Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kowno" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Delegaci miasta Kowna na sejmach Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII wieku
Autorzy:
Glemža, Liudas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690123.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
miasta
mieszczaństwo
Sejm
delegacje
Kowno
towns
burghers
delegations
Kowno (Kaunas)
Opis:
W okresie panowania Stanisława Augusta magistrat miasta Kowna wysyłał swoich delegatów na sejmy aż osiem razy: od sejmu elekcyjnego 1764 r. do ostatniego grodzieńskiego w 1793 r. Najprawdopodobniej do czasu reform Sejmu Czteroletniego zainteresowanie kownian było ograniczone do spraw lokalnych ich miasta. W 1789 r. pod wpływem Wiadomości o pierwiastkowej miast zasadzie w Polszcze Michała Swinarskiego w kowieńskiej instrukcji znalazły się pierwsze żądania o treści politycznej, dotyczące całej Rzeczypospolitej – aby delegaci miast mieli prawo głosu na każdym sejmie. Z drugiej strony Kowno zawsze orientowało się na największe miasta Wielkiego Księstwa – Wilno i Grodno. W prośbach do sejmu kownianie skupiali uwagę na handlu, rzemiośle, komunikacji miasta, ale dążąc do swoich celów, starali się wykorzystać zmiany zachodzące w całym państwie. Na podstawie kowieńskiego przykładu można zaryzykować tezę, że aktywność polityczna mieszczan litewskich była większa niż dotychczas sądzono w historiografii. During the reign of King Stanislaus Augustus, the burghers of Kowno (Kaunas) sent their delegates to the Sejm of the Commonwealth as many as eight times, starting from the Election Sejm of 1764 to the last, Grodno (Hrodna) Sejm, in 1793. But, most probably, until the reforms of the Four-Year Sejm (1788–1792), their interests focused on local problems and matters concerning their city. In 1789, under the influence of Michał Swinarski’s text Wiadomości o pierwiastkowej miast zasadzie w Polsce (Knowledge of the Primary Principle of Cities in Poland), the instruction of the Kowno sejmik included the first political demands applying to the whole Commonwealth – that representatives of townsmen should participate, with voting rights, in every sejm. On the other hand, Kaunas had always been oriented toward the largest cities of the Grand Duchy of Lithuania – Wilno (Vilnius) and Grodno. In their requests to the Sejm, the burghers focused mainly on local affairs: commerce, crafts, city’s transport, but – in pursuing their objectives – they tried to build on changes within the whole Polish-Lithuanian Commonwealth. The example of Kowno allows us to presume that Lithuanian townsmen were more active politically than previously thought in the literature on the subject.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2017, 3
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twierdza Kowno
Autorzy:
Lukše, Jonas.
Powiązania:
Fortyfikacja 1996, t. 4, s. 177-184
Data publikacji:
1996
Tematy:
Architektura obronna historia Kowno (Litwa) 19-20 w. materiały konferencyjne
Twierdze historia Kowno (Litwa) 19-20 w. materiały konferencyjne
Opis:
Fot., szkic; Rez., Sum.; Materiały z konferencji naukowej "Fortyfikacja rosyjska na ziemiach polskich. Stan badań i problemy ochrony". Modlin, 1994.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Kaunas of 1919-1939: a temporary capital built by its citizens
Autorzy:
Petrulis, Vaidas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068332.pdf
Data publikacji:
2020-01-15
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
modernizm
Europa Wschodnia
Kowno
Litwa
Opis:
W latach 1919-1939, wskutek sytuacji politycznej, Kowno zyskało status tymczasowej stolicy Litwy. Te dwie dekady, w czasie których miasto było centrum wielu ważkich wydarzeń politycznych, ekonomicznych i kulturalnych, znacznie przyczyniły się do stworzenia tożsamości Kowna. W tym okresie miał miejsce boom architektoniczny, który zaowocował pojawieniem się wyjątkowej grupy budynków, charakteryzujących się unikalnym połączeniem rozmaitych wpływów i interpretacji modernizmu oraz narodowego romantyzmu. Niniejszy artykuł przedstawia historyczny przegląd kulturalnych i ekonomicznych okoliczności, które wpłynęły na rozwój budownictwa w Kownie w okresie dwudziestolecia międzywojennego.
Due to the political circumstances from 1919 to 1939 the city of Kaunas had a status of provisional capital of Lithuania. Two decades of being at the epicentre of political, economic and cultural events greatly contributed to the creation of the city‘s identity. Construction boom of these years left an exceptional collection of architecture behind, with a unique combination of different influences and interpretations of modernism and national romanticism. This article will give a historical overview of cultural and economic circumstances which influenced architectural development between two World Wars.
Źródło:
Artifex Novus; 2018, 2; 38-57
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Acta civilia Caunensia saec. XVI–XVIII. Liber consularis 1555-1564, ed. Darius Antanavičius, Vilnae 2013; Liber advocatialis 1561-1564, ed. Darius Antanavičius, Algirdas Baliulis, Vilnae 2013
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065092.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kowno
księgi miejskie
kancelaria miejska
miasta
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2015, 22; 347-348
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczestnicy sejmików kowieńskich w czasach Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego – teoria i praktyka
Autorzy:
Jusupović, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690050.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
sejmiki
Kowno
szlachta
urzędnicy
marszałek
sejmiki (dietines)
nobility
officials
marshal
Opis:
W artykule podjęta zostaje próba określenia orientacyjnej liczby uczestników sejmików, na podstawie źródeł narracyjnych oraz podpisów pod aktami sejmikowymi. Zajęto się ponadto kwestią udziału w sejmikach poszczególnych stanów, a mianowicie szlachty, senatorów, dygnitarzy oraz duchowieństwa. Szczególną uwagę zwrócono na obecność urzędników kowieńskich, a w rzadszych wypadkach również z innych powiatów. Omówiono także osoby przewodzące obradom oraz mające na nie faktyczny wpływ. The article is an attempt at evaluating the approximate number of participants in sejmiki (dietines), based on narrative sources and signatures in the sejmik records. Furthermore, the question of participation of the different social classes (i.e. nobility, senators, dignitaries, clergy) in sejmiki is raised. Special attention is paid to the presence of officials from Kowno (Kaunas) district, less to those from other districts. Mentioned are also persons leading the sittings and those who had actual impact on the sessions.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fala oburzenia i uczuć patrjotycznych ogarnęła Wilno : różnice partyjne zamilkły wobec sprawy narodowej.
Powiązania:
Głos Prawdy 1927, nr 278, s. 1
Data publikacji:
1927
Tematy:
Piłsudski, Józef (1867-1935)
Stosunki etniczne
Opis:
Przyjazd Marszałka do Wilna. Uroczyste nabożeństwo w bazylice z okazji rocznicy oswobodzenia Wilna. Wiec protestacyjny przeciwko zarządzeniom rządu litewskiego skierowanym przeciwko polskiemu szkolnictwu na Litwie kowieńskiej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Związek Polskiej Młodzieży Akademickiej Litwy 1926-1938
Association of the Polish Academic Youth in Lithuania in 1926–1938
Autorzy:
Gąsiorowski, Andrzej Roman
Gąsiorowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339110.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
consolidation attempts
Polska
Litwa
Kowno
polscy studenci
próba konsolidacji
Polska
Lithuania
Polish students
Opis:
Wraz z powstaniem Litewskiego Uniwersytety w Kownie (1922) wśród absolwentów polskich trzech gimnazjów (Kowno, Poniewież, Wiłkomierz) pojawiła się okazja podjęcia studiów wyższych. Jednocześnie wielu młodych Polaków z terenów Litwy studiowało w uczelniach zagranicznych, szczególnie w Austrii, Belgi i Francji. Z oczywistych względów młodzież ta podejmowała próby zakładania własnych organizacji i stowarzyszeń. Ruch ten charakteryzował się dużą różnorodnością organizacyjną, co utrudniało wspólne działanie. W samym Kownie powstały 3 tego rodzaju placówki: Zjednoczenie Studentów Polaków Uniwersytetu Litewskiego (Witolda Wielkiego), Korporacja ,,Lauda” oraz Związek Studentek Polek Uniwersytetu Witolda Wielkiego ,,Znicz”. Niezależnie od tego w uczelniach zagranicznych działały odrębne placówki skupiające polskich studentów z Litwy. Sytuacja ta powodowała nie tylko rozproszenie polskiego ruchu akademickiego, ale groziła nawet jego rozbiciem, a także wewnętrznymi sporami. Działo się to w czasie, gdy Światowy Związek Polaków Zagranicą w Warszawie zalecał rodakom żyjącym na obczyźnie jak największą konsolidacje i wspólne działanie w jednym, zwartym systemie organizacyjnym. Idea ta mimo wrogości w stosunkach litewsko-polskich docierała także do Kowna. Mimo pewnych oporów wśród niektórych działaczy młodzieżowych w drugiej połowie lat 20. pojawiła się taka próba. Wynikała ona z obawy, że nadal mogły powstawać nowe organizacje i jeszcze bardziej utrudniać wspólne działanie, ale i te, które już istniały, nie zawsze chciały rezygnować z posiadanej już samodzielności. Żeby uniknąć tego rodzaju kontrowersji, pojawiła się myśl założenia federacyjnego związku, który nie likwidowałby istniejących placówek studenckich, a tylko jednoczył je w jednej naczelnej organizacji. W tym celu 27 i 28 sierpnia 1927 r. w Kownie zwołano zjazd polskiej młodzieży z Litwy. Zjazd okazał się wielkim osiągnięciem, gdyż udało się powołać do życia nową organizację o nazwie Związek Polskiej Młodzieży Akademickiej Litwy (ZPMAL). Podstawy działalności nowego Związku określał statut, który jednoczył we wspólnym działaniu całą polską młodzież akademicką z Litwy. Związek jako placówka centralna miał koordynować wspólne działania oraz dbać o oblicze ideowe członków i udział w życiu mniejszości polskiej na Litwie. Statut nie naruszał jednak struktury istniejących już placówek, zobowiązując jedynie ich członków do jednoczesnego należenia do ZPMAL. Organizacja mimo spełnienia wszelkich wymagań dotyczących zmian w statucie 10 stycznia 1938 r. została zlikwidowana. Próby dotyczące cofnięcia tej decyzji spotkały się z odmową, którą wydano 6 kwietnia 1938 r., dzień ten uznany jest jako ostateczna data zamknięcia Związku.
Upon the institution of the Lithuanian University in Kowno (Kaunas), graduates of three Polish gymnasiums (in Kowno, Poniewież, Wiłkomierz) faced an opportunity to undertake higher education. At the same time, many young Poles who were born in Lithuania studied abroad, mostly in Austria, Belgium and France. For obvious reasons, they made attempts to establish their own organizations and associations. This trend was highly diverse in structural terms, which made it difficult to cooperate. In Kowno alone, three such establishments were created: Union of Polish Students of the Lithuanian University (now Vytautas Magnus University), the Students’ Corporation “Lauda”, and the Union of Polish Girl Students of the Lithuanian University “Znicz”. Nonetheless, there were various establishments for Polish students from Lithuania, and this situation not only led to a fragmentation of Polish academia, but it even faced disintegration and internal disputes. This happened when the World Union of Poles Abroad (Warsaw) recommended that fellow Poles living abroad consolidate as much as possible and cooperate in one uniform system of organization. This idea, despite enmity between Poland and Lithuania, would reach as far as Kowno. Such an attempt was made despite some resistance from some youth activists in the latter half of the 1920s. It followed from the fear that other new organizations might appear and make it even more difficult to collaborate, whereas existing ones were not keen on relinquishing the autonomy they already had. In order to avoid this kind of controversy, the idea emerged to establish a federation that would not abolish existing student institutions, but would unite them in one principal organization. To this end, on 27–28 August 1927, a congress of Polish youth from Lithuania was organized. The event proved very successful because a new organization was established: the Union of Polish Academic Youth in Lithuania (ZPMAL). The basis of its functioning was defined by the statute, which consolidated all Polish university students living in Lithuania. As the central body, the Union was to coordinate common activities and safeguard the ideological profile of its members and take care of the Polish minority. While leaving the structure of existing units intact, the statute obliged their members to be members of the ZPMAL at the same time. Although the ZPMAL met all required changes stipulated in the statute, it was dissolved on 10 January 1938. Attempts at reversing this decision were ultimately rejected on 6 April 1938, and this date is regarded as the day of the final closure.
Źródło:
Studia Polonijne; 2022, 43; 119-142
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów polskich organizacji akademickich na Litwie
From the History of Polish Academic Organisations in Lithuania
Autorzy:
Gąsiorowski, Andrzej R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956281.pdf
Data publikacji:
2021-11-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska
Litwa
Kowno
Uniwersytet Litewski
polscy studenci
Polska
Lithuania
Kaunas
University of Lithuania
Polish students
Opis:
Liczna mniejszość polska w Republice Litewskiej w latach międzywojennych znalazła się w bardzo trudnej sytuacji. Wynikała ona z nieuregulowanych stosunków dyplomatycznych pomiędzy Litwą i Polską oraz nieprzyjaznego stosunku władz litewskich do mniejszości polskiej. W jej szeregach znajdowało się wiele młodych ludzi w wieku studenckim. W tym czasie liczne myśli ideowe i organizacyjne różnymi drogami docierały na Litwę Kowieńską z ośrodków akademickich Wilna. Dopiero jednak po utworzeniu uniwersytetu w Kownie wielu młodych Polaków podjęło studia na różnych wydziałach. W 1925 r. powstała również myśl założenia własnej organizacji skupiającej polską młodzież akademicką. Było to Zjednoczenie Polaków Studentów Uniwersytetu Litewskiego. Z tym faktem wiązano pewne nadzieje na jakąś formę pojednania polsko-litewskiego. Wynikało to z tego, że młodzież polska studiująca na Uniwersytecie w Kownie była bardziej podatna na taką współpracę niż starsze pokolenie rodaków. Odnieść to można również do poglądów i form pracy ideowej i organizacyjnej. Przykładem tego są różne poglądy oraz inicjatywy zmierzające do konsolidacji i zjednoczenia całego ruchu młodzieżowego, wynikające z położenia mniejszości polskiej na Litwie. Można to dostrzec śledząc ducha ideowego i przebieg dorocznych uroczystości i zjazdów polskiej młodzieży akademickiej Litwy. Z jej szeregów wyrosło wielu wybitnych działaczy, którzy zadania ruchu polskiego na Litwie widzieli nieco szerzej, niż utarte stereotypy powstałe w czasach sporu i konfliktów polsko-litewskich. Czołową rolę w tym odgrywało właśnie Zjednoczenie Polaków Studentów Uniwersytetu Litewskiego w Kownie (po 1930 r. Witolda Wielkiego). Organizacja ta odgrywała także ważną rolę w całym środowisku polskim na Litwie, w którym polska inteligencja była już znacznie zdziesiątkowana. Zjednoczenie miało również znaczącą pozycję na terenie Uniwersytetu w Kownie i wśród całej społeczności akademickiej na Litwie i poza jej granicami. Z szeregów młodzieży akademickiej wyrosło wielu znanych uczestników opozycji antysowieckiej i antyhitlerowskiej, którzy czynnie włączyli się do walki o sprawę polską. Po II wojnie światowej tych, którzy przeżyli, można było spotkać w Białymstoku, Gdańsku, Olsztynie, Toruniu, Warszawie czy Wrocławiu.
In the period between the World Wars, the numerous Polish minority in the Republic of Lithuania (or Kaunas Lithuania, as Poles used to call it) found themselves in a very precarious position. It was due to severed diplomatic relations between Lithuania and Poland and the hostile attitude of the Lithuanian authorities towards the Polish residents. Many of the Poles in Lithuania were young people of university age. At that time, new ideological and organisational initiatives would reach the Republic of Lithuania through various channels from the academic centres of Vilnius (then in the Republic of Poland). However, it was only after the establishment of Kaunas University that many young Poles were admitted to various faculties. In 1925, an idea was put forward to establish an organisation for the Polish academic youth. This is how the Union of Polish Students of the University of Lithuania was formed. This fact raised hopes for some form of Polish-Lithuanian reconciliation. The Polish youth studying at the university in Kaunas were more eager to seek mutual collaboration than the older generation of compatriots. The same was true about the views and forms of ideological and organisational work. For example, a number of views and initiatives surfaced that aimed to consolidate and unite the entire youth movement around the situation of the Polish minority in Lithuania. This becomes evident when exploring the ideological spirit and programme of annual rallies and celebrations held by the Polish academic youth in Lithuania. The movement spawned many outstanding activists who tried to adopt a broader approach to of the Polish initiatives in Lithuania instead of narrowing them down to the usual stereotypes created in the time of Polish-Lithuanian dispute and conflicts. The leading role in this process was assumed by the Union of Polish Students of the University of Lithuania in Kaunas (in 1930 named after Duke Vytautas the Great). This organisation influenced the entire Polish community in Lithuania, whose intelligentsia had already been severely depleted. The union also enjoyed a significant position at the university in Kaunas as well as among the entire academic fraternity in Lithuania and abroad. Many merited participants of the anti-Soviet and anti-Nazi opposition struggling for the Polish cause in the following years were recruited from among the ranks of the academic youth. After WW2, the survivors settled in in Białystok, Gdańsk, Olsztyn, Toruń, Warsaw, and Wrocław.
Źródło:
Studia Polonijne; 2021, 42; 5-36
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies