Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Ludwig Wittgenstein" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Miejsce i rola kryteriów w filozofii Wittgensteina
The role of criteria in Wittgenstein’s philosophy
Autorzy:
Wawrzyniak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943977.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Ludwig Wittgenstein; criterion; rule; meaning; grammar; theory of knowledge
Opis:
The main objective of this article is to explain the role of the concept of a ‘criterion’ in Ludwig Wittgenstein’s philosophy. To do so, the author juxtaposes a few well‑known interpretations of this issue, and compares the notion of a criterion with the notion of a rule. Contrary to Peter M.S. Hacker’s reading, he points out that according to Wittgenstein, to give the ‘criteria of use’ of an expression is to determine its ‘grammar’. To meet the criteria does not merely mean justifying the fact that a given thing occurs, but means that a given expression has an application under the particular conditions. Thus, there is no difference between the determination of the criteria of an expression’s use and the explication of its meaning. It should be noted that the fact that the expression ‘x’ has an application in a given situation does not always imply that the sentence ‘this is x’ is also true in this situation. The Wittgensteinian notion of a criterion is a semantical rather than an epistemological concept. Therefore, the conceived criteria cannot be used to reject scepticism, if by rejecting it we mean demonstrating its falsity. According to Wittgenstein, we can show at most that a sceptic, who rejects all criteria of use of words, cannot frame any doubts.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 179-190
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludwig Wittgenstein i Karl Rahner o nie-obecności Boga w świecie
Ludwig Wittgenstein and Karl Rahner on the non-presence of God in the world
Autorzy:
Szczęch, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426567.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Karl Rahner
Ludwig Wittgenstein
God
world
revelation
Opis:
Istnieje w myśleniu religijnym punkt szczególnie krytyczny, gdy ktoś z jednej strony uważa, że świat może i powinien być analizowany wyłącznie środkami naturalistycznej nauki, a z drugiej strony dostrzega w nim obecność Boga, którego nie sposób nimi ująć. W jaki sposób można pogodzić determinizm naukowego obrazu świata oraz wiarę, że jest w nim obecny Bóg? W artykule analizuję stanowiska z dwu różnych dziedzin, które starają się stawić czoła temu problemowi. Tezy mistyczne z Traktatu logiczno-filozoficznego Ludwiga Wittgensteina zestawiam z rozważaniami niemieckiego teologa Karla Rahnera. Idea, jaką można odnaleźć u obu myślicieli, jest następująca: działalność Boga, sama w sobie nadprzyrodzona, w świecie dokonuje się zawsze środkami przyrodzonymi. W tekście wskazuję na możliwe konsekwencje powyższego stanowiska oraz perspektywy, jakie ono ze sobą niesie.
It is an especially critical moment in religious thinking when someone claims that the world can and should be analyzed solely in terms of naturalist science, and at the same time believes in the existence of God who cannot be expressed in such terms. How can the determinism of the scientific image of the world be reconciled with the religious belief in the presence of God in such a world? In my paper I present views from two different domains which try to face that problem. On the one hand, there is Ludwig Wittgenstein with his mystical theses in Tractatus logico-philosophicus and, on the other, there is the german theologian Karl Rahner. The idea that can be found in their writings is that God’s actions in the world, supernatural in themselves, are always carried out by natural means. I discuss what follows from this and what differences there are between the thinkers.
Źródło:
Logos i Ethos; 2015, 1(38); 131-142
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W stronę relatywizmu etycznego Ludwiga Wittgensteina
Autorzy:
Szczęch, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426519.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Ludwig Wittgenstein
Rush Rhees
ethical relativism
ethics
Opis:
The article is a commentary on Rush Rhees’s paper Some developments in Wittgenstein’s view of ethics which appeared in “The Philosophical Review” in 1965. Rhees’s article falls into two parts. The first one features mainly the author’s comments on Wittgenstein’s Lecture on ethics, whereas in the second one Rhees relates a discussion on ethics which he had with Wittgenstein in the late period of the latter’s life. It is the second part that I focus on in my article and I consider points where Wittgenstein’s view of ethics has changed. Two most significant traits of his new approach are: the shift from analysing Ethics in itself to analysing various systems of ethics, and relativism. I discuss possible causes and consequences of this standpoint and its relation to Wittgenstein’s earlier thoughts about ethics.
Źródło:
Logos i Ethos; 2014, 1(36); 223-234
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zmiana sposobu życia” jako efekt filozofowania – w nawiązaniu do hermeneutycznych ideii filozofii
“The change a way of life” – with Reference to Hermeneutic Ideas of Philosophy
Autorzy:
Rozbicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423140.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Hans-Georg Gadamer
Paul Ricoeur
therapeutic perspective
Ludwig Wittgenstein
Opis:
In the article 'The change a way of life' - with reference to hermeneutic ideas of philosophy I present a hermeneutic conceptions of Gadamer's, Ricoeur's and the late Wittgenstein's from a therapeutic perspective. I point out that terms such as: the understanding conditions, changing a way of life and being in the world, plays the fundamental role in the hermeneutic conceptions. Ricoeur as well as Wittgenstein, analising these terms from language perspective, schow us, that the philosophical thinking suppouse to lead to expansion of man's self-consciousness and to understending the different forms of life. From that angle that idea of philosophy could be understanded as a kind of efford tend towards to change our looking at things, providing the subject to a kind of transformation. This process can be recognized as therapeutical because it force us to schake a many of our opinions, hidden prejudices, beliefs about ourselfs and about the world, which are treated as a background of our daily life. In connection with that I analyze the similarities between Ricoeur's and Wittgenstein's projects on one hand, and the Freud's psychoanalysis on the other.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 65-84
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Can action be normative? Some preliminary remarks
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431237.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
normativity
action
rule
neopragmatism
Brandom Robert
Sellars Wilfrid
Wittgenstein Ludwig
normatywność
działanie
zasada
neopragmatyzm
Wittgenstein Ludwik
Opis:
This article concerns the problem of the normativity of action. In what sense can we say that actions are normative? Can we explain the normativity of action by reference to some established norms, by a relation to the language-user’s knowledge, or through regularities of social practice? Engaging with Robert Brandom, who distinguishes two ways of understanding the relation between rules and their application (regulism and regularism), the author claims that rules are a kind of actions that are normative per se. This view entails that those actions can establish norms and rules of action. Hence, it seems that Brandom’s distinction doesn’t exhaust the realm of all possible relations between actions and norms.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 3; 97-108
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Gesichts)züge, Notation and Graphicness of Signs. Deconstruction in Wittgenstein’s Tractatus
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22768262.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Ludwig Wittgenstein
deconstruction
logic
difference
writing
notation
sign
Opis:
In this paper, I attempt to address some of the themes of Ludwig Wittgenstein’s Tractatus logico-philosophicus with the aim of their deconstructionist interpretation. My analysis is based on David Gunkel’s book Deconstruction (MIT Press 2021). Based on some of its findings, I show how the Tractatus allows deconstruction and its practice to be thought. I show that the graphic structure of signs is crucial for the young Wittgenstein’s analysis and that it justifies the metaphysical findings in favor of which he argues.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 2; 145-160
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem formy logicznej: Wittgenstein a Leibniz
The problem of logical form: Wittgenstein and Leibniz
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431134.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
logical form
projection
isomorphism
monadology
Wittgenstein Ludwig
Leibniz Gottfried Wilhelm
forma logiczna
odwzorowanie
izomorfizm
monadologia
Wittgenstein Ludwik
Leibniz Godfryd Wilhelm
Opis:
The article is an attempt at explaining the category of logical form used by Ludwig Wittgenstein in his "Tractatus logico-philosophicus" by using concepts from Gottfried Wilhelm Leibniz’s "Monadology". Between those works there are many similarities and analogies, and the key concept for them is the category of the inner and acknowledged importance of consideration based on basic categories of thinking about the world. The Leibnizian prospect allows for a broader look at Wittgenstein’s analysis of relation between propositions and facts, between language and the world. Using the Hanoverian philosopher’s terminology allows for the demonstration of the ambivalence of the concept of logical form in the philosophy of Wittgenstein and also the metaphysical nature of his first book.
Artykuł jest próbą wyjaśnienia kategorii formy logicznej użytej przez Ludwiga Wittgensteina w "Traktacie logiczno-filozoficznym" za pomocą pojęć zaczerpniętych z "Monadologii" Gottfrieda Wilhelma Leibniza. Pomiędzy oboma dziełami zachodzą liczne podobieństwa oraz analogie, a kluczowe jest dla nich pojęcie tego, co wewnętrzne, i uznanie ważności rozważań nad podstawowymi kategoriami myślenia o świecie. Perspektywa leibnizjańska pozwala w sposób szerszy spojrzeć na wittgensteinowskie analizy relacji zachodzącej pomiędzy zdaniem a faktem, językiem a światem. Wykorzystanie terminologii hanowerskiego filozofa, pozwoli wykazać ambiwalencję pojęcia formy logicznej w filozofii Wittgensteina oraz metafizyczny charakter jego pierwszej książki.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 1; 99-121
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The problem of logical form: Wittgenstein and Leibniz
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070378.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
logical form
projection
isomorphism
monadology
Ludwig Wittgenstein
Gottfried Wilhelm Leibniz
Opis:
The article is an attempt at explaining the category of logical form used by Ludwig Wittgenstein in his Tractatus logico-philosophicus by using concepts from Gottfried Wilhelm Leibniz’s The Monadology. There are many similarities and analogies between those works, and the key concept for them is the category of the inner and acknowledged importance of consideration based on basic categories of thinking about the world. The Leibnizian prospect allows for a broader look at Wittgenstein’s analysis of the relation between propositions and facts, between language and the world. Using the Hanoverian philosopher’s terminology allows for the demonstration of the ambivalence of the concept of logical form in the philosophy of Wittgenstein and also the metaphysical nature of his first book.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, S1; 63-84
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“My tongue swore but my heart did not”: vindicating ordinary language philosophy against the procustean bed of scientism in the philosophy of language
Autorzy:
Pérez Chico, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048757.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
ordinary language philosophy
Stanley Cavell
J.L. Austin
Benson Mates
Ludwig Wittgenstein
Opis:
Often vilified, if not outright rejected, ordinary language philosophy has been sustained, from its very beginnings, due to the farne of authors such as Austin and the later Wittgenstein; but not, however, on its own merits. These, w hen recognized, are branded as either constituting a bad philosophy of language, or simply a bad philosophy altogether. Thus, same charitable interpretations have tried to domesticate its methods to make it compatible with a mare orthodox philosophy of language. Very gradually, however, this situation is changing, largely thanks to the influence that Stanley Cavell's philosophy is having on several generations of philosophers. The main thing is to convince ourselves that ordinarylanguage philosophy is not strictly speaking a philosophy of language. It is a philosophy that proceeds from the ordinary and pays attention to the importance that the ordinary has for philosophy. We will, in the course of this article, analyze the criticisms and attempts to domesticate ordinary language philosophy and will anticipate Cavell's defense of the ordinary language philosophy as practiced by Austin and Ryle in Cavell's inheritance of the farmer.
Źródło:
Forum for Contemporary Issues in Language and Literature; 2021, 2; 74-98
2391-9426
Pojawia się w:
Forum for Contemporary Issues in Language and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata Fish – Dworkin jako przykład sporu o praktykę interpretacji prawa
Fish – Dworkin debate as an example of dispute about practice of interpretation of law
Autorzy:
Pełka, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531652.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
znaczenie
Stanley Fish
Ronald Dworkin
Ludwig Wittgenstein
legal interpretation
meaning
Opis:
Celem artykułu jest krytyczna ocena teorii interpretacji stworzonych przez dwóch prominentnych filozofów – Stanleya Fisha i Ronalda Dworkina. Po opisie i rekonstrukcji ich poglądów, w tekście identyfikuje się problemy związane ze stanowiskiem, że w procesie stosowania prawa wszystko zależy od interpretacji. Krytyka ta oparta jest na uwadze Ludwiga Wittgensteina, że musi istnieć sposób uchwycenia znaczenia, który nie jest interpretacją, w przeciwnym bowiem razie zasadny staje się zarzut regresu w nieskończoność. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że choć teoria Dworkina nie jest wolna od wad, to jednak ma większą siłę eksplanacyjną niż propozycje jego oponenta.
The aim of the article is to critically asses the theories of interpretation developed by two prominent philosophers, namely Stanley Fish and Ronald Dworkin. After first describing and reconstructing their ideas the paper then identifies problems concerning the stance according to which everything in applying law depends on interpretation. The critic is based on the Ludwig’s Wittgenstein remark that there must be grasping the rule (or more broadly a meaning of any word) which is not interpretation, otherwise we end up in regressus ad infinitum fallacy. Paper’s main claim is that although the theory of R. Dworkin is not fully free from defects it has nevertheless more explanation power than the opponent’s propositions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 86-105
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafizyczny realizm wobec wyzwań kontekstualizmu i nonfaktualizmu – rozważania na tle prawno-naturalnej teorii Michaela Moore’a
Metaphysical realism in the face of challenges from contextualism and nonfactualism – considerations against the background of Michael Moore’s natural law theory
Autorzy:
Pełka, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531535.pdf
Data publikacji:
2017-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Saul Kripke
kontekstualizm
Michael Moore
nonfaktualizm
realizm metafizyczny
Ludwig Wittgenstein
contextualism
metaphysical realism
nonfactualism
Opis:
Artykuł zajmuje się problemem warunkowo-prawdziwościowej teorii znaczenia zdań wiązanej zazwyczaj z doktryną metafizycznego realizmu. Składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej przedstawiono rozbudowaną obronę realizmu ze strony Michaela Moore’a poprzez omówienie szeregu argumentów mających podważać tę doktrynę. Wnioskiem tej części jest uznanie, iż nawet jeśli odparcie tych prób obalenia realizmu jest trafne, to można postawić dwa dodatkowe argumenty mające za zadanie poddać w wątpliwość jego teorię: argument z kontekstualizmu oraz argument z nonfaktualizmu, które są opisane i rozwinięte w drugiej części tekstu.
The article tackles with the problem of truth-conditional theory of meaning for sentences, which are usually connected with the doctrine of metaphysical realism. It consists basically of two parts. The first part describes several arguments aimed at rejecting realism. The conclusion of this part is a claim that even if Moore’s defense in this regard is successful there are two additional attempts to undermine his theory, namely the argument from contextualism and the argument from nonfactualism that are described and developed in the second part of the paper.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 1(14); 74-89
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybawca Wittgenstein? Problem reguł w teorii praktyki Pierrea Bourdieu
Autorzy:
Pancewicz-Puchalska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643757.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Pierre Bourdieu
Ludwig Wittgenstein
habitus
Opis:
Wittgenstein the saviour? The problem of rules in Pierre Bourdieu’s theory of practiceThe text constitutes a thorough and exhaustive analysis of the impact of Ludwig Wittgenstein’s philosophy on Pierre Bourdieu’s theory of practice and especially on his notions of practical sense and logic of practice. The author first considers both philosophers’ attitude to objectivism. Then she proposes a reading of Wittgenstein’s theory that might prove useful and inspiring in the sociological field. In the final section, the author analyses the other, partly oppositional in relation to Bourdieu’s, theories of practice, proposed by Anthony Giddens and Michel de Certeau, putting them in the light of Wittgenstein’s analyses. Wybawca Wittgenstein? Problem reguł w teorii praktyki Pierre’a BourdieuTekst stanowi dociekliwą i wyczerpującą analizę wpływu filozofii Ludwiga Wittgensteina na teorię praktyki Pierre’a Bourdieu, a zwłaszcza na wypracowane przez Bourdieu pojęcia zmysłu praktycznego i logiki praktycznej. Autorka rozważa stosunek do obiektywizmu obu filozofów. Następnie proponuje takie odczytanie teorii Wittgensteina, które mogłoby okazać się pożyteczne i inspirujące w polu socjologicznym. W ostatniej części artykułu autorka analizuje inne, po części opozycyjne wobec teorii Pierre’a Bourdieu teorie praktyki, zaproponowane przez Anthony’ego Giddensa i Michela de Certeau i stawia je w świetle analiz Wittgensteina.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2017, 6
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matematyka w ujęciu mocnego programu socjologii wiedzy
Mathematics in the Light of the Strong Programme of the Sociology of Knowledge
Autorzy:
Mrozek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341755.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
mocny program
Karl Mannheim
Ludwig Wittgenstein
Imre Lakatos
matematyka
mathematics
sociology
Strong Programme
status of mathematics
Opis:
Socjologia wiedzy głosi tezę o społecznej naturze wszelkiej wiedzy, jednak w twórczości najwybitniejszego przedstawiciela tego sposobu myślenia, Karla Mannheima pojawia się niekonsekwencja wyrażająca się skłonnością do odmiennego traktowania matematyki i logiki. Mannheim rozważał matematykę i logikę jako dziedziny wiedzy nie podlegające społecznej determinacji. Przedstawiciele mocnego programu socjologii wiedzy na nowo podejmują problem statusu matematyki i logiki. Chcą pokazać, że również te nauki można zasadnie i sensownie analizować, odwołując się do narzędzi socjologicznych. W swych rozważaniach nawiązują do poglądów Ludwiga Wittgensteina i Imre Lakatosa. W szczególności są przekonani, że dzieła Ludwiga Wittgensteina Remarks on the Foundations of Mathematics i Imre Lakatosa Proofs and Refutations otwierają drogę socjologicznemu podejściu do matematyki.
The sociology of science propagates the thesis about the social nature of all knowledge, however, Karl Mannheim, the most eminent representative of this way of thinking, tends to treat mathematics and logic differently. Mannheim considered mathematics and logic as disciplines of knowledge which are not amenable to social determination. The representatives of the Strong Programme of the sociology of knowledge raise once again the problem of the status of mathematics and logic. They aim to show that these sciences can be also reasonably analysed by means of sociological tools. In their considerations they refer to the ideas of Ludwig Wittgenstein and Imre Lakatos. They are convinced that Wittgenstein’s Remarks on the Foundations of Mathematics and Lakatos’s Proofs and Refutations opened a way to a sociological approach to mathematics.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2014, 2; 311-322
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nic tu nie jest ukryte”. Poza hermeneutyką podejrzeń
Autorzy:
Moi, Toril
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1337235.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ludwig Wittgenstein
teoria literatury
hermeneutyka podejrzeń
filozofia języka
analiza i interpretacja utworu literackiego
Opis:
W rozdziale 8. książki Revolution of the Ordinary Toril Moi prezentuje swoją autorską koncepcję lektury utworu literackiego, polegającą na wnikliwej analizie tekstu poprzez odnoszenie go do pytania „Dlaczego to?”, tutaj funkcjonującego na zasadzie kategorii teoretycznej łączącej w sobie koncepcje m.in. Stanleya Cavella, Carla Ginzburga czy Sharon Marcus. Posługując się filozofią języka Ludwiga Wittgensteina, badaczka wskazuje na niedobory różnych skodyfikowanych postaw krytycznych względem tekstu literackiego, które nazywa zbiorczo hermeneutyką podejrzeń. Wspólne im wszystkim jest przeświadczenie, że teksty i język w ogólności ukrywają coś za tym (pod tym), o czym mówią „bezpośrednio”; ich znaczenie dzieli się na „powierzchowne” i „głębokie”. Autorka przekonuje, że tego rodzaju założenia teoretyczne kłócą się z tym, co rzeczywiście, jako czytelnicy, robimy, czytając. Celem każdej lektury powinno być zrozumienie tekstu, a więc zrozumienie, dlaczego taki a nie inny element znajduje się w takim a nie innym miejscu tekstu, w takim a nie innym kontekście. To zaś możliwe jest tylko poprzez wnikliwe przyglądanie się temu, co tekst jawnie prezentuje czytelnikowi, nie zaś poprzez aprioryczne podważanie jego wiarygodności. Pytanie „Dlaczego to?” jest wyrazem otwartości na znaczenia komunikowane przez tekst i gotowości do wnikliwej eksploracji motywacji stojącej za elementem, który w wyniku wielu czynników zwrócił na siebie uwagę czytelniczki. Poszukując narzędzi do prezentowania świadectw takiej lektury tekstu w praktyce literaturoznawczej, Toril Moi dowartościowuje kategorię opisu. Odpowiednio skonstruowany i dociekliwy opis tekstu okazuje się zawierać w sobie odpowiedzi na najistotniejsze pytania dotyczące utworu literackiego.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 19; 48-61
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Differently Married: Revising Wittgenstein, Remembering Bergman
Autorzy:
Lipszyc, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451387.pdf
Data publikacji:
2019-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
Ludwig Wittgenstein
Ingmar Bergman
language-games
theater
power
iterability
Opis:
In the first part of the paper the author offers a frank reassessment of Ludwig Wittgenstein’s philosophy. He dismisses the Tractatus as philosophically irrelevant but points to the unshaken validity of the main tenents of Wittgenstein’s later philosophy, especially the idea of speech acts being inevitably interwoven with extralinguistic, bodily practices. In the second part the author identifies radical limitations of Wittgenstein’s thought, which he tries to eliminate by combining it with Foucault’s understanding of power and Derrida’s understanding of iterability. The latter link opens the path to viewing language-games as theatrical spectacles. In the third part of the paper the author illustrates the revised model of language-games/spectacles by relating it to two films, Scenes from a Marriage (directed by Ingmar Bergman) and Faithless (written by Bergman and directed by Liv Ullmann). This connection enables the author to enrich the model with an affective dimension which comes to the fore in Bergman’s analysis of the breakup of a marriage.
Źródło:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2019, 3, 1(7); 51-63
2544-302X
Pojawia się w:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies