- Tytuł:
-
Zarys predykcji przemian klimatycznych na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej
Climate change prediction in Kuyavia and Dobrzyn Land - Autorzy:
- Lenart, Witold
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/50398001.pdf
- Data publikacji:
- 2023
- Wydawca:
- Włocławskie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
mezoklimatologia
zmiany klimatu
globalne ocieplenie
antropopresja
klimat Kujaw i ziemi dobrzyńskiej
melioracja i adaptacja klimatu
planowanie przestrzenne
rozwój zrównoważony
mesoclimatology
climate change
global warming
man’s impact on environment
climatic resources of Kujawy and Dobrzyń Region in Poland
spatial planning
sustainable development
climate amelioration and adaptation - Opis:
-
Artykuł ma charakter przeglądu i dyskusji dotyczących wybranych kwestii przyrodniczo-planistycznych, ale też terminologicznych, w obliczu poważnego zainteresowania naukowego i praktycznego tematyką zmian klimatu, w tym zmian antropogennych. Problemy te zostały zilustrowane spodziewanymi zmianami na obszarze Kujaw i ziemi dobrzyńskiej, jako wyodrębnionego regionu Niżu Polskiego i jednocześnie jako mozaiki konkretnych, fizycznie uwarunkowanych mezoklimatów. Tezą wyjściową, wywodzoną z konstatacji postępującego ocieplenia, przebudowy cyrkulacji, obiegu wilgoci oraz wzrostu frekwencji gwałtownych zjawisk atmosferycznych, jest wskazanie tego obszaru, jako szczególnie wrażliwego. Wynika to z „czułości” tutejszych mezoklimatów na te zmiany, położenia w obszarze deficytu wody opadowej oraz w strefie przejściowej od klimatu o cechach oceanicznych i kontynentalnych. W treści znajdą się generalne oceny zachodzących zmian, ich przestrzenna delimitacja, ogólne rekomendacje dotyczące zabiegów mitygacyjnych. Szczególna uwaga zwrócona jest na kierunki przemian w obrębie wydzielanych na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej mezoklimatów, w tym związanych z bogactwem krajobrazowym regionu. Poruszone są także problemy zagrożeń agroklimatu, zwłaszcza zaś potrzeba ochrony przeciwewaporacyjnej. Tekst uzupełniony jest dyskusją terminologiczną, zwłaszcza dotyczącą sfery przeciwdziałania ociepleniu. Zaprezentowany będzie podstawowy paradygmat na styku nauki i praktyki w obliczu niedostatecznego rozpoznania bazy deterministycznej. Zmieniający się klimat na konkretnym terenie oceniać powinniśmy na podstawie udowadnianych skutków. W sferze terminologicznej powinniśmy posługiwać się określeniem „zmiany klimatu” w najszerszym. Zarys predykcji przemian klimatycznych na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej 49 rozumieniu, tzn. bez ograniczenia przyczyn, okresu oraz skal przestrzennych i czasowych. Umieszczone zostały także odniesienia problematyki klimatycznej do wyzwań zrównoważonego rozwoju — także w aspekcie regionalnym.
Selected problems involved by linkage between climate change and natural and spatial structure of Polish Lowland are interpreted and discussed. As the case study, Author shows the territory of Kujawy and Dobrzyń Regions, located on both sides of Vistula valley about 200 km down from Warsaw. Using climatographical data and general physico-geographical considerations some important differentiations and tendencies are shown. Some of them are due to observed and forecasted climate changes, especially because of creation of new structure of local atmospheric circulation and reconstruction of heat and water balance. As the introduction some pages contain short information about actual knowledge state of anthropogenic climate change. Author tries to do simply list of qualification of causes and effects observed and calculated inside the climate change area using the level of possibility. Some methodological paradoxes are also presented. Part of paper expressed regional and local climatological problems concentrated on water vapour exchange, cloudiness developing and practical aspects of climate near ground (e.g. agroclimatology, bioclimatology, air pollution). Dedicated region is known as the driest in country because of precipitation shelter of Pomerania postglacial highlands. There are also mixing zone from Atlantic and continental type of climate. The last part of paper contains terminological discussion on newly used terms in applied climatology. Among others Author tries to make it easier such explanation as amelioration of climate, adaptation to climate change and climate protection. Closing element of paper is bringing into apposition selected sustainable development challenges and targets with regional climate change problems and effects. - Źródło:
-
Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie; 2023, 36; 25-52
1426-7136 - Pojawia się w:
- Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł