Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kaszuby" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Herbarz szlachty kaszubskiej. T. 5, Wykazy kaszubsko-pomorskich właścicieli ziemskich XVI-XVIII w., uzupełnienia i sprostowania t. I-IV
Wykazy kaszubsko-pomorskich właścicieli ziemskich XVI-XVIII w., uzupełnienia i sprostowania t. I-IV
Autorzy:
Pragert, Przemysław.
Współwytwórcy:
Wydawnictwo BiT. Wydawca
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Gdańsk : Wydawnictwo BiT
Tematy:
Szlachta
Heraldyka
Herbarze
Opis:
Mapy kolorowe na wyklejkach.
Indeksy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
O kaszubskich č (ć) i ろ (ろ) powstałych z ḱ, ǵ
On the Cashubian č (ć) and ろ (ろ) Derived from ḱ and ǵ
Autorzy:
Rzetelska-Feleszko, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127802.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dialektologia
Kaszuby
dialectology
Cashubia
Opis:
It is thought that the change of k and g into c (ć) and ろ (ろ) is relatively recent. Its origins should be dated on the third quarter of the nineteenth century. The responses given in Georg Winkler's (a researcher of German dialects) survey have already been forgotten. It was made in the second half of the nineteenth century and targeted at the teachers of the majority of villages in the territory of the then German state. They allow the author to address anew the question of dating the changes of and in Cashubia, and their transformation into affricate. Numerous examples confirm that this phenomenon took place and developed earlier than it has been assumed so far (following P. Smoczyński). The occurrence of affricate around 1880 in J. Derdowski's dialect proves that his poem O Panu Czorlińścim (On Mister Czorlińści) was popular, and its popularity played a part in the approval of (ć) and ろ (ろ) in place of and as a typical Cashubian feature.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 365-371
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewdzięczność. Niepamięć. Nieczułość. Przypadek kaszubskich herstorii
Ingratitude. Oblivion. Callousness. The Case of Kashubian Herstories
Autorzy:
Bednarek-Bohdziewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343493.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Kaszuby
herstorie
antropologia
herstories
anthropology
Opis:
Celem artykułu jest uchwycenie zmiany wrażliwości w dostrzeganiu i mówieniu o niektórych, zwłaszcza trudnych (często zignorowanych i wypartych) kaszubskich wątkach herstorycznych. W tekście przytaczam wybrane, najbardziej dyskutowane i rezonujące społecznie przykłady rehabilitacji, reinterpretacji, odpominania i upominania się o obecność kaszubskich kobiet na kartach wielkiej historii. Współczesne pokolenia szukają odpowiedniego języka, by wydobyć z niepamięci przemilczane i uciszone losy Kaszubek (jako przykład podaję m.in. działania rehabilitujące ostatnią słupszczankę spaloną na stosie oraz uwalniające od wtórnej wiktymizacji i stereotypowego pojęcia heroizmu opowiadanie o dramatycznych przeżyciach związanych z gwałtem wojennym dokonywanym przez żołnierzy Armii Czerwonej wiosną 1945 roku na Kaszubach). Współczesną empatyczną pamięć i wywoływanie pojedynczych kobiecych biografii czytam jako zadośćuczynną wdzięczność wobec przodkiń.
The purpose of the article is to capture changes in sensitivity in perceiving and speaking about certain particularly difficult (and often ignored and repressed) Kashubian herstory motifs. The author cites selected, most often discussed, and socially resonating social examples of rehabilitation, reinterpretation, and demanding the presence of Kashubian women on the pages of great history. Contemporary generations seek a suitable language so as to extract from oblivion the concealed and suppressed fate of Kashubian women (the author cites the example of, i.a. the rehabilitation of a female inhabitant of Słupsk, the last to be burned at the stake, and the story about dramatic experiences connected with wartime rape committed in the Kashubian region by Red Army soldiers in the spring of 1945, thus freeing from secondary victimisation and a stereotype concept of heroism). An interpretation of contemporary empathetic memory, citing individual women’s biographies, as reciprocated gratitude towards female predecessors.
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 131-142
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne formy pobożności ludowej na Kaszubach
Social forms of folk piety in Kashubia
Autorzy:
Stanicki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/503021.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
pobożność ludowa
religijność ludowa
Kaszuby
Kalwaria Wejherowska
Opis:
This article aims at penetrating analysis of the folk piety of Kashubian population, on the ground of social practices. In this sphere we observe a very rich and specific religiousness of Kashubians. This research specifies group forms of folk piety in a wider range. A celebration of liturgical year in Kashubia, related rituals and habits. It presents pilgrimage movement on the land of Kashubia. Moreover, it describes Wejherowska Calvary, the second biggest in Poland, and other sanctuaries important to this region.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2009, 18; 255-272
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka geologiczna struktury kolistej Kościerzyny
Geological settings of the Kościerzyna circular structure
Autorzy:
Uścinowicz, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033120.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:
Kościerzyna
Neogene
Quaternary
circular structure
geology of the Kaszuby Lakland
Opis:
The aim of the study was to examine and discuss the geological and spatial conditions of the Kościerzyna circular structure. The main methodological assumptions of the presented research were based on a few basic analysis. The elevation map of the pre-Quaternary surface, the Quaternary thickness map as well as geological cross-sections were done based on the available archival materials. These objectives were achieved by analyzing data from 249 archival boreholes that are stored at the Central Geological Database (CBDG) as well as the National Geological Archives (NAG) and the BankHydro database. The model of the Miocene surface reveals the existence of a deep, approximately circular depression. Its characteristic feature is the presence of a central “high”. The whole structure is buried under Quaternary succession containing sediments of almost all glaciations that affected the Polish Lowlands and has undergone reshaping by glacial erosion and accumulation.
Źródło:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2018, 9; 164-176
2080-5497
Pojawia się w:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edmund Wnuk- Lipiński (1944-2015) – z małego miasta na Kaszubach w świat wielkiej nauki i spraw publicznych
Edmund Wnuk- Lipiński (1944-2015) - from a small town in Kaszuby to a world of great science and public affairs
Autorzy:
Obracht-Prondzyński, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561487.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Collegium Civitas
Tematy:
socjologia polska
Edmund Wnuk-Lipiński
życiorys
Kaszuby
literatura s-f
Opis:
Krótkie przedstawienie sylwetki wybitnego polskiego socjologa, profesora Edmunda Wnuk-Lipińskiego, jego dokonań naukowych i literackich.
Źródło:
Zoon Politikon; 2015, 6; 281-292
2543-408X
Pojawia się w:
Zoon Politikon
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regionalny pasażerski transport szynowy na Kaszubach
Autorzy:
Grulkowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/252701.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
Kaszuby
pasażerski transport
przewozy regionalne
rozkład jazdy PKP
transport szynowy
Opis:
Według rozkładu jazdy PKP 1999/2000 w ruchu regionalnym i aglomeracyjnym w Polsce kursowało 3499 pociągów na dobę. W 1999 r. przewieziono nimi 314,3 mln pasażerów: każda podróż na średnią odległość nieco ponad 27 km. Na przełomie lat 1998 i 1999 liczba podróży zmniejszyła się zatem o około 10,7 mln. W 2000 r. nastąpiło dalsze pogorszenie obsługi regionów transportem szynowym. Pomimo że ruch regionalny jest już bardzo ograniczony, cięciom nie ma końca. Czy więc wraz ze zmniejszeniem ruchu wzrasta jakość przewozów?. Spróbujmy przyjrzeć się przewozom regionalnym na obszarze Kaszub - w tej chwili szczególnie dotykanym likwidacją.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2001, 8, 1-2; 43-49
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bionic relations as features of the author’s original concept of biomorphic plastic forms that belong to a place
Bioniczne relacje jako cechy autorskiej koncepcji biomorficznych form plastycznych przynależących do miejsca
Autorzy:
Kurkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312721.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
bionics
home
Kashubia
natural context
habitation
bionika
dom
Kaszuby
kontekst przyrodniczy
zamieszkiwanie
Opis:
The article concerns the search for an architectural formula for living organically in the area of Pojezierze Kaszubskie [the Kashubian Lake District]. The original project consisted in creating a series of biomorphic plastic forms that belong to the place. In this way, a set of alternative solutions was created in the form of small clay sculptures that account for bionic relationships between the newly created cultural elements (dedicated to the place) and natural elements (characteristic of the analyzed area). The project assumed a specific method of creative and research work. The method consisted in a repeated process of sketching (with the use of natural elements encountered in the lake district), followed by sculpting and placing the sculptures. It led to gathering a collection of documentary photographs that record the successive attempts to place cultural objects in a natural context. Thanks to the photos, further solutions can be put together and compared. A kind of catalog was created to prove a strong bionic affinity of forms, common to all the created sculptures. The sculptures in specific “layouts” are attuned to the existing place; they enter a “dialogue” with it. The catalog can be used as research material, but also as a tool to contemplate the relationship between objects and places “supplemented” by them.
Tematem artykułu jest poszukiwanie architektonicznej formuły zamieszkiwania organicznie osadzonego w rejonie Pojezierza Kaszubskiego. Autorski projekt polegał na stworzeniu cyklu biomorficznych form plastycznych przynależących do miejsca. W ten sposób powstał zbiór alternatywnych rozwiązań w postaci niewielkich rozmiarów glinianych rzeźb uwzględniających bioniczne relacje pomiędzy nowo powstałymi elementami kulturowymi (przypisanymi miejscu) i przyrodniczymi (charakterystycznymi dla analizowanego obszaru). Projekt zakładał określoną metodę pracy twórczo-badawczej. Wielokrotnie powtarzany proces szkicowania (wykorzystującego naturalne elementy napotkane na pojezierzu), a następnie rzeźbienia i lokowania rzeźb pozwolił zgromadzić zbiór dokumentalnych fotografii rejestrujących kolejne próby osadzania kulturowych obiektów w przyrodniczym kontekście. Dzięki fotografiom można kolejne rozwiązania zestawiać i porównywać. Powstał rodzaj katalogu ukazującego silne bioniczne powinowactwo form, wspólne dla wszystkich powstałych rzeźb. Rzeźby w określonych „aranżacjach’” spasowują się z zastanym miejscem, „dialogują” z nim. Może on posłużyć jako materiał badawczy, ale też posłużyć kontemplacji relacji obiektów i „uzupełnianych” nimi miejsc.
Źródło:
Architectus; 2023, 1 (73); 113--121
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alexander Treichel (1837–1901) – zapomniany etnograf z pogranicza Kaszub i Kociewia
Alexander Treichel (1837–1901) – a forgotten ethnographer of the borderland of Kashubia and Kociewie
Autorzy:
Grabarczyk, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042697.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Alexander Treichel
folklor
etnografia Kaszub
kwadrat magiczny SATOR-ROTAS
Kaszuby
Wilcze Błota
Opis:
Alexander Treichel was mostly known as an amateur archaeologist. His truest passion was to portray customs of Pomerelian autochthons in 19th century. Having graduated from law and economic studies in Berlin, he decided to return to Pomerelia so as to inherit and run his parents manor in Wilcze Błota near Stara Kiszewa. Throughout the years, he was wandering around the villages around Kościerzyna, in which he wrote down pieces of the Pomerelian folklore sung and told by local housewives. He shared knowledge of local customs gained during these journeys at sessions of the Berlin Society for Anthropology and the Danzig Research Society. Fortunately, glass negatives depicting Treichel himself, as well as scenes of rural everyday life, including field works, preserved the whirlwind of history. Unfortunately, however, his scientific output remains to await discovery.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2016, 22
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowania Wyborcze Pomorzan
Peculiarities of Electoral Behaviour of the Citizens of Pomeranian Voivodship
Autorzy:
Bartkowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134685.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
socjologia polityki
Pomorze
Kaszuby
region
zachowania wyborcze
political sociology
Pomerania
Kashubia
electoral behaviour
Opis:
Region pomorski wyróżnia się w kraju wyższym uczestnictwem wyborczym, poparciem dla ruchów postsolidarnościowych, liberalnych i proeuropejskich. Specyfikę zachowań politycznych można wyjaśniać działaniem: podłoża społeczno-kulturowego, odrębności subregionu kaszubskiego i współczesnych procesów związanych z odrodzeniem samorządu regionalnego i wpływem członkostwa Polski w Unii Europejskiej na rozwój regionalny. Specyfikę regionu uformowała historia. Są to czynniki „długiego trwania” (subregion kaszubski), jak i następstwa II wojny światowej, industrializacji w okresie PRL i ruchów robotniczego protestu, szczególnie zaś Solidarności. Dodatkowym jest pozycja regionu w układzie komunikacyjnym Polski i jego nadmorskie położenie. W połączeniu z warunkami społecznymi stało się to źródłem silnego poparcia dla liberalizmu społecznego i politycznego. Integracja regionu nie jest zakończona, niemniej uwidocznia się już pewna wspólnota zachowań w wyborach prezydenckich i europejskich.
The subject of the article is to explain the particularities of electoral behaviour in the Pomeranian region The source of the data are electoral returns from the period 1990- 2009 obtained from National Electoral Commission. One can explain the peculiarities of the political behaviours the citizens of the Pomeranian voivodship by three factors: socio-cultural basis of the region, distinction of the Kashubian subregion and current processes connected with the restitution of the voivodship and the infl uence of the membership of Poland in European Union. Nowadays a region is a very important tool of stimulation for the regional development. The region can be subdivided into the metropolitan area of Trójmiasto (Gdańk, Gdynia, Sopot), Kashubia and the area within and outside the state borders before 1945. The Pomeranian region is unique in Poland with higher electoral participation and stronger support for post-Solidarity, liberal and pro-European movements. The history formed the character of the region, mostly industrialization in the post-war period, memory of the working-class protests and “Solidarity” movement. The additional forming factors are the key position of the region in the communication system of Poland and its seashore location. This is the source of strong support for social and political liberalism. Although the integration of the region is not complete, a certain kind of common electoral behaviour could be observed during presidential and European elections.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 3(198); 245-262
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie organizacji pozarządowych w popularyzacji dziedzictwa kulturowego i turystyki na terenie etnoregionu kaszubskiego
Autorzy:
Zienkiewicz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913193.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
organizacje pozarządowe
turystyka
Kaszuby
powiat kartuski
non-governmental organizations
tourism
Kashuba region
Kartuzy poviat
Opis:
Zmiany struktur społecznych zazwyczaj dotyczą pojawienia się nowych instytucji, m.in. związanych z rozwojem turystyki, oraz wywołują zmiany w już istniejących strukturach. Jednym z ważniejszych następstw społeczno-ekonomicznych turystyki jest także aktywizacja gospodarki danego obszaru. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie roli organizacji pozarządowych w popularyzacji dziedzictwa kulturowego i turystyki na terenie etnoregionu kaszubskiego poprzez zaprezentowanie struktury, przedstawienie przykładów działalności oraz ukazanie liczby adresatów organizacji non profit funkcjonujących na tym obszarze. Istotnym elementem opracowania, ze względu na podjętą problematykę badań, jest również ukazanie struktury przyznanych dotacji dla organizacji pozarządowych przez Starostwo Powiatowe w Kartuzach w podziale na wysokość przyznanych środków publicznych i wkład własny organizacji. Uzupełnieniem opracowania jest również wskazanie położenia etnoregionu kaszubskiego z uwzględnieniem zasobów dziedzictwa kulturowego. Badania przeprowadzone nad liczbą organizacji pozarządowych wykazały, że w powiecie kartuskim od 2011 roku ich liczba wzrosła do 311 w 2019 r. Ze struktury organizacji pozarządowych działających w powiecie kartuskim w 2019 r., wynika, iż w sferze „Kultury, sztuki, ochrony dóbr i tradycji, działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego” oraz „turystyki i rekreacji” funkcjonowały 52 organizacje. Instytucje te pełnią na prezentowanym obszarze m.in. rolę organizatorów różnorodnych imprez, w tym o charakterze folklorystycznym, takich jak: koncerty, rajdy oraz wystawy rękodzielnictwa i wiele innych. Poprzez tego typu działalność propagowane jest nie tylko bogate dziedzictwo kulturowe Kaszub, ale możliwy jest również rozwój turystki
Changes in social structures usually concern the emergence of new institutions, including those related to the development of tourism, and bring about changes in the existing structures. One of the major socio-economic consequences of tourism is the economic activation of an area. The purpose of this article is to indicate the role of non-governmental organizations in the promotion of cultural heritage and tourism in the Kashubian ethnoregion by presenting the structure, examples of activities and the number of recipients of non-profit organizations operating in this area. An important element of the study, due to the research issues undertaken, is also the presentation of the structure of subsidies granted to non-governmental organizations by the Poviat Eldership in Kartuzy, broken down by the amount of public funds allocated and the organization’s own contribution. The study is also complemented with an indication of the location of the Kashubian ethnoregion, including cultural heritage resources. Research conducted on the number of non-governmental organizations has shown that in the Kartuzy poviat their number has increased to 311 in 2019 since 2011. The structure of NGOs operating in the Kartuzy poviat in 2019 shows that 52 organizations operated in the sphere of ‘Culture, art, protection goods and traditions’, activities for national and ethnic minorities and the regional language, as well as ‘tourism and recreation’. In the area these institutions perform the roles of organizers of various events, including those of a folklore nature, such as concerts, rallies, handicraft exhibitions and many others. Not only is the rich cultural heritage of Kashubia promoted through this type of activity, but it also makes the development of tourism possible.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2020, 64; 250-264
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krąg rodzinny dziekana bytowskiego ks. kan. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego (1756-1813)
The Family Circle of the Dean of Bytow, Rev. Canon Jakub Antoni Chrabkowski, (1756-1813)
Autorzy:
Rembalski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22858171.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Diocese of Wloclawek
Kashubia
Catholic clergy
will
genealogy
Diecezja włocławska
testament
genealogia
Kaszuby
duchowieństwo katolickie
Opis:
W końcu XVIII i na początku XIX w. w kilku parafiach katolickich na Kaszubach posługę kapłańską pełniło trzech księży o nazwisku Chrab(p)kowski: Jakub Antoni, Tomasz Józef i Kazimierz. Dotychczas tylko pierwszy z nich doczekał się biogramów w pracach naukowych. O pozostałych dwóch niewiele było wiadomo. Odnalezienie testamentu ks. Jakuba Antoniego Chrabkowskiego w Archiwum Państwowym w Szczecinie oraz kwerenda w zachowanych księgach metrykalnych, pozwoliła na ustalenie powiązań rodzinnych pomiędzy tą trójką księży. Okazało się, że Jakub Antoni i Tomasz Józef to bracia, zaś Kazimierz to ich bratanek. Wszyscy oni urodzili się w królewskiej wsi Tuszkowy na Kaszubach, w rodzinie wolnych sołtysów.     
At the end of the 18th century and the beginning of the 19th century, three priests called Chrab(p)kowski served as priests in several Catholic parishes in Kashubia: Jakub Antoni, Tomasz Józef and Kazimierz. So far, only the first of these priests has been described in scholarly works. Little was known about the other two. By finding the last will and testament of Father Jakub Antoni Chrabkowski in the State Archive in Szczecin, and by searching in the registry books, it was possible to establish family connections between these three priests. It turned out that Jakub Antoni and Tomasz Józef were brothers, while Kazimierz was their nephew. They were all born in the royal village of Tuszkowy in Kashubia, to a family of village leaders.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2023, 52; 98-111
0137-4338
2720-7102
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Majaki i przebudzenie. PRL w kaszubskiej pamięci kulturowej
Phantoms and Awakening. PRL in the Kashubian Cultural Memory
Autorzy:
Kalinowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807354.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kaszuby; literatura kaszubska; antropologia literatury; studia postzależnościowe
Kashubia; Kashubian literature; literary anthropology; post-dependence studies
Opis:
Rok 1989 w zwierciadle literatury kaszubskojęzycznej nie przyniósł diametralnych zmian tematycznych czy stylistycznych. Kaszubska literatura piękna rozwijała się w swoim własnym tempie, częściowo tylko odzwierciedlając ogólnopolskie zjawiska. Kaszubszczyzna istniała w swej odmienności językowej dla niewielkiej liczebnie grupy odbiorców, nie mając silnego poparcia zewnętrznego i nie wyróżniając się spektakularnymi osiągnięciami publikacyjno-artystycznymi. Obrazy form istnienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w medium literatury kaszubskojęzycznej po 1989 roku są bardzo rzadkie. W tym zakresie można przywołać zaledwie trzy nazwiska literatów: Stanisława Pestkę (1929-2015), Stanisława Jankego (ur. 1956) oraz Artura Jabłońskiego (ur. 1970), którzy zdecydowali się na głębszą charakterystykę tego czasu.
The year 1989 in the Kashubian literature did not bring any radical thematic or stylistic changes. Kashubian belles-lettres developed at its own pace, only partially reflecting the nationwide phenomena. The Kashubian region existed in its linguistic diversity for a small group of recipients, lacking strong external support and without any spectacular publications and artistic achievements. The images of the forms of existence of the Polish People’s Republic in the literature written in the Kashubian language after 1989 are very rare. In this respect, only three writers who decided to give a more detailed description of this time can be named: Stanisław Pestka (1929-2015), Stanisław Janke (born in 1956) and Artur Jabłoński (born in 1970).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 1; 125-146
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KASZUBSKIE OBRAZY NIE-KASZUBÓW. O KILKU KWESTIACH LITERACKICH Z FAKTOREM POSTZALEŻNOŚCIOWYM
KASHUBIAN IMAGES OF NON-KASHUBIANS. ON SOME LITERARY PROBLEMS WITH THE POSTDEPENDENCY FACTOR
Autorzy:
Kalinowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911514.pdf
Data publikacji:
2018-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kashubia
Pomerania
literary images of otherness
national stereotypes
Kaszuby
Pomorze
literackie obrazy inności
stereotypy narodowe
Opis:
Artykuł dotyczy podstawowych tendencji w opisach literatury kaszubskojęzycznej, portretującej nie-Kaszubów (Florian Ceynowa, Hieronim Derdowski, Aleksander Majkowski, Jan Rompski). Zasadniczo daje się tutaj wyznaczyć tendencje sympatii i antypatii. Pierwsza pojawia się głównie w stosunku do Polaków, którzy postrzegani są z perspektywy wspólnej walki z germanizacją. Jednakże nie jest to spójna tendencja, ponieważ już u założyciela dyskursu tożsamości kaszubskiej Floriana Ceynowy daje się zauważyć krytykę polskiego modelu społecznego i narodowych cech charakterologicznych. Druga, odwrotna tendencja przedstawiania innych i obcych najsilniej objawia się w literaturze kaszubskiej wobec niemieckiego żywiołu narodowego. Niemal zawsze pełnił on funkcję przykładu przemocy i zła. Pojawiają się wszakże odstępstwa i bywa, że Niemcy opisywani są z szacunkiem i podziwem. Wobec Żydów literatura kaszubska nie zajmuje konsekwentnego stanowiska, co wynika z małej liczebności tej grupy społecznej na Pomorzu.Obcy/inni przedstawieni w literaturze kaszubskiej są dla Kaszubów zagrożeniem pod względem liczebności, cywilizacji czy kultury. Stąd literaci kaszubscy w swych kreacjach stale przeciwstawiają domowy raj zewnętrznym czynnikom kulturowym. Przybysze spoza Kaszub przynoszą ze sobą chciwość, rozpustę, bezideowość, rzadko kiedy inspirując pozytywnymi cechami. Stają się zatem kolonizatorami Kaszubów, którzy utrzymują władzę w wymiarze państwowym a czasami i religijnym.
The article focuses on the fundamental trends in the descriptions of Kashubian literature which portrays non-Kashubians (Florian Ceynowa, Henryk Derdowski, Aleksander Majkowski, Jan Rompski). Basically it gives here designate the tendency of sympathy and antipathy. The first takes place mainly in relation to the Poles who are seen from the perspective of a common struggle against Germanization. However, this is not a consistent trend because already in the discourse of the founder of the Kashubian identity, Florian Ceynowa, criticism of the Polish model of social and national characteristics characterological can be noticed. The second and opposite trend of presenting the other and the foreign is manifested most strongly in the literature Kashubian when including the German national element. It was almost always portrayed as evil and violent. There are, however, exceptions and sometimes the Germans are portrayed with respect and admiration. When it comes to the Jewish, the Kashubian literaturę does not take a consistent stand because of the small size of this social group in Pomerania.The foreigners / the others presented in the Kashubian literature are a threat in terms of numbers, civilization or culture for the Kashubians. Hence, Kashubian writers in their creations continuously juxtapose the domestic paradise with the external cultural factors. The newcomers from outside of Kashubia bring with them greed, immorality and a lack of ideological orientation, whereas they rarely inspire positive attributes. Thus, they become colonizers of the Kashubians and hold the state and sometimes even religious power.
Źródło:
Porównania; 2017, 20, 1; 63-75
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie Kaszubów w świetle badań lingwistycznych i historycznych
The Kashubian Origins in the Light of Linguistic and Historical Research
Autorzy:
Pryczkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591130.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kashubian origins
Kashubian language
the name „Kaszuby”
West Pomeranian Dukes
House of Griffins
Samborides
Slovincians
Kashubian writing
Kashubian population and numbers
pochodzenie Kaszubów
język kaszubski
nazwa „Kaszuby”
książęta zachodniopomorscy
Gryficy
Subisławice
Słowińcy
piśmiennictwo kaszubskie
liczebność Kaszubów
Opis:
Artykuł poświęcony jest trudnej kwestii związanej z pochodzeniem Kaszubów. Podejmuje też próbę rozwikłania pochodzenia nazwy „Kaszuby”, której dotąd jeszcze nie rozstrzygnięto. W świetle niedawno odkrytych materiałów ustalono, że nazwa ta wywodzi się z Bliskiego Wschodu. W językach perskim i arabskim słowo „kaszeb” oznacza „bogacić się”. Wiązało sie to ze szklakiem bursztynowym i handlem. Mieszkańcy okolic Wolina sprzedawali bliskowschodnim kupcom bursztyn. Przylgnęła do nich nazwa „Kaszubi”. W artykule przybliżono także współczesną sytuację, zwłaszcza obszar zamieszkiwania i liczebność, Kaszubów.
The article is devoted to the difficult issue related to the origins of the Kashubians. It also attempts to uncover the origins of the name Kaszuby, which are still uncertain. In the light of recently discovered materials it has been established that the name comes from the Middle East. In Persian and Arabic languages, the word kaszeb means “to amass fortune”. It was related to the Amber Road and trade. The inhabitants of the Wolin area would sell amber to Middle-Eastern merchants. The name “Kaszubi” stuck. The article also touches on the contemporary situation of the Kashubians, especially their area of residence and population.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 7-20
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaszubi w Wermachcie 1942-1945 w świetle źródeł bibliograficzno-archiwalnych
Autorzy:
Jażdżewski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041762.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
2. Weltkrieg
Geschichte
Archiv
Kaschubei
II wojna światowa
historia
archiwum
Kaszuby
World War II
history
archive
Kashubia
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 215-225
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The issues of the evaluation and protection of intangible cultural heritage as exemplified by the Kashubian tradition of the obeisance of feretra
Problemy postrzegania i ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie kaszubskiej tradycji pokłonu feretronów
Autorzy:
Błahut, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45901658.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
cultural heritage
the obeisance of feretra
Kashubia
social media
evaluation
dziedzictwo kulturowe
pokłon feretronów
Kaszuby
media społecznościowe
postrzeganie
Opis:
The article describes the tradition of the obeisance of feretra as a manifestation of intangible cultural heritage, as well as the ways of perceiving, evaluating and protecting this tradition. The year 2013 was significant in this respect, since thanks to an amateur but intentionally edited video published on the Internet, the obeisance of feretra was shown to a wider audience and received various, sometimes radically different opinions. Simultaneously, a considerable increase in the interest in the obeisance was observed among researchers, experts and bearers of this tradition as they tried to learn more about it and explain its meaning. In the article, the author distinguishes five types of the evaluation of the obeisance of feretra and analyses their determinants. Relating primarily to the 2003 UNESCO Convention, the author also considers actions that could help to protect the tradition of the obeisance of feretra.
W artykule opisana jest tradycja pokłonu feretronów jako przejaw niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz sposoby jej postrzegania, oceny i ochrony. Znaczący był w tym przypadku rok 2013, kiedy za sprawą amatorskiego, lecz intencjonalnie zmontowanego filmu opublikowanego w Internecie, pokłon feretronów został pokazany szerszej publiczności i doczekał się różnych, niekiedy skrajnie odmiennych opinii. Wtedy wzrosło też zainteresowanie pokłonem wśród badaczy, ekspertów i depozytariuszy, którzy starali się lepiej poznać oraz wyjaśnić sens i znaczenie tej tradycji. Autor wyróżnia w artykule pięć typów jakościowej recepcji pokłonu feretronów i analizuje ich uwarunkowania. Na koniec, odwołując się głównie do Konwencji UNESCO z 2003 r., rozważa także działania, które mogłyby pomóc w ochronie tej tradycji.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 49-66
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena przekształceń piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim z przełomu XIX-XX pod wpływem termomodernizacji na przykładzie gminy Puck, woj. pomorskie
Assessment of the transformations of a two-story brick house with a semi-flat roof dated to the turn of the nineteenth and the twentieth centuries after thermal refurbishment: case study of Puck County, Pomerania
Autorzy:
Szarejko, Magdalena
Górka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407423.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
dom pomorski
termomodernizacja
ochrona dziedzictwa architektury wiejskiej
Kaszuby
Pomeranian house
thermal efficiency
improvement
protection of rural architectural
heritage
Kashubia
Opis:
Ceglane budynki mieszkalne z przełomu XIX i XX wieku, które stanowiły charakterystyczny element krajobrazu wsi pomorskiej, obecnie powszechnie poddawane są modernizacji w celu poprawy warunków cieplnych. Przedmiotem badania jest stan zachowania najmłodszego, historycznego typu domu w zagrodzie chłopskiej na Kaszubach – piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim. Badanie przeprowadzono na obszarze gminy Puck. Zidentyfikowano i opisano 42 obiekty w 16 miejscowościach. Ponadto zaproponowano metodę klasyfikacji i oceny zmian architektonicznych pod wpływem termomodernizacji. Rezultaty potwierdziły znaczną skalę przekształceń: zaledwie dwa obiekty zachowały się bez zmian, podczas gdy 67% jest częściowo lub znacznie przekształconych. Uzyskane wyniki dowodzą trwałości wiejskich, historycznych budynków ceglanych oraz potrzeby poszukiwania i popularyzacji rozwiązań termomodernizacyjnych spełniających warunki ich ochrony.
Brick houses dating back to the turn of the nineteenth and the twentieth centuries, which were a distinctive component of the Pomeranian countryside’s landscape, are now commonly being transformed to improve their thermal conditions. This study analyzed the state of preservation of the most recent historical type of house in peasant homesteads in Kashubia, namely a two-story brick house with a semi-flat roof. The survey was conducted in the Puck County area. As many as forty-two sites in sixteen locations were identified and documented. In addition, a method for classifying and evaluating architectural changes under the influence of thermal efficiency improvement has been proposed in the study. The results confirmed the significant scale of transformation: only two buildings remained unchanged, while 67% of them were partially or significantly transformed. The results demonstrate the durability of rural, historical brick buildings and the need to search for and popularize thermal efficiency improvement solutions that meet the conditions for the preservation of such buildings.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2023, 73; 102--116
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies