Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "MEDIEVAL HISTORY" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 73
Tytuł:
Połabszczyzna zapomniana Część VII : Gotszalk, czyli zmienność fortuny
Autorzy:
Strzelczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591279.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Slavs
the Polabian Land
Medieval History
Słowianie
Połabszczyzna
historia średniowiecza
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 1; 7-18
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym były elity społeczne wczesnego średniowiecza? Próba zdefiniowania świeckiego możnowładztwa polskiego pierwszej połowy XII w.
Autorzy:
Mühle, Eduard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900844.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
historia średniowieczna
Polska
możnowładztwo
kultura
medieval history
Polska
nobility
culture
Opis:
The article explores how the comes Piotr Włostowic fits into a set of criteria (such as distinguished descent; a considerable material wealth; participation in royal/ducal power; a disposition over Church offices and/or a special dedication to Church matters) defining high medieval Polish nobility.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 1 (28); 65-83
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprzęt taborowy (wozy) w przemieszczeniu armii zaciężnej w Polsce ostatnich Jagiellonów
The tabor equipment (war wagons) in the translocation of the mercenary army in Poland of the last Jagiellons
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688686.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia średniowieczna
historia wczesnonowożytna
historia wojskowości
medieval history
early-modern history
history of warfare
Opis:
The translocation of the mercenary army in Poland of the last Jagiellons, expect for days of the Prussian War (1519–1521), came at the east frontiers of Polish-Lithuanian monarchy. That was the reason, why mercenaries had to cover the long, even several hundred kilometres distances, just to get through to expanse of campaign. By extention, the mercenary army did the huge marchpastes, even from the today point of view. Essential mean of transport, which was used in the transport of war commodity, were wagons drawn by carthorses. This article is mainly dedicated to horse-drawn cart at wagon forts, theirs construction, the organising of march-pastes and using them as a combat tools.
Przemieszczenie armii zaciężnej w Polsce ostatnich Jagiellonów, za wyjątkiem wojny pruskiej (1519–1521), następowało na wschodnich rubieżach monarchii polsko-litewskiej. Implikowało to konieczność pokonywania nawet kilkusetkilometrowych dystansów jedynie w celu dotarcia do obszaru lub teatru działań wojennych. Armia zaciężna dokonywała więc, nawet z dzisiejszego punktu widzenia, ogromnych przemarszów. Podstawowym środkiem transportowym stosowanym dla materiałów wojennych były wozy zaprzęgane w konie pociągowe. Artykuł omawia głównie wozy konne (taborowe), ich konstrukcję, organizację przemarszu oraz wykorzystanie ich jako środka bojowego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 111-124
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemarsz armii koronnej pod Chocim podczas kampanii letniej 1538 roku w świetle dokumentacji skarbowo-wojskowej
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038319.pdf
Data publikacji:
2019-08-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia średniowieczna
historia wczesnonowożytna
historia wojskowości
medieval history
early-modern history
history of warfare
Opis:
Szczegółowa analiza kampanii wojennych zazwyczaj obejmuje kwestie związane z taktyką, walką, uzbrojeniem czy pochodzeniem żołnierzy. Mniej popularne są natomiast takie zagadnienia, jak np. przemieszczenia armii, obozowanie czy życie koszarowe/garnizonowe. Stosunkowo dobrze zachowane materiały źródłowe dotyczące letniej kampanii wojennej przeprowadzonej w 1538 r. przeciw Mołdawii pozwalają na dokładne odtworzenie trasy, a właściwie tras przemarszu oddziałów koronnych z miejsc lustracji pod zamek chocimski. Choć armia koronna w tej kampanii nie stanowiła homogenicznej grupy (pod względem przynależności do formacji, stosowanych armatur, pochodzenia społecznego czy terytorialnego), to warto zwrócić uwagę na jej aktywność, ponieważ może ona stać się podstawą do szerszego wnioskowania, również w odniesieniu do innych kontekstów geograficznych i chronologicznych.
Analysis of war campaigns usually are relating to the tactic, fight, weapon or origins of the soldiers. Not so popular issues are for example translocations of armies, everyday life in the war camp or in the garrisons. Military documentation concerning the crown army of 1538 campaign preserved almost completely in the collection of the Central Archives of Historical Records in Warsaw. It gives possibility of analysis of way, or rather ways, of march Polish army from Lwów to Chocim castle. The crown army in this campaign was not a homogeneous by organisation, arms and armour, equipment or origins of the soldiers. Despite this it is a good example to wide conclusions also in other geographical and chronological contexts.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 104; 47-60
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pochodzeniu i rodzinie biskupa kujawskiego Gerwarda (zm. 1323) garść uwag
Autorzy:
Kaleta, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401310.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
średniowiecze
genealogia
biskup kujawski Gerward
medieval history
genealogy
bishop of Cuyavia Gerward
Opis:
Biskup kujawski Gerward był jedną z najważniejszych postaci dla odradzającego się Królestwa Polskiego w 1320 r. To właśnie on bronił Władysława Łokietka przed legatem papieskim Gentilisem w sporze z ordynariuszem diecezji krakowskiej Janem Muskatą. On też uzyskał od papieża Jana XXII zgodę na koronację wspomnianego księcia. Warto jednak zauważyć, że nigdy nie pisał się on z przydomkiem posesjonatywnym. Starsza historiografii a przeto zadowalała się określeniem „biskup włocławski Gerward”. Dopiero badania Janusza Bieniaka przyniosły nowe metody badawcze, dzięki którym ustalono, że ów Gerward pochodził z Ostrowa nad Gopłem. Jego ojcem miał być Maciej z Ostrowa, sędzia brzeski, braćmi: Stanisław z Ostrowa, Jan Kiwała z Ostrowa oraz Przezdrzew z Ostrowa/Procynia, zaś siostrami: Małgorzata, żona Sławnika z Gołańczy i nieznane z imienia żony Piotra Ogona i Ottona Lekszyka z Gądcza. Źródła informują nas jedynie o pokrewieństwie biskupa ze wszystkimi siostrami i bratem Przezdrzewem, przy czym ten ostatni został określony tylko jako kasztelan kruszwicki, również bez przydomku posesjonatywnego. Reszta rodziny została przypisana Gerwardowi za pomocą tzw. kryteriów pomocniczych w genealogii, które przecież nie są dowodami samymi w sobie. Nie tworzą bowiem wiedzy, lecz jej pozory, iluzję. Na tej podstawie tworzone są drzewa genealogiczne, które potem są wykorzystywane przez innych badaczy. Dlatego możemy spotkać się z takimi hybrydami jak: Stanisław z Ostrowa, Maciej z Ostrowa czy Przezdrzew z Ostrowa/Procynia. Źródła nie mówią nic o posiadanych przez nich miejscowościach, a ich domniemane pokrewieństwo z biskupem kujawskim stało się podstawą do tych określeń posesjonatywnych. Niniejszy artykuł ma na celu reinterpretację źródeł dotyczących rodziny ordynariusza diecezji włocławskiej bez odwoływania się do tych kryteriów, bowiem są one po prostu zawodne.
Bishop of Cuyavia Gerward was the one of the most important figure for revival Kingdom of Poland in 1320. He defended Władysław the Elbow-high during trial with Jan Muskata bishop of Cracov leading by legate Gentilis. He also gained from pope John XXII acceptance for coronation mentioned Władysław. It’s worth to notice, that Gerward never was written with any possession. Hence older historiography was satisfi ed with term: “Bishop of Cuyavia Gerward”. Only Janusz Bieniak’s researches and methods allowed for establishing that Gerward was written from Ostrów near lake Gopło. According to those researches his father was Matthias of Ostrów, judge of Brześć, brothers were: Stanisław of Ostrów, John Kiwała of Ostrów, Przezdrzew of Ostrów or Procyń, sisters were: Margaret, wife of Sławnik of Gołańcz and unknown by name wives of Peter Ogon and Otton Lekszyk of Gądcz. Sources telling us about bishop’s kinship between him and all the sisters and brother Przezdrzew, but the last one was named only as castellan of Kruszwica, also without possession. Rest of his family was assigned to Gerward by so-called “helpful criteria of genealogy” which aren’t evidence itself. Doesn’t creating the knowledge but only it’s illusion. Based on that historians building genealogical trees, which are used by others. That’s why existed hybrids like Stanisław of Ostrów, Matthias of Ostrów or Przezdrzew of Ostrów/Procyń, despite fact, that they never were in possession of those villages. Alleged kinship with bishop of Cuyavia became the basis of those hybrids. This articles aims at reinterpretation of sources concerned family of Gerward without referring to mentioned criteria because they are just doubtful.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 177-199
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Królestwo Cypru jako obiekt zainteresowań państw śródziemnomorskich w latach 1192–1489. Próba zarysowania problemu
Autorzy:
Burkiewicz, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640734.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
ANCIENT HISTORY
CONTEMPORARY HISTORY
ECONOMIC AND SOCIAL HISTORY
GENERAL HISTORY
MEDIEVAL HISTORY
MILITARY
MODERN HISTORY
POLISH HISTORY
POLITICAL HISTORY
Opis:
(Polish title: Królestwo Cypru jako obiekt zainteresowan panstw sródziemnomorskich w latach 1192-1489. Próba zarysowania). Under the rule of the French Lusignan dynasty, Cyprus quickly became the focus of interest to other countries: Sicily under the reign of the Hohenstaufen, Anjou and Aragon houses, Italian countries of Genoa, Venice and Duchy of Savoy, England and African Mamluk Sultanate. Initially the interest was based on political reasons, however, with the arrival of the Crusaders to the Holy Land and then the development of trade with Muslims there were economic reasons for seizing power over the island. What is more, the above deliberation clearly reveals the declining political position of the Lusignan dynasty who starting from the end of the 14thcentury could only observe how Mediterranean countries fought for control over Cyprus. After the death of Peter I of Cyprus (1359-1369), the most prominent king and the conqueror of Alexandria, the period of glory, when the island infl uenced international policy mostly - though not only - in the eastern region of the Mediterranean Sea, came to an end. From then on Cyprus was merely a subject of diplomatic, economic as well as military efforts and conflicts undertaken by Mediterranean countries. The present paper does not assume to exhaust the subject. However, it is an introduction to a broader research on the matter in question which is immensely relevant for depicting the medieval political and economic situation in the Mediterranean Sea region.
Źródło:
Prace Historyczne; 2010, 137
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja zebrania ogólnego profesorów w państwowych szkołach akademickich II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Jastrzębski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640720.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
ANCIENT HISTORY
CONTEMPORARY HISTORY
ECONOMIC AND SOCIAL HISTORY
GENERAL HISTORY
MEDIEVAL HISTORY
MILITARY
MODERN HISTORY
POLISH HISTORY
POLITICAL HISTORY
Opis:
The article describes the institution of the Professors' General Meeting which constituted the highest collegial self-government body at universities in the Second Polish Republic. The basic formal and legal conditions for the functioning of the institution are described. The body of the article is divided into six parts. The introduction points to the unique nature of the General Meeting in the context of Polish academic legislation of the 20th century and the first decade of the 21st century as well as the grounds for commencing the research from the date of 15 September 1920. Subsequently, the system of public academic education is described, including the classification of universities within the scope relevant for the subject of the research, and academic privileges considered unique in comparison with other research and education units are specified. The second chapter discusses the institution of the Professors' General Meeting and its three stages of development that can be identified in the interwar period. The author also analyzes the member roster and its changes in time as well as the impact that the academic groups (teachers, administrative employees and students, including all ranks and categories) exercised upon the functioning of the university, comparing the 1920-1939 period and the Third Polish Republic. The next chapter describes the basic procedures of the Professors' General Meeting. The further deliberations concern the detailed competences of the body with special emphasis put on the reduction of these competences and their classification in terms of dependence on or independence from the approval of the Minister of Religious Denominations and Public Education. Additionally, the specific character of the Professors' General Meeting in one-faculty universities in 1933-1937 is also discussed since the rights of that body in such cases were extended by the responsibilities of the faculty council and the university senate. The article is concluded with a summary of basic facts from the history of the institution of the Professors' General Meeting at public universities in the interwar Poland and an attempt to explain the conspicuous tendencies in its development and the reasons for this development.
Źródło:
Prace Historyczne; 2010, 137
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prisoners of War in Early Medieval Bulgaria (Preliminary Remarks)
Autorzy:
Hristov, Yanko M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682336.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prisoners of war
captives
the First Bulgarian state
Byzantine-Bulgarian relationships
early medieval history
peace/war studies
Opis:
The work is concentrated on the problem of war prisoners in the chronological period of the existance of the so-called First Bulgarian state. The analysis is based predominantly on various Byzantine and selected Latin and Bulgarian sources from the epoch. With some exceptions, mostly for 707/708, 754/755, 763/764 and 774, the notices are concentrated around the events of 811–815/816, 837/838; 894–896, 917–30s and for a moment or two from the period of 971–1018. In his preliminary remarks the author comes to the conclusion that in the Early Middle Ages prisoners of war (in the broadest medieval sense) were an integral part of the efforts to achieve the political objectives of the Bulgarian rulers. Response mechanisms against prisoners of war were highly dependent on the course of the conflict and their attitude towards their own warriors and subjects caught up in enemy hands. They included a wide range of solutions, which could be grouped into three main areas: the first one refers to killing (and/or mutilation) of war prisoners; the second main line was connected with preserving the lives of the captives; the third group of measures was due to the fact that an immediate effect is not always haunted.
Źródło:
Studia Ceranea; 2015, 5; 73-105
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka przedsiębiorczości w późnośredniowiecznej scholastyce – wprowadzenie do problematyki
Entrepreneurial Ethics in the Late Medieval Scholastics – Introduction to the Research Topic
Autorzy:
Bukała, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468916.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
entrepreneurial ethics
economic ethics
scholastic philosophy and theology
medieval history
social and economic history
just merchant (iustus mercator)
common good (bonum commune)
entrepreneurship (industria)
merchant guides
Opis:
The paper concerns the idea of entrepreneurial ethics in scholastic texts. The sources, methods of research, and general historical preliminaries are discussed. In the methodology of the research Max Weber’s categories of economic exchange, entrepreneurship and entrepreneur are invoked. Medieval notions and concepts, such as iustus mercator, industria, and bonum commune are analyzed in the context of these socio-economic categories. Texts from the middle of the XIIIth century to the middle of XVth century are taken into consideration, in particular such canonists and theologians as Chiaro of Florence (Casus fratris Claris), Thomas Aquinas, Giles of Lesines, Henry of Ghent, Peter Olivi, Matthew of Cracow, Bernardine of Siena, and Antonine of Florence. The merchant’s guide by Benko Kutruljević(Benedetto Cotrugli) is considered too, as an example of reception of scholastic thought at a more practical level. In the topic discussed the particularity of Latin Christianity in the late medieval period, in comparison to other epochs and civilizations, is linked to the new idea of work and to certain cultural phenomena, including: the ethical focus of scholastic doctors, the idea of volunteer poverty, and Christian concept of the gift (referred to particularly in the Sermon on the Mount: Luke 6, 20–45). The system of terms and notions – by which entrepreneurship and economic activity were defi ned – influenced in some way the mentality and social practice. In practice, the evaluation of entrepreneurial activity was related to different systems of norms, which was expressed by the notion of forum. This could be: Roman law (forum civilis), canons, and practical theology (forum Dei). In the final case of forum Dei, the individual confession, introduced by the Church in the XIIIth century, was of crucial significance.
Źródło:
Prakseologia; 2009, 149; 107-132
0079-4872
Pojawia się w:
Prakseologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieniądz jako narzędzie wojny (florenos breves et integros) w Polsce pierwszej połowy XVI wieku
Money as Tool of War (florenos breves et integros) in Poland in the First Half of the 16th Century
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46190652.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
późnośredniowieczna historia wojskowości
wczesnonowożytna historia wojskowości
skarbowość (pieniądze, rachunkowość)
„wojna pruska” 1519–1521
late medieval history of warfare
early modern history of warfare
finances (coins, accounting)
Prussian War 1519–1521
Opis:
Pieniądz zawsze był postrzegany jako narzędzie wojny. Przewija się w wielu anegdotach związanych z działaniami zbrojnymi, jego znaczenie było wielokrotnie dostrzegane przez badaczy historii wojskowości. Zazwyczaj jednak poprzestawano na stwierdzeniu, że bez pieniędzy lub ich substytutu nie jest możliwe toczenie jakiegokolwiek konfliktu. Rzadko natomiast sięgano głębiej, by wyjaśnić strukturę finansową działań zbrojnych. Szczególnie w odniesieniu do dawniejszych epok jest to zrozumiałe, zwłaszcza że niestandaryzacyjny charakter mennictwa oraz obowiązujących systemów rachunkowo-pieniężnych jest mało czytelny. Wprowadzenie systemu podwójnej księgowości na przełomie średniowiecza i nowożytności nieco ułatwia takie badania, nadal jednak łatwo o przeinaczenia i pomyłki. Szczególnie interesującym przypadkiem jest moment stopniowego przejścia z systemu grzywny obrachunkowej na system florenowy (nadal jednak mieszczący się w systemie grzywny), co w realiach państwa polskiego miało miejsce na przełomie XV i XVI w. Na to zjawisko nałożyło się rozpowszechnienie funkcjonowania pieniądza w postaci monety i pieniądza „wirtualnego” – zapisanego w rachunkach (również w rachunkach wojskowych), który miał ograniczone przełożenie na jednostki i znaki pieniężne pozostające w obiegu (tzw. link coin). Wśród wielu istotnych i mało rozpoznanych zagadnień warto zwrócić uwagę na możliwości, jakie dawało prowadzenie rachunkowości w postaci spisywanych rejestrów wydatków na wojsko, a wśród nich na manipulowanie kursem monety florenowej. Zagadnienie to zostanie omówione w oparciu o wybrane księgi rachunków wojskowych sporządzone w związku z wojnami prowadzonymi przez ostatnich Jagiellonów na tronie polskim.
Money has always been perceived as a tool of war. This is evoked in many anecdotes connected with military actions, its importance has been repeatedly recognised by military historians. However, they usually settled for the statement within the idea that engaging in any military conflict without money or its substitute was impossible. An attempt to delve deeper and to clarify the financial structure behind military actions was rarely made. Particularly with regard to earlier eras, this is understandable, especially since the non-standardised nature of minting and the accounting and monetary systems in place is rather unclear. The introduction of the double-entry accounting system at the turn of the Middle Ages makes such research somewhat easier, but misrepresentations and mistakes are still easily made. Particularly interesting case is the period of the gradual transition from the “marca” system (grzywna obrachunkowa) to the florin system (which fell within the ambit of the “marca” system) which in the reality of Poland took place at the turn of the 15th and the 16th centuries. This process was accompanied by the prevalence of money existing in both forms – as a physical coin and as a virtual value noted in the accounts (including military accounts) which has a limited bearing on currency units and mediums of exchange in the coins circulation (so-called link coin). Among the many important and little-recognised issues, it is worth noting the possibilities offered by the keeping of accounts in the form of written records of military expenditure, among them the manipulation of the rate of the florin. This question will be discussed based on the chosen military ledgers drown up in connection with the wars waged by the last Jagiellon Kings of Poland.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 57-71
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remarks on an Early-Medieval „Show Trial”: Tassilo III’s Dethronement
Uwagi o wczesnośredniowiecznym „procesie pokazowym”: detronizacji Tassilo III
Autorzy:
Nótári, Tamás
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011853.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
show trial
early medieval legal history
Bavarian Dukedom
Tassilo III
Charlemagne
infidelitas
harisliz
proces pokazowy
historia wszesnośredniowiecznego prawa
księstwo Bawarii
Karol Wielki
Opis:
The creation of a unified empire by Charlemagne required quite a number of victims, one of whom was Tassilo III, the last duke of the Agilolfing dynasty reigning in Bavaria for two centuries. The history of his fall may awake the legal historians’ interest because the Frank monarch dethroned him not by means of a bloody military defeat but by a legal trial (now called show trial1) in 788. Before the trial Charlemagne isolated Tassilo both in foreign and home affairs by means of carefully measured diplomatic steps. Finally, putting him under his jurisdiction in 787, he made him his vassal. The main charges brought against Tassilo were infidelitas, i.e., unfaithfulness to the liege lord and harisliz, i.e., desertion – though the latter was claimed to had been carried out a quarter of a century before the legal trial. The given work aims to enlighten the legal background of this rather opaque case by contouring the historical context. First we consider Tassilo’s reign and the historical background of the trial, then we investigat the Franko-Bavarian conflict and the iuramenta fidelitatis of Tassilo. In the end, after highlighting the question of infidelitas and of harisliz we analyse the show trial itself.
Tworzenie przez Karola Wielkiego jednolitego imperium pociągnęło za sobą wiele ofiar. Jedną z nich był Tassilo III, ostatni książę z dynastii Agilolfing, panującej w Bawarii przez dwa stulecia. Historia jego upadku może budzić zainteresowanie historyków prawa, ponieważ frankijska monarchia zdetronizowała go nie wskutek krwawej klęski militarnej, lecz procesu prawnego (nazywanego teraz pokazowym) w 788 roku. W okresie poprzedzającym proces Karol Wielki za pomocą starannie podejmowanych kroków dyplomatycznych izolował Tassilo, zarówno w sferze stosunków międzynarodowych, jak i spraw wewnętrznych. W 787 roku Tassilo III stał się wasalem Karola Wielkiego. Głównymi zarzutami stawianymi księciu były infidelitas, czyli zdrada suwerena oraz harisliz, czyli jego porzucenie – choć później podnoszono, że zdarzenia te miały miejsce ćwierć wieku przed procesem. Celem artykułu jest naświetlenie tła prawnego tego dość nieprzejrzystego przypadku przez nakreślenie jego historycznego kontekstu. Artykuł przedstawia panowanie Tassilo i tło historyczne procesu oraz zawiera analizę zarówno konfliktu frankijsko-bawarskiego fidelitatis iuramenta Tassilo, jak i samego procesu – ze szczególnym uwzględnieniem kwestii infidelitas i harisliz.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2015, 7, 1; 331-363
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Permissive natural law and its scope in paul vladimiri’s philosophy
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070389.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Paul Vladimiri
natural law
permissive law
philosophy of law
history of Polish philosophy
history of medieval philosophy
history of law
Opis:
The purpose of this article is to a%empt to provide a more precise answer to the question of Paul Vladimiri’s (Latin: Paulus Vladimiri; Polish: Paweł Włodkowic) account of the concept of permissive natural law. This purpose is realized in two steps. First, a brief history of permissive natural laws in the tradition of medieval philosophy is discussed, and the historical context, in which Paul Vladimiri developed his theory of natural law, is outlined. Next, some excerpts from Vladimir’s writings are analysed, in which he uses phrases indicating the presence of the concept of permissive law in his philosophy.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, S1; 7-24
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paristrion as Centre and Periphery: from Byzantine Border Province to Heartland of the Second Bulgarian Tsardom
Autorzy:
Dall’Aglio, Francesco
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234038.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Byzantine history
Medieval Bulgaria
Ethnicity
Peripheries
Medieval Nomads
Medieval Statehood
Opis:
In 1185, after a successful revolt against the Byzantine empire, the so-called second Bulgarian kingdom was established on the territory of the former province of Paradounavon/Paristrion, that had been the first area of settlement of the Bulgars who had crossed the Danube and established their state in 681, and had become a peripheral region of the Byzantine empire after the conquests of Tzimiskes and Basil II. Even before the 1185 revolt, however, Paristrion had already begun to develop an embryonal degree of self-consciousness, although not in a ‘national’ way, owing to its peculiar history and ethnic composition. During the course of the 9th–12th century it had experienced a constant influx of invaders from the north, many of whom had in the end settled, either forcibly or after reaching an agreement with the imperial authorities. Those mixobarbaroi, half-civilized barbarians (according to the Byzantine point of view) had gradually integrated with the local population, made of Bulgarians, Vlachs, and Byzantine soldiers, settlers and administrators coming from the various provinces of the empire. When the military presence on the Danube was strong the region prospered economically, and became integrated in a vast trade network managed by Cuman and Rus’ traders and raiders; but during the 12th century the empire gradually withdrew its troops and its interest in Paristion, and this relative prosperity began to diminish. Coupled with the remembrance, in popular traditions, of the past glory and abundance of the first Bulgarian empire, and with the increasing fiscal burden that oppressed the local traders, the Paristrians gradually became convinced that their future prosperity, much like at the time of the first Bulgarian kingdom, was in their independence from the empire. Once again, this peripheral region began the centre of an independent polity that traced its roots in the past Bulgarian kingdom, but exhibited also some radically different traits.
Źródło:
Studia Ceranea; 2022, 12; 29-50
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From scibile to operabile. Metaphilosophical and Methodological Debate on Practical Character of Artes in 15th Century Cracow
Filozofia między scibile i operabile. Metodologiczna debata nad praktycznym charakterem filozofii w XV-wiecznym Krakowie
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075949.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
praktyka
etyka
filozofia moralna
historia średniowiecznej filozofii polskiej
practice
ethics
moral philosophy
history of medieval Polish philosophy
Opis:
In the active character of ethics, and its practical functions, Korolec sees one of many aspects of Cracow practicism: „Buridan [...] encouraged to see in ethics knowledge which helps a man to shape his happiness by engaging in active life. Buridan’s commentary inspired [...] Cracow masters, instilling practicism in them” . However, Buridan’s philosophy was not the only reference point for Cracow masters; looking for arguments for the practical nature of philosophy, they could find inspiration in very different philosophical traditions: in the work of Aristotle (Paul of Worczyn) or in Italian humanism (John of Stobnica). Although the practicism in philosophy resulted in narrowing philosophy research area, imposing specific goals in advance, the practical approach to philosophy is not a narrow and unified proposition, as we could see. On the contrary, it strikes with its diverse, nuanced and high interpretative potential. The practical dimension of philosophy covers the diversity of phenomena, which is why “practicism in philosophy” seems to be no less ambiguous than “Cracow practicism” as such. It may mean, among others: assigning the philosophy of the task of caring for the state, reducing the philosophy to practical areas or the thesis about privileging ethics. The dual concept of ethics in the Cracow academy – ethics as knowledge and ethics that goes beyond knowledge towards actions – sets two consecutive understandings of practicality: as the theoretical interest in moral philosophy and practical pursuit of actions flowing out from ethical studies. Regardless of the many forms of practicism, the image of the philosophy emerging here is special: the philosophy in terms of Cracow scholars can be an important sphere of action, not thinking. The philosopher therefore acts rather than devotes time to theorizing and speculating. The glorification of life (glorification of vita active), will show how much importance Cracow philosophers put into action.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie ogólnych założeń tezy o praktycznym charakterze filozofii na Uniwersytecie Krakowskim w XV wieku. Na ogół uważa się, że praktyczny charakter krakowskiej filozofii jest efektem działań administracji Jagiellonów, którzy samej ówczesnej filozofii wyznaczali czysto polityczne, czy wręcz pragmatyczne zadania: integracja państwa i ujednolicenie prawa po rozbiciu dzielnicowym, obrona państwa przed zakonem krzyżackim itd. Polski król Władysław Jagiełło założył (odnowił) Uniwersytet Krakowski, aby wykształcić intelektualne elity, które podjęłyby się realizacji planów króla. Dlatego też praktyczny charakter krakowskiej filozofii bywa niekiedy sprowadzany do jej wyłącznie politycznego czy społecznego aspektu. Jednakże, jeżeliby spojrzeć bliżej na rozmaite etyczne, prawne, teologiczne czy filozoficzne koncepcje wypracowane w Krakowie, stanie się jasne, że teza o praktycystycznym charakterze filozofii jest znacznie bardziej złożoną i wielowątkową koncepcją. Stąd, niniejszy artykuł będzie poświęcony rozmaitym dyskusjom, dotyczącym praktyki w filozofii. Dzieli się on na trzy części: w pierwszej zostanie zaprezentowana ogólna perspektywa na praktyczny wymiar edukacji uniwersyteckiej w średniowiecznym Krakowie; druga część przedstawia argumenty krakowskich badaczy przemawiające za praktycznym charakterem etyki; trzecia ostatnia część z kolei koncentruje się na metodologicznej dyskusji wokół pytania: co to znaczy, że nauka jest praktyczna?
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 213-228
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Commenting on Historical Writings in Medieval Latin Europe: A Reconnaissance
Autorzy:
Kujawiński, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601367.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
medieval historiography
medieval commentaries
glosses
antiquarism
medieval vernacular translations
history of scholarship
Opis:
Modern scholarship seems to undervalue medieval commentaries on historical writings. This article intends to bring this phenomenon to scholars’ attention by providing a preliminary overview of the forms and subjects of such commentaries. It examines various types of evidence including not only a few commentaries proper (Nicolas Trevet’s on Livy and John of Dąbrówka’s on Vincent of Cracow), but also different apparatus consisting of more or less systematic interlinear and marginal glosses and commentary-like additions to vernacular translations, mostly of Italian and French origin. It begins by considering various consultation-related signs and annotations, such as cross-references. Then, it studies the text-like features of sets of glosses (ascertained authorship and manuscript tradition) and briefly discusses some of their patterns of display as found in single manuscripts. Turning to the contents of commentaries, the article first touches upon introductions to the authors (accessus) and comments on the historians’ lives and the history of their writings. The article then discusses comments on different levels of meaning: first, explanations of grammatical forms, figures of speech, semantics of single words and entire fragments, then, different ways of exploring, or imposing, the inner senses of historical narration, mostly of an ethical nature. Finally, the text argues that among the different ways of expounding an historical account, comments on subject matter are especially worthy of attention from the perspective of the history of historical scholarship. Explanations of technical terms and place names often led to erudite digressions and revealed tensions between continuity and change. Expounding historical contents of entire fragments might include some elements of source criticism or tend towards a new historical synthesis. Medieval commentators were also able to read historical information beyond the factual account, often introducing subjects proper to antiquarian writings.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2015, 112
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spalona ziemia. Losy bułgarskiego zaplecza gospodarczego w czasie wyprawy Nikefora I Genika z roku 811
A scorched earth: The fate of the Bulgarian economic background during the expedition of Nikephoros I Genikos of 811
Autorzy:
Marinow, Kirił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910291.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Byzantium
early medieval Bulgaria
Nikephoros I Genikos
Khan Kroum
Haimos mountains
Byzantine warfare
Byzantine-Bulgarian wars
early medieval history
Theophanes Confessor
The Byzantine chronicle of 811
Bizancjum
wczesnośredniowieczna Bułgaria
Nikefor I Genik
chan Krum
góry Hemos
wojskowość bizantyńska
wojny bizantyńsko-bułgarskie
historia wczesnośredniowieczna
Teofanes Wyznawca
Kronika bizantyńska roku 811
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu wielkiej wyprawy zbrojnej pod wodzą cesarza bizantyńskiego Nikefora I Genika (802–811) na ogólną polityczno-gospodarczą sytuację ziem państwa bułgarskiego. W trakcie działań zbrojnych na terenie chanatu, wojska bizantyńskie niszczyły pola uprawne,  wybijały zwierzęta hodowlane i prawdopodobnie dopuściły się mordów na miejscowej ludności. Zazwyczaj badacze tłumaczą te działania rozluźnieniem dyscypliny w armii cesarskiej, w związku z brakiem decyzyjności ze strony głównodowodzącego. Na podstawie korelacji i racjonalizacji źródeł dotyczących kampanii należy uznać, że niszczycielska aktywność wojskowa była podejmowana świadomie, z myślą o zadaniu Bułgarom możliwie największych strat gospodarczych. Co więcej, taka interpretacja przeczy powszechnej tezie, że wspomniana kampania cesarska miała na celu likwidację państwowości bułgarskiej i inkorporację jej ziem do Bizancjum. Należy uznać, że celem opisywanych działań było raczej wyłączenie na dłuższy czas chana Kruma (796/803–814) i jego podwładnych z zaangażowania zbrojnego na terenie Tracji i Macedonii, czyli obszarów, na których cesarstwo starało się odzyskać oraz umocnić swoje wpływy.
The article is dedicated to the impact of the military expedition led by the Byzantine emperor Nikephoros I Genikos (802–811) on the overall political and economic situation of the Bulgarian state. During the military operations carried out in the Khanate, the Byzantine forces undertook the devastation of arable fields, the killing of farm animals and probably committed murders of the local population. Many researchers associate this activity with the loosening of discipline within the army, which was to be the result of a lack of control on the part of the commander-in-chief. On the basis of the correlation and rationalization of the sources in the matter, we have to interpret all these actions in a completely different way, as a conscious activity aimed at causing the Bulgarians the greatest possible losses by the imperial army. Moreover, the interpretation contradicts the universally accepted thesis, that the imperial campaign was aimed at eliminating Bulgarian statehood and incorporating its lands into Byzantium. It seems, therefore, that the purpose of the described activities was to exclude, for a long time, Khan Kroum (796/803–814) and his subordinates from military engagement in Thrace, Macedonia, i.e. areas where the Empire tried to regain and consolidate its influence.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 17-46
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedunijne nadzieje i obawy kryjące się za obrazem średniowiecznych władców zawartym w Rozmowie Polaka z Litwinem (1564)
Autorzy:
Gacka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031007.pdf
Data publikacji:
2019-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Renaissance literature
Stanislaus Orichovius
Augustine Mieleski Rotundus
political dialogue
medieval history
union between Poland and Lithuania
kings of Poland
German emperors
literatura renesansowa
Stanisław Orzechowski
Augustyn Mieleski Rotundus
dialog polityczny
historia średniowiecza
unia polsko-litewska
królowie Polski
cesarze niemieccy
Opis:
Conversation of a Pole with a Lithuanian, written by Augustine Mieleski Rotundus in July or August 1564, was an answer to the political dialogue titled Quincunx. The dialogue was authored by Stanislaus Orzechowski. In his work he ordered Lithuanians to enter the union with Poland, but in the same work he named them slaves and people deprived of freedom. He also expressed the view that only citizens of kingdoms are free and Lithuanians as inhabitants of a duchy have no liberty. Augustine Rotundus replied to him that not all kingdoms enjoy freedom: citizens are free if they have a good ruler.The present paper consists of two parts. In the first part, I present participants of polemics of 1564 and their dialogues, which are written according to ancient rules. In the second part, I quote the medieval threads from Conversation, in which Rotundus talks about rulers of Poland and emperors of Germany. He proves that Polish kings were not always good rulers. Sometimes dukes were better than kings. Therefore the Grand Duchy of Lithuania is not worse than the Kingdom of Poland. Medieval threads also exhibit preunion hopes and fears of the Lithuanians. We find here the picture of the state and the portrait of the ruler which wanted by them. The state should have a Christian character and law which is well constructed. Furtherly, the ruler should be wise, willing to cooperate with the Church, independent of his wife and free of excessive ambition.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 116-143
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Putting Ancient History in a Medieval Text: the Second Part of Honoré Bonet’s Chivalric Manual L’arbre des batailles
Autorzy:
Burliga, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938051.pdf
Data publikacji:
2018-12-13
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
chivalry romance
ancient history
medieval text
archetype
historiosophy
Opis:
As the title of the renowned book by the French churchman Honoré Bonet (Bouvet) suggests, the work belongs to a group of military handbooks of knighthood which was popular in Western Europe during the Middle Ages.3 However, the Reverend Bonet gives neither any detailed instructions nor overview of battlefield tactics, as they are traditionally understood in terms of arrangements of infantry troops or dispositions of cavalry; the author is equally uninterested in giving technical details of what war strategy should look like.4 For a long time all these military issues were the traditional subject matter of many manuals written in antiquity (especially in the Hellenistic epoch and the times of the Roman Empire) and later, and also in the medieval Eastern Roman Empire.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2018, 22; 42-56
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak nakaz moralny wynika z natury świata? Koncepcja prawa natury św. Tomasza z Akwinu na tle stoickiej i późnośredniowiecznej tradycji
How is moral Imperative a Result of the Nature of the World? The Concept of Natural Law in St. Thomas Aquinass Account Stoic and Late Medieval Tradition
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452613.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
prawo naturalne
Tomasz z Akwinu
stoicyzm
Franciszek Suarez
historia filozofii średniowiecznej
natural law
Thomas Aquinas
stoicism
Francis Suarez
the history of medieval philosophy
Opis:
This paper presents two discourses of natural law in Greek and medieval tradition: the Stoic account of lex, the account of ius in the understanding of Francis Suarez, and the concept of natural law in terms of St. Thomas Aquinas. The aim of this paper is twofold: firstly, it is to describe the history and the development of the concept of natural law from its early, Stoic expressions to its late medieval modification. And secondly, to argue for the thesis, according to which the Aquinas’s proposal, based on his concept of “nature”, avoids the difficulties of the Stoic approach associated with the continuity between the legal and moral justification and the nature.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2015, 4; 129-144
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
King St Ladislas, chronicles, legends and miracles
Autorzy:
Veszpremy, Laszlo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449919.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Hungarian history
medieval hagiography
holy kings
courtly culture
crusades
Opis:
Much can be read in the Hungarian chronicle versions and Latin legends about the figure of King St Ladislas (reigned 1077–1095, canonized 1192), the most popular saint in Hungary by the middle of the fourteenth century. These sources are all enlarged and interpolated representation of the elements of the surviving nomad traditions, the chivalric ideas of the Hungarian royal court, elements of the French crusader traditions of the Angevin court, the memory of the struggle against the Mongols in 1241–42. This paper focuses on some of these motifs, like becoming a fictive leader of the First crusade, and a fictive successor to the imperial throne. The paper confronts the textual differences between the legends and the chronicles and tries to answer the question why the hagiographic and liturgical texts neglect his fights against the heathen.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2018, 25; 140-163
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is Nicolaus Copernicus still mysterious? Images from the life of the astronomer on the eve of the 550th anniversary of his birth
Mikołaj Kopernik wciąż tajemniczy? Obrazki z życia astronoma w przededniu 550. rocznicy urodzin
Autorzy:
Mikulski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121104.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Nicolaus Copernicus
Late Medieval Period
social history
historical anniversary
Opis:
This article is a summary of the author's research into the background, social environment and other elements of Nicolaus Copernicus' biography. The author draws attention to the genesis of the dispute over the astronomer's “nationality” and emphasises his nineteenth-century origins. The author points to the influ- ence of the partitions of Poland on the one hand, and the rise of German nationa- lism on the other, as the main reasons for its emergence. He emphasises the fact of Copernicus' loyalty to the Polish king and, consequently, Copernicus' histo- rically understood “Polishness”. The author discusses the history of the astrono- mer's home town - Toruń, its economic and political role in the 13–16th centuries and, in particular, the commercial confederation linking the city and its merchants with Western and Northern Europe, the lands of the Polish Kingdom, Upper Hungary (today's Slovakia) and Silesia. These links indicate the causes and directions of merchant migration that led to the appearance of the Copernicus family in Toruń. The author put forward a thesis on the Westphalian origin of the family of Nicolaus Copernicus' mother, Watzenrode. The family came from the village of Wazerath (in the 15th century Watzenrode), situated near the German- Belgian border. The Watzenrode family arrived in Toruń in the first half of the Mikołaj Kopernik wciąż tajemniczy? 89 14th century together with a wave of migrants from Westphalian towns with Soest and Dortmund at the head. Of the 8 great-grandmothers of Copernicus, 6 came from families directly descended from Westphalia, one from Ruthenia, and one from Livonia. The Watzenrode family belonged to the elite of Toruń's patri- cians - three of its members were local councillors and three jurors, and five of its representatives went on to study at university. There was a tradition in the fa- mily of striving to achieve high social prestige through a clerical career for its members, taken from John Abezier, and continued by the astronomer's uncle, Łukasz Watzenrode, both bishops of Warmia. The astronomer's father's family came from Silesia, not from the village of Koperniki, but from the town of Nysa. The surname “Copernicus” had a professional character, being connected with the mining or processing of copper. In Nysa the Koperniks were recorded in the bench book under the name “Kopersmed”, which was a translation of their Slavic surname into the official language of the books – German. Considered in earlier literature to be the astronomer's grandfather, John Copernicus was probably his father Andrew's cousin. However, he played a significant role in the life of the astronomer's family. It was probably thanks to Jan Nicolaus Copernicus that his father went from Nysa to Cracow for a merchant apprenticeship to Jan Sweid- niczer, and later, thanks to the relationship with this merchant, he went to Prussia and settled in Toruń. Nicolaus Copernicus was not the youngest child in his family. This misconception was caused by the order in which the children of Nicolaus and Barbara Copernicus were listed in a genealogical table prepared by the Gdańsk writer Stanisław Bornbach. Earlier biographers of Copernicus con- sidered this order to be chronological, whereas it was alphabetical. In contem- porary sources Nicolaus appears twice before his brother Andrew (never in re- verse order), which is sufficient evidence for the recognition of his seniority in relation to his brother. The astronomer was born in Toruń, but not in the tene- ment house at 15 Kopernik Street, where today there is a part of the museum devoted to him. This house belonged to the astronomer's family in the years 1458–1480, but probably already in 1468 they moved to the tenement house at 36 Rynek Staromiejski, half of which belonged to the Watzenrode family already at the end of the 14th century, and the other half was bought by the astronomer's father in 1468. Anna Schilling, hailed in literature as the “lady of the heart” of the astronomer approaching the end of his days, was most probably his cousin from Gdańsk. She was the daughter of Nicolaus Copernicus' cousin. She lived in From- bork as a widow, rather as a carer of her elderly and probably already ailing cou- sin. The question of Copernicus' place of rest in Frombork Cathedral is still open. The identification of his remains still raises some doubts among researchers, especially anthropologists and geneticists. Despite these reservations, the author concludes that our knowledge of Nicolaus Copernicus' background, youth and private life on the eve of his 550th birthday is much greater than it was even several decades after his death and only a few years ago
Źródło:
Nauka; 2022, 1; 73-92
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why Would the Skalds Not Have Lied about the Rulers’ Expeditions and Battles? Some Remarks on a Relic of Medieval Attitude toward Sources in Modern Medieval Studies
Autorzy:
Rutkowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131458.pdf
Data publikacji:
2021-01-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Snorri Sturluson
Morkinskinna
skaldic poetry
methodology of history
medieval historiography
Opis:
The article presents a critique of a research method whereby historical sources could not have possibly lied as they were targeted at the addressees who knew the actual course of the events described or referred to. This attitude toward the sources has its antecedence in Snorri Sturluson’s argument on the reliability of skaldic poetry. To his mind, the poems were biased but still valuable, in a way, as they were declaimed before the rulers who would have perceived an untrue account “as a mockery, rather than a praise”. The question arises, what kind of a situation Snorri tried to preclude: one where a mean warrior would have been shown as a great hero? Or, perhaps, one where a defector would have been portrayed as a warrior bravely marching in the first rank? The story of Giffard from the Morkinskinna saga seems to offer the answer. Giffard fled from the battlefield but had a praise poem dedicated to him, which the (real) character aptly deciphered as derision aimed at him.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 165-179
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alokucja jako element rytuału bitewnego. Szesnastowieczny kontekst kronikarski (Królestwo Polskie)
The allocution as the element of the battle ritual. The sixteenth-century chronicle context
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46186799.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia wojskowości przełomu średniowiecza i nowożytności
alokucja
rytuał wojskowy
Królestwo Polskie
kroniki
late medieval / early modern history of warfare
allocution
rite of war
Kingdom of Poland
chronicles
Opis:
Jeden z elementów rytuału bitewnego (zwłaszcza w ujęciu źródeł o charakterze narracyjnym) stanowiła mowa wodza. Jej zadaniem było podbudowanie morale wojska w obliczu zagrożenia nieuniknionym starciem. Dowodziła ona męstwa i determinacji w realizacji celu militarnego dowódcy oraz zawierała elementy, które podnosiły mające nastąpić wydarzenie (bitwę) do rangi sporu sił wyższych. W tym ujęciu nieprzyjaciela przedstawiano jako emanację sił zła, tym samym budując prostą, binarną opozycję między swoimi/dobrymi a obcymi/innymi/złymi. Taka praktyka była typowym zabiegiem polegającym na odarciu przeciwnika z cech, które uznawano za przymioty godności i prawości. Analiza została oparta na szesnastowiecznych relacjach kronikarskich, m.in. autorstwa Marcina Bielskiego i Macieja Stryjkowskiego oraz dodatkowych tekstach związanych z konkretnymi starciami. Jej wyniki zaprezentowano na szerokim chronologicznie tle porównawczym. Ustalono, że de facto obowiązywały dwa odrębne porządki. Pierwszym z nich był porządek rzeczywisty, w którym do alokucji dochodziło rzadko, a wówczas miała ona lakoniczny charakter. Drugi porządek stanowił kreację literacką na temat bitwy. Im dłuższy był odstęp czasowy między zdarzeniem opisywanym w kronice, a rzeczywistymi wypadkami, tym alokucja stawała się bardziej rozbudowa. Dlatego w artykule uznano ją za element wykreowanego rytuału bitewnego. Stanowiła zatem specyficzne spiętrzenie dramatyczne opowieści, nawet wtedy, gdy nie miała miejsca w rzeczywistości. Dzięki temu narracja kronikarska budowała schematyczny obraz przeszłości, mający odpowiadać zapotrzebowaniu na wykreowanie pewnego rodzaju tożsamości dynastii i państwa. W starciu Królestwa Polskiego z wrogami zawsze bowiem eksponowano element różnić wyznaniowych między chrześcijańskimi wojskami polskimi oraz armiami prawosławnymi lub muzułmańskimi.
One of the battle ritual’s elements (especially from the narrative sources point of view) was the war chief ’s speech. Its aim was to build up the army’s morale in the face of the inevitable confrontation danger. The speech was proving the commander’s brave and determination in the realisation of military aim and contained the elements, which were elevating the future happening (the battle) to the importance of the forces majeure’s conflict. In this spin the enemy was featured as the forces of darkness’s emanation, what served creation simple binary opposition between ours/the good ones and the aliens/ the bad ones. These practise was the typical measure founded on the tearing the enemy of the qualities treated as the dignity and integrity attributes off. The analyse is based on the sixteenth-century chronicle accounts, including those written by Marcin Bielski and Maciej Stryjkowski and the additional texts concerning particular clash. Its results are presented against the chronologically wide background. It has been determined that de facto two separate types of the allocution applied equally. The first of them was the real type, very rare, short and laconic. The second one was the literary creation in description of the battle. The longer was the lag between the happening described in the chronicle and the moment of description, the more elaborate began the allocution. That is why in the article the allocution is acknowledged as a part of created battle ritual. By extension, it made up specific accumulation of the dramatic points in the tale, even if it was not real. Due to it, the chronicle narration created schematic picture of the past, responding to the requirement of building some kind of the country’s and dynasty’s identity. In connection with this purpose, religious differences between Christian army of Poland and the Russian Orthodox or Muslim military were emphasized in the question of conflict between the Kingdom of Poland and its enemies.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 29-44
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The demonstrability of God’s existence in “Summa theologiae” of Albert the Great on the background of writings of Thomas Aquinas
Możliwość dowiedzenia istnienia Boga w Summie teologii Alberta Wielkiego na tle pism Tomasza z Akwinu
Autorzy:
Trepczyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452575.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
existence of God
demonstrability
Albert the Great
Thomas Aquinas
history of medieval philosophy
istnienie Boga
dowodliwość
Albert Wielki
Tomasz z Akwinu
historia filozofii średniowiecznej
Opis:
Możliwość dowiedzenia istnienia Boga jest jednym z najważniejszych problemów filozoficznych. Została ona rozważona przez Alberta Wielkiego w jego „Summie teologii”. Nie znalazłem jednak żadnej pracy, w której przeanalizowanoby, jak to zrobił, i tylko jedną pracę, w której o tym wspominano. Temat ten wydaje się niezwykle istotny dla filozofii, ponieważ otwiera drogę do dowodzenia istnienia Boga. Było to oczywiste dla Tomasza z Akwinu – również w jego „Summie teologii” zagadnienie możliwości dowiedzenia istnienia Boga poprzedza słynne „pięć dróg”. Z tych powodów w artykule tym analizuję rozważania Alberta na temat dowodliwości istnienia Boga w jego najdojrzalszym, nie dokończonym dziele pt. „Summa teologii”. Na każdym etapie porównuję je z paralelnymi fragmentami pism Tomasza z Akwinu, by wyśledzić pewne miejsca wspólne oraz oryginalne rozwiązania obu myślicieli. Wynik tej analizy jest w pewnym stopniu zaskakujący. Choć Albert i Tomasz formułują czasem podobne argumenty, zdarza się, że ich odpowiedzi są zupełnie różne. Na przykład Albert stwierdza, że istnienie Boga jest, ogólnie rzecz biorąc, oczywiste samo przez się, podczas gdy Tomasz – że dla nas („quo ad nos”) – wcale tak nie jest. Ponadto, Akwinata twierdzi, że możemy dowieść istnienia Boga na podstawie skutku (per effectum), natomiast Albert, który wyróżnia trzy rodzaje dowodzenia, wydaje się odrzucać taką możliwość i dopuszcza jedynie dowodzenie „ad im possibile” oraz mniej ścisłe rodzaje dowodzenia. Chociaż możliwe jest uzgodnienie ich stanowisk w tej sprawie, to jednak ostatecznie nie ma pewności, czy myśliciele ci rzeczywiście osiągnęliby konsensus. Dodatkowe informacje dotyczące dyskutowanego zagadnienia uzyskujemy z Albertowej prezentacji dowodów istnienia Boga. Prezentacja ta różni się jednak od Tomaszowej prezentacji z „Summy teologii”. Co więcej, na tle wcześniejszych stwierdzeń Alberta wątpliwe jest, czy wszystkie te dowody traktuje on jako poprawnie przeprowadzone dowodzenie, dzięki któremu otrzymuje się konieczne wnioski. Albertowa dyskusja na temat możliwości dowodzenia istnienia Boga pozostawia wiele pytań. Wydaje się jednak ciekawa, inspirująca i skłania do ponownego przemyślenia stanowisk Tomasza.
Demonstrability of God’s existence is one of most important philosophical problems. It was discussed by Albert the Great in his “Summa theologiae”. However I did not find any work which analyzed how he did it and only one work which mentioned this problem. This topic seems crucial in philosophy, because it opens the way for proving God’s existence. It was obvious for Thomas Aquinas – also in his “Summa theologiae” the issue of demonstrability of God’s existence precedes the famous “five ways”. This is why in this paper I analyze Albert’s discussion about demonstrability of God’s existence in his most mature, not finished work “Summa theologiae”. At every step I compare it with parallel passages from theological works of Thomas Aquinas to trace down common points and original solutions of both thinkers. The outcome of this analysis is to some extend surprising. Although Albert and Thomas sometimes formulate similar arguments, it happens that their answers are completely different. For example Albert states that God’s existence is generally self-evident, whereas Thomas – that for us (“quoad nos”) it is not. What is more, Aquinas says that we can demonstrate God’s existence from the effect (“per effectum”), while Albert, who distinguish three kinds of demonstration, seems to refute such a possibility and allows only demonstration “ad impossibile” and less strict demonstrations. Although it is possible to agree their views in this case, we finally do not know if they really would agree. Some more information concerning the discussed problem we obtain from Alberts’ presentation of proofs of God’s existence. However it differs a lot from Aquinas’ presentation in his “Summa theologiae”. Moreover, on the background of Albert’s earlier statements it is doubtful if he treats all collected proofs as correct demonstrations which provide necessary conclusions. Albert’s discussion about demonstrability of God’s existence leave many questions. However it seems interesting, inspiring and leads to rethink again Thomas’ positions.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2013, 2; 79-93
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyrodnicza historia Gniezna - plemiennego ośrodka kultu i centrum wczesnopiastowskiego państwa polskiego Civitas Schinesghe
Autorzy:
Makohonienko, M.
Kara, M.
Koszałka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/295250.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
Gniezno
Lech's Hill
Early Medieval stronghold
vegetation history
floristic diversity
Opis:
The stronghold complex in Gniezno located on the Lech's Hill belonged to the main centers of the early Polish State described for the first time in historical documents as Civitas Schinesghe - the Gniezno State. Recent archaeological studies indicate that the site on Lech's Hill was originally a tribal cult center. Palaeoecological studies provided records of environmental changes and cultural landscape development in the prehistoric periods and early historical times. Reconstructed changes of floristic diversity correlate well with the cultural processes.
Źródło:
Landform Analysis; 2011, 16; 39-45
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 73

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies