Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Konstytucja" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Mała Konstytucja z dnia 19 lutego 1947 r. – geneza i znaczenie
The Small Constitution of 1947 – its origin and value
Autorzy:
Skrzydło, Wiesław
Zakrzewski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525306.pdf
Data publikacji:
2012-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
mała konstytucja z 1947
konstytucja
Opis:
Prezentowana publikacja stanowi próbę określenia podstawowych wyznaczników miejsca i roli ustawy budżetowej w systemie ustrojowym RP z perspektywy doktryny prawa finansowego i konstytucyjnego jednocześnie. Ustawa budżetowa stanowi jeden z najważniejszych programowych dokumentów państwa, na którym w znacznej mierze rząd opiera prowadzenie gospodarki finansowej w danym roku budżetowym. Rada Ministrów, jak i jej członkowie ponoszą polityczną odpowiedzialność za opracowanie projektu ustawy budżetowej, terminowe wniesienie go do Sejmu, a po rozpoczęciu roku budżetowego realizację postanowień uchwalonej na podstawie tego projektu ustawy oraz sprawozdanie z jej wykonania. Trudności i wątpliwości w zakresie procedury budżetowej i realizacji ustawowego obowiązku Rady Ministrów dotyczącego złożenia projektu ustawy budżetowej w określonym terminie rodzi jego zbieg z terminem wyborów parlamentarnych i wynikającą stąd możliwą zmianą układu sił politycznych i w konsekwencji rządu. Istniejący stan prawny nie eliminuje całkowicie, choć istotnie ogranicza poprzez tzw. procedury awaryjne, sytuacje w której pomimo rozpoczęcia roku budżetowego brak jest budżetu państwa lub jego dopuszczanego normatywnie surogatu. Zasadne wydaje się wprowadzenie regulacji konstytucyjnych i ustawowych, które stanowiłyby ostateczne rozwiązanie sytuacji braku podstaw normatywnych prowadzenia gospodarki finansowej państwa i wykluczenie zjawiska tzw. próżni budżetowej.
The paper discusses the patterns and some details of the Constitutional Act of 19th February 1947 on the system and scope of activity of the supreme organs of the Republic of Poland, which is also called the Small Constitution of 1947. The Small Constitution being a 65 year – old law is still under the historians and constitutional law scholars scrutiny and appraisal. In the light of certain studies it seems that this Act, previously read as an attempt to combine traditional democratic principles with the newly adopted communist rules of government, was more facade and a pretense than a true democratic device. It adopted the separation of powers principle and parliamentary rule (the parliamentary cabinet model). Despite the fact that the Small Constitution incorporated many provisions directly from the March Constitution of 1921, the scope of their legal and practical modification led to their distortion. The position and competences of the Legislative Sejm, the President, and the newly established Council of State were inconsistent with the separation of powers and the parliamentary system of government, as well. The detailed responsibilities of the Sejm, Council of State, the President opened the way to adoption of Soviet Union model of government. Thus, the role of the Small Constitution was to legitimize a communist authority and not to limit its powers. The same is true when we focus on the citizens rights and freedoms. The Declaration of realization of citizen rights and freedoms of February 22nd 1947 did not create the legal standards and guaranties of individual freedoms and rights. On the contrary, the constitutional status of individual was the result of current legislation. Under the rule of the Small Constitution, because of its temporary and incomplete nature, the “new authority” paved the way to enactment of the Constitution of 1952 modeled after the Stalin constitution.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 3 (11); 13-30
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem wykładni art. 114 konstytucji marcowej w świetle orzecznictwa kościelnego w sprawach małżeńskich
Autorzy:
Fastyn, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916960.pdf
Data publikacji:
2019-12-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
konstytucja marcowa
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2019, 71, 2
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Judicial Review – historia i współczesność
Autorzy:
Justyński, Janusz
Justyńska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916979.pdf
Data publikacji:
2019-12-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
judicial review
konstytucja
Opis:
Judicial Review – sądowa kontrola konstytucyjności ustaw, kształtowała się na przestrzeni kilkuset lat, równolegle z formowaniem się podstawowych elementów współczesnych systemów politycznych. Jej pojawianie się poprzedziło ugruntowanie się koncepcji trójpodziału władz, suwerenności narodu (w miejsce suwerenności władzy królewskiej) oraz praw człowieka. Instytucje te oraz zasady ustrojowe wprowadzone zostały do Konstytucji amerykańskiej z 1787 r. , której struktura podkreśla fundamentalny charakter trójpodziału władz, jak również, przez wprowadzenie do niej w procesie ratyfikacji Konstytucji, pierwszych dziesięciu poprawek – praw i wolności obywatela amerykańskiego. Przez okres ponad stulecia debata polityczna, w tym także ustrojowa, Europy koncentrowała się nade wszystko nad problematyką suwerenności i praw, tym samym odsuwała na plan dalszy kontrolę konstytucyjności ustaw. Uważano bowiem, iż formowanie organu sprawującego kontrolę konstytucyjną nad aktami władzy ustawodawczej i decyzjami formowanej przez nią władzy wykonawczej, prowadzi do ustanowienia swoistej super izby wobec parlamentu będącego emanacją woli suwerena. Refleksje ustrojowe A. de Tocqueville'a, następnie rozważania i działania praktyczne H. Kelsena przybliżyły – stopniowo- instytucję sądowej kontroli konstytucyjności ustaw do realiów europejskich. Poważna debata polityczna nad tym zagadnieniem podjęta została w Polsce w latach osiemdziesiątych, a warunki do jej ustrojowej materializacji powstały dzięki regulacjom Konstytucji RP w 1997 r. Proces integracji europejskiej sprawił, iż polski system ustrojowy, w tym także funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego, stało się częścią tworzonego przez Unię Europejską autonomicznego systemu prawnego.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2019, 71, 2
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady zmiany Konstytucji Królestwa Belgii w świetle postanowień przejściowych z 2012 r.
The procedure for amending the Constitution of Belgium in connection with the transitional provisions of the 2012
Autorzy:
Grabowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524162.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odstępstwo
Belgia
konstytucja
Opis:
Zmiana konstytucji następuje zazwyczaj przy zastosowaniu ściśle określonej procedury i ma charakter trwały. Nieliczne współczesne państwa europejskie dopuszczają jednak możliwość uchwalenia odstępstwa od konstytucji, tzw. ograniczonego wyjątku. Tego rodzaju rozwiązanie wprowadziła w 2012 r. Belgia, pomimo braku stosownych przepisów oraz praktyki w tym zakresie. Belgijskie odstępstwo od konstytucji modyfikuje czasowo procedurę zmiany konstytucji. Polega to na odstąpieniu od typowego dla państw nordyckich wymogu uchwalenia zmiany ustawy zasadniczej przez parlament dwu kolejnych kadencji parlamentu. Pozostałe elementy procedury zmiany belgijskiej konstytucji, takie jak zrównanie praw izb parlamentu oraz podwyższone kworum oraz większość wymagana dla uchwalenia zmiany pozostały bez zmian. Odstępstwo od Konstytucji Belgii wygasa wraz z zakończeniem kadencji parlamentu wybranego w 2010 r.
Changing of the constitution is usually followed by using a well-defined procedure. Few European countries allow the possibility of adopting a limited exception to the Constitution. Such a law introduced in 2012, Belgium, despite the lack of appropriate legislation and practice in this field. Belgian exception to the constitution temporarily modifies the procedure for changing the constitution. This involves the withdrawal of typical Nordic countries requiring approval of amendment of the constitution by two term of the parliament. Other elements of the procedure for amending the Belgian Constitution, such as equal rights of the House of Representatives and the Senate, and increased quorum and majority required for approval of amendment, remained unchanged. Validity exception of the Belgian Constitution ends with the term of the parliament elect-ed in 2010.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 4 (16); 41-50
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retroaktywność dekretu o stanie wojennym w świetle Konstytucji z 1952 i 1997 r.
Autorzy:
Lubera, Bogumiła
Sikorska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524552.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
stan wojenny
konstytucja
Opis:
Niniejszy artykuł dotyczy problematyki retroaktywności dekretu o stanie wojennym w świetle Konstytucji z 1952 r. i 1997 r. Punktem wyjścia dla tych rozważań jest wskazanie umocowania prawnego zasady lex retro non agit, która stanowi wstęp do problematyki retroaktywnych przepisów dekretu wprowadzającego stan wojenny na terytorium Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL) dnia 12 grudnia 1981 r. Punktem oceny legalności dekretu są przepisy Konstytucji, Kodeksu karnego z 1969 r. oraz Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Synteza podejmowanych w pracy problemów została poparta również orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego.
This article refers to the issues of retroactivity of martial law decree in the light of the Constitution of 1952 and 1997. The starting point of considerations is to identify the legitimacy of the principle of lex retro non agit, which establishes an introduction to the issue of the retroactive provisions of the decree intoducing martial law on the territory of the People’s Republic of Poland in December 12th 1981. The point of assessing the legality of the decree are the provisions of the Constitution of the PRL, the Criminal Code of 1969 and the International Covenant on Civil and Political Rights. The synthesis of the problems undertaken in this work was supported by jurisdiction of the Constitutional Tribunal and the Supreme Court.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 4 (4); 125-142
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrola konstytucyjności w polskim prawie – między systemem common law a systemem kontynentalnym
Constitutionality Control in Polish Law – Between Common Law and Continental Systems
Autorzy:
Koniecko, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308699.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
constitution
constitutionality
constitutionality control
konstytucja
zgodność z Konstytucją
kontrola konstytucyjności
Opis:
W doktrynie polskiego prawa konstytucyjnego i w orzecznictwie przez wiele lat panował spór co do tego, czy sądy powszechne i administracyjne, uprawnione są do badania w toku orzekania zgodności przepisów z Konstytucją. Negatywna odpowiedź na to pytanie prowadziłaby do wniosku, iż jedynym uprawnionym do tego organem, pozostaje Trybunał Konstytucyjny. Zagadnienie to wiąże się z ustrojem organów państwowych, ich pozycją ustrojową oraz przypisanymi im kompetencjami. Co więcej, przyjęcie poglądu, iż sądownictwo jest uprawnione do kontroli zgodności normatywnej aktów niższego rzędu, skutkowałoby częstszym stosowaniem tego aktu w praktyce, co odpowiadałoby niewątpliwie zasadzie nadrzędności i bezpośredniej stosowalności Konstytucji. Konstytucja byłaby w ten sposób stosowana nie tylko w relacjach między organami władzy publicznej oraz organami a obywatelami, ale także w stosunkach horyzontalnych, między podmiotami prawa prywatnego. Celem pracy pozostawało dokonanie analizy i systematyki prezentowanych poglądów w zakresie dopuszczalności w polskim prawie stosowania kontroli rozproszonej oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, któremu ze stanowisk należy przyznać słuszność. W tym celu konieczne stało się wyjaśnienie takich pojęć jak Konstytucja, zgodność z Konstytucją, a także przedstawienie charakterystyki różnych rodzajów i modeli kontroli konstytucyjności. Szczególnie istotne okazało się tu dokonanie przeglądu nie tylko poglądów przedstawicieli doktryny, ale także, a nawet przede wszystkim, stanowisk przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, w tym zarówno sądów, jak i trybunałów, jako najbardziej zainteresowanych w wyjaśnieniu tej kwestii.
In the doctrine of Polish constitutional law and in the jurisprudence, there has been a dispute for many years as to whether common and administrative courts are entitled to examine, in the course of adjudication, the compliance of regulations with the Constitution. A negative answer to this question would lead to the conclusion that the only body authorised to do so is the Constitutional Tribunal. This issue is connected to the system of state bodies, their systemic position and the competencies ascribed to them. Furthermore, the adoption of the view that the judiciary is authorised to control the normative compliance of acts of a lower order, would result in a more frequent application of that act in practice, which would undoubtedly correspond to the principle of supremacy and direct applicability of the Constitution. The Constitution would thus be applied not only in the relations between the organs of public authority and the organs and citizens, but also in the horizontal relations, between the subjects of private law. The aim of this paper was to analyse and systematise the presented views concerning the admissibility of the application of diffused control in Polish law, and to answer the question, which of the positions should be upheld. For this purpose it has become necessary to explain such notions as the constitution, compliance with the constitution, as well as to present the characteristics of different types and models of constitutionality control. It turned out to be particularly important here to review not only the views of representatives of the doctrine, but also, and even primarily, the positions of representatives of the judiciary, including both courts and tribunals, as those most interested in clarifying this issue.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 397-429
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja starsza niż myślisz, czyli o tym, co z historycznego dorobku państwa polskiego znajdziemy w naszej Konstytucji
O tym, co z historycznego dorobku państwa polskiego znajdziemy w naszej Konstytucji
Autorzy:
Bujak, Zbigniew (1954- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo ZB. Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Milanówek : Wydawnictwo ZB
Tematy:
Komisja Konstytucyjna (Zgromadzenie Narodowe ; Polska)
Konstytucja Polski (1921)
Konstytucja Polski (1997)
Konstytucja
Ustrój polityczny
Opracowanie
Wywiad dziennikarski
Opis:
W Aneksie wywiady z członkami Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego Sejmu II kadencji i Senatu III kadencji.
Bibliografia na stronach 152-154.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Ewolucja systemu politycznego w Chorwacji 1990-2010. Próba bilansu
Autorzy:
Krysieniel, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524000.pdf
Data publikacji:
2010-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system polityczny
prezydent
konstytucja
Opis:
Przed dwoma dekadami w Chorwacji rozpoczęła się ewolucja systemu politycznego, czego symbolem stało się zwycięstwo sił opozycyjnych w pierwszych wolnych i demokratycznych wyborach wiosną 1990 roku. Działając początkowo w realiach pogrążonej w głębokim kryzysie socjalistycznej Jugosławii, nowe władze republikańskie uchwaliły zmiany społeczno-ustrojowe, które doprowadziły do przyjęcia w grudniu 1990 roku konstytucji oraz do wystąpienia z federacji i ogłoszenia niepodległości. Szeroki zakres kompetencji prezydenta w połączeniu z autorytarnymi skłonnościami Franjo Tuđmana, „ojca” niepodległości i lidera największej chorwackiej partii, miały negatywny wpływ na proces demokratyzacji. Niewielkim tylko wytłumaczeniem jest trwający kilka lat stan wojny i brak kontroli rządu w Zagrzebiu nad całym terytorium Chorwacji. Dopiero po śmierci pierwszego prezydenta, w latach 2000-2001 nastąpiła podwójna transformacja – system pół-prezydencki zastąpiono parlamentarno-gabinetowym, jednocześnie rozpoczął się proces realnej demokratyzacji połączony z walką z patologiami, które pozostały po „dekadzie Tuđmana”. Podsumowaniem ewolucji systemu politycznego i swoistą manifestacją proeuropejskich nastrojów władzy w Zagrzebiu stały się zmiany konstytucji przyjęte w 2010 roku, które umożliwią wejście Chorwacji w struktury UE.
The evolution of the political system of Croatia has begun over two decades ago from the victory of the opposition in the first free and democratic election that took place in 1990. The New republican government, working at the beginning in the realities of sunken in crisis socialist Yugoslavia, began social and political changes that led to adopting in December of 1990 constitution and announcing independence. A wide range of president’s competences and the authoritative inclination of F. Tuđman, the “father” of independence movement and leader of the biggest Croatian party, had negative influence on the process of democ- ratization. The state of war that lasted for few years and the lack of control of government in Zagreb over the whole territory of Croatia just added to this process. Only after the first president had died, did the double transformation begun (2000–2001) – the semi presidential system was changed into a cabinet- parliamentary system. At the same time the process of real democratization has started, the government started to fight with the irregularities that remained after the “Tuđman’s decade”. The constitutional changes adopted in 2010, which will allow Croatia to enter the EU structures, are the summary to the evolution of the political system and a specific manifestation of pro-European political moods.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 2,3 (2,3); 241-260
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa i wolności człowieka i obywatela w świetle Konstytucji RP
Rights and freedoms of man and citizen in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Stecko, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524285.pdf
Data publikacji:
2018-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolności
prawa
człowiek
konstytucja
Opis:
Niniejszy artykuł obejmuje rozważania dotyczące problematyki odnoszącej się do praw i wolności człowieka i obywatela w świetle Konstytucji RP. Celem jego jest przedstawienie powszechnie akceptowanych wartości demokratycznych, których integralnym elementem są prawa człowieka i wynikające zeń mechanizmy gwarancyjne. Na podstawie materiału w nim zgromadzonego, można zasadnie przypuszczać, że zasada wolności i praw człowieka stała się fundamentem ustroju naszego państwa i określiła istotę Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. Wejście w życie Konstytucji RP z 1997r. wniosło do polskiego prawa systemowego unormowanie kwestii dotyczącej wolności i praw człowieka.
This article covers considerations on the issues relating to the rights and freedoms of man and citizen in the light of the Polish Constitution. It is a representation of the commonly accepted democratic values, whose integral part are human rights and their mechanisms.On the basis of the material herein, it can be reasonably assumed that the principle of freedom and of human rights became fundamental in the political system of our state and defined the essence of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. Its introduction helped regulate issues relating to freedom and human rights in the Polish systemic law.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 1 (41); 171-188
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies