Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kingdom of Poland in the 19th century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Regional Courts in the Kingdom of Poland 10 Years after the Reform in the Light of the 1887 Inspection
    Autorzy:
    Korobowicz, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619197.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Kingdom of Poland in the 19th century
    regional courts in the Kingdom of Poland
    Królestwo Polskie w XIX w.
    sądy okręgowe Królestwa Polskiego
    Opis:
    Judicial reform carried out in the Kingdom of Poland, in 1876 led to the unification of the Polish and Russian judicial systems. Regional courts constituted the first instance of general judiciary, competent to decide on major criminal and civil cases. There were 10 courts, one in each guberniya. In 1886, the first inspection was conducted. For this purpose there were chosen the main court in the Kingdom – the regional court in Warsaw, and two other courts – in Kalisz and Lublin. The inspection revealed that the courts were overburdened. There was a shortage of staff, and within the first decade the situation had not changed, apart from the Warsaw court. Such a frugal policy, which did not take into account the rapid growth in economy and population (which led to the increase in the number of court cases), resulted in rising backlogs. It had a devastating effect on the quality of written judgments and their justifications. After 10 years, little has changed as for the presence of Polish judges (those from the former judiciary) in the courts’ composition. They maintained forms and rules of pre-existing French civil process. The courts sought to ensure that those lawyers whose role in the process was dominant could be exchanged between the parties.
    Reforma sądowa przeprowadzona w Królestwie Polskim w 1876 r. doprowadziła do unifikacji jego sądownictwa z sądownictwem rosyjskim. W nowej organizacji sądowej sądy okręgowe stanowiły I instancję sądownictwa ogólnego, właściwego do orzekania w poważniejszych sprawach karnych i cywilnych. Utworzono ich 10, po jednym w każdej guberni. W 1886 r. przeprowadzono pierwszą ich wizytację, wybierając w tym celu największy w Królestwie sąd okręgowy w Warszawie i dwa typowe wśród pozostałych – w Kaliszu i Lublinie. Wizytacja dała obraz sądów nadmiernie obciążonych. Ich pierwsze składy były szczupłe i w pierwszym dziesięcioleciu nie zostały, poza warszawskim, wzmocnione. Ta oszczędna polityka etatowa, nieuwzględniająca szybkiego rozwoju gospodarczego i ludnościowego Królestwa, który przekładał się na wzrost wpływu spraw do sądów, spowodowała narastanie w sądach od początku zaległości. Odbiła się też na jakości pisemnych wyroków i ich uzasadnień. Po 10 latach nie uległ większej zmianie udział w składach sądów sędziów Polaków wywodzących się z dawnego sądownictwa. To oni zachowywali w praktyce formy i zasady obowiązującego wcześniej francuskiego procesu cywilnego. Sądy dążyły do tego, aby strony zastępowały się adwokatami, których rola w procesie była dominująca.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przystąpienie dóbr koprzywnickich do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego jako egzemplifikacja trudności finansowych dóbr ziemskich w Królestwie Polskim w I połowie XIX wieku
    The accession of the Koprzywnica estate to the Land Credit Society as an exemplification of the financial difficulties of land estates in the Kingdom of Poland in the first Half of the 19th century
    Autorzy:
    Janeczek, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340504.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Kingdom of Poland
    economy of the Kingdom of Poland in the 19th century
    loans
    agriculture
    Królestwo Polskie
    gospodarka Królestwa Polskiego w XIX wieku
    pożyczki
    rolnictwo
    Opis:
    Wskutek kasaty części klasztorów w roku 1819 skarb Królestwa Polskiego przejął znaczne dobra ziemskie, wśród nich także i te należące do cystersów koprzywnickich. Zajęcie tego majątku nie było samo w sobie celem administracji państwowej. Dobra miały bowiem stanowić źródło dochodów dla Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Jednakże aby utrzymać dochodowość majątku na odpowiednim poziomie, konieczne było zapewnienie środków na modernizację i rozbudowę tych dóbr. W ówczesnych realiach jedynym, źródłem z którego można byłob pozyskać niezbędne fundusze, było Towarzystwo Kredytowe Ziemskie (dalej TKZ). Proces ubiegania się o uzyskanie pożyczki dla dóbr koprzywnickich, jaki przebyła administracja, doskonale oddaje, z jakimi wymaganiami musieli się zmagać ci, którzy podjęli decyzje o aplikowaniu do TKZ, i to pomimo faktu, iż dobra te należały do państwa, a w cały proces czynnie zaangażowane były także władze centralne. Równolegle w trakcie ubiegania się o kredyt na jaw wyszły wszelkie mankamenty wynikające z państwowej własności tych dóbr. Jako że urzędnicy zaangażowani w uzyskanie kredytu nie byli posiadaczami tego majątku, a ich postępowanie było ściśle określone ramami realiów prawnych, zdradzali w swych działaniach – jak wynika z przepływu korespondencji pomiędzy poszczególnymi instytucjami – pewną ociężałość oraz oczekiwanie niższych instancji na decyzje zwierzchników. Tym niemniej uzyskanie kredytu w tak wysokiej kwocie i na tak korzystnych warunkach bez wątpienia można uznać za sukces wszystkich zaangażowanych w nią urzędników. Co istotne, sukces ten był wymierny i przynosił perspektywę wzrostu wartości dóbr w dającej się określić przyszłości.
    As a result of the dissolution of some monasteries in 1819, the treasury of the Kingdom of Poland took over considerable land estates, including those belonging to the Cistercians in Koprzywnica. In itself, the seizure of this property was not the purpose of the state administration. They were supposed to provide a source of income for the Government Commission of Religious Denominations and Public Enlightenment. However, to maintain profitability at the appropriate level, it was necessary to provide funds for the modernization and expansion of these lands. Given the contemporary realities, the only source from which the necessary funds could be obtained was the Land Credit Society. The process of applying for a loan for the Koprzywnica estate, which the administration has gone through, perfectly reflects the requirements which those who had decided to apply to the LCS had to face. And all of this despite the fact, that these lands belonged to the state and the central authorities were also actively involved in the entire process. At the same time, when applying for a loan, all shortcomings arising from the fact that the state possessed these goods came to light. As the officials involved in obtaining the loan were not the owners of this property, and their behaviour was strictly defined by the legal framework in which they could operate, from the flow of correspondence between individual institutions there was a certain sluggishness and the expectation of lower instances for decisions of superiors. Nevertheless, obtaining such a significant loan and on such favorable terms can undoubtedly be considered a success of all officials involved. Importantly, this success was measurable and brought the prospect of an increase in the value of goods in the foreseeable future.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 39-54
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    OPIS MIAST WOJEWÓDZTWA PŁOCKIEGO W LATACH 1820–1822
    REVIEW OF PŁOCK VOIVODSHIP CITIES IN THE YEARS 1820–1822
    Autorzy:
    Łątkowski, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/492627.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Płockie
    Tematy:
    Królestwo Polskie w XIX w.
    województwo płockie
    lata 20. XIX w.
    Kingdom of Poland in the 19th century
    Płock voivodship
    the twenties of the 19th century
    Opis:
    Artykuł stanowi krótki historyczny przegląd miast województwa płockiego w latach 20. XIX wieku. Opis został przygotowany przez burmistrzów na potrzeby rządu Królestwa Polskiego. W tym czasie komisja rządowa miała zdecydować, które miasta mają stracić swój status, a które nie. Proces ten spowodował szeroki zakres nieuczciwych decyzji związanych z degradacją miast.
    This article represents short historic review of Płock voivodship cities in the twenties of the 19th century. Such historical description was prepared by Masovian mayors as requested by the government of the Kingdom of Poland. At that time, the government commission was supposed to decide which cities could maintain their city status. The process resulted in a wide range of unfair decisions related to the degradation of the cities.
    Źródło:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2020, 2(263); s. 14-25
    0029-389X
    Pojawia się w:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan wojenny w Królestwie Polskim (1861–1905)
    Martial Law in the Kingdom of Poland (1861–1905)
    Autorzy:
    Wiech, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520862.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    historia XIX w.
    Królestwo Polskie w XIX w.
    stan wojenny 1861 r.
    19th-century history
    Kingdom of Poland in the 19th century
    martial law of 1861
    Opis:
    Artykuł analizuje problem zniesienia stanu wojennego w Królestwie Polskim. W przeciwieństwie do jednorazowego i jednoznacznie brzmiącego aktu ogłaszającego wprowadzenie stanu wojennego, jego odwołanie i zniesienie nie zostało oficjalnie ogłoszone. Odbywało się etapami na mocy wielu wydanych po 1863 r. szczegółowych rozporządzeń i regulacji prawnych, które potraktowano jako wycofanie się z systemu rządów wojskowo-policyjnych. Zagadnienie omówione zostało z wieloma odniesieniami do Ziem Zabranych, z wykorzystaniem dokumentacji urzędowej centralnych władz Królestwa Polskiego przechowywanej w rosyjskich archiwach.
    The article examines the problem of the abolition of martial law in the Kingdom of Poland. Unlike the one-time and unambiguous-sounding act announcing the introduction of martial law, its cancellation and annulment were not officially announced. It took place in stages under several detailed decrees and legal regulations issued after 1863, which were treated as a withdrawal from the system of military-police rule. The issue is discussed with many references to the so-called „Taken Lands” (the Russian partition), using official documentation of the central authorities of the Kingdom of Poland stored in Russian archives.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 33-62
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pensja dziekanów w Królestwie Polskim do lat 70. XIX wieku. Egzemplifikacje
    Deans’ salary in the Kingdom of Poland until the 1870s. Examples
    Autorzy:
    Szkutnik, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022536.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Historia Kościoła w Polsce w XIX w.
    dziekan
    Królestwo Polskie
    zabór rosyjski
    pensja
    the history of the Church in Poland in the 19th century
    dean
    the Kingdom of Poland
    the Russian Partition
    salary
    Opis:
    In the Old Polish period, deans did not receive any special remuneration for the functions they performed. Dean’s salary was introduced by the countries which conducted the partitions of Poland. In the nineteenth century, it became a tool for subordination of the clergy to secular authorities. Financial dependence of the church hierarchy, including deans, contributed to the fact that they became dependant on state administration. Salaries varied and depended on the size of the deanery (the number of parishes). In the first half of the nineteenth century, better-paid deans earned as much as an elementary school teacher. Nevertheless, the dean usually accumulated several prebendaries and posts which provided additional income, often many times greater than dean’s salary.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 104; 297-309
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje rodziny w świetle czasopism kobiecych i rodzinnych Królestwa Polskiego z lat 1864–1914
    Functions of the Family – A Study Based on Women’s and Family Magazines of the Kingdom of Poland Published Between 1864 and 1914
    Autorzy:
    KALINOWSKA-WITEK, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/435704.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    rodzina polska w XIX wieku, funkcje rodziny, czasopisma kobiece
    w Królestwie Polskim.
    the polish family in the 19th century, functions of the family, women’s
    magazines in the Kingdom of Poland.
    Opis:
    Rodzina pełni ważną rolę w życiu człowieka. Funkcje rodziny wyznaczają cele, do których rodzina zmierza i zadania, które podejmuje dla zaspokojenia potrzeb swoich członków. Szczególna rola przypadła polskiej rodzinie w okresie zaborów. Wówczas od właściwego wypełniania przez rodzinę jej funkcji zależało przetrwanie narodu. Zadanie uświadomienia społeczeństwu roli rodziny podjęły czasopisma skierowane do rodzin oraz do kobiet – ich naczelniczek. Wskazywały na prawidłowe pełnienie poszczególnych funkcji, ostrzegały przed konsekwencjami różnych dysfunkcji. Publicyści czasopism kobiecych najczęściej pisali o wychowawczej, opiekuńczej, zarobkowej i seksualnej funkcji rodziny.
    The family plays a crucial role in a person’s life. All the functions of the family are the source of both the aims the family tries to achieve and the tasks undertaken to meet the needs of family members. A Polish family had a specific role during the period of the partitions of Poland. In that period the survival of the whole nation depended on a properly performed function of the family. It was the magazines targeted at women and families that undertook the task of making the society aware of the role of the family. They pointed to the importance of its proper functioning and warned against the consequences of various dysfunctions. Publicists of women`s magazines wrote most often about the educational, caring, financial, and sexual functions of the family.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2013, VII, (1/2013)
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunki gospodarcze między Imperium Rosyjskim a Królestwem Polskim w okresie 1815-1850
    Economic Relationships Between Russian Empire and the Kingdom of Poland in 1815-1850
    Autorzy:
    Rozumowska-Gapeeva, Tatiana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38890054.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Królestwo Polskie
    Imperium Rosyjskie
    rosyjsko-polskie stosunki gospodarcze w pierwszej połowie XIX w.
    Russian Empire
    the Kingdom of Poland
    economic relationships between Russia and Poland in the first half of 19th century
    Opis:
    This paper depicts an influence of administrative rules and tariff of duties on the economic relationships between Russia and Poland in 1815-1850.
    Źródło:
    Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2006, 2, 2; 261-279
    1896-6365
    Pojawia się w:
    Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dlaczego Antonio Corazzi przyjechał do Polski?
    Why Did Antonio Corazzi Come to Poland?
    Autorzy:
    Omilanowska-Kiljańczyk, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15582265.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Antonio Corazzi (1792–1877)
    architektura Warszawy XIX w.
    neoklasycyzm w architekturze polskiej
    mecenat architektoniczny w Królestwie Polskim
    architecture of 19th-century Warsaw
    Neo-Classicism in Polish architecture
    architectural patronage in the Kingdom of Poland
    Opis:
    Od około stu lat w polskiej literaturze naukowej obowiązuje ustalenie, że architekt Antonio Corazzi został sprowadzony do Polski przez Stanisława Staszica. Tymczasem szczegółowe badania pozwoliły mi ustalić, że przekonanie to nie opiera się na jakimkolwiek potwierdzeniu źródłowym. Przyjazd Corazziego do Polski był efektem decyzji o sprowadzeniu z Włoch młodego, zdolnego architekta, gotowego realizować ambitne plany architektoniczno-urbanistyczne rządu polskiego. Zaproszenie z prośbą o wskazanie kandydata skierował najprawdopodobniej namiestnik Józef Zajączek pismem do księcia Toskanii. Na decyzję tę mógł mieć wpływ Stanisław Staszic, ale bardziej prawdopodobnym członkiem rządu, zaangażowanym w ten temat wydaje się Stanisław Kostka Potocki. Decyzja, że to Corazzi ma pojechać do Polski, była efektem wskazania go przez środowisko architektów z akademii florenckiej, którzy kierowali się zapewne nie tylko jego talentem, ale być może też osobistą niechęcią z powodu jego konfliktowego charakteru, który objawił się już pod koniec studiów. Decyzja Corazziego o wyjeździe do Polski – jak się wydaje – nie wynikła też z jego ambicji czy atrakcyjności oferty, ale z chęci uniknięcia konsekwencji prawno-finansowych, wynikających z niespłacenia weksla. Ostateczna odpowiedź na pytanie zadane w tytule artykułu wciąż jednak jawi się jako – mam nadzieję – dobrze wsparta, ale jednak tylko hipoteza.
    For about a hundred years in Polish academic literature it has been acknowledged that the architect Antonio Corazzi was brought to Poland by Stanisław Staszic. Meanwhile, a detailed research has allowed to ascertain that this conviction is not based on any confirmed sources. Corazzi’s arrival in Poland resulted from a decision to bring from Italy a young talented architect, eager to implement ambitious architectural and urban plans of the Polish government. The invitation with a request to suggest a candidate was most likely dispatched by Viceroy Józef Zajączek in his letter to the Duke of Tuscany. The decision may have been influenced by Stanisław Staszic, yet it is Stanisław Kostka Potocki who seems the most likely government member involved in the process. The decision for Corazzi to be chosen to come to Poland resulted from the fact that he was pointed to by the circle of architects of the Florence Academy, who may have borne in mind his talent, but also the personal dislike because of Corazzi’s conflicting personality displayed already during the studies. Furthermore, it seems that Corazzi’s decision to come to Poland did not result from his ambition or jumping at an attractive opportunity, but from the desire to evade legal and financial consequences of not paying a bill of exchange. However, the final answer to the question posed in the paper’s title continues to seem, as much as, hopefully, well supported, still merely hypothetical.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 2; 339-366
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Confiscation or Sequestration of Monastic Properties in the Kingdom of Poland in 1864?
    Autorzy:
    Uruszczak, Wacław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/618315.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Kingdom of Poland (Congress Poland)
    the January Uprising of 1863
    the Church in Poland in the 19th century
    the dissolution of the monasteries
    Tsar Alexander II’s ukase of October 27 November 8
    1864 on the dissolution of the monasteries
    Królestwo Polskie kongresowe
    powstanie styczniowe 1863 r.
    Kościół w Polsce w XIX w.
    kasata klasztorów
    ukaz cara Aleksandra II z dnia 27 października/8 listopada 1864 r. o kasacie klasztorów
    Opis:
    After the fall of the January Uprising (1863/1864), the Tsarist government abolished the last elements of political and administrative autonomy of the Kingdom of Poland, transforming it into the Vistula Land. Insurgents and their families as well as the Catholic Church, as a major mainstay of Polishness, were most affected by the Tsarist repressions. One of the major points of these anti-Church repressions conducted by the Tsarist government was the dissolution and reorganization of monasteries carried out under the ukase issued by Tsar Alexander II on October 27/November 8, 1864. The dissolution of the monastery entailed the occupation of the whole monastic property. The monastery church was turned over to the nearest parish administration as a parish or rectorial church. Land and other properties were transferred to the management of the State Treasury. In historical literature, the question of secularization of the properties which belonged to the abolished and closed monasteries in 1864 is neither clear-cut nor free from doubts. Was it really about taking over monastic goods by the State Treasury?In the article, the author proves that the Tsar’s ukase of 1864 did not claim the state-owned property towards the occupied monastic land. The land remained the property of the Church, staying under indefinite State Treasury management (the so-called sequestration). The question arises, however, as to which ecclesiastical legal person that property belonged to, since the current holder of property law, namely the monastery was disbanded. The answer to this question can be found in the Ukase which states that the property is under “diocesan sovereignty”, namely the bishop or archbishop relevant for the particular monastery’s location. It also remained in line with the regulations of canon law of the Catholic Church. The principle of canon law has been and still is that in case of the liquidation of an ecclesiastical moral (legal) person, its assets automatically, by virtue of law, become the property of the legal (directly superior) person. This principle was established by a canon 1501 of the Code of Canon Law of 1917, whose regulation was a repetition of the principles of the Corpus Juris Canonici which was used in the 19th century. Tsar of Russia and his officials were obliged to respect the norms of canon law of the Catholic Church in the Kingdom of Poland (Congress Poland) under the Concordat of August 3, 1847 concluded between Tsar Nicholas I and Pope Pius IX. In case of the liquidation of the monastery under the Ukase of 1864 with simultaneous taking over the monastic properties by the State management, they did not become no one’s property. Under canon law, this property was automatically transferred to the ecclesiastical, legal (directly superior) person.
    Po pokonaniu zrywu niepodległościowego Polaków, jakim było powstanie styczniowe 1863/1864 r., rząd carski zlikwidował pozostałości odrębności ustrojowo-administracyjnej Królestwa Polskiego, przekształcając je w rosyjski Kraj Przywiślański. Represje dotknęły w największym stopniu uczestników powstania i ich rodziny oraz Kościół katolicki jako główną ostoję polskości. Jednym z ważniejszych punktów tych antykościelnych represji podjętych przez rząd carski była kasata i reorganizacja klasztorów dokonana na mocy ukazu wydanego przez cara Aleksandra II w dniu 27 października/8 listopada 1864 r. Kasata klasztoru pociągała za sobą zajęcie całego mienia klasztornego. Kościół klasztorny oddawano do administracji najbliższej parafii jako kościół parafialny lub rektoralny. Grunty i nieruchomości innego rodzaju przekazano w zarząd i zawiadywanie Skarbu Państwa. Sprawa sekularyzacji nieruchomości należących do zniesionych i zamkniętych klasztorów w 1864 r. nie jest przedstawiona w literaturze historycznej w sposób jednoznaczny i wolny od wątpliwości. Czy rzeczywiście chodziło tutaj o przejęcie dóbr klasztornych na własność Skarbu Państwa?W artykule autor dowodzi, że ukaz carski z 1864 r. nie ustanawiał własności Skarbu Państwa w stosunku do zajętych gruntów klasztornych. Grunt ten pozostawał własnością kościelną, pozostając w bezterminowym zarządzie (tzw. sekwestrze) Skarbu Państwa. Rodzi się jednak pytanie, do jakiej kościelnej osoby prawnej należała ta własność, skoro dotychczasowy podmiot prawa własności (czyli klasztor) został skasowany. Odpowiedź na to udziela sam ukaz, z którego treści wynika implicite, że własność ta przypadła „zwierzchności diecezjalnej”, czyli biskupowi lub arcybiskupowi właściwemu ze względu na położenie danego klasztoru. Pozostawało to także w zgodzie z przepisami prawa kanonicznego Kościoła katolickiego. Zasadą prawa kanonicznego było i jest w dalszym ciągu, że w przypadku likwidacji kościelnej osoby moralnej (prawnej) jej majątek automatycznie z mocy prawa przechodzi na własność osoby prawnej bezpośrednio wyższej. Regułę tę stanowił kanon 1501 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 r., którego przepis stanowił powtórzenie zasad zawartych w obowiązującym w XIX w. Corpus Iuris Canonici. Do respektowania przepisów prawa kanonicznego Kościoła katolickiego na terenie Królestwa Polskiego (kongresowego) zobowiązywał cara Rosji i jego urzędników konkordat z dnia 3 sierpnia 1847 r. zawarty przez cara Mikołaja I z papieżem Piusem IX. W przypadku likwidacji klasztoru na mocy ukazu z 1864 r., z jednoczesnym objęciem w zarząd państwowy należących do niego nieruchomości, nie stawały się one własnością niczyją. Na mocy prawa kanonicznego własność ta automatycznie przechodziła na rzecz kościelnej osoby prawnej bezpośrednio wyższej.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies