Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Landscape protection" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Scenic values of developing city in Polish spatial planning system. Example of Rzeszów
Autorzy:
Wójcik-Popek, Agnieszka
Jaworska, Agata
Kołodziej-Marek, Łucja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395580.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
landscape protection
city development
spatial planning
Opis:
The binding spatial planning system in Poland includes the protection of scenic values in an insufficient way. The progressive, rapid urbanization threatens the existing points and planes of passive exposure, lowering the scenic and landscape values. The paper compares various definitions of landscape and landscape values and analyzes the provisions of the current Study of Conditions and Directions of Spatial Development of the municipality of Rzeszów in terms of the identification and protection of scenic values and compares attractive landscapes with the coverage of the Local Spatial Development Plan.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2018, 7; 81-90
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PARK KULTUROWY JAKO FORMA OCHRONY ZESPOŁÓW URBANISTYCZNYCH KRAKÓW-ZWIERZYNIEC*
A CULTURAL PARK AS A FORM OF THE PROTECTION OF TOWN PLANNING COMPLEXES. CRACOW-ZWIERZYNIEC
Autorzy:
Kaczorowska, Maria K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539525.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
CRACOW-ZWIERZYNIEC
CULTURAL PARK
LANDSCAPE PROTECTION
Opis:
The Zwierzyniec Cultural Park (1 100 hectares) is part of the most important fragment of the natural system of Cracow. Together with Wolski Wood it constitutes a limestone horst within the fork of the rivers Vistula and Rudawa. Its range encompasses a number of historical monuments: monasteries and residences, fortifications and mounds built to commemorate Polish national heroes. The whole area is traditionally intended for leisure and fulfils important social functions. Its landscape and natural and cultural conditions create an outstanding spatial complex, essential for the preservation of the attraction of the town of Cracow (population 750 000). Spatial development plans are obligatory in the case of a cultural park. The Zwierzyniec Park has been divided into four planning units: St. Bronislawa II Hill, the Fort Skala II Region, Fort Olszanica and Wolski Wood. In the case of two of the areas - St. Bronislawa II Hill and the Fort Skala II Region - such plans had been devised already prior to the establishment of the park. The merits of these areas are the reason for strong investment pressure, and a high percentage of privately owned land creates a considerable problem. In order to justify the protection projects they are accompanied by detailed conditions, supported by the opinions of researchers, the authors of specialist studies. The plans acknowledged the priority status of the maintenance of the natural environment and landscape while integrating the protection of the former and the cultural environment. Protection is to include the vista connections between the areas encompassed by the plans and the sites of their perception from other parts of town. A boundary between built-up areas and those free of buildings has been demarcated. Principles for protecting formal and historical values have been established together with methods of their use for contemporary functions. The plans render possible the development of multi-generation leisure and entertainment: the preserved elements of the Cracow fort have been included into the municipal system of green areas. Emphasis must be placed on the positive role played by the representatives of the local community as well as the ecological and civic organizations backing the planning process. The Grand Prix awarded at the VI edition of a Competition held by European Council of Town Planners (ECTP) 2006 for a project intended for St. Bronislawa Hill confirms the correctness of the resolutions accepted by the self-government of Cracow.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2007, 1; 101-116
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Landscape representativeness within the network of ecological corridors linking Natura 2000 areas in Poland
Autorzy:
Gerlée, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032525.pdf
Data publikacji:
2010-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
ecological network
landscape representativeness
landscape protection
ecological corridors
Opis:
This paper analyses landscape representativeness within the ecological corridor network linking Natura 2000 areas in Poland. The criteria used to designate the network did not include landscape representativeness. Nevertheless, the selection of areas covered by the network was found to be adequate to preserve landscape diversity in Poland. The selected areas include the most valuable parts of various landscape types.
Źródło:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2010, 14; 13-19
0867-6046
2084-6118
Pojawia się w:
Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Systemowe konotacje audytu krajobrazowego
System connotations of landcape audit
Autorzy:
Behnke, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570277.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Metropolitalny
Tematy:
audyt krajobrazowy,
ochrona krajobrazu
landscape audit,
landscape protection
Opis:
Instytucja audytu krajobrazowego, wprowadzona do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przez „ustawę krajobrazową”, ma być środkiem wsparcia narzędzi ochrony krajobrazu. Nowość i wartość audytu krajobrazowego przejawia się przede wszystkim w tym, że podejmuje się on analizy krajobrazów na poziomie odpowiednim do ich typów, skali i charakteru, podkreśla rangę tego zagadnienia w pracach planistycznych, jak i tworzy ramy dla jednolitego podejścia do opisu i zarządzania krajobrazem. Jest on jednak w głównej mierze instrumentem diagnostycznym, służącym uzyskaniu wiedzy o szczególnie cennych walorach krajobrazowych i instrumentem prewencyjnym.
Landscape audit scheme, has been introduced to the Act on land-use planning and development by the "landscape act". It is aimed to be a supporting tool for the solutions of landscape protection. The value of the landscape audit manifests itself primarily in the fact that it undertakes to analyse landscapes at a level appropriate to their type, scale and nature, highlights the importance of this issue in the work of planning, as well as it creates a framework for a unified approach to the landscape description and landscape management. However, it is largely a diagnostic instrument, for attaining a knowledge of particularly valuable qualities of the landscape and preventive instrument, preventing the devastation of the landscape.
Źródło:
Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2016, 2(6)
2353-7558
Pojawia się w:
Metropolitan. Przegląd Naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe narzędzia ochrony krajobrazu - zarys zmian legislacyjnych w projekcie tzw. ustawy o ochronie krajobrazu
New landscape protection instruments: an outline of the bill of amendments of the polish landscape protection law
Autorzy:
Klimczak, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370354.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
ochrona krajobrazu
ustawa o ochronie krajobrazu
architektura krajobrazu
planowanie przestrzenne
landscape protection
landscape protection law
landscape architecture
spatial planning
Opis:
Obecnie dyskutuje się nad koniecznością ochrony krajobrazu. Przyjęcie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej przez Polskę, potrzeba jej wdrożenia oraz dewastacja krajobrazu stały się przyczynkiem do opracowania przez Prezydenta projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu. Artykuł prezentuje propozycje zmian legislacyjnych, w tym nowe narzędzia ochrony krajobrazu. Omówiono także możliwości ochrony krajobrazu w obecnym prawodawstwie.
The landscape protection issues are currently discussed. The approval of the European Landscape Convention by Poland, its implementation, and actual landscape devastation contribute to the preparation of the Bill of amendments relating to several laws, aiming at the strengthening of landscape protection instruments. This paper presents amendment proposals, new landscape protection instruments, and landscape protection options under current laws.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2014, 21; 443-462
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Landscape Heritage Protection And Perception In Urban Fringe Area: The Case Of The Southern Part Of Warsaw
Autorzy:
Kupidura, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623587.pdf
Data publikacji:
2016-01-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
landscape heritage protection
cultural landscape
Opis:
This article presents two approaches to landscape heritage that can be observed in the southern outskirts of Warsaw. It presents the landscape heritage protection and management policy in those areas, as well as the perception of the elements of this heritage by the local community.
Źródło:
European Spatial Research and Policy; 2015, 22, 2
1231-1952
1896-1525
Pojawia się w:
European Spatial Research and Policy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumenty planistyczne narzędziem w polityczne ochrony krajobrazu
Planning documents as an instrument of landscape protection policy
Autorzy:
Bazan-Krzywoszańska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369171.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
ochrona krajobrazu
planowanie przestrzenne
landscape protection
spatial planning
Opis:
W polityce przestrzennej gmin, kształtowanej m.in. na podstawie ustaleń zawartych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, problematyka ochrony krajobrazu stanowi element dość znaczący. Obecnie brak jest prawnego obowiązku realizacji, w ramach działań statutowych instytucji odpowiedzialnych za ochronę krajobrazu, dokumentów o charakterze wytycznych wyprzedzających prace nad kierunkami rozwoju gminy.
The problem of landscape protection is an important element of the spatial policy of administrative communes. This is determined, among other things, on the basis of assumptions included in a local spatial development plans. At present, institutions responsible for landscape protection are not required by law to present, within their statutory duties, documents on directions of the development of an administrative commune.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 26; 77-88
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spatial system of landscape protection in Poland
Przestrzenny system ochrony krajobrazu Polski
Autorzy:
Badora, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88274.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
system of landscape protection
forms of landscape protection
European Landscape Convention
Polska
system ochrony krajobrazu
formy ochrony krajobrazu
Europejska Konwencja Krajobrazowa
Polska
Opis:
The spatial system of landscape protection in Poland includes 13 types of legitimate forms enabling protection of objects within landscape, parts of landscapes and sets of numerous landscapes. When considering surface area, the largest and most important forms of landscape protection are established on the basis of the Nature Conservation Act. The greatest area is covered by protected landscape areas and landscape parks (in total, ca. 30% of the area of Poland). However, they are of rather low importance in actual landscape protection due to weak implementing instruments. National parks and reserves provide better landscape protection, however focus on conservation of nature values and extend at only 3.5% of the country area. Cultural landscapes of historical significance are protected mainly in the form of heritage monuments and cultural parks, up to the present day founded in the number of only 54 and 24, respectively. These small amounts do not reflect the variability of Polish historical cultural landscapes and are insufficient to preserve them. In Poland, the weakest protection is provided to non-historical cultural landscapes.
Przestrzenny system ochrony krajobrazu w Polsce zbudowany jest z 13 typów usankcjonowanych prawnie form ochrony. Pozwalają one na ochronę obiektów w krajobrazie, części krajobrazów lub też układów zbudowanych z wielu krajobrazów. Najliczniejsze i najważniejsze formy ochrony krajobrazu pod względem powierzchni są tworzone w oparciu o ustawę o ochronie przyrody. Największe tereny zajmują obszary chronionego krajobrazu i parki krajobrazowe – łącznie ok. 30% terytorium kraju. Nie mają jednak dużego znaczenia w rzeczywistej ochronie krajobrazu ze względu na słabe instrumenty wykonawcze ochrony. Parki narodowe i rezerwaty lepiej chronią krajobrazy, ale koncentrują się na ochronie walorów przyrodniczych i zajmują zaledwie 3,5% powierzchni kraju. Podstawowymi formami ochrony zabytkowego krajobrazu kulturowego są pomniki historii i parki kulturowe. Do tej pory powstały zaledwie 24 parki kulturowe i 54 pomniki historii, co nie odzwierciedla zróżnicowania zabytkowego krajobrazu kulturowego Polski i jest niewystarczające dla jego zachowania. Najsłabiej w Polsce chronione są niezabytkowe krajobrazy kulturowe.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2014, 23; 73-88
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restoration of Cultural Landscapes in Spatial Planning
Problemy rewaloryzacji krajobrazu kulturowego w planowaniu przestrzennym
Autorzy:
Kosieradzka, A.
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396296.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
spatial planning
cultural landscape
landscape protection
planowanie przestrzenne
krajobraz kulturowy
ochrona krajobrazu
Opis:
The issue of protection and development of the cultural landscape is an integral part of spatial planning at all levels. Progressing from the nineteenth century, interest in natural and anthropogenic landscape over the years has become the basis for conducting this research and the creation of a series of documents. Their result was to legitimize the principles of protection and landscaping by acts of planning. Advanced action in this area conducted by the European countries are beginning to exert more and more emphasis on setting the protection and development of the cultural landscape as one of the main objectives of planning in Poland.
Problematyka ochrony i kształtowania krajobrazu kulturowego stanowi nieodłączny element planowania przestrzennego zarówno na poziomie krajowym, regionalnym jak i lokalnym. Postępujące od XIX wieku zainteresowanie krajobrazem naturalnym i antropogenicznym z biegiem lat stało się podstawą do prowadzenia w tym zakresie badań naukowych, powstawania poświęconych owej tematyce wielu publikacji i szeregu dokumentów a w końcu i usankcjonowania zasad postępowania w jego ochronie i kształtowaniu poprzez akty planowania przestrzennego. W porównaniu z działaniami w zakresie planowania krajobrazów kulturowych podejmowanymi w Polsce, kraje europejskie odznaczają się znacznym stopniem zaawansowania zarówno w sferze działań pozaustatwowych jak i naukowo - badawczych. Pomimo, że nie są one sporządzane w trybie obligatoryjnym stanowią obiecującą perspektywę dla realizacji wyznaczonych celów w aspekcie przeobrażeń krajobrazów kulturowych. Nawiązując do wzmożonego zainteresowania krajobrazem kulturowym za granicą i stosowanych w państwach europejskich praktyk należy również i w Polsce za jeden z najważniejszych celów planistycznych postawić ochronę i kształtowanie krajobrazów kulturowych. Mnogie dziedzictwo kulturowe w Polsce wymaga przeprowadzenia szczegółowych badań i studiów krajobrazowych oraz działań stanowiących podstawę do systematycznego postępowania w tworzeniu systemu ochrony i kształtowania krajobrazów kulturowych.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2016, No. 20(1); 27-36
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie społecznej percepcji krajobrazu jako podstawa oceny predyspozycji przestrzeni geograficznej do lokalizacji farm wiatrowych
Study of social landscape perception as a base to evaluation of geographical space predisposition to wind farms location
Autorzy:
Badora, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88300.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
ochrona krajobrazu
percepcja krajobrazu
farma wiatrowa
landscape protection
landscape perception
wind farm
Opis:
Rozwój energetyki wiatrowej oznacza wzrost zagrożenia dla krajobrazu, w tym jego walorów fizjonomicznych. Jednym z ważniejszych zadań do zrealizowania na etapie planowania farm wiatrowych jest ocena wizualnej jakości krajobrazu przez społeczności lokalne. W przedstawionych badaniach 57 ekspertów oceniło 18 krajobrazów przedstawionych na fotografiach. Oceniono jakoś wizualną krajobrazu oraz znaczenie form ukształtowania i pokrycia terenu dla tej jakości. Wskazano, że krajobrazy o dużej konfliktowości dla elektrowni wiatrowych mają zróżnicowaną rzeźbę terenu, dalekie pole widoku, wiele planów i duże urozmaicenie naturalnych form pokrycia. Niskimi walorami fizjonomicznymi charakteryzują się krajobrazy antropogeniczne, w tym industrialne. Elementami struktury krajobrazu mającymi duże pozytywne znaczenie dla walorów widokowych są lasy, zbiorniki wodne, aleje drzew i grupowe zadrzewienia. Elementami degradującymi walory fizjonomiczne krajobrazu są drogi asfaltowe, sieci energetyczne wysokich napięć, zabudowa produkcyjna i cmentarze.
Wind energy development means growth threat for landscapes, in this visual values of landscapes. One of more important task to realize at a different stages of wind farms planning is evaluation of visual landscape quality by local communities. In present researches 57 experts evaluated 18 landscapes show on photographs. Evaluated visual quality of landscape and significance of relief and landcover forms to this quality. Indicated that landscapes of great conflicts to wind energy development have high diversity of natural relief, far view field, a lot of plans in panorama and high diversity of natural forms of landcover. Low physignomical values have degraded landscapes, in particular in industrial character. Forests, water areas, avenues of trees and afforestations are components of landscape structure have high positive significance in view values. Components degraded physignomical values of landscapes are roads, high voltage electricity transmission lines, production developments and cementaries.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2014, 25; 19-29
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Farmy wiatrowe jako elementy determinujące strukturę i funkcjonowanie krajobrazu wiejskiego
Wind Farms as Elements that Determine the Structure and Function of Rural Landscapes
Autorzy:
Badora, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189863.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
farma wiatrowa
ochrona krajobrazu
krajobraz wiejski
wind farm
landscape protection
rural landscape
Opis:
Due to the need to fulfil international obligations in the area of renewable energy sources, numerous wind farms are planned and constructed in rural areas of Poland. Essential changes in the landscape structure result from the appearance of new landscape dominants and subdominants, such as turbines and accompanying components, as well as introduction of dynamics, due to rotation of turbines, into landscape. Wind power stations change the perception of landscape and subordinate all formerly included components. Construction of wind power stations, particularly wind farms with numerous groups of turbines and accompanying infrastructure, imposes changes in the agricultural structure of rural areas. In order to decrease the negative effect on the structure and functioning of physiognomic landscape in rural areas, the following optimization principles are suggested: of diversification in the protection regime, of limiting the number of turbines per farm, of adjustment of the distribution of wind power stations to landscape geometry, of developing a spot effect of turbines, of avoiding location of wind turbines at the background of rural systems, of concentrating power stations in particular planes of panoramas (at similar distances from the observer), of high density, of homogenous density, of location along the horizon line, of protection of road axes extensions, of farm decentralization, of limiting the accumulated effect with power lines, of unified standards, of protection of present dominants in rural systems, of selecting a colour scheme. Lack of multiaspect and multicriteria valorizations of areas for the purposes of development of wind energetics results in numerous spatial and social conflicts. Development of wind energetics should be subject to more rigorous restrictions.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2013, 2; 58-77
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformations of the Landscape of Wilanow in the Light of Threats and Chances of the Rural Identity to Survive
Przemiany krajobrazu Wilanowa w kontekście zagrożeń i szans na przetrwanie ruralistycznej tożsamości
Autorzy:
Żołnierczuk, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191511.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
rural layouts
urbanisation
landscape protection
układy ruralistyczne
urbanizacja
ochrona krajobrazu
Opis:
W 1951 roku dotychczasowa gmina wiejska, jaką był Wilanów, stała się jedną z dzielnic Warszawy. Jednak największe zmiany odnotowuje się po 2000 r., kiedy to zaczęto budowę tzw. Miasteczka Wilanów. Autor wyznacza pytania badawcze: czy pomimo postępującej presji urbanistycznej nadal istnieje wilanowski układ ruralistyczny? Podczas wykonywania badań zastosowano technologię GIS, w której dokonano kalibracji map archiwalnych pochodzących z II poł. XIX w. celem określenia lokalizacji składowych układu ruralistycznego. Dane te zostały porównane z elementami występującymi współcześnie w krajobrazie. Autor podczas badań analizuje również wpływ rozwoju urbanistycznego na zachowanie układu ruralistycznego oraz zmiany, jakie zostały wywołane przez czynniki miastotwórcze. Tempo przemian krajobrazowych Wilanowa jest błyskawiczne, co wyraźnie zagraża układowi ruralistycznemu. Niemniej w krajobrazie priorytetowym, za który należy uznać założenie pałacowo-ogrodowe wraz z otoczeniem, nadal występują elementy charakterystyczne dla dawnego założenia. Współcześnie największym problemem są przeciągające się decyzje administracyjne dotyczące tworzenia dokumentów planistycznych oraz form ochrony, a także zawiłe zapisy obowiązujących dokumentów uniemożliwiające w łatwy sposób ich respektowanie.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2019, 3; 40-53
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekształcenia krajobrazu oraz wybrane aspekty jego ochrony na przykładzie Olszówki Górnej i Dolnej w Bielsku-Białej
Landscape transformations and selected aspects of its protection on the example of Olszówka Górna and Olszówka Dolna in Bielsko-Biała
Autorzy:
Sawicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87594.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz
studium przypadku
wartość krajobrazu
ochrona krajobrazu
landscape
case study
landscape value
landscape protection
Opis:
Niniejsze rozważania dotyczą kwestii rozwoju i ochrony obszaru o wysokich walorach krajobrazowych. Przedmiot badań stanowią dzielnice Olszówka Górna i Dolna, zlokalizowane w południowej części miasta Bielska-Białej. Celem badawczym jest zidentyfikowanie przeobrażeń krajobrazu obu dzielnic i wskazanie pozytywnych działań na rzecz ochrony wartości przyrodniczo-kulturowych. Metody badawcze, do których należały zarówno analizy źródeł pośrednich, jak i danych źródłowych, pozwoliły na wskazanie pozytywnych przykładów rozwiązań w zakresie kształtowania i ochrony wartości kulturowych i przyrodniczych.
This dissertation focuses on the development and protection of the areadistinguished by high landscape qualities. The subject of research are districts: Olszówka Górna and Olszówka Dolna, which are located in the southern part of the Bielsko-Biała city. The aim of the research is to identification of the transformations of the districts’ landscape and indication the positive actions to protect it’s natural and cultural qualities. The research methods (research of indirect sources and analysis of source data) allowed to findexamples of management and protection methods of natural and cultural qualities of the landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 34; 137-147
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz przedurbanizacyjny w przestrzeni współczesnego miasta. Uwagi o metodyce badawczej i praktyce planistycznej na przykładzie Wrocławia
Pre-urbanisation cityscape in the space of a modern city. Comments on research methodology and planning practice on the example of Wrocław
Autorzy:
Kwaśniewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294131.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
ochrona krajobrazu kulturowego
Wrocław
planowanie przestrzenne
cultural landscape protection
spatial planning
Opis:
Kluczowym problemem omawianym w artykule jest ochrona pozostałości przedurbanizacyjnego krajobrazu kulturowego na terenach miast. Autor zwraca uwagę na wartość struktur i elementów dawnych podmiejskich wsi w przestrzeni współczesnych miast. Stawia tezę, że kluczowe komponenty dawnego rozplanowania nie są ani należycie identyfikowane, ani waloryzowane – skutkiem czego ich ochrona jako obiektów dziedzictwa jest wybiórcza i powierzchowna. Postuluje konieczność skorygowania dotychczasowej teorii i praktyki postępowania zarówno w badaniach krajobrazu historycznego, jak też w praktyce ochrony zabytków i planowania przestrzennego. Tezy artykułu zostały zilustrowane przykładami z terenu Wrocławia.
The key problem discussed in this paper is the protection of the relic of pre-urbanized culturallandscape in urban areas. The author draws attention to the value of structures and elements of suburban villages in contemporary urban spaces. He argues that the key components of the former layout are neither well-identified nor valued – for this reason their protection is selective and superficial. The author believes that it is necessary to correct both the methodology of historical landscape research and the practice of cultural landscape, in particular the practice of spatial planning protection. The theses are illustrated by examples from the area of Wrocław.
Źródło:
Architectus; 2017, 2 (50); 73-86
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika i kierunki ochrony krajobrazu Doliny Środkowej Wisły na odcinku Puławy - Maciejowice
Specificity and Directions of Landscape Protection in the Middle Vistula River Valley, Puławy - Maciejowice Section
Autorzy:
Żarska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1187160.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
ochrona krajobrazu
dolina
Wisła
rzeka
landscape protection
valley
Wisła river
river
Opis:
The aim has been to define individual features of landscape in the Middle Vistula River Valley, in the section between Puławy and Maciejowice, and to indicate directions of space planning from the aspect of unique natural and cultural values protection. The layout of landscape ecological structure has been recognized and analyzed using Forman and Gordon's method of patches and corridors, and more important cultural and visual elements have been identified with special consideration to individual traits distinguishing river valley landscape from other areas. Among others, such unique attributes are: striped pattern of landscape ecological structure and individual characteristic elements in settlement units which were important cultural and trade centers in the past and then lost their meaning, among others because of river course changes. Directions of landscape planning and protection have been defined from the aspect of conservation and better exposition of the unique attributes of landscape features as well as creation of additional values on this basis.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2009, 3; 19-27
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Césara Manrique w służbie ochrony krajobrazu Lanzarote
César Manrique’s artworks in service of Lanzarote’s landscape protection
Autorzy:
Gałecka-Drozda, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370256.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
Lanzarote
César Manrique
turystyka zrównoważona
ochrona krajobrazu
sustainable tourism
landscape protection
Opis:
W latach 70’ Wyspy Kanaryjskie zaczęły się rozwijać turystycznie. Presja inwestycyjna doprowadziła do zatracenia walorów krajobrazu naturalnego i kulturowego m.in. Teneryfy i Gran Canarii. Jedyną wyspą, której rozwój przebiegał w sposób zrównoważony jest Lanzarote. Stało się tak za sprawą artysty i architekta krajobrazu Césara Manrique, którego twórczość do dziś jest wyróżnikiem krajobrazu tzw. białej wyspy.
In the 1970’s the Canary Islands had started tourism development. The investment pressure led to the loss of natural and cultural landscapes values including, Tenerife and Gran Canaria. The only island which managed to develop in a sustainable way is Lanzarote. This was possible thanks to César Manrique, an artist and a landscape architect whose artistic work has been the White Island’s most specific element until today.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2013, 19; 235-248
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activities for the protection of historical cultural landscapes as a supplementary tool for land management with the aim of the development of local and regional potential
Autorzy:
Linke, H.J.
Hernik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62282.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
landscape protection
historical cultural landscape
land management
local development
local potential
regional potential
regional development
cultural landscape
protection activity
Opis:
More and more frequently, one witnesses these days the appearance of a new approach to historical cultural landscapes. Not only do they now embrace objects of historical and environmental value, but also the potential for local and regional development. However, such an understanding of historical cultural landscapes, as a potential for local and regional development, necessitates additional instruments, plans, approaches, and methodologies. The article presents an analysis of a landscape plan in Germany and a case study on the potential of historical cultural landscapes for local and regional development in Poland. Conducted studies reveal the usefulness of activities for the protection of historical cultural landscapes in the context of land management. Such activities contribute to the improvement of landscape protection and conservation methods, taking into consideration their potential for local and regional development at the same time.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 11
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz w poznańskim obszarze metropolitalnym – delimitacja, typologia i zasady ochrony.
Landscape protection in the Poznań Metropolitan Area – method of delimition and a typological division of the landscape.
Autorzy:
Kamiński, Jarosław
Podgórska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973573.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Metropolitalny
Tematy:
krajobraz,
ochrona krajobrazu,
delimitacja,
Poznański Obszar Metropolitalny
landscape,
landscape protection,
delimitation,
Poznań Metropolitan Area
Opis:
Rzeczywistość przestrzenna, w której obecnie żyjemy jest zdominowana przez intensywne procesy inwestycyjne. Presji podlegają w szczególności tereny otaczające miasta oraz tereny atrakcyjne przyrodniczo. Przyczynia się to często do degradacji jakości krajobrazu. Dochodzi do bezpowrotnej utraty charakterystycznych cech stanowiących o odrębności (tożsamości) danego miejsca. Ochrona i kształtowanie krajobrazu powinna być zatem jednym z priorytetowych zagadnień w procesie planowania i zarządzania przestrzenią. Niniejszy artykuł koncentruje się na analizie krajobrazu w ujęciu regionalnym i wykorzystuje informacje zawarte w Studium ochrony i kształtowania krajobrazu w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym, opracowane w Wielkopolskim Biurze Planowania Przestrzennego w Poznaniu.
In the space reality as we know it today, intense investment processes prevail. This pressure, exerted specifically on the areas surrounding cities and attractive natural areas, poses a considerable threat which often results in degradation of the quality of the landscape. The characteristic features contributing to a venue’s distinctiveness (identity) are irrevocably lost. Landscape protection and landscaping should therefore be among the priorities of the process of spatial planning and space management. This article focuses on the regional aspect of a landscape analysis; it draws on information included in the Study of landscape protection in the Poznań Metropolitan Area as developed by the Wielkopolska Spatial Planning Office in Poznań. In this article we present a method of delimiting landscape units and a typological division of the landscape.
Źródło:
Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2016, 2(6)
2353-7558
Pojawia się w:
Metropolitan. Przegląd Naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz kulturowy – aktywna ochrona przez wartościowanie
Cultural landscape – active protection by valuation
Autorzy:
Nowak, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107043.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
ochrona krajobrazu
zarządzanie krajobrazem
metoda JARK-WAK
landscape protection
landscape management
JARK-WAK method
Opis:
Ochrona krajobrazu kulturowego miast, których społeczność stanowi społeczeństwo informacyjne powinna być rozpatrywana w sposób odmienny niż miało to miejsce jeszcze kilkanaście lat temu. Priorytetowym zadaniem stało się uświadamianie społeczeństwu wartości tego krajobrazu przez udostępnianie informacji na ten temat przy zastosowaniu nowoczesnych metod komunikacji. Dla opinii publicznej łatwiej zrozumiałe jest przełożenie wartości krajobrazu kulturowego na czynniki wymierne np. finansowe, niż dyskusje teoretyczne. W tym celu zastosowano metodę prof. Bogdanowskiego jako podstawę do opracowania teorii systemu komputerowego łączącego w sobie elementy planowania i administracji krajobrazem z danymi socjologicznymi i finansowymi. Metoda JARK-WAK umożliwia pracę w różnych skalach miasta i skorelowaniu jednostek różnych poziomów planowania w jeden system. Może on stanowić narzędzie programowego zarządzania i ochrony krajobrazów kulturowych.
Protection of the cultural landscapes of cities where the community is information society should be considered in a different way than it was several years ago. The priority task is to raise public awareness of this landscape by providing information using modern communication methods. More effective communication tool than the problem discussions about the value of the cultural landscape is to indicate on the basis of financial data that it actually is. For this purpose, the method of prof. Bogdanowski was chosen as the platform for computer program development. Program made on basis of JARK-WAK analisys could combine elements of the planning and administration of the landscape with sociological and financial data. This method could work in different scales of the city and correlate units of different levels of planning in a single system. It can be a tool for program management and protection of cultural landscapes.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2016, T. 1; 115-120
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona walorów architektonicznych i krajobrazowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na przykładzie Starego Podgórza w Krakowie, Cz.1
Protection of architectural and landscape values in local spatial plans based on the example of the old part of Podgórze in Krakow, Part 1
Autorzy:
Łasocha, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369388.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
plan miejscowy
ochrona walorów architektoniczno-krajobrazowych
ochrona krajobrazu
local spatial plan
protection of architectural and landscape values
landscape protection
Opis:
Przedmiotem artykułu jest sposób uwzględnienia walorów architektoniczno – krajobrazowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na przykładzie planów uchwalonych na przestrzeni ostatnich 20 lat przez Radę Miasta Krakowa dla Starego Podgórza w Krakowie.
The subject of this article is methods of accounting for architectural and landscape values in local development plans based on the example of the plans adopted by the Krakow city council for the old part of the Podgórze district over the past 20 years.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2014, 21; 339-352
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Visual pollution in natural and landscape protected areas: case studies from Poland and Slovakia
Autorzy:
Szczepańska, Magdalena
Wilkaniec, Agnieszka
Škamlová, Lucia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1051321.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
environmental and landscape protection
landscape architecture and planning
landscape and national park
outdoor advertising
visual pollution
Opis:
The phenomenon of outdoor advertising is particularly worrying in protected areas due to the limitation and depreciation of natural and landscape assets. The paper aims to identify and compare legal provisions concerning the advertising policy in relation to naturally and visually precious areas in Poland and Slovakia. Moreover, it determines the scale of visual pollution in a protected area – trends in the location, size, form and influence on the surroundings and perception. In both analysed countries there are regulations that would not bring the desired effects regarding the advertising policy. Advertisement devices are present in settlements and at significant road points, entrances to facilities connected with tourism. A point of concern is that they are frequently placed in the most precious landscape areas.
Źródło:
Quaestiones Geographicae; 2019, 38, 4; 133-149
0137-477X
2081-6383
Pojawia się w:
Quaestiones Geographicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona walorów architektonicznych i krajobrazowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na przykładzie Starego Podgórza w Krakowie. Część 2
Protection of architectural and landscape values in local spatial plans based on the example of the old part of Podgórze in Krakow. Part 2
Autorzy:
Łasocha, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370070.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
ochrona krajobrazu
ochrona walorów architektonicznych
ochrona walorów krajobrazowych
plan miejscowy
landscape protection
local spatial plan
protection of architectural values
protection of landscape values
Opis:
Przedmiotem artykułu jest sposób uwzględnienia walorów architektonicznokrajobrazowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na przykładzie planów uchwalonych na przełomie 2013/2014 r. przez Radę Miasta Krakowa dla Starego Podgórza w Krakowie.
The subject of this article is methods of accounting for architectural and landscape values in local development plans based on the example of the plans adopted by the Krakow city council for the old part of the Podgórze district over the past 20 years.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2014, 22/2; 71-86
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adapting French Legislation and Planning Solutions for Landscape Protection: the Case of Poland
Możliwości adaptacji francuskich rozwiązań prawnych i planistycznych w zakresie ochrony krajobrazu do warunków polskich
Autorzy:
Tokarczyk-Dorociak, K.
Jankowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189994.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
ochrona krajobrazu
prawo
Francja
Polska
porównanie
landscape protection
law
France
Polska
comparison
Opis:
Skuteczna ochrona krajobrazu zależy od przyjętych instrumentów prawnych oraz ich akceptacji społecznej. Polski system prawnej ochrony krajobrazu oparty jest głównie na ochronie obszarów cennych przyrodniczo oraz instrumentach wynikających z planowania przestrzennego. W artykule przedstawiono możliwości ochrony krajobrazu wypływające z polskiego prawa oraz opisano system ochrony krajobrazu funkcjonujący we Francji. We Francji ochrona krajobrazu wynika z przepisów prawa obowiązującego na poszczególnych szczeblach administracji. Uprawnienia oraz szczegółowość opracowań zależą od poziomu administracyjnego. Skuteczna ochrona krajobrazu we Francji jest między innymi realizowana poprzez identyfikację krajobrazów w formie obowiązkowego atlasu krajobrazów, jak również opracowania załącznika krajobrazowego, stanowiącego element wniosku o pozwolenie na budowę. Dużą rolę odgrywają certyfikacja wartościowych krajobrazów w zakresie przyznawanych etykiet, edukacja krajobrazowa i upowszechnianie wiedzy na temat ochrony krajobrazów. Pomimo długiej tradycji ochrony przyrody i krajobrazu naturalnego, ratyfikacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej oraz licznych prokrajobrazowych zapisów w prawie, w Polsce nadal obserwuje się postępującą degradację krajobrazu. Dokumenty planistyczne szczebla lokalnego wciąż nie zapobiegają chaotycznemu rozwojowi zabudowy, a instrumenty ochrony obszarowej umożliwiają ochronę krajobrazu tylko na niewielkiej powierzchni kraju. W obecnej sytuacji inspirującymi mogą się okazać obserwacje rozwiązań planistycznych pochodzących z krajów europejskich, które lepiej radzą sobie z wykonywaniem zaleceń prawnych dotyczących omawianej kwestii. Przykład francuski doskonale obrazuje zastosowanie w praktyce zapisów teoretycznych, które de facto nie różnią się znacznie od zapisów prawa polskiego. Analiza przepisów prawnych, a przede wszystkim sposobów ich wdrażania we Francji, jest inspirująca dla Polski, szczególnie w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej oraz dążenia do osiągnięcia jak najlepszego zarządzania i ochrony krajobrazu.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2014, 3; 4-17
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integrating Role of Sustainable Development Paradigm in Shaping the Human-landscape Relation
Integrująca rola paradygmatu zrównoważonego rozwoju w kształtowaniu relacji człowiek-krajobraz
Autorzy:
Bielińska, E. J.
Futa, B.
Baran, S.
Żukowska, G.
Pawłowska, M.
Cel, W.
Zhang, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370989.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
rural areas
landscape protection
sustainable development
obszary wiejskie
ochrona krajobrazu
rozwój zrównoważony
Opis:
In order to implement the sustainable development paradigm more broadly, it is postulated to deviate from the simple protectionism, which is based on sectoral approach, in favour of systemic landscape management, which encompasses the human-landscape relations. The article presents the issues concerning rural landscape protection in Poland in relation to the assumptions of the European Landscape Convention. The aim of the article is to analyze the causes of inefficiency of the Polish rural landscape protection system.
W celu szerszego uwzględnienia paradygmatów zrównoważonego rozwoju postulowane jest odejście od ochraniarstwa, opartego na ujęciu sektorowym, na rzecz systemowego zarządzania krajobrazem, obejmującego relacje człowiek-krajobraz. W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące ochrony krajobrazu na obszarach wiejskich w Polsce odnosząc je do zapisów Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Celem artykułu jest analiza przyczyn nieskuteczności polskiego systemu ochrony krajobrazu na obszarach wiejskich.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2015, 10, 2; 159-168
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany przestrzenno-czasowe wartości estetycznych krajobrazów obszarów pojeziernych na potrzeby ich audytu i ochrony na przykładzie gminy Pozezdrze
Changes in spatial-time landscape aesthetics values of lakeland areas for the need of auditing and protection on the example of Pozezdrze Community
Autorzy:
Senetra, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87935.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
audyt krajobrazowy
ochrona krajobrazu
wartość estetyczna
obszar pojezierny
landscape auditing
landscape protection
aesthetic value
lake district
Opis:
Praca przedstawia propozycje metodyczne oceny wartości estetycznej krajobrazu w aspekcie ich przydatności do implementacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej oraz opracowania zasad audytu krajobrazowego i definicji krajobrazu priorytetowego – szczególnie cennego ze względu na wartości m. in. estetyczno-widokowe. Autorską metodę oceny wartości walorów estetycznych krajobrazu (OWWEK) zastosowano do oceny gminy Pozezdrze (Pojezierze Mazurskie). Pomiary terenowe oraz mapy wartości wykonano w latach 2008 i 2015. Uzyskane wyniki pozwalają na określenie zmian estetyki krajobrazu w okresie 7 lat. Stwierdzono wysoką atrakcyjność fizjonomiczną krajobrazu oraz szybkie tempo utraty tej atrakcyjności w badanej gminie. Jest to związane ze zmniejszaniem się powierzchni terenów z przewagą elementów naturalnych i wprowadzaniem infrastruktury technicznej oraz turystyczno-rekreacyjnej. Zastosowana metodyka może być narzędziem kształtowania i ochrony wiejskich krajobrazów pojeziernych.
The paper presents methodological assumptions of evaluating landscape aesthetic value in the process of the implementation of the European Landscape Convention and determining general rules for landscape auditing and defining the priority landscape – particularly valuable because of inter alia aesthetic-scenic values. The method for assessing the landscape aesthetic value (EEVL) developed by the author was used to evaluate Pozezdrze Community (The Masurian Lake District). Measurements and landscape aesthetic value maps were prepared in 2008 and 2015. The gained results allow for determining changes in landscape aesthetic values during 7 years. High visual attractiveness of the landscape and fast loss of the attractiveness on the research area were found. They are connected with a decrease of areas with the predominance of natural elements and introduction of technical, tourism and recreation infrastructure. The applied method can be a tool used for developing and protecting rural landscapes of lake districts.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 36; 63-77
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies