Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kaszuby" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zachowania Wyborcze Pomorzan
Peculiarities of Electoral Behaviour of the Citizens of Pomeranian Voivodship
Autorzy:
Bartkowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134685.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
socjologia polityki
Pomorze
Kaszuby
region
zachowania wyborcze
political sociology
Pomerania
Kashubia
electoral behaviour
Opis:
Region pomorski wyróżnia się w kraju wyższym uczestnictwem wyborczym, poparciem dla ruchów postsolidarnościowych, liberalnych i proeuropejskich. Specyfikę zachowań politycznych można wyjaśniać działaniem: podłoża społeczno-kulturowego, odrębności subregionu kaszubskiego i współczesnych procesów związanych z odrodzeniem samorządu regionalnego i wpływem członkostwa Polski w Unii Europejskiej na rozwój regionalny. Specyfikę regionu uformowała historia. Są to czynniki „długiego trwania” (subregion kaszubski), jak i następstwa II wojny światowej, industrializacji w okresie PRL i ruchów robotniczego protestu, szczególnie zaś Solidarności. Dodatkowym jest pozycja regionu w układzie komunikacyjnym Polski i jego nadmorskie położenie. W połączeniu z warunkami społecznymi stało się to źródłem silnego poparcia dla liberalizmu społecznego i politycznego. Integracja regionu nie jest zakończona, niemniej uwidocznia się już pewna wspólnota zachowań w wyborach prezydenckich i europejskich.
The subject of the article is to explain the particularities of electoral behaviour in the Pomeranian region The source of the data are electoral returns from the period 1990- 2009 obtained from National Electoral Commission. One can explain the peculiarities of the political behaviours the citizens of the Pomeranian voivodship by three factors: socio-cultural basis of the region, distinction of the Kashubian subregion and current processes connected with the restitution of the voivodship and the infl uence of the membership of Poland in European Union. Nowadays a region is a very important tool of stimulation for the regional development. The region can be subdivided into the metropolitan area of Trójmiasto (Gdańk, Gdynia, Sopot), Kashubia and the area within and outside the state borders before 1945. The Pomeranian region is unique in Poland with higher electoral participation and stronger support for post-Solidarity, liberal and pro-European movements. The history formed the character of the region, mostly industrialization in the post-war period, memory of the working-class protests and “Solidarity” movement. The additional forming factors are the key position of the region in the communication system of Poland and its seashore location. This is the source of strong support for social and political liberalism. Although the integration of the region is not complete, a certain kind of common electoral behaviour could be observed during presidential and European elections.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 245-262
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewdzięczność. Niepamięć. Nieczułość. Przypadek kaszubskich herstorii
Ingratitude. Oblivion. Callousness. The Case of Kashubian Herstories
Autorzy:
Bednarek-Bohdziewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343493.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kaszuby
herstorie
antropologia
herstories
anthropology
Opis:
Celem artykułu jest uchwycenie zmiany wrażliwości w dostrzeganiu i mówieniu o niektórych, zwłaszcza trudnych (często zignorowanych i wypartych) kaszubskich wątkach herstorycznych. W tekście przytaczam wybrane, najbardziej dyskutowane i rezonujące społecznie przykłady rehabilitacji, reinterpretacji, odpominania i upominania się o obecność kaszubskich kobiet na kartach wielkiej historii. Współczesne pokolenia szukają odpowiedniego języka, by wydobyć z niepamięci przemilczane i uciszone losy Kaszubek (jako przykład podaję m.in. działania rehabilitujące ostatnią słupszczankę spaloną na stosie oraz uwalniające od wtórnej wiktymizacji i stereotypowego pojęcia heroizmu opowiadanie o dramatycznych przeżyciach związanych z gwałtem wojennym dokonywanym przez żołnierzy Armii Czerwonej wiosną 1945 roku na Kaszubach). Współczesną empatyczną pamięć i wywoływanie pojedynczych kobiecych biografii czytam jako zadośćuczynną wdzięczność wobec przodkiń.
The purpose of the article is to capture changes in sensitivity in perceiving and speaking about certain particularly difficult (and often ignored and repressed) Kashubian herstory motifs. The author cites selected, most often discussed, and socially resonating social examples of rehabilitation, reinterpretation, and demanding the presence of Kashubian women on the pages of great history. Contemporary generations seek a suitable language so as to extract from oblivion the concealed and suppressed fate of Kashubian women (the author cites the example of, i.a. the rehabilitation of a female inhabitant of Słupsk, the last to be burned at the stake, and the story about dramatic experiences connected with wartime rape committed in the Kashubian region by Red Army soldiers in the spring of 1945, thus freeing from secondary victimisation and a stereotype concept of heroism). An interpretation of contemporary empathetic memory, citing individual women’s biographies, as reciprocated gratitude towards female predecessors.
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 131-142
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The issues of the evaluation and protection of intangible cultural heritage as exemplified by the Kashubian tradition of the obeisance of feretra
Problemy postrzegania i ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie kaszubskiej tradycji pokłonu feretronów
Autorzy:
Błahut, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45901658.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
cultural heritage
the obeisance of feretra
Kashubia
social media
evaluation
dziedzictwo kulturowe
pokłon feretronów
Kaszuby
media społecznościowe
postrzeganie
Opis:
The article describes the tradition of the obeisance of feretra as a manifestation of intangible cultural heritage, as well as the ways of perceiving, evaluating and protecting this tradition. The year 2013 was significant in this respect, since thanks to an amateur but intentionally edited video published on the Internet, the obeisance of feretra was shown to a wider audience and received various, sometimes radically different opinions. Simultaneously, a considerable increase in the interest in the obeisance was observed among researchers, experts and bearers of this tradition as they tried to learn more about it and explain its meaning. In the article, the author distinguishes five types of the evaluation of the obeisance of feretra and analyses their determinants. Relating primarily to the 2003 UNESCO Convention, the author also considers actions that could help to protect the tradition of the obeisance of feretra.
W artykule opisana jest tradycja pokłonu feretronów jako przejaw niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz sposoby jej postrzegania, oceny i ochrony. Znaczący był w tym przypadku rok 2013, kiedy za sprawą amatorskiego, lecz intencjonalnie zmontowanego filmu opublikowanego w Internecie, pokłon feretronów został pokazany szerszej publiczności i doczekał się różnych, niekiedy skrajnie odmiennych opinii. Wtedy wzrosło też zainteresowanie pokłonem wśród badaczy, ekspertów i depozytariuszy, którzy starali się lepiej poznać oraz wyjaśnić sens i znaczenie tej tradycji. Autor wyróżnia w artykule pięć typów jakościowej recepcji pokłonu feretronów i analizuje ich uwarunkowania. Na koniec, odwołując się głównie do Konwencji UNESCO z 2003 r., rozważa także działania, które mogłyby pomóc w ochronie tej tradycji.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 49-66
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekt etno- i socjolingwistyczny w pokrewnym zwyczaju ludowym na Kaszubach i Ukrainie
Ethno- and sociolinguistic aspect in a related folk custom in Kashubia and Ukraine
Етно- та соціолінгвістичний аспект у спорідненому народному звичаї в Кашубії та Україні
Autorzy:
Bracki, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048473.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
: Кашубщина, Україна (Поділля), реліктові народні звичаї, слов’янщина
Kaszuby, Ukraina (Podole), reliktowe zwyczaje ludowe, Słowiańszczyzna
Kashubia, Ukraine (Podolia), relic folk customs, Slavs
Opis:
Dany artykuł ma na celu odwołanie się do przestrzeni badawczej etnolingwistyki i socjolingwistyki przy omówieniu reliktowego obecnie zwyczaju ludowego we wschodniej części Podola (współcześnie – obwód winnicki) – przeganiania szulaka oraz kaszubskiego zwyczaju ścinania kani, a więc dwóch znacznie oddalonych od siebie i odmiennych kultur, które w znanej nam przeszłości nie przebywały w bezpośrednim sąsiedztwie. W trakcie analizy dowodzi się słuszności wstępnego założenia, iż ów pierwotnie wspólny zwyczaj w obu przypadkach podlegał endemicznej formie adaptacji do miejscowej kultury i tradycji, co bez wątpienia znalazło swe odbicie w warstwie językowej. Tok rozważań wsparty jest opisem obu wskazanych obyczajów oraz odwołaniem do literatury tematycznej, a także innych pokrewnych zwyczajów
У статті використовується дослідницький простір етнолінгвістики та соціолінгвістики задля обговорення реліктового народного звичаю у східній частині Поділля (нині – Вінницька область) – гоніння шуляка та кашубського звичаю усічення кані, тобто у двох далеких та різних культурах, які в відомому нам минулому не були в безпосередній близькості (в географічному сенсі це відстань понад 1300 км). Аналіз доводить обґрунтованість попереднього припущення, що цей спочатку спільний звичай в обох випадках був підданий ендемічній формі адаптації до місцевої культури та традиції, що, безперечно, відбилося в просторі мови. Хід міркувань підкріплюється описом як зазначених звичаїв, так і посилань на тематичну літературу, а також згадкою про інші споріднені звичаї.
The article is intended to refer to the research space of ethnolinguistics and sociolinguistics when discussing the currently relict folk custom in the eastern part of Podolia (nowadays – Vinnytsia Oblast) – chasing away kites and the Kashubian custom of cutting kites, i.e. in two far distant and different cultures, which in the past known to us were not in the immediate vicinity (in a geographical sense it is a distance of over 1300 km). The analysis proves the validity of the initial assumption that this originally common custom was in both cases subject to an endemic form of adaptation to local culture and tradition, which was undoubtedly reflected in the language layer. The course of considerations is supported by the description of both customs indicated and references to thematic literature as well as other related customs.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 185-196
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaszubi i Królowa ich serc: Madonna Sianowska i Swarzewska
The Madonna of Sianowo and Swarzewo – the Queen of Kashubian Hearts
Autorzy:
Cichosz, Wojciech
Urbanowicz‑Pluto, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558867.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
chrystocentryzm
Kaszubi
Kaszuby
kult Matki Bożej
pielgrzymki
piety Matki Bożej
sanktuaria
tradycja
wizerunki Matki Bożej
christocentrism of the cult of Mary
cult of Our Lady
Kashubia
Kashubia region
people of Kashubia
pieta
pietàs
pilgrimage movement
pilgrimages
representations of Our Lady
sanctuaries in Kashubia
tradition
Opis:
Pobożność maryjna i związany z nią kult jest jednym z głównych nurtów, które ożywiają codzienne życie religijne i kulturę Kaszub. Matka Boża jest Królową całego regionu i swoją opieką otacza wszystkich jego mieszkańców. Szczególnym miejscem kultu maryjnego są sanktuaria, które na Kaszubach od lat są ostoją polskości i katolicyzmu. Obserwując życie religijne rdzennych mieszkańców Kaszub można zauważyć, iż sanktuaria maryjne w Sianowie i Swarzewie prezentują wszystkie cechy lokalnego dynamicznego i żywego centrum kultu Matki Bożej. Istotną rolę w oddawaniu czci Maryi odgrywają pielgrzymki do tych sanktuariów, a koronacje figur wpłynęły na ożywienie ruchu pielgrzymkowego. Na uwagę zasługuje chrystocentryzm kultu maryjnego, bowiem uczestnictwo w Eucharystii to kulminacyjny moment uroczystości.
The sanctuaries of Our Lady in Kashubia, similarly to other regions of Poland, are a source of genuine faith and piety of Catholics. They show how, through Our Lady, people who believe in God strengthen the bond with their Maker. Just like Mary is the precursor of faith, love and a perfect union with Christ, people who head for Her sanctuaries entrust all their lives to Her. The sanctuaries in Swarzewo and in Sianów, where Our Lady reigns for people of Kashubia, are a sphere of faith, where the faith expresses itself in close bond with Her and Her Son. Our Lady provides loving care not only for the people of the sea but also for marriages, families and all the people who turn to Her. That is why the sanctuaries of Our Lady in Kashubia have been the mainstay of Polish character and Catholicism. Pilgrimages to Kaszubia, organised also in other regions of Poland, play a crucial role in the cult of Mary in this region. Their number bears testimony to the range of this cult and its impact on the local communities. Coronation of the figures of Mary contributed to the revival of pilgrimages. Thus Kashubian sanctuaries are now thriving and they have become closer to the hearts of the faithful from other regions of Poland as well.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2010, 27; 111-129
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Luzinie – sakralna perełka na terenie Kaszub
Church of St. Lawrence in Luzino - Sacred Jewel in the Kashubian
Autorzy:
Darznik, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559603.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Kościół
Luzino
św. Wawrzyniec
norbertanki
Marsz Śmierci
Kaszuby
ołtarze
barok
zabytki
Church
St. Lawrence
Norbertine Sisters
Death March
Kashubian cultural region
altars
baroque
monuments
Opis:
Kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca można śmiało uznać za sakralną perełkę na terenie Kaszub. W 2013 roku kościół i wierni świętowali 770 rocznicę założenia. Obecny kościół, drugi z kolei, powstał na miejscu drewnianego, w XVIII wieku. Był on wielokrotnie przebudowywany i dekorowany. Posiada bogate wyposażenie – szczególną uwagę należy zwrócić na dwa krucyfiksy, świecznik z XVII wieku i ołtarze, główny i dwa boczne. Ołtarz główny pochodzi z XVIII wieku. W środku jest wnęka, która mieści w sobie rzeźbę Madonny gotycko stylizowaną. Boczne barokowe ołtarze są ozdobione obrazami z wizerunkami św. Wawrzyńca, Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, św. Józefa oraz św. Jana. Na łuku tęczowym znajduje się płaskorzeźba upamiętniająca ewakuację więźniów z obozu Stutthof, którą wykonał Edmund Sztyfter w 1971 roku z okazji beatyfikacji ojca Kolbego. Niestety, w wyniku zmian, które następowały na przestrzeni istnienia kościoła, zostały utracone (usunięte) cenne malowidła naścienne – w środku budynku – oraz zdobnictwo ścian zewnętrznych, jak i wiele innych pięknych elementów.
It is safe to say that St. Lawrence’s Church in Luzino is a real gem of the Kashubian region. In 2013, the believers celebrated the 770th anniversary of its foundation. The present church was built in the place of previous one made of wood, from the 18th century. It has been frequently rebuilt and decorated. It still owns a rich equipment, due to this fact, the particular attention should be paid to the candlestick from the 18th century, two crucifixes and the altars, the main and two side. The main altar dates back to the 18th century. In the interior of the church, there is a bay where is situated the Gothic-like sculpture of the Madonna. The baroque, side altars were decorated with the pictures of saints depicting Our Lady of Perpetual Help, St. Lawrence, St. Joseph and St. John. On the arch, there is a bas-relief commemorating the evacuation of prisoners from the Stutthof concentration camp, which was made by Edmund Sztyfter in 1971 on the occasion of the beatification of Maximilian Kolbe. Unfortunately, as a result of changes that have followed over a span of church existance the precious wall paintings inside the building and the ornamantation of exterior walls disappered, as well as many other precious elements.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2014, 35; 225-230
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alexander Treichel (1837–1901) – zapomniany etnograf z pogranicza Kaszub i Kociewia
Alexander Treichel (1837–1901) – a forgotten ethnographer of the borderland of Kashubia and Kociewie
Autorzy:
Grabarczyk, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042697.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Alexander Treichel
folklor
etnografia Kaszub
kwadrat magiczny SATOR-ROTAS
Kaszuby
Wilcze Błota
Opis:
Alexander Treichel was mostly known as an amateur archaeologist. His truest passion was to portray customs of Pomerelian autochthons in 19th century. Having graduated from law and economic studies in Berlin, he decided to return to Pomerelia so as to inherit and run his parents manor in Wilcze Błota near Stara Kiszewa. Throughout the years, he was wandering around the villages around Kościerzyna, in which he wrote down pieces of the Pomerelian folklore sung and told by local housewives. He shared knowledge of local customs gained during these journeys at sessions of the Berlin Society for Anthropology and the Danzig Research Society. Fortunately, glass negatives depicting Treichel himself, as well as scenes of rural everyday life, including field works, preserved the whirlwind of history. Unfortunately, however, his scientific output remains to await discovery.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2016, 22
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regionalny pasażerski transport szynowy na Kaszubach
Autorzy:
Grulkowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/252701.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
Kaszuby
pasażerski transport
przewozy regionalne
rozkład jazdy PKP
transport szynowy
Opis:
Według rozkładu jazdy PKP 1999/2000 w ruchu regionalnym i aglomeracyjnym w Polsce kursowało 3499 pociągów na dobę. W 1999 r. przewieziono nimi 314,3 mln pasażerów: każda podróż na średnią odległość nieco ponad 27 km. Na przełomie lat 1998 i 1999 liczba podróży zmniejszyła się zatem o około 10,7 mln. W 2000 r. nastąpiło dalsze pogorszenie obsługi regionów transportem szynowym. Pomimo że ruch regionalny jest już bardzo ograniczony, cięciom nie ma końca. Czy więc wraz ze zmniejszeniem ruchu wzrasta jakość przewozów?. Spróbujmy przyjrzeć się przewozom regionalnym na obszarze Kaszub - w tej chwili szczególnie dotykanym likwidacją.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2001, 8, 1-2; 43-49
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaszubi w Wermachcie 1942-1945 w świetle źródeł bibliograficzno-archiwalnych
Autorzy:
Jażdżewski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041762.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
2. Weltkrieg
Geschichte
Archiv
Kaschubei
II wojna światowa
historia
archiwum
Kaszuby
World War II
history
archive
Kashubia
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 215-225
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia Gowidlino na Kaszubach w XIX wieku
The Gowidlino parish in Kashubia in the 19th century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559231.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
budownictwo sakralne, diaspora, diecezja chełmińska, duchowieństwo, finansowanie parafii, Kaszuby, Kościół katolicki,
Niemcy w XIX w., Prusy Zachodnie, Stowarzyszenie świętych Bonifacego i Wojciecha w Pelplinie
Bishopric of Culm, Boniface and Adalbert Association in Pelplin, Catholic Church, Clergymen, Diaspora, funding of a parish, Germany in the 19 century, Kashubia, Religious buildings, West Prussia
Opis:
Dziewiętnastowieczne, zachodniopruskie Gowidlino, należące do parafii w Sierakowicach, było usytuowane na zachodnim krańcu powiatu kartuskiego. Władze diecezji chełmińskiej, obawiając się wpływów protestantyzmu, postanowiły erygować gowidlińską parafię, co nastąpiło 13 stycznia 1866 r. Podporządkowano jej także graniczne miejscowości leżące w prowincji pomorskiej, a zatem stanowiące diasporę Kościoła katolickiego. Dzięki temu placówka duszpasterska otrzymywała pomoc ze strony organizacji i stowarzyszeń kościelnych, które wspierały działalność misyjną. Wśród nich warto wymienić Stowarzyszenie św. Bonifacego i Wojciecha w Pelplinie. Gowidliński kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny został wzniesiony w latach 1866–1868.
The nineteenth‑century, West Prussian Gowidlino, belonging to the Sierakowice parish, was situated in the western part of the Kartuzy county. The authorities of the Bishopric of Culm, fearing Protestant influences, founded a parish in Gowidlino on 13 January 1866. Villages near the border, located in the Province of Pomerania and belonging to the diaspora of the Bishopric of Culm, were subordinate to it. The pastoral institution received help from organisations and Church associations which supported missionary activity, including the Boniface and Adalbert Association in Pelplin. The Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary church in Gowidlino was built in the years 1866‒1868. The elements of the interior decoration were mostly ordered in artists’ workshops located in western German provinces. Johannes Nepomuk von der Marwitz, who gave considerable support for the building investments of the church, was the protector of the parish. For more than 20 years, the institution was financially supported by the Diocese of Passau. Since 1876, every six weeks, the priest of Gowidlino celebrated Masses in Karwno, which was located in the Province of Pomerania. There was a Catholic elementary school with two teachers, one of whom also gave religion lessons in the Evangelical school in Mydlita.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2013, 33; 51-62
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KASZUBSKIE OBRAZY NIE-KASZUBÓW. O KILKU KWESTIACH LITERACKICH Z FAKTOREM POSTZALEŻNOŚCIOWYM
KASHUBIAN IMAGES OF NON-KASHUBIANS. ON SOME LITERARY PROBLEMS WITH THE POSTDEPENDENCY FACTOR
Autorzy:
Kalinowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911514.pdf
Data publikacji:
2018-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kashubia
Pomerania
literary images of otherness
national stereotypes
Kaszuby
Pomorze
literackie obrazy inności
stereotypy narodowe
Opis:
Artykuł dotyczy podstawowych tendencji w opisach literatury kaszubskojęzycznej, portretującej nie-Kaszubów (Florian Ceynowa, Hieronim Derdowski, Aleksander Majkowski, Jan Rompski). Zasadniczo daje się tutaj wyznaczyć tendencje sympatii i antypatii. Pierwsza pojawia się głównie w stosunku do Polaków, którzy postrzegani są z perspektywy wspólnej walki z germanizacją. Jednakże nie jest to spójna tendencja, ponieważ już u założyciela dyskursu tożsamości kaszubskiej Floriana Ceynowy daje się zauważyć krytykę polskiego modelu społecznego i narodowych cech charakterologicznych. Druga, odwrotna tendencja przedstawiania innych i obcych najsilniej objawia się w literaturze kaszubskiej wobec niemieckiego żywiołu narodowego. Niemal zawsze pełnił on funkcję przykładu przemocy i zła. Pojawiają się wszakże odstępstwa i bywa, że Niemcy opisywani są z szacunkiem i podziwem. Wobec Żydów literatura kaszubska nie zajmuje konsekwentnego stanowiska, co wynika z małej liczebności tej grupy społecznej na Pomorzu.Obcy/inni przedstawieni w literaturze kaszubskiej są dla Kaszubów zagrożeniem pod względem liczebności, cywilizacji czy kultury. Stąd literaci kaszubscy w swych kreacjach stale przeciwstawiają domowy raj zewnętrznym czynnikom kulturowym. Przybysze spoza Kaszub przynoszą ze sobą chciwość, rozpustę, bezideowość, rzadko kiedy inspirując pozytywnymi cechami. Stają się zatem kolonizatorami Kaszubów, którzy utrzymują władzę w wymiarze państwowym a czasami i religijnym.
The article focuses on the fundamental trends in the descriptions of Kashubian literature which portrays non-Kashubians (Florian Ceynowa, Henryk Derdowski, Aleksander Majkowski, Jan Rompski). Basically it gives here designate the tendency of sympathy and antipathy. The first takes place mainly in relation to the Poles who are seen from the perspective of a common struggle against Germanization. However, this is not a consistent trend because already in the discourse of the founder of the Kashubian identity, Florian Ceynowa, criticism of the Polish model of social and national characteristics characterological can be noticed. The second and opposite trend of presenting the other and the foreign is manifested most strongly in the literature Kashubian when including the German national element. It was almost always portrayed as evil and violent. There are, however, exceptions and sometimes the Germans are portrayed with respect and admiration. When it comes to the Jewish, the Kashubian literaturę does not take a consistent stand because of the small size of this social group in Pomerania.The foreigners / the others presented in the Kashubian literature are a threat in terms of numbers, civilization or culture for the Kashubians. Hence, Kashubian writers in their creations continuously juxtapose the domestic paradise with the external cultural factors. The newcomers from outside of Kashubia bring with them greed, immorality and a lack of ideological orientation, whereas they rarely inspire positive attributes. Thus, they become colonizers of the Kashubians and hold the state and sometimes even religious power.
Źródło:
Porównania; 2017, 20, 1; 63-75
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Majaki i przebudzenie. PRL w kaszubskiej pamięci kulturowej
Phantoms and Awakening. PRL in the Kashubian Cultural Memory
Autorzy:
Kalinowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807354.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kaszuby; literatura kaszubska; antropologia literatury; studia postzależnościowe
Kashubia; Kashubian literature; literary anthropology; post-dependence studies
Opis:
Rok 1989 w zwierciadle literatury kaszubskojęzycznej nie przyniósł diametralnych zmian tematycznych czy stylistycznych. Kaszubska literatura piękna rozwijała się w swoim własnym tempie, częściowo tylko odzwierciedlając ogólnopolskie zjawiska. Kaszubszczyzna istniała w swej odmienności językowej dla niewielkiej liczebnie grupy odbiorców, nie mając silnego poparcia zewnętrznego i nie wyróżniając się spektakularnymi osiągnięciami publikacyjno-artystycznymi. Obrazy form istnienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w medium literatury kaszubskojęzycznej po 1989 roku są bardzo rzadkie. W tym zakresie można przywołać zaledwie trzy nazwiska literatów: Stanisława Pestkę (1929-2015), Stanisława Jankego (ur. 1956) oraz Artura Jabłońskiego (ur. 1970), którzy zdecydowali się na głębszą charakterystykę tego czasu.
The year 1989 in the Kashubian literature did not bring any radical thematic or stylistic changes. Kashubian belles-lettres developed at its own pace, only partially reflecting the nationwide phenomena. The Kashubian region existed in its linguistic diversity for a small group of recipients, lacking strong external support and without any spectacular publications and artistic achievements. The images of the forms of existence of the Polish People’s Republic in the literature written in the Kashubian language after 1989 are very rare. In this respect, only three writers who decided to give a more detailed description of this time can be named: Stanisław Pestka (1929-2015), Stanisław Janke (born in 1956) and Artur Jabłoński (born in 1970).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 1; 125-146
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marsz Szlakiem Józefa Franczaka ps. "Laluś"
Autorzy:
Kamela, Michał.
Powiązania:
Wyklęci. Ogólnopolski Kwartalnik Poświęcony Żołnierzom Wyklętym 2020, nr 1, s. 213-216
Data publikacji:
2020
Tematy:
Franczak, Józef (1918-1963)
Marsz Szlakiem Józefa Franczaka "Lalusia" (4 ; 2019 ; Świdnik-Piaski)
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
Żołnierze wyklęci
Upamiętnianie
Turystyka historyczna
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł przedstawia przebieg czwartego Marszu upamiętniającego Józefa Franczaka i jego żołnierzy. Trasa Marszu prowadziła od Świdnika przez Majdan Kozic Górnych do Piasek.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies