Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kodeks Napoleona" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Związek pozamałżeński jako podstawa orzeczenia rozwodu w praktyce sądów Księstwa Warszawskiego
Extramarital affair as a ground for divorce in the practice of courts of the Duchy of Warsaw
Autorzy:
Pomianowski, Piotr Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621615.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kodeks Napoleona, Księstwo Warszawskie, rozwód, cudzołóstwo, związek pozamałżeński
Napoleonic Code, Duchy of Warsaw, civil divorce, adultery, extramarital affair
Opis:
This paper explores extramarital affair as a ground for civil divorce in the practice of courts of the Duchy of Warsaw. In 1808 the Napoleonic Code was enforced on this territory. Under the rules of the Code Civil a couple could petition for a divorce with mutual consent (article 233). There were also three grounds entitling either spouse to demand a divorce, when it was possible to attribute fault to the second party. In the case of the husband’s infidelity, the wife could demand a divorce only when he brought his concubine into their common residence (article 230). On the other hand, the husband could demand a divorce as a result of every act of his wife’s adultery (article 229). Moreover, each spouse could demand a divorce for outrageous conduct, ill-usage or grievous injuries exercised by the other (article 231). Condemnation of one of the married parties to infamous punishment was also a ground for a divorce to the second party (article 232). In spite of the discrimination of women in cases of adultery, more than 75% of all divorce judgments were issued as a result of actions filed by wives. This was probably caused by the Polish Courts which applied a broad interpretation to article 230 in their jurisprudence. Each act of a husbands’ adultery in a common residence was treated as a ground for divorce, although, according to article 230, a wife had to prove that her husband lived with his concubine in a conjugal home. The husbands’ adultery can be easily distinguished from that of wives’. Generally, men committed adultery out of lust. Female infidelity was usually connected with leaving a husband. Husbands often committed adultery with maids, whereas wives – with soldiers.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2014, 13, 2; 73-87
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady dziedziczenia ustawowego na ziemiach Królestwa Polskiego po 1826 roku
Autorzy:
Bieda, Justyna
Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913391.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prawo spadkowe
prawo cywilne
kodeks Napoleona
Królestwo Polskie
kodeks cywilny
Opis:
Artykuł ma na celu omówienie najważniejszych zasad, niezwykle skomplikowanego, a obowiązującego w praktyce sądowej po dziś dzień, prawa spadkowego Królestwa Polskiego po wejściu w życie Kodeksu Cywilnego z 1826 r.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 1; 105-121
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad procedurą licytacji w Królestwie Polskim do 1875 roku
Selected research on the auction procedure in the Kingdom of Poland before 1875
Autorzy:
Kamińska, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532840.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
auction
auction announcement
bidding conditions
auction protocol
Napoleonic Code (Code civil des Français, 1804)
Code of Civil Procedure (Code de procédure civile, 1806)
Commercial Code (Code de commerce, 1807)
Civil Code of the Kingdom of Poland (1825)
licytacja
obwieszczenie o licytacji
warunki licytacyjne
protokół licytacyjny
Kodeks Napoleona (Code civil des Français, 1804)
Kodeks postępowania cywilnego (Code de procédure civile, 1806)
Kodeks handlowy (Code de commerce, 1807)
Kodeks cywilny Królestwa Polskiego (1825)
Opis:
In the Kingdom of Poland, auctions were an important element of commerce, both with regard to state, territorial authority and private property, and to the attainment of other purposes, including protection of creditor interests. Investigation of the issue requires examination of not only legislation but also practice. No conclusions must be made prior to the examination of operation of this important tool of acquiring and selling property. Instead it is best to examine materials concerning practice, a great deal of which have been preserved. The documents of interest concern the preparation of auctions (announcement, bidding conditions), their conduct (auction protocols), and the subsequent consequences (contracts). Examination of the files on practice allows to determine the objects of auction, the reasons why the auctions were conducted, as well as economic, social and legal factors that influenced auctions. The wealth of legislative material, which can be combined with the plentiful files on of auction practice, opens a broad field for researching issues associated with the use of this procedure.
W Królestwie Polskim licytacja była istotnym elementem obrotu gospodarczego, zarówno w odniesieniu do eksploatacji własności państwowej, samorządowej, prywatnej, jak i realizacji innych celów, w tym ochrony interesu wierzycieli. Analiza zagadnienia wymaga zbadania nie tylko ustawodawstwa, ale i praktyki. Nie można formułować wniosków, wydawać ocen, przed poznaniem funkcjonowania tego ważnego narzędzia nabywania i zbywania własności. Trzeba zatem sięgnąć po materiały praktyki, których zachowało się bardzo dużo. Interesować nas będą dokumenty dotyczące przygotowywania licytacji (obwieszczenia, warunki licytacyjne), jej przeprowadzenia (protokoły licytacyjne) oraz skutków (umowy). Zbadanie akt praktyki umożliwi ustalenie przedmiotu licytacji, powodów, dla jakich ją przeprowadzano, a także czynników gospodarczych, społecznych, prawnych, które miały na nią wpływ. Bogactwo materiału normatywnego, z którym można łączyć zasobne akta praktyki licytacji, otwiera obszerne pole dla badań problemów, jakie wiązały się z wykorzystywaniem tej procedury.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 211-220
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Institution of Coercion of Debtors in Civil Matters in the Kingdom of Poland in the Years 1815–1875
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618301.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of law
Polish Kingdom
Napoleonic Code
civil procedure
foreclosure
historia prawa
Królestwo Polskie
Kodeks Napoleona
postępowanie cywilne
egzekucja
Opis:
The Napoleonic Code, which was in force since 1808 first in the Duchy of Warsaw and then in the Kingdom of Poland, provided for the institution of personal coercion in civil matters in Title XVIII (Book III – On Different Modes of Acquiring Property). It was an enforcement measure consisting of sending the debtor to prison in order to force him to fulfil his obligations. Initially, the detention did not result in cancelling the  existing debt or did not exclude the possibility of carrying out a further enforcement procedure towards the debtor. Debtors were initially kept in detention centres or taken into police custody. Separate penitentiary bodies were appointed by decision of Administrative Council in 1832. The prison service as well as provisions of the Civil Procedure Code including detailed procedures for the use of coercive measures against debtors, have been defined both in the decision of the Administrative Council of 13/25 September 1832 and in subsequent administrative regulations issued by the Government Commission of Internal and Spiritual Affairs in 1848 and 1859. The 1848 regulations referred to civil jail located in Warsaw at Leszno, but there were no specific instructions for jails in remote regions, which resulted in numerous abuses. It was not until 1859 that the Leszno regulations covered the whole area of the Kingdom of Poland. Coercive measures against debtors could be an effective means of enforcement, although the obligation to provide funding necessary to ensure the livelihood of the debtor constitutes some limitation in applying such a measure. Such a situation meant that at first the debtor tried to enforce the debt using other means. A drawback of the abovementioned institution were problems with the internal organization of the civil detention, particularly in terms of real detention of these debtors, who – according to the source material – were often at large.
Kodeks Napoleona, obowiązujący od 1808 r. w Księstwie Warszawskim, a następnie w Królestwie Polskim, przewidywał w Księdze III (o różnego rodzaju sposobach nabycia własności) w tytule XVIII instytucję „przymusu osobistego w materyi cywilnej”. Był to środek egzekucyjny polegający na osadzeniu dłużnika w areszcie w celu zmuszenia go do wykonania ciążącego na nim zobowiązania, przy czym początkowo pozbawienie wolności nie powodowało umorzenia istniejącego długu ani nie wyłączało możliwości prowadzenia dalszej egzekucji z majątku dłużnika. Najpierw dłużników przetrzymywano w aresztach publicznych i aresztach policyjnych. Dopiero decyzją Rady Administracyjnej z 1832 r. utworzono odrębne organy penitencjarne. Organizacja aresztów cywilnych i przepisy kodeksu postępowania cywilnego, rozwijające szczegółowe procedury stosowania przymusu osobistego wobec dłużników, zostały określone w postanowieniu Rady Administracyjnej z dnia 13/25 września 1832 r. i w późniejszych przepisach administracyjnych wydawanych przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Duchownych w 1848 i 1859 r. Regulacje z 1848 r. odnosiły się do aresztu cywilnego znajdującego się w Warszawie na Lesznie, natomiast nie było szczegółowej instrukcji dla aresztów mieszczących się na prowincji, co rodziło wątpliwości co do zasad ich organizacji i dawało możliwość licznych nadużyć. Ostatecznie dopiero instrukcja więzienna z 1859 r. rozszerzała obowiązywanie przepisów dla Leszna z 1848 r. na całe Królestwo Polskie. Instytucja przymusu osobistego dłużników w okresie obowiązywania francuskiej procedury cywilnej mogła być skutecznym środkiem egzekucyjnym, choć pewnym ograniczeniem w jego stosowaniu był obowiązek złożenia przez wierzyciela funduszy niezbędnych na utrzymanie dłużnika, co na pewno powodowało, że najpierw próbował on wyegzekwować dług za pomocą innych rodzajów egzekucji. Mankamentem omawianej instytucji były problemy z wewnętrzną organizacją aresztów cywilnych, w szczególności w zakresie rzeczywistego przetrzymywania w nich dłużników, którzy – jak wynika z materiału źródłowego – w praktyce często przebywali na wolności.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Historical Roots of Belgian Commercial Law
Autorzy:
Waelkens, Laurent
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923793.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
belgiskie prawo handlowe
prawo cywilne
prawo rzymskie
prawo kanoniczne
praktyki bankowe
weksel
notariat
Hanza
spółki z osobowością prawną
kodeks handlowy Napoleona z 1807 r.
Belgian commercial law
civil law
Roman law
canon law
banking practices
bill of exchange
notarial practice
Hanseatic League
companies with legal personality
Napoleonic Code de Commerce of 1807
Opis:
The article presents a synthetic approach to the history of Belgian commercial law. The author starts with the regulations of Roman law and leads us from the beginnings of civil law in the times of the Roman Republic, describing the role of aediles and praetors, to the times of the Roman Empire. A significant part is dedicated to the grain trade and searches – not always successfully – for a self-contained commercial law. A separate analysis of the Roman banking practices includes a discussion of cheques and accounting. The fall of the Western Roman Empire brought changes in trade in the Mediterranean region. The description of the Middle Ages includes a series of causal factors that contributed to the development of commercial law in Western Europe and that were related to the Roman tradition (for example the development of canon law and the Church itself as an institution, as well as the development of universities). It also contains the analysis of organisational elements of commercial law that mainly pertain to Italy, which at that time had a leading role. Attention is also devoted to the development of the notarial profession and the bill of exchange. In the 11th century, cities and, by consequence, autonomous and trade-oriented systems of city rights began to gain importance. This evolution which started on the Apennine Peninsula later also took place in the north of Europe, including in the German maritime cities, and eventually brought organisational changes and led to the establishment of the Hanseatic League. Legal regulations embraced, inter alia, the maritime trade. When the first annual fairs were organised, improved safety and decreased toll rates furthered the development of towns situated on trade routes. Changes in the socioeconomic structure and the fall of Constantinople influenced the progressive standardisation of commercial law in different countries. The Greeks brought to the West not only their money and wealth but also their law. In the modern era, the first companies with legal personality appeared. The origins of contemporary Belgian commercial law are without a doubt connected with French law. The French rulers’ protectionist policies, which were characterised by a strong interference in laws regulating trade, were included in the ordinance of 1673, the main drafter of which was Savary, and the ordinance of 1681. Such actions resulted in traders developing their own judicial bodies. The next stage that was important for contemporary Belgian law was the issuing of the Napoleonic Code de Commerce of 1807. The French law was implemented in the parts of the Netherlands conquered by Napoleon. Commercial law courts after the French model were established and were staffed not by professional judges but by entrepreneurs. When the Belgians gained independence in 1830, one of their goals was to implement a new commercial code. In the end, however, they chose a different path – a comprehensive revision of the existing law that continued throughout the following decades. In that process Belgian commercial law was complemented with, among other things, private companies. The changes to the legal code in the 20th century resulted mainly from the developments in international law (e.g. the acceptance of conventions concerning promissory notes) as well as European law. In 1999 company law was transferred from the Code de Commerce to the Companies Code. The French commercial court system was adopted after the Belgian Independence, but during the last two hundred years the organisation of these courts was changed. Although some argue that there is a need for reform and for the removal of non-professional judges, the author of this paper is of the opinion that lay judges are efficient.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2013, 6, 4; 365-386
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek polskich elit do prawa francuskiego po upadku Napoleona – zarys problemu
The attitude of Polish elites toward the French law after the fall of Napoleon: an outline of the problem
Autorzy:
Gałędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965366.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Napoleonic code
reception of French law
civil law of Kingdom of Poland
private law of Kingdom of Poland
Kodeks Napoleona
recepcja prawa francuskiego
prawo cywilne Królestwa Polskiego
prawo prywatne Królestwa Polskiego
Opis:
The focus of our research is on the argumentation applied by this part of the Polish intellectual and legal elites, which took it upon itself to defend the French law in force on Polish territories in the most difficult moment, immediately following the collapse of the Duchy of Warsaw. On the eve of establishment of the Kingdom of Poland, the further fate of Napoleonic Code and of its accompanying French codes seemed set in stone. The new ruling elites, headed by Prince Adam Jerzy Czartoryski, secured the approval of tsar Alexander to abrogate the laws in place as quickly as possible. The prevailing atmosphere of hostility toward all things French and revolutionary left no illusions as to the further fate of Napoleonic codes and, moreover, made it difficult for anyone to defend this codifi cation openly, as it was deemed foreign to Polish customs and traditions. The proposal to retain it could not withstand the confrontation with the catchy idea of replacing it with a national codification. How was this situation faced by such outstanding lawyers as Antoni Bieńkowski, Jan Wincenty Bandtkie or Antoni Wyczechowski, who on the one hand appreciated the quality, modernity and universality of French codes, as well as the fact that the process of their adaptation on the Polish territories had been bringing some effects over the recent years, and who on the other hand noticed the lack of alternatives to the difficulties posed by creating a similar work referring to the heritage of Polish legal culture?
Przedstawione w artykule badania obejmowały argumentację, jaką posługiwała się część polskiej elity intelektualnej i prawniczej, podejmująca się w najtrudniejszym momencie – bezpośrednio po upadku Księstwa Warszawskiego – obrony obowiązywania francuskiego prawa na ziemiach polskich. U progu powstania Królestwa Polskiego dalszy byt Kodeksu Napoleona oraz towarzyszących mu kodeksów francuskich wydawał się przesądzony. Nowa elita rządząca, na czele z ks. Adamem Jerzym Czartoryskim, uzyskała akceptację cesarza Aleksandra I na możliwie jak najszybsze uchylenie obowiązujących praw. Panująca atmosfera niechęci do wszystkiego, co francuskie i rewolucyjne, również nie pozostawiała złudzeń odnośnie do dalszych losów napoleońskich kodeksów i co więcej – utrudniała zajmowanie otwartego stanowiska w obronie kodyfikacji słusznie uznawanej za obcą polskim zwyczajom i tradycjom. Hasło jej utrzymania nie wytrzymywało konfrontacji z nośną ideą zastąpienia jej kodyfi kacją narodową. Jak w tej sytuacji radzili sobie tacy wybitni prawnicy jak Antoni Bieńkowski, Jan Wincenty Bandtkie czy Antoni Wyczechowski, którzy z jednej strony doceniali jakość, nowoczesność i uniwersalizm francuskich kodeksów oraz fakt, że proces ich adaptacji na ziemiach postępował już nie bez efektów od kilku lat, a z drugiej – dostrzegali brak rozsądnej alternatywy wobec trudności, jakie wiązałyby się ze stworzeniem podobnego dzieła odwołującego się do dziedzictwa polskiej kultury prawnej?
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 73-88
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spory pomiędzy posesorami a chłopami dóbr Cieni i Michałowa w czasach Księstwa Warszawskiego
Disputes between the landowners and the peasantry in the Duchy of Warsaw period. Cases of Cienia and Michałów villages
Autorzy:
Pomianowski, Piotr Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913086.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
powinności chłopskie
Kodeks Napoleona
Księstwo Warszawskie
Opis:
Okres Księstwa Warszawskiego miał charakter przejściowy, jeśli chodzi o relacje pomiędzy ziemiaństwem a chłopstwem. Narzucone kapitalistyczne francuskie prawo cywilne zupełnie nie współgrało z na poły feudalnymi realiami polskiej wsi. Napoleon w artykułem 4 konstytucji zniósł poddaństwo. Niedługo później Fryderyk August wydał dekret grudniowy, którego znaczenie i skutki – mimo bogatej literatury przedmiotu – do dnia dzisiejszego są niezmiernie trudne do określenia. W czasach Polski Ludowej, w okresie wzmożonych badań nad wyzyskiem chłopów i oporem wsi czasów feudalnych i burżuazyjnych, twierdzono, że dekret oznaczał zniesienie własności podzielonej w odniesieniu do gospodarstw chłopskich i wyzucie włościan z ich praw. Te kategoryczne twierdzenia formułowano z reguły bez uwzględnienia źródeł o proweniencji sądowej, a te ostatnie zdają się sugerować, że rzeczywistość była o wiele bardziej skomplikowana. W artykule omówiono spory, które chłopi z Cieni i Michałowa toczyli z posesorami tych wsi przed Trybunałem Cywilnym Pierwszej Instancji w Kaliszu. Charakterystyczne, że w świadomości chłopów, ale i opinii sędziów, dekret grudniowy nie przekreślił bynajmniej wzajemnych uprawnień i obowiązków ziemian i gromad chłopskich, których źródłem były zwyczaje oraz wystawiane przez stulecia różnego rodzaju dokumenty.
The relations between the gentry and the peasantry in the Duchy of Warsaw period show their undoubtedly transitional character. The capitalistic civil law which was imposed by France did not harmonize at all with the partially feudal realities of the Polish countryside. Napoleon abolished serfdom in Article 4 of the Constitution. Soon after, Frederick Augustus I of Saxony issued the December Decree (1807). Its significance as well as consequences, despite the wealth of the literature concerning this subject matter, are extremely difficult to define even today. In the Polish People’s Republic period, which was definitely a period of very intensive research into the issues of the exploitation of the peasants and their resistance in the feudal and bourgeoisie eras, it was claimed that the Decree abolished the shared ownership of farms and deprived the peasants of their rights (the abolition of dominium utile). These categorical conclusions were, as a rule, formulated without taking the court records into consideration. Furthermore, these records actually seem to indicate that the reality was much more complicated. The article delineates the disputes between the peasantry of two villages, Cienia and Michałów, and their landowners (or vice versa) before the Civil Tribunal of First Instance in Kalisz. It is worth mentioning that according to the peasants’ awareness as well as to judge’s opinions the December Decree did not put an end to the mutual rights and obligations between the gentry and the peasantry that had been shaped by customs and various documents which had been issued for centuries.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2020, 72, 2; 63-72
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Searching for National Components in Building own Legal Culture: The Debate on the Legal Situation of Women in Interwar Poland
Autorzy:
Anna, Klimaszewska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902797.pdf
Data publikacji:
2019-09-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
legal situation of women
modernization
uniformization
national legal identity
interwar Poland
national tradition
French Civil code
status prawny kobiety
modernizacja
uniformizacja
prawna tożsamość narodowa
Polska międzywojenna
tradycja narodowa
Kodeks Napoleona
Opis:
Broad legislative works conducted in interwar Poland and concerning various branches of law focused, on the one hand, on the uniformization and reform of particular district systems inherited from the annexing powers, and on the other hand on the idea of building a national codification. In that context the programme for modernisation of socio-economic relationships and the elements derived from foreign legal systems, rooted in the previous century, were balanced with the values, customs, and specific features, regarded as native and constituting components of national identity of the Poles. Against this backdrop, a debate on the legal situation of women was taking place, of key importance from the perspective of legislative changes of the late 19th and early 20th centuries in other legal systems around the world. Therefore, the objective of this paper is to analyze its course from the angle of components of Polish national identity, tradition, and legal culture, defined in broadly understood public debate.
Źródło:
Studia Iuridica; 2019, 80; 169-180
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Kodeksu Napoleona w systematyzowaniu polskiej terminologii prawnej
Autorzy:
Wismont, Magdalena
Woźniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022838.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia języka polskiego — XIX w.
leksyka prawna
systematyzacja polskiej terminologii prawnej
Kodeks Napoleona
history of XIX century Polish language
legal vocabulary
systematization of Polish legal terminology
Napoleonic Code
Opis:
Artykuł traktuje o wpływie XIX-wiecznych przekładów Kodeksu Napoleona na systematyzację ówczesnej polskiej terminologii prawnej. Francuska kodyfikacja miała przełomowe znaczenie dla prawodawstw całego świata, uznawana jest za podstawę nowoczesnego państwa. Autorki prezentują oddziaływanie tego zbioru praw na tworzącą się w XIX w. polską terminologię prawną. Dzięki przekładom Kodeksu Napoleona rozpoczęto systematyzację nomenklatury prawa, tzn. przyporządkowywanie nazwy do pojęcia prawnego, precyzyjne określanie semantyki terminu, porządkowanie terminów w relacjach nadrzędno-podrzędnych. W przekładach postulowano również konsekwencję w wyborach tłumaczeniowych. W tym sensie translacje Kodeksu Napoleona przybliżyły polski język prawny do stanu obowiązującego we współczesnej legislacji.  
The article examines influence of a XIX century translation of the Napoleonic Code on the systematization of contemporary Polish legal terminology. The French codification of legislation was of paramount importance for legislations all over the world and laid the foundations for a modern state. The authors present influence of French codification over the Polish law terminology which was being formed in the XIX century. Thanks to the translations of the Napoleonic Code, the systematization of terminology in the field of law was introduced, i.e. assigning names to legal notions, precise determination of their semantics, organizing terms in superior-subordinate relations. In the translations consistency in translational was also proposed. In this way the translations of the Napoleonic Code brought the Polish legal language closer to modernity.  
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 59-69
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protection of the Rights of Necessary Heirs in the Polish Lands in the 19th and 20th Centuries
Autorzy:
Szewczak-Daniel, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619149.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
necessary heirs
legitime
reserve
civil code
German civil code
Austrian civil code
Napoleonic Code
testament
inheritance
dziedzice konieczni
zachowek
rezerwa
kodeks cywilny
austriacki kodeks cywilny
niemiecki kodeks cywilny
Kodeks Napoleona
spadek
Opis:
The aim of the paper is to review the institutions of the inheritance law regulating the issues of protection of necessary heirs’ rights, that is legitime and reserve, legally binding in the Polish lands in the 19th and 20th centuries. In the context of divergence between the two institutions, their essence is briefly discussed and major differences between their regulations are presented. Moreover, in the summary, the author analyses advantages and disadvantages resulting from the systemic and legal solutions of the presented institutions. A fundamental principle of the modern inheritance law is the rule of free disposition of one’s property in the event of death. However, the rule of free bequeathing has been limited in its material aspect through protection of necessary heirs’ rights, which had its institutional expression in the legal solutions adopted in the inheritance laws of the 19th-century European civil codes. The essence of the protection of necessary heirs’ rights consisted in the fact that they could not be excluded from succession without justification. In modern civil codifications, the institutional expression of legal protection of the closest family members was the system of legitime (known in the Austrian civil code – ABGB and the German civil code – BGB) and the system of reserve (regulated in the Napoleonic Code).
Zasada swobody testowania doznała ograniczeń w aspekcie przedmiotowym przez ochronę praw dziedziców koniecznych, co znalazło wyraz w rozwiązaniach prawnych przyjętych przez prawo spadkowe dziewiętnastowiecznych europejskich kodyfikacji cywilnych. Istota ochrony praw dziedziców koniecznych polegała na tym, iż nie mogli oni bez uzasadnienia zostać wykluczeni przy spadkobraniu. Instytucjonalny wyraz ochrony prawnej najbliższych członków rodziny na gruncie nowożytnych kodyfikacji cywilnych stanowił system zachowku (znany kodyfikacji austriackiej [ABGB] i niemieckiej [BGB]) oraz system rezerwy (uregulowany w Kodeksie Napoleona). Celem artykułu jest dokonanie przeglądu instytucji prawa spadkowego regulujących kwestie ochrony praw dziedziców koniecznych, tj. zachowku i rezerwy, obowiązujących na ziemiach polskich w XIX i XX w. Na tle odmienności wypływających z obu instytucji dokonano krótkiego omówienia ich istoty oraz wskazania zasadniczych różnic, jakie zachodzą w ich uregulowaniu. Ponadto tytułem podsumowania autorka poddała analizie wady i zalety wynikające z rozwiązań ustrojowo-prawnych przedstawianych instytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postępowanie o ubezwłasnowolnienie całkowite w świetle przepisów Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego
Absolute incapacitation procedure in the light of the Civil Code of the Kingdom of Poland
Autorzy:
Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532838.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
incapacitation
absolute incapacitation
court practice in the Kingdom of Poland
Civil Code of the Kingdom of Poland
Napoleonic Code
family council
ubezwłasnowolnienie
ubezwłasnowolnienie całkowite
praktyka sądowa Królestwa Polskiego
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
Kodeks Napoleona
rada familijna
Opis:
The rules contained in the Civil Code of the Kingdom of Poland concerning incapacitation were based on Napoleonic law. Reservation of the court procedure for the application of this institution of law and limitation of the role of the family council solely to the function of an opinion provider aimed at the protection of personal and property interests of the person to be incapacitated. Moreover, it also protected the interests of the closest kin of such a person. Making it possible to resort to this institution in the case of the emancipated and non-emancipated minors in the Civil Code, in the opposition to the principles of the Napoleonic Code, seems by all means justified. The good of not only an incapacitated emancipated person but also of a non-emancipated person aff ected with disability requires protection, which incapacitation served.
Przepisy KCKP dotyczące ubezwłasnowolnienia zostały sformułowane na wzór przyjętych w kodyfikacji napoleońskiej. Zastrzeżenie drogi sądowej dla stosowania tej instytucji prawnej oraz ograniczenie roli rady familijnej tylko do funkcji opiniodawczej miało na celu ochronę interesów osobistych i majątkowych osoby w stosunku, do której miało być orzeczone ubezwłasnowolnienie. Poza tym chroniło również interesy najbliższej rodziny tej osoby. Przyznanie w KCKP, w przeciwieństwie do zasad uregulowanych w KN, możliwości zastosowania tej instytucji do małoletnich usamowolnionych i nieusamowolnionych wydaje się ze wszech miar uzasadnione. Nie tylko dobro ograniczonej osoby usamowolnionej, ale również nieusamowolnionej, dotkniętej niesprawnością wymagało ochrony, czemu służyć mogło właśnie ubezwłasnowolnienie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2015, 18; 91-106
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poglądy Franciszka Ksawerego Szaniawskiego na temat uregulowania rozwodów w Kodeksie Napoleona
Franciszek Ksawery Szaniawki on legal regulation of divorce in the Napoleonic Code
Autorzy:
Królasik, Tomasz Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621619.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kodeks Napoleona, Księstwo Warszawskie, rozwód, Franciszek Ksa- wery Szaniawski
Napoleonic Code, Duchy of Warsaw, civil divorce, Franciszek Ksawery Szaniawski
Opis:
This paper concerns Franciszek Ksawery Szaniawki and his interpretations of legal re- gulation of divorce in the Napoleonic Code. In 1808, the Napoleonic Code was enforced on territory of the Duchy of Warsaw. This modern civil code included regulations of divorce unknown in traditional Polish law (there was no institution of divorce). Soon it appeared that Polish society, especially the Catholic Church but not only, was strongly opposed to divorce in the newly restored Polish State. Szaniawski was both Catholic priest and state official working in the Ministry of Justice. As the very first translator of Napoleonic Code into the Polish language, he took part in national debate on the regulation of divorce under the Code. Szaniawski pointed to several general disadvan- tages of divorce; the ruination of family life, the negative impact on social customs and behaviour and the uncertain future for the children of a broken marriage. However, In spite of these disadvantages, Szaniawski stated that the institution of divorce, used under limits protected by judges in Polish Courts, is highly compatible with other pro- visions of the Napoleonic Code and should remain in place. According to Szaniawski, divorce can be applied but only when it is necessary and in a very precise and narrow way. Exercising such a pragmatic view on divorce was very uncommon for a Catholic priest. Szaniawski eventually popularized a new hybrid idea of marriage in the Duchy of Warsaw reflecting its religious and civil aspects separately.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2014, 13, 2; 89-100
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orzecznictwo Sądu Pokoju w Śremie – próba opracowania statystycznego
Jurisprudence of the Court of the Peace in Śrem – an Attempt of Statistical Elaboration
Autorzy:
Pomianowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308715.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Kodeks Napoleona
Landrecht z 1794 r.
sąd pokoju
Księstwo Warszawskie
Napoleonic code
Landrecht
court of the peace
Duchy of Warsaw
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie czym zajmował się Sąd Pokoju w Śremie w okresie Księstwa Warszawskiego, i jakie problemy były istotne dla społeczeństwa wielkopolskiego początku XIX w., we wstępnej fazie epoki przechodzenia od feudalizmu do kapitalizmu. W badaniach zastosowano metodę statystyczną. Wybór Sądu Pokoju w Śremie podyktowany jest okolicznością, że jego akta zachowały się do naszych czasów we względnie najpełniejszym stopniu. Spuścizny sądów tego szczebla z reguły zostały całkowicie utracone lub zachowały się w stopniu szczątkowym. Ponadto autor pragnie udzielić odpowiedzi na pytanie na ile sędziowie ze Śremu stosowali się do litery ustaw obowiązujących w Księstwie Warszawskim, a w jakim stopniu orzekali w oparciu o własne poczucie sprawiedliwości. Istotne jest przy tym to, że w Księstwie Warszawskim równolegle pozostawały w mocy Kodeks Napoleona (KN) i Landrecht Pruski z 1794 r., co musiało stawiać przed sędziami liczne wyzwania. Kodeks Napoleona jest ustawą o czysto kapitalistycznym charakterze, podczas gdy Landrecht jest kodyfikacją epoki przejściowej o pierwiastkach zarówno feudalnych, jak i kapitalistycznych. Autor stara się ocenić na ile poprawnie radzili oni sobie z tym problemem.
The aim of the article is to indicate what the court of the peace in Śrem dealt with during the period of the Duchy of Warsaw, and thus what problems were important for the society of Greater Poland at the beginning of the 19th century, in the initial phase of the transition from feudalism to capitalism. The statistical method was used in the research. The choice of the court in Śrem is dictated by the fact that its files have been preserved to our times in a relatively complete way. The records of courts of this level have usually been completely lost or have been poorly preserved. In addition, the author wishes to answer the question to what extent the judges from Śrem complied with the letter of the laws in force in the Duchy of Warsaw, and to what extent they ruled based on their own sense of justice. It is important that the Napoleonic Code and the Prussian Landrecht of 1794 were in force in the Duchy of Warsaw at the same time, which must have posed numerous challenges to the judges. The Napoleonic Code is a purely capitalist law, while the Landrecht is a transitional era codification with both feudal and capitalist elements. The author tries to assess how well they dealt with this issue.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 503-517
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenia zdolności prawnej osób duchownych w pracach kodyfikacyjnych doby Królestwa Kongresowego
Limitations of the legal capacity of the clergy in the codification work during the era of the Congress Kingdom of Poland
Autorzy:
Pomianowski, Piotr Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043354.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
legal capacity
clergy
Congress Kingdom of Poland
Kingdom of Poland
Napoleonic Code
zdolność cywilna
osoby duchowne
Królestwo Kongresowe
Królestwo Polskie
Kodeks Napoleona
Opis:
Artykuł dotyczy ograniczenia uprawnień duchownych katolickich w pracach kodyfikacyjnych w Królestwie Kongresowym. Zgodnie z prawem kanonicznym, które w znacznym zakresie było respektowane przez sądy Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zakonnicy i zakonnice mieli poważnie ograniczone uprawnienia w zakresie prawa spadkowego (co do możliwości spadkobrania czy sporządzenia testamentu). Wobec w pełni wyznaniowego charakteru prawa małżeńskiego osoby zobowiązane do celibatu nie mogły też rzecz jasna zawrzeć małżeństwa. Reguły te pozostały w znacznym stopniu w mocy po zaprowadzeniu na dawne ziemie koronne praw pruskich i austro-galicyjskich. Z kolei Kodeks Napoleona, któremu nadano moc obowiązującą w Księstwie Warszawskim, nie znał ograniczeń duchownych ani w zakresie prawa spadkowego, ani co do możliwości zawierania małżeństw. Po przejęciu kontroli nad centralnymi ziemiami polskimi przez Aleksandra I oczywistą była potrzeba reformy prawa cywilnego. Jej zakres i zasady jednak budziły kontrowersje. Poza dyskusją pozostawało wyłączenie możliwości zawierania małżeństw przez duchownych katolickich, lecz zakres ewentualnego ograniczenia zdolności prawnej oraz zdolności do czynności prawnych zakonników i zakonnic był przedmiotem sporów. Tarcia w powołanej po obradach Sejmu w 1820 r. deputacji prawodawczej były tak wielkie, że konieczne okazało się rozstrzygnięcie tej kwestii przez samego cara. Opinia monarchy wychyliła się wówczas w stronę klerykalną, czego skutkiem było ograniczenie praw cywilnych zakonników i zakonnic przez art. 10 Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego. Pełniejszy niż dotychczas opis tych kontrowersji był możliwy dzięki uwzględnieniu niewykorzystywanych dotychczas przez polskich badaczy materiałów przechowywanych w jednym z moskiewskich archiwów.
The article focuses on the limitations of the legal capacity of the clergy in the codification work during the era of the Congress Kingdom of Poland. According to canon law, which was largely respected by the courts of the Polish-Lithuanian Commonwealth, the rights of monks and nuns were severely limited in matters related to succession (in particular, as far as inheritance or wills are concerned). Moreover, in light of the fully religious nature of marriage law, persons obliged to celibacy could not, as a matter of course, enter into a marital relationship. Austrian and Prussian lawmakers respected many of the ecclesiastical rules which regulated the status of the clergy. On the other hand, the Napoleonic Code did not place any limitations on the clergy in the realm of inheritance or marriage law. In 1807, the Duchy of Warsaw was established from the Polish lands seized by Prussia where Landrecht of 1794 was in force. In 1809, some lands occupied by Austria were incorporated into the Duchy of Warsaw. The civil code of Western Galicia (a precursor of Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch) was binding within these territories. Soon afterwards, the Napoleonic Code was introduced into both parts of the Duchy. During the Congress of Vienna it was decided that a major part of the Duchy would be transformed into the Kingdom of Poland under Russian control. It was obvious that Emperor Alexander I would reform the secular Napoleonic law of the Kingdom of Poland. While the prohibition of concluding marriages by the Catholic clergy was not questioned, the scope of potential limitations of the legal capacity of monks and nuns was the subject of much debate. The members of the Codification Commission could not come to an agreement whether to change or preserve the French regulations. Finally, Alexander I ordered to introduce them into the Civil Code of the Kingdom of Poland. The article gives a fresh view on the debate as it is based on the analysis of recently discovered materials from one of the Moscow archives.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 263-276
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Napoleon przed trybunałem kobiet
Autorzy:
Łucyk, Szymon.
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 6, s. 64-65
Data publikacji:
2021
Tematy:
Napoleon I (cesarz Francuzów ; 1769-1821)
Kodeks Napoleona
Kobieta
Prawa kobiet
Prawa człowieka
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
W artykule przedstawiono ocenę dokonań Napoleona. Obok niekwestionowanych osiągnięć na polach bitew, zdaniem np. wielu Francuzek jego kodeks cywilny zatrzymał na ponad wiek emancypację kobiet we Francji. Fragment art. 201 tego kodeksu mówi bowiem, iż mąż winien żonie opiekę, a ona jemu posłuszeństwo. To przekładało się w życiu codziennym na prawo męża do nieograniczonego zarządzania majątkiem i w połączeniu z art. 1124 pozbawiało kobiety prawa głosu, a nawet zrównywało je z dziećmi i przestępcami. Tylko kobiety niezamężne posiadały w tym czasie względną wolność. Nie jest też powszechnie wiadomym, że to Napoleon czczony jako wyzwoliciel ludów, w 1802 roku przywrócił we Francji niewolnictwo, zlikwidowane przez republikę osiem lat wcześniej. Autor artykułu obszernie opisuje też fragmenty ekspozycji poświęconej Napoleonowi, w Paryżu w 200. rocznicę jego śmierci.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies