- Tytuł:
-
Ideologia „przedmurza chrześcijaństwa” jako przykład propagandy w walce z Imperium Osmańskim
The Ideology of the “Bulwark of Christendom” as an Example of Propaganda in the Fight against the Ottoman Empire
Die Ideologie vom „Bollwerk des Christentums“ als Beispiel für Propaganda im Kampf gegen das Osmanische Reich - Autorzy:
- Niemczyk-Wiśniewska, Katarzyna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/27269702.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
- Tematy:
-
Johann I. Albrecht
Alexander der Jagiellone
Bollwerk des Christentums
Antemurale Christianitatis
Moldau
die Walachei
Jan Olbracht
Aleksander Jagiellończyk
przedmurze chrześcijaństwa
Mołdawia
Wołoszczyzna
bulwark of Christianity
Moldova
Wallachia - Opis:
-
Termin „przedmurze chrześcijaństwa” ukuty został już w czasach antycznych na określenie murów obronnych, które gwarantować miały bezpieczeństwo miast. Termin ten szybko nabrał także metaforycznego znaczenia: punkty strategiczne w obronie przed „niewiernymi” — i w takim sensie był w przeważającej mierze używany w średniowieczu. Wraz z rosnącą potęgą Turcji oraz rozpoczętą przez nią ekspansją na terytorium Europy państwo to stało się w świadomości ludzi średniowiecza głównym zagrożeniem dla chrześcijańskiej Europy. Terminem Antemurale Christianitatis zaczęto więc określać kraje znajdujące się w bezpośrednim zagrożeniu atakiem tureckim. Szczególną rolę w upowszechnieniu tego sformułowania odegrali w okresie późnego średniowiecza humaniści. Jako że sami przekonani byli o konieczności walki z Turcją, spisując kroniki, niejako kreowali rzeczywistość — w szczególności na przełomie XV i XVI wieku treści te posłużyły również jako pretekst do uzasadniania własnej polityki dynastycznej władców ukrytej pod hasłem walki „z niewiernymi”. W artykule przedstawiono trzy przykłady wykorzystywania ideologii przedmurza i konieczności walki z Turcją przez trzech kolejnych władców Polski: Jana Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka i Zygmunta Starego.
Der Begriff „Bollwerk des Christentums“ wurde bereits in der Antike geprägt, um Verteidigungsmauern zu benennen, welche die Sicherheit der Städte garantieren sollten. Dem Begriff kam schnell auch eine metaphorische Bedeutung zu, und zwar als Bezeichnung strategischer Punkte zur Verteidigung gegen „Ungläubige“ — und vor allem in diesem Sinne wurde er im Mittelalter verwendet. Mit der wachsenden Macht der Türkei und der von ihren Herrschern eingeleiteten Expansion in den europäischen Raum wurde der Staat im Bewusstsein der mittelalterlichen Menschen zur größten Bedrohung für das christliche Europa. Der Begriff Antemurale Christianitatis wurde also ebenfalls für die Staaten verwendet, die unmittelbar von einem Angriff durch die Türken gefährdet waren. Zur Popularisierung der Bezeichnung im späten Mittelalter trugen in wesentlichem Maße die Humanisten bei. Da sie selbst von der Notwendigkeit des Kampfes gegen die Türkei überzeugt waren, versuchten sie durch ihre Chroniken, gewissermaßen die Wirklichkeit zu kreieren. Insbesondere an der Wende vom 15. zum 16. Jahrhundert wurden die Inhalte ebenfalls als Vorwand benutzt, die eigene dynastische Politik der Herrscher zu rechtfertigen, die sich hinter der Parole des Kampfes gegen „Ungläubige“ verbarg. Im Artikel werden drei Beispiele für die Verwendung der Bollwerk-Ideologie und Notwendigkeit des Kampfes gegen die Türkei durch drei aufeinanderfolgende Herrscher Polens erörtert: Johann I. Albrecht, Alexander den Jagiellonen und Sigismund den Alten.
The term “Bulwark of Christendom” was coined already in ancient times to describe defensive walls that were supposed to guarantee the safety of cities. It quickly acquired a metaphorical meaning and was used to designate strategic points in defense against “infidels,” and in this sense it was predominantly used in the Middle Ages. With the growing power of Turkey and its expansion into the territory of Europe, this country became, in the minds of the people of the Middle Ages, the main threat to Christian Europe. The term Antemurale Christianitatis thus began to define countries directly threatened by a Turkish attack. A special role in the popularization of this term was played by humanists. As they themselves were convinced of the need to fight Turkey, by writing chronicles they somehow created reality. In particular, at the turn of the fifteenth and sixteenth centuries, these texts and this rhetoric also served as a pretext to justify their own dynastic policy of the rulers hidden under the slogan of the fight “against infidels”. In this article, Katarzyna Niemczyk-Wiśniewska examines three late medieval examples of the use of the ideology of the bulwark and the need to fight Turkey by three successive rulers of Poland, Jan Olbracht, Aleksander Jagiellończyk, and Zygmunt Stary. - Źródło:
-
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 200-215
2080-492X
2353-9720 - Pojawia się w:
- Średniowiecze Polskie i Powszechne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł