Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kreda" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Malakofauna osadów jeziornych torfowiska Gajlik na Pojezierzu Sejneńskim (północno-wschodnia Polska)
Malacofauna of Gajlik mires lake deposits in the Sejny Lake District (North-Eastern Poland)
Autorzy:
Alexandrowicz, W. P.
Żurek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952734.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
malakofauna
kreda jeziorna
gytia wapienna
torf
późny glacjał
wczesny holocen
Pojezierze Sejneńskie
północno-wschodnia Polska
malacofauna
calcareous gyttia
lacustrine chalk
peat
Late Glacial
Early Holocene
Sejny Lake District
north-eastern Poland
Opis:
Analizie malakologicznej poddano skorupki ślimaków i małży występujące w gytiach wapiennych i kredach jeziornych wypełniających torfowisko Gajlik na Pojezierzu Sejneńskim. W sześciu analizowanych próbkach stwierdzono występowanie 13 gatunków mięczaków wodnych. Obserwowane zmiany składu i struktury zespołu mięczaków uzupełnione wynikami analiz palinologicznych i radiometrycznych pozwoliły na rekonstrukcję ewolucji torfowiska Gajlik w okresie późnego glacjału i dolnego holocenu. Skorupki mięczaków występowały wyłącznie w osadach związanych z cieplejszym i okresami (interfaza oraz preborealna i borealna faza holocenu). Nie pojawiały się one natomiast w osadach zimnych okresów późnego glacjału.
Malacological analysis was conducted on snails and bivalve shells present in calcareous gytia and lacustrine chalk of the Gajlik mire in the Sejny Lake District. Thirteen species of water molluscs were identified within six analyzed samples. Changes observed in the structure and composition of molluscs, supplemented by palynological data, and the results of radiocarbon datings allowed for the reconstruction of the mire's evolution during Late Glacial and Early Holocene period. Molluscs' shells occurred solely in sediments associated with warmer periods (interphase and Preboreal-Boreal phases of Holocene). Additionally, they were not present in sediments associated with cold Late Glacial periods.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 4; 491-504
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Malakofauna późnoglacjalnych i holoceńskich węglanowych osadów jeziornych północnej Polski
Malacofauna of the Late Glacial and Holocene calcareous lake deposits in Northern Poland
Autorzy:
Alexandrowicz, W. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183942.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kreda jeziorna
gytia wapienna
paleojeziora
zespoły mięczaków
późny glacjał
holocen
północna Polska
Holocene
lacustrine chalk
calcareous gyttja
palaeolakes
molluscan assemblage
Late Glacial
northern Poland
Opis:
Późnoglacjalne i holoceńskie węglanowe osady jeziorne rozwinięte jako kredy jeziorne i gytie wapienne są bardzo rozpowszechnione na obszarze północnej Polski. Stanowią one wypełnienia paleojezior, które tworzyły się w okresie deglacjacji ostatniego lądolodu. Utwory te są zazwyczaj przykryte torfami. W omawianych osadach została znaleziona bogata i urozmaicona malakofauna. Analizie malakologicznej zostały poddane profile pochodzące z 54 stanowisk opracowanych przez różnych autorów. W całym badanym materiale zostało wydzielonych 18 zespołów mięczaków reprezentujących trzy typy siedlisk: środowiska lądowe, środowiska okresowych zbiorników wodnych i środowiska stałych zbiorników wodnych. Skład i struktura tych zespołów pozwalają na scharakteryzowanie klimatu i zróżnicowania siedlisk. Następstwa asocjacji malakologicznych umożliwiły zdefiniowanie trzech typów sekwencji malakologicznych. Na podstawie tych sukcesji został opracowany schemat ewolucji zbiorników jeziornych w czasie późnego glacjału i holocenu na północy Polski.
Late Glacial and Holocene mollusc-bearing deposits developed as lacustrine chalk and/or calcareous gyttja are widespread in Northern Poland. They fill up water bodies formed during the final stage of deglaciation. These sediments usually contains rich assemblages of molluscs. Calcareous lake deposits and it's malacofauna were described in detail by several authors in 54 localities. Eighteen communities of snails and bivalves have been distinguished. They are represents three types of environment: land, temporary water bodies and permanent water bodies (lakes). The composition and structure of malacocenoses reflect changes of the climate and differentiation of habitats. Three types of malacological sequences can be define. The scheme of evolution water bodies during the Late Glacial and Holocene in Northern Poland was elaborated based on successions of molluscan communities.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2007, 33, 4; 395-420
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A North American ammonite fauna from the late Middle Turonian of Vaucluse and Gard, southern France: the Romaniceras mexicanum, Prionocyclus hyatti and Coilopoceras cf. springeri association
Autorzy:
Amédro, F.
Robaszynski, F.
Matrion, B.
Devalque, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138974.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Cretaceous
Turonian
Ammonites
Transgressive event
migration
North America
Southern France
kreda
turon
amonity
migracja
Ameryka Północna
Francja Południowa
Opis:
An unusual, exotic, ammonite fauna including Romaniceras mexicanum Jones, 1938, Prionocyclus hyatti (Stanton, 1894) and Coilopoceras cf. springeri Hyatt, 1903 is recorded from the late Middle Turonian of Vaucluse and Gard, southern France. It is the first record of this ammonite association outside the Gulf Coast region and the Western Interior of the United States of North America. Up to present, these species were considered as endemic to the Western Interior sea-way. The migration of numerous ammonites from North America to western Europe during the late Middle Turonian suggests it is linked to a transgressive event or to a short sea-level high.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2016, 66, 4; 729-736
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadka wymierania kredowego
Autorzy:
Antczak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/844327.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
paleontologia
kreda
wymieranie masowe
wymieranie gatunkow
hipotezy naukowe
katastrofy kosmiczne
hipoteza impaktu
zderzenie meteorytu z Ziemia
aktywnosc wulkaniczna
Źródło:
Wszechświat; 2014, 115, 07-09
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The skull of Velociraptor [Theropoda] from the Late Cretaceous of Mongolia
Czaszka drapieznego dinozaura Velociraptor mongoliensis z poznej kredy Mongolii
Autorzy:
Barsbold, R
Osmolska, H
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21498.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
fauna kopalna
Velociraptor mongoliensis
czaszki
analiza anatomiczna
Deinonychus antirrhopus
Mongolia
kreda
zuchwa
dinozaury
paleontologia
szkielet
Dromaeosauridae
dromeozaurydy
Opis:
The well preserved material of the Late Cretaceous dromaeosaurid, Velociraptor mongoliensis, has allowed us to supplement earlier descriptions of the skull in this species. The skull of V. mongoliensis is similar to that of Deinonychus antirrhopus, but differs from the latter by: (1) laterally convex supratemporal arcade resulting in short, rounded supratemporal fenestra; (2) depressed nasal; (3) longer maxillary process of premaxilla; (4) lack of separate prefrontal, and (5) convex ventral border of the dentary. These differences, especially that in the structure of the temporal region, support generic distinction of Deinonychus and Velociraptor. Skulls of other dromaeosaurids are compared.
W pracy opisano czaszkę i żuchwę niewielkiego, mierzącego około 2 m długości, drapieżnego dinozaura z rodziny Dromaeosauridae, Velociraptor mongoliensis Osborn, 1924, oraz przedstawiono rozprzestrzenienie geograficzne i stratygraficzne tej rodziny. Badany materiał pochodzi z osadów kampanu (górna kreda) pustyni Gobi (Mongolia) i został zebrany przez mongolskie, polsko-mongolskie, radziecko-mongolskie i japońsko-mongolskie ekspedycje paleontologiczne w latach 1970-1997. Dromeozaurydy żyły w okresie kredowym w Ameryce Północnej i Azji Środkowej. Z sześciu do ośmiu monotypowych rodzajów zaliczanych do tej rodziny, tylko mongolski Velociraptor jest reprezentowany przez dość liczne i kompletne szkielety, pozostałe rodzaje oparte są na pojedynczych i bardzo fragmentarycznych szczątkach, zaś czaszki (znacznie mniej kompletne) znane są tylko u dwóch północnoamerykariskich rodzajów Deinonychus i Dromaeosaurus. Przeprowadzona w pracy analiza anatomiczna kilku czaszek V. mongoliensis i porównanie ich z czaszką wczesnokredowego Deinonychus antirrhopus Ostrom, 1969 wykazały, że nie ma dostatecznych podstaw do uznania nazwy rodzajowej Deinonychus za młodszy synonim nazwy Velociraptor, co było sugerowane przez niektórych badaczy (Paul 1988). Potwierdzono, że oba te rodzaje są ze sobą bliżej spokrewnione niż z innymi przedstawicielami dromeozaurydów.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1999, 44, 2; 189-219
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anatomical distinctions of the Mesozoic lingulide brachiopods
Autorzy:
Biernat, G
Emig, C.C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23486.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Lingularia smirnovae
mezozoik
trias
skamienialosci
jura
Brachiopoda
muszle
Lingularia sibirica
lingule
ewolucja
kreda
morfologia
Lingula
Lingularia
Lingularia similis
paleontologia
Glottidia
Opis:
The long held view that Lingula represents an extremely bradytelic lineage is questioned. Examination of Mesozoic lingulides has shown that they significantly differ from their Recent relatives Lingula and Glottidia in having longer lophophoral cavities, shorter ventral canals, better developed posterior adductor muscles, and less acute umbones. Morphological characters of the shell interior are needed to identify members of the Lingulidae, not solely external shell characteristics. The apparent evolutionary tendency towards a reduction of the volume of the lophophoral cavity contradics the traditional view that the ‘living fossil’ Lingula has survived without significant morphological change since the Paleozoic. Actually the today living lingulide genera probably arose in the early Cenozoic. A new inarticulate brachiopod genus, Lingularia is introduced, with three new species. Middle Triassic L. siberica, Middle Jurassic L. similis, and Cretaceous L. smirnovae.
Badania dobrze zachowanych okazów mezozoicznych lingul wskazały, że te różnią się zasadniczo od współczesnych rodzajów Ligula i Glottidia objętością jamy lofoforalnej, długością kanałów wentralnego płaszcza, wykształceniem nieparzystego mięśnia tylnego adduktora oraz, dodatkowo, morfologią części dziobowych muszli. Zaznaczająca się tendencja ewolucyjna w kierunku redukcji objętości jamy lofoforalnej przeczy ogólnie przyjętemu poglądowi, że Lingula to „żyjąca skamieniałość”, która przeżyła, od wczesnego paleozoiku do dzisiaj, prawie bez zmian morfologicznych. W pracy wyodrębniono nowy rodzaj Lingularia z 3-ma nowymi gatunkami: L. sibirica (trias), L. similis (jura), L. smirnovae (kreda).
La traditionnelle opinion que Lingula représente une lingée très ancienne est remise en question. L’étude de lingules mésozoïques démontre que celles-ci diffèrent significativement des genres actuels Lingula et Glottidia par une cavité lophophorale plus volumineuse, des canaux ventraux du manteau plus courts, un développement plus important du muscle adducteur postérieur, les régions umbonales. Les caractères morphologiques internes s’avèrent indispensables pour pouvoir identifier les genres et espèces des Lingulidae, les caractères externes de la coquille étant insuffisants. La tendance évolutive d’une réduction de la cavité lophophorale s’oppose à l’opinion traditionnellement véhiculée que le genre fossile-vivant Lingula a survécu sans modification morphologique significative depuis le début du Paléozoïque: en fait, l’origine des lingules actuelles date probablement du début du Cénozoïque. Un nouveau genre de brachiopode inarticulé, Lingularia, est décrit avec trois nouvelle espèces, L. siberica (Trias Moyen), L. similis (Jurassique Moyen) et L. smirnovae (Crétacé).
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 1-20
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stratygrafia wapieni tytonu dolnego-aptu dolnego skałki Niedźwiedź w allochtonie wierchowym polskich Tatr Zachodnich
Stratigraphy of the Lower Tithonian–Lower Aptian limestones of the Niedźwiedź crag from the High-Tatric allochthon, Polish Western Tatra Mountains
Autorzy:
Borowska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075276.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
otwornice bentoniczne
wapienne dinocysty
górna jura
dolna kreda
Tatry
benthic foraminifera
calcareous dinocysts
Upper Jurassic
Lower Cretaceous
Tatra Mts.
Opis:
Benthic foraminifera, tintinnids and calcareous dinocysts provide new important biostratigraphic data on the age of the Raptawicka Turnia Limestone Formation and Wysoka Turnia Limestone Formation of the NiedŸwiedŸ crag geological section in the Polish Western Tatra Mts. Foraminiferal assemblages of shallow- water limestones from the NiedŸwiedŸ section contain some stratigraphically significant species, including Haghimashella arcuata (Haeusler), Protomarssonella kummi (Zedler), Uvigerinammina uvigeriniformis (Seibold & Seibold) and Textulariopsis jurassica (Guembel). Sporadic planktonic microfossils, such as the tintinnid Tintinnopsella carpathica (Murgeanu & Filipescu), calcareous dinocysts (Cadosina minuta Borza, Colomisphaera lucida Borza, C. tenuis (Nagy), C. varia Øechanek and Parastomiosphaera malmica (Borza), have also been identified. On the basis of these microfossil assemblages the lower and middle parts of the NiedŸwiedŸ section was dated as the Lower Tithonian–Barremian. Limestones of the Raptawicka Turnia Limestone Formation section represent peloidal, peloidal-oolitic and peloidal-oolitic-bioclastic facies. Limestones from the Wysoka Turnia Limestone Formation of the NiedŸwiedŸ section was dated as the Upper Barremian–Lower Aptian, based on a specific composition of foraminifera assemblages, that suggest an eroded carbonate platform as a source of Urgonian-type carbonate material. The boundary between the formations occurs within a poorly dated interval (Valanginian–Barremian).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 3; 164--171
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Late Cretaceous lizard Pleurodontagama and the origin of tooth permanency in Lepidosauria
Poznokredowa jaszczurka Pleurodontagama a powstanie uzebienia permanentnego u Lepidosauria
Autorzy:
Borsuk-Bialynicka, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20355.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
fauna kopalna
uzebienie
zgryz
kreda
paleontologia
jaszczurki
paleozoologia
szczeki
Pleurodontagama aenigmatodes
Lepidosauria
morfologia zwierzat
Opis:
The sinuous double-row dentition of Pleurodontagama aenigmatodes, the Late Cretaceous Mongolian relative of the Acrodonta is a possible initial stage of evolution of tooth permanency in the Acrodonta. The reconstructed ontogenetic development of this dentition is considered as a model of evolutionary events that resulted in tooth permanency. The acceleration of the posteriad growth of jaws, that occurred at the origin of the Acrodonta, was probably followed by both peripheral and interstitial growth of the dental lamina. Created by the interstitial growth, the interdental spaces were not large enough to allow for the inclusion of the subsequently developed teeth into the main (labial) tooth row. Their blockage resulted in the eventual total blockage of tooth replacement. The requirements of the precise occlusion resulted in a reduction of the redundant lingual tooth row of the Pleurodontagama type. The dentition subsequently changed into a one-row permanent type increasing by a sequential addition of teeth. The patterns of dentition in the sphenodontidans and the varanoids may also result from evolutionary changes of skull proportions via the differential growth of jaws and consequent adjustment of the dental lamina.
Przedmiotem pracy jest interpretacja uzębienia najprymitywniejszego rodzaju i gatunku agamidów - Pleurodontagama aenigmatodes Borsuk-Białynicka & Moody, 1984 z późnej kredy Mongolii. Naprzemienny, dwuszeregowy układ tego uzębienia zinterpretowano jako przejaw braku koordynacji między procesem wzrostu i wymiany uzębienia w ontogenezie z jednej strony a procesem wzrostu samych szczęk, stanowiących miejsce osadzenia tego uzębienia, z drugiej strony. W oparciu o tę interpretację zaproponowano model powstawania uzębienia permanentnego w filogenezie Acrodonta, stosując go następnie do wyjaśnienia pochodzenia uzębienia permanentnego Sphenodontida oraz waranidowego typu wymiany zębów u Anguimorpha. Podstawowe założenia prezentowanego modelu to (1) związki między zróżnicowanym wzrostem kości a wymianą zębów proponowane przez Osborna (1971, 1973, 1974) i Westergaarda (1980, 1986) oraz (2) istotnosć zmiany kształtu szczęk dla powstania linii ewolucyjnej Acrodonta (Robinson 1973, 1976; Borsuk-Białynicka 1986). Zmiana ta polegała na podsuwaniu się szczęk pod oczodół, co miało związek ze wzmacnianiem zgryzu u Acrodonta w porównaniu z ich iguanidowymi przodkami. Przesunięcie takie zachodzić musiało drogą intensyfikacji wzrostu tylnej części szczęki, czemu siłą rzeczy towarzyszł podobnie ukierunkowany wzrost listewki zębowej. Międzyzębowe (zamiast bezpośrednio dojęzykowego względem zębów funkcjonujścych) położenie kolejnych pokoleń zębów świadczy o tym, że wzrost listewki zębowej zachodził nie tylko na peryferiach, lecz także wewnątrz jej tkanki (interstycjalnie). Zahamowanie wielu zębów na pozycjach dojęzykowych prezentowane przez pleurodontagamę świadczy o niewydolności tego wzrostu w stosunku do wielkości tworzonych zębów. Zgodnie z proponowaną hipotezą, takie właśnie niedopasowanie tempa wzrostu szczęki do tempa wymiany doprowadziło do zablokowania wymiany i powstania uzębienia permanentnego charakterystycznego dla agamidów, a także kameleonów. Podsunięcie szczęk pod oczodół charakterystyczne dla Sphenodontida wiąże się także ze swego rodzaju naprzemiennoscią uzębienia (dotyczącą przede wszystkiem rozmiarów zębów), a także z zablokowaniem wymiany. Zjawiska te dotyczyły pierwotnie (u Diphydontosaurus avonis Whiteside, 1986, późnotriasowego przedstawiciela Sphenodontida) tylnej , a więc najsilniej rosnącej części szczęk, później całego uzębienia. W oparciu o zaproponowany tu model można przypuszczać, że intensywny wzrost szczęk w kierunku ku przodowi od oczodołu, uważany za charakterystyczną cechę Platynota (McDowell & Bogert 1954) spowodował charakterystyczną, naprzemienną wymianę zębów, zwaną typem waranidowym (Edmund 1960). Kierunek tego wzrostu (na zewnątrz czaszki zamiast ku oczodołowi i stawowi szczękowemu) pozwolił na swobodne mieszczenie się zębów kolejnych pokoleń w jednym szeregu i na międzyzębowe położenie zawiązków.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 3; 231-252
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspomnienia z konferencji naukowej 9th International Symposium on the Cretaceous System - 1-5 września 2013 - Ankara, Turcja
Autorzy:
Borszcz, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/856591.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
paleontologia
kreda
konferencje
Ankara konferencja
Źródło:
Wszechświat; 2014, 115, 04-06
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępne dane o nagromadzeniu jeżowców z rodzaju Conulus w profilu dolnego turonu Glanowa (niecka miechowska)
Apreliminary report on echinoid accumulations of the genus Conulus in the Lower Turonian at Glanów of the Miechów Trough - southern Poland.
Autorzy:
Borszcz, T.
Gajerski, A.
Rakociński, M.
Szczepańczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074605.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
niecka miechowska
profil turonu Glanowa
górna kreda
turon
jeżowce
Conulus
Salenocidaris
Miechów Trough
Glanów section
Upper Cretaceous
Turonian
Echinoids
Opis:
An interesting phenomenon of echinoid accumulation occurring in the Lower Turonian (Mytiloides labiatus Zone) at Glanów village (Miechów Upland) is the main topic of the paper. The bed investigated consists of poorly cemented sandy-marly limestones with thickness of about 30 cm. The accumulation of echinoids is older than that of documented in Wielkanoc which is of middleto-late Turonian age and situated in the same region under study. Apart from a dominant echinoid species Conulus subrotundus Mantell represented by adult and juvenile forms that are dispersed in the bed, the second echinoid species -a regular form Salenocidaris granulosa (Woodward)-has also been noted. Additionally, the skeletal elements of crinoids, ophiuroids, asteroids, as well as bryozoans, annelids, poriferans and shark teeth have also been found in the bed under study. Preliminary observations indicate that the origin of the echinoid accumulation corresponds well with the Conulus bed from the Wielkanoc quarry as a result of luxuriant development of echinoids and complex sedimentological, paleoecological and tectonic factors.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2008, 56, 7; 552-556
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spherules associated with the Cretaceous–Paleogene boundary in Poland
Autorzy:
Brachaniec, T.
Karwowski, Ł.
Szopa, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139277.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Cretaceous-Paleogene boundary
Polska
Spherule
microkrystites
impact origin
Ni-rich spinels
smectite
kreda
paleogen
granica
Polska
geneza uderzeniowa
smektyty
Opis:
The succession of the Lechówka section near Chełm in south-eastern Poland presents the first complete record of the Cretaceous–Paleogene (K–Pg) boundary in Poland. Samples of the boundary clay were examined for microtektites and shocked minerals to confirm the impact origin of the sediment. The spheroidal fraction reveals morphological and mineralogical features, e.g., spherules, similar to material from the K–Pg boundary as described from elsewhere. The impact genesis of the spherules is confirmed by the presence of nickel-rich spinel grains on their surfaces. The spinels are considered to be primary microlites and, thus, the spherules at Lechówka can be classified as microkrystites. No shocked minerals were noted. The deposits with spherules comprise Aland Mg-rich smectite (Cheto smectite). This almost pure Mg-rich smectite, forming up to 100% of the clay fraction, derived from the weathering of the impact glass. It is proposed that the spherules isolated from the Cretaceous-Paleogene boundary clay at Lechówka come from the Chicxulub crater in Mexico.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2014, 64, 1; 99-108
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A new type of slumping-induced soft-sediment deformation structure: the envelope structure
Autorzy:
Byun, Uk Hwan
van Loon, A. J. (Tom)
Kwon, Yi Kyun
Ko, Kyoungtae
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950457.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Gyeokpori Formation
Cretaceous
lacustrine environment
slumping
conglomerate
kreda
środowisko jeziorne
opadanie
konglomerat
Opis:
The sediments of the Cretaceous Gyeokpori Formation in south-western South Korea accumulated in a lake in which mainly siliciclastic rocks were deposited, with some interbedded volcaniclastics. The nearby volcanic activity resulted in unstable lake margins inducing a dominance of gravity-flow deposits. The high sedimentation rate facilitated soft-sediment deformation on the sloping margin. The deposition of numerous gravity-flow deposits resulted in a vertically heterolithic stratification. The slumps are composed of different lithologies, which is expressed in different types of deformation due to the difference in cohesion between sandy and mussy layers within the slumps. Coarser-grained (cohesionless) slumps tend to show more chaotic deformation of their lamination or layering. The difference in slumping behaviour of the cohesive and non-cohesive examples is explained and modelled. A unique soft-sediment deformation structure is recognized. This structure has not been described before, and we call it ‘envelope structure’. It consists of a conglomerate mass that has become entirely embedded in fine-grained sediment because slope failure took place and the fine-grained material slumped down with the conglomerate ‘at its back’. The cohesive laminated mudstone formed locally slump folds that embedded the non-cohesive overlying conglomerate unit, possibly partly due to the bulldozing effect of the latter. This structure presumably can develop when the density contrast with the underlying and overlying deposits is exceptionally high. The envelope structure should be regarded as a special – and rare – type of a slumping-induced deformation structure.
Źródło:
Geologos; 2019, 25, 2; 111-124
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hadrosaurs as ungulate parallels: lost life styles and deficient data
Dinozaury kaczodziobe jako ekologiczne odpowiedniki ssakow kopytnych: wygasle tryby zycia a niepelne dane
Autorzy:
Carrano, M T
Janis, C M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23129.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
Azja
Hadrosauridae
zeby
podobienstwo morfologiczne
Ameryka Polnocna
kreda
Ornithischia
cechy morfologiczne
szkielet
paleontologia
ssaki kopytne
dinozaury kaczodziobe
Opis:
Hadrosaur dinosaurs (Ornithischia: Hadrosauridae) were abundant in Late Cretaceous terrestrial environments of North America and Asia. Their derived dental and postcranial specializations for herbivory have led to the suggestion that these dinosaurs were analogous to modern ungulates in lifestyle. Ungulates display a suite of morphological features that are correlated with diet, habitat preference, and sexual dimorphism. In this paper we examine several of these same features in hadrosaurs in order to determine whether they display similar patterns under multivariate analysis. Initial results confirm the resemblances between hadrosaurs and ungulates but suggest that missing data may considerably affect the outcomes of statistical analyses. Using the hadrosaur dataset as a template, we artificially degrade the (previously complete) ungulate datasets and perform the same analyses. Results are consistent with earlier results and provide an opportunity to assess the impact of missing data on the original multivariate structure. Our results support the hypothesis that hadrosaurs were similar to ungulates in patterns of ecomorphology.
Dinozaury kaczodziobe (Ornithischia: Hadrosauridae) były w późnej kredzie pospolite w Ameryce Północnej i Azji. Wyspecjalizowane przystosowania uzębienia i szkieletu pozaczaszkowego pozwoliły wysunąć przypuszczenie, że trybem życia przypominały dzisiejsze ssaki kopytne. Kopytne przejawiają zespół cech morfologicznych skorelowanych z rodzajem pokarmu, preferencjami siedliskowymi i dymorfizmem płciowym. W niniejszej pracy poddano analizie wieloczynnikowej odnośne cechy hadrozaurów, by sprawdzić, czy i u nich występują podobne prawidłowości. Wstępne wyniki potwierdziły podobieństwa między hadrozaurami a kopytnymi, ale wynik analizy statystycznej mógł zostać znacząco zniekształcony przez niekompletność danych dotyczących dinozaurów. Dlatego zestawy danych dotyczące ssaków kopytnych (pierwotnie kompletne) zostały sztucznie zubożone na wzór danych kopalnych i poddane powtórnej analizie. Uzyskane wyniki okazały się zbieżne z rezultatami wstępnymi i pozwoliły oszacować wpływ brakujących danych na pierwotną strukturę wieloczynnikową. Nasza analiza wspiera hipotezę, że hadrozaury były podobne pod względem ekomorfologicznym do ssaków kopytnych.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1999, 44, 3; 237-261
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paleobiogeography and migration in the Late Cretaceous belemnite family Belemnitellidae
Paleobiogeografia i migracje poznokredowych belemnitow z rodziny Belemnitellidae
Autorzy:
Christensen, W K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22286.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
wystepowanie
Ameryka Polnocna
kreda
klimat umiarkowany
Belemnitellidae
warunki klimatyczne
paleontologia
paleobiogeografia
Europa Polnocna
belemnity
migracja
Opis:
The Late Cretaceous belemnite family Belemnitellidae Pavlow, 1914, which includes nine genera and two subgenera, occurs only in the Northern Hemisphere, that is in the North European and North American palaeobiogeographical Provinces of the North Temperate Realm, in addition to the northern margin of the Tethyan Realm in Europe. The North European Province is subdivided into the Central European, Central Russian and Baltoscandian Subprovinces. The centre of origin and dispersal of the belemnitellids lay in the North European Province and all known genera and subgenera occur there. The belemnitellids immigrated intermittently into the Tethyan Realm (at least nine times) and the North American Province (at least six times). The majority of the species occurring in the Tethyan Realm are conspecific with those from the North European Province, whereas the species occurring in the North American Province are endemic, with a few exceptions. The endemic species probably evolved by allopatric speciation from initial migrants. More than a score migrations have been recognized within the subprovinces of the North European Province. The palaeogeographical distribution and migration patterns of the belemnitellids were to a certain extent controlled by eustatic sea-level changes, cool or warm climatic phases and competition, although the cause of several migration events cannot be satisfactorily explained at present.
Belemnitellidae Pavlow, 1914 to późnokredowa rodzina belemnitów, obejmująca dziewięć rodzajów i dwa podrodzaje. Przedstawiciele rodziny występowali wyłącznie na półkuli północnej, tj. w prowincjach paleobiogeograficznych północnoeuropejskiej i północnoamerykańskiej w obrębie północnego królestwa klimatu umiarkowanego (North Temperate Realm) oraz na północnych obrzeżach królestwa tetydzkiego (Tethyan Realm) w Europie. W obrębie prowincji północnoeuropejskiej można wyróżnić trzy podprowincje: środkowoeuropejską, środkoworosyjską oraz bałtoskandzką. Obszarem, na którym belemnitellidy powstawały i z którego się rozprzestrzeniały na inne obszary, była prowincja północnoeuropejska. Znane są stąd wszystkie rodzaje i podrodzaje wyróżnione w obrębie rodziny. Z prowincji północnoeuropejskiej belemnitellidy zapuszczały się na obszary królestwa tetydzkiego (co najmniej dziewięć razy) oraz prowincji północnoamerykańskiej (co najmniej sześć razy). Większość gatunków występujących na obszarze królestwa tetydzkiego znanych jest także z prowincji północnoeuropejskiej, natomiast wiekszość gatunków prowincji północnoamerykańskiej to endemity. Te ostatnie powstawały zapewne na drodze specjacji allopatrycznej z imigrantów. W obrębie prowincji północnoeuropejskiej odnotowano łącznie ponad dwadzieścia wydarzeń migracyjnych między jej poszczególnymi subprowincjami. Niektóre zmiany w rozmieszczeniu belemnitellidów można wiązać z eustatycznymi oscylacjami poziomu oceanu światowego, wahaniami klimatycznymi, a także tłumaczyć odziaływaniami konkurencyjnymi między poszczególnymi gatunkami. Przyczyny wielu wydarzeń migracyjnych pozostają jednak niejasne.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 4; 457-495
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Coniacian sandstones from the North Sudetic Synclinorium revisited: palaeoenvironmental and palaeogeographical reconstructions based on trace fossil analysis and associated body fossils
Autorzy:
Chrząstek, A.
Wypych, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94674.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ichnology
Upper Cretaceous
Sudetes Mountains
Żerkowice Member
foreshore
shoreface
ichnologia
górna kreda
Sudety
przybrzeże
wybrzeże
Opis:
The Coniacian quartz sandstones (Żerkowice Member, Rakowice Wielkie Formation) that crop out at quarries near Czaple-Nowa Wieś Grodziska (North Sudetic Synclinorium) contain a low-diversity assemblage of trace fossils: Gyrochorte isp., Ophiomorpha nodosa Lundgren, 1891, Ophiomorpha isp., Phycodes cf. curvipalmatum (Pollard, 1981), ?Phycodes isp., Planolites cf. beverleyensis (Billings, 1862), Thalassinoides paradoxicus Woodward, 1830 and ?Thalassinoides isp. Moreover, interesting compound burrow systems, here referred to as Thalassinoides-Phycodes cf. palmatus and ?Thalassinoides-Phycodes, were recognised at the Czaple Quarry. Additionally, ?Gyrochorte isp., Phycodes cf. flabellum (Miller and Dyer, 1878) and ?Treptichnus isp. were encountered at correlative levels in the Rakowice Małe Quarry. Some of these ichnotaxa have not been recorded previously from Coniacian sandstones of the Żerkowice Member. Additionally, in slabs of these sandstones, the gastropod Nerinea bicincta Bronn, 1836 and the bivalve Lima haidingeri Zittel, 1866 were found. These interesting finds, in particular the gastropods, were already noted from the study area in the first half of the twentieth century by Scupin (1912–1913). Ethologically, the trace fossil assemblage is represented by domichnia or domichnia/fodinichnia (Ophiomorpha, Thalassinoides), fodinichnia (Phycodes) and pascichnia (Gyrochorte, Planolites). The compound burrow systems (Thalassinoides-Phycodes) are interpreted as dwelling/feeding structures. The possible tracemakers are crustaceans (Ophiomorpha, Thalassinoides) or worm-like animals (annelids and other) (Planolites, ?Phycodes, Gyrochorte and ?Treptichnus). The assemblage of trace fossils is characteristic of the Skolithos ichnofacies and Cruziana ichnofacies, typical of shallow-marine settings. Ichnological studies, as well as the presence of accompanying fossils (bivalves, gastropods), confirm the palaeoenvironmental reconstruction of the Żerkowice Member sandstones by Leszczyński (2010). That author interpreted the Coniacian sandstones as bar and storm deposits laid down in a shallow epicontinental sea (mainly the foreshore-upper shoreface; up to the middle shoreface) under normal oxygenation and salinity, in soft substrate, above fair-weather wave base. The deposition of the Żerkowice Member sandstones is linked to a regression that started after uplift of the southeastern part of the North Sudetic Synclinorium.
Źródło:
Geologos; 2018, 24, 1; 29-53
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies