, many of whom had in the end settled, either forcibly or after reaching an agreement with the imperial authorities. Those mixobarbaroi, half-civilized barbarians (according to the Byzantine point of view) had gradually integrated with the local population, made of Bulgarians, Vlachs, and Byzantine soldiers, settlers and administrators coming from the various provinces of the empire. When the military presence on the Danube was strong the region prospered economically, and became integrated in a vast trade network managed by Cuman and Rus’ traders and raiders; but during the 12th century the empire gradually withdrew its troops and its interest in Paristion, and this relative prosperity began to diminish. Coupled with the remembrance, in popular traditions, of the past glory and abundance of the first Bulgarian empire, and with the increasing fiscal burden that oppressed the local traders, the Paristrians gradually became convinced that their future prosperity, much like at the time of the first Bulgarian kingdom, was in their independence from the empire. Once again, this peripheral region began the centre of an independent polity that traced its roots in the past Bulgarian kingdom, but exhibited also some radically different traits.
Źródło:
Studia Ceranea; 2022, 12; 29-50
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie choronimów Pomorza w świetle materiałów językowych
The Origins of Pomerania’s Choronyms in the Light of Linguistic Material
Autorzy:
Bandur, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44927754.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Pomorze średniowieczne
onomastyka Pomorza
onomastyka Połabia
onomastyka kaszubska
historia Pomorza
Słowińcy
język kaszubski
język połabski
medieval Pomerania
Pomeranian onomastics
Polabian onomastics
Kashubian onomastics
history of Pomerania
Slovincians
Kashubian language
Polabian language
Opis:
This article presents an analysis of linguistic data concerning the origins of Pomerania’s choronyms and revisits two conflicting hypotheses. One of them assumes endonymy, the other a borrowing from (Old) Polish-speaking neighbours from the south. The aim of the presented analysis is to include in the debate, so far dominated by historians and archaeologists, linguistic data from Kashubian, Polish and Polabian, as well as to propose a possible solution to this question.
Artykuł prezentuje analizę danych językowych dotyczących pochodzenia choronimów Pomorza i ma na celu przedstawienie nowego spojrzenia na dwie sprzeczne hipotezy. Jedna z nich zakłada endonimiczność, druga zapożyczenie od (staro)polskojęzycznych sąsiadów z południa. Celem prezentowanej analizy jest włączenie do debaty, obecnie zdominowanej przez historyków i archeologów, danych językowych z kaszubszczyzny, polszczyzny i połabszczyzny, jak również zaproponowanie prawdopodobnego rozwiązania dla tego zagadnienia.
Źródło:
Adeptus; 2022, 19
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Mystery of the Nativity according to "Liber de divinis officiis" by Rupert of Deutz OSB
Autorzy:
Pałęcki, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088022.pdf
Data publikacji:
2022-06-10
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
medieval liturgy
Nativity
history of the liturgy
salvation
allegory
theological monastic school
Opis:
The theological interpretation of liturgical texts and gestures presented by representatives of the German monastic school played an important role in the liturgy of the medieval era. Among its most important representatives was Rupert of Deutz OSB, who presented his views in Liber de divinis officiis. This article aims to show what the uniqueness of the Incarnation of the Son of God consists in according to Rupert of Deutz’s views, based on the example of the celebration of the Nativity. Particularly significant is his interpretation of Old Testament texts and images, and his reference of the Incarnation to the first day of creation. He presented his views not only based on liturgical customs but also according to the principles of medieval computistics.
Źródło:
Verbum Vitae; 2022, 40, 2; 535-550
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between Rebellion and Statesmanship: Attempting a Biography of Ivanko, 1196/1200 (?)
Autorzy:
Dall’Aglio, Francesco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2027792.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Byzantine history
medieval Bulgaria
ethnicity
royal power in the Middle Ages
subversion and separatism
Opis:
The paper analyses the actions of Ivanko, a Bulgarian nobleman, possibly a member of the ruling family of the Asenides, who in 1196 killed the ruling tsar, Asen, and escaped to Constantinople once his plan to take control of the country failed. Owing to the benevolence of Alexios III Angelos, he joined the Byzantine military and very quickly rose through its ranks until he became the military commander of the region of Philippopolis. In 1198 or 1999 he defected and created an independent dominion on the slopes of the Stara Planina massif, precariously balanced between Bulgaria and the empire, exploiting to his own advantage the constant state of warfare between the two polities. His adventure was short-lived: in 1200 he was captured through deception by the Byzantines, taken prisoner, and presumably executed. While his political career was very short, his importance for the history of medieval Bulgaria is not to be underestimated. It is a testimony of the fluidity of the political situation at the Bulgaro-Byzantine border, whose instability often allowed ambitious and cunning local commanders to carve up autonomous dominions, and of the difficulties experienced by the central power in keeping control of the peripheral areas of the state. It is also proof of the constantly shifting ethnic and cultural allegiances of the citizens of those polities, entangled between different and often conflicting identities, usually regarded as irreconcilable but that were actually the object of a continuous negotiation and adjusting. Ivanko is an interesting case study in regard to all of those factors, especially when considered within the larger phenomenon of provincial separatism in the imperial (and Bulgarian) lands between the end of the 12th and the beginning of the 13th century.
Źródło:
Studia Ceranea; 2021, 11; 91-106
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym były elity społeczne wczesnego średniowiecza? Próba zdefiniowania świeckiego możnowładztwa polskiego pierwszej połowy XII w.
Autorzy:
Mühle, Eduard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900844.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
historia średniowieczna
Polska
możnowładztwo
kultura
medieval history
Polska
nobility
culture
Opis:
The article explores how the comes Piotr Włostowic fits into a set of criteria (such as distinguished descent; a considerable material wealth; participation in royal/ducal power; a disposition over Church offices and/or a special dedication to Church matters) defining high medieval Polish nobility.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 1 (28); 65-83
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 73

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies