Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Karol Szymanowski" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Muzyka Karola Szymanowskiego w percepcji i działaniach twórczych dzieci na etapie wczesnej edukacji
Autorzy:
Majzner, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606749.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
music perception, Karol Szymanowski, child’s creative expression
percepcja muzyki, Karol Szymanowski, twórcza ekspresja dziecka
Opis:
The creative activity of children at pre-school and early-school age can take various forms and be evoked by means of specific measures. Music is considered one of the factors stimulating the imagination, and thus inspiring the creativity of children. The article presents the results of research on the children’s perception of Karol Szymanowski’s music. It analyzes their works of art and expression inspired by the composer’s selected works. The nalysis lead to the conclusion that children are open to musical experiences involving classical music, and are eager to undertake creative activities based on listened music.
Aktywność twórcza dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym może przybierać różne formy i być  wywoływana za pomocą określonych środków. Wśród czynników pobudzających wyobraźnię, a tym samym inspirujących własną twórczość dzieci, wymienia się między innymi muzykę. W artykule przedstawiono wyniki badań nad percepcją muzyki Karola Szymanowskiego przez dzieci. Analizie poddano ich prace plastyczne i wypowiedzi inspirowane wybranymi utworami kompozytora. przeprowadzone analizy skłaniają do wniosku, że dzieci są otwarte na doświadczenia muzyczne z wykorzystaniem muzyki klasycznej i chętnie podejmują się działań twórczych na bazie słuchanych utworów muzycznych.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2019, 38, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa Źródła Aretuzy. Semantyka, literackie właściwości i funkcjonowanie aspektów kompozycji Karola Szymanowskiego w sonecie Jarosława Iwaszkiewicza
Two Fountains of Arethusa. Semantics, literary qualities, and functioning of aspects of Karol Szymanowski’s composition in Jarosław Iwaszkiewicz’s sonnet.
Autorzy:
Kraj, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514108.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
Karol Szymanowski
Jarosław Iwaszkiewicz
semiotics
intertextuality
comparison of arts
Opis:
The purpose of this article is to define the possible meanings and connotations of musical compositions and their conversion into the lingual substance of poetry. Since the issue is varying internally and always needs particular examples, the undertaken analysis concerns two pieces of art: Fountain of Arethusa by a Polish composer Karol Szymanowski and a sonnet of the same title written by his friend and relative, writer Jarosław Iwaszkiewicz. Firstly, the matter of literary title and its associations is compared in both pieces, which leads to conclusion that while the name of composition generates loose and imprecise connotations, literature requires more specification, nonetheless both the composer and the poet understand mythical subject alike and reception of the work of the latter is based on emotional and semantic qualities similar to those included in the composition. Then, the subject of musical genre is depicted, with emphasis placed on literary connotations and their implications in the process of transcription of music into words. As the poet uses sonnet, which apparently has got poor connections to music, the motives of such choice are enumerated, including significance in European culture and interior dichotomy, both of which one can find in Szymanowski’s work. Further, the article describes relations between music character indications in musical score and particular lexemes in the poem. Musical work can exist in literature in many ways, first of which is being a theme of objective or subjective description. Such illustration of music in the poem is analysed. Then the euphonious and rhythmic features of the text are described in order to prove that music exists in the sonnet in its sound as well as being a scheme which is reinterpreted and imitated by the writer. The analysis shows that although one cannot translate musical matter into words, it is impossible to ignore many intersemiotic correlations between music and literature. Every example of such coexistence– either on the ground of semantics or form – must be studied individually.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2016, 4(31); 58-76
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About Kurpian songs
Rzecz o Pieśniach Kurpiowskich
Autorzy:
Gadomski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166127.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Kurpian song
Fr. Skierkowski
Karol Szymanowski
pieśń kurpiowska
ks. Skierkowski
Opis:
The work refers to the phenomenon of Kurpian songs “discovery”, collected by Fr. Władysław Skierkowski in the years 1913–1939. Karol Szymanowski called the work of Fr. Skierkowski the source of “perhaps the most beautiful Polish folk song”. Later many famous composers got interested in Kurpian song, among them Andrzej Panufnik and Henryk Mikołaj Górecki. Also Fr. Skierkowski himself used them in a famous stage art Wesele na Kurpiach. The success of Kurpian songs, however, is not so much in their dissemination, but above all in the music itself and the way they are performed.
Praca odnosi się do zjawiska „odkrycia” pieśni kurpiowskich, zebranych przez ks. Władysława Skierkowskiego w latach 1913–1939. Karol Szymanowski nazwał dzieło ks. Skierkowskiego źródłem „najpiękniejszej być może polskiej ludowej pieśni”. Pieśniami kurpiowskimi zainteresowało się później wielu znanych kompozytorów, a wśród nich Andrzej Panufnik i Henryk Mikołaj Górecki. Także sam ks. Skierkowski wykorzystał je w słynnej sztuce scenicznej Wesele na Kurpiach. Sukces pieśni kurpiowskich tkwi jednak nie tyle w dziele ich upowszechnienia, ile przede wszystkim w samej warstwie muzycznej i sposobie ich wykonywania.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 47-56
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Harmonika Mazurków op. 50 Karola Szymanowskiego — da capo. Do problematyki
The harmony of Karol Szymanowski’s Mazurkas Op. 50 — da capo. A commentary
Autorzy:
Zawadzki, Michał K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521934.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
Karol Szymanowski
Polish music
folklore
Polish Highlands folklore
stylization
piano mazurka
harmony
Opis:
This article is a broad and detailed discussion of the complex harmonic issues of Karol Szy- manowski’s Mazurkas Op. 50. It outlines the current state of research on the harmony of the Mazurkas, beginning with the work by Adolf Chybiński (1920s), through the monograph by Stefania Łobaczewska (1950s) (now obsolete), studies by Józef M. Chomiński, articles by Zofia Helman, Antoni Poszowski, and Piotr Dahlig, the monograph of the twentieth century Polish mazurka by Anna Nowak, the great biography of Szymanowski written by Teresa Chylińska and, above all, the classic works by Tadeusz Andrzej Zielinski, fundamental to the issue of the mazurka harmony, the only ones so attentive and so focussed on the detail, and yet formulating such an appropriate and clear conceptual apparatus. The results of Zieliński’s research and analyses make an obvious starting point for contemporary music theorists interested in the issue of harmony throughout the twentieth century. Capturing and naming the entire complex of phenomena encountered in the Mazurkas Op. 50 is not easy. Mazurkas Op. 50 are characterized by a vast variety of har- monic phenomena, innovative treatment of the piano texture and the use of various sound effects stylising the folk music of the Polish Highlands. Moreover, the ways in which the music material is organised often blend with one another or coexist in the course of the piece within the intersect- ing old and new rules (harmonic eclecticism). The article examines a broad spectrum of har- monic phenomena, proposed by Zielinski, occurring in Opus 50. These are: relics of function harmony system, the interaction of the so-called non-function thirds harmony and the ‘sound spot’ technique, tinting chords with dissonances, using multi-tonal saturated chords, percussive use of half-step intervals, using the fourth structures, emancipation of dissonant intervals, various types of ostinato and burdon formulas, repeated chord complexes, the bimodal phenomena, the double- and multilayer harmonic complexes, the parallel intervals and chords, the bitonal co-occurrences of bass fifths and triads. The article gives examples of all the phenomena, but only the selected ones were fully discussed, focusing on other issues: the types of dual melodic lines, formula of half- and whole-step movement between chords, monophonic fragments or the whole tone scale order. The horizontal scale orders were not discussed, unless it was necessary for the understanding of the harmonic issues in question.
Źródło:
Aspekty Muzyki; 2015, 5; 125-153
2082-6044
Pojawia się w:
Aspekty Muzyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład Lwowa w polską muzykę sakralną. Od Missa Paschalis Marcina Leopolity po Stabat Mater Karola Szymanowskiego
Autorzy:
Piekarski, Michał
Sławecki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1040234.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
Lwów
organiści i organmistrzowie
Karol Szymanowski
Stabat Mater
Missa Paschalis Marcina Leopolity
Opis:
Lwów and its impact on Polish sacred music. From Missa Paschalis by Marcin Leopolita to Stabat Mater by Karol Szymanowski. The traditions of Western sacred music in Lwów (nowadays Lviv) date back to the late 15th century, when compositions by Guillaume Dufay and Josquin des Prés were performed. In the 16th century Lwów worked the most outstanding Polish Renaissance composer – Marcin Leopolita. During the subsequent periods, sacred music in Lwów was played (conducted) and composed by: Johann Philipp Kirnberger (a pupil of J.S. Bach), Karol Mikuli (a pupil of F. Chopin), Henryk Jarecki (a pupil of. S. Moniuszko), Mieczysław Sołtys (a pupil of C. Saint-Saëns), Stefan Surzyński and Michał Woźny. The last one was the organist at St. Elisabethʼs church in Lwów, which boasted the biggest organ in interwar Poland. Lwów was also very often visited by Karol Szymanowski. Szymanowski’s decision to compose the Stabat Mater was closely connected with the tragic death of his sister’s daughter, a pupil at the Sacré Coeur School in Lwów.
Źródło:
MUZYKA SAKRALNA W DRODZE KU NIEPODLEGŁEJ; 58-81
9788364615375
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konteksty muzyczne w Rymach dziecięcych Kazimiery Iłłakowiczówny
Musical contexts in Kazimiera Iłłakowiczówna’s Children’s Rhymes
Autorzy:
Rosół, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649172.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Karol Szymanowski
Kazimiera Iłłakowiczówna
Rymy dziecięce
poezja
muzyczność
Children’s Rhymes
Poetry
Musicality
Opis:
The topic of this paper is Kazimiera Iłłakowiczówna Children’s Rhymes – a book of poetic miniatures for children, to which Karol Szymanowski composed a set of songs for voice and piano entitled Children’s Rhymes Op. 49 in memory of his late niece Alusia. The author of this paper discusses the circumstances of the work’s composition and recalls the conflict between the poetess and the composer that arose when he got the songs published by the Universal-Edition publishing house without her permission. Next, the autor focuses on an intersemiotic analysis of the musical interpretation of the poems (dynamic, rythmical, agogic and melodic modifications), based on the conception of illustrating text with the use of sounds.
Szkic poświęcony jest Rymom dziecięcym Kazimiery Iłłakowiczówny – tomikowi miniatur poetyckich przeznaczonych dla dzieci, do których Karol Szymanowski skomponował cykl pieśni na głos i fortepian pt. Rymy dziecięce op. 49 zadedykowanych zmarłej siostrzenicy – Pamięci Alusi. Autorka szkicu przywołuje okoliczności napisania cyklu oraz wspomina o konflikcie, jaki powstał między poetką a kompozytorem, który bez zgody autorki wydał pieśni w wydawnictwie Universal-Edition. W dalszej części szkicu Autorka skupia uwagę na intersemiotycznej analizie muzycznego przekładu wierszy (zabiegi dynamiczne, rytmiczne, agogiczne oraz melodyczne), w którym przejawia się kompozytorski zamysł ilustrowania tekstu dźwiękami.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 52, 1; 415-423
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzycy i muzyka w kręgu rodziny Węsławskich w Wilnie
Music and Musicians Associated with the Węsławski Family in Vilnius
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806409.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wilno
Witold Węsławski
Stanisław Węsławski
Karol Szymanowski
Ludomir Różycki
Tadeusz Szeligowski
salon
Vilnius
Opis:
Rodzina Węsławskich tworzyła w Wilnie przez ponad pół wieku dom o wyjątkowym znaczeniu dla tego miasta. Do 1939 r. mieszkanie Węsławskich stanowiło jeden z najważniejszych prywatnych salonów muzycznych w II RP, w którym często brzmiały utwory kompozytorów Młodej Polski. Sam adres Węsławskich wiązał się z wcześniejszymi tradycjami muzycznymi zapoczątkowanymi przez Stanisława Moniuszkę, tworząc w ciągu stu lat (1840–1940) genius loci tej wileńskiej kamienicy. Muzyką interesował się zarówno Witold Węsławski (z zawodu lekarz), jak i jego syn Stanisław Węsławski (z zawodu prawnik), który był też znanym w Wilnie publicystą, kompozytorem i organizatorem życia muzycznego. W jego salonie, który prowadził wraz z żoną Adą z Hryszkiewiczów, spotykała się wileńska elita świata muzyki i sztuki II RP z Witoldem Hulewiczem, Tadeuszem Szeligowskim, Tadeuszem Sleńdzińskim i innymi. Do wyjątkowych gości należał Karol Szymanowski. Z muzykaliów rodziny Węsławskich do dziś zachowały się trzy zeszyty, w tym dwa zbiory muzyki polskiej z końca XIX w. i pierwszych dwóch dekad XX wieku. Zachowane kompozycje Karola Szymanowskiego czy Ludomira Różyckiego wskazują na to, że w Wilnie pilnie śledzono najnowsze osiągnięcia kompozytorów polskich. Działo się tak mimo prowincjonalizmu i peryferyjności Wilna – zarówno przed 1918 r., jak i po tej dacie (choć stało się na nowo miastem uniwersyteckim). Czy dom Węsławskich był pod tym względem chlubnym wyjątkiem, trudno dziś jednoznacznie stwierdzić. Z pewnością zainteresowanie współczesną muzyką polską przekazywane było w tej rodzinie z pokolenia na pokolenie. Ponieważ dom był otwarty dla wielu przedstawicieli polskich elit międzywojennego Wilna, poza samymi domownikami również liczni goście mieli okazję usłyszeć tam utwory nieraz rzadko lub nigdy nie prezentowane podczas koncertów publicznych. W ten sposób ranga domu Węsławskich znacznie wykraczała poza typową konwencję salonu towarzyskiego.
For more than half a century, up to 1939, the Węsławski family’s home in Vilnius was a place of unique importance to the city, one of the Second Polish Republic’s most important private music salons, where works by Young Poland composers were frequently performed. The address was also associated with earlier musical traditions initiated by Stanisław Moniuszko, and for a hundred years (1840–1940) those traditions constituted the genius loci of that tenement house in Vilnius. Both the physician Witold Węsławski and his son, the lawyer Stanisław Węsławski, pursued an interest in music. The latter was also a well-known Vilnius columnist, composer and organiser of musical life. The salon that he ran with his wife Ada (née Hryszkiewicz) was a meeting place for the elite of the Vilnius interwar musical and artistic world, which included Witold Hulewicz, Tadeusz Szeligowski and Ludomir Sleńdziński. Special guests included Karol Szymanowski. Three books of music from the Węsławski family collection have been preserved to our times, including two collections of Polish music from the late nineteenth and early twentieth century. The works by Karol Szymanowski and Ludomir Różycki which they contain prove that, despite the provincial character of this city, on the periphery of Poland at that time, Vilnius kept a close eye on the latest achievements of Polish composers, both before 1918 and afterwards (when the university was restored). Whether the Węsławski salon was a notable exception in this respect is hard to judge from today’s perspective. What is certain is that interest in contemporary Polish music was passed down in that family from one generation to the next. Since the Węsławskis’ home was open to many representatives of the Polish interwar elite in Vilnius, besides the household members, numerous guests also had the chance to hear works that were rarely or never performed in public. For this reason, the Węsławski family home was much more than a mere conventional salon.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 2; 63-90
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od rytmizacji do oper i baletów. Wokół muzycznych inscenizacji Jana Dormana
From Rhythmisation to Operas and Ballets. About the Musical Staging in Jan Dorman’s Theatre
Autorzy:
Figzał-Janikowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36141504.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jan Dorman
muzyka teatralna
rytmizacja
opera
balet
Karol Szymanowski
theatre music
rhythmisation
ballet
Opis:
Artykuł podejmuje zagadnienie muzyczności w teatrze Jana Dormana, ze szczególnym uwzględnieniem ostatnich przedstawień reżysera, w których muzyka staje się punktem wyjścia dla inscenizacyjnej koncepcji. „Muzyczne” myślenie o teatrze towarzyszyło Dormanowi od początku jego artystycznej działalności. O dźwiękowym charakterze pierwszych inscenizacji reżysera decydowały przede wszystkim dziecięce piosenki i wyliczanki, w kolejnych funkcję taką zaczęła pełnić również ścisła rytmizacja tekstu. Komponowanie spektaklu na wzór muzycznej partytury, które staje się znakiem rozpoznawczym teatru Jana Dormana osiąga swój najpełniejszy wymiar w inscenizacjach inspirowanych wielkimi formami muzycznymi – koncertem, baletem i operą. Powstają one w końcowym okresie twórczości artysty, stanowiąc jednocześnie syntezę rozmaitych tropów muzycznych, obecnych i rozpoznawanych w teatrze Dormana na różnych etapach jego rozwoju.
The paper addresses the issue of musicality in the theatre of Jan Dorman, in particular his last productions, in which music was a starting point for the staging concept. “Musical” thinking about the theatre always had a strong impact on Dorman’s creative process. His first productions included children’s songs and counting rhymes, and this led to a rhythmisation of the text in the subsequent ones. Composing the spectacle along the lines of a musical score, which became the hallmark of Jan Dorman’s theatre, is especially prominent in his last theatre works inspired by larger musical forms, such as concert, ballet and opera. These performances represent a synthesis of various musical tropes and signs that were so characteristic of  Dorman’s theatre at various stages of its development.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 3/4; 141-160
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramaturgia mitu i tragedii: „Król Roger” Karola Szymanowskiego w tyglu (pop)kultury
The Dramaturgy of Myth and Tragedy: Karol Szymanowski’s “King Roger” in the Pop-Cultural Melting Pot
Autorzy:
Lisiecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430942.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dramat muzyczny
tragedia
opera
dramaturgia mitu
Karol Szymanowski
Friedrich Nietzsche
music drama
tragedy
dramaturgy of myth
Opis:
Studium dotyczy tragediowych aspektów dwudziestowiecznej opery Król Roger op. 46 Karola Szymanowskiego. Kluczowy wpływ na projekt dramaturgii dzieła miały wzorce antyczne (szczególnie Bachantki Eurypidesa) oraz koncepcja tragedii i dramatu muzycznego Friedricha Nietzschego. W pierwszej części artykułu teatralne aspekty tragizmu Króla Rogera zostały ukazane na przykładzie wybranych inscenizacji tej opery (Mariusza Trelińskiego, Krzysztofa Warlikowskiego i Kaspera Holtena), podejmujących problem rozpadu świata i kryzysu wartości. Ich główną osią dramaturgiczną okazały się odwołania do kryzysu kultury współczesnej oraz pytania o reakcje jednostki i wspólnoty na stan zagrożenia wywołany przez dionizyjski żywioł. Na podstawie analizy struktury dramatycznej libretta i wypowiedzi kompozytora o procesie twórczym uwypuklono znaczenie teatralnych aspektów opery. Podkreślono, jak istotny był według kompozytora odpowiedni kompromis w ramach fuzji sztuk i horyzontów, w tym między innymi dionizyjskich i apollińskich tendencji w programie ideowym dzieła.
This article discusses the tragedic aspects of Karol Szymanowski’s 20th-century opera King Roger op. 46. The work’s dramaturgical design was crucially influenced by ancient models (especially Euripides’ The Bacchae) as well as Friedrich Nietzsche’s concept of tragedy and music drama. The first part of the article presents theatrical aspects of King Roger’s tragedic character, drawing on selected stagings of this opera (by Mariusz Treliński, Krzysztof Warlikowski, and Kasper Holten), which addressed the problems of the disintegration of the world and the crisis of values. It is observed that their dramaturgy centers around the axis of references to the crisis of contemporary culture and questions about the individual’s and the community’s reactions to the threat caused by the Dionysian element. Based on an analysis of the dramatic structure of the libretto and the composer’s statements about his creative process, the author emphasizes the significance of the theatrical aspects of opera. She stresses how important it was for Szymanowski to achieve an adequate compromise within the fusion of arts and horizons, including the Dionysian and Apollonian tendencies in the work’s ideological program.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 2; 39-61
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Danuta Gwizdalanka, 'Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim' [The Seducer: A Book about Karol Szymanowski], Kraków 2021 Polskie Wydawnictwo Muzyczne, pp. 851. ISBN 978-83-224-0985-5
Autorzy:
Bolesławska-Lewandowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806491.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Karol Szymanowski
muzyka polska
muzyka XX wieku
kompozytorzy polscy
biografia
Polish music
20th-century music
Polish composers
biography
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 2; 180-184
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish music in Zagreb’s concert life between the wars (as exemplified by the Croatian Music Institute)
Muzyka polska w Zagrzebiu w dwudziestoleciu międzywojennym
Autorzy:
Guzy-Pasiak, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30147329.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zagrzeb
polskie życie muzyczne
dwudziestolecie międzywojenne
Chorwacki Instytut Muzyczny
Karol Szymanowski
Zagreb
Polish musical life
interwar period
Croatian Music Institute
Opis:
Bilateral diplomatic and economic relations between Poland and the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes (from 1929 the Kingdom of Yugoslavia) between the two world wars have been presented quite comprehensively in numerous studies. The same cannot be said, however, about research into cultural relations between the two states. This may be attributable partly to the fact that cultural cooperation is harder to trace, since most of the projects during that period were ‘grassroots’ initiatives undertaken for the benefit of eminent individual artists and academics, and on their responsibility. It was only gradually that institutionalised forms and mechanisms of cooperation familiar from later decades were implemented. There are no synthetic or even fragmentary studies concerning cooperation in the field of music. This report, based on my archive research to date, is intended as a contribution to gradually filling the gaps in our knowledge about the reception of Polish music, starting with Croatia’s main city of Zagreb. I analyse the music presented by the main concert organiser in Zagreb at that time, the Croatian Music Institute, with regard to the presence of Polish works. The appendix contains all the decipherable surnames of Polish composers, with a list of works performed – mainly from the nineteenth century or rather conservative more recent compositions. The music of Karol Szymanowski, Poland’s pre-eminent contemporary composer, was performed throughout this twenty-year period, but neither the composer himself nor the more discerning local music lovers were satisfied with how it was represented in Zagreb. Apart from discussing Polish works presented at the Institute, the author also mentions outstanding Polish musicians who performed in Croatia’s biggest city between 1918 and 1939, promoting Polish repertoire.
Zagadnienia bilateralnych stosunków dyplomatycznych i gospodarczych w dwudziestoleciu międzywojennym między Polską a Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców (od 1929 r. Królestwem Jugosławii) zostały dość dobrze przedstawione w wielu opracowaniach, czego nie można powiedzieć o stanie badań nad relacjami kulturalnymi tych dwóch państw. Jedną z przyczyn może być fakt, że współdziałanie na polu kultury było mniej uchwytne, ponieważ w badanym okresie na ogół podejmowano inicjatywy „oddolnie”, z potrzeby i na odpowiedzialność konkretnych, wybitnych jednostek ze świata artystycznego lub akademickiego, i dopiero stopniowo wdrażano zinstytucjonalizowane formy i mechanizmy współpracy znane z późniejszych dekad. Nie istnieją ani syntetyczne, ani przyczynkowe opracowania współpracy w zakresie życia muzycznego. Niniejszy komunikat, oparty na przeprowadzonych dotychczas przeze mnie badaniach archiwalnych ma na celu przyczynienie się do stopniowego wypełnienia luki w naszej wiedzy dotyczącej recepcji polskiej twórczości, na początek w najważniejszym mieście chorwackim, w Zagrzebiu. Jego założeniem była analiza repertuaru głównej ówczesnej instytucji koncertowej w Zagrzebiu, Chorwackiego Instytutu Muzycznego pod kątem obecności w nim muzyki polskiej.  Aneks na końcu tekstu zawiera wszystkie możliwe do odczytania nazwiska naszych kompozytorów wraz z wykazem utworów. Trzon repertuaru stanowiły dzieła XIX-wieczne lub nowsze, ale te zaliczane do raczej konserwatywnych nurtów, a twórczość Karola Szymanowskiego, naszego najwybitniejszego przedstawiciela muzyki współczesnej, pojawiała się co prawda na przestrzeni całego dwudziestolecia, ale ani on sam, ani wymagająca część publiczności chorwackiej, nie była usatysfakcjonowana z obecności jego muzyki w Zagrzebiu. Poza informacją o utworach polskich, jakie rozbrzmiewały w Instytucie wspominam także o wybitnych polskich muzykach koncertujących w największym mieście chorwackim w okresie 1918–1939 i promujących rodzimy repertuar.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 115-130
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sonata d-moll op. 9 Karola Szymanowskiego. Geneza – technika kompozytorska – recepcja – opinie
Sonata in D minor, Op. 9 by Karol Szymanowski. Genesis – reception – compositional technique
Autorzy:
Renat, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/453984.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
polska muzyka skrzypcowa XX wieku
sonata skrzypcowa
Karol Szymanowski
Polish violin music of the 20th century
the violin sonata
Opis:
Artykuł syntetyzuje wszelkie informacje, komentarze, omówienia na temat Sonaty d-moll na skrzypce i fortepian op. 9 Karola Szymanowskiego i prezentuje dokładną analizę formy i języka dźwiękowego tego dzieła. Układ treści zawarty jest w 5 paragrafach: 1) Wstęp, 2) Geneza, 3) Recepcja, 4) Technika kompozytorska, 5) Sonata d-moll w literaturze muzykologicznej. Pierwszy z nich podaje wstępne uwagi o stylu skrzypcowym kompozytora. Drugi przytacza wszystkie dane i okoliczności, dotyczące powstania Sonaty d-moll na podstawie polskiego piśmiennictwa. Trzeci to przegląd recenzji utworu po pierwszych publicznych wykonaniach w Polsce i za granicą. Czwarty paragraf jest centralną częścią artykułu i traktuje o technice kompozytorskiej. Podzielony został na 7 zagadnień: 1. Architektonika, 2. Budowa współczynników formalnych, 3. Technika pracy tematycznej, 4. Plan tonalny utworu, 5. Właściwości melodyki, 6. Faktura a harmonika i tonalność, 7. Relacje interinstrumentalne. Rozważania analityczne ujęte zostały w dwustopniową strukturę, z zaakcentowaniem zagadnień szczegółowych. Analiza formy i środków techniczno-wyrazowych utworu ma na celu ukazanie dojrzałości twórczej tego młodzieńczego dzieła. Ilustrowana jest pięcioma przykładami zapisu nutowego. Ostatni paragraf stanowi przegląd opinii na temat Sonaty d-moll Szymanowskiego, zawartych w literaturze polskiej i obcojęzycznej (niemieckiej, angielskiej, francuskiej), poświęconej biografii i twórczości kompozytora. Problematyka poruszana w artykule poparta jest licznymi cytatami, zaczerpniętymi z monografii badaczy polskich i obcych. Artykuł zwieńczony jest wnioskami końcowymi. Do tekstu dołączono wykaz nagrań płytowych omawianej Sonaty.
The article synthesizes all information, analyses and comments on ‘Sonata in D minor for violin and piano’, op. 9 by Karol Szymanowski, and offers a thorough study of the musical form and language of the work. The content is divided into 5 paragraphs: 1) Introduction, 2) Genesis, 3) Reception, 4) Compositional technique, 5) ‘Sonata in D minor’ in musicological literature. The first of these makes preliminary observations on the composer’s violinistic style. The second lists all the data and circumstances relating to the creation of ‘Sonata in D minor’ on the basis of Polish literature. The third one examines the reviews of the work after the first public performances in Poland and abroad. The fourth section, which constitutes the central part of the article, deals with the composinal technique and has been divided into 7 areas: 1. Architecture, 2. The structure of formal elements, 3. Thematic work technique, 4. The tonal plan of the composition 5. Melody characteristics 6. Texture vs harmony and tonality 7. Interinstrumental relations. Analytical considerations have been included in a two-part structure, detailing the specific issues. The analysis of the form as well as technical and expressive devices of the work aims to show the artistic maturity of this youthful work. It is illustrated with five examples of musical notation. The last section provides an overview of opinions on the ‘Sonata in D minor’ by Szymanowski, expressed in Polish and foreign literature (German, English, French) dedicated to the biography and works of the composer.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2015, 10; 29-58
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Tam, gdzie podążał Szymanowski, zmierzam i ja”
Autorzy:
Malecka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668987.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Karol Szymanowski
Henryk Mikołaj Górecki
history of Polish music
artistic activities
inspirations
intertextuality
historia muzyki polskiej
twórczość
inspiracje
intertekstualność
Opis:
There has been no greater contrast of personality, biography, worldview, and lifestyle. And yet there is no end to similarities, proximities, even kinship; great was Górecki’s fascination with Szymanowski.First was the score of Beethoven’s Ninth, bought for the money earned by selling a ping-pong racket; but Górecki then spent his first savings on Chopin’s Impromptus and Szymanowski’s Mazurkas. He would recount later: “I still have these scores, and that is how my strange story begins: Beethoven’s Ninth Symphony, Chopin’s Impromptus and Szymanowski’s Mazurkas.”28 Yet apart from Górecki’s fascination with Szymanowski music and oeuvre, there is another link still. Both artists fell in love with Podhale, the Tatra Mountains and the culture of the region; so much that its main spa, Zakopane, became their second home. This went hand in hand with their fascination with the music of Podhale.The focal point for Szymanowski’s impact on Górecki brings together two masterpieces of sacred music: Stabat Mater and Symphony of Sorrowful Songs.Stabat Mater is one of Szymanowski’s few religious works; Górecki’s Sorrowful Songs are one of the many sacred works written both before and after the Symphony. Yet they are both instances of the highest artistry, of the apogee in their author’s creative achievements.Outside explicit examples of correlation between the work of Szymanowski and Górecki, there is an analogy between them of a more general nature. Taking into account the historical situation in which the two composers lived and worked, and the meanders of Polish music of the 20th centuries, the stylistic breakthrough that took place both in Szymanowski – before his Stabat Mater – and in Górecki – before his Third Symphony – was of tantamount import to establish their rank and their position in the history of Polish music.
There has been no greater contrast of personality, biography, worldview, and lifestyle. And yet there is no end to similarities, proximities, even kinship; great was Górecki’s fascination with Szymanowski.First was the score of Beethoven’s Ninth, bought for the money earned by selling a ping-pong racket; but Górecki then spent his first savings on Chopin’s Impromptus and Szymanowski’s Mazurkas. He would recount later: “I still have these scores, and that is how my strange story begins: Beethoven’s Ninth Symphony, Chopin’s Impromptus and Szymanowski’s Mazurkas.”28 Yet apart from Górecki’s fascination with Szymanowski music and oeuvre, there is another link still. Both artists fell in love with Podhale, the Tatra Mountains and the culture of the region; so much that its main spa, Zakopane, became their second home. This went hand in hand with their fascination with the music of Podhale.The focal point for Szymanowski’s impact on Górecki brings together two masterpieces of sacred music: Stabat Mater and Symphony of Sorrowful Songs.Stabat Mater is one of Szymanowski’s few religious works; Górecki’s Sorrowful Songs are one of the many sacred works written both before and after the Symphony. Yet they are both instances of the highest artistry, of the apogee in their author’s creative achievements.Outside explicit examples of correlation between the work of Szymanowski and Górecki, there is an analogy between them of a more general nature. Taking into account the historical situation in which the two composers lived and worked, and the meanders of Polish music of the 20th centuries, the stylistic breakthrough that took place both in Szymanowski – before his Stabat Mater – and in Górecki – before his Third Symphony – was of tantamount import to establish their rank and their position in the history of Polish music.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2013, 11
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Litania do Marii Panny” Jerzego Lieberta w kantacie Karola Szymanowskiego
Autorzy:
Szczurko, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669067.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Jerzy Liebert
Karol Szymanowski
cantata
poetic litany
prayer
Polish poetry
Polish religious music
transcendence
kantata
litania poetycka
modlitwa
poezja polska
polska muzyka religijna
transcendencja
Opis:
The subject of the article is Litany to Virgin Mary op. 59 by Karol Szymanowski, written to excerpts of a poem by Jerzy Liebert. The author starts by concentrating on the characteristics of the works of Liebert, who was a leading representative of religious‑philosophical poetry during the period between the two world wars. She also discusses the evolution of the poet’s religious‑philosophical views and the way in which they influenced his literary activity. The analysis begins with Liebert’s lyrical poem Litany to the Virgin Mary, a poem of great simplicity yet symbolically charged, constituting an example of the kind of poetry where the subject “becomes locus transcendentiae”. The context for the poem is provided both by liturgical litany and poetic litany, with examples of poems written by Liebert prior to the Litany. In the later part of the article the author focuses on the attributes of Szymanowski’s cantata, which the composer himself regarded as “perhaps the best work he had ever written”. Having indicated the reasons why Liebert’s poem was the source of inspiration, and having described the circumstances under which the work was composed, the author moves on to characterise the constitutive features of the cantata, identifying them at the level of style and aesthetics, in the relation between words and music, and the symbolism of the imagery and expressive figures. In the interpretation of the work she refers to analyses by other authors, including Mieczysław Tomaszewski’s conception which depicts the Litany as an embodiment of the “Franciscan” idiom.
Przedmiotem artykułu jest Litania do Marii Panny op. 59 Karola Szymanowskiego, napisana do fragmentów wiersza Jerzego Lieberta. Autorka koncentruje się najpierw na cechach twórczości Lieberta, jako czołowego przedstawiciela poezji religijno‑filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego, wskazując także na ewolucję poglądów filozoficzno‑religijnych poety, determinujących jego aktywność literacką. Analizie poddany jest najpierw pełen prostoty, nacechowany symbolicznie liryk Lieberta Litania do Marii Panny, stanowiący przykład poezji, w której podmiot „staje się locus transcendentiae”. Kontekst dla wiersza stanowi zarówno litania liturgiczna, jak i litania poetycka, z przykładami wierszy napisanych przed Litanią Lieberta. W dalszej części artykułu autorka skupia się na walorach kantaty Karola Szymanowskiego, uznanej przez samego kompozytora za „może najlepszy utwór, jaki napisał”. Wskazując najpierw na przyczyny inspiracji wierszem Lieberta oraz okoliczności powstania dzieła, autorka przechodzi do charakterystyki cech konstytutywnych kantaty, odnajdując je na poziomie stylu i estetyki, w relacji słowa i muzyki oraz symbolice figur obrazowych i wyrazowych. W interpretacji dzieła pojawiają się odniesienia do analiz innych autorów, m.in. koncepcji Mieczysława Tomaszewskiego, przedstawiającego Litanię jako wcielenie idiomu „franciszkańskiego”.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2017, 15
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“At the Bescribbled Rock”: Tadeusz Micińskis ‘Blood-red Snow’ as a ‘poème à clef’
„Przy Skale Pisanej”. „Krwawy śnieg” Tadeusza Micińskiego jako poemat z kluczem
Autorzy:
Czabanowska-Wróbel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087797.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature in the early 20th century
the avant-garde
artists' biographies
suicide in literature
Jadwiga Janczewska (1889–1914)
Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885– 1939)
Karol Szymanowski (1882–1937)
Tadeusz Miciński (1873–1918)
poème à clef
poezja Tadeusza Micińskiego
biografie artystów
samobójstwo w literaturze
Jadwiga Janczewska
Tadeusz Miciński
Stanisław Ignacy Witkiewicz
Karol Szymanowski
Tatry
Zakopane
Opis:
This article is an attempt to re-read Tadeusz Miciński's poem ‘Blood-red Snow’ (‘Krwawy śnieg’, 1914) in the context of a tragedy that took place in February 1914 at Zakopane, or more precisely, in Kościeliska Valley in the Tatras. It was there that Jadwiga Janczewska, Stanisław Ignacy Witkiewicz's fiancée, took her life by shooting himself in the head. Her suicide prompted Miciński, a close friend of Witkiewicz, to write the ‘Blood-red Snow’, a poetic reportage infused with ambiguity, which presents a highly subjective vision of the tragic event and its circumstances. Read out of context, the poem seems be just another product of the poet's fascination with the philosophy of the occult (Luciferianism). However, when its real-life context is restored, the heady symbolism turns out to be a camouflage of a poème à clef, a genre which ‘Blood-red Snow’ actually exemplifies. The poem is an instant reaction to a dramatic event. To make sense of it one does not need to be familiar with the whole story of the relations between Miciński and Witkiewicz. What is perhaps worth noting is that their relationship soured after Jadwiga Janczewska's suicide, which triggered an unending blame game on all sides. While the public held Witkiewicz responsible for the young woman's death, he himself put the blame on Miciński and, first and foremost, on Karol Szymanowski. These controversies are, however, beyond the scope of the 'Blood-red Snow'.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 3; 247-264
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies