Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Legumes" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-31 z 31
    Tytuł:
    First record of mites associated with lima bean (Phaseolus lunatus L.)
    Autorzy:
    Neto, A.V.G.
    Silva, P.R.R.
    Silva, J.D.C.
    Dos Santos, M.F.
    Da Silva Melo, J.W.
    De Franca, S.M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084632.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Tetranychidae
    pest mites
    legumes
    Opis:
    Pest mites of the family Tetranychidae are commonly reported in several legumes. However, reports of their occurrence in lima beans are insipient, especially in Brazil. The objective of this research was to record the occurrence of mites in lima bean plants and to describe their damage in this Fabaceae. Tetranychus neocaledonicus André and Mononychellus planki McGregor were found in lima bean plants, Phaseolus lunatus (Fabaceae or Leguminosae). The lima bean plants, when infested by these mites, initially exhibit small whitish spots in the leaflets, which with increasing population density rapidly evolve into chlorotic patches, followed by silvering, and may dry out and fall due to their overfeeding. The extent of the damage caused to lima bean plants and the adaptability of the mite to warm and dry conditions indicate that T. neocaledonicus has greater potential as a lima bean pest than M. planki in northeastern Brazil. This is the first record of these mites associated with P. lunatus.
    Źródło:
    Journal of Plant Protection Research; 2019, 59, 3; 418-422
    1427-4345
    Pojawia się w:
    Journal of Plant Protection Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Content of calcium and phosphorus and the Ca:P ratio is selected species of leguminous and herbaceous plants
    Autorzy:
    Grzegorczyk, S.
    Alberski, J.
    Olszewska, M.
    Grabowski, K.
    Bałuch-Małecka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1190201.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Tematy:
    grasslands
    legumes
    herbs
    calcium
    phosphorus
    Ca:P
    Opis:
    Green fodder plays a key role in nutrition of ruminants, and its quality is determined by the species composition of meadow and pasture swards. Legumes and herbs are generally more abundant in nutrients, especially minerals, than grasses. Calcium (Ca) and phosphorus (P) are particularly important for animal health. The dietary levels of Ca and P should be balanced to increase their availability and utilization. The aim of this study was to determine the content of calcium and phosphorus and the Ca:P ratio in selected legume and herb species from extensively used grasslands in the Olsztyn Lakeland. The study covered the following species of leguminous plants: Trifolium pratense, Trifolium repens, Lotus corniculatus, Lathyrus pratensis, Lotus uliginosus and Vicia cracc, and herbaceous plants: Taraxacum officinale, Achillea millefolium, Plantago lanceolata, Alchemilla vulgaris, Heracleum sibiricum and Cirsium oleraceum. The investigated legumes and herbs differed significantly in their Ca and P content and the Ca: P ratio. All the species were abundant in Ca, and two taxa: Cirsium oleraceum and Heracleum sibiricum, were characterized by particularly high levels of calcium. The highest levels of phosphorus were noted in Heracleum sibiricum, whereas the lowest content of P was determined in Alchemilla vulgaris, Cirsium oleraceum and Trifolium pratense. Cirsium oleraceum was abundant in Ca and deficient in P, hence it was distinguished by the widest Ca:P ratio. Legumes and herbs are valuable components of meadow sward and a rich source of minerals, in particular Ca, in animal diets.
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2017, 22, 2; 663-669
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cultivation and use of faba beans (Vicia faba minor) as a component in poultry feed
    Autorzy:
    Różewicz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147932.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-30
    Wydawca:
    Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    faba beans
    fodder protein
    poultry feed
    legumes
    Opis:
     Popularization of faba bean cultivation among growers can increase the supply of seeds of this crop on the Polish market. Thanks to the fact that more seeds will be available, especially low-tannin varieties, it may also increase the interest of the feed industry in this component, mainly of the poultry feed production sector. Studies have shown that the partial replacement of soybean meal with faba bean in mixture feeds does not adversely affect the production performance of birds. Refining treatments additionally increases nutritional value of seeds and the use of protein from them. Thanks to their starch content faba bean seeds bring a certain amount of energy into the mixtures. This is particularly important in view of the ban on the use of GMO feed materials in animal nutrition and, to some extent, in view of the improvement in the supply of Poland with domestic feed components.
    Źródło:
    Polish Journal of Agronomy; 2020, 42; 34-39
    2081-2787
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Agronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Growth and Yield Response of Field Pea (Pisum Sativum L.) to Gamma Irradiation Stress
    Autorzy:
    Majeed, Abdul
    Muhammad, Zahir
    Ullah, Rehman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2199667.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    Biotechnology
    Genetic variation
    Ionizing radiation
    Legumes
    Mutation
    Opis:
    Ionizing radiation has extensive applications in agriculture for inducing mutagenic changes in major field crops, potential breeding purposes, varietal development and crop improvement. This study was conducted to test the efficacy of 0.8, 1.6, 2.4 and 3.6 kGy gamma irradiation doses (Cobalt-60) upon growth and yield performance of edible pea (Pisum sativum L.) in pot culture experiment during 2009. Results demonstrated that higher radiation doses (1.6 and 3.2 kGy) significantly influenced the studied attributes of P. sativum. It was observed that 3.2 kGy had detrimental effects on shoot and pod lengths of pea which were reduced by 14.60 and 17.71 % respectively when compared to control. Differential response of the number of seeds pod-1, 1000 grain weight and dry biomass of pea were recorded at the applied doses. Significant reduction in number of seeds (-14.21 %) but increase in 1000 grain weight (+13.93 %) and dry biomass (+11.32 %) of pea were recorded at 1.6 kGy which revealed stimulatory effects on grain weight and dry biomass. Conversely, radiation dose 3.2 kGy was found detrimental to all the studied parameters except number of pods plant-1 and number of seeds pod-1 which were not affected.
    Źródło:
    Plant Breeding and Seed Science; 2016, 74; 27-35
    1429-3862
    2083-599X
    Pojawia się w:
    Plant Breeding and Seed Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Possibilities and limitations in the use of legumes from domestic cultivation in poultry feed in the context of fodder protein deficit
    Autorzy:
    Różewicz, Marcin
    Grabiński, Jerzy
    Sułek, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147391.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-30
    Wydawca:
    Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    legumes
    fodder protein
    faba bean
    peas
    lupine
    soybean
    Opis:
    Poland is one of the leaders among poultry producers in Europe. There is a constant and dynamic development trend in this field of animal production. Restructuring which has occurred in Polish agriculture after the period of systemic transformation, including in poultry farming through the transition from small--farm farms with diversified animal species structure and feed production based on own production feed resources to speciali-zed poultry farms with a production profile of eggs or poultry. This resulted in a significant increase in the demand for indu-strial feed as well as raw materials necessary for their production. The introduction of high-production hybrids of laying hens and broiler chickens requires proper living and feeding conditions. The poultry industry in Poland is characterized by high dynamics of development and in this respect it was ranked among the top European Union countries. Large poultry stock requires constant supply of raw materials for the production of feed, including pro-tein components, which constitute the highest cost of feed mix. The aim of the study is to discuss the problem of cultivation and use of native coarse-grained leguminous plants as a substi-tute for post-extraction soybean meal. The work focuses on four species: faba bean, pea, lupine and soybean. The problems of cul-tivation and use of seeds of these plants for fodder purposes are presented, with particular emphasis on the suitability of their use in poultry feeds.
    Źródło:
    Polish Journal of Agronomy; 2018, 35; 32-44
    2081-2787
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Agronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ hodowli na potencjał plonowania roślin bobowatych grubonasiennych
    Influence of breeding on the yielding potential of grain legumes
    Autorzy:
    Oleksiak, Tadeusz
    Pacoń, Dagmara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2199246.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    bobowate grubonasienne
    hodowla
    plonowanie
    grain legumes
    breeding
    yielding
    Opis:
    Oceniono wpływ hodowli na plonowanie roślin bobowatych i wykorzystanie istniejącego potencjału w praktyce. Analizy oparto na Wynikach Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych roślin bobowatych prowadzonych w latach 2005‒2020 oraz danych statystycznych dotyczących plonowania w warunkach produkcyjnych (GUS 2005‒2020). Badano zmiany liczebności odmian rejestrowanych w Krajowym Rejestrze, plonów oraz potencjałów plonowania nasion i białka poszczególnych gatunków. Plony poszczególnych gatunków nie zmieniały się znacząco, a w przypadku łubinów w ostatnich latach można stwierdzić spadek plonów. W przypadku soi sytuacja jest odwrotna i obserwuje się wzrost jej plonowania. Po wyeliminowaniu wpływu czynników środowiskowych stwierdzono niewielkie, ale istotne wzrosty plonów nasion i białka odmian soi, grochu, bobiku i łubinów. Średni roczny przyrost plonów mieścił się w przedziale od 6,6 kg nasion na hektar dla łubinu żółtego do 40,2 kg dla soi. Analogiczne wartości wzrostu plonów białka mieściły się w przedziale od 2,7 kg dla łubinu wąskolistnego do 12,7 kg dla soi. Wykorzystanie istniejącego potencjału plonowania roślin bobowatych w praktyce jest lepsze niż potencjału plonowania zbóż, jednak jest to za mało dla utrzymania, a tym bardziej poprawienia ich konkurencyjności.
    The impact of breeding on grain legume yielding and utilization of the existing potential in practice were assessed. The analyses made use of the results of the Post-Registretion Variety Testing experiments of grain legumes carried out in 2005‒2020 and statistical data on yielding under production conditions (GUS, 2005‒2020). Changes in the number of varieties entered in the National Register, as well as in the yield and yield potential of seeds and proteins of individual species were studied. Yields of individual species have not changed significantly, and in the case of lupins a decrease in yields has been observed in recent years. Only soybean yields have increased in recent years. After eliminating the influence of weather factors, small but significant increases in seed and protein yields of soybean, peas, field bean and lupins were found. The average annual yield increase ranged from 6.6 kg of seeds per hectare for yellow lupin to 40.2 kg for soybean. Analogous values of protein yield increment ranged from 2.7 kg for narrow-leaved lupin to 12.7 kg for soybean. The use of the existing yield potential of grain legumes in practice is better than that of cereals, however, it is not sufficient to maintain, or improve their competitiveness.
    Źródło:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2021, 296; 65-72
    0373-7837
    2657-8913
    Pojawia się w:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legumes - use for nutritional and feeding purposes
    Autorzy:
    Sonta, M.
    Rekiel, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192384.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Tematy:
    legumes
    feed and food
    nutrients
    nutraceutical potential
    animals
    Opis:
    This work aims to identify possibilities of using legume seeds as food for humans and feed for animals. The family Fabaceae encompasses multiple species, some of which are highly valuable owing to their nutritional value, as indicated by the high content of amino acids, minerals, vitamins, and bioactive compounds. The cropping area, yielding, and supply of legume seeds in Poland, the European Union, and the world varies but tends to grow, which creates various opportunities for their use. They are a good raw material for the production of feeds and food, including functional food. Protein and amino acids available in seeds of these plants are important in human nutrition and animal feeding. Legume species differ in the content and type of dietary fiber as well as in concentrations of starch, protein, minerals, and vitamins. Legume seeds contain bioactive compounds, enzyme inhibitors, lectins, phytoestrogens, oligosaccharides, saponins, and phenolic compounds. Dietary inclusion of legumes has a positive effect on the human body, as it reduces the incidence of civilization diseases. The use of legume seeds in moderate doses or as alternatives to other protein-rich feedstuffs, including GM soybean meal, has a positive effect on production performance, fattening and slaughter results of farm animals as well as on the quality of meat. The results of scientific research confirm that legume seeds are an important component of human diet. Legume seeds and products made from them are recommended in human and animal nutrition owing to their beneficial nutritional and health effects.
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2020, 25, 3; 835-849
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rośliny motylkowe w środowisku przyrodniczym
    Leguminous plants in natural environment
    Autorzy:
    Kozłowski, S.
    Swędrzyński, A.
    Zielewicz, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337879.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    bioróżnorodność
    Fabaceae
    motylkowate
    środowisko przyrodnicze
    biodiversity
    legumes
    natural environment
    Opis:
    Praca jest efektem studiów literaturowych, analizy wyników badań własnych, kontaktów z ośrodkami hodowli roślin, więzi z praktyką rolniczą oraz własnych przemyśleń nad rolą roślin motylkowatych w środowisku przyrodniczym. W Polsce występuje 161 gatunków motylkowatych, wykazujących specyficzne cechy biologiczne i chemiczne oraz właściwości ekologiczne. Potężnym atutem motylkowatych w kwestii oddziaływania na środowisko glebowe i inne rośliny, tak w układach naturalnych, jak i w różnych systemach rolnictwa jest zdolność do wchodzenia w symbiozę z bakteriami z rodzaju Rhizobium, Bradyrhizobium i Sinorhizobium. Motylkowate łatwo zasiedlają powierzchnie trudne nie tylko pod względem wilgotnościowym i termicznym, ale także mniej żyzne, zapobiegając w ten sposób ich erozji. Mogą utrzymywać się nawet w ekstremalnych warunkach panujących na podłożach wytworzonych z popiołów i żużli, skał pokopalnianych i innych odpadów przemysłowych. Mogą też pełnić rolę hiperakumulatorów w procesie fitoremediacji. Wobec niektórych gatunków otwiera się także perspektywa wykorzystania w fitoenergetyce. Wiele taksonów znajduje zastosowanie w pszczelarstwie i ziołolecznictwie. Rośliny motylkowate, obecne w runi łąkowej, determinują rozwój fauny łąkowej, zwłaszcza owadów. Negatywnym zjawiskiem jest ich ustępowanie z wielu zbiorowisk roślinnych, zwłaszcza łąkowych, co zmniejsza różnorodność gatunkową tych biocenoz i wywołuje inne negatywne skutki. Każdy gatunek tej dużej rodziny botanicznej jest bardzo cenny, tak w sferze paszowej, jak i pozapaszowej. Toteż nie można doprowadzać do zmniejszania się populacji motylkowatych w odniesieniu do liczebności gatunków i zasięgu ich występowania.
    The paper is a result of literature studies, analysis of the results of our own experiments, contacts with plant breeding centres as well as the authors' own reflections on the role of leguminous plants in natural environment. Each of the 153 species occurring in Poland possesses its own specific botanical traits and chemical and ecological properties. A huge advantage of legumes with respect to their influence on the soil environment and on other plants, both within natural and various agricultural systems, is their capability to enter into symbiosis with the bacteria from the genera Rhizobium, Bradyrhizobium and Sinorhizobium. Leguminous plants easily spread over areas of difficult moisture and thermal conditions but also over less fertile sites thus preventing from their erosion. They are able to sustain extreme conditions prevailing in substrates formed from ashes and cinder, mine rocks or other industrial wastes. Furthermore, they can act as hyper-accumulators in the phytoremediation process. There is a possibility of using some of these plants as renewable energy sources. Many taxa are used in apiculture and phytotherapy. Leguminous plants growing in meadow sward facilitate the development of meadow fauna, especially insects. A negative phenomenon is the withdrawal of legumes from many plant communities, meadow communities in particular, which reduces species diversity of these biocoenoses. Each species of this large botanical family is exceptionally valuable with respect to both their fodder and non-fodder importance. Hence, it is essential to prevent from the reduction of populations of leguminous plants in terms of the number of species and the range of their occurrence.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 4; 161-181
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nutritional value of raw legumes
    Autorzy:
    Miedzianka, J.
    Styczyńska, M.
    Łoźna, K.
    Aniołowska, M.
    Biernat, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1190215.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Tematy:
    legumes
    amino acids
    fatty acids
    sugars
    macro- and micro-elements
    Opis:
    Legumes should be considered as an important part of a healthy diet, because of both their nutritional value (high protein and low fat content) and functional properties (Trichopoulou et al. 2014). The functional components include carbohydrates, soluble fiber, vitamins and polyphenols. Epidemiological studies have shown a positive correlation between the consumption of legumes and a reduced risk of cardiovascular diseases, diabetes and certain types of cancer. In the past few years, phenolic compounds have attracted much attention owing to a large variety of biological actions, including anti-inflammatory effects, which they can produce (García-Lafuente et al. 2014). Chronic inflammation is a cause of many serious diseases, including cardiac disorders, allergy, DM 1, Alzheimer’s disease. In the anti-inflammatory food pyramid, pulses were placed at the base (Viveky et al. 2013). The aim of this study was to determine the content of amino acids, fatty acids, carbohydrates, macro- and micro-elements in the common legumes. The total protein content varied from 17.9 to 22.5 g 100 g-1. The mean content of fat varied from 1.1 to 2.0 g 100 g-1 and the soluble sugar content ranged from 4.3 to 7.9 g 100 g-1. The dominant amino acids were glutamic and aspartic acids. Methionine and cysteine composed the lowest percentage of all amino acids. Pulses were characterized by the presence of such fatty acids as a-linoleic, linoleic, oleic and palmitic acid. The mean content of iron varied from 3.3 to 5.3 g 100 g-1. The highest amount of this element was found in small bean, which was also characterized by the highest copper content. The highest amounts of zinc, calcium and magnesium were contained in dark red kidney bean. The analyzed pulses were distinguishd by high nutritive value. The identifed amino acids profile indicates sufficient quantity of lysine and shortage of sulphuric acids. The pulses also had a beneficial composition of fatty acids. The omega-6 to omega-3 ratio was between 1:2 and 4:1.
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2017, 22, 2; 643-652
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czynniki wpływające na rozwój produkcji roślin strączkowych w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolnych
    Factors affecting the development of leguminous crops in the large scale agricultural enterprises
    Autorzy:
    Śmiglak-Krajewska, Magdalena
    Łąkowski, Hubert S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076522.pdf
    Data publikacji:
    2013-05-29
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    rośliny strączkowe
    przedsiębiorstwa wielkoobszarowe
    produkcja
    legumes
    large-scale enterprises
    production
    Opis:
    Głównym celem niniejszych badań było wstępne rozpoznanie czynników wpływających na rozwój produkcji roślin strączkowych przeznaczanych na cele towarowe lub paszowe w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolnych. To właśnie m.in. duże gospodarstwa rolne mogą potencjalnie stać się ważnym ogniwem w łańcuchu marketingowym krajowego przemysłu paszowego, dostarczając odpowiednio duże partie surowców do zakładów paszowych. Kategoria przedsiębiorstw wielkoobszarowych jest przykładem podejścia tradycyjnego, w którym rozmiar działalności utożsamiany jest z wielkością posiadanego zasobu. Stąd też w niniejszym artykule posłużono się kategorią przedsiębiorstwa rolnego, czyli wielkoobszarowego podmiotu prowadzącego działalność ukierunkowaną na potrzeby rynkowe (produkcję towarową). Publikacja została przygotowana w ramach Obszaru badawczego 5. „Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju produkcji, infrastruktury, rynku i systemu obrotu, a także opłacalności wykorzystania roślin strączkowych na cele paszowe w Polsce”, program wieloletni „Ulepszenie krajowych źródeł białka roślinnego, ich produkcji, wykorzystania w paszach”.
    The main purpose of this research was to initially identify the factors influencing the development of legume production intended for commercial or fodder purposes in large-scale agricultural enterprises. It is, among others large farms have the potential to become an important link in the marketing chain of the domestic feed industry by supplying sufficiently large batches of raw materials to feed establishments. The category of large-scale enterprises is an example of the traditional approach in which the size of the activity is equated with the size of the owned resource. Hence, this article uses the category of an agricultural enterprise, i.e. a large-scale entity that conducts activities aimed at market needs (commodity production). The publication was prepared as part of Research Area 5. "Economic conditions for the development of production, infrastructure, market and trading system, as well as profitability of using legumes for fodder in Poland", multi-annual program "Improvement of domestic sources of vegetable protein, their production, use in feed ".
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2013, 72, 2; 90-97
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wytwarzanie preparatów mikrobiologicznych na przykładzie bakterii symbiotycznych roślin motylkowatych
    Production of microbial preparations: symbiotic bacteria of legumes as an example
    Autorzy:
    Martynik, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334600.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    preparat mikrobiologiczny
    bakterie symbiotyczne
    roślina motylkowa
    microbial preparation
    symbiotic bacteria
    legumes
    Opis:
    W praktyce rolniczej preparaty (szczepionki) mikrobiologiczne stosowane są przede wszystkim w ochronie roślin do ograniczania rozwoju patogenów i szkodników (biologiczna ochrona), zwłaszcza w rolnictwie integrowanym i ekologicznym, oraz do stymulowania wzrostu i plonowania roślin. Na przykładzie szczepionek zawierających bakterie symbiotyczne roślin motylkowatych opisano technologię wytwarzania biopreparatów mikrobiologicznych. Technologia ta obejmuje następujące etapy: - zgromadzenie kolekcji różnych szczepów drobnoustrojów, - kontrolowanie czystości i jakości tych szczepów, - wieloetapowe rozmnażanie mikroorganizmów i kontrolowanie czystości uzyskiwanej biomasy, - przygotowywanie nośnika (drobno zmielony torf lub węgiel brunatny), - mieszanie biomasy bakterii z nośnikiem i konfekcjonowanie szczepionki. W opracowaniu podkreślono konieczność kontrolowania prawidłowości przebiegu procesów rozmnażania bakterii, a zwłaszcza zachowania warunków sterylności w całym ciągu technologicznym.
    In agricultural practice microbial preparations (inoculants) are used to control plant pathogens and pests (biological control), particularly in the integrated and ecological agriculture, and to stimulate growth and yields of crops. Inoculants containing symbiotic bacteria of legumes were used as an example to describe a technology of production of microbial biopreparations. This technology includes the following stages: - collection of various microbial strains, - maintenance and quality testing of these strains, - proliferation of microorganisms and purity control, - preparation of carriers (powdered peat or brown coal), - mixing of bacterial cultures with carriers and packaging. In this review the importance of the purity control of bacterial cultures during the entire technological process has been emphasized.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2010, 55, 4; 20-23
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie roślin motylkowatych na trwałych użytkach zielonych Pojezierza Olsztyńskiego
    The presence of legumes on natural grasslands of Olsztyn Lakeland
    Autorzy:
    Grzogorczyk, S.
    Grabowski, K.
    Alberski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339088.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    łąki i pastwiska
    rośliny motylkowate
    siedlisko
    habitat
    legumes
    meadows and pastures
    Opis:
    W latach 1998-2000 na Pojezierzu Olsztyńskim przeanalizowano 120 płatów roślinnych zlokalizowanych na glebach mineralnych. Z roślin motylkowatych w runi łąkowo-pastwiskowej najczęściej występowały: Vicia cracca L., Trifolium repens L., Trifolium pratense L., Lathyrus pratensis L., Lotus uliginosus Schk. i Lotus corniculatus L. Bardzo rzadko natomiast spotykano: Vicia angustifolia L., Vicia tetrasperma (L.) Schreb., Medicago falcata L., Trifolium aureum Pollich i Trifolium medium L. Zbiorowiska te występowały na glebach mineralnych o stosunkowo niskim pH, małej zasobności w potas i fosfor oraz dużej w magnez. Na glebach organicznych przeanalizowano 49 płatów roślinnych. Z roślin motylkowatych w zbiorowiskach występowały najczęściej: Lotus uliginosus Schk., Lathyrus pratensis L., Vicia cracca L., Trifolium repens L. i Trifolium pratense L. Gleby organiczne charakteryzowały się lekko kwaśnym odczynem, dużą zasobnością w P, bardzo małą w K oraz średnią w Mg, Cu, Zn, Mn i Fe.
    One hundred and twenty natural meadow communities on mineral soils were analysed between 1998 and 2000 in Olsztyn Lakeland. Most frequent in plant communities were the legumes Vicia cracca L., Trifolium repens L., Trifolium pratense L.,Lathyrus pratensis L., Lotus uliginosus Schk. and Lotus corniculatus L. These communities were found on mineral soils of low pH, low phosphorus and potassium contents and high content of magnesium. 49 natural meadow communities were analysed on organic soils. Most frequent in plant communities were the legumes: Lotus uliginosus Schk., Lathyrus pratensis L., Vicia cracca L., Trifolium repens L. and Trifolium pratense L. Organic soils were slightly acidic, rich in phosphorus but showed moderate contents of manganese, copper, zinc, manganese and iron and very low content of potassium.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 229-240
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nitrogen Accumulation by Selected Species of Grassland Legumes and Herbs
    Gromadzenie azotu przez wybrane gatunki rooelin motylkowatych i ziół łąkowych
    Autorzy:
    Grzegorczyk, S.
    Grabowski, K.
    Alberski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389522.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    użytki zielone
    motylkowate
    zioła
    azot
    gleba
    grasslands
    legumes
    herbs
    nitrogen
    soil
    Opis:
    The study was conducted in 1998–2000 (June – first ten days of July) in the Olsztyn Lakeland. A total of 444 plant samples were analyzed, including 123 collected in organic soils. The analysis covered Trifolium pratense, Trifolium repens, Lotus corniculatus, Lathyrus pratensis, Lotus uliginosus, Vicia cracca, Taraxacum officinale, Achillea millefolium, Plantago lanceolata, Alchemilla vulgaris, Heracleum sibiricum and Cirsium oleraceum. The average total nitrogen content of mineral and organic soils ranged from 1.35 to 3.40 g kg–1 and from 9.78 to 14.1 g kg–1, respectively. Significant differences were found in the nitrogen content of biomass of the analyzed plant species. The average nitrogen content of plants varied from 17.0 to 34.4 g kg–1 d.m.. The highest nitrogen accumulation levels were observed in Vicia cracca grown in organic soils, and the lowest in Alchemilla vulgaris grown in mineral soils. The coefficient of variation in the above parameter did not exceed 20 %, thus suggesting that the noted values may be considered typical of the studied species.
    Badania prowadzono w latach 1998–2000 (czerwiec – pierwsza dekada lipca) na terenie Pojezierza Olsztyńskiego. Łącznie przebadano 444 próbek roślinnych, w tym 123 pochodzące z gleb organicznych. Badaniami objęto Trifolium pratense, Trifolium repens, Lotus corniculatus, Lathyrus pratensis, Lotus uliginosus, Vicia cracca, Taraxacum officinale, Achillea millefolium, Plantago lanceolata, Alchemilla vulgaris, Heracleum sibiricum i Cirsium oleraceum. średnia zawartość azotu ogólnego w glebie mineralnej wahała się w granicach 1,35–3,40 g kg–1, a w glebie organicznej 9,78–14,1 g kg–1. Stwierdzono statystycznie istotne różnice w zawartooeci azotu w biomasie poszczególnych watunków. OErednia zawartooeć azotu w roślinach wahała się od 17,0 do 34,4 g kg–1 sm. Najwięcej azotu gromadziła Vicia cracca występująca na glebach organicznych, najmniej zaś Alchemilla vulgaris występujący na glebach mineralnych. Można to uznać za charakterystyczną właściwość tych gatunków, bowiem współczynnik zmienności tej cechy u poszczególnych gatunków nie przekraczał 20 %.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 4; 531-536
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola roślin motylkowych drobnonasiennych w gospodarstwie rolnym
    The role of fine-grained legume plants in a farm
    Autorzy:
    Gaweł, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339504.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    masa resztek roślinnych
    motylkowate w produkcji pasz
    PX
    rola strukturotwórcza bobowatych
    rośliny miododajne
    rośliny motylkowate w rekultywacji
    symbiotyczne wiązanie azotu
    legumes in fodder production
    legumes in land reclamation
    melliferous plants
    plant residue mass
    role of legumes in soil structure improvement
    symbiotic N fixation
    Opis:
    W opracowaniu przeglądowym przedstawiono znaczenie roślin motylkowatych (w obecnej systematyce – bobowate) w produkcji wartościowych pasz objętościowych na gruntach ornych w systemie zrównoważonym i ekologicznym. Omówiono ich wpływ na środowisko, działanie strukturotwórcze, wzbogacanie gleby w substancję organiczną i składniki pokarmowe, zwiększenie produkcyjności gleby oraz poprawianie jej właściwości fizykochemicznych. Podkreślono szczególną rolę roślin motylkowatych w obiegu azotu w przyrodzie, związaną z procesem symbiozy z bakteriami brodawkowymi asymilującymi znaczne ilości azotu atmosferycznego i transferem azotu roślinom współrzędnym oraz następczym. Przedstawiono wartość pasz: zielonki, siana, kiszonki i sianokiszonki oraz PX z lucerny i ich wpływ na produkcyjność zwierząt. Omówiono również znaczenie roślin motylkowatych w pszczelnictwie, jako pożytku dla pszczół miodnych, trzmieli i dzikich zapylaczy. Opisano również zastosowanie tych roślin w ochronie środowiska i rekultywacji terenów zniszczonych przez przemysł.
    This compiled review of literature data highlights the importance of fine-grained papilionaceous plants in the production of valuable bulk fodder on arable lands in the sustainable and organic systems. The impact of legumes on the environment was discussed and such benefits as improved soil structure, increased soil organic matter and nutrient content, increased soil productivity and improved soil chemical and physical properties were underlined. Emphasis was given to the particular role of legumes in nitrogen recycling in nature through the symbiotic processes which involve nodule-forming bacteria that fix substantial amounts of atmospheric nitrogen and transfer it to co-cultivated and to subsequent crops. The value of particular feeds - fresh herbage, hay, silage and hay ensilage as well as PX concentrate from lucerne - and their effect on animal productivity were presented. In addition, the importance of legumes in apiculture as the honey crops for honeybees, bumble bees and for wild pollinators was discussed. Some attention was also given to the use of these crops in environmental protection and in the reclamation of lands devastated by industry.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 3; 73-91
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zachwaszczenie mieszanek pastwiskowych z udziałem roślin motylkowych nawożonych zróżnicowanymi dawkami obornika w ekologicznym systemie gospodarowania
    Weed infestation of pasture mixtures with legumes fertilized with different doses of manuring in organic farming
    Autorzy:
    Staniak, M.
    Bojarszczuk, J.
    Harasim, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335008.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    zachwaszenie
    mieszanka pastwiskowa
    rośliny motylkowate
    nawożenie
    weed infestation
    pasture mixtures
    legumes
    fertilization
    Opis:
    W latach 2007-2009 przeprowadzono badania, których celem było ocena stopnia zachwaszczenia mieszanek pastwiskowych uprawianych ekologicznie, w zależności od dawki nawozów naturalnych (5, 10 i 15 t przekompostowanego obornika na 1 ha) oraz udziału nasion roślin motylkowatych w wysiewanej mieszance (20, 35 i 50%). Badania wykonano w RZD Grabów (woj. mazowieckie). Badania obejmowały plonowanie, ocenę składu gatunkowego chwastów, liczebności poszczególnych gatunków oraz oznaczenie świeżej i powietrznie suchej masy chwastów. Badania wykazały, że udział roślin motylkowatych wpływał istotnie na plonowanie mieszanek tylko w pierwszym roku pełnego użytkowania. Istotnie wyżej plonowały mieszanki z 35% i 50% udziałem koniczyn przy wysiewie. Łączne plony suchej masy były podobne dla wszystkich mieszanek. Nawożenie przekompostowanym obornikiem istotnie wpływało na wielkość uzyskanych plonów suchej masy. Największą wydajnością charakteryzowały się mieszanki nawożone obornikiem w dawce 15 tźha-1. Zachwaszczenie mieszanek zależało od udziału komponentów w mieszance. Największą masę i liczbę chwastów zanotowano w mieszankach z 20% udziałem koniczyn przy wysiewie, natomiast najmniejszą liczebnością chwastów wykazały się mieszanki z 50% udziałem roślin motylkowatych. Wielkość dawki obornika nie wpływała na liczbę i skład gatunkowy chwastów.
    In years 2007-2009 the study was carried out which aimed to evaluate the yielding and level of weed infestation of pasture mixtures cultivated in organic farming depending on dose of natural fertilization (5, 10 and 15 t manure per 1 ha) and percentage of legume seeds in mixture (20, 35 and 50%). This study was conducted at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation - Agricultural Experimental Station Grabow (Mazowieckie Voivodeship). The scope of this study included yielding and the qualitative and quantitative analysis of weed infestation. The results of study showed that the mixtures with 35% and 50% share of legume seeds gave a significant higher dry matter yield only in first year of utilization. The total yields were similar in all mixtures. Differentiated organic fertilization had significant influence on dry matter yields. Increased organic fertilization dose caused increase of mixture yield. The highest dry matter yield was obtained in mixture fertilized with dose of 15 t manure per 1 ha. The largest weed infestation was on the object with 20% share of legumes, whereas the mixture with 50% share of legumes indicated reduction of number and weight of weeds. The dose of organic fertilization didn't influence the number and composition of weed species.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2011, 56, 4; 117-122
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Produkcyjność mieszanek pastwiskowych z udziałem roślin motylkowatych w ekologicznym systemie gospodarowania
    Productivity of pasture mixtures with legumes in organic farming
    Autorzy:
    Bojarszczuk, J.
    Staniak, M.
    Harasim, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337571.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    mieszanka pastwiskowa
    roślina motylkowata
    ekologiczny system gospodarowania
    pasture mixtures
    legumes
    organic farming
    Opis:
    Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2007-2009 na glebie płowej, zaliczonej do kompleksu żytniego bardzo dobrego, metodą długich pasów z lustrzanym odbiciem obiektów, z uwzględnieniem dwóch czynników. Celem podjętych badań była ocena produkcyjności mieszanek pastwiskowych na trwałym użytku zielonym odnowionym metodą pełnej uprawy o różnym udziale komponentów na tle zróżnicowanego nawożenia organicznego. Udział nasion roślin motylkowatych (koniczyna biała, czerwona i białoróżowa) w mieszance wynosił: 20, 35, 50%, resztę stanowiły trawy (życica wielokwiatowa, życica trwała, kostrzewa łąkowa, kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa, kupkówka pospolita). Zastosowano trzy poziomy nawożenia obornikiem: 5, 10, 15 tźha-1. W kolejnych latach mieszanki użytkowano zmiennie, przy zastosowaniu kośnopastwiskowego i pastwiskowo-kośnego sposobu użytkowania runi. Najwyższe łączne plony suchej masy uzyskano z mieszanek z 20% udziałem roślin motylkowatych przy wysiewie, przy czym istotne różnice zanotowano tylko w drugim roku pełnego użytkowania i w plonach łącznych. Wykazano, że zróżnicowane nawożenie organiczne istotnie wpływało na wielkość uzyskanych plonów suchej masy mieszanki motylkowato-trawiastej. Zwiększenie ilości zastosowanego nawożenia powodowało wzrost wydajności mieszanek. Najwyższe łączne plony suchej masy uzyskano z mieszanek z 20% udziałem roślin motylkowatych, przy zastosowanej dawce kompostowanego obornika wynoszącej 15 tźha-1. Zróżnicowanie plonu białka pomiędzy badanymi mieszankami zależne było głównie od dawki nawożenia obornikiem. W systemie kośno-pastwiskowym największy plon białka ogólnego uzyskano przy nawożeniu dawką obornika 15 tźha-1, natomiast przy pastwiskowo-kośnym sposobie użytkowania przy nawożeniu dawką 10 i 15 tźha-1
    The aim of the field experiment carried out in 2007-2009 was to evaluate the yielding of pasture mixtures cultivated in organic farming. The study was conducted at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation - Agricultural Experimental Station Grabow (Mazowia province). In the scheme of the experiment, the first factor was a dose of natural fertilization and the second factor was a percentage of legume seeds. Three doses of organic fertilization were applied as: 5, 10 and 15 t manure per 1 ha. The percentage of legumes seeds (white clover, red clover, bastard clover) in mixture was: 20, 35, 50%, the rest: Italian ryegrass, perennial ryegrass (2n), perennial ryegrass (4n), meadow bluegrass, red fescue, meadow fescue, cocksfoot, timothy. Mixtures were utilized in two ways of utilization: mown-grazed and grazed-mown system. The study showed that the highest total dry matter yields gave mixtures with 20% percentage of legume seeds in sowing, but significant differences were observed in the second year of utilization, in total yields. Differentiated organic fertilization had significant influence on dry matter yields. Increased dose of organic fertilization caused an increase of mixture yield. The combination, where legumes were sown in 20% and dose of organic fertilization was 15 tźha-1 gave the highest dry matter yield. Differentiation of total protein yield between tested mixtures depended on organic fertilization dose. In mown-grazed utilization system, the highest total protein yields was obtained in mixtures fertilized with the dose of 15 t.ha-1 and in grazedmown utilization system - with the dose of 10 and 15 t.ha-1.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2011, 56, 3; 27-35
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobór gatunków traw i roślin bobowatych na strefy buforowe oraz zasady ich zakładania i pielęgnowania
    Selection of grass species and legumes for buffer strips and the principles of their building and nursing
    Autorzy:
    Wasilewski, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338196.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    bobowate
    grunty orne
    strefy buforowe
    trawy
    arable lands
    buffer zones
    grasses
    legumes
    Opis:
    Zgodnie z Załącznikiem Rozporządzenia Rady (WE) 73/2009 (Załącznik... 2009), 1 stycznia 2012 r., zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące urządzania stref buforowych wzdłuż cieków wodnych. W związku z powyższym zachodzi potrzeba wskazania najodpowiedniejszych gatunków traw i roślin bobowatych, przydatnych do zakładania stref buforowych na różnej jakości gruntach ornych. Strefy na trwałych łąkach i pastwiskach są już zadarnione i należy je tylko wydzielić z powierzchni dotychczas użytkowanej produkcyjnie. W pracy wskazano najodpowiedniejsze gatunki przydatne do wysiewu na gleby, zaliczone do sześciu klas bonitacyjnych, łącząc klasę I z II, III z IV oraz V z VI w trzy grupy jakościowe. Stwierdzono, że do zakładania stref buforowych na gruntach ornych nadaje się większość gatunków traw i roślin bobowatych (zwłaszcza koniczyn i lucern), stosowanych na produkcyjne łąki i pastwiska. W doborze gatunków należy brać pod uwagę jakość gleb (klasy bonitacyjne) oraz ich warunki wilgotnościowe (stanowiska od suchych do wilgotnych).
    According to the Appendix to Council regulation (EC) 73/2009) (Załącznik... 2009) new rules on the organization of buffer strips along river courses have been in effect since 1. January 2012. Therefore, there is a need of selecting most appropriate grass species and legumes useful to make buffer strips on various arable grounds. Such strips on permanent meadows and pastures are already covered with sward and need only to be marked off from current production. The species most appropriate for sowing in soils of three quality groups (by combination of class I and II, class III and IV and class V and VI) were indicated in this paper. It was found that most species of grasses and legumes (mainly clover and alfalfa) grown on productive grasslands are useful for making buffer strips on arable lands. Soil quality (classes) and moisture conditions (dry to wet sites) should be considered when selecting plant species.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 1; 219-227
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan i perspektywy produkcji nasiennej roślin bobowatych grubonasiennych w Polsce
    The condition and perspectives of seed production of grain legumes in Poland
    Autorzy:
    Oleksiak, Tadeusz
    Pacoń, Dagmara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2199234.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    rośliny bobowate grubonasienne
    rynek nasienny
    produkcja
    grain legumes
    agricultural production
    seed market
    Opis:
    Na podstawie danych o produkcji ziarna i trendów w produkcji nasiennej analizowano stan i perspektywy rynku nasiennego roślin bobowatych grubonasiennych. Przeprowadzono analizę zmian powierzchni upraw, wielkości produkcji w wieloleciu 1990‒2019 i oceniono możliwości wzrostu produkcji nasion.Określono udział kwalifikowanego materiału siewnego (KMS) stosowanego w produkcji bobowatych i wielkość zapotrzebowania na materiał siewny w zależności od rozwoju produkcji paszowej wykorzystującej nasiona tych roślin. Uwzględniając ceny materiału siewnego oceniono rzeczywistą oraz potencjalną wartość rynku nasiennego. Oceniono możliwości dalszego rozwoju produkcji nasiennej bobowatych grubonasiennych w zależności od zmieniającego się zapotrzebowania na nasiona roślin bobowatych.
    Based on production data and trends in seed production, the state and prospects of the seed market of grain legumes were analyzed. Changes in the cultivated area and production volume of these plants over the years 1990‒2019 were analyzed, together with an assessment of the potential for their seed production growth.The share of certified seed (CS) used in the production of grain legumes and the demand for seeds in relation to the development of the domestic production of fodder plant protein were determined. Taking into account the prices of seeds, the actual and potential value of the seed market was assessed. The possibilities of further development of grain legume seed production were estimated depending on the changing demand for domestic legume seeds.
    Źródło:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2021, 296; 43-52
    0373-7837
    2657-8913
    Pojawia się w:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwości mechaniczne nasion wybranych roślin strączkowych a ich masa i grubość
    Mechanical properties of the selected legume seeds and their weight and thickness
    Autorzy:
    Kuźniar, P.
    Jarecki, W.
    Bobrecka-Jamro, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/288740.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    roślina strączkowa
    nasiona
    masa
    grubość
    właściwości mechaniczne
    legumes
    seeds
    weight
    thickness
    mechanical properties
    Opis:
    Celem pracy była ocena zależności właściwości mechanicznych nasion wybranych roślin strączkowych od ich masy i grubości. Badaniom poddano nasiona łubinu wąskolistnego Bojar i Regent, łubinu żółtego Mister i Taper, bobiku Amulet i Granit, oraz soi Aldana. Pojedyncze nasiona obciążano w kierunku prostopadłym do płaszczyzny podziału ich liścieni ze stałą prędkością v=10 mm·min-1. Badane odmiany roślin strączkowych istotnie różniły się podatnością ich nasion na uszkodzenia. Z analizowanych parametrów wytrzymałościowych podobnie różnicowały badane odmiany jedynie odkształcenie względne i stosunek pracy siły niszczącej z masą nasion. Odmiany badanych roślin strączkowych, których nasiona miały większą masę i grubość były mniej podatne na uszkodzenia mechaniczne. U wszystkich badanych odmian wzrost masy nasion powodował zwiększenie ich odporności na uszkodzenia, natomiast wzrost grubości nasion wpłynął jednoznacznie tylko na zmniejszenie odkształcenia oraz stosunku pracy siły niszczącej i masy.
    The objective of the paper was to assess the correlation of mechanical properties of the selected legume seeds on their weight and thickness. The following were studied: seeds of narrowleafed lupine Bojar and Regent, yellow lupine Mister and Taper, horse beans Amulet and Granit, and soya Aldana. The mechanical properties of seeds determined under quasi-static loads. Single seeds were loaded in a direction perpendicular to the plane of division of the cotyledon with a constant velocity of v=10 mm·min-1. The tested cultivars of legume differed significantly with vulnerability of their seeds. Only relative deformation and relation of destructing force work to the seeds weight similarly differentiated the tested cultivars among the analysed strength parameters. The tested legume varieties had significantly different mechanical properties. Cultivars of the tested legumes, whose seeds have greater weight and thickness, were less susceptible to mechanical damage. In all varieties of seeds, the weight increase resulted in the increase of their resistance to damage, whereas the increase in the thickness of seeds clearly influenced only the reduction of deformation and ratio of destructive force and mass.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2013, R. 17, nr 4, t. 1, 4, t. 1; 171-177
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PROFITABILITY OF CULTIVATION OF SWEET LUPINE AND FODDER PEA IN COMPARISON TO SELECTED WINTER CEREALS
    OPŁACALNOŚĆ UPRAWY ŁUBINU SŁODKIEGO I GROCHU PASTEWNEGO NA TLE WYBRANYCH ZBÓŻ OZIMYCH
    Autorzy:
    Augustyńska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130597.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-23
    Wydawca:
    Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    rośliny strączkowe
    zboża
    dopłaty bezpośrednie
    opłacalność uprawy
    legumes
    cereals
    direct subsidies
    profitability of cultivation
    Opis:
    The subsidies for legumes introduced in 2010 resulted in an increase in their cul tivation area, including the area of sweet lupine and fodder pea. The cultivation of lupine is usually carried out on soils of the rye complex, similarly to winter rye, while the cultivation of peas – on soils of the wheat complex, like winter wheat. Due to similar soil requirements, legumes compete with cereals for the arable land. However, the cultivation of the former is not considered to be very profitable, even after including direct subsidies for cultivation. The purpose of the paper was to determine the production and economic results from the cultivation of the abovementioned legumes and cereals and to compare the profitability of cul tivation of sweet lupine in relation to winter rye and fodder pea in relation to winter wheat on selected individual farms in Poland in the years 2015-2017. Profitability of cultivation of the plants was determined primarily using the profitability in dex of production, which is a percentage relation of the total value of production (excluding direct subsidies) to the total costs. The measure of profitability was also the income from activity without subsidies and income from activity after including subsidies. In the research, we used data from the AGROKOSZTY system, the Polish FADN system and the Central Statistical Office. Vertical and horizontal analysis of the results was used. It was shown that on average in the years 2015-2017, on farms participating in the study of considered plants, the profit ability of lupine cultivation, expressed by profitability index, was lower than that of rye, and pea cultivation was slightly higher than that of wheat. In addition, the first in come category, which is the gross margin (difference in total production value and direct costs), and one of the last – income from activity without subsidies (difference in total production value and total costs) proved to be in the case of lupine and peas cultivation relatively low compared to cereals competing with them for the same arable land. However, after taking into account the subsidies, cultivation of legumes was more profitable than cultivation of cereals. Therefore, the incentive for cultivation of legumes certainly provides a possibility for receiving subsidies for the area of their cultivation, and also a possibility for receiving subsidies for greening.
    Wprowadzone w 2010 roku dopłaty do roślin strączkowych skutkowały zwiększeniem ich powierzchni uprawy, w tym areału łubinu słodkiego i grochu pastewnego. Uprawa łubinu prowadzona jest na ogół na glebach kompleksu żytniego, analogicznie jak żyta ozimego, natomiast uprawa grochu – na glebach kompleksu pszennego, tak jak pszenicy ozimej. Ze względu na podobne wymagania glebowe rośliny strączkowe konkurują zatem ze zbożami o grunty orne. Jednak uprawa tych pierwszych często uważana jest za mało opłacalną, nawet po uwzględnieniu przysługujących do ich uprawy dopłat bezpośrednich. Celem pracy było określenie wyników produkcyjno-ekonomicznych z uprawy wspomnianych powyżej roślin strączkowych i zbożowych oraz porównanie opłacalności uprawy łubinu słodkiego w odniesieniu do żyta ozimego oraz grochu pastewnego w odniesieniu do pszenicy ozimej w wybranych gospodarstwach indywidualnych w Polsce w latach 2015-2017. Opłacalność uprawy rozpatrywanych roślin określono przede wszystkim przy wykorzystaniu wskaźnika opłacalności produkcji, będącego procentową relacją wartości produkcji ogółem (bez uwzględniania dopłat bezpośrednich) do kosztów ogółem. Miarą opłacalności był też dochód z działalności (bez dopłat, jak i po ich uwzględnieniu). W badaniach wykorzystano m.in. dane systemu AGROKOSZTY, systemu Polski FADN oraz GUS. Przeprowadzono pionową i poziomą analizę wyników. Wykazano, że przeciętnie w latach 2015-2017 w gospodarstwach uczestniczących w ba daniach poszczególnych z rozpatrywanych roślin opłacalność uprawy łubinu, wyrażona wskaźnikiem opłacalności, była niższa niż żyta, a uprawy grochu – trochę wyższa niż pszenicy. Ponadto zarówno pierwsza kategoria dochodowa, którą jest nadwyżka bezpośrednia (różnica wartości produkcji ogółem i kosztów bezpośrednich), jak i jedna z ostatnich – dochód z działalności bez dopłat (różnica wartości produkcji ogółem i kosztów ogółem) okazały się w przypadku uprawy łubinu i grochu relatywnie niskie w porównaniu ze zbożami konkurujących z nimi o te same grunty rolne. Jednak po doliczeniu dopłat uprawa strączkowych była bardziej opłacalna niż uprawa zbóż. Zatem możliwość otrzymania dopłat do powierzchni uprawy roślin strączkowych była z pewnością zachętą do ich uprawy, a dodatkowo – możliwość spełnienia wymogu do uzyskania płatności z tytułu zazielenienia.
    Źródło:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej; 2020, 363, 2; 109-129
    0044-1600
    2392-3458
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determinants of the selection of raw materials used in animal feed production
    Determinanty wyboru surowców wykorzystywanych do produkcji pasz
    Autorzy:
    Śmiglak-Krajewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790040.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    protein feed
    legumes
    soya bean meal
    feed operators
    pasze wysokobiałkowe
    rośliny strączkowe
    śruta sojowa
    przedsiębiorstwa
    paszowe
    Opis:
    The main purpose of this paper was to identify the factors affecting the selection of raw materials used by feed operators in feed production. An attempt was also made to indicate the barriers to increasing the use of native protein plants by feed operators in feed production. Today, many EU countries (including Poland) primarily rely on vegetable protein derived from genetically modified soya bean meal (mainly imported from South America and the U.S.) in addressing their needs for protein raw material used in animal feed. For many years now, Poland has taken steps to increase the production and use of native protein raw material to partially replace soya bean meal imports. The use of mixes of diverse domestic protein sources derived from grain legumes (peas, field beans, lupine) can provide an advantageous alternative to compound feeding stuff based on imported post-extraction soya bean meal. To meet the objective defined above, this paper relied on the results of a 2018 survey conducted with a sample of 29 feed operators located across the country. More than half (55%) of the enterprises surveyed did not use legumes in feed production; the use of legumes was above 10% in only 3% of respondents. When asked about the key factors affecting the selection of raw materials used in production processes, the respondents declared to be interested in buying large batches of homogeneous raw materials that meet specific quality parameters (33% replied “rather yes” and 67% replied “definitely yes”). The protein content of plant seeds used in feed production was identified as another aspect of extreme importance (55% replied “rather yes” and 24% replied “definitely yes”).
    Celem artykułu jest wskazanie czynników wpływających na wybór surowców wykorzystywanych do produkcji pasz przez zakłady paszowe. Podjęto także próbę wskazania barier ograniczających możliwości zwiększenia wykorzystania rodzimych roślin białkowych przez przedsiębiorstwa paszowe do produkcji pasz. Obecnie w wielu krajach UE, jak i w Polsce, potrzeby w zakresie paszowego surowca białkowego zaspokajane są głównie białkiem roślinnym, pochodzącym z genetycznie modyfikowanej śruty sojowej, importowanej głównie z Ameryki Południowej oraz USA. Od wielu lat w Polsce podejmowane są działania w kierunku zwiększenia produkcji oraz wykorzystania rodzimych surowców białkowych, w celu częściowego zastąpienia importowanej śruty sojowej. W realizacji postawionego celu posłużono się wynikami badań przeprowadzonych w 2018 roku na próbie 29 przedsiębiorstw paszowych z terenu całej Polski. Ponad połowa (55%) spośród przebadanych przedsiębiorstw nie wykorzystywała roślin strączkowych do produkcji pasz, a jedynie w 3% podmiotów ich wykorzystanie przekraczało 10%. Wśród najważniejszych czynników wpływających na wybór surowców do produkcji, respondenci wskazali możliwość zakupu dużych partii jednolitego surowca, o określonych parametrach jakościowych (33% wskazań „raczej tak”; 67% „zdecydowanie tak”). Również bardzo ważnym czynnikiem była zawartość białka w nasionach roślin wykorzystywanych do produkcji pasz (55% wskazań „raczej tak”; 24% „zdecydowanie tak”).
    Źródło:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2020, 22, 2; 191-199
    2657-781X
    2657-7828
    Pojawia się w:
    Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The efficiency of feeding beef cattle using silage of various content of leguminous plants
    Efektywność żywienia opasów z wykorzystaniem sianokiszonek z różnym udziałem roślin bobowatych
    Autorzy:
    Barszczewski, J.
    Wróbel, B.
    Balcerak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334363.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    beef cattle
    legumes
    costs of feeding
    weight gain
    bydło mięsne
    rośliny bobowate
    koszty żywienia
    przyrost masy ciała
    Opis:
    Studies were carried out in the years 2013-2015 in a private farm in Kąty (Podlaskie Province) specialising in beef cattle breeding. The aim of undertaken studies was to analyse the efficiency of feeding beef cattle using grass silage from meadow sward of different leguminous plants content. In two subsequent years (2014 and 2015) feeding experiment was performed on bull calves of Limousine race having initial body mass 359-363 kg in 2014 and 270-290 kg in 2015 divided into two groups, 9 heads in each. The factor differentiating animal feeding referred to the share of leguminous plants in experimental silages given to animals. The efficiency of feeding was compared with that used in 2013 according to long breeder’s habit. Daily body weight gains of bulls, daily cost of feeding and the cost of obtaining 1 kg of body gain were evaluated. Increased share of legumes in silage resulting from grassland renovation through undersowing improved the efficiency of feeding and decreased its costs. Dosing of fodder in 2014 allowed for increasing daily body gains to 1.15 kg/head in the control group and to 1.26 kg/head in the group of cattle fed with silage containing leguminous plants. This enabled to decrease daily cost of feeding to 2.34 PLN per head and the cost of obtaining 1 kg body gains to 1.88 PLN per kg.
    Badania prowadzono w latach 2013-2015 w indywidualnym gospodarstwie rolnym w miejscowości Kąty (woj. podlaskie) specjalizującym się w hodowli bydła mięsnego. Celem podjętych badań była analiza efektywności żywienia bydła opasowego z wykorzystaniem sianokiszonek z runi łąkowej z różnym udziałem roślin bobowatych. Kolejno w dwóch latach badań tj. w 2014 i 2015, przeprowadzono doświadczenia żywieniowe na buhajkach rasy Limousine o początkowej masie ciała 359- 363 kg w 2014 roku i 270-290 kg w 2015 roku, podzielonych na dwie grupy po 9 sztuk. Czynnikiem różnicującym żywienie zwierząt był różny udział roślin bobowatych w sianokiszonkach doświadczalnych wchodzących w skład dawek pokarmowych opasanych zwierząt. Tłem oceny efektywności żywienia było żywienie stosowane w 2013 roku, zgodne z wieloletnimi nawykami hodowcy. Oceniano dobowe przyrosty masy ciała buhajków, dzienny koszt żywienia i koszt uzyskania 1 kg przyrostu. Zwiększenie udziału roślin bobowatych w sianokiszonce, w wyniku renowacji trwałych użytków zielonych metodą podsiewu, przyczyniło się do poprawy efektywności opasu i zmniejszenia kosztów żywienia. Wprowadzenie dawkowania pasz w 2014 roku pozwoliło na zwiększenie dobowych przyrostów masy ciał do poziomu 1,15 kg szt.-1 w grupie kontrolnej i 1,26 kg szt.-1 w grupie bydła żywionego sianokiszonką z udziałem roślin bobowatych. Pozwoliło to na zmniejszenie dziennego kosztu żywienia do 2,34 zł na sztukę oraz kosztu uzyskania 1 kilograma przyrostu do 1,88 zł/kg.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 3; 21-25
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nutritional value of red clover (Trifolium pratense L.) and birdsfoot trefoil (Lotus corniculatus L.) harvested in different maturity stages
    Wartość pokarmowa koniczyny łąkowej (Trifolium pratense L.) i komonicy zwyczajnej (Lotus corniculatus L.) zbieranych w różnych fazach dojrzałości
    Autorzy:
    Wróbel, Barbara
    Zielewicz, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336168.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    legumes
    protein
    structural carbohydrates
    lignification
    quality decline
    growth rate
    rośliny bobowate
    białko
    węglowodany strukturalne
    lignifikacja
    spadek jakości
    Opis:
    During the years 2014-2015, herbage samples of red clover (Trifolium pratense L.) variety Chlumecky and birdsfoot trefoil (Lotus corniculatus L.) variety Leo were harvested at weekly intervals on 9 occasions from late April to late June. Effects of legume plant species and date of harvest on crude protein (CP), water soluble carbohydrates (WSC), neutral detergent fiber (NDF), acid detergent fiber (ADF), lignin (ADL) and dry matter digestibility (DDM) were studied. Regardless of the date of harvest birdsfoot trefoil contained more crude protein, NDF and ADF fraction than red clover. Red clover contained more WSC. Crude protein concentration and DDM declined and WSC, NDF, ADF and ADL increased with advancing maturity of both legume species. But the rate of NDF increase with maturity in red clover was slower.
    W latach 2014-2015, co tydzień, dziewięciokrotnie, od końca kwietnia do końca czerwca, pobierano próbki roślin dwóch gatunków: koniczyny łąkowej (Trifolium pratense L.) odmiany Chlumecky i komonicy zwyczajnej (Lotus corniculatus L.) odmiany Leo. Badano wpływ gatunku rośliny bobowatej i terminu zbioru na zawartość białka ogólnego (CP), cukrów rozpuszczalnych (WSC), neutralnego włókna detergentowego (NDF), kwaśnego włókna detergentowego (ADF), lignin (ADL) i strawność suchej masy (DDM). Niezależnie od terminu zbioru komonica zwyczajna zawierała więcej białka ogólnego oraz frakcji włókna NDF i ADF niż koniczyna łąkowa. Koniczyna łąkowa zawierała więcej cukrów rozpuszczalnych. Wraz z postępem faz rozwojowych obu gatunków roślin zawartość białka ogólnego i strawność suchej masy malała, a zawartość WSC, NDF, ADF i ADL rosła. Jednak tempo wzrostu zawartości NDF w koniczynie łąkowej było mniejsze.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2019, 64, 4; 14-19
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Plon suchej masy i białka oraz indeks zieloności liścia SPAD koniczyny łąkowej i festulolium w zależności od sposobu uprawy i poziomu wilgotności gleby
    Dry matter and protein yields and leaf greenness (spad) of red clover and festulolium depending on cultivation method and soil moisture level
    Autorzy:
    Staniak, Mariola
    Baca, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2148674.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-30
    Wydawca:
    Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    legumes
    grasses
    stress
    drought
    yield
    relative chlorophyll contents
    koniczyna łąkowa
    festulolium
    bobowate
    stres
    susza
    plon
    względna zawartość chlorofilu
    Opis:
    Celem badań była ocena wpływu niedoboru wody w glebie oraz sposobu uprawy na plon suchej masy i białka oraz względną zawartość chlorofilu w liściach koniczyny łąkowej (Trifolium pratense L.) i festulolium (Festulolium braunii (K. Richt.) A. Camus). Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w latach 2012?2014 w hali wegetacyjnej IUNG-PIB w Puławach, w układzie kompletnie zrandomizowanym, w 4 powtórzeniach. Dwie odmiany koniczyny łąkowej (Bona i Pyza) oraz festulolium (odm. Agula) uprawiano w siewie czystym i w mieszankach (50:50), przy 2 poziomach wilgotności gleby: 70% polowej pojemności wodnej (wilgotność optymalna) i 40% ppw (stres suszy). W badaniach wykazano, że długotrwały stres suszy istotnie zredukował plon suchej masy i białka koniczyny oraz festulolium, przy czym największą stratę wykazano w czystym zasiewie koniczyny, mniejszą u mieszanki, a najmniejszą u mieszańca festulolium. Spośród badanych odmian koniczyny bardziej odporna na stres była diploidalna Pyza niż tetraploidalna Bona, co objawiało się mniejszą stratą plonu suchej masy i białka w warunkach suszy. Indeks zieloności liścia koniczyny był istotnie większy w porównaniu do festulolium, niezależnie od warunków wilgotnościowych gleby. Stres suszy przyczyniał się do wzrostu indeksu SPAD u obu badanych gatunków, przy czym istotne statystycznie różnice zanotowano tylko w drugim roku wegetacji.
    The aim of the study was to assess the influence of water deficiency in the soil and cultivation method on dry matter and protein yields as well relative chlorophyll content of red clover (Trifolium pratense) and festulolium (Festulolium braunii) leaves. The pot experiment was conducted in the years of 2012-2014 in the greenhouse of IUNG-PIB in Puławy, in a completely randomized system, in 4 repetitions. The research included two varieties of red clover (Bona, Pyza) and festulolium (var. Agula) cultivated in pure stand and in a mixture, at two soil moisture levels: 70% field water capacity (optimal humidity) and 40% FWC (drought stress). The study showed that long-term drought stress significantly reduced the dry matter and total protein yield of red clover and festulolium, with the highest loss in pure red clover stand, lower in the mixture, and the lowest in pure festulolium stand. Among the studied cultivars, more resistant to stress was diploid Pyza than tetraploid Bona, which resulted in a smaller loss of dry mater and total protein yields in drought conditions. The greenness index of the red clover leaf was significantly higher than that of the hybrid festulolium, regardless of the soil moisture conditions. Stress contributed to the increase of SPAD index in the studied species, with significant differences recorded only in the second year of vegetation.
    Źródło:
    Polish Journal of Agronomy; 2018, 34; 34-43
    2081-2787
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Agronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of yielding of oats-pea mixtures cultivated in organic farming
    Ocena plonowania mieszanek grochu z owsem uprawianych w systemie ekologicznym
    Autorzy:
    Bojarszczuk, J.
    Księżak, J.
    Staniak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336600.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    cereal-legumes mixtures
    yielding level
    peas
    cultivar
    organic farming
    mieszanka zbożowo-strączkowa
    poziom plonowania
    odmiana
    groch
    rolnictwo ekologiczne
    Opis:
    In the years 2011-2013 the studies were carried out, whose aim was to assess a yielding of oat-pea mixtures grown on seeds in organic farming. The field experiment was conducted at the Agricultural Advisory Center in Szepietowo. The cultivar of Pisum sativum (L.): Milva (semi-leafless cultivar) and Klif (with bipinnate leaves) was the first factor. The second factor concerned the percentage of P. sativum in mixture with Avena sativa (L.): 40, 60 and 80%. The study showed that the mixtures yield was significantly influenced by tested factors and the course of weather conditions. Increasing the percentage of legume seeds in the mixtures with semi-leafless cultivar Milwa as well as with cultivar of bipinnate leaves - Klif resulted in the decrease in their yields. In 2011 and 2013, higher yields were recorded for Milwa cultivar and, in more favorable moisture conditions, for Klif cultivar. Number of nodes with pods and the number of pods per plant in the both tested cultivars, regardless of the morphological composition, had not influence on a significant differentiation together with increasing the pea percentage in mixture with oat. Increasing of pea percentage in weight of sown seeds resulted in an increase in the number of seeds per plant in both pea cultivars only in the first year of the studies, while in the following years, it resulted in the reduction in the number of seeds. It was found that together with increase of pea percentage in mixture, the length of fruiting part and dry matter of siliques per plant were reduced. The composition of mixtures had a little effect on the height to the first pod and height of plants.
    W latach 2011-2013 przeprowadzono badania, których celem była ocena plonowania mieszanek grochu z owsem uprawianych według zasad rolnictwa ekologicznego, w zależności od odmiany grochu i jego udziału w masie wysiewanych nasion. Badania zrealizowano w Podlaskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Szepietowie, w układzie podbloków losowanych (split-plot), w 4 powtórzeniach. Czynnikiem I rzędu były odmiany grochu: Milwa (wąsolistna), Klif (tradycyjna), a czynnikiem II rzędu udział grochu w mieszance: 40, 60 i 80%. Badania wykazały, że zwiększenie udziału nasion rośliny bobowatej w wysiewanych mieszankach zarówno z wąsolistną odmianą grochu Milwa, jak i z odmianą o normalnym ulistnieniu Klif, powodowało zmniejszenie poziomu ich plonowania średnio o 10%. Poziom plonowania mieszanek i grochu był istotnie uzależniony od odmiany grochu. W 2011 i 2013 roku większymi plonami cechowała się odmiana Milwa, zaś w roku o korzystniejszych warunkach wilgotnościowych, odmiana Klif. Cechy morfologiczne, określające liczbę węzłów ze strąkami i liczbę strąków na roślinie, u obu ocenianych odmian niezależnie od budowy morfologicznej nie ulegały znacznemu zróżnicowaniu w miarę zwiększenia udziału grochu w mieszance z owsem. Więcej strąków i nasion na roślinie oraz strąków na węźle wytwarzała odmiana Klif. Stwierdzono, że zwiększanie udziału grochu w masie wysiewanych nasion powodowało wzrost liczby nasion na roślinie u obu odmian grochu jedynie w pierwszym roku badań, natomiast w kolejnych latach powodowało ich zmniejszenie. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem udziału grochu w mieszance, długość części owocującej, sucha masa łodygi i masa strączyn z jednej rośliny ulegały zmniejszeniu.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2014, 59, 3; 12-17
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biologiczne wiązanie N2, bakterie symbiotyczne roślin bobowatych w glebach Polski i oszacowywanie ich liczebności
    Biological fixation of N2, symbiotic bacteria of legumes in Polish soils and estimation of their numbers
    Autorzy:
    Martyniuk, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147975.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-30
    Wydawca:
    Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    biological N2 fixation
    legumes
    rhizobia
    number
    soil
    estimation
    biologiczne wiązanie N2
    rośliny bobowate
    ryzobia
    liczebność
    gleba
    oszacowanie
    Opis:
    Plonowanie roślin motylkowatych, podobnie jakwszystkich innych roślin uprawnych, zależy od wielu czynnikówśrodowiskowych, agrotechnicznych i biologicznych.Omawiana grupa roślin wyróżnia się jednak tym, że ichrozwój i plonowanie zależy także w znacznym stopniu odobecności w glebie specyficznej grupy bakterii, tj. bakteriiwykazujących zdolność do biologicznego wiązania, czyliprzyswajania azotu cząsteczkowego (atmosferycznego)w symbiozie z korzeniami tych roślin. Badania wykazały, żebakterie symbiotyczne (ryzobia) koniczyny, grochu i bobikuwystępują dość powszechnie w glebach Polski, nawet w glebach,na których od wielu lat nie uprawiano wymienionychroślin. Bakterii tych nie stwierdzono tylko w około 5% gleb(na 80 badanych) i były to gleby lekkie, silnie zakwaszone(pH(KCl) < 4,5). Bakterii symbiotycznych łubinu i fasoli nie wykrytow około 25% badanych gleb. Symbionty łubinu są najliczniejszew glebach średnio zwięzłych i w glebach lekkicho odczynie lekko kwaśnym lub kwaśnym, czyli w glebach najczęściejobsiewanych tą rośliną. W większości naszych glebbrak jest bakterii symbiotycznych lucerny i soi lub liczebnośćtych bakterii jest mała, z wyjątkiem gleb obsiewanych tymiroślinami.W zawiązku z brakiem selektywnych podłoży do oznaczanialiczebności bakterii symbiotycznych w glebach oszacowywaniepopulacji tych bakterii przeprowadza się metodamipośrednimi, w oparciu o wyniki biotestów z siewkami roślinbobowatych zaszczepionych wzrastającymi rozcieńczeniamibadanej gleby. W pracy opisano dokładnie różne sposobyprzeprowadzania biotestów oraz określania liczebności ryzobiów.
    Yields of legumionous plants, as well as other arable crops, depend on numerous environmental, agro-technical and biological factors. In the case of legumes colonization of soils with a specific group of symbiotic bacteria which fix atmospheric nitrogen is also an important factor influencing the development and yields of these crops. Results of our survey have shown that symbiotic bacteria (rhizobia) of clover, faba bean and pea commonly occur in soils of Poland, even in soil not planted to these crops for a long time. These bacteria have not been detected only in about 5% of soils (out of 80 examined) and these were light and strongly acidic (pHKCl < 4.5) soils. Symbiotic bacteria of lupine and field bean were not found in about 25% of the studied Polish soils. Symbionts of lupine were most numerous in light- and medium-textured soils with slightly acidic pH. In the majority of Polish soils symbiotic bacteria of alfalfa and soybean were not detected or their numbers were low, except those soil on which these plants were cropped recently.Due to the lack of selective media to count root nodule bacteria in soils and other materials (inoculants) populations of these bacteria are usually assessed by indirect methods based on biotests with legume seedling inoculated with increasing dilutions of a studied soil. In this article different biotests and methods of estimation of rhizobial numbers are described.
    Źródło:
    Polish Journal of Agronomy; 2019, 38; 52-65
    2081-2787
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Agronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie motylkowatych w siedliskach cennych przyrodniczo
    Occurrence of legumes in naturally valuable sites
    Autorzy:
    Grzelak, M.
    Gaweł, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335654.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    rośliny motylkowate
    odmiany
    siedliska
    walory przyrodnicze
    łąki
    badania
    Polska
    legumes plants
    varieties
    settlements
    high natural value
    meadows
    experimentation
    Polska
    Opis:
    Badania dotyczące występowania motylkowatych w siedliskach cennych przyrodniczo, przeprowadzono w latach 2009-2010, na podstawie "Dokumentacji przyrodniczej siedliskowej". Jako powierzchnie badawcze wybrano kompleksy łąk zarówno na obszarze Natura 2000, jak i poza nią. W pięciu wariantach siedlisk pakietu 4 i 5 zbadano: ilość, sumę i średnią liczbę gatunków w płatach roślinnych. Ponadto określono jednostki fitosocjologiczne oraz typy siedlisk, w których występują motylkowate, według klasyfikacji Natura 2000, dla poszczególnych wariantów pakietu 5 oraz systematyczny wykaz występowania motylkowatych w różnych wariantach siedlisk przyrodniczych. Stwierdzono występowanie 17 gatunków roślin motylkowatych z 5 rodzajów. Najwięcej gatunków występuje w rodzaju Trifolium - 6 gatunków i rodzaju Vicia - 5 gatunków. Rodzaj: Medicago, Lathyrus i Lotus jest reprezentowany tylko przez 2 gatunki. Wśród motylkowatych cennych siedlisk i o dużych walorach przyrodniczych tylko 2 gatunki zanotowano w wariancie 5.2. - Mechowiska.
    Investigations on the occurrence of legumes in naturally valuable sites were carried out in years 2009 and 2010 on the basis of "Site natural documentation". Meadow complexes situated in areas of Natura 2000 as well as outside them were selected as experimental surfaces. The amount, total and mean number of species in individual plots were assessed in five site variants of package 4 and 5. In addition, phytosociological units as well as site types in which leguminous plants occurred were determined on the basis of Natura 2000 classification for individual variants of package 5 and a systematic list of occurrence of legumes in different variants of natural sites. The total of 17 legume species from 5 genera were found to occur with 6 species from the Trifolium genus and 5 species from the Vicia genus. Medicago, Lathyrus and Lotus genera were represented by 2 species each. Among legume valuable sites and of high natural value only 2 species were recorded in variant 5.2. areas with moss.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2012, 57, 3; 137-149
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dry matter and protein yields and leaf greenness index (SPAD) of alfalfa and festulolium depending on cultivation method and soil moisture level
    Plon suchej masy i białka oraz indeks zieloności liścia (SPAD) lucerny i festulolium w zależności od sposobu uprawy i poziomu wilgotności gleby
    Autorzy:
    Staniak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334864.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    legumes
    grass
    drought stress
    yield
    SPAD index
    mixture
    pure stand
    bobowate
    trawy
    stres suszy
    plon
    SPAD indeks
    mieszanka
    siew czysty
    Opis:
    The aim of the study was to assess the influence of water deficiency in the soil and cultivation method on dry matter and protein yields as well relative chlorophyll content of alfalfa and festulolium leaves. The pot experiment was conducted in the years 2012-2014 in the greenhouse of IUNG-PIB in Puławy, in a completely randomized system, in 4 repetitions. The research included alfalfa and festulolium cultivated in pure stand and in a mixture, at two soil moisture levels: 70% field water capacity (optimal humidity) and 40% FWC (drought stress). The study showed that long-term drought stress significantly reduced the dry matter yield of alfalfa and festulolium, with the highest loss in pure alfalfa stand (by 39.8% on average), lower in the mixture (by 29.1%), and lowest in pure festulolium stand (by 13.6%). Regardless of the soil moisture conditions, the highest total protein yield was obtained from alfalfa grown in pure stand, and lower by only 12% from the mixture. The protein yield from festulolium cultivated in pure stand was, on average, lower by 68% in comparison with the yield of alfalfa. The greenness index of the alfalfa leaf was significantly higher than that of the hybrid festulolium, regardless of the soil moisture conditions. The water requirement in the soil and the method of cultivation did not significantly differentiate the relative content of chlorophyll in the leaves of the tested plant species.
    Celem badań była ocena wpływu niedoboru wody w glebie oraz sposobu uprawy na plon suchej masy i białka oraz względną zawartość chlorofilu w liściach lucerny i festulolium. Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w latach 2012-2014 w hali wegetacyjnej IUNG-PIB w Puławach, w układzie kompletnie zrandomizowanym, w 4 powtórzeniach. W badaniach uwzględniono lucernę siewną i festulolium uprawiane w siewach czystych i w mieszance, przy 2 poziomach wilgotności gleby: 70% polowej pojemności wodnej (wilgotność optymalna) i 40% ppw (stres suszy). W badaniach wykazano, że długotrwały stres suszy istotnie redukował plon suchej masy lucerny i festulolium, przy czym największą stratę wykazano w czystym zasiewie lucerny (średnio o 39.8%), mniejszą u mieszanki (o 29.1%), a w najmniejszą u mieszańca festulolium (o 13.6%). Niezależnie od warunków wilgotnościowych gleby, największy łączny plon białka ogólnego uzyskano z uprawy lucerny w siewie czystym, a tylko o 12% mniejszy z uprawy mieszanki. Plon białka z uprawy festulolium w siewie czystym był średnio o 68% mniejszy w porównaniu do plonu lucerny. Indeks zieloności liścia (SPAD) lucerny był istotnie większy w porównaniu do mieszańca festulolium, niezależnie od warunków wilgotnościowych gleby. Niedobór wody w glebie i sposób uprawy nie różnicowały istotnie względnej zawartości chlorofilu w liściach badanych gatunków roślin.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 3; 92-97
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Innovacionnyj sposob kormleniâ telât v moločnyj period
    Innovative method for feeding calves in the milk period
    Autorzy:
    Perednya, Vladimir I.
    Romaniuk, Wacław
    Romanovich, Anastasia A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339220.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    calves
    dairy period
    digestibility
    dry concentrate
    extrusion
    feeding
    legumes
    mixing
    vegetable feed
    whole milk
    cielęta
    mleko
    żywienie
    pasze wysokobiałkowe
    pasze białkowe
    rośliny strączkowe
    strawność
    Opis:
    Odpowiednie żywienie cieląt, w okresie od urodzenia do 12 miesięcy życia, wpływa w dużym stopniu na mleczność dorosłych krów. Dobór odpowiednich urządzeń stanowiących linie technologiczne do przygotowania wysokobiałkowych pasz do żywienia cieląt oraz jakość składników wysokobiałkowej paszy do żywienia cieląt stanowi podstawę badań efektywności żywienia wybranych grup kontrolnych cieląt. W artykule szczegółowo opisano technologię i urządzenia do przygotowywania łatwo przyswajalnej paszy opartej na roślinach strączkowych do karmienia cieląt. Stwierdzono, że dzięki karmieniu taką paszą szybciej rozwija się przewód pokarmowy u cieląt we wczesnym okresie życia. Odnotowano duży wzrost żywej wagi i jednocześnie zmniejszenie spożycia pełnego mleka lub jego zamienników. Badania wpływu koncentratu paszowego dla młodego bydła w okresie mlecznym wykazały wzrost wydajności o 6,6% i spadek kosztów karmy o 5,73%.
    High milk productivity of adult animals is directly dependent on the conditions of growing and feeding calves in the dairy period. It is known that among the whole complex of factors affecting the intensive growth of calves, the quality of food and the method of feeding the calves in the first periods of postembryonic development of young animals from birth to 12 months deserve the most attention. In order to reduce the consumption of whole milk for feeding calves and accelerate the development of the digestive tract in calves in early life, with high gains in live weight, they are trying to implement in practice by introducing vegetable feed into the diet. However, plant foods, even highenergy ones, such as cereal and leguminous crops containing a large amount of protein, carbohydrates, starch, etc., are digested by the calves very slowly and in small quantities. It is shown that to eliminate these shortcomings, it is advisable to extrude all plant feed. Extrusion allows you to turn complex organic compounds of plant feed into easily digestible simple sugars and inactivate antinutrients. In order to achieve good eatability of the dry concentrate, milk powder and whey powder are included in its composition. The article describes in detail the technology and device for preparing easily digestible food based on legumes for feeding calves of the dairy period, which, when fed, accelerate the development of the digestive tract in the early life of calves with high gains in live weight, reduce the consumption of whole milk or its substitutes and energy costs by its production. Studies on the effect of feeding feed concentrate to young cattle during the dairy period under the conditions of MTF Berezovitsa SE ZhodinoAgroPleMelita showed an increase in productivity by 6.6% and a decrease in feed costs by 5.73%.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2019, 19, 3; 33-43
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność składu chemicznego nasion roślin strączkowych i ich odporności na obciążenia mechaniczne
    Variation of legume seed’s chemical composition and resistance to mechanical damage
    Autorzy:
    Rybiński, Wojciech
    Starzycki, Michał
    Rusinek, Robert
    Bocianowski, Jan
    Szot, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2198447.pdf
    Data publikacji:
    2013-06-30
    Wydawca:
    Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Tematy:
    cechy ilościowe
    odmiany i rody
    obciążenia mechaniczne nasion
    rośliny strączkowe
    skład chemiczny nasion
    cultivars and lines
    chemical composition of seeds
    grain legumes
    mechanical loads of seeds
    quantitative traits
    Opis:
    Przeprowadzone badania miały na celu ocenę wewnątrzgatunkowej zmienności odmian i rodów roślin strączkowych pod względem odporności nasion na obciążenia mechaniczne i ich składu chemicznego. Materiał do badań stanowiły nasiona odmian i rodów reprezentujących cztery gatunki łubinu oraz groch i lędźwian siewny. Do analiz wybierano powietrznie suche nasiona pochodzące z Hodowli Roślin Przebędowo i tego samego roku zbioru. Wzrost i rozwój roślin w tej samej lokalizacji i w podobnych warunkach glebowo-klimatycznych umożliwiał porównanie uzyskanych wyników między odmianami. Oceniano właściwości fizyczne nasion w celu określenia ich reakcji na obciążenia mechaniczne. Na pierwszym etapie określano grubość nasion, a następnie pojedyncze nasiona podawano obciążeniom mechanicznym wyrażając uzyskane wyniki wartościami siły maksymalnej (N), maksymalnego odkształcenia (mm), modułu elastyczności (MPa) i energii (J). Ponadto nasiona z każdej odmiany i rodu posłużyły do oceny zawartości białka, tłuszczu i profilu kwasów tłuszczowych. Wyniki opracowano za pomocą wielocechowej analizy statystycznej. Wiedza o fizycznych parametrach nasion wyrażona stopniem ich odporności na uszkodzenia mechaniczne ma istotne znaczenie dla optymalizacji technologii zbioru, suszenia i przechowywania przyczyniając się do zminimalizowania strat ilościowych i jakościowych oraz uszkodzeń mechanicznych zebranych nasion. Wykazano, że analizowane nasiona odmian i rodów charakteryzowały się zróżnicowaną grubością nasion i szerokim zakresem ich zmienności w reakcji na zastosowane obciążenia mechaniczne. Pozwoliło to na wyodrębnienie gatunków, ale przede wszystkim odmian i rodów o zwiększonej odporności nasion na obciążenia mechaniczne wyrażone między innymi wartością siły maksymalnej, której użycie powoduje zniszczenie ich struktury. Analizowane rody i odmiany charakteryzowały się ponadto szerokim zakresem zmienności składu chemicznego nasion. Pod względem zawartości białka dominowały nasiona łubinu andyjskiego tradycyjnego (44,2%) i epigonalnego (41,3%), a wartościami powyżej 40% charakteryzowały się ponadto nasiona łubinu żółtego reprezentowane przez odmianę Lord oraz rody: R 1017/03 i R 851/03. Najwyższą zawartością tłuszczu wyróżniały się formy łubinu andyjskiego z dominującą pozycją nasion formy samokończącej na poziomie 15,5%, a najniższą nasiona grochu, przy znacznych różnicach odmianowych i gatunkowych w profilu kwasów tłuszczowych.
    The attempt was made at estimation of intra-species variation of cultivars of legumes for resistance of seeds to mechanical damage taking into account their chemical composition. The research material comprised Polish cultivars and lines representing four lupine species as well as pea and grasspea. The air-dry seeds of cultivars and breeding lines were harvested from the experimental field in breeding station Przebędowo in the same year. Growing of plants in the same locality and similar soil-conditions allowed comparison of the results obtained from cultivars and breeding lines. The collected seeds were analyzed for their physical properties. The first stage included determination of seed thickness and the next resistance of individual seeds to static loading expressed as the value of maximum force (N), maximum deformation (mm), the modulus of elasticity (MPa) and energy (J). Additionally, protein and fat contents as well as the composition of fatty acids were estimated in the harvested seeds. Obtained results were analyzed with use of multivariate statistic method. Knowledge of physical parameter of seeds is particularly important for optimization of technologies of harvesting, drying and storage, which is related to minimization of quantitative and qualitative losses and mechanical damage. Obtained results showed, that analyzed seeds of cultivars and lines differed greatly in spectrum of seed thickness and reaction to the mechanical loads. It allowed to distinguish cultivars and lines with increased resistance of seeds to mechanical loads expressed among others by maximum force that caused seed structure destruction. Additionally, analyzed seeds of cultivars and lines showed a broad range of variation in chemical composition. The highest protein content was established in seeds representing traditional and epigonal forms of Andean lupine (44.2 and 41.3% respectively). The protein level above 40% were also established in seeds of yellow lupine represented by cv. Lord and two lines: R 1017/03 and R 851/03. The seeds of all forms of Andean lupine were the richest in fat content with highest value in seeds of determinate form (15.5%). Lowest content was established in seeds of pea and grasspea. Specific fatty acids composition in seeds of cultivars depended on the species.
    Źródło:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin; 2013, 268; 193-209
    0373-7837
    2657-8913
    Pojawia się w:
    Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dieta monastyczna w świetle nauki medycznej. Teodoret z Cyru i medycy o soczewicy
    The monastic diet in the light of medical science. Theodoret of Cyrus and physicians on lentils
    Autorzy:
    Kokoszko, Maciej
    Dybała, Jolanta
    Jagusiak, Krzysztof
    Rzeźnicka, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/613632.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    konsumpcja roślin strączkowych w starożytności i Bizancjum
    soczewica
    antyczna i bizantyńska gastronomia
    antyczna i bizantyńska medycyna
    mnisi syryjscy
    Teodoret z Cyru
    legumes as food in Antiquity and Byzantium
    lentils
    ancient and Byzantine gastronomy
    ancient and Byzantine medicine
    Syrian monks
    Theodoretus of Cyrus
    Opis:
    The present article discusses one of the most important ingredients of the Syrian ascetic diet (from the beginning of the IVth to the mid Vth century) as described by Theodoret of Cyrus in his Historia religiosa, namely lentils (fakÒj). The basis of the research is constituted by ancient and byzantine medical treatises composed between the Ist and the VIIth centuries by Dioscurides, Galen, Oribasiusa, Aetius of Amida and Paul of Aegina. The aim of the article is to describe the role of the legume and thereby opine on compatibility or incompatibility of the monastic dietetic pattern with the one described by the medical doctors. First, the authors of the study try to show the importance of lentils as food across the area of the Mediterranean. Subsequently, they proceed to sketch its dietetic characteristics developed by ancient and Byzantine medical doctors and conclude that the evaluation was not fully appreciative of the foodstuff. Thirdly, the authors come to show applications of lentils in medical procedures, since both in Antiquity as well as in Byzantium the plant was considered to be a medicine. The discussion on lentils is concluded by introducing culinary uses of lentils, which abound in medical writings. The authors also note that all the preserved recipes envisage the cooking of the food, i.e. a procedure which was usually avoided by the Syrian ascetics.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2014, 62; 297-329
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-31 z 31

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies