Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kazimierz Tetmajer" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Tytuły utworów w cyklu „Na Skalnym Podhalu” Kazimierza Tetmajera – struktura syntaktyczno-semantyczna, uwarunkowania stylistyczne i tekstowe, funkcje
The Titles of Stories in the “Na Skalnym Podhalu” Collection by Kazimierz Tetmajer – Syntactic and Semantic Structure, Stylistic and Textual Conditions, Functions
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597995.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
tytuł utworu literackiego
Kazimierz Tetmajer
Podhale
literary onomastics
title of a literary work
Opis:
The theme of the description and analysis are the titles of stories in the collection „Na Skalnym Podhalu” by Kazimierz Tetmajer, as well as the title of the whole book itself. The aim of this description is to indicate the formal (syntactic) and semantic differentiation of titles, to present their stylistic and textual conditions and determine the function which they have in the structure of individual stories and in the whole collection. As far as the form is concerned, one can distinguish between double (3) and simple (36) titles. A considerable number of simple titles are in the form of a sentence (10), one title represents announcements (nominal sentences), the remaining ones (25) are the titles in the form of notification. The most common and the most characteristic titles for that collection are the titles-sentences with a structure of Jak umarł Jakub Zych and determining announcements with a structure of O Wojtku cudaku. In terms of semantics, the titles of stories represent the basic type which is informative and descriptive one because they provide information on the content of stories: most often about main characters or plot themes, less frequently about the place of the action, theme or type of the text. One of the titles has an interpretative value. The titles occurring in “Na Skalnym Podhalu” strongly correlate with the style of texts in the collection, where the dominant principle is folklore. This principle is visible in the stylisation of the Podhale dialect and in the stylisation of a tale as the form of oral folk tale. Thus, the presence of dialect forms and dialect lexis as well as many proper names which were authentic lexically and often also denotatively, being connected with geographical and cultural space of the Podhale region and Tatra mountains. Furthermore, the pattern “O + miejscownik” (About + locative) referring to metatextual and pragmatic frame of oral folk tales also occurs very often. The titles of stories in the collection “Na Skalnym Podhalu” not only perform the typical delimitative, distinctive and identifying functions but also descriptive and — as in the case of the title of the whole book — integrative ones.
Źródło:
Onomastica; 2019, 63; 181-207
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomen popularności utworów poetyckich Kazimierza Tetmajera wśród kompozytorów
The Phenomenon of Kazimierz Tetmajer’s Lyrical Pieces among Composers
Autorzy:
Al-Araj, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/54183947.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Kazimierz Tetmajer
„muzyczność” poezji
Młoda Polska
pieśń solowa
“musicality” of poetry
Young Poland
solo song
Opis:
W artykule został podjęty problem popularności utworów poetyckich Kazimierza Tetmajera wśród kompozytorów. Autorka omawia czynniki, które mogły wpłynąć na upowszechnienie wybranych liryków w świadomości artystów zajmujących się sztuką dźwięków, a należą do nich: uczuciowość o genezie romantycznej, doskonałość warsztatowa poezji oraz „muzyczne” ukształtowanie materii językowej. Ostatni z wyróżników, poddany refleksji w części „Tetmajer a muzyka”, stanowi centralne zagadnienie poruszane w tekście. Autorka odnosi kwestię „muzyczności” liryków Tetmajera kolejno do płaszczyzny tematycznej (w obrębie której pojawia się problem wykorzystania muzycznej terminologii), brzmieniowej („melodyjność”, „śpiewność”, „rytmiczność”) oraz konstrukcyjnej (inspiracja formą ronda w wierszu Anioł Pański). To prawdopodobnie fascynacja twórcy sztuką dźwięków – znajdująca odzwierciedlenie w materii słownej – zadecydowała w głównej mierze o żywym zainteresowaniu kompozytorów jego dorobkiem poetyckim.
The article discusses the problem of the popularity of lyrical pieces by Kazimierz Tetmajer among composers. The author reviews the factors which could have influenced the popularisation of selected lyric poems in the consciousness of musicians, and these include emotionality rooted in romanticism, the perfection of the poetic workshop and “musical” moulding of the linguistic material. The latter of these characteristics, analysed in the chapter “Tetmajer a muzyka” (“Tetmajer vs. Music”), is the central topic of this article. The author examines the “musicality” of Tetmajer’s lyrical pieces on the level of the theme (where the issue of music terminology arises), sound (“tunefulness,” “melodiousness,” “rhythmicality”) and construction (being inspired with a musical form of rondo in a poem Anioł Pański (Angelus)). It is probably Tetmajer’s fascination with the art of sound, having its reflection in the linguistic material, which contributed to the composers’ avid interest in his literary oeuvre.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2020, 17, 2; 169-182
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utopia (bez) człowieka. Modernistyczne ucieczki z antropocenu (liryka Młodej Polski)
The Humanless Utopia: The Modernist Athropocene Escapes (Young Polands Poetry)
Autorzy:
Pilch, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25449903.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
antropocen
modernizm
liryka Młodej Polski
utopia bez człowieka
Kazimierz Tetmajer
Leopold Staff
Anthropocene
modernism
Young Poland's poetry
humanless utopia
Opis:
Artykuł poświęcony jest młodopolskiej wizji człowieka i próbom jego wyrugowania ze świata. Rozpoznaje i analizuje oscylację od zachwytu nad ludzką potencjalną mocą (Leopold Staff, Adam) do znużenia wszechobecnością człowieka, jego niezbywalnym wpływem na rzeczywistość i tym samym do poszukiwań takiego czasu i miejsca, przed antropocenem, gdzie nie będzie człowieka w ogóle (Kazimierz Tetmajer, Ta trawa…, Muszla). Intepretuje także próby dostrzeżenia innych od człowieka podmiotów mówiących. Pokazuje związek utopii bez człowieka z momentem wykształcania się ludzkiego podmiotu, a także z symbolistycznym językiem wyrażania.
The paper focuses on Young Poland’s portrait of the human being and attempts to throw the human out of nature and the world. It reveals and analyses how poets hesitate between admiration of human power (Leopold Staff, Adam) and being weary of human omnipresence. The article shows how poets (Kazimierz Tetmajer, Ta trawa…, Muszla) seek a pristine primeval time and space without human beings before the Anthropocene. The paper reveals poetic situations in which the subjects differ from humans. The conclusion emphasizes a connection between the utopia without a man with the moment of subject formation as well as symbolistic ways of expression.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2023, 11; 341-357
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieśni Mieczysława Karłowicza do słów Kazimierza Przerwy-Tetmajera w świetle poglądów XIX-wiecznych teoretyków muzyki na muzyczność języka polskiego
Mieczyslaw Karlowicz’s songs composed to Kazimierz Przerwa-Tetmajer’s poems in the light of the ideas of the musicality of the Polish language according to 19th century music theoreticians
Autorzy:
Dzidowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649505.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
musical characteristic
songs
classical music
Mieczysław Karłowicz
linking text with music
poetry
Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Opis:
The first part of the article is devoted to the analysis of the 19th-century Polish music theory whose main focus was to study the relationship between text and music in vocal composition, especially from the perspective of the music features of the language and poetic works. Among analysed authors the central place is occupied by two discourses of Józef Elsner, and also the writings of Karol Kurpiński, Jan Jarmusiewicz, Franciszek Mirecki, Józef Sikorski and Władysław Wiślicki. Their goals are threefold: to define the musical characteristics of Polish language, to demonstrate the metrical possibilities of Polish poetry and to establish rules for proper linking text with music. The most im-portant criteria for the proper construction of the vocal work compiled on this basis are included in the second part of the article. They are then used to the analysis of 10 songs of Mieczysław Karłowicz (based on the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer). This allows to see some regularity, both in the application of the rules and derogations from them, proving the suitability of this research method and shedding new light on creative process of Karłowicz and Tetmajer.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 15, 1; 11-33
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stuck in loop: Kazimierz Tetmajer’s attempts to cope with transcendental absence (lack)
Tetmajerowskie próby przepracowania braku
Autorzy:
Pilch, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087387.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the turn of the 19th century
Young Poland
philosophy of poetic creation
Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940)
nothingness
absence and lack
figuration
Gilles Deleuze (1925–1995)
Félix Guattari (1930–1992)
Kazimierz Tetmajer
pustka
brak
poezja
figuracja
wywoływanie
Opis:
At the core of Kazimierz Tetmajer’s lyricism is the perception of transcendental absence, which provokes a range of unsettling reactions like fear, horror, or scorn (irony), and, in turn, the need to regain some sort of balance. This article analyzes all elements of this paradigmatic situation, especially the poet’s owing up to those reactions, his attempts to come to terms with them, and, if possible, to work out a way of converting their negativity into something that he actually wanted. At all times, it seems, he looks hard for the adequate means to express his emotional states. Struggling to express the inexpressible, he performs acts of creation which, however, do not produce anything (i.e. ‘nothing’ or ‘lack’). This outcome sets in motion, largely beyond conscious control, an emotional reaction, the affect of emptiness and lack (l’affect de vide et de manque). That emptiness constitutes a certain whole, or, more precisely, a negative figuration of lack. Attempts to make sense of it endow it with a new, spatial quality – it is a site where lack becomes nothing (le néant), but at the same time is reconstituted as a space which can engulf the human subject. This precarious situation defines in a way the human condition. The poet, as Tetmajer’s poetry shows, is stuck in a loop. The creative act is elicited by a lack which he tries to control, fill in, and master, yet all the attempts to find an adequate expression or figuration are in vain. They merely recreate the original absence (lack).
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 2; 195-216
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Krywaniem Tetmajera a Krywaniem Goorala – intermedialne losy jednej pieśni
Between Tetmajer’s Krywań and Krywań by Gooral – Intermedial Fates of One Song
Autorzy:
Kościelniak-Woźniak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033894.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Hej, Krywaniu!
Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Skaldowie
Operacja Samum
Gooral
intermediality
intertextuality
Polish Highlander culture
intermedialność
intertekstualność
góralszczyzna
Opis:
Artykuł ma na celu analizę zmian w funkcjonowaniu utworu Hej, Krywaniu i ich związku z trendami obecnymi w popkulturze. Prześledzenie międzymedialnych przesunięć stało się przyczynkiem do podjęcia wielowymiarowych badań nad Krywaniem oraz uzupełnienia dotychczasowych, bowiem do tej pory nie uwzględniały one performatywnego ujęcia nowych sensów i nie włączały w obszar swoich zainteresowań sztuk audiowizualnych. Tekst jest próbą zbudowania mostu między tradycyjnymi metodami badania literatury tatrzańskiej a nowoczesną optyką zwrotu performatywnego i na nowo rozumianą intertekstualnością i intermedialnością. Analizie poddano wiersz Hej, Krywaniu z tomu opowiadań Kazimierza Przerwy-Tetmajera Na Skalnem Podhalu, pieśń ludową, piosenkę Krywaniu, Krywaniu zespołu Skaldowie, fragment filmu Operacja Samum oraz występ Goorala na festiwalu Przystanek Woodstock w 2013 roku i jego teledysk do najnowszej reinterpretacji tej pieśni.
The article aims to analyse changes in the functioning of the song titled Hej, Krywaniu (Hey, Kriváň) and their relation to trends in pop culture. Tracing the cross-media shifts has contributed to and complemented the multidimensional research on Kriváň, which earlier failed to take into account the performative framing of new meanings and has not included audiovisual arts in its field of interest. The paper is an attempt to build a bridge between traditional studies of Tatra literature and the modern optics of the performative turn, as well as a new understanding of intertextuality and intermediality. The analysis focuses on the poem Hej, Krywaniu from the volume of Kazimierz Tetmajer’s short stories titled Na Skalnem Podhalu, a folk song, the song Krywaniu, Krywaniu by Skaldowie band, a fragment of the film Operacja Samum and Gooral’s performance at the Woodstock Festival Poland in 2013 and his music video for the latest reinterpretation of the song.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2021, 10; 127-138
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Quiet and serene I saw you in my dream...”: The oneiric presence of phantom women in the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer and Bolesław Leśmian
„Śniłem cię cichą i pogodną…”. O onirycznej obecności nieobecnych kobiet w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera i Bolesława Leśmiana
Autorzy:
Kamińska, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087793.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the late 19th and early 20th century
Young Poland poetry
oneirism
ontological status of characters
female characters
Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940)
Bolesław Leśmian (1877–1937)
Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Bolesław Leśmian
kobieta
sen
oniryzm
nieobecność
nieistnienie
Opis:
The aim of this analysis of the oneiric representations of phantom women in the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer and Bolesław Leśmian is to compare and characterize the workings of the poetic imagination of a pair of poets who represent the first and the second generation of the Young Poland movement. Their poems are read and interpreted within the framework of Young Poland's conceptualization of dreams and its use of the dream motif so as to explain the functioning and the ontological status of the oneiric female characters. The analysis shows that both Przerwa-Tetmajer's and Leśmian's apparitions belong to more than one category. While some are wholly imaginary, others are known to have existed as real persons and have merely been transposed into an image of a man's mind.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 3; 265-281
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The place of musie in thepoetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Autorzy:
Bajda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780175.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Fryderyk Chopin
Young Poland
poetry
music
nature
blue note
impressionist poetic
symbolic poetic
pre-Raphaelite poetic
Opis:
Young Poland poetry was dominated by artistic imaging, but its associations with music are also quite often mentioned. Many examples of its “musicality” can be found in various layers of poetic works, starting with their phonological aspect and versification, through the simple usage of lexical resources, descriptions of instruments and concerts and listeners’ impressions, up to attempts at finding appropriate means for transposing particular genres or specific musical works into poetry and even creating a poetic language modelled on music. The characteristic phenomenon of poetry challenging music can be observed during that period. The oeuvre of Fryderyk Chopin is especially important, as there are many sets of works concerned with Chopin’s music or the composer himself (about 150). Kazimierz Przerwa-Tetmajer was one of the Young Poland poets to show an interest in this subject. The images created by Tetmajer’s specific artistic imagination were often defined by elements of a musical character. The best-known “musical” set of works by Tetmajer is the Preludes, considered to be his “calling-card”. Tetmajer used sounds in many different ways. Besides attempts at shaping this poetical cycle in the image of Chopin’s preludes, one should mention here the role of the music and songs of the highlanders, the repetitive distant chime of church bells, the various musical instruments, notes and tones reverberating in many poems, and the specific role of the music of nature. The works directly inspired by Fryderyk Chopin’s music (Mazurek Chopina [Chopin’s mazurka], Cień Chopina [Chopin’s shadow], Zamyślenia XVI [Thoughtfulness XVI]) are a good reflection of Tetmajer’s way of thinking and writing about the sounds of nature. They are part of the tum-of-the-century mood, since they use impressionistic, symbolic and pre-Raphaelite poetics. The poem Zamyślenia provides a sort of conclusion to Tetmajer’s poetical thinking about Chopin, and about music in general. The poet agrees here with the modernist vision of Chopin as a bard of the nation. Almost all the leitmotifs favoured by the poet and connected to his perception of music appear here: the effect of “listening” to sounds from afar, a soul filled with grief (reminiscent of the sad tones of the music), a mood encompassing the whole universe and moving deep layers of human sensitivity, specifically among Poles.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2010, 9; 195-214
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the trail of a trail, the trace of a trace. Kazimierz Przerwa-Tetmajer’s Cień Chopina and its compositional interpretations
Autorzy:
Gmys, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780169.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Fryderyk Chopin
Kazimierz-Przerwa-Tetmajer
Władysław Żeleński
Stanisław Lipski
Juliusz Wertheim
Ryta Gnus
Witold Friemann
song
Young Poland music
national style and pastoral style in music
Opis:
At the beginning of this article, the author points out how quickly the image of Chopin as an artist who wrestled all his life with a mortal sickness (Chopin as a “singer of Weltschmerz”) took shape - an image which was subsequently taken up by European art of the fin de siecle. Attention then turns to the poem Cień Chopina [Chopin’s shadow], by the poet Kazimierz Przerwa-Tetmajer, highly fashionable during the Young Poland period, which can be ascribed to the “Weltschmerz current”. In contrast to earlier interpreters of this lyric, the author does not identify the lyrical subject of Tetmajer’s poem with the shadow (that is, the soul) of the Polish composer, but - referring to the observations of Barbara Sienkiewicz, who applied the Heideggerian formula of the “trace of a trace” to her exegesis of Tetmajer’s works - maintains that its hero is the shadow of Chopin’s shadow (or the shadow of his soul). Going on to analyse four song settings of this poem composed during the period 1900-1926 by Władysław Żeleński, Stanisław Lipski, Juliusz Wertheim and Ryta Gnus, and also the composition Cień Chopina by Witold Friemann (1913-46), scored for piano, baritone and orchestra, the author arrives at the conclusion that four composers - Żeleński, Wertheim, Gnus and Friemann - interpreted Tetmajer’s lyric in a way that is not entirely in keeping with the poet’s intentions. These composers, employing stereotypical Chopin formulas (a quasi-folk drone or chords imitating bells) or allusions to specific Chopin works, treated the lyrical subject of Tetmajer’s poem as identical to Chopin’s soul. Only Stanisław Lipski, who in his song forged a “pastoral scene”, referring to some extent to the most important features of the pastoral idiom elaborated by Beethoven on the pages of his Sixth Symphony, interpreted the figure of the lyrical subject of Tetmajer’s poem, listening to voices from the past, as a “double epiphenomenon” - a shadow of Chopin’s shadow.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2010, 9; 215-250
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“I am going to paint your picture, nobody but you, always you”: Portrait paintings of women in the literature of the Young Poland period
„Będę malował ciebie, tylko ciebie, zawsze ciebie. O kobietach na obrazach w literaturze Młodej Polski
Autorzy:
Kamińska, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087609.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the late 19th and early 20th century
the Young Poland period
literature and art
ekphrasis
portrait paintings of women
Stanisław Przybyszewski (1868–1927)
Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940)
Jan August Kisielewski (1876– 1918)
Karol Irzykowski (1873–1944)
Wacław Berent (1873–1940)
Stanisław Grudziński (1852–1884)
Młoda Polska
kobieta
obraz
sztuka
artysta
malarstwo
ekfraza
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
Ekphrases are fairly common in the literature of the Young Poland movement, with descriptions of paintings of women making up a notable portion of such visual representations. This article examines the functioning of the motif of a woman’s portrait in the work of writers of the late 19th and early 20th century, including Stanisław Przybyszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan August Kisielewski, Karol Irzykowski, Wacław Berent and Stanisław Grudziński. The analyses, guided by feminist literary theory, focus on the implied artist's control over the painted figure (man over woman, but also the woman artist over the male recipient), the ways in which the work of art can becomes a vehicle of subconscious truths, the correspondences between emotions and colours.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 4; 513-532
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies