Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Linguistic Image of the World" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 66
Tytuł:
Towarzysz, przyjaciel, wróg… – postrzeganie psa na przykładzie wybranych tekstów
Companion, friend, enemy… – perception of a dog using examples from selected texts
Autorzy:
Kijak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38081258.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
pies
językowy obraz świata
komunikacja internetowa
frazeologia
ekspresywizmy
dog
linguistic image of the world
Internet communication
phraseology
expressionisms
Opis:
Artykuł stanowi przegląd badań na temat społeczno-kulturowego obrazu psa. Autorka odnosząc się do nich, przedstawia różne sposoby postrzegania tego zwierzęcia zależne od czasów i rodzaju tekstu. W artykule uwzględniono opracowania dotyczące występowania psa w literaturze, filmie oraz tekstach użytkowych. Jak pokazała przeprowadzona przez autorkę analiza, istotny materiał w badaniach nad postrzeganiem tego zwierzęcia wyekscerpowano ze słowników zawierających katalog utrwalonych kulturowo związków frazeologicznych. Wartościowe okazały się także nowsze źródła, zwłaszcza internetowe. Prześledzenie różnorodnych opracowań na temat psa w wybranych tekstach pozwoliło na pokazanie, jak zmieniał się jego obraz, oraz wskazanie głównych czynników wpływających na te zmiany, a także sformułowanie prognoz dotyczących dalszych przeobrażeń w jego postrzeganiu.
This article is a review of research on the socio-cultural image of the dog. The author presents different systems of perceiving this animal depending on the time and type of text. The article considers studies on the occurrence of the dog in literature, film and applied texts. Important material in the study of the perception of dogs was extracted from dictionaries containing a catalogue of culturally fixed phraseological compounds. Newer sources, especially online, also proved valuable. Tracing the various studies of dogs in selected texts made it possible to show how the image of the dog has changed and to identify the main factors influencing these changes, as well as to formulate forecasts for further transformations in how it is perceived.
Źródło:
Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 152-160
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Into Memory It Is Engraved – In Memory It Is Treasured – From Memory It Fades”. On the Perception of Memory in Conversations With Witnesses of History on the Example of the Archives of the Warsaw Rising Museum
Autorzy:
Przyklenk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35162867.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
memory
witness account of history
linguistic image of the world
discourse
collective memory
Opis:
The aim of this article is to discuss the ways in which memory is perceived in genologically homogeneous texts. The subject of the research is the word pamięć (ang. “memory”) recalled by a witness of history or by a person interviewing him/her. The texts constituting the Oral History Archive of the Warsaw Rising Museum were the source of the analyses. The linguistic view of the phenomenon of memory made use of such concepts as the linguistic image of the world, the assumption of the genological and discursive specificity of each text, and collective memory. It was established that the use of the word memory by both the questioners and the narrators indicates its receptacle character, i.e. seeing memory as a place where elements of the past are stored, with the image of memory in the narrators’ account being dynamised. The second of the meanings is also actualised in the statements of the narrators, capturing memory as a specific capacity of the human mind, which the veterans subject to metareflection, assessing it as good, weak or incomplete. They recognise its malleable and changeable character. Witnesses also use the word memory in a third meaning, i.e. to recall the memory of past persons or events in order to honour them.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 1; 121-139
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Étudier l’argumentation selon la perspective francophone. Le cas du discours sur des questions juives
Study the Argumentation from Francophone Perspective: The Case of Discourse on Jewish Issues
Autorzy:
Pirogowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408315.pdf
Data publikacji:
2023-12-16
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
argumentative analysis
antisemitism
linguistic image of the world
corpus-based research
French linguistics
étude de l’argumentation
analyse discursive
image linguistique du Juif
antisémitisme
Opis:
The author presents her current research project dealing with the argumentation of written interactions that appeared in cyberspace. They focus on the activities of the artist, humorist, political activist Dieudonné M’Bala M’Bala in France and, in Poland, around the activities of the journalist, philo-semitic performer Rafal Betlejewski. The common point of these discourses is that they trigger argumentative mechanisms that are part of the anti-Semitic attitudes of the interacting subjects. It demonstrates how the methodologies of French-speaking linguists can be useful for the argumentative analysis of such a difficult textual corpus.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 20; 143-153
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy i społeczno-kulturowy obraz życia wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. na podstawie powieści Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi
Linguistic and socio-cultural picture of the life of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries, based on Franciszek Beciński’s novel The village on the bend of the road
Autorzy:
Moch, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409150.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
językowo-kulturowy obraz świata
wieś kujawska na przełomie XIX i XX wieku
opozycje językowo-kulturowe i społeczne
chłopski punkt widzenia
linguistic and cultural image of the world
linguistic
cultural and social oppositions
peasant point of view
Kujawy village at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:
In the historical sciences for some time there has been a tendency to describe the history of the Polish peasantry through his eyes. Thanks to this approach, not only purely historical accounts gain importance, but also literary testimonies. One of them is the novel by the peasant writer and poet Franciszek Beciński, The Village on the Bend of the Road, presenting a wide, colorful panorama of life in the Kuyavian countryside at the turn of the 19th and 20th centuries and representing the peasant’s point of view. According to the ethnolinguistic concept of profiling, the capacity of the concept of LUD (folk, people) was presented by means of various linguistic, cultural and social oppositions. In Beciński’s works, the oppositions of village and manor, folk and church, religiosity and ludic character, women and men are particularly visible. The analysis within the described profiles allows us to draw the conclusion that the history of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries cannot be captured only from the perspective of the violence of the lord over the peasant, and social relations, both within the village itself and between the village and the manor house, were here much more complicated.
W naukach historycznych od pewnego czasu panuje tendencja do opisu historii polskiego chłopstwa jego oczyma. Dzięki takiemu podejściu znaczenie zyskują nie tylko relacje czystohistoryczne, ale także świadectwa literackie. Należy do nich powieść chłopskiego pisarza i poety Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi, ujmująca w szerokiej, barwnej panoramie obraz życia na wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. i reprezentująca chłopski punkt widzenia. Zgodnie z etnolingwistyczną koncepcją profilowania została przedstawiona za pomocą różnych opozycji językowo-kulturowych i społecznych pojemność pojęcia lud. U Becińskiego zarysowują się zwłaszcza opozycje wieś – dwór, lud – kościół, religijność i ludyczność, kobiety – mężczyźni. Analiza w obrębie opisanych profili pozwala wysnuć wniosek, że historii kujawskiej wsi na przełomie XIX i XX w. nie da się ująć jedynie z perspektywy przemocy pana nad chłopem, a stosunki społeczne, zarówno w obrębie samej wsi, jak i na linii wieś – dwór były tu znacznie bardziej skomplikowane.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2023, 2 (28); 211-226
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz miłości we frazeologii języka francuskiego i języka polskiego
The Linguistic Image of Love in French and Polish Phraseology
Das sprachliche Bild der Liebe im französischen und polnischen Sprachgebrauch
Autorzy:
Piasecka-Chmielnik, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16444579.pdf
Data publikacji:
2023-07-09
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
colloquial phraseology
linguistic image of the world
semantic analysis
comparative analysis
umgangssprachliche Phraseologie
Sprachliches Weltbild
semantische Analyse
vergleichende Analyse
Opis:
Der Artikel stellt phraseologische Verbindungen im heutigen Polnisch und Französisch vor. Das Material umfasst umgangssprachliche Phraseologismen und fest in der Sprache verankerte Phraseologismen. Die Analyse erweitert die sowohl von polnischen als auch von romanischen Schriftstellern durchgeführten Untersuchungen zum kulturellen Bild der Liebe um umgangssprachliches phraseologisches Material und ein vergleichendes Element, das es ermöglicht, gemeinsame Tendenzen in der Vervielfältigung der phraseologischen Ressourcen beider Sprachen aufzuzeigen. Die Originalität des Textes ergibt sich vor allem aus der Beschreibung von Phraseologismen, die in beiden Sprachen noch nicht beschrieben wurden – umgangssprachlich, aus dem Englischen entlehnt, vulgär, beleidigend. Das Forschungsziel des Artikels ist es, das kulturelle Bild der Liebe in beiden Sprachen zu rekonstruieren und gemeinsame Entwicklungstendenzen, Ähnlichkeiten und Unterschiede innerhalb beider Ressourcen aufzuzeigen. Das Ziel ist erreicht, die Forschung kann fortgesetzt und erweitert werden durch die Analyse von phraseologischen Verbindungen, die phraseologischen Innovationen unterworfen sind. Um das kulturelle Bild der Liebe zu rekonstruieren, habe ich eine semantische und lexikalische Analyse der Lexeme vorgenommen, die in vielen phraseologischen Verbindungen im Zusammenhang mit der Liebe vorkommen (z. B. Herz), sowie der Phraseologismen selbst. Die Ergebnisse der Untersuchung zeigen eine gemeinsame Tendenz in der Art und Weise, wie die phraseologische Ressource in beiden Sprachen vervielfältigt wird – Entlehnungen aus dem Englischen, die teilweise mit der Orthografie der Regeln der Zielsprache übereinstimmen können. Beiden Sprachen gemeinsam ist die Verwendung der Herz- und Augensymbolik in vielen phraseologischen Verbindungen. Im Französischen gibt es mehr phraseologische Verbindungen mit Tiernamen als im Polnischen. Es lassen sich mehrere Phraseologismen unterscheiden, die in beiden Sprachen ihre genaue Entsprechung haben.
The article presents phraseological compounds in contemporary Polish and French. The material in- cludes colloquial phraseologisms and phraseologisms established in the language. The analysis extends the research – conducted by both Polish and Romance experts – on the cultural image of love by adding colloquial phraseological material and a comparative element, which made it possible to show common tendencies in the multiplication of the phraseological resources of both languages. The originality of the text results primarily from the description of phraseologisms not yet described in both languages – colloquial, borrowed from English, vulgar, offensive. The research goal of the article is to reconstruct the cultural image of love in both languages and to indicate common developmental tendencies, similarities and differences within both resources. The goal has been achieved, the research can be continued and extended by the analysis of phraseological compounds subjected to phraseological innovations. In order to reconstruct the cultural image of love I made a semantic and lexical analysis of lexemes that appear in many phraseological compounds related to love (e.g. heart) and the phraseologisms themselves. The results of the research indicate a common tendency in the way the phraseological resource is multiplied in both languages – borrowings from English, which can partly match the orthography of the target language’s rules. Common to both languages is the use of heart and eye symbolism in many phraseological compounds. French has more phraseological compounds containing animal names than Polish. Several phraseologisms can be distinguished, which have their exact equivalents in both languages.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2023, 23; 305-318
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy z celi śmierci – językowy obraz więziennej traumy skazańców komunistycznego aparatu represji
Letters from Death Row – a Linguistic Picture of the Prison Trauma of Convicts under the Communist Apparatus of Repression
Autorzy:
Jastrzębska-Golonka, Danuta
Kęcik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763562.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
communist repressive apparatus
death row
linguistic image of the world
letters
trauma
komunistyczny aparat represji
cela śmierci
językowy obraz świata
listy
Opis:
Bojownicy o wolną Polskę, którzy nie pogodzili się z oddaniem wyzwolonej spod niemieckiego okupanta ojczyzny Związkowi Socjalistycznych Republik Sowieckich i komunistycznej władzy, stali się ofiarami nowego systemu. Aresztowani, torturowani, oskarżani o działalność przeciwko nowemu rządowi, dostawali wyroki wieloletniego więzienia lub kary śmierci. Oczekując na egzekucje, pisali do rodzin oficjalne, a więc cenzurowane listy oraz – jeśli były takie możliwości, grypsy. Pierwsze nigdy nie zostały wysłane, drugie czasem docierały do adresatów. Język tych listów stał się materiałem badawczym. Analiza tekstów, wykorzystująca metodologię językowego obrazu świata (JOS), pozwoliła na wyłonienie głównych kręgów tematycznych. Skazańcy pisali prośby, podziękowania i pożegnania, dzielili się swoimi refleksjami na temat Boga i wiary, śmierci, wartości rodzinnych i dramatycznej przyszłości, dając upust swoim emocjom i uczuciom, które dzięki staraniom rodzin oraz historyków przemówiły po latach. Artykuł interpretuje te teksty, wykorzystując metodologię językowego obrazu świata, wypracowaną przez lubelską szkołę etnolingwistyczną.
Those fighting for a free Poland, who did not accept the surrender of their country, liberated from German occupation in 1945, to the next invader – the Union of Soviet Socialist Republics and the new Polish communist regime – became victims of the new political system. Arrested, tortured, and accused of activities against the new government, they were sentenced to many years in prison or to death. While awaiting the executions, they wrote official, censored letters to their families, and secret messages if possible. The first were never sent, the second sometimes reached the recipients. The language of these letters forms the basis of this research. In their letters, convicts wrote requests, thanks, and farewells, shared their reflections on God, faith, and death, family values and their dramatic future. They gave vent to their emotions and feelings, which, thanks to the efforts of their families and historians, spoke out years later. The article interprets these texts using the methodology of the ‘linguistic image of the world’ developed by the Lublin Ethnolinguistic School.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 4; 853-873
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Once Again on Tertium Comparationis in the Confrontative Study of Linguistic Images of the World
Jeszcze raz o tertium comparationis w konfrontatywnym badaniu językowych obrazów świata
Autorzy:
Maldjieva, Viara
Tobolski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317071.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
linguistic image of the world
confrontation
tertium comparationis
Polish language
Bulgarian language
językowy obraz świata
konfrontacja językowa
język polski
język bułgarski
Opis:
The work contains a preliminary proposal for fulfilling the demands placed before the tertium comparationis in linguistic confrontation, especially those related to the preparation of operational steps for building a basis for comparing concepts in different languages so that parallel (and de facto monolingual) descriptions can be replaced by sensu stricto comparisons. According to the authors, the application of the basic theoretical assumptions of linguistic confrontation will make it possible to create tools for comparing linguistic images of the world. The proposal is supported by the results of a preliminary comparative analysis of the concept of ‘faith’ in Polish and Bulgarian.  
Praca zawiera wstępną propozycję spełnienia postulatów stawianych przed tertium comparationis w konfrontacji językowej, zwłaszcza tych związanych z opracowaniem operacjonalnych kroków budowania podstawy porównania konceptów w różnych językach tak, żeby paralelne (i de facto jednojęzyczne) opisy zastąpić porównaniem sensu stricto. W opinii jej autorów zastosowanie podstawowych teoretycznych założeń konfrontacji językowej pozwoli stworzyć narzędzia do porównania językowych obrazów świata. Propozycja jest poparta wynikami wstępnej porównawczej analizy pojęcia ‘wiara’ w języku polskim i bułgarskim.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profilowanie jako narzędzie oswajania obcego na przykładzie wybranych prawicowo i liberalnie zorientowanych tygodników opinii
Profiling as a Tool of Accustomization of the Stranger on the Example of Selected Right-Wing and Liberal Opinion Weeklies
Autorzy:
Lewartowska-Zychowicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40570896.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
obcy
kultura
językowy kod ideologiczny
obraz świata
profilowanie
stranger
culture
linguistic ideological code
image of the world
profiling
Opis:
CEL NAUKOWY: Skonstruowanie definicji kognitywnej pojęcia obcego. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Jakie obrazy świata kryją się za odmiennymi profilami pojęcia obcego? Wykorzystaną metodą jest analiza semantyczna tekstu. PROCES WYWODU: Rekonstruowanie sposobu profilowania i profili pojęcia obcego w tygodnikach opinii o odmiennej orientacji ideologicznej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zrekonstruowanie w tygodnikach opinii o odmiennej orientacji ideologicznej dwóch profili obcego (izolacyjnego i inkluzyjnego) ujawniających odmienne obrazy świata społecznego i odsłonięcie procesu budowania semantycznych uzasadnień odmiennych manifestacji behawioralnych wobec obcego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przeprowadzona rekonstrukcja może być dla edukatorów ważnym wskazaniem do pracy nad sposobami artykułowania świata przez wychowanków, ponieważ poprzedzają one podejmowane przez nich działania.  
RESEARCH OBJECTIVE: To create a cognitive definition of the stranger concept. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: What images of the world are hidden behind different profiles of the stranger concept. Semantic analysis of the text is used as a method. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Reconstructing the way of profiling and the profiles of a stranger concept in different opinion weeklies. RESEARCH RESULTS: Reconstructing two profiles of the stranger (isolating and inclusive) in differently oriented opinion weeklies, revealing different images of the social world and the process of building semantic justifications for different behavioral manifestations towards the stranger. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDTIONS: The reconstruction carried out may be an important indication for educators to work on the pupils ways of articulating the social world, because there are precede their actions.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2023, 22, 61; 35-45
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa tworzące obraz współczesnego świata dzieci na podstawie badań techniką „abecadła” Stefana Baleya
Autorzy:
Kuszak, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31832393.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic image of the world
research on linguistic image of the world changes in linguistic image of the world
research using Stefan Baley’s “alphabet” method
językowy obraz świata
badania językowego obrazu świata
zmiany w językowym obrazie świata
badania techniką „abecadła” Stefana Baleya
Opis:
Wprowadzenie: W artykule przedstawiono językowy obraz współczesnego świata na podstawie badań dzieci przeprowadzonych techniką abecadła, zaproponowaną przez Stefana Baleya. Przedstawiono założenia tej techniki i jej kluczowe rezultaty. Następnie omówiono założenia badań własnych. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań. Cel badań: Celem badań było poznanie doświadczeń dzieci i młodzieży dzięki wykorzystaniu techniki abecadła i porównanie wyników z wynikami badań opublikowanymi przez zespół Stefana Baleya w 1947 roku. Metoda badań: Badania przeprowadzono techniką abecadła zaproponowaną przez Stefana Baleya i wykorzystaną przez jego zespół podczas badań prowadzonych w latach 1945 i 1947. Wyniki: Zaprezentowane wyniki odnoszą się do trzech elementów: skojarzeń-wyrazów najczęściej przywoływanych przez dzieci (z uwzględnieniem różnic między grupą młodszą i starszą); skojarzeń-wyrazów odzwierciedlających aktualne zmiany w rzeczywistości społeczno-kulturowej (z uwzględnieniem różnic między grupą młodszą i starszą); słów, które można uznać za uniwersalne niezależnie od kontekstu politycznego, kulturowego, społecznego, gospodarczego itp. oraz wieku badanych. Wnioski: Z badań wynika, że doświadczenia współczesnych dzieci można pogrupować w cztery typy kompleksów skojarzeń: 1) słowa ze świata mediów i nowoczesnych technologii; 2) nazwy geograficzne, nazwy obiektów przyrodniczych, nazwy roślin i zwierząt itp.; 3) słowa odnoszące się do nazw własnych osób i zwierząt; 4) słowa uniwersalne.
Introduction: The article presents a linguistic image of the modern world based on a study on children performed using Stefan Baley’s method. The article follows up with a discussion of the theses of the author’s own research. The article presents selected research results. Research Aim: The research aims to understand better children’s and youth’s experiences using the abecadło method and to compare results with those published in 1947 by Stefan Baley’s research team. Method: The research was proceeded by the abecadło method suggested by Stefan Baley and used by his research team in 1945 and 1947. Results: The presented results respond to three elements: words-associations most commonly recalled by children (taking differences between younger and older groups into consideration); words-associations reflecting ongoing social-cultural changes (taking differences between younger and older groups into consideration); words considered as universal and independent from the political, cultural, social and economic context and separated from the age of researched groups. Conclusion: The research show that present-day children’s experiences can be grouped and presented as four types of associations: 1) the first one is created by mass media and modern technology; 2) the second one is created by geographic names and connected with nature ones: animals, plants etc.; 3) the third one is created by words related to human and animal proper nouns; 4) the fourth one is created by universal words.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2023, 42, 1; 65-77
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ключове слово як національно- культурний мовний компонент: лінгвокогнітивний вимір
Keyword as a national-cultural linguistic component: the linguo-cognitive dimension
Autorzy:
Havrylenko-Rusak, Vitaliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083734.pdf
Data publikacji:
2023-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
ключове слово
текст
національно-культурний мовний компонент
образ
концепт
мовна картина світу
keyword
text
national-cultural linguistic component
image
concept
linguistic picture of the world
Opis:
Стаття присвячена проблемі визначення функційно-семантичної кваліфікації ключового слова як національно-культурного мовного компонента. Визначено, що в художніх текстах реалізуються ознакові параметри національно-культурних компонентів через словесне оточення із включенням ключових слів. Підкреслено, що в системі Автор-Текст-Читач мовно-культурні, ментальні ознаки є визначальним чинником поетичної системи мовомислення. Доведено, що ключові слова, що містять у своєму смислі національно-культурний компонент, кристалізують у собі сенси, закладені авторськими інтенціями, узагальнюючи смислові й образотвірні категорії. Відзначено, що вивчення функційності ключових слів як національно-культурного мовного компоненту, спрямувань їхнього лінгвокогнітивного впливу на передтекст, післятекст, підтекст художнього твору входить до актуальних парадигм текстотворення, що потребує подальшого мовностилістичного аналізу та інтерпретації. Визначено закономірності використання ключових слів із національно-культурним мовним компонентом у художніх текстах сучасних українських письменників.
The article is devoted to the problem of determining the functional-semantic qualification of a key word as a national-cultural linguistic component. It was determined that the characteristic features of the national-cultural components are realized in the artistic texts through the verbal environment with the inclusion of key words. It is emphasized that in the Author-Text-Reader system, linguistic, cultural, and mental features are a determining factor of the poetic system of linguistic thinking. It has been proved that key words containing a national-cultural component in their meaning clarify the meanings laid down by the author's intentions, generalizing semantic and pictorial categories. It is observed that the study of the functionality of key words as national-cultural linguistic components, the directions of their linguistic-cognitive influence on the pretext, posttext, and subtext of an artistic work is part of the current paradigms of text creation, which requires further linguistic and stylistic analysis and interpretation. The regularities of the use of keywords with a national-cultural linguistic component in the artistic texts of contemporary Ukrainian writers have been determined.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2023, 11; 11-21
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zaszczytnie odznaczeni na polu naukowem”. Obraz polskich uczonych i badaczy w „Wędrowcu” (1863–1906)
“Zaszczytnie odznaczeni na polu naukowem”. The Image of Polish Scholars and Researchers in Wędrowiec (1863–1906)
Autorzy:
Pietrzak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135440.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish press of the nineteenth century
scholar
linguistic image of the world
aspect
point of view
Opis:
The aim of the article is to present the linguistic image of Polish scholars and research- ers whose profiles, biographies and obituaries were published in the Warsaw weekly newspaper Wędrowiec (Traveller) in the second half of the nineteenth century. Ana- lysing the collected texts, the author distinguished a set of seven aspects which were taken into account by the journalists of Wędrowiec to present the profiles of the schol- ars. Those aspects are the following: the subject of research, scientific achievements, journalistic and publishing activities, didactic and educational activities, science-pro- moting activities, organisational activities, awards and distinctions. They were deter- mined by the points of view adopted by the authors of the texts. There are three domi- nant points of view: the one of an expert, a Pole and a positivist. These points of view coexist and complement each other. The expert and specialist informed the reader in detail about the scientific career and achievements of the scholars. The Polish publi- cist expressed his joy at the international success of his countrymen. He observed their research and scientific achievements with attention; especially those that influenced the development of fields important for the country. The positivist and journalist noticed and emphasised the utilitarian dimension of the scientific and research activities of the scholars.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2022, 29, 1; 137-159
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co różni Babcochę od czarownicy z wyobrażeń dzieci?
What Is the Difference Between Babcocha and the Witch of Children’s Imaginations?
Autorzy:
Niesporek-Szamburska, Bernadeta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806082.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Justyna Bednarek
Daniel de Latour
Babcocha
witch
stereotype
children’s linguistic image of the world
Opis:
Artykuł poświęcono językowemu i kulturowemu obrazowi bohaterki powieści Justyny Bednarek pt. Babcocha. Bohaterkę opowieści porównano do stereotypu czarownicy, który został odtworzony z konceptualizacji dziecięcych w językowym obrazie świata dzieci w młodszym wieku szkolnym. Porównanie obu wizerunków wskazuje na znaczącą modyfikację obrazu wykreowanego przez Justynę Bednarek, ale także na te aspekty samej postaci bohaterki i świata przedstawionego, które mogą zachęcać dziecko do odbioru tekstu.
The article is devoted to the linguistic and cultural image of the heroine of Justyna Bednarek's novel entitled Babcocha. The story’s heroine was compared to the stereotype of a witch, which was recreated from children’s conceptualizations (of children in younger schoolage). The comparison of the two images indicates a significant modification of the image created by Justyna Bednarek and these aspects of the protagonist and the world represented, which may encourage the child to read the text.
Źródło:
Paidia i Literatura; 2022, 4; 1-10
2719-4167
Pojawia się w:
Paidia i Literatura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziewiętnastowieczne impresje z podróży do Włoch w perspektywie analizy kwantytatywnej leksyki wobec językowego obrazu świata (na przykładzie Listów z podróży po Włoszech Konstantego Gaszyńskiego)
Nineteenth century travel impressions from Italy in the perspective of a quantitative analysis of lexis in relation to the linguistic image of the world (on the example of Listy z podróży po Włoszech by Konstanty Gaszyński)
Autorzy:
Jedziniak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174100.pdf
Data publikacji:
2022-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
quantitative linguistics
linguistic image of the world
point of view
travel impressions
lingwistyka kwantytatywna
językowy obraz świata
punkt widzenia
impresje z podróży
Opis:
The article aims to recreate the tourist view based on the observation of the lexical layer of texts in quantitative terms. The subject of the research is the most frequent lexis excerpted in the form of an frequency list from Listy z podróży po Włoszech by Konstanty Gaszyński. The collected material consists of 300 words. The most common vocabulary was grouped into 9 semantic-lexical circles and analyzed using the research tools of cultural linguistics. The research has indicated that it is possible to reconstruct, on the basis of the analysis of the most common lexis, both the points of view in the texts and the correlated profiles of the Italian space.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2022, 17; 83-101
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe poznawanie rzeczywistości w świetle hipotezy Sapira-Whorfa i jego implikacje logopedyczne
Linguistic Cognizance of Reality in the Light of the Sapiro-Whorf Hypothesis and Its Linguistic Implications
Autorzy:
Michalik, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11542868.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
poznanie
hipoteza Sapira-Whorfa
językowy obraz świata
relatywizm
determinizm
cognition
Sapiro-Whorf hypothesis
linguistic image of the world
relativism
determinism
Opis:
Punktem wyjścia dla rozważań o językowym poznawaniu rzeczywistości w świetle hipotezy Sapira-Whorfa są wybrane koncepcje filozoficzne, począwszy od starożytnych Greków i ich rozumienia poznania, bytów i idei, przez Arystotelesowskie ujęcie poznania św. Tomasza z Akwinu i nowożytną myśl filozoficzną Kartezjusza i Immanuela Kanta. Rozważania o poznaniu na gruncie lingwistyki zapoczątkowane zostały przez strukturalizm i wyróżnienie przez Ferdinanda de Saussure’a opozycji la langue – la parole. Dalsze teorie o związku poznania z językiem związane są z nurtem generatywno-transformacyjnym, który zakładał istnienie wrodzonej i uwarunkowanej genetycznie kompetencji językowej przy jednoczesnym rozdzieleniu języka i procesów poznawczych. W opozycji do generatywizmu ukształtował się kognitywizm, który zakładał ścisły związek poznania i języka. Hipoteza Sapira-Whorfa, interpretowana w artykule logopedycznie, wyróżnia dwie zasadnicze opozycje: determinizm – relatywizm i obiektywizm – subiektywizm postrzeżeniowy. Pierwsza z nich odnosi się do różnic między silniejszym i bardziej radykalnym stanowiskiem determinizmu, zakładającym, że postrzeganie rzeczywistości jest w pełni zależne od języka, jakim włada człowiek, a relatywizmem uwzględniającym wpływ języka na sposób spostrzegania świata.
The starting point for the reflection on the linguistic cognizance of reality in the light of hypotheses of Sapiro-Whorf is the selected philosophical concepts, starting with the ancient Greeks and their understanding of cognition, entities and ideas, through the Aristotelian approach towards cognition demonstrated by St. Thomas of Aquinas up to the modern philosophy of Descartes and Immanuel Kant. Reflections on cognizance on the grounds of linguistics stem from structuralism and F. de Saussure distinguishing the la langue – la parole opposition. Further theories on the relations between cognition and language are related to the generative-transformative movement which assumed existence of an inherent and genetically conditioned language competence and simultaneous separation between language and cognition processes. Cognitivism which assumed strict and direct relation between cognition and language formed in opposition to generativism. The Sapiro-Whorf hypothesis interpreted in the paper in terms of logopaedics distinguishes between two primary oppositions: determinism – relativism and perceptual objectivism – subjectivism. The first opposition refers to differences between a stronger and more radical opinion of determinism which assumes that perception of reality is fully dependent on language which a person commands and relativism which considers influence of language on perception of the world.
Źródło:
Eruditio et Ars; 2022, 4, 1; 65-77
2545-2363
Pojawia się w:
Eruditio et Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantics of Phrasemes Defining Interpersonal Relations in the Hebrew and Polish Linguistic Image of the World (Based on the Material from the Books of Prophets)
Autorzy:
Szarlej, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520168.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
phrasemes
prophetic books
interpersonal relations
cognitivism
linguistic image of the world
Opis:
In the course of her research, the Authoress aims to show the fundamental differences in the way the linguistic image of the world is constructed in different languages (here: Polish and Classical Hebrew) at the level of syntactic structures. This component of the linguistic image of the world less frequently constitutes the object of research in the Polish cognitive tradition than, for example, lexis, which is why the Authoress considers the collected phrasemes and the meanings they convey to be particularly worth highlighting. The linguistic material that forms the basis for the research comes from the part of the Hebrew Bible called Nübî´îm, and the syntactic structures themselves are selected from the biblical material with the noun vyai ´iš, which defines man in the Bible as an individual. The structures presented here, built from a combination of the nouns xa', [;re, vyai and the prepositions B., l., l[;, la,, ta,, K. express complex and varied interpersonal relations: there are many images of closeness, cooperation, care, unanimity, but also feuds, conflicts, ruthless struggle and rivalry, with which the history of Israel was marked. Semantically, they complement the linguistic image of the intricate interpersonal relationships portrayed on the pages of the Bible.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 469-490
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 66

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies